장음표시 사용
781쪽
DusERTATII XIX. adebcoarctavit, ut vim omnem penitus amitterent. Passiones enim animi corpus nostrum maxime assicere posse , quilibet nostrum quotidie in seipso, dummodo velit advertere, ubertim cognoscet. Quod autem ex iisdem repentina mors subsequatur, vel Symplomata prava contingant, aliquot miris exemplis demonstratum ibo. Ex dolore Nilhelmus Roschildiens scadaveri Regis Daniae Suenoni amicissimo ipsius illacrymans, statim extinctus est, relatore Alberto vantetuo tib .Hist. Dan. Narrant historici fere omnes, anno M CCCC XCl v. vel ut Sabellicu M D XCR dum Gallica nobilitas e Neapolitano Regno rcc deret, Domini Monpensierit filium super patris tumulum plo tantem dolore extinctum fuisse. Raticiacus Suevus cum filium strenue contra Turcas dimicantem in Budar obsidione occubuisse ex cadavere ad se relato cognovisset,repentino dolore ad vitalia profundius pervadente, cum rigentibus oculis stetistet,paulo post, nihil efatus tmeriir, quemadmodum Historici testantur.& inter caeteros Ra duae Iovius lib. 39. historiarum fui temporis. Quosdam prae laetitia diramore periisse etiani constat. Sic Sophoclem cumuictor in Tragico concursu declaratus esset, statim e animatum esse tradit Plinius lib.7. caps7. cui Valer. Max-Hola cr-ν anus er Pontanus subscribunt. Sic ἴc millietes binas Romanas filio utroque rivo conspecto , quos in pugna Cannarum occubuisse existimabant,gaudio extinctas, tradidit Livius lib. ab urbe condita. Philippidem Comoediographum, cum in certamine Poetarum vicisset , inter gaudium repente mortuus est, autore Gellio. Et Diagoram Rhodium cum duos filios Athletas, ut Cicero primo Tusculanarum Τuaesionum, vel tres, ut Gestim 9. Noctium i fricarum,testamur, publice victores coronatos conspiceret, nimia laetitia expirasse,apud praedictos Auctores legi mus. Polycratam nobilem foeminam Navo insula cognita repente insperato gaudio animam expirasse Plutarchus declaris mulieribus est testis. Narrat Antonius Bontinius rerum Gganearum lib. 3. Deea 3. memorabile duorum amantium exemplum : Eurialus
equestris ordinis iuvenis,dc Comets Augustalis mira pulchritudine spe-
782쪽
ne spectatissimus,commorante apud Senenses Sigismundo Imperatore,Bohemiae,& Ungariae Rege,primo obtutu in Lucretiae Senensis amorem cxarsit, pari quoque ardore correpta Virgo, quam ob venustatem &formae praestantiam, alteram Venerem appellabant; amoris aestus brevi utrumque voti compotem fecit. sed abeunte Romam Imperatore cum Eurialus amicam deserere cogeretur, secundum digressum altera sexus imbecillitate parum constans, prae amantis inopia expiravit,alter amicorum consilio,& solatio aliquantisper instaur. at iis, quamvis vitam distulit, nunquam tamen amplius ridere visus est. Miranda quoque ex indignatione evenisse mei noriae mandatum est. Val. Max. Lib. I. memorabitium c.ult.tradit uxorem Nausi mentis Atheniensis,cum
sorte fortuna vidisset filium & filiam invicem venere commixtos, prae ira,& indignatione mutam effectam. Ε contra vero Eglo Samio lustratori accidisse, cum enim in ludo lucta victor suisset, eique praemium & honorem subripere vellent, indignationee motus loquelam recuperavit. Narrat Saxo Grammaticus historiae Danicae lib. 14. Eskillum Episcopum ex animi maerore linguae debilitate contracta parum vocalem evasisse. Gassar Brium libo hist. 7 acri v. Muccium Ssorciam, Caravagii comitem, a primo ortu in loquendo vitium habuisse, ut non sine notabili impedimento loqueretur, attamen die quadam dum maxima excandescentia detineretur, iraque animum occupans, linguae impediamentum augeret,ianto conatu impetuque commotum fuisse, ueposthac semper multo expeditius loqueretur: quod de Croesi Regis Lydiae filio plerique ex antiquis ad notarunt, de quo Abus Solinus kb. Pol is. p. s. Cum Olympia die octava & quinquaginsima victor Cyrus intrasset Asiae oppidum Sardas, ubi tunc Cromsus latebat, At sis filius Regis mutus ad id usque temporis, in vocem erupit vitimoris, exclamasse enim dicitur : Parce patri meo,Cyre,& te hominem esse,vel casibus disce nostris. Ex timore pariter nonnullos periisse legimus.Scribit enim Seniventus cap. 63. Puerum qui dum in rure paterno degeret, singulisque di bus ad vicinum Sacerdotem studendi causa,ut fit, summo mane cccc 3 miti
783쪽
mitteretur a patre,accidisse semet,ut prope jam intranti illisacerdotis ipsius aedes,essetque coelum paululum adhuc subobscurum, praesto fuerint duo viri nigris vestibus obvoluti, quibus adeo pe territus est puer,ut exinde in mortem inciderit. Pudore quoque extinctos nonnullos memoriae proditum est . Diodorus Cronus Iole Plinio lib. .Sapientiae Dialecticae Professor lusoria quaestione non pri tinus ad interrogationem Stilibonis dissoluta pudore expira.vit. Idem de Homero scribit Dor. Max. tum propos tam a piscatoribus quaestionem solvere nequillet, nec mirum, nam pudor tumor quidam est, tesse Arserobi. 13. H. pari. Unde Sc Philosophi
auctore Aulo Gellio lib. i9. cap. 6. pudorem definiunt esse timorem jullae vituperationis.Aretaem tib. I.c.7.haec scribit: Caeterum & animi immodicae perturbationes, ut repente incussi pavores, timores,animi conifernatio&maeror, praeterea &in pueri, terrores, interdum inopinatum, atq; ingens gaudium, item risus usque ad mortem implacabilis, nervos resolvere consueverunt.
g. XXII. Sed utrum aliae adhuc sint causae proximae & internae ex quibus subito mors repentina accidat,dispiciamus. Dominicus miristus Libesio in hunc finem dicato, supponens ex Galeno Lib. I. de Praeserat. expulsibus cap. . quod vitae conservatio debet tribui calori, hu)us defectum in corde constituit proximam & immediatam causam mortis repentinae,dum subito corrumpitur aut si, catur; mox alias superaddit a quibus haec provenit. Et statim explicans qualis sit hic calor ex cu)us extinctione vita repente deficit, dicit, quod haec doctrina debet intelligi de innato calore implantato & insito in parte solida cordis. Sed immeritb haec profert tantus vir. Si enim λbito deficit hic calor, ut statim admittit, quia resolvitur, quia su Docatur, quod expanditur, quia spiritus comprimuntur aut contrahuntur, frustra hoc tribuitur substantiae viventi solidae cordis, quae nec subito resolvi, nee reponi aut generari potest, expandi aut contrahi; unde potius dicendum , quod Galeni doctrina intelligi debet de calore spirituum. qui vitalis dicitur, quia simpliciter necessarius est ad vitae conservati
784쪽
DE OSCULO CONTAGIOSO. 769vationem , nec solum in ipso corde, sed&in reliquis corporis partibus; & ideo vivificum vocatur nectar, quo cor & reliquae partes conservantur,aptaeque redduntur pro suis eliciendis operationibus, praecipue naturalibus , quorum fit instrumentum-Haec autem vitalis caloris necessitas maxime relucet in corde, quod illius est origo, & causa simul & fons, a quo per universum corpus diffunditur , ex quo provenit, quod si subitd cor spiritibus vitalibus privetur, mediis quibus vitali fruitur calore, illum communicat Per universas corporis partes, homo subito privatur vita, & ideo proxima & immediata causa mortis repe tinae est defectus vitalis caloris,uita conservativi, in corde ac reliquis corporis partibus. Hoc praecipue intelligendum venit de morte repentina proveniente in corpore integre constituto, in sua conformatione & unitate : si enim repente totum corpus, aut partes principes scindantur aut contundantur , aut compressione aut alio modo, debitam amittant conformationem , illi procatarcticae causiae tribuenda est repentina mors, sicut re manifestis morbis , dum ab illis provenit, ut in apoplexia sust cante cerebrum. Quando autem ab intemperio potius provenit repentina mors, haec ex caloris vitalis defectu fit. Hievere, deficit ex variis causis,quas Ibit reducit ad quatuor ca sarum genera. Primum est alteratio contrariae qualitatis : smeundum est suffocatio et tertium est marcor, seu defectus pabuli r quattum est digestio sive dissolutio ipsus calidi. Hanc doctrinam deduxit ex Gaseno, Libro de utilitate restrasionis cap. Ubi similem proponit doctrinam sumpta similitudinea flamma externa,quae deficit vel ob materiae combustibilis defectum, vel quia privatur altero ex duobus motibus contrariis,quoru alter est sursum,quo ignis ad propriam sphaeram tendit. fuligines ex pel- sit ;alter est deorsum,quo versus idoneum pabulia movetur: Unde flamma deficit,si deficit pabuIu,versus quod moveatur deorsu, &etiasi suffocetur: impediatur illius motus sursu, debitus levitati, elin circularet.tabitus raritati.Sed faIso nititur hoc fundam.Bricum i
785쪽
cum supponat, quod calor insitus Sc implantatus partium solidarum cordis, est qui repente ob has quatuor causas corrumpitur. Calor enim,ut calor est,solum corrumpitur a suo contrario, vesdefectu subjecti ut dum flamma suffocatur, a cujus forma producitur,& conservatur. Calor autem insitus & implantatus partibus solidiscordis nequit suffocari, neque illius motus sursum, aut deorsum impeditur , quia cor non informatur forma ignis, cui est proprium sursum moveri, & deorsum materiam quaerere, seu pabulum : Unde sicut calor inhaerens in alio quocunque subjecto praeter ignem sine iis motibus conservatur ; si militer in corde. Et ideo causae propositae ab illo pro corrumpendo vitali calore &causanda morte repentina falso fundamento comprobantur. Plura videanturin Restat.Mediciparata. D. Cast. Pravo Consiliatione I f.p. 6.
I. Amicitiae ceratius se dignitas. II. Osculum separationis
sive valedictorium. Exempla ex historia Graeca ct Romana discedem tum amicorum. III. 'Alia recenturis avi. IV. Os animae ostium. Oscula morientibus imperitia. Osculo animam tradere orsorbere vel excipere quid i V. Mors inter oscula valedictoria ingeniose procur ra. VI. Lucta anima in morientibus ex mente gensilium osculis citiuae absolvi credita. Animam in ore tenere. Extremum Spiritum excipere. Deus omni tempore paenitentes recipit. VII. Hebraei morientes
786쪽
DE OSCULIS VALEDICTORIIs M. Salve o vale mortuis dictum quo sensu e Ioseph defun Iuis patrem
osculatur. Exempla aha hujus moris adducta. I X. Mors abitus velabitis. Caus cur mortuu oscula adhibita. Clausiula υaledictoria in Sepulchrorum Inscriptionibus. X. Graeci ant epuDuram defunctos osculos lutant. Ex orationibus veteris Ecclesiae pro mortuu , frustra fundamentum petunt Pontifici pro Purgatorio. Dion - aere agiro duos e vita discedentium ordines constituit. Luthera de ρrecibus pro
mortuis sententia. X I. Mortui, urnae, monumenta o pulchra v riis corvnarum generibuου ornata inter Graecos se Romauos. Ra- mi arborum ad coronas. Duces bellici lauro redimui. Mortui Reges coronis aureis coronari. Corona morauis impositasignificabat e vicin-ri eculi securitatem. notara Mortu coronatae cum lemmate: Victoria times. Mortuos coronandi mos Putribus valde improbatus. XII. Marcesssi urna argentea. Demetris aurea. Monumentum Meridis a Sacerdotibus si crimeto ibiperacto coronatum. Numaesepulchrum publicis muneribus se coronis aecoratum Saxis sepulchro impositis idem honos ab ethnicis o Christianis habitus. Proverbium: opus habet apis. Hia nihi, lilia, violae,ros abig. fores iis sepulchris anniversaria quadam
celebritate cumniati. Feretro Remi frater Romulus osculum impriamM.'Mem fratrem interemit ductus ratione Status. Cleopatra Ionii tumulum ossulatur. Imperatorum tuae in exequiis adosiisti proflantes. II. Deductio funebris Clericorum cujuscuns ordinis apud
Graecos cum osculis. XIV. Osculum sis precum tro defuncto facien darumpromissio es. Os orationis o cina. Osculum o Eucharistiam
mortuispraebendiconsuetudo apud Latinos Seculo VII. iblita. Zonaras noratu 'Russorumfunerandi modus multu Ddiae occidentatis habita roribus communis. XV. Lex Cibenicensis de cadaυeribus non o siculandis. Mulieres capite discooperto post cadavera ire prohibentur. δε- rei habrus ex morientibus egredientes deosculantibus exilis. Osimium consanguineo cadaveri fixum dentibin obes. Superstitiosa de m ore defunctam prolem osculante opisio.
787쪽
f. I. Quantam amicitia, sive honesta animorum eonspiratio lac naturae conjunctio, vim habeat ac essicaciam, nullius facile diicere,nec oratio ulla explicare potest praeter ipsam experientiam, rerum omnium Magistram. Excepta Sapientia nihil melius datum esse homini a Diis immortalibus amicitia, Romanae Eloquentiae Dictator Cicero non sine causa quondam pronunciavit, Lib eamicis. Ecquid enim dulatus in molesta hac vita ruam habere, in quo omnia audeas Q loqui ut tecum t quis es-:t tantus fructus in prosperis rebus, nisi haberes amicum,qui illis aeque actu ipse gauderet i Adversa etiam ferre dissicile foret sine
e qui illa gravius etiam quam tu serret.Profecto amicitia res plurimas continet, quocunque te verreris praesto est, nullo loco e cluditur,nunquam intempestiva, nunquam molesta est. Itaque non aqua, non igne locis pluribus indigemus, quam amicitia. Socundas enim res splendiatores fasiit, & adversas patiens comminnicansque leviores. Elegantissimum est encornium, quo Chryso mmm fidelem amicum exornat, Homilia 2. ad Thessadonicen es, dicens: Fidelis amicus revera est vitae Medicainentum. Fidelis amicus est revera validum tegumentum, quid enim non fecerit verus & germanus amicus Z quam non attulerit voluptatem truam non utilitarem Z quam non securitatem e Etiamsi thesauros ixeris innumerabiles, nihil vero & germano amico potest aequis parari. Primum autem dicamus,quantam voluptatem habet amicitia.Gestit gaudio eum videns & diffunditur. Cum eo conjungitur quadam conjunctione, quae ineffabilem animo habet v luptatem. Et si solum ejus memi'erit,mente assurgit & attollitur. De germanis loquor amicis,qui sunt unanimes, & qui pro amicis mori elegerint,&qui ardenter amant. Ne mihi cogitantes eos, qui leviter amant,&sunt mensae socii& amici nomine,existimetis arguere,id quod dicitur: Si quis habet amicum, qualem dico,vc ba agnoscet, & si eum quotidie viderit,non satiatur. Eadem ipsi quae sibi ipse optat & precatur. Tanta res cst bonus anticus,ut Ac loca & tempora propter ipsos amentur. Quomodo enim a splendidis corporibus flos emanat in loca vicina, ita etiam amici ad loca ad
788쪽
ca ad quae accesserint, suam emittunt gratiam, & saepe cum absq; amicis in illis locis fuerimus, flemus, recordantes dierum in quibus cum illis versati su mus, & gemimus. Verbis explicari non potest,quantam affert voluptatem &laetitiam praesentia amicorum. Soli autem seiunt,qui experiuntur. Et gratim petere, &gratiam accipere ab amico licet,citra suspicionem. Quando nobis imperant , tunc eis habemus gratiam. Quando dubitant dia verentur,
tunc tristitia afficimur. Nihil habemus quod non sit illorum. Omnia quae hic sunt saepe despicientes,propter illos nolumus hinc recedere. Illi etiam luce magis desiderabiles. Revera ipsa quoq; luce est amicus desiderabilior: loquor de sincero & germano.
Nec mireris melius enim est, ut Sol nobis extinguatur, quam ut privemur amicis. Melius est degere in tenebris, quam amicis privari. Et quomodo e Ego dico, multi Solem videntes sunt in tenebris. Abundantes autem amicis, ne laetint quidem in amictione. Omnes voluptates exuperat voluptas amicitiae, etiamsi mellis voluptatem dixeris. Nam id quidem affert satietatem,amicus autem nunquam,dum fuerit amicus. Sed augetur potius d siderium, L satietatem nunquam affert voluptas. Vita quoquo praesente est amicus iucundior. Multi quidem certe post Mortem amicorum ne optant quidem amplius vivere. Cum amico etiam exilium tulerit quispiam, absque amico autem ne suam quidem patriam habere voluerit. Cum amico etiam paupertas est tolerabilis. Absciue eo autem manitas,& divitiae lunt intolerabiles. Alterum habet seipsum. Angor, quod non possim exemplo rem ostendere. Idem loco adducto. Quoniam autem amici, quos morum bonorum similitudo ac confirmata virtus conglutinavit, ab se invicem divelli admodum aegre quidem patiuntur,quandoque tam talem separationem nullo modo intervertere valent,tum molliores animi partes praesenti virtute consolidant,&discedentem certo charactere ceu Symbolo sibi postremum devincientes,intermixtis lachrymis 3e Uulis tristissmd comitantur. Osiuia in hac occasione veteres distribuebam,procul dubio propterea, ut cultam hactenus amicitiam sartam tectamque
789쪽
servatam, perpetuae mandarent memoriae , ac iis propensam benefaciendi voluntatem quasi obsignarent.
g. i I. Sed Exemplis negotium amat illustrari, e b manipulum ex historia Sacra & seculari depromam: Ephesi & Meluenses fideles magno cum fletu in Pauli Apostoli collum illapsi,eum
deosculabantur,cum Hierosolymas iturus,se posthac visuros praesentem negasset,Amr.ao 37. Jacobus Apostolus Martyr emissario eum ad Judicem ut gladio caederetur, deducenti O sculum dedit ac vale nimciavit, postea uterque capite truncatus est, Anno Domini XLV. Clemens Alexandrin. Lib. D Hypothes V Mncestius Murm. in Calendario Sanctorum idi is oriar.addiem 1 S.Iun V R. S 66. Osculum quod R. gucl&Hanna Sacrae fixit Tob. Io. v. ia. Tobias item& Hanna Tobiae Juniori, Tob. D. . elegantioribus ab Hebraeis mina π ava. hoc esst,idissessio Separationis , seu Valedictorium nuncupatur,teste Danteo F sebo, Advers. Sacror. Lib. ycap.7.g. 6.828 o. DrusMscestan. Centur.I. c. 6o. Sic Hector apud Homerum Lib.6. Ilia os v.476seqq. 8.m. 237. iam jam iturus ad bellum, filium blande complexus & osculatus legitur:
Jupiter aliique Dii, date iam & hunc fieri
Filium meum, sicut 3 ego,valde. clarum inter TroJanos. Sic viribus valentem,ci in Troia fortiter regnarcEt olim quis dicat Patre autem hic multo in Ilor. Simili modo AEneas ad castra properans, filium suum A scanium exoiculatur uti Hirgilura innuit 12. A eidos v. v. sequentibus λAscanium fusis circum complectitur armis rSummaque per galeam delibans Olcula fatur: Disce puer virtutem ex me, verum luc labolem,
Postquam Horatii & Curatii pro prinoipatu patriae certamen su&cepissent , Horatiorum Pater cognita filiorum mente, gavisus,
790쪽
ui blatis ad c tum manibus gratias egit Diis immortalibus,quod tam egregios sibi dedissent liberos; deinde singulos benignissime
complexus de suavissime exosculatus, accipite inquit, meam quoque sententiam optimi filii, & pulchrum hoc piumque respontum Tullo referte. Teste Dion o Halicarnase. t ymi. Roman.Lib., c. 2o. p. I 9. Paulo post Albanus Imperator produxit Curatios, Romanus Rex Horatios, praeter egregiam armaturam ornat OS, sicut qui moreidestinati sunt. Ut vero congrcssi sunt propius, gladios tradiderunt armigeris,ipsi rucbant in complexus mutuos, lente suavissimisque se appellationibus consalutantes, ut nemini noucierent Iacrymas. Idem ibidem. Charicles Medicus egrediens e convivio, manum Tiberii Caesaris osculandi causa adprchendit. cton. in Tiberio cap. 72. Navem Crate siclea mater Cleomenis cum nepote conscensura, seduxit Cleomenem remotis arbitris in fanum Neptuni, ibi complexa deosculataque moerentem &commotum,age, inquit, Rex Lacedaemoniorum, cave, ubi foras egressi erimus, quisquam nos lacrymantes conspiciat, aut quid Sparta indignum admittentes. Plutarchus in Agide ct Cleomene,p. m. 8Is. Dionysi Ducam C. Antiquit. Roman.Lib.II. cap. o. de Virginii filia: Claudius veris puellam abduxit haerentem in patris amplexibus , cumque deosculantem, & suavissimis vocibus ainpellantem. Petronius in Saurico : forsitan ignarus tempestatis Glius, aut patrem utique reliquit aliquem, cui proficiscens osculum dedit. Iustinus Histor. Lib. 23. cap. 1. de Texenae in Agathoclem conjugali observantia. Ex altera parte uxor maritum non amplius itura, osculis fatigabat. Statius Thebaidos Lib. 32. Jam nec coniugibus luprema nec oscula natis Iungit -- ignem miserae postultima quaerunz .
osidiis visitum Lib.i. Elgia 3. Saepe valedicto, rursus sum multa Iocutus, Et quasi discedens oscula summa dedi.