장음표시 사용
51쪽
perspicuae vcritatis jucunda admiratio. Consonat BernhardusLib. II. de Considerat. cap. II. Contemplatio est verus certusque intuitus animi de quacunque re,sve apprehensio veri non dubia. Alia ter Richardus Victorinus Libro I. de Contemplatione, cap. IV. Aliter alii. Vid. Maximii. Sandaevm MI Thcolog. Lib. I. Comment. i. Suareet, Tom. deRelig. Lib. II. cap. IX. Brevissime D. Thomas secun- daa. qu. I8 o. an. I. 93. Contemplatio est divinae veritatis silv-plex intuitus. Fusius & clarius Iacobuia area, Tomo III. Lib. V. p. L. e. i. Est liber, perspicax, de certus intuitus Dei', ac rerum coelestium admirationem inferens, in amorem desinens, & ex amore procedens. Haec hactenus ex pientissimiCardinalis DLimmLona Via compendii ad Deum atam collecta praemittere placuit, ut Lectori Breviarium quoddam Theologiae Mysticae exhiberem, unde praesentiDissertationi lux quaedam affundi queat. g. VIII. Unicum adhuc de Cantico Canticorum huic Ioco oppido conveniens addo. Origines homilia Lin Cantic. notat, nos omnia veteris restamentitantica peragrare debere,antequam
digne possimus ad Canticum Canticorum pervenire. Hoc primarium Canticum est, omniumque finis & Scopus, quoChristi &Ecclesiae laudes, quo My stici connubii sacramenta amorisque divini operationes mirabiliter describuntur. Canere prius opotatet alia Cantica, nam in exitu nostro de Egypto, de domo servit iis cantavimus Domino canticum novum, quia mirabilia fecit. Rursum cum nobis poenitentibus peccata dimissa sunt, immissa gratia,&gromissa gloria spe gaudentes cantavimus in viis Domini, quoniam magna est gloria Domini. Cum pravas animae aD sectiones Deo juvante repressimus, cum vicimus mundum, &carnis laqueos declinavimus, necessarium fuit psallere Domino Canticum novum, carmen Deo nostro. Cum profligatis vitiis virtutum ornamentis illustrari coepit anima, tunc exaltatum est cornu nostrum in Deo nostro, Sc factus est in voce exultationis,&confessionis sonus epulantis. At Canticum Salomonis,
Canticum pacifici quando cantabimus t Quando ad eam perveniemus aetatem, aetatem inquam non dierum, ted meritorum, qua
52쪽
ym coelestis Sponsi nuptiis idonei Canticum illud excellentissimum psallamus,non labiorum strepitu, sed jubilo cordis, non vocum melodia, sed consonantia voluntatum. Nilo Carpathiorum Episcopi intretoommentar. in Cant. Quicunqtie,ait, omni occasione carnis praecisa, remotisque atque depulsis illecebris voluptatum, me te tranquilla, corpore castus & animo, temperantiae viribus vali tus erit, is cantica canticorum intrepide adire potest. O vere camticum canticorum, canticum singulare, Epithalamium amoris, quod omnibus praecellit canticis, sicut omnibus lanctis major est illo; qui Rex Regnum vocatur, & Dominus Dominantium', ut sic Bit Aponius Lib. I. Comment. in Cantic. Vere canticum canticorum, quod nemo dicere potest, nisi ereptus sit de terra, & transgressus universam naturam sensibilium ac intelligibilium, & adcincta sanctorum pervenerit. Nam ut se te nitimilarius Serebardus Sermone 7 . in cant. dicit, frustra ad audiendum legendumve amoris carmen, qui non amat, accedit, quoniam omnino non potest
capere ignitum eloquium frigidum pectus. Quomodo enim
Graece loquentem non intelligit, qui Graecum non novit, nec Latine loquentem qui Latinus non est,& ita de carieris : sic lingua
amoris ci qui non amat, barbara,eritque sicut aes id nans, aut cim-balum tinniens.
f. IX. Quod vero adosculum Sponsae attinet in principio
Canticorum ab ipsa expetitum, quando sic loquens introd ucitur, in original Hebraeo: osculetur me repeta; id est, ex osculis oris sui. Syrus & Arabs interpres habet: Osculetur me osculis oris sui. LXX.
sonem Ethiopicus translator sequitur, ponens: osculetur me ab Uculis oris sevi ,Vulgata Latina versio sonat: osculetur me oscuo oris uia Veneta; osculetur me ille, Malvendae: osculabitur me de sculis. Quidam Scherogo teste, Comment. in Cotic. legunt erudiar me eruditione oris sui. 2 adcuratiores interpretes tenent, Ecclesiam utique in his verbis prodere desiderium suum, quo eX- optat Christi Redemptoris praesentiam, favorem ac gratiam, id- 'Me CXPonere verbis acastis castorum sponsorum amplexibus Jc
53쪽
ODISSERTATIO III. deosculationibus, coisgnis&Symbolis gratiae&favoris e usdem, desumptis. Quemadmodum enim pudica sponsa sponsum, quem per litteras, per nunciossibiloquciatem aliquamdiu audivit, ar. dentissimis tandem lusi riis evocat, ut ipse adsit, osculis atque amplexibus se rccreet; Ita Ecclesia, postquam per SS. Scripturam, quae est Epistola DEI ad genus humanum, per Prophetas, qui Ministrῖ, Amos III. v. p. qui nuncii DEI sunt, Esaiae V l. v. 9. diutius audiverat loquentem Christum , ardentissime di flagrantissime exoptat, ut jam ipse adsit Redemtor, ut amore & gratia sita se immediate exhilaret Admiranda est haec petitio Sponsae, imo videtur impudica & inordinata, quod sponsa petat osculum. Pudor enim decet foeminas, quod egregie ottendit Plutarchus, qui producit Veneris simulachrum quae altero pede prcmcbat taliud
Euod residere domi, ct tacitas decet Uspue as, Supposuit pedibus talia signasib.
Sed pulchre respondet Ludovisus Alcaet tar dicens: crat maxime conveniens haec audacia; in spirituali enim coniugio nihil inagis pudicum, quam palam facere desiderium summae conjunctionis.
Videatur FG Raphael de La ine et Praed caror Generatis , Prior Conmenius Pipnenses, Ordinis Praedicatorum, in Provincia Γocmiae , volumine cujus inicriptio haec est. Para in Conrionatorum Tiralogiae V sticae, Dominica III. post oct.ivam Pascha, conc. 2. p. L9 D. Edit. Bamberg. in Ataro MDCLXXVII. Anxium illud de siderium t ponsae sufficienter innot eicit, cx verbis Regii Plat millae, qui Psalmo CXIIX. v. 81. dicit: defecit in Ialutare tuum an a mea, ctis verbum tuu verspera vi. Quomodo defecit' Istud Ambrosius egregii inmilitudine Sermone XI. in Psalm. CXIIX. cxplanat : Ut de ulli, inquit, capiamus exemplum, si verbi gratia dicamus, desecti ille in illam, videtur curimi hoc vcrbo, quod totus in mulieris desiderium cupiditate transierit: & quidquid est quod
vehementcr cxpctimus, nisi Mus maturiorem habeamus effectum in nos, videtur longa quadam intentione lallare . Amor impaticiis diu noctuiluc meretricis fores pullans, si lautius potiendi desideria
54쪽
dema differentur, ipse deficit cxlpinatione, dum sperat, in quo utique non finis amoris, sed incrementumest,& quidquid est desiderabile,si non contingat desiderati,dcficit in illud.& quasi ipsam deponit animam,qui desiderat; si tamen spes propior assurgat,dat vires spes proxima; si autem lentiast dilecti,eo ipso, quo ab lentem desiderat, qui concupivit, animae tuae patiatur defectionem. Itaq; quanto longius illud est quod desideratur, tanto magis deficit, qui desiderat. Idem ergo deficcte est, in id unum quemque
et studiis migrare, quod diligit, illud cogitat, illi adhaeret, illud perionat, quod re perit diligedum, in id quadam animi defectione transfunditur: Ut si materfilii expectet praesentiam, quemadmodum expectabat Tobiae uxor filium peregrinantem, deficiensa desiderio & in angustiis constituta, & tanquain resoluta viribus: Quid enim aliud nisi defectum quendam e)us verba Mniscant Sed duo magis lassitur affectus, eo amplius amor crescit, quo diutius abest , qui desideratur, eo expectantisdesideria majori quadam vi amoris ignescunt. Caro deficit,sed cupiditas alitur Z au. getur. Hinc vero colligere possumus,quid sit,defecit insalutaretu-Haec ille. Vult igitur Ecclesia languescens diutu nae cupiditatis ardorem osculosponsi sui stillatiter extinguere,hoc est, incarnatione sua gratiosa. g. X. Cur autem Sponsa divini verbi incarnationem de sculationis metaphora expresserit, potissimum propter analogiam hujus cum deosculauonefactum esse videtur, eaq; ab interprotibus triplex affertur:Primo enim, quemadmodu in osculatione os unum alteri conjungitur, si cque non solum ora quas copulantur, sed animi quoq; ipsi per . externam hanc coniunctione uniuntur. Sic verbum divinum in assumtione carnis naturam incomprehc sibilem atq; i mortalem cum nostra fr*gili & mortali natura copulavit,ac quod aquasi osculo illam osculans tam arcte ipsas, quae in infinitum ab invicem per se distarent,in una persona divina con si xit, ut per hujusmodi unionem unus idemq; Christus dicatur,&per hujusmodi comunicationcIdiomatu. quae DEO pr prie copetunt,de homine,&quae sunt naturae humanae propria vere de Deo
55쪽
contactus labiorum complaxum fignificat animorum, hic autem consideratio naturarum, divinis humana componit, quae in terra sunt,& quae in coelis, pacificans. I e enim estpax nostra, quae fecit utraque unum. EmesIL V. I . Secundo, quia osculum praeci. puum amoris signum est, de non modo inter rationales . sed & irrationales creaturas amatura indicatur, ut propterea apud antiquos eiusdem amorisHieroglyphicum per columbam expressum, Pierius Valerianus Lib. XXII. narreto Nam mutua columbae sibi oscula infigunt:congruentissima latione incarnationis Mysterium
per ipsam deosculationem a Spiritu sarino significatur. Qui Gnim magis amorem suum DEUS declarare poterar, quam per incarnationem filii sui, qui peccatoribus amisiain divinae gratiae felicitatem, sua passione&morte recuperare non dubitavit Z Idipsum egregie in sacris literis nobis proponitur: Sic Deus diurit mundum, ut iu uum unigenitum daretpro eo. Iobann. III. I6. Ubi per Particulam SIC incomparabilis amoris energia indigitatur, quam ApostoIus quoque Ephes. II. v. 4. patheticis verbis describ:t: DE-VS autem qui dives est in misericordia ,propter nimiam charitatem ρ-am, qua dilexit nos, ct cum essemus mortui peccatis, convivificavit nos
Christo cujus gratia ego salvati; ct conresuscitavit o confidere fecit in
eoele sibiu in rasto,Pse,ut ostenderet in seculissupervenientibus abundantes divitias grati uae, in bonitate super nos in Chrso Iesu. Adde comma octavum Epistolae& Romanos, cap. V. Hinc Auguμ-nusLibro xdecivitateDE cap. XXIX. notanter scribit: Grati aDEI non potuit gratius commendari, quam ut ipse unicus D Et filius nse incommunicabiliter manens, indueret hominem,& spem dilectionis suae daret hominibus, homine medio: quo ad illam ab hominibus veniretur, quiram Ionge erat immortalis amortalibus, in- comutabilis a comutabilibus,sustus ab impiis, beatus a mi: eris. 'Et quia naturaliter indidit nobis, ut beati immortalesque Hinc cupi mus, maneno beatus,suscipiensque mortalem, ut nobis tribuerer,
56쪽
quod amamus, perpetiendo doc contem re,'quod timemus. S. Isologm apud laudatum rizaminea, Cone.BLin Nocte MIiω- tat DomIni, pag. 4st. .eam dat rationem empe, suinptit carnem nostram, ut se omnium declaratetPatrem. Quam rationem praedictus Doctor pulchre deducit ex illa historia S. Lucae, de filio
prodigo: Ille dum .ablulet in regionem longinquam, di amissa ibidem paterna portione sua,nec habens quod comederet, uteretur cum porcis communi cibo sit quatum, stomachum suum hac insolita rudiquetes in toxicavit&infecit. Sed a quo iterum re cepit sanitatem recepit illam a Parente, Qualiter Nam.cum rediisset ad domum suam patriam, videns eum Pater, di ruens in brachia sua, osculatus est eum. Sic plane argumentaripossumus de aeterno Dei filio, .nempe eandem ob causam venisse in mundum,tanquam in patriamsuam domum; Iuxta illud,In propria venini ut filio perdito,nempe homini prodigo,obviaret,&suo osculo eidem per inionem naturae divinae cum humana) applicato sanaret eum. Desiderium hujus osculi, a Christo Domino accipiendi praedicabat quondam Spiritus S. Canticorum cap. I. Oscul
tur me osculo orissis. Nempe,veni aptandem desideratusPater,&infigat Oseullam gratiae humanae naturae, venenoPeccatorum infectae. Verba sum auistis. Sic pater emendabat. sic peccanti filio dat oscula, non flagella, qui adelicta nonvidet uis amoris, & ideo Pater peccata filii redemit osculo. O magna amoris audacia, ait Chrysestomus: Intonante Deo apudSyna,perterritus pulus electus dicebat. Non loquatur nobis Dominus. sed Moyses; nunc autem Ecclesia Christiana loquitur, Non loquatur nobis Moyses, sed Dominus ipse loquatur; non solum doquatur, sed veniat & osculetur me osculo oris sui. Unde haec Sponsat A Deo
adamantino osculum expectas Ita sane respondet,quia pater est, nesciet peccatricem prolem redimere, nisi per osculum, nempe intimam sui conjunctionem. Tertio utitur sponsa hac metaphora, quod ideb Christi incarnationem anhelaret, ut se erudire Mosculari verbis oris sui posset. Nam . Nasta & erudire se oscu- ri apud Hebraeos fgnificat,& os utriusque actus Instrumentum
57쪽
est, quo & alios informam, de amoris nostri certos rcddere postumus. De iiderat sponsa Sapientiam 5 amorem, ut quod sponso acceptum sit, sciata amet. Cum enixe osculium ut scite Armhardus Sermone VIII. in Cantic. id est, Spiritum sanctula, invocet, accipit simul per eum quoque Scientiae gustum, & gratiae condiamentum.. Et bene pergit, screntia quae in osculo datur, cum amore recipitur, quia amoris indicium osculumem Utrumque autem affert osculum Dei, de cognationis lucem, dc devotionis
pinguedinem se Est quippeSpiritus Sapiemiae & intellectus, qui
ista rapis ceram portantis & mel, habet omnino & unde accendat lamen scientiae, & unde infundat saporem gratim Neuter ergo se osculum percepisse putet, sive qui veritatem intelligit, nec diligit, sive qui diligit, nec intelligit. Certein olculo isto nec erroclocum habet, nec tepori. g. XI. Quando itaque divinum osculamur verbum, ab ore ejus doctrinam di disciplinam accipimus . Nec alium in finem iIIud verbum sacratissimam suam osculatus est incarnationem, nisi .
ut nos per suam doctrinam avitus abstractos ad summurn virtutis. culmen promoveret. OrigeneshomIlia L ex quatuor: Ecclesiacum
a divino verbo pro Sponsaliis atque in dotem legis accepissed, quupet Angelos disposita dicitur ab Apostolo in manui mediat ris,multamque docuinam ingentesque promissiones a Prophetisse qui sibi ejusdem Sponsi sui nomine, longo iam tempote ministras. lant,exipsis hu)uscemodi promissis atq muneribus, majori in iratum charitate suspensa cum illum alti te non vidcatvidventantem ,. praedilius desiderio ad aetermim Patrem conversa dicat: osculeturn e: Quasi diceretriobsecro, Domine,ut tandem mile ratuSi amorem nostrtim, mittas eum, ut jam no mihi per minittros suos dum taxat & Prophetas loquatur, scdipic per temetiplum veniat, & sculetur me ab osculis oris sui, verba Icilicet in os meum sui oris in fundat.. Ipsum carne indutun raudi iamloquentem, ipsum videamidocentem. Haec enim sunt Christi oscula juxta promissionem ,. quae est apud Esaiam: Non legatus,neq; Angelus,sed iple Dominustavabit nota. Cum Origene facito Hieronymus Epistola C LVI. ad
58쪽
numinum. Iohones Chrysostomur, homilia HIL A Smbolum, quae oria Turture,nmo Voperum. Ossiodora , Beda, Psila Carpatiam, Aponi uer Anne in in Cantuum . nec nore Gregor rus Papa in Lib. XIX. Moratium, cap. XX LL Quia vcrba sponsi Spiri tus sunt & vita, quicunque autem conglutinatur Spiritu iis fit Spiritus, & qui vitae comungitur , transit a moriz ad vitam, congruenter voci Domini o Ptopterea Spiritualis anima Ecclesia desiderat adpropinquare vitae fonti. Fons autem eli Sponsi, unde sparurientia verba vitae aeternaeimplent os, ea attrahens.
g. XII. Q ijdam Interpretes in verbis Sponsae Mysterium
Sare salictae Trinitatis latere dicunt . quandoquidem illa non simpliciterati, osautur me, sed enucleate & emphatice addit; osculo oris sis. Quod vero nullius Personae a qua osculum deo siderat, mentionem tacir, & nomen adeo supprimit, videtur factum partim, quia D Sest ineffabilis,nulloq; quantumvis magnifico nomine significari potesti partim,cum nil nisi DEUM mente revolvari nec vero in quopiam pervolvi puter, sussicere credidit illius actum exprimere k quem universorum cogitationibus praesentem credebat. Pater quidem hic tanquam osculans introduci. tur os vero quo osculatur sponsam, filius est eius, seu verbum aeternum, quod per Metonymiam vocabulo oris exprimitur. Nam&juxtaTheologorum loquendi modum , ea quae in divinis HSerinonem pertinent, videlicet lingua , os & id genusalia, aeremoverta tribuuntur, quo pater aeternus loqui asserituri in stulum denique ipsum ab osculante M ore procedens, nota est hieroglyphica SpiritusSancti ,, eaque apposite denotatur. Osculum enim nihil aliud est, quam duorum amantium mutuus nexus , quo Spiritus S. proprietas graphice depingitur, qui, Pater dia Filius diligunt se Spiritu Sancto, iuxta Theologorum enatum. Quasi translate dicas,dum sibi mutuo haerent amorσproducto, quodam velut nexu copulantur, quodam velut osculose osculantur. Paulo aliter Ee-- Sermane IL rn Nic. haec tria explicat: per os osculans verbum assiimens, per osculatam carnem assulariam, re per Diculum, quod pariter ab
59쪽
olculante de abolculato ConScitur, purionam ipsam ab utroque
compactam, mediatorem DEI N hominum, Christum Jesum. Neminem, inquit, sanctorumpraesumpsisse, ut diceret: Osculetur me oreso, ipsi duntaxat carni Mivinae larvantes praerogativam istam, cui singulariter semesque os Verbi impressiam est, cum ei se corporaliter omnis plenitudo Divinitatis indulsit. Ecclesiam
vero illam antiquam lanctorum Patrum dicere tantum: osculetur
me osculo oris sui, humilius nempo ab osculo oris illius petens se osculari,quod commune ici reteil e multorum,qui dicere possunt, Et omnes de plenitudine ejus accepimus. Alii dicunt per amatorium hunc contactum ipsam perfici conjunctionem humanae animae cum Deo. Eo tendunt Gregorii ossini merba exHomista I. Quemadmodum Moyses qui dignus est habitus cum DEO loqui a facie ad iaciem, ejusmodi osculorum majori tenebatur deiiderio, rogans ut videret, quem desiderabat, quostquam ei DEUS toties apparuisset, perinde ac si nunquam fuisset illum contemplatus: ita caeteri omnes, quorum divinum desiderium instabat in sis penetralibus, nunquam suum stiterunt desiderium, quidquid eis eveniebat divinitus, quo fruerentur eo, qui desiderabatur, materiam arripientes & fomitem majoris desiderii. Quomodo etiam quae nunc quoque DEO conjungitur anima,satiari non potest fruitione,quo copiosius fruutione impletur, ed vehementiori vigens desiderio, atque adeo dicens: Osculetur me osculo oris sui. f, XIII. Porro Patres fingunt animae tria oscula concedi aDEO,alterum P EDuM, alterum MANuuM, ultimum deniq; o Ris. Primum nobis conceditur, cum initium conversionis sit, sicque auferentes peccata cum D Eo pacem inimus, quandb nempe admisericordiam,&veritatem, duos qu si PEDEs D Ei humili me devolvimur, ut per veritate peccata damnemus, dc per miserico diam veniam speremus. Secundum osculum est, cum in gradu proficientium primum e*istentes,bona opera operamur, runc enim MANus DEI osculamur, cum ei bona opera nostra osterimus,vel cum ab eo virtutum dona recipimus. Tertium osculum, nempe
60쪽
collocati , consumto poenitentiae luetii ad secreta interioris cubi- . culi gaudia impatientis amoris introduci desideramus. Cum ergo inquit Bemhardus Sermone III. in Canticum, anima perfecta ad
duo prima oscula, remissionis scilicet peccatorum, & donorsi vim tutum admissam se DEI gratia sentiat, congruentumne tertium tantum petcns, inquit: oscutitur me osculo orusui, id est, hoc unum, quod mihi reliquum est, etflagito, ut perfecte per Spiritus Sancti infusionem cum meo uniar dilecto. Et Sermone IV. in Canc. Vide familiare amicumque colloquium animae in carne suspirantis cum coelestibus Potestatibus. Gestit in oscula, petit, quod cupit, non tamen nominar, quem ama ; quia ilIas nolle non dubitat, utpote de quo frequens sibi cum illis Iear esse confabulatio. Propterea non dicit, Oscutitur me illi velitis, sed osculetur me tantum. Sicut & MariaMagdalena non exprimebat ex nomine, quem quaereret, sed tantum Mebat ei, quem putabat hortulanum: Domine, si tu se ut si eum ; quem eum t non aperit, quia palam omnibus esse credi t, quod a suo corde nec ad momentum reccdere potest. Ita ergo sta loquens sodalibus sponsi sui tanquam consciis,& quibus se noverat manifestam, tacito nomine repente,
in haec de dilecto verba prorumpit: Osculetur me osculo oris sui. Huc pertinent elegantia Guillelmi Abbatis verba i n Meditat. Qui sed ius osculantur, mutuos sibi suos Spiritus duIcius infundunt, quorum quibusdam odoribus dulae habent perfundi: Accipe tibi, Domine, nec respuas totum spiritum meum, quem in te est undo, qui totus oIet: Infunde mihi totum tuum, qui totus quidem redolet, ut de tui suavitate meus ultra non oleat, & tui dulcis odor, o dulcissime, semper in me interius permaneat. Eiusmodi oscula mentis animique aChrysostomo vocantur, hon itia III.m Epistol. σου Ephesios: Regem,inquit, quidem ore male olenti osculari no lueris. coeli autem Regem foetenti & male olenti anima oscularis test contumelia. Item homilia LXI. ad Populum: Et quomodo Christi ad sistes tribunali, sceIestis manibus & labiis ipsum corpus impetens t Et foetenti quidem ore tuo Regem osculari non elige