장음표시 사용
101쪽
N DE. FORMA TR I C E FOETustion. Galenus 31. de simplic. Medic. facult tira tuto de facul. ouorum de commento in naphoris se si . . asserit arborum partes minime esse. ex quo sequeretur Communi earum ivita non frui. Si fructus partes arborum noncssciat, naultominus essent semina, quod pro
sententia mea, ac posita Conclusione, quam maxime faceret. Verum ego nihilominus eiusmodi fructus omnes animato S aC Veras.
stirpium plantas esse , quaecumque CirCai eos sunt putamina, siliquas, CortICUS, pCdun culos, pelliculas omnes; δc quidquid pericarpb nomine potest contineri, excCpto solo si / mine, Communi stirpis vita, quamdiu ei adhaerent, praedita esse pronuntio. ad quod
credendum inducor variis rationibus. .Primo; quia arbori continuantur: quia habent substantiam selidam circumscriptam ; quia habent doterminatam, ac speciei suae propria magnitudinem, & liguram; qu1a fiant heterogenea, organiCa, & magno artificio ad actionem,&Vsum specialiter a natura intentu Conriformara; quia nutriuntur a principio interno,&augentur In omnem dimentionem. Quae omnia stat vitae euidentissima argumenca. Semen autem, id est, nucleum, qui in medio pellicularu Omnium continetur, quique forma 1ter est semen; dico non zsse animatum.
Ratio est: quia ille nec est arbori, neq; hi uetui
102쪽
AE ST Io v. 'hotinuus, sed continetur in peri Carpio,ac cor vicibus, & pelliculis sicut contentum in com 'i rinente, disicut locatum in loco, re non ut pars in toto: dc est corpus homogeneum, reminime organicum ODiiciet aliquis,minima
videri haec ita se habere. Nam sicut parte pericarpij heterogeneae sibi mutuo adhaerent;
consequenter arbori; ita & nucleus mem' ,hranae proxime cum inuoluenti; & mediante ,
illa reliquis quoque perica ij partibus, re
tandem toti stirpi adhaerere videtur. Insuper , . habet suam soliditatem , sicut aliae fructus panes, & non raro maiorem, suam propriam ec determinatam figuram, quibus ungula ab aliis alterius speciei seminibus distinguuntur ac dignoscuntur: nutritur a principio interno, dc proportionaliter crescit, Scaugetur in Omqnem dimensionem usque ad magnitudinem rspeciei suae propriam: idque ex alimento co- imuni ab ipsa arbore attracto. Secundorsi om nes particulae fruct uu vivunt,ut ia dic tum est: ergo cade ratione viuut quoq; & semina,quae in iis Continentur, dc eoru quoq; partes sunt Tertio,si fructus vivunt; multa semina sunt fructus, ut amygdala, castaneae, &C. ergo illa quoq; viuet: si illa Viuu , ergo ide quoque de . de omnibus aliis seminibus erit pronuncian i sdu.Na ρος ratio esset cur aliqua semina vi re
diceta esse alia no Ad obiessiones re deos
103쪽
Ad primam: nucleus non Est nisi quidam Iu cus, quem planta tanquam superfluum sui alimenti separauic in usum propagationis spet ciet, &inclusit pelliculis & Corticibus, tan
quam capsialis,ut in illis Congregaretur & Coo seruaretur, in iisque paullatim exsiccaretur: vllin logum tempus posset perdurare. Talis suCa 'cus Cum sit liquidus, non adhaeret pellicula nec est pars eius, sed in ea Continetur ut in
solliculo ac in vasculo, &vt Contentum Con 'tinente: contentum autem non in pars conis .
tinentis. Sicut enim semen animalium est superfluum alimenti, & separatur a natura , Sctransmittitur ad parastatas, ut ibi conteruetur in usum & tempus generationis: & non est pars corporis, neque adhaeret aut Continu tur eis sded in iis est sicuti contentum in con-
tinente; ita & semen plantarum. Solum haec in disterentia, quod illud superfluum alimenti plantarum, seu ille succus, in planta paulatim inspissetur, de consolidetur, in animalibus no: cuius ratio cit, ne deciduis stab autumnum I iis, vel planta vento agitara, difflueret, putresceret aut corrumperetur ς sed ab hominibus colligi, coaceruari, & in longum tempus ac in usum sationis v d alimenti possit adset. uari. Semen seu illum nucleum cile talem succum, manifestum est in nucibus, glandis
hus, castaneis, in quibus videre est illuci quod postea
104쪽
έ QVAE si io v. si postea sit semen, & nucleus, in principio est ὀquid aqueum pellucidum, instar albuminis Oui, &paulatim magis, magisque calore solis
condensari,& indurescere. Insuper succus ille non nutritur, sed augetur solummodo per ac-Cumulationem, sicut semina animalium:&no habet propriam figuram acquisitam a principio intrinseco, sed figuram solum Continentis, membranarum nempe ac corticum, quo rum terminis sese accommodat. Denique succus iIle seu nucleus non est organicus,
sed est quid homogeneum ; organtiatio est in ' partibus pericarph, non in ipso nucleo. Ad
secundum respondeo: ideo aliae omnes fructuum particulae vivunt, quia vere sunt sti pium partes; nucleus Vero non, quia non est nisi succus, & superfluum alimenti, & est in aliis partibus ut contentum in continente; quod non debet continentis forma praeditu esse, ut insan8uine, spiritibus ac semine animalium est inanifestum. Ad tertiam respondeo. Non omnia quae fructus nomine arpellantur, ve te ac essentialiter esse fructus ; sed nomen fructus esse aequivocum, & ad plura extendi: & sic extendi posse, & ad ea quae arboris partes sunt,& ad ea quae non sunt:id est,& ad id quod est animatum, & ad id quod noest animatum. Censentur fere fructus Comestibilitate, α usu aliment1. Potest autem in
105쪽
planta habero usum alimenti, & quod anima tum est, &quod animatum non est. Et hoc in animalibus quoq; est manifestu: na & pa
res animalium quae animatae sunt, possunt nO- his cedere in alimentum & quae animatae non sunt, Vt lac, sanguis, medulla, & adeps. Verus fructus arboris est semen : sicut autem unum, semen non est animatum, ita nec aliud. ω
ideo si nomine fructus non censerentur nissveri fructus, id est semina, eadem omnium, fiuctuum conditio esset, nec unus esci magis animatus quam alter. Atque ex hisce pa-.tet errasse doctissimum a Veiga commento super caput η . arris paruae, cum semina in arin. horibus, & plantis nutriri, &ali, dc partes stirpium esse affirmauit. Uod si cui haec omnia non arrideant, quae meo tamen iudicio pulcherrima sunt& an mine unqua, quod sciam, excogitara, putetq; per haec non sussicienter solui argumentum ' . quintum supra contra Conclusionem allatum: respondeo aliter; & dato non concesso antC- Cedente, nego sequelam: & dico; hanc consequentiam non valere ; semen plantarum est animatum; ergo & animalium. Etenim diuersa plantarum & animalium ratio est. Pos sunt enim plansae in generatione, starunis
productione habere aliquid peculiare, quod
non habeant animalia: nimirum . Vs corum semen
106쪽
id V ae s T 1 o V. t D emen sit animatum, animalium vero non: ratio autem cur hoc merito e1se possit, qst; quia in plantis non est sexus, sicut in animalibus: diuersitas autem sexus est causa cur semenon possit esse animatum. Nam, Cum in gene ratione animalium debeant utriusqua sexus semina concurrere; si utriusquς semen essetiammatum, semper in generatione concurrerent duae animae, tum virilis,lum foeminci seminis, ex quo fieret,quod in unoquoque foetu vel deberent esse duae animς , vel Vna ex duabus coagmentata: quod absurdum ac impossibile foret. In platis aule,cum no sit sex , no producitur in semine nisi una anima: & sic in generatione earu illud inconueniens non. Occurrit. Ad hoc, quod dicitur in prosecutione argumenti, seu in probatione antecedetis,
semina ad aliquod tepus esse foecunda, & postea perdere suam Decunditatem, quod animae
eis inexistetis videtur esse argumentu. Respo- deo non esse eius argumentum neC hoc fieri.
quod anima seminis postea pereat; sed quod '
nimia temporis mora, Vel spiritus semini ineo
xistentes evanescat; vel semen calore aeris nimium exsiccetur, vel frigore Congeletur, ut te Peramentu eius pereat, vel alia: σ1 spolitiones ad animae introductione necessariae nobis 1n-Cognitae,eXtinguatur. CCrtum enim est ad formaru introductione loge plures dispositiones . F a quam
107쪽
s4 DE FORMATRICE FOETus quam primarum qualitatum temperies necessarias esse, & si nobis incognitae, nulloque sensu perceptibiles tat. Λd quartu respondeo
negando antecedens. ad probationem dico: Aristotelem ibi ilum velle Oua esse animata potentia non actu: sicut etiam de seminibus non scmel dixit : & oua stabuentanea Qtum habere principium ad animam vegetatiuam,
non autem ad sensitivam. Etenim, cum dicavoua subueraneg minus perfecte vivere iscundis: si illa haberent animam vegetativa actia, sequeretur secundum illa verba, foecunda hahere animam sensitivam actu. quod nulla ratione, neque veritati, neque Aristotelis opimini I consentaneum est. Accedit quod ipse dicat ex subuentaneis non posse fieri animatum actu. Nam si sint tam impericta, Vt eniis non possit fieri animatum actu: ergo multo minus sunt animata actu. Dices: Aristotelem velle non esse animata actu anima sensitiqua, sed bene vegetativa. Contra: quia sic se- . queretur, ut iam dixi, foecunda esse animata actu anima sensitiva: at non esse 1ὰ animata
patet ex verbis Aristotelis, cum dicit ex subi uentaneis non posse fieri animatum actu , sed bene ex stacundis. Nam,cum dicit ex si cundis posse fieri animatum actuι clam ostendit ipsa non esse animata. Ciscrum non esse ova
animata actu, scd sbium potentia , sunt cx-
108쪽
QV EST IO v . 81 pressa verba eius a. de generat. anima'. capite . ubi de iis sic dicit. Constat igitur haec habere poteotia animam. Et capitc 3. in fine: Im apropter quibus animalibus ova subuent anea gnuntur, partes quidem virorsique s angitinis scilicet &menstruit obtinet ouum i itutum, sia
principio caret : quapropter animatum non eis.
Ad argumentum a ratione desumptum respo deo Ade modo, quo ad argumentu a semine
plantarum desumptum . nimirum externas
Oui partes Cortices , membranas esse partes Fallimae, quamdiu gallinae adhaerent : nutriri.& augeri a pr1ncipio interno & ab anima: h bere determinaram figuram,& Conformationem, & esse organica: minime autem ovum ipsum, id est internas oui partes, albumen &vitellu. Illa enim duo ementialiter sunt ouum, S non putamen, aut pellicula - quia haec sunt tantum oui velamunia ac capsiil qua concluditur & retinetur, ne veI intus 'el foris dis fluat, vel putresc*t, vel eius spiritus, aut Calor , nativus destruantur, Rexhalent. Etenim ex Duo generatur gallina ; non autem ex cortice Vel pellicula: quia illa post generationem supersunt; ergo ipsa ouum non sunt. QUOd er-. go vere ovum est, toti non adhaeret a quia apertoeortice effluit; sed in cortice,sicut Vrina in Vesica continetur: non habet solidita-xem, aut circunciscriptionem propriam, aut
109쪽
figuram, sed Pluna per accidens; nimirum talem, qualem laabet locatum ratione sui loci,&contentum,continentis Fluidum enim est quae autem fluida sunt, suarum partium pro priam circumscriptionem non habent, sed se solum terminis aQCommodant alienis : dc quia fluidum est, ideo quoque non est Organiciam. Non etiam vere nutritur, & augetur, sed solum per accumulationem liquoris, sicut augetur cereuisia in vase, cum Continuo nouae partes affunduntur. Ouum ergo non est corporis p rs,sed est superfluum utilis alimeti; quod natura secreuit ad speciei propagationem , & reposuit in eiusmodi vesiculam, aut Capsialam, Ut conseruari posset in usum M tempus, quo gallinae incubantis auxilio possit animari,& in nouam auem Conformari. Vtraque opinionem nostram, & de planti s , & de ovis Confirmat Galenus I i. de simpl. Med. facult. Capite de ovis, dicens neque tum matris, neque fructus arboris, nequo Oua gallinae partes esse: vhi per fructum se me ipsum intelligere ex eo patet, quod staturi subiungat fructus ad generis propagationem a natura esse creatos. Obiiciet aliquis, no tan tum ouum externum esE Organicum, sed Se internum. Etenim Vitellus est rotundus, non ratione continentis, sed per se & ex natura sua. dc ex intento naturae continens enim no
110쪽
dat ei sermitilla nec potest impedire quo minus dissiuat,& cu album ine Comis eatur. DC-niqqe iacet in medio albuminis, ab ipso propria mebrana separatus: haec sunt aliqua organizationis, ac proinde animae signa. Verum res deo:haec non esse ex peculiari organiratione:sed ex alio principio,nepe partim ex diuersitate teperamenti,&modi substatia: Com,
quibus fit ut non misceantur, sed a seipsis m neant diuisa; partim, ac praecipue, quia viteulus iacet rotudaemebranae inclusus, a qua for ma illa habet, & propter qua no potest cu abbumine commisceri. mebrana aute illa fuit in prima oui generatione producta: Sr fuit particula corporis gallinae, Sc absque dubio an Mia;sed nascete ouo diuulsa, & sua anima, ut reliquae externi oui partes,destituta. Vitellus,& albumen sunt substant , essentia distinctae. Albumen est materia constitutionis ovi, vitet,lus nutritionis; & sic sunt entia diuersa, nec sui
partes unius entis continui,&ita non possunt Costituere unu ens organicu.Probat Carrerius disputatione 73. cap. .siuper Avicenna Ouano esse animata. Primo, quia non sunt organica. Secundo,quia non nutriantur, neque augetur, neque signu*llu vitae edunt. Tert1o,quia fini&coru est, ut sint materia vivetis:adelle autem materia vivetis no requiritur ut sint animata.