Introductiones ad veram Physicam et veram Astronomiam: quibus accedunt ...

발행: 연대 미상

분량: 757페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

411쪽

PLANETARUM SUPERIOR UΜ. 3 i

tercedit tempus inter duas coniunctiones Saturni cum Sole proximas e Tellure visas vel inter duas quaslibet similes datum Elongationes a Sole:Tempusque inter conjunctionem

proximam oppositionem est hujus spatii dimidium, nempe dies 189.

Similiter invenietur empus inter duas proximas Iovis cum Sole conjundiones, aut eidem oppositione esse aequale Anno una cum triginta tribus diebus. At ars post unam 'ppositionem, sequentem non attinget, nisi post binos annos, insuper quinquaginta dies. Planetae omnes Soli oppositi oriuntur occidente Sole, occidunt illo oriente post autem digressum Planetarum a dolis opposito, manent oIe orientaliores postque bolis occasum Vesperi sunt conspicui . donec Soli conjuncti simul cum illo occidunt Si oriuntur,aeinde post eorun a oleis cessum fiunt sole occidentaliores, mane ante SoliSortum tantum conspici possunt; nam vespere citius soli occidunt, donec ad oppositum solis perveniunt, ubi rursus oriuntur occidente Sole

Uti de inferioribus ostensum suit, ita ciuoque superiorum

planetarum orbitae non jacent inpimo Eclipticae, sed eo' o fhis rum omnium plana Eclipticam secant in rectis, quae per ram, P

Solem transeunt, modorum Lineae dicuntur Punctaque III

ubi hae lineae Eclipticae occurrunt Nodi vocantur. Quare I Tnec superiores Planetae unquam in Ecliptica videntur, nisi Ecsimi cum an nodis versantur in aliis omnibus locis nunc magis, nunc minus , ab Ecliptica deflectunt,' maxinie ab illa distant cum circa limites seu puncta ab utroque nodo arquidistantia versantur, ubi Latitudines maximae Heliocentricae.

sim quae sequuntur, Ril datum Latitudo maxima Heli centrica est a grad. 33. in Ioviis grac min. G. Etl-tici grast a. hain. Dato Loco Planetae in sua orbita, seu distantia ejus amo

do eadem ratione exquiret ejus Latitudo Heliocentrica, M. R Veneris Mercurii Latitudines invenire docuimUS atitudines autem Planetarum Geocentricae, seu distantiae a

412쪽

ris plurimum pendent, nam eadem manente Latitudines snetae Heliocentrica, pro varia positione Telluris, Varias ΥΑ, ii rit ejus Latitudo e Terra visa. Sit enim Telluris orbitat ling. a. t superioris vero cujusvis Martis verbi gratia orbitalam Μ, cujus planum ad Eclipticae plauum inclinarur illudque intersecat in linea Nodorum N, Sit ars hi γ, aebius in T, ut videatur Mars in aspei 1 ad Solem opposto; ex o ad planum Eclipticae demittatur normalis recta II, haec recta subtendit angulum, qui latitudinem Planetae G centricam metitur. Qim itaque Tellus est in , inter Solem Martem , Latitudinem artis visam angulus in TE metietur. At si Tellus in t locetur ut Sol fiat arti coijunctus ejus Latitudo e Terra spectata erit aequalis mensim anguli in Ε, qui angulo ct 6 multo minor est,'& in eadem sere ratione minor qua dictantia Toeminorindistam

lictae'. Si Tellus sit in , erit artis Latitudo Geocentri ea major Heliocentrica inuando Tellus in existat, e tilla hac minor. Eodem modo pro vario situlistis &που- luris, respectu Solis, Latitudo eius Geocentrica mutatur ita ut caeteris paribus illa sit minor, quo ars propior sit conjunctioni cum sole, .major quo is solis oppositos

vicinior.

Patet etiam superiorum nullum e Teri visam posse iii solis disco spici, ut Veneri mercurio contingit potestamen illorum quivis a Sole tegi, quando planeta cum ill

conjunctus , sit nodo satis vicinus, ut post Solem latest p . Cum Planetarum onualum facies, quae soli obvertumphsepe is solis luce reflexa splendeant, cumque Tellus in vidis

-- solis semper apparet e Iove aut satum conspecta, horum Planetarum facies qua Soli obvertuntur, etiam et medγversae errant unde semper Terricolis pleno orbe fulgent times; apparebunt hi Planetae. At cim ars in orbita ferisit zzzis quae propius ad Telluris orbitam accedit, patet eius faciem soli obversam non semper totam Telluri obverti. cinarur quadratum Martis cum sole aspectum cum scit Im

413쪽

totus illum-tus discus e Terra-conspiciendus; irinsertim in 'positione Solis, ubi Terrae proxumas rotundam maxime fulgidam ieciem exhibet . Planetae saperi ros multo majores videntur in positio P-nio ua Mis , quam in conjunctionibus, nam ninito mimica ex ta

n e distant in uno situ, quam in altero; ditantiarum μειώ- differentia aequalis est diametro orbis magni in quo circa So βρώσlam movetur Terra, quae differentia cum ad semidiametrum 'a. 'oriatae Martis majorem habeat proportionem, quem ad rei, quarum orbitarum semidiametros, maximum ejus magnitinouus apparentis faciet discrimen. tuis inre quinquies cim e notas in F opior in oppositi me Solis, quam cum in

fus conjunctione videtur , adeoque cum iubilis cujusvis distuc splendor augetur in duphcata rati me distantiae diminutae , ars vigesies quinquies major sinit lucidior in -'sitione Sosis quam in ejus mimoctime apparebiti cum Iupiter quino ves o us a Sole distet, quam Ter D-ν, ra ab eodem actis; diameter Solis marem, e Iove sub an '' gula tantum sex scrupulorum vi bitur , qui nobis est trigin pian in Mime Iovis incolis vigesies quinquies minc apparebit

-in nobis. Et luminis .calaris vicesinam quintam tam tum partem a Sole reeipient i Nicolae, illius quo fruuntura laven-Terricolis. At Sattamus cum decies longius a distet quam nos, Apparens Solis diametis o illo visus iubaerata trium tantum crupulmum conspicietur, iam, cin major quam Venus Perigaea nobis arearebis. Adein re solis diiuus ex Sammo visus centies ramo apparetat,

tam Linc quam calae in eadem ratione in Saturno m, muntur; inde oportet ut Satum M mes etiam uat nae sint nostris intra Polares circulos invisis Terris istodiores. Planetae omnes semicos e Sola conspecu, unisomni--undum eandem plauam dein lege, aequabili scit. --

m eorum motus angularis circa Solem sit inaequalis uo a

414쪽

motus admodum irregulares in diaco peragere videntur, aliquando enim progred tu ab occidente in orientem, secundum Veros ipsorum motus, deinde paulatim tardestunt; donec tandem immobiles 'uasi miticinarii conspici innir; mox motu retrogrado ferri. in plagam motibus veris comtrariam tendere eos aspicimus rursusque deinde quasi immobiles stare apparent donec post aliquod tempus progredi, Mab occidente in orientem ferri videntur. Hae motuum& curiuum mutationes, ex motu ritu Telluris onmes in

riuntur.

superioris cujusvis i ta orbita v. gr. Sammi bitque Tellus in A. Salumus in E in quo situ e Tellure videbitur Zodiaci punebitrii O occupare. Si Saturnus quiescerae Tellure ad B deventa, videretur satumus in Zodiaci punctoati .I. L , per arcum OL secundum seriem signorum seu ab os inuram idente in orientem progressus verrum interea dum Tellus transit ab A ad B, Sammus fertur motu proprio ab κωκubi in conjunctione cum Sole venit, ex Terra arcum in in Zodiaco consecisse videbitur, & hic arcus est arcu Lmajor; undePlmetae superi es msunti coniunctione cum Sole, celerrime progrediuntur, ob duplicem causam, nempe quod revera clam Solem serantur, tum quod Terra in abverso semicirculo in eandem plagam feratur, circa idemcen

trum adeoque Planeta quando a Terra est remotis iusis Soli conjunctus citius solito in consequentia signorum seni apparet quo in situ dicitur fieri directus. Ad C devina Tellure, dum Saturnus arcum G describit, is in radiaco in conspicietur quando autem Tellus est in K, Satin nus in II, Tellus fere in recta movetur quae per Saturaim -- transit, vel quod idem est recta Saturnum Terram ct nectens orbitam Terrae tanget, uerticola fatumum ad idem Zodiaci punctum tunc reseret, eundem locum imter fixas conserrare videbit: Me in eo stu salinatus Δωnarius apparebit

At Tellure in D transsata, Iaiam cstpositum Mas

415쪽

PLANETARUM SUPERIOR UM 3 s

punctis, tenente, videbitur is locum in Zodiaco

cupare ter arcum regressus. Unde liquet Planctas cum soli opponuntur semper retrogrados conspici, in Antec Mntia, seu contra morum seriem, motu apparenti serri. Ad A autem rursus delata Tellure, & Fatum circa rhaerente, denuo in statione sua in puncto stil. N permanere apparebit Planeta; tandem cum Tellus hunc situm reli, querit, Faturnus rursus progrediri in directum moveri comspicietur.

Quae de Saturno hic ostensa sunt, eadem de Ioves Μarte

intelligenda sunt; qui nunc progredi, nunc stare, mox regredi deinde stare, & denuo progredi conspiciuntur, Saturni autem regressione frequentiores sunt quam Iovis, cxinde quod Tellus Sammum Planetarum lentimmum saepius assequetur, quam Iovem non paulo Velociorem. Quin ob eandem Cam ivn Iovis quoque regressiones frequentioreS sunt quamΜar

iis, quia scit Mars Velocior Iove latus, majus spatium pedicurrit opus erit, ut longiore tempore ad oppositum Miis perveniat, quam in JOV requiritur. Sit A portio orbitae Terrae, quam tangit recta AN, in ara qua e Tellure ponamus conspici manetas superiores, scit Mars in e videatur, Iupiter in M, Saturnus in b, sit - portio Zodiaci. Erit Martis locus e Sole visus K., qui est locus verus Meliocentricus; at cum Tellus sit in A, UI' 'ex illo loco ars ad n diaci punctum, referetur, quod dicitur ejus apparens locus. Similiter Iupiter e Sole visus in L c laicitur, qui est ejus locus verus, at e Tellure ad punctum N refertur. Eadem ratione Sammi verus locus qualis ex Sole orbitae suae centro conspiciendus est, erit in Μ, at locus apparens e erra visus est in Zodiaci puncto Ν. Arcus, LNNN differentiae scit inter locos apparentes& veros dicuntur Parallaxes orbis annui in his Planetis Per Solem S ducatur SO ad AN parallela eruntque per 29 EI.

primi tu uti A 'S, A VS AVS singuli respective aequales angulis KSO LSO &NSO, quorum mensurae sint arcus KOLOMM. Est vero angulus ANS,aequis angulo NSO,cujus

416쪽

mensura est arcus o quilinque erit mensura angius 8, sub quo semidiameter orbitae Terrae e caelo videtur, sedAS semidiameter orbitae Terrae respectu distantis caeli, seu λ- rum evanescit; nam illa e fixis conspecta sub nullo sere amgulo Videtur: manes at igitur in caelo angulus Nwhuicque proportionalis arcu NO, proinde coincidere videntur puncta NMO, Marcus KOLO&- minime disserent ab ancubus ΚNI N&MN, qui itaque erunt mensuraeangulorum Ao S ANS A' S. At illi anguli sunt ut apparentes semidiumetri orbita Telluris ex Planetis stagulis vita. In singulis itaque Planetis superioribus , Parallaxis orbis amici est uti. que ut angulus sub quo semidiameter orbis magni per Ter ram traiisiens , e Planeta videtur; inno propior Planeu ad Tellurem vel Solem accedat, eo major fit iste angulus. Hinc Parallaxis in arte major erit illa Iovis sicuti in Jove Parallaxis annua major erit quam in Satumo. At in iis lis smis nulla deprehenditur Parallaxis orbis annui. Anguli Ac 'S AVS AbS sunt quam proxime maximae Blongationes Telluris a Sole e respectivis Planetis viis in inrte adaequat hic angulus 42 gr. adeoque Tellus e Marte conspecta minus digreditura Sole quam Venus a nobis visa. In Iove maxima elongatio Telluris a Sole videtur gr. II. quae est circiter semissis Elongationis inrcurii maximae a nobis conspiciendae. In Saturno Angulus hic, seu Elongio Telluris a Sole maxima minor est sex grassibus, quana circiter pars longationis inrcurii a nobis visae, cinnque Μercurius tam mmodum se nobis conspiciendum pri , rarisii-m e datumo erit Telluris nostrae conspectus, is lasse Satumiis Astronomis nondum innotescit, Globum se,

luris nostrae in rerum natura existere.

R I minc inanifestum quoque est Retrogradationes in inse: ,π' re, majores esse quam in Iove, necnon majores in Jove, Mario quam in Satumo, idque ob duplicem causam, tum quod

ars Telluri propior sit quam Iupiter, cis quam Satinyis nus, tum quod velociore motu serantur. is' ue, data in quovis Planeta Parallaxi orbis anmu,

419쪽

DE PARALLAXI ORBIs. 30

innote t ejus distantia a Sole respectu distantiae Telluris ab eodem. Nam quoniam in Marte datur angulus A c S,

quem metitur arcus Parallaxis annuae, angulus 'AS, E ---- longatio Planetae a Sole, observatione aut calculo cognibis, fi fiat utrinus Parallaxis annuae, ad sinum Elongatio et p. nis inrtis a Sole, ita SA distantia Telluris a Sole, ad Si seisiat.

dissantiam artis ab eodem illa dabitur maec Parallaxis r ' orbis, qua Planetae citius tunc tardius in caelo videntur se rio nunc in orientem promoveri, nunc in occideritem retrahi conspiciuntur , producit in motibus eorum inaequalitatem, quae ab Astronomis Inaequalitas secunda Optica dic

dicitur, ut distinguatur a prima quae Planetis revera inest, qua inaequabili motu in orbitis suis ferantur in oppositioribus aut conjunctionibus Planetarum cum Sole, inseques, in illa seu Parallaxis evanescit, & idem est locus Planetae Geocentricus qui mi centricus, seu qui ex Sole vitatur. Planetarum duo extimi amplo satis donantur Satollitio, nam Iupiter non pauci ibus quam quatuor comitibus sti Ihola patu incedit, Saturnus quinque mirum jucundum spe ira: ciaculum; hi instar Lunae nosrae , primarios suos in Cim culatio rus circa Solem perpetuo comitantur, cinterea circa primarios gyros describunt, unde ex Primariis comspecti easdem subeunt Phases, quas nobis Luna exhibet.. oppositi mibus cum Sole fulgidi pleni apparent ex

inde di dentes gibbosi, cumque veniunt ad quadratum cum Sole aspeream, dimidiati ante conjunnonem combculati, & in ipso cum Sole coitu prorsus evanescunt. E Terra visi hi Satellites, quamvis nunquam e Prim rio suo longe recedant, nunc tamen ei propius admoVeri, nunc ab illo digredi conspiciuntur. Sit ABT orbita Terrae ri, , in cujus medio est Sol, S si portio orbitae Iovis, in qua A. a. st Iupiter in V, qui residet in centro quatuor circulorum, quos quatuor Comites, seu Lunae circa ipsum describunt. Mummisse quando inferiones oriatarum partes Lin descibunt, e in vel Terra rem odiae, versiis oecidentem tem rei vi vi , at dum orbitarum partes superiore. Κ in rumio minorem secundium oras ipsorum matus Xx a Pro .

420쪽

progredi conspiciuntur. Et cum ad orientem tendunt Lunae bis occultantur, semel quidem in O ab interposito Jo-yis corpore, quod in recta est inter Terrae Jovis centra, iterumque in umbra Jovis evanescere videntur comites; quae occultationes proprie Lunarum Eclipses sunt, quae nunquam contingunt, nisi quando inter eas Solem Iupi, ter directe interponitur, hoc in momento Plenilunii Sintis lumine privantur , sicuti Luna ex Terrae interpositione ob eandem causam deficit. Quando Iupiter est Sole orientalior, Vespertinus Pparet, hoc est cum Tellus in A, prius latentione IoVem, ob conjunctionem visam cum corpore Iovis, priusquam in umbram incurrunt, deinde ab umDra Jovis deliqui patium tur. At quando Iupiter est Sole occidentalior, hoc est post ejus conjunctionem cum Sole, ubi immane apparet, hoc est, quando Tellus circa B versatur, prius in Iovis umbram incurrunt Lunae ad V, quam ab ejus cmpore occultantur in P, cum autem retrogradae sunt Lunae, id est quando tendunt ad occidentem seu laseriores orbitarum parte percurrunt, tunc semel tantum absconduntur, ut in

cum ab ipsius Iovis corpore distingui non postant, at quando e Sole conspectae in conjuncitone cum Iove mlariore videntur, seu quando Iovis incola eas Soli u Conspicit, earum umbrae in Iovem incidunt, aliqua pars disci Iovis eclipsim exinde patietur; 'ut sub umbra de gunt, Solem eclipsis videbunt. marum Lunarum tam Iovialium quam Saturniarum Periodi distantiae a primariis eae sunt, quae ad mem Lectionis Tertiae a nobis trad,

tae sunt.

Pirn . Ex harum Lunarum motibus' Eclipsibus , Parallaxis si V orbis annui distantia Iovis a Sole optime innotescit sit, 2 p. O orbita cujusvis satellitis v. v. extimi, sique Tellu

Nuo tu in orbitae suae puncto A oportet observare tempus quas

Σ' - -Jovem latet satelles quod ut fiat, observo

AUL. t momentum quando primo videri desinit, atque temn 'quis momentum quo conspici incipit, momentum inter issmedium, eritis mentum temporis, quando in recta per Ν

SEARCH

MENU NAVIGATION