장음표시 사용
761쪽
nusERTATIO XIX. di; secundo sicut reperiuntur plures homines qui ingenita facultate'nativa quadam contrarietate ferarum morsibus resistunt. earumque venena infringunt, vel etiam sanandi dono praediti sunt,quemadmodum antecerinti Dissertario e demonstravimus: Ita & in aliquibus hominibus malefica & noxia quathas nocendi a nativitate est ingenita, ut visu etiam nocere credantur, quorum iaoculis & toto corpore venenum nascitur ibis 'loco citato asserem te. Concors enim est Philosophorum acroama si in naturarerum unum contrarium reperitur, dari quoque debere alterum. Quod verbreperiantur Psylli&Marsi quibus gratia juvandi & benefaciendi
concessa est,ex Historiarum conditoribus innotuit. Ita Marthi lus novit complures, qui simpliciter nullo artificio, nullisque ve bis,aspides,viperas prorsus citra incommodum capiebant,quamvis serpentes ipsas pedibus calcarent S manibus comprimerent, aut diutius in nudo pectore gestarent. Lib. o. in Dioscoridem cap. o. Ex regno animali novimus ictis a scorpione scorpium ipsum qui vulnus inflixit, tritum 5 percusso loco impositum suae plagae ob coecam quandam naturae proprietatem,remedium esse, juxta Dioscoridem Lib. c. cap. 4. Sic dens ille qui caninus dicitur, a cane qui momordit, exemptus, aquae pavores arcet Dioscorae Lib. 2. p.
39. si folliculo indatur,proque amulato brachio annectatur. Sic jecur canis, qui rabie exagitatur, tostum, & in cibo a demorsis sumptum hydrophobiam curat. Dioscorid bidem. g. XI I I. Ad Antidota fascinationi naturali resistentia quod attinet, videatur Dioscorides Lib.3. cap. 87. de altas. Ruestim Lib. s. de natura stirpium,cap. . Aristoteles Problem.2o. quas. I . Pliniis
Lib. I .cap. . Lib. 28. cap. 8. Matthio m Dioscorad. Lib. a cap. I 31. a sy'. Gardanus Lib. s. de Venen. cap. IR Hic solum unum vel alterum antiquitatis ritum attendere juvat. Hieron. Mercurialis Lib. I. de morbupueroncap.3. in medio, ex Varrone prodit morem fuisse veterum, ad omnes fascinationes avertendas, de infantum collores turpes suspendi; ubi per res turpes intelligit quamcunque rem turpem,& hoc non sine ratione erat factum : quia si ulla fit fascia natio in infantibus, secundum Medicos &Pnilosophos ea est, quae
762쪽
quae fit per oculos, quotiescunque aut viri venenati aut mulieres attente intuentur ipsos infantes. Veteres ergb illi sapientissimi ut averterent oculos istorum ab aspiciendis infantibus, jure voluerunt res turpes appendi collo ipsorum , ut haec foeda & turpia spectra facerent,sicque mulieres attente non adspicerent. .Hic FASCINUS DEUS sive Priapus, Mutinus a mutone, Tutam a tensione dictus utramque paginam faciebat, quem pudendi masculi
forma repraesentatum ceu fascini fugatorem c collo pueris, velut amuletum, suspendebant, ut intuentium oculos sic depellerent,&omnelascini genus averruncatem. Omnia enim turpia teste PDrarcho, Sr o b.3. Problem.7. malos invidorum oculos avertere crediderunt. Idcirco iuuit, etiam fascini genus putant ad tabem conducere exserto ad incommodum visu, ita ut imbecillius sustineant dolores. Isae Hortibonus Lemon. Theocrit. cap. s. hic notat οβασπιανυν vocare Plutarchum, quodLatini amuletum, vel mutianum, recteque Glossarii autorem mutinum explicare seu οβασκωαν,ον. Sic Varro Lib .de Lingua Latina, Quare turre id
obscoenum,quod nisi in scena palam dici non debet. Potest vel ab eo, quod pueris turpicula res in collo quaedam suspenditur, ne quid obsit bonae scaevae causa. Ioseph. Scaliger in conjech in hunc. Varronis locum,p.rsa. sic scribsit: Fascinus vel fascinum dicitur veretrum. Horatius: mInusve langue asinum. Videtur ita dictum. quod depelleret fascinationes,ut ex hoc loco cognoscimus. Itaq; pro amuleto e collo pueris suspendebatur. Alii peculiati voce fascino occurrebant,cum se vel alios laudarent,dicentes: Graece Latine praefiscini,ex prae & f,
scino,ut ad verbum sonet,praeter fascinum , αβασκαντως, citra invidiam. Appulejus in Floridis : Igitur quod difficile factu erat,quodque revera arduum nobis existimabatur, gratum esse populo,pl cere ordini, probari Magistratibus & Principibus, i l praes N proscine legit Murum muria Lin. Libo. cap.3. Praefascine Florentinus apudVmenhorsiumpsis8ao dixerim, jam quodammodo mihi obtigit. Utrumque praefiscine& praefiscini Latine dicitur, quia truacrobio teste Liν. i.Saturn.c. .consuetum id veteribus luit, Αaaaa ut
763쪽
g DISSERTATIO XIV . ut his lueris pictumque in fine in i sse enter uterentur, sicut pristine & pristini, proclive & proclivi, die quinti, modo die quintEpro adverbio copulate dixerunt,cujus indicium hoc est,quodSyllaba secunda corripiatur, quae natura producitur,cum solum dic tur de die. Confer Gellii noc . i stic. l. Io. c. 24. huc pertinent&illae formulae: pace vestra haec dixerim ; quod citra invidiam dictum velim; absit invidia dicto ; venia si dicto ut inquit Plistus L hepis. 6.bona venia dixerim,ut habet Atimertinus inpaneg i ad axImranum Bona hora hoc exaudiat,ut tauaerolus Gild. quo denubmann.in Commem. ad Plautump.r163. nostri dicunt, Soli gludas; ichs ;ur gutcii Stunde redis u. Alii rullus certa quadam adoratione fascinum solebant amili ri,graecam N εμερονinvocantes, ut constat ex Ptinio O .hil. σμa .item Neptunum. Quod propitia audiat ima Rhamninsa e Cajus Caligula sacra Neptuno,aliisque Diis faciebat quini Livori, ne qua invidia , ut agebat premeretur. Dion Cassius L 2 Deae Cianinae meminit Lactantius lib. I. divin. insit. c. 2o. atque a cunis dictam ait, eo quod infantes in cunis tueatur & fascinum submoveat. Sed & despuendo repercutiebant invidas aut invidiosas la des, de spei audacioris, si qua pulsassent mentem,veniam petebant in sinum despuendo,quod non dubitem ex sanctiore aliquo itast, tuto profluxisse& in superstitionem tandem vertisse. Vid. Plin. 28.c. 2.or 4. Theocritus I VLIo 6. ternae despuitionis mentio in facit cac μη βασκανΘωπ κ ἐκ--τυ--Ne vero falcino laederer, ter ipse in gremium meum inspui. Tibultas la.Heg. Ter cane ter dictis despue carminibvso Et in fine eiusdem Elegiae: Hunc puer,hunc Juvenis,turba circumstetit arca, Delphiit in molles & sibi quisque sinus. Persius Satura z. v.M.ser. Ecce avia aut metuens Divum matertera, cunis Exemit puerum frontemque atque uda labella
764쪽
Infami digito & lustralibus ante lativis Expiat,uren res oculos inhibere perita. uatiberi voeat, quia pueris edentulis saliva continuo suit. IUG- mi digito, i. e. medio,qui & impudicus,item vcrpus dicitur,quia caeteris contractis extendi solet in cinaedorum & mollium notam, quod penem repraesentet. Lustralibus 2b i. e.expiat riis, nam lustrare, expiare & purgare lignificat,unde sesta lustralia
quae quinto quoque anno veteres celebrabant, ad quam puerorum lustrationem Persium allusisse sentit Foquelinus in Comment.ad h. L p. 8o. Saliva autem vi Irih.e.quarstomacho Jejuno manavit hic intelligitur eam enim fascinationes repercutere & serpentes necare autor est Plinius.Hrentes oculosi. e.lumine & radiis fascinantes,quos inhibere,sive sistere& avertere mater altera seu matertera potuit. Caeterum nutrices & ancillaee balneo olim lutum ad ave runcandum fascinum adhibebant, eoque digito suo frontem pumri inungebant. Id GIM .hom.12.in I. r. . apudVrsmum MINI. scr. Volum. I. Lib.I. num. l .p. 21. his verbis innuit ;Dicam ne quod risu majori dignum sit at at nemo accusat nos intempestivitatis, si eousque serino nobis procedat. Certe qui sordes velit expurgare, non gravabitur suas prius ipsius inquinare manus. Quid vero illud adeo ridiculum, mihi sane non tale videtur, nam dc ideo ingemisco : lutum e balneo nutrices & ancillae accipiunt eoque digito suo frontem pueri inungunt. Si roges,cui bono lutum ' caenum ξ .averruncando, inquient, malo oculo , invidiae, fiscinationi. Cons. Ursin. nau'POL 2. Lib. 3.num.' .is .f.XI V. Deinde alia est fascinatio Magica,a Daemone pondens, qui strigi aut venefico ex pacto sive tacito sive expresso nocere volenti cooperatur. Hujus enim consortio falcinum, maleficia, incantationes, praestigiaturas fieri, ligari homines,
Ut cum propria uxore non concumbant, .cum aliis maxime ,
fieri impotentes, steriles, philtris, poculis amatoriis, verbis prolatis, orationibus appensis, gestatis figuris, conjurationibus ,
765쪽
characteribus & aliis mille modis mille experimenta ac testimonia confirmant: Vid: Paulus Gristandus tract. deserit legiis quaest. a Baptista Codronchius Lyc. s. de morbis venem. Debis, Dis
die. sis. mirabili c. r. Garcia Carrenus Dissutat. 37. adi ros de loc. ferit. Raulus AEmilius lib2. Histor. Franciae. Martium ComerusLib. . 8 . de rebub Polonis.Iohan. Cussi manus de Caesarib us in Anastasio. Tram
Cusiodorus lib. 4. Haraar. s. ry Iohann. Hassius Lib. s de passios.
mulier. D. de concumbend impotentia. Iohan. Marcus Marci a scro
land Phil. ct Medis. D. nec non Pros Acad. 'agensis Celeberr. in sua Philosophia quam veterem restitutam nominat,parte S.IGY.3.Philo sophis supra citatis modo non u sitato de fascino philosophatur, p. 161. ita differens: Maleficium quandoque requirit irradiatio, nem & certam distantiam ob)ecti, unde necesse illud quod patiatur, esse sub radiis illius, quod in ipsum agit, ad cu)us maleficii genus, reserturfascinum. Cum ergo fascin unu requirat certam di, stantiam quo illius vis co pertingat, non videtur per radios visibi les aut idea liter haec contagio fieri . . Tametsi enim oculi prae aliis
partibus laedantur,cujus indictum lacrymae atqNe tumor, Corpus, tamen totum etiam dormientis infantuli, aut visu in aliis obsectis. 'occupato, fascinum sentis. Viide necesse emiavium quoddam comporeum eo usqpe produci,quod non alitet corpori incidit, quam halitus mulieris menstruatae speculo Diritumque insitum atque hujus Archeum labefactat, vinarcotica oppilando, eo modo, quo umbra Hyenae canes, cuius indicium oscitatio crebra cum panduculatione. . Quam quidem oppilatiouem adducit idea ex admi ratione individuo facidem emuvio impressa. Et nisi remedium ci id adhibeatur, febris ephemera inde pultis az demum mors sequitur;
766쪽
quitur ; confirmat hunc affectum illius remedium, suffumig .rio nimirum ex certis herbis , & abstersio per urinam seu aquam
nitrosam , quam mulieres hic injectis lyarbonibus ignitis p rant,eaque halitu illo a superficie corporis deterso ipsum purum
ac perspicabile reddit. Amuleta vero & perlapta, quae contra fascinum appendilolent cv iusmodi pectar panni rubri,dentes apri i&similes phantasiae, partim ideas narcoticas cum emuvio dissipant, partim objectum fiunt admirationis,quo in iisdem imaginatio malefica sistat; quod si vero in majori distantia,&unde objectum aspectabile non est, nec medium eiusmodi e fluvio spiri- tuoso pervium laesio proveniat,& imaginatione malefica,cum appetitu nocendi,non dicetur fascinum sed actio antipathica, quantumvis per aliud medium fierit videatur, cujusmodi icunculae in nomine illius perlonae quam laedere volunt,de cera vel alia materia fabricatae,quod nefarium opus tametsi plerumque a sacrilegis opera Sathana fati,uti ex abusu rerum quar his admiscentur, con. si, si fundamentum tamen habet innatura Excidentitate enim Archei sunt idear communes,a quibus subjectum mutatur. Et fabrica q iidem ex intensa imaginatione&hostili effectu per ema.
via hac idea sigillata rapitur in consensum, prout scelus in utero. . Ab his vero Archeus maleficati mediante re aliqua, quae ejusdem corporis fuit, patitur eo modo, quo ab unguento armario Archeus vulnerati. Idqpe potissimum contingit in otiosis, quibus mens occupata non est', nam qui suis abundat, extraneos motus non sentit. Duta Scotorum Regi,ut refert Hector Boethius Lib. . Ii: Histor Mosor. Moraviae, regionis Scoticae apud Forres, proce res, veneficorum arro perpetuas vigilias nocturnas cum sudore incredibili intentavere, sicut lenta tabe conficeretur. Militisin dicio;cui concubina matris suae arcanum scelus detexerat,depre- Eensae noctu veneficae. cereum Regis Dum simulacrum, ligneo γam xum veru ante ignem torrere,& carminibus recitatis, liquore Medicato perfundere: Dum timulacrum igni adhibitum torreretur, Rex in sudorem solvebatur, carminibus autem recitatis .erpetua tenebatur vigilia & ad liquescentem ceram macio con Aaaaar; fici -
767쪽
ficiebatur. Consumpta cera Regi mors imminebat. Perstacto simulacro veneficae supplicio flammae sunt affectae. Ea ipsa nocte qua haec in Forrensi arce sunt acta, Regem languore levatum &nocte absque sudore qui evisse, postricii eque redeuntibus viribus omnibus prompte omnia egisse, perinde ac si nulla adversa valetudine fuisset detentus. H. I.
g. X V. Ego salva tanti viri auctoritate illa quae decerta d,
stantia ad fascinum requisita proposuit, ad fascinationem naturale referenda esse cen eo si scilicet radii visibiles sive essi uvia oculorum noxia corpus infantis inficiendum attingunt. Quod si vero infans a fascinante propter locorum distantiam conspici nequeat, & tamen male habere incipiat, alterius potentiae in maleficium ex proposito influenti tribuendum erit,auxilio nempe Daemonis qi ia nihil sive corporeum sive corporis expers agere potest in distans, nisi simul per media corpora agat. Proinde firmissimum axioma Ari Iesu Lib i. de Generat. ct corrupi .cap. 6. Onanc m, actionem naturalem fieri per contactum ,aeternae manet veritatis.
Contactus est affectus corporis alterum tangentis. Actio autem &contactus inter se dum miscentur,in tuo pcrmanere nequeunt integritatis &perfectionis gradu. Itaq; necessarid alterantur. Nam alteratio nulla est absq; actione&passione. Unde contactus Lib. I.degenerat.cap. cit.es duplex, operationis & quantitatis.Co tactus operationis seu alierationes est quidem corporum sublunarium ijed non eorum,quae sunt ejusdem generis, & quorum at rerum tangit, sed non tangitur, movet, sed non movetur, ut qui
suendam offendit, tangere eum dicitur, sed non tangi vicissim ab illo.Sed hic contactus casum de infante fascinato no tangit. Contactus quantitatis iterum duplex est, corporalis & virtualis. Contactus corporalis est corporum quorum extrema sunt simul, ut in se agere Δ pati possint, Ari . I. rigenerat .c. 6. Et hic ad fascinationem physicam requiritur. Cornactus virtualis est corporum a se invicem set aratorum, quorum unum agit in alterum virtute sua. ita ut nihil repatiatur,quomodo Sol in haec inferiora agit. Qui con tactus homini naturaliter fascinanti non competit, quia ab
768쪽
interjectis corporibus mediis dis lipatur & frangitur, ut firmus consistere non possit. Constat igitur , si subjectum ab altero remotum inficiatur , illud non vi naturali , sed concursu mali spiritus fiori. Deinde , quando fascinum in majori distantia
per i cunculas cereas illatum dicit , fundamentum habere in natura, vereor ne cordati viri sudicent Doctorem Marcum Lamiis patrocinari velle, quas omnes illarum intcntiones per media naturalia tantum in essectum deducantur. Sed doceat quaeso Philosophus acutissimus, unde icunculae cerear malefica idea sigIllatae tanta vis siti petat, ut statum sani hominis perverrere,imo ipsam mortem accelerare queat. Naturaliter id contingere,nunquam,catis scio, probabit, ergo ab alio principio em-caciam recipiat necesse est. Cardamu equidem cis. c. 8o. de varietate rerum,& Iohannes murus L 3. e.r . allegatam de Scororum Rege historiam fabulis accensent , quemadmodum Omnia, quae a veneficis perficiuntur vel pro meris somniis S phantasiae depravatae erroribus, vel figmentis habent. Quod autem tali maleficio detestandi daemonis satellites aliis, quibus
irascutitur, saepe numero mortem inferant, vel sequens relatio priori concordans ex Christoph. Braveri annalibus Trevirens. l. 2.
ad ann. M LXVI. indicabit: Refert ille Eberhardum Archi- Episcopum Trevirens obstinatam Hebraeorum gentem ad Christiana sacra redigere voluisse, quare necem ejus quaesivisse Iudaeos. Excussi, igitur diligenter consiliis ante diem X VIlI. Cal. Mart. quo die proximo paschali sacro fonti, ex ritu Ecclesiae Pontifex operam daturus erat, facta ex cera ad Episcopi similitudinem imagine,Clericum aedisPaulinae nomen ei eratChriniano, sed Pseudo Christianum ego potius dixerim , corruper pretio ut ad stygias has machinationes maginem eam undae salutari immersam ablueret, ac veluti infantem sacro fonte tingendum,expiaret. Ubi igitur dies sanctioris hebdomadae extremus illuxit, Archiepiscopus Pontificali habitu ornatus &stola incinctus ad sacrosanctum lavacrum,cum hone Ilo Clericorum agmine
Prodit um veroJudaei praeparatam jam maleficiis iconem lHhinis
769쪽
inferentes accendere,ea porro absumpta & dimi lata Pontificem saetis mysteriis insistentem, vires omnino subito liquere. Elan. guidus Antistes veneni assi a tu, fascinoque propemodum enectus abcessit in sacrarium ; ibi postis coram Christiin. cruce pendentis essigie genibus,fusus in preces, caputque in Archidiaconisnum reclinans spiritum exhalavit, cu)us Epitaphium .:
PAUSAT HIC EBERHARDUI TREVIRORUM ARCHIEPISCOPUS, QUI IN VIGILIA PASCHAE SACRIS INSTANS OFFICIIS, EX CEREA IMAGINE PER JUDAEOs ACCENSA INFIRMATUS . AD SACRARIUM DUCTUS : IBIDEM FLEXIS GENIBUS ORANS IN sACRIS VESTIBUS EXSPIRAVIT. ANNODNI. M LXVI. XVII. KAL. MAII. Ego totum istud negotium Magia illicita persci neoque distolum choragum agere secum affeto. Nam ex plurimorum b*nae fidei lcriptorum consensu innotuit, magicis artibus per certas co. remonias & actiones incendi posse libidinem, elementa turbati, aquam de coelo pluere, aerem mutati, homines in alia corpora transponi,& morbos ferinos iniperabiles induci , transmutatis noxiis succis,a partibus ignobilibus ad nobiles, vel instrument rum figura vitiata, vel immediate per motum localem, vel illudendo sensibus, vel applicando activa passivis, vid. Thessan. Lib. 3 Α. Syntagm jur.untv.c 4.-istoph. Landinus in Risgilii locum. Nescio quis teneros o cuius is, fascinat agnos. Ex hoc venenato fonte scaturiunt morbi immanes, atroces , admirabiles, qui licet naturalibus similes appareant, cum tamen causam habeant medendi arti haud quaquam obsequentem , jure
a Fernetio lib.de abditi rer.cos. c. Io. trans naturam appellantur ,
Qui remediis naturalibus applicitis in pejus ruunt,aliis vero transnaturam admotis consanescunt.
g. XVI. Unicum adhuc idque memorabile de maleficio per intuitum parato addam. Cum nuper animo a seriis subducto
770쪽
amaenitatis pabulum quaererem, variis exoticarum gentium historiis intentus, Arabicam forte fortuna veneficam offendi, quae propter perpetratum scelus, quo juvenis Ormusini cor devorave, at,in praesentia Petri Della valle carceri incluta fuit. Res uti gesta est, cum circumstantiis lectori a laudato auctore Itinerariit parte 3.epist. i7.p. 2l8. his Verbis exponitur : murde cin altos