장음표시 사용
471쪽
Chare AC erit Stellae refractio. Observetur Distantiaste, laesa vertice visa, sciu arcus M, habeatur, velis libidinem observatam alterius Stellae extra stactiorus aleam Positae, vel per Horologium automaton, Temporis momentum quo observatio tacta sui Ex hoc tempore Assistensione recta Solis, dabitur punctum AEquatoris eodem momento culminans, scit punctum AE. Sed datur ovoque Stellae Ascensio recta adeoque punebim AEquatoris V, ubi Lia circulus Declinationis PAB per Stellam ducius, Equatori ton
occurrit Itaque dabitur Equatoris arcus AEB, qui est memsura anguli ZPA In Triangillo igitur Sphaerico PA, κὰatis lateribus ZP distantia verticis a Polo, &la compi
mento Declinationis Stellae, angulo Z , invenietur per Trigonometriam Sphaericam latus ZA, veraditantia Stellae avertice a oua si sunstrahatura distantia visa observationaeognita, habebitur arcus AC Stellae Refractio, quae erat imvenienda.
Potest enim Fixae Refractio inveniri, si observetur ejus imum , seu arcus Horizontis inter inridianum editicalem per Stellam ductum interceptus, sed Do nam secus ille metitur angulum P ZA, ex quo dato, lateribus M, A invenietura vera distantia stellae a vertice αsi ab hac auferatur distantia observata, restabit CA Resemctio quaesita. inutii raderis cujusvis observatione optime innote MAH, stet, si ducatur in plano Horizontis, linea eridiana AE,
super quam erigatur filum perpendiculare C A quod pomdere appenso lacile fit deinde aliud filum BD, pondere biismisi militer insinictum, ita suspendatur, ut Stella ab illis duo- 'bus filis tegatur adeoque erit Stella in plano Verricidis T. , . circuli per duo fila C D ducti notetur deinde x-A. Bbam B, ubi silani BD plano Horizontis occurrit, Mubneameridiana punctum A cui Hum C incumbit sumptoque inmeridiano quolibet punctos ducantur ARBE, & regula in partes aequales satis minutas divisa, capiantur menturae trium laterum Trianguli BAE; ex quibus per Trigonometriam investigetur angulus BAE; onnotescit
Minucius sideris quaesitus. Dd Ex
472쪽
Ex eis hione ratio redditur, cur Sol ima prope
Horizontem visi, valem indirunt figuram; nam eorum margines inferiores per res actionemritatum elevantur,non item superiores margines adeoque hae margines sibi as proepinquare videntur, Cccmtractiores justo apparent interim utrique termini Horis talis diametri aequauiter pera hactionem elevati cum sint, invariata manebit eorum Ustantia.
TAMs dii Solares, cum Sol est in Horizonte, longiore multo itinere per aerem seruntur, quam cum is prope Verticem versetur Sit enim ABD Tellus, & ECF circumius Abi Misera, cujus Altitudo vulgo aestimatur Io milliarium. Sit C radius Horis talis, O verticalis, patet esses Iongiorem quam EA; earum autem rationem sic inve Dre licet. Ponatur semidiameter Telluris A in numeris mrundis, esse milliarium o , EA Io. Erit ET CT milliarium os , cujus quadratum male est quadratismata. Adeoque si a quadrato ab CT austaratur Quadra, tum ab AT , restabit quadratum a CA, hoc est si ab
ρ quo drato lineae a cujus radix est 63 Est igitur, adis, ut 634 ad ueo, hoc est in majore ratione quam II ad .
Hinc patet ratio, cur illaesis oculis, possiimus Solem oriem rem aut occidentem intueri; at inmeridiano non sines se damno aspiciendus est Sol: nam radii Solares ii rizonte per tam crassumAtmosphareae corpus progrediendo, in particulas innumeras in aere volitantes meinsunt, a qui lin reflectuntur, eorumque vires multum exinde debilitam tur Patet etiam, cum per tam ex umqvium pro re . diendo tantum debilitamur Radiorum vires, si Atmosphaera nostra ad Lunam eadem densitate E extenderet, non sinlem, nedum Lunam aud Stellas, videri posse.
475쪽
UΜ motus omnes apparentes dium circa Axem Telluris, non circa locum spectatoris ejus superficiemim si Ἀ- eo se peragi videntur, necesse est, ut qui minus side Mise rum ex Telluris superficie observat, ea inaequaliter moVOri aspiciat; nam si mobile aliquod aequabiliter in circuli p. Aa, heria deferatur, motus, abilitas ex nullo alio pum dis, praeter ea , quae in Axe Circuli locantur, spectari eo dis, 'test; unde mamomeni in caelo locus visus diversus erit, eum e superficie Terrae observatur, quam si ex ejusdem cin tro spectaretur. Et haec locorum dimerentia, cum sidus o superficie Telluris videtur, & ab ejus centro spectatur, P nularis dicitur. Sit AB Quadrans circuli in Telluris superficie maximi. edus matrum T. A locus in superficie ejusaue vertex in Dis, caesis V, circulusque in referat caelum Stellatum, linea TAM DAD Horia vitem sensbilem, in quo sit sidus in C, cujus si distantia a Telluris centro si C. noc sidus e Telluris cem tro spectatum in caelo Stellato in E conseicietur, supra Ηωrizontem arcu elevatum; punerum Edicitur locus Pliadi nomen verus. At si e Telluris superficie in A Observator illud intueatur, in Horizontis in i ipsum conspiciet, quod locus ejus apparens nominatur. Et arcus DE da rentia inter locum verum visum dicitur Farauaxis inrisi sidus altius elevetur supra Horigontem in , ejus lineus verus e Telluris centro visus est P, at visus e supermetri puncto A in N, larallaxis est arcus PN, qui arcu in minor est unde Parallaxis sideris in Horizonte exh- stentis est omnium maxima quo altius attollitur sidus, O minorem patitur parallaximis autem ad Verticem pervenu 1. - .rit, milli parallaxi est obnoxia; nam cum inuexistit, tam rani quam in A, in eadem recta TV videtur, nullaque est is, differentia inter locum verum ilium. Quo longius sidus, et is .iquod a Terea distat, eo nus Parallaris est minor ita si pis i tDd a derisau
476쪽
deris Ma Tellure longilis remoti Pisallaxis est GD, sideris propioris C parallam minor. Hinc patet Parallaxi esse differentiam inter Veram sideris avertice distantiam, e Temrae centro Visam, iam ouae ex ejus sit perficie conspicis tur. Nam siderium vera aistantia a vertice est arcus VR. at exin conspectu sidere, distantia ejus avertice est VN Has distantias metiuntur anguli ΟΜ, V , comprehem si recta TV ad verticem duesa, lecti. . , extemtro superficie Telluris ad sidus ductis horum autem amylorum disterentia est angulus ΜΑ. Nam mulus V ΑΜ externus aequalis Uuobus internis ATΜ4 MA;
adeoque est Μ differentia angulorum V AN VT M; qui itaque parallaxim metitur; rideo ipse Parallaxis dii
Paralla tur Est autem ubique hic angulus ille, sub quo semidi meter Terrae, per locum observatoris ducta e sidere vide-ώχz tur, adeoque uni semidiameter illa directe videtur, mari ρα -- mus est hoc est sideris, Horizqnte exHentis maxima est D , ' Parallaxis & ascendendo minuitur parallaxis in ea ratio-
, Sinus Parallaxe/s es ad sinum distantiae side ira verriseri
vi et r. De M data ratione , scit in ratione semidiametri Te iuris a.disa.tiam sideris Parallo Nam per notissimum Trigonometriae Theoxoena. In Di
VAΜ, ut Arad TM; scit in constante ratione semi, - si diametri Telluris ad sideris distantiam. Hinc sinus Paral- . e laxis sideris in C, est ad simum Parallaxis iam, ut Busti V AC ad sinum anguli AM Itaque si detur fide sis Parallaxis in aliqu1 a vertice distantia, dabitur eius parallaxis in alia quavis a vertice distantia. Si Phaenomenon aliquod longius auem semidiameis Telluris ab ejus centro distet, eius Parallaxis etiam Hosaontalis hilensibilis evadit. Namusit F ad A, ut avi ad i. seu ut Radius ad simum ansuli FA, invinietur dea ulus minor scrupulis secundis 13. qui araesulus tam obguus est, ut dis instrumentis observari multi
477쪽
Si detur sideris alicujus distantia amelluris centro, d bitur ejus Parallaxis Nam in tria' lo AC, rectangulo ad A, ex datis T A semidiametro Telluris QT C diuaim tia sideris, invenietur per Trigonometriam angulus ACT, Parallaκis sideris Horizontalis Qvictam si detur Paral. laxis, dabitur distantia sideris a Terrae centro, in eodem scit triangulo, ex datis AT angulo A CT, elicietur di-
Si sidus nullum habeat motum sibi proprium ejus distam tia vera a qualibet fixa , per arcum circuli mensuranda, semper eadem, immuto manet, ita omni sideris supra Florum,ntemeIevatione at si Parallaxi sensibili sit obnoxium sidus ejus dlitantia visa a Fixa aliqua continuo mutabitur; P. Po- .s fixa sit in eodem circulo verticali cum sidere, sed illo et ' , altior, minuitur distantia ascendendo, si humilior sidere sit si fixa, ascendendo sidus a fixa remotius videbitur, quamvis 'D e centro Telluris conlaectum, eandem ubique retinebit di zzz . stantiam , ideoque distantiae sideris propinqui a fixis vitae .r. non sunt reales, sed apparentes. Sit Phaenomenon seu sidus inmorti te in avisum, Telluris centro δ' cum fixa Dconjungi videbitur; at a spectatore ina existente, in eadem recta cum fixa incertatur,
& distare videbitura fixa Ε, arcu DC a1 ubi sidus admascendit, semper videbitur e Telluris centro in conjunctione cum eadem stella E, quae nunc in P existit. At e si perficie Telluris ex A sciLmectatum sidus hietur in N, propius quidem fixae quam uit, dum Horizontem occinpabat quare non in eodem loco cum fixas videbitur , . . oua inabit Ni , posito arcu P daequali ED. Hinc sequitur, Mndus aliquod eandem semper inter fixas com servet positionem, neque distantias arcuales ab iisdemi setare Viaeatur,nulli Parallaxi sensibili erit obnoxium. Quinetiam si a fixis distantia quidem varietur, sed mutatio sit
ea solata, quae motui sideris proprio debetur, in illo casu nulla quoque est Parallaxis senubilis sim sidus magis vel minus a fixa aliqua recesserit, vel ei accesserit, quam in stulat motus eius proprius diuisentia illa erit Parallaneos
478쪽
ME. Parallaxis sideris in circulo Verticali, mutationem in eius
a. si, in inducit quoad reliquos Sphaerae circulos, emitque ut
re ejus Longitudo Latitudo, Ascensio Recta & Declinatio
diversae videantur a veris, quae e centro Telluris conspiciendae erunt, unde quatuor praecipue oriuntur Parallaxium
TA, Sit HO Horizon, cujus polus Ecliptica, ejusque
Ag polus P, A verticalis circulus per sidus trinsiens, cujus verus locus sit C, at visus sit D in eodem verticali magis a vertice distans, Paraiaxis altitudinis est arcus DC. Verpolum Eclipticae ,- sideris locum Verum transeat secumdarius Eclipticae, seu circulus Latitudinis PCG, Merit verus locus sideris ad Eclipticam reductus, punctumque GHu Longitudinem veram osendet; at per locum visum D traductus Latitudinis circulus PDΗ cum Ecliptica conveniet invi puncto, uod erit sideris locus in Ecsiptica visis, arcus Eclipticae GH, interceptias inter duos Latitudinis ci F-- culos, per verum illam locum transeuntes, dicitur si ,- rauaxis Longitudinis Sideris in C existentis vera Latitudo, est G at cum in D videtur, Lautudo visa est DH; h I i is, differentia in Parallaxis Latitudisi vocatur. ζ... Si sidus sit in circulo verticali, qui Eclipticam in nosPgesimo gradu ab oriente puncto intersecat, noc est, iussi clipticae sit perpendicularis v gr. in circuli Eiuncio , Parallaxis Lonitudinis nulla erit; nam cum circulus Vediticalis Ε, in noc casu Eclipticae ad angulos rectos occurrit, per ejus polos transibit, idemque erit circulus Latini-dinis, in quo existit verus Qvisus sideris locus, adeoque loci hi ad Eclipticam reduin in idem punctum incident, in hoc casu Parallaxis Latitudinis coincidit cum Paris laxi Altitudinis. Quadrans Orientalis Eclipticae est,inin inter nonagesmum gradum iunctum ejus oriens intercedit Occidet, talis autem incubans est, qui intes nonagesimum Midentem Eclipticae gradum interjicitur. Sideris in orientali
quadranti exHentisio nudo vis maior est quam minam oriente scire, Partilaad illud magis in orientem de primi
479쪽
pretii sic in figura, locum ha Ecliptica vissim si natium
cium H, magis in orientem Promotum quam est locus,
rus G. At u sidus si in Quadranti occidentali, Loea imo visa nunor est suam Vera, quoniam Parallaxis in hoc situ vis versus occidentem dis h. Referat jam circulas E quatorem , mens polum,p- eridiantun, C incusum Verticalem per sidus transeuntem in quo sit C locus sideris verus, ovisus; sintque G, PDE secun laris AEquatoris, sive circulii
clinationum per locum sideris verum vasum traducti, A1- ouatori occurrentes in G M. Ῥ- mo ostendet Assistensionem rectam sideris veram, revisam, quarum distantia G est Parallaxis Mensionis rectae. Declinatio sideris P. . vera est GC, visa DΗ, differentia Declinationum, C di-ia ii 'citur Parallaxis Declinatiouis. Si sidus sit ad orientem e ret' ' ridiani Meensio recta visa major est vera, si ad occiden Paris tem, fiet visa minor vera; at cum sidus in Meridiano cul ' ρευς
minat, nulla est Parallaxis Ascensionis reme, propterea I. - quod idem inclinationis circvius per villites verum lo-
Varias excogitaverunt Astronomi methodos, ut fiderum parallaxes invenigent; & ut exinde eorum dictantiae a Testure innotescanto is enim cognitis, judicium aliquod de Amplitudii mundana ferre licebit. odos aliquos, quos ad
rimandra Parallaxesadhibuerunt Astronomi , liceat mmo in bis exponere.
Primo observetur sidus quando est is eodem verticali ρήαι. eir locum duabus stellis fixis, sit B verticalis, in quae ' ' simul videntur Fixae in D, sidus S , cujus locus miser quoque in eundem Verticali, qui sitsi, undes sidus nul P. 'i tum habeat motum proprium, eundem semper ad fixas Cri marin D eonservabit situm, eritque ejus locus Verus in linea perint i fixas CD transeunte Post aliquod tempus rursus observetur fideris positio respectu fixarum, quando scit non m eodem verticissi, sed potius in Circulo viri me sequidistante vi dentur, scii sunt ita e sitque locus sideris visiis at verus erit in linea ac, quae fixas conjungit observenisF
480쪽
distantis fixarum Ideris a vertice, scit arcus iV, V 2 V. Capiantur etiam loci visi distantia dea fixa.. fixa. rum distantia te. Locus verus sideris est in verticali Ve. per locum vissim transeunte, est etiam in linea ac erit edigo in intersectione S. Adeonue Parallaxis sideris in s. In
triangulo V dantur oni alatera, quare innotescet angulus Ud missus in trianaulo Ude; dantur omnia latera, innote
stet situ inquius ive vel a V S. Denique in tria o. Vo, datur latus . V distantia fixae da vertice observata cum angulis VS4 dS, mox inventis; quare invenietur latus S, quod ab e ablatum, relinquit arcum S ,Parablaxim quaesitam.
ib. Potest sideris Parallaxis hac quoque ratione facillime ο, ... . tineri nempe observetur, quando sidus est in aliquo vertic si cum quavis stella fixa vicina ejusque distantia a fixa capiatur deinde observetur rursus, quando sidus iura pirem obtinent ab Horizonte altitudinem, harumdistantianimoicas disserentia erit quam proxime sideris Parallaxis. Sit Hor, H onmo, vertex loci , circulus verticalis B, in quo observetur sidus in E ,- fixa in D locus autem sideris venis sit S,A SE Parallaxis Altitudinum ditarentia DE eris deris Fixae dictantia visa observetur deinde fixa ina Asidus in loco viso e in eadem a vertice distantia, erit dystantia sideris fixae de quam proxime aequalis verae illo rum distantiae. Nam si s locus sideris Verus. Et quo niam Parallaxis si respectu arcus e parva admodum est; erunt da de fere aequales, quod adeo verum est, uti Parallaxis se foret unius Madiis, tamen de&dae vix uno minuta differen Si itaque instrumento observetur distantiade, notus erit arcus is ipsi quam proxime aequalis A est di aequalis DS, in prima observatione; a D S itaque auferatur arcus notus DE,4 restabit SE Parallaxis sidens in E obser
- Phaenomeni alicujus Parallaxis inveniri quoque potest j. i. observando ejus imuinum, distantiam a vertice, &tem A. r. inter observationem, & ejus ad oridianum appulsum di