Introductiones ad veram Physicam et veram Astronomiam: quibus accedunt ...

발행: 연대 미상

분량: 757페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

331쪽

DE LUNAE PHASIBUS ag

.isve in Ela sinima a tu patriue hixae data Elongatione ιδε-ue Sese -- cxlubetur vivis, ab uva Luna inno mis appare Re tamine circulus, P Lunae di- , . . utim e Terra spectabilem, rectam in quam projicitur' ' seviri usus Om , hanc ad rectos angulos secet alia dia etet simi elongationis Lunae a Sole, Moemajore BC, sic maxe minore dictuat is, describatur se Ellipsis BFC, a, sinoet illa ex lanari disco partem illumnatam BFCre e

Terra spe fuissem

Ou posito LP -- LF sit ostius Hongationis Lunae a Sola erit re sinus versias ejusd- monsationis; Est et2 2.

se BF linea quae tenebrosam tamaris disci partem ab Διὸ ista illuminata dividit semiellipsis , cujus aris major aequalis in Lum diametroe semiaxis autem mitior aequalis est Lm ne semidiametro diminutae sinu verso Elangationis Lunae asiae. Sit jam PC Lunae distus Terrae obversus BFC semiellipsis illuminatam disti partem a tonebrosa dividens. Meamn qua is recta GH Axi minori. Parallela S axi, majori occurroeas in m matrum Elli sis circuli, erit

LP ad F;- - , in H; adeoque per divisionem rationis LP ad PF ut Μ ad GH, duplicando antecedentes O ad PF ut GN ad GH; Hem de alia quavis recta G Aximinori parallela demonsisabitur, adeoque per Ix menti ut PO ad PF, in omnes G ad omnes GH.Sed omnes G diciunt Lunae dissum Terrae obversum, omnes GH faciunt partem disti illuminatam, adeoque erit m ad PF seu diameter circuli ad sinum, Versiam elongationis Lunae a Sole, ut totus Lunae discus ad partem ejus illuminatam Hinc illus ratio quolibet tempore a Luna sacta est ad ejus illustrationem maximam tempore plenilunii, ut tirus versus elongationis Lunae ad circuli diametrum. Sisrut Lima luce Solis reflexa Terram illuminat, sc/ Drea

Tempta quim par pari referens, vicissim solarem lucem

rinqctendis Lunae superficiem multo majore hace persim iit; ἡ lis

lanan, si Lunavi Terra aeque in reuinciis polluant, fisec

332쪽

DE LUNAE PHASIBUS.

qin ecies plus ducis ad Lunam remittet, quam ab illacipit. Et Lunicolis quindecies major apparet Terra, quam nobis Luna videtur. In noviluniis illustrata Terrae facies tota Lunae obvertitis', amebrosem Lunae superficiem linc illusti an Lunicolis Funiterreum efficit. Unc oritur imcula illa, quae in Luna noVa Veterique praeterargentea CO nua apparet, reliquum Lunae discum, tenebrosum licet, Consiaicuum exhibens. Cum autem Luna ad oppositum S lis pervenerit, Terra e Luna in conjunetione cum Sole vibdetur, ejusque tenebrosa facies Lunae obvertitur, in quo situ e Luna videri oequit, sicuti in noviluniis nos non ubdemus Lunam, it verbo dicam, Phases Terrae e Luna

conspicuae per cui a sunt similes iis quae a nobis in Luna ob

servantur.

Quamvis Luna erram circumeundo, orbitam fila d scribat spatio serum 27. horis circiter septem, quod te Me si pus .eηsurir Micusappellatur, tempus tamen quod impendit

i Luna dum ab una conjunctione cum Sole ad proximam per rubini, Venit, quod Mevstu sodis , seu Lunatio dicitur, mense . - .isi riodico majus est. Nam dum Luta in propria orbita perio dum absolvit, interea Tellus ejusque comes Luna, cum si orbita circa Solem eundo, integro tere signo versus Orientem promotae sunt, iunctium Orbitae quod in priore situ, in recta centra Terrae Golisjungentejacebat, nunc Sole Damio Occidentalior est, adeoque cum Luna ad illud punctum Iervenerit, pndum in conjunctione cum Sole invenitur. ΥΑ,. o. Sit enim A portio orbita Telluris, Terra T, Sol, M.t T ACL orbita Lunae, cum Terra est in si Luna in L in conjunctione cum Sole, dum Luna abi digreditur, odibitamque propriam LACD describit, Tellus interea per arcum T desertur cum ad c venit, orbita Limae situm Ioed obtinet, punctumque orbitae L erit in recta si prioria L parallela, unde patet ad diventa Luna, eam totam odibitam percurrisse, sed nondum ad conjunctionem cum Sole pervenisse, sed opus esse, multerius progrediatur Luna , arcum in describat, priusquam Solem assequatur; inimi

Luna orbium absolvat dieDus Viginti septem, horis circiter

333쪽

seprem Terra hoc tempore describet arcum is viginti septem circiter graduum, cui similis est arcus I ob amgulum Lim aequalem angulo AEL; at Vero opus est ut

majore arcu quam vi Luna describat, ob motum Terrae interea factum priusquam ad conjunctionem cum Sole pedi veniat, inde fit ut Lunatio tota seu Tempus ab uno novilunio ad proximum non nisi diebus 2', noris circiter dum decim compleatur,' separetur Luna a Sole dietis angulo μιηι graduum 12 aliquo minutorum, qui motu a dole dium L, ist 3 nCUPaturi si planum orbitae Lunaris coincideret cum plano Eclipticae, hoc est, si orbita Lunae circa Terram, imita Te rae circa Solem in eodem jacerent plano semita motus Lunae in caelis e terra visa eadem esset, quae est motus oelis apparens, seu eundem omnino circulum Eclipticam nempe, quem Sol spatio unius anni conficere apparet, in f da mense quolibet percurrere videretur veram orbitae Lu

naris planum non coinci sit cum planoEclipticae, sed se mu--ουὸiar tub intersecant haec duo plana, in linea per centrum Terrae transeunte eorumque inclinatis angulum quinque circiter graduum coeas ituit.

Sit A B portio orbita Telluris TTerra, circulus CDERI ULunaris orbita, cujus centrum est centrum Terrae T, eodem centrordescribatur in plano orbitae Telluris, circulus C , cuius diameter aequalis sit diametro orbitae Lunae: Hi duo circusi cum idem habeant centrum, in recta per Terram transeunte se intersecabunt,4 Lunaris orbitae medietas una

CE D supra planum circuliae GH attolletur in Boream; ab itera medietas D Fc deprimetur in Ausaeum, recta CD communis circulorum intersectio Linea nodorum dicitur, & an Liuia

guli 4 D Nodi dicuntur; inuidem nodus C, ubi Luna

ascendit supra planum Eclipticae versus Boream nodus Nodasa - μηδεπι- eaput Draconis nimcupatur, strevitatis causa si ς δεν sic notatur alter nodus D,ubi Luna in Austrum descem dit, Nodus deflendens eauda Draconis no ase, tuus

signum est O f Linea nodorum immobilis esset, hoc est mn alium haberet motum, praeter illum quo circa Solem Oo sen

334쪽

αμ DE LUNA

sertur, ad idem Eclipticae pineium semper dirigetur,

pote sibi semper parallela manens, sed linea Nodorum com tinuo situm mutare deprehenditur ab Oriente in Occibmque ' dentem contra seriem ignorum motu retrogrado fertur, Cim , a culumque absolVit spatio annorum fere novemdecim , post ... quod tempus nodus utervis ab aliquo Eclipticae puncto digressus , ad idem redit, seu in eodem quo prius Eclipticae gradu e Terra Videtiir. Ex dictis constat Lunam non nisi bis in qualibet periodo in Ecliptica ideri, scilicet cum in nodis versatur , in aliis orbitae suae locis nunc magis nunc minus ab Ecliptica distare, prout nodorum alicui remotiorem aut propriorem esse contigerit maxime autem ab Ecliptica distat Luna cum est in E vel F, quae media sunt a nodis puncta; inimites Ibis,isaia cantur. Distantia Lunae ab Ecliptica ejus Latitudo voca, L. e. tur, hanc metitur arcus circuli per locum Lunae in caelo rem euntis,4 ad Eclipticam perpendicularis, arcus inquam ille inter Lunam & Eclipticam interceptus, metitur Lunae ab Eoliptica distantiam; seu Latitudinem, idcirco tales Circulic; ..l ad Ecliticam perpendiculares Circuo Latitudinum dicuntur, Latiiα-- Latitudo Lunae, cum maxima est, ut in E vel F, se metri lis est quinque gradibus cum octodecim minutis primis, esse que illa Latitudo mensura angulorum ad nodos.

Luηa tu in Stronomorum observationes testantur, Lunae distantiam j,h. a. a Terra multum yariari, munc propius nobis a dimοιιιue dere Lunam, nunc longius recedere; hoc ideo fit quod Lina non in orbita circulari, circa Terram fertur, sed in El-TAn. 13. liptica, qualem epraesentat figura A D, cuius socorumabL terum tenet Terra, & is Ellipseos major AP est linea Ap. dum; TC Excentricitas Puncium A summa Apsis vocatur ον. Apogeos Lunae, ubi scilicet minime a Terra distat, umLμ' ὐm Prima Apsis, ubi maxime ad Terram accedit, eri grea nominatur. Et si orbita Lunae non alium haberet min

337쪽

nim praeter illum, quo circa Solem fertur, Axis Ellipseos sibi semper Parallelus maneret, ad idem caeli punctum semper dirigeretur, ad quod cum perVenerit Luna eandem semper a Terra distantiarn obtineret; sed Linea Apsidum est etiam mobilis sicut Lilaea Nodorum, & motu Angulari circa Terram fertur, secundum seriem signorum seu ab Occbdente in Orientem, circulum absolvit haec linea, ad culmdem situm redit annis fere noVem. Μotus Lunae ejusque orbitae multiplici assiciuntur inaequalitate; nam Primo cum Tellus Aphelion tenet, ubi una cum Luna longissime a Sole distat, motus Lunae aliquantulum acceleratur Tellure autem ad Perihelion delata, ubi proexime ad Solem accedit Luna, aliquantulum retardatur ejus z.-. motus; unde fit ut minore tempore Luna suam orbitam pedicurret, resusque fit tempus Heriodicum Terra Aphelion tenente, quam cum eadem in Perihelio versatur,4 menses periodici neutiquam sint inter se aequales ain Luna in Sptigiis id est, cum est in linea quae jungit centra Solis 4 Terrae, caeteris paribus celerrime movetur; in Quadraturis tardissimae. Terti pro Varia distantia Lunae a Syzigiis, hoc est ab conjunctione seu oppositione ejus motus inaequabblis redditur, motus enim in primo mensis quadrante, sive pergente Luna aconjunctione ad quadraturam proximamr tardatur, in secundo acceleratur dum tendit a Quadratura ad oppositionem in tertio retardatur rursus &in quarto iterum acceleratur hanc inaequalitatem in motu Lunae, primus deprehendit Tycho,&Variationem imae appellavit. Variatis Cum Luna in En si moveatur, cujus umbilicum te is tnet Terra, circa quam Meas describit temporibus propo tionales, oportet Planetarum primariorum more, ut in rupogeo suo tardius incedat, in Perige velocius feratur.3 'orbita etiam Lunae est continuo mutabilis,&ejusdem orbis, non eadem manet species, aut figura, sed excentricitas nunc augetur, nunesminuitur, maxima quidem est cum linea

Apsidum est in Syzigiis, hoc est cum coincidit cum rem quaerentra Solisin Terrae conjunest minima autem cum hanc

338쪽

nimiam excentricitatem tanta est, ut illa semissem Excentricitatis minimae superet. . eum χ''. Ipsum Apogeum Lunare inaequabili fertur motu quam T . : do enim est in Syzigiis cum Sole progreditur, in quadrat fὸ ιa ris regreditur,4 progressus & regressus illi non sunt aequabiles, sed Luna in quastraturis versante tardius progreditur, Velso san etiam regreditur, in Syzigiis Versante Luna, Apogeum celerius progreditur Septimo Nodorum motu retrorsum

est minime aequabilis, nam nodi in Syetigiis positi penitus

quiescunt, dum Vero quadratum ad dolem obtinent aspescium , velocissime in Antecedentia feruntur. Harum omnium inaequalitatum causes, primus solus detexit sagacissimus Neu tonus , easque sectandum leges Mechanicas ex Theoria Gravitatis oriri demonstravit is, rum videtur, quod etsi Luna sit corporum caelestium onmium nobis maxime propinqua, ad eam tamen accessu patet maxime dissicilis, cum hon sine multo labore&longis annorum observationibus illius irregulares excursus investigari possunt Solus in Luna motus aequabilis est ille, quo circa axem Luua . suum rotatur, in eodem praeeis tempore, quo circa tellurem μ si periodum absolvit, unoe fit ut eandem fere sui faciem Terrar . ., ostendat, sed ea ipsa aequabilitas causa est apparentis inaeques, Dum r. istis quod Luna Videtur eTerra super Axem suum nunc ab odi in occasum, nunc ab occasu ad ortum paululum librari, partes quaedam in limbo occidentali Lunae per quoddam spatium modo recedunt, modo accedunt, quaedam antea vita ocicultantur, ac deinde rursus in conspectum veniunt, talisque motus Libratio dicitur oriturque exmotu Lunae inaequali Loiatis in perimetro Ellipseos; nam si Luna in circulo moveretur, cujus centrum teneret Terra, circa axem spatio temporis Periodici rotaretur, ejusdem meridiani Lunaris planum semper per Terram transiret eadem ubique Lunae facies Terrae obVerteretur; at cum Luna 4n Ellipsi feratur, incinjus umbilico se foco locatur Terra, . conversi Lunae circa Mem aequabilis est, seu quod idem est, datum quoslibet Lunare meridianum angulos temporibus proportiona

las describit, illud planum non ubique per Terram transebit. Sit

339쪽

Sit enim ALP orbita Lunae , cujusfocum tenet Tecta in T,JΛη-ὶ - ωcum Luna est in Arius meridianus MN productus per Temram transeat; si Luna in orbitaabsque conversione lata esset idem meridianus in sibi semper Harallelus maneret, tum Lunaad L pervenerit,meridianus MN esset in stu PQ ad Mesparallelo, Verum per rotationem 'quabilem, Meridianus Messium mutat, angulosque describit temporibus proportion, les, tempore Feriodico quatuor rectos absolvit, unde erit in situ mItan tali, ut angulus QLn sit ad rectum, ut tempus quo Luna confecit arcum AL ad quartam partem temporis pertindici, sed tempus quo Luna confecit arcum AL, est ad quartam partem temporis periodici,ut area ATL ad aream ACL stilbcet quartam partem Areae Ellipseos, unde erit angulus Q uadiectum angulum, in eadem ratione est autem area ATLmajor area ACL, unde angulus Q recto major erit, sed est angulus LT acutus, major itaque est angulus Q L angulo

Q ,adeoque Meridianus Μ cujusvilanum cum Luna fuitia ruper Terram transibat,nunc Luna adi delata versus Te ram non dirigitur, unde constat Lunae Hemi haerium in L Tellure visum aliquanto esse diversum ab hemisphaerio, quod e Terrae videtur cum Luna fuit in A, partesque ultri nunc retegi quae prius Luna ina existente fuerunt inconspicuae. At cum Luna ad Peri eum P pervenerit, in eo tempore eridiarinusΜΝ semicircusim absolvi rursusque ejus planumperTe ram transibit, ut eadem Lunae facies e Tellure conspiciatur, quaeprius in Avisa fuit hinc patet hanc Lunae librationem bis in quovis mense periodico restitui, scilicet cum Luna est in poreo Ferigeo. Si Lunae superficies te aS politaesset,ut in speculis,illa non ta-- lucem undequaque reflectere ed Solis imaginem exiguam admodum instar puncti splendidisssime micantis, tantum oste deret, Verum sicut in corporibus terres ribus, sic in Luna A, spera&scabra est ejus superficies, qua fit ut lucem solarem undequaque diffundatri corpora Terrestria qluminet Aznon tantum inaequalis N a era est Limae superficies

sed altissimis montibus profiscissimisque vallibus tota obmu nam similae in Luna extiterint eminentiae, sive partes,

340쪽

D DE MOTIBUS ET VALLIBUS.

liquis altiores, linea recta in Dichotomia, aut Elliptica in

reliquis Phasibus, semper disterminaret confinia lucis&umbrae. Verum si tubo optico aspiciatur Luna, confinium illud in nulla regulari linea, sed dentatum, serratum multisque anseambus intercisum apparet. Quin etiam in tenebrosa L. nae facie parte aliquae a confinio non multum distantes ceditiuntur Solis Luce illustratae Et die circiter quarto post novilunium in tenebrosa Lunae facie uisam Cuspides luminoesae, tanquam scopuli aut par se insulse, apparent, cluae non multum a confinio illustratae tenebrosae partis distant; mlis item dantur illuminatae parti adhaerentes areolae, Paulatim formam figuramque cum lumine crescente mutanteS, donec parti illustratae omni ex parte annectantur, cum locis vicinioribus lumine prorsus imbuuntur mox quam plurimas

iterum novas in illa tenebrosa parte orientes cernimus,&in locum antecedentium succedenteS. Contrarium autem accibdit in phasibus Lunae decrescentibus, ubi lucida areolae, quae nunc confinio tarti illustratae adhaerent, paulatim mvelluntur,' confinio relicto diutius tamen corupiciuntur, quod impossibile bret, nisi areolae illae essent partibus reliquis altiores, ut Solis lux illas stringeret. Puncta itaque

illa, extra lucis confinium micantia sunt cuspides ieriices praealtorum montium, quae Cum altiora sunt quam rei, qua loca vicina, citius a Sole illustrantur, seriusque ab ejus D Loua lumine subducuntur. Praeterea multae nigricantes maculae in iv arte illuminata conspiciuntur, quae sunt ingentes CaVitates 1eu cavemar, in quibus cum Sol illas oblique irradiat, ejusque lux limbum externum tantum attingit proiundiores partes obscurae manebunt; at Sole ascendente plus lucis hamriunt, quo altius super illas attollitur Sol, eo vallium umbrae magis se comprimunt, breVioresque e dunt, usque dum Sol punctum attingit Verticale, quo tempore totam illustra cavernam, umbra penitus eVanescente; S praedicte valles smue clare ac montium vertices Conspici tur; immo multo illi lucidiores Lunae itaque superficies praeruptis

montibus profundissimisque vallibus ubique scatet Montes Lunares nostris Terrestribus longe excelsiores depre

cavernae.

SEARCH

MENU NAVIGATION