장음표시 사용
772쪽
g. X Vll. Hactenus de cilluviis vivorum corporum. Porro quaeritur, an cx sam demortuis corporibus noxia ectuvia exhalent nec
ne De iis qui in confinio mortis positi sunt tetros halitus exire nemo facile dubitabit, num idem in defunctis accidat, de eo Medicorum sente nitar distonantes reperiuntur. Quibusdam contra sanam ratione videtur, statuere, quod ex cadavere omni acti. Vitate innatoque calore prorsus destituto, meatibus adstrictis de ob frigiditatem constipatis, per quos fuligo alias transit, putres humores perspirare , aliosque contaminare possint. Nam tanta est inter symbola Sympathia concedentibus omnibus cum Philosopho,ut non nisi inter vivos homines existat. Unde etiam
auctoritate Galeni exemplo posito in Scorpio 3. de loc. cap. 7
773쪽
dicunt,caetera vulnera venenata etsi lethalia sint, non tam faexa parere symptomata,quam quae ex animalium venenosorum momissi accidunt. Cons. l. Lib.de Inaequac intemp.6.i Discoriae Lib. 6. cap. n. Fernet. Lib. 2tae abditurer. causis. q. r. Quod ipsum pulcnre exponit Iohann- . ndreas a Cruce, Lib.3. de GMorsibus venenosis Oct. s. Tt de Curat.morsu venensim verbis: Nonnulli opi nantur,quod vulnera illata ab animalis venenosi viventis morsu sunt multo graviora ac periculosiora illis , quae a venenato telo causantur. Nam venenum quod ab animali provenit valde acu tum ac penetrabile est, cum autore os ouilibet morsus virulen- , tia quadam laedere soleat,quae propria malignitate membri complexionem turbat & corrumpit, ac intrinseca qualitate cordi n cumentum asterre quaerit. Haec illa. Atque hoc dubio carctiquoniam in partem de morsu apertam,vel salivam vel humorem caliris interventu eructat,cum quo virus in arterias,in omne denique
corpus obrepit, primum spiritus, deinde humores, postremo ipsam partium substantiam inquinat &labefactat. Ut ergo cadaver noxium sit & contagiosum,in proximique corporis ruinam &damnum sui furoris proferat incommoda, debet habere admin,
culantem calorem , ut vapore emista vicinum corpus brevi admodum tempore assiceret, quo cum careat, dc contagionis seinsenaria sint finita, contagiosum esse nequit. Eandem thesin 'measonm, Medicus & Poeta clarissimus, qui rectius omnibus de
contagio fuit ratiocinatus, confirmat, Lib. r. de Contagione ca .ri. dicens: Mortuum autem animal contagione eam non servat,qua tenebatur vivens,quoniam seminaria contagionis una cum calore innato extincta sunt &c. Et in initio capitu ,postquam dixerat,contagiones non uno modo se habere, nam aliae promtissime in hae rent & assiciunt, aliae serius, aliae statim se manifestant, subdit :omnes autem in vivo corpore natae infectionem disseminare, in mortuo non. Eius forsan consilio &auctoritate ductus Eon eo-tim manifesto experimento hanc sententiam illustrare voluit ,
Lib. ebribus, cap. de febre pestilentiati ita pronuncians : Quare
corpora illa mortuorum, quae amplius non exspirant, nullum ve-
774쪽
ncnum ejaculantur,quod si aliquid contrahatur, id potius ab corum pannis contrahitur,quam ulla alia re. Siquidem dissecuimus aliquando corpora mortuorum ex peste,multis spectantibus studiosis sine aliquo damno,proptorea, quod in animali perit omne venenum. Quam ob rem si haec vera sunt, & tot eruditissim rum hominum expressis testimoniis comprobata, cur cadavera emortua vitiosos aut contagiosos halitus effundere posse assere
g.X VIII. Verum enimvero,rationes & testimonia in contrarium solida satis & evidentia prostant, quibus innixi affirmativam sententiam hoc loco defendendam suscipimus. , Videmus in
ipsis morientibus, interdum etiam inde mortuis Scorbuticas m culas efflorescere,quatenus copiosa materia peccans, vi superstititis etiam post mortem caloris a centro ad circumferentiam corporis movetur. Non enim absurduin est, in demortuis quoque aliquamdiu caloris effecta superesse posse, licet mors extinctio caloris dicatur. Vici. Gregor.Horsi.de Morbulo&α2.thesis.Imo aspirituum vaporumque reliquiis in demortuis tremulos motus excitari videas, sicuti sequentia exempla edocebunt. Cum nobilis grandaeva virgo in Dania extremum spiritum edidisset,ossiciosa mulier cauponarii oculorum supercilia clauflebat, dumq; operi huic religione consueta accingitur, ingens ex ore sonitus prodit, quem ructum inquit Thomas Bartholinus Histor. atomic. ct Me- dic.Cent. q. n. q. 8. 2O3. credo ex vaporibus in ventriculo conclusis ex hypochondriaco a flectu emergentem. Postea in ferali mensa funus adornatur ; consuuntur a idulieribus amicis seu praeficis sepulchralia lintea, inter quas occupationes supercilia aperit cadaver, interturbatque susceptas mulierum operas improvisa, terrorisque plena oculorum apertio,quam illae nescio cui miraculo,
ego Spirituum reliquiis adscribo, vel ciliis rigentibus serius clausis. Aliud memorabile inanestus Donatus Lib.2. de Medea his mmirabiti cap. ypag.i . recenset. Monialis quaedam in Coen bio D.Vincentio sacro, cum per sex metales phthisi laborasset , apoplexia repente correpta, quae in dextrae partis paraplegiam
775쪽
terminavit, triduo post exanimata feretro imponitur. Monacha altera assinis ingemiscens ic lachrymabunda demortuae manum
DEOSCULATUM accipiens, ter valide constringi persentit,
tanquam miraculo percussa, reliquas adstantes moniales advocat,accurrunt, manum a mortua, valide comprehendi intuitae mi rantur. Nos causam naturalem indagantes censuimus, mulierem
Deo dicatam non prorsus animam exhalasse, sed remansisse vitae fomites & igniculos quosdam quales in prae catis, & valida apo-plexia detentis non semel observatos scimus, licci sensus, motus, pullus & respiratio sint aboliti, unde motus illos constrictionis convulsit vos excitatos in extrema extinctione putavimus, quod veritati consciat aneum csse niugis assirmare possumus ex historia a Milthaeo Instano hist. Fui temporis LI. cap. 46. descripta, ait namque Florentia: Gualterio Bustaceii Ubertini filio dissecto
publice a carnifice capite, atque cadavere arcae imposito, dura ad Ecclesiam sanctae crucis humandum gestaretur, adco repente concussione valida sponte exagitatum ut arcae tabulata invicem disiungerentur, ac pene ex gestantium humeris decideret , quod ad jactum balistariae sagittae dum funus progrederetur perseveravit, non sine omnium adllantium ingenti admiratione. Cons. Fortunatus Fidelis de relationibus LMedicor
bb. q. cast. 6. p. m. ς 2 edit. L f. in 8. Anno M DC LXXIV. Porro notissimum est , vel ctiam iis qui prima Medicinae limina salutarunt, ex cadaveribus mortuis in bello pestem oliri polle , quare unanimi consensu Medici illa illico esse cre. manda imperarunt. In illis enim licet cesset calor innatus, refrigeratum sit corpus, deficiatque exspiratio arteriarum & m,nor sit exhalatio , ratione tamen putrescentis materiae in corde , in venis, arteriis per transpirationem sit sussiciens evaporatio ad inficiendum acrem. Hujus rei manifestum signum praebet foetor ingens , non nisi ab estumante calore plurim que vaporum copia exsurgens ex sordida circa visecra putredine natus, quae ad absentiam nativi caloris , a quo anteae Oe
776쪽
cebatur, sese insolenter eructat. Idcirco si laetentes vaporesa cadavere elevati aerem putredinose inficiunt, quid mirum si ipsi a cadavere peste emortuo elati corpora vicina inficiant peste dira ' Perniciosius ergo multo ex pestilenti lue emortuum corpus, quam ipsum aegrotantem attingere. Illud enim cum v hementiorem arguat causam , eminentiori quodam perdendi modo inficiendi vim habet. Nam quod in vivis calor effumans per patentes mini neque occlusas vias, respirationem videlicet&transpirationem efficere potest, id calor putredinosus per hanc partem peragere valet efficacius. g. X IX. Deinde, si canis rabidus emortuus inscit alios
rabie dira , licet extincta animali emortuo contagio is seminaria videantur , cur homo peste emortuus alios etiam non
inficiet 8 Primum probant illustria eruditissimorum hominum testimonia. Nam Cartius urelianus lib. 3. acur. cap. 9.narrat, Satiricem quandam cum chlamydem scissam rabidis morsibus sarciendam sumeret, atque ore stamina componeret,& lingua pannorum suturas lamberet assuendo, quo transitum acus faceret faciliorem, tertia die in rabiem venisse. Palmarius Iib. de morb. contagiosis pag. a 66. a 67. animalia stramentum in quo rabie perciti lues decubuerant, degustantia contracta primo rabie periisse vidit. Quare contagionis seminaria extincto calore nativo deleta non sunt, ut perperam dicebat 'Ma sorim. Consule Senne=tum lib. .de febr. cap. a. ad Rondeletii experimentum responsio haec inseruit: Licet sit verissimum, ait men non concludit. Nam ut belle dicebat Galenus lib. 1 diffebr. cap. . nulla causarum sine patientis aptitesdine agere potest , alioquin omnes cum pestilentibus conversantes morerentur , quoniam non quaevis demorsa a rabidis aguntur in rabiem , sed disposita tantum . relicolus serm. . iract. . ait: Ego vidi canem rabiosum mordere quendam anserem, & dilaniavit de cute eius multu, cum sanguinis effusione,& tamen nullum malum accidens
inde anser passus est, di tamen erat canis ille valde rabiosus, quia
777쪽
post valde parvam moram molnordit quendam iuvenem, qui imdefactus rabiosus,mortuus est. Confer supra g. . hujus dissertaritomis,item Zacuti Lusitan'raxin medic. admiranae tib. 3. observat. 43 l. los.ct observat. 4. Ubi sanguiuem secta vena fluentem totum cubiculum aegroti infecisse bisse observasse testatur. Roderiaeus Caserensis Lusitanus M.Ademeteona croco ap. . Nam si istidus & graveolens est,mortem praesagit, ut notat Petrus Torestas Lib. I. de febr.16. Vocatus tempore pestis ut invisercna aegrum febri arreptum parum febrientem inveni eum aspectu hilari, tactu
miti,urina bona,jussi secare basilicam,nam plethoricus erat. Vesperi ad eum invisendum e mola descendo,ecce casum mirum vucini narrant,cx sanguinis extracti istore horrendo , tres ministros infectos velutis deratos occubuisse, subito S aegrum animam efflare inculcant. Hoc audito di scedo. Confer Vallariotim lib. I De. comaeap. 18. Salium tib depeste cap.f. Gemmam lib.I.Cosmocritis. is. Insuper observavit excellentissimus Dominus D. March. Archiater Electoralis Brandenburg. cum in Hol satia ageret, juvenculam civis Eccelserdensis uxorem quam tenerrimc amabat, immatura morte obiisse. Haec cum feretro imposita esset, maritus suavissinnae conversationis cum viva inviolabiliter cultae recordatus, illiusque desiderio mirum in modum accensus, cmortuae adsist
bat,ejusque hianti ori subinde multis delibutus lachrymis, non sine forti amoris impressione, OSCULA figebat; inde maestus
viduus exspirantem cadaveris halitum tantopere imbibit, ut CA
DAvEROSUM FOETOREM HORRlDIS OSCULIS
contiactum toto vitae decurrentis spatio exhalaret. In hunc notabilem casum Nobiliis. & Excell. Dn. D.Iacobm Samen S. R. M.
PH. Medicus ct Reip. Elbingensis P sicus meriti simus, mecum propter singularem a multis retro annis inter exteros intemerate exercitam amicitiam benevole communicatum, promptissima Musa, tale Epigramma effudit. Quam vitae sociam vivam spiravit & alsit, Hanc etiam spirat morte ubi tacta cadit. Sic mixtae haud pereunt animae, post fataque durant, Non tantum in mortem,sic superatque fides.
778쪽
Ex quibus nemo non vel manibus palpare potest, etiam post egressum animae ex corpore morbido vaporum aliquid per intus retentum calorem remanere,quod nobis probandum susceper
g.XX. Aliud exemplum foetoris cadaveros exhibet D. Sigismundus Schnimerus apud D. Nor. Horst. Archiatrum Inmens EAAMedicib. a.Sis.1o. ρ.- so S. virgo annorum XVII. in mo- itasterium sancti sepulchri Bambergae Ann. MDCI. missa est, ut anno quem sic suo morc vocant probationis peracto, habitum monialis induta, ordini illi manciparetur. Haec praedictum monasterium vixdum ingressa, foetorem caeteris monialibus summe intolerabilem eructare animadvertitur, foetorem inquam, quasi putrescentis cadaveris, sive in eodem cum caeteris versetur contubernio, sive in sua lateat crypta, quam cellam vocant) hanc enim praetereuntes quoque odorantur, ita ut inprimis hujus virginis quasi haud immerito dici queat. Colore est florido, omnes functiones bene obit,de nulla corporis parte querela ulla,nulla, ferentibus caeteris monialibus,menda: concludit tamdem epistolam thatuens, putorem illum, non ab oris, ventriculi, uteri, aut alterius corporis partis vitio manare, sed eam esse uni- .vetsi corporis , ideoque malum omnem Medicamentorum adhibitorum essicaciam elusisse. Ad haec respondet D.Andreas Lab avius D.Schnitetero e Sed si ideo Syncrasa est,inc pit malum in prima seminis ad con struenda membra mistione,d pendetque tam foedus odor ex ipsa cras eos forma, quasi stagularitate sui inexplicabilis commistionum ratio eae cisset, ut deinceps hujusmodi αρμενος mi insequeretur semper constitutionem. nec deleti posset.nisi soluta mistione. Sit ita, an non, explorata cognituque est dissici limum, ultraque captum humanum positum. Proinde assirmans negansque pari fruuntur jure,cum tam proclive sit negare, quod sine demonstratione dicitur, quam aD firmare,praesertim causis in conspectum & contemplationem venientibus aliis. Quidni enim dicamus,non in crasi fuisse vitium, sed accesIorium quoddam forinsecus istam substantiae alteratio-
779쪽
mem induxisse vel talem aspersiste labem ut non hominem sed c davet spiret i Nec semper brevis ea contagio est, nonnunquam commoritur,usq, ad extremam dissolutionem compagis indivulsus comes. In hoc genere est, contaminato sanguine semine l&constitisse,& nutritum esse intra parentem : aliquid passum esse
matris nausea&consternatione,assectui gravi, quales maculas nosti inuri indelebili ter, malacia c0rrepti matribus, & valido animi motu, quin& membroru, utpote manuum,concussis,Spirituq cogitationibus directo in conceptum, aut utero latitantem tenerum embryonem. Conlternata ut illa sepulchro, supervenerit umctioni cadaveris: sordibus putridis ex alvo decumbenti cum redditis nauseam conceperit,& similibus fuerit graviter affecta. Inde nota infanti esse potest. Memini Epilepticos pueros, oleo succini inunctos sepulchrale quid olere. Cum foeminae operam dant parturientibus,aegrotis& aliis, facile concipere seminaria, dum uterum gerunt,poiIum , ne quid dicam inter menstrua putrida sat dia morari conceptum ut etiam eo tempore primordia sui accipere potuisse: Unde primis fermentationibus graves halitus,sed postea etiam leprositates & hujusmodi emergere. Novimus ab utero dispositos ad GallicuimCancros,Elephantia sim dico nihil spirare jucundum,etiam tunc cum videntur belle habere. Idematis Οι- sola ad eundemp.3 s. dicit: Apud nos compertum est quandam
juvenculam in matrimonio viventem tempore fluentium mensum sere prius cloacis olere, maritumque tunc amictim degere. Non est dissicile judicatu, talem quandam disic rasam totum o Cupare, quae in sanguine corrupto aliquando existit. Est autem sanguis Quale nutrimentum in utero, tale nutritum v quod cum primum fuit tam tetrum, substantiam reliquit talem , quae semper sibi simiIe ex alimento facit. Tales puellae nisi arte medica restituantur, plerum que spe matrimonii excidunto Uzenim bona merx facile emptorem allicit, ita putris ingrato ped-re vcI e longinquo terret accedentes. Oscuti fragrantia osiuave lentia expetuntur i, sordiri, olida,rancris Utqueseunt ingrata. Sedud omnibus in familiae Veneris versantibus solatium aliquod imperuam,Amasiisque vissiuncular. consulam,ccce pro foetore oris.
780쪽
optimum praesidium Zamri Lusitani Lib.i. de Praxi tauedica a Lranda Ob ermat. 87δ.ao ad cribo: Illustris quaedam matrona adeo foedo horribilique oris foetore continuo premebatur, ut assiste tes circa ipsam immorari non possent, pro quo domando vitio, a corruptis putridisque humoribus in ventriculo genitis suborto, cum plurima tentasset auxilia, quae tum inutilem stomacho vacuarent humorum copiam,unaque suavitatem & robur ori ventriculoque conciliarent, & cauterium in crure, incassum tamen assigeret; tandem pitulis his unius mensis spatio assumptis inposterum s lavem spiravit odorem,nam binas duabus horis post caenam devorabat,quae gravem oris halitum emendant, suavitatem conciliant,& ructus taediosos abolent. N. Myrobalanori emblic. Chebulor. an Ss. Rorismarini, semin. citri, Myrrhae, sem. Myrti,an. Ξj. Cinnamomi,M. Galangae Malobathri, Hydropiper. Nucis Myristicae, an. 9β. Caryophyllor. BF. Galliae Moschatae, Bi. Ar mati c. rosa ti, Diana Oschi dulcis,an. Ξf. Mastichis, Coriandri, Anis,sem. nicul .an.9j. Moschati odorati, Ambari,an. gr.xx. Αgalloch.Hech.9jF. Pulveris anda pulverissentur,&deinde ad umbram exsiccentur,prius vino Odorifero,& aqualior. Aurantior.irrorata. deinde cum balsami guttulis,& Rhodomeli te fiant pilulae ad modum ciceris,& deaurentur. g. XXI.Superest ut de Osuis ' ljero agam, cujus mentionem facit Sim. Majolus tom. I.dier.canicu cosior s.cgo novi, inquit, ad
lescentulam ingenua,quam cum delectus a parentibus in ejus noxam sponsus cipsa insidiosi amoris incuriosa,turtiva quada familiaritate deostulatus esset, intra unius horae intervallum illa, tametsi compositissima esset valetudine,virginales suas exuvias ad morte deposuit,tanta se affecerat vi imaginationis, velut temerato pudore famosae libidinis hostia evasisset.Quamobrem,ne cognatio qua modo cum adolescente panxerant parentes morte filiae eluderetur,alteram sororem minorem natu ei desponderunt. Sic unus binas sorores desponsatas habuit, atq; uno horae momoto geminata fuere sponsalia. Causa externa tam repentinae mortis citra dubia
fuit dolor propter admissum osculum firmiter impressiis, qui tota corporis structura vehementi alteraiione concurui ac Spir. vital Cccco a adeo