장음표시 사용
151쪽
iis DE Io Oi A TR rc E IOE Tusin testibus: in semine recenter animato , adhuc non sunt testes; ergo per nullam. Denique, quia potentia generativa primum inci Φ.pit emorescere anno decimo quarto aetatis ac in iam adultis, ut est manifestum, gemen recenter animatum , seu tenellus embryo, non habet eam aetatem, neque iam est aduntiis. Ergo. Denique ; quia potentia genera tiua non est procluctiva sui indiuidui, sed solum alterius similis in specie: at cum semen aut tenellus iam embryo Consormatur, non producitur suum individuum, neque prod
scitur simile in specie; sed ipsum individuum jiam productum, selum perficitur. Ergo.
Quinto. In semen variae ex ordine introis ducuntur animae, ut docet Aristoteles a. do generatione Capite 3. dc D. I homas parte i. quaestione 76. articulo s. ad 3. Primo enim introducitur vegetativa, inde sensitiva, inde rationalis. itaque si anima introducta conformaret; Conformared illa, quae primo introducitur,ncmpe vegetativa. Atqui illa breui deletur, & superuenit sensitiua: & post 1l- Iam statim rationalis. Postquam ergo vegetatiua incepit con*rmare, illa deleta quid tunc vlterius Conformat λ Certum enim est sacta prima rudi conformatione non statimeellare conformationem, sed toto tempo-
152쪽
latim triagis , magisque ipsuis perficere.
Etenim vegetatiua deleta , eius Conirmatrix non facit illam amplius. deleta enim anima delentur potentiae eius: Certum enim est ipsas separari ac de anima in animani transire non posse. Ergo necessum est ut ulteriorem faciat sensitiva, & illa deletj, rationalis. At hoc videtur absurdum : quia non Videtur possibile unam numero comsermationem fieri posse a tribus potentiis specie distinctis; seu potentiis trium animarum specie distinctarum vel tres animas spe- cie distinctas posse habcre instinctum eodem modo conformandi , vel inceptam a prima Conformationem parili lege, ac te nore prosequendi , ac perficiendi. videtur
enim neCessarium esse tres animas specie
diuerses debere habere diuersos instininus
Conirmandi, & unam non pomo habere instinctum eodem modo conformandi sicut alia. Secundo, si vegetativa primo conQrmaret ; Conformaret in ordine ad introdu.ctionem sensitivae; & haec in ordine ad introductionem rationalis: at videtur impollibile eas conssirmando in ordine ad animas diuersas, posse con rmare eodem modo: demsteriorem praecise posse prosequi filum
Conssirmationis inceptae a priore. Dcnique aratione alienum vidctur vegetatiuam posse
153쪽
is D g νOR MATRICE FOETVs . conformare in ordine ad introductione se 1-stiuae: & sensitivam in ordine ad inrrodumoehem rationalis; quia unaquaeque deberet po-hisis con rmare in ordine ad animam sui ge heris : & vegetatiua deberet potius conari ad productionem figurae conuenientis sibi, &mis aistionibus, & ad productionem figurae plantatis,'sensitiva ad productionem bruta- Iis, quam alterius. Ergo. Sextum argumentum quod adsert D.Ihomas a Contra gentes Capite M. est; Si anima introduista conssirmaret, sequeretur aliquid generare seipsiam: hoc est abserdum. Ergo. CONCLUS1O octaua. Efficiens Cori se attonis . est anima semini post coti-
Haec coticlusio est etiam paradoxa, sed verissima. Et probatur triplici via; ratione, experientia, & authoritate. Sumpto a ration o argumento, omnium efficacissime probatur negatione omnium aliam im causarum , quae vel possint cxcogitari, vel a quoquam Enc excogitatae.Non enim Deus est efficiens con-λrmationis - non intelligentia; non animetu mundi; non uterus i non anima pareorum; hon anima seminis; non alia virtus semanis: crgo anima introducta. cunque orihi, veneatur, omites inuoluunt maximas
intes: & absurditates, ut iam 1eptem misi . sionibus
154쪽
uonibus est ostensum: haec Qta iis non estpbnoxia. Ergo. Probatur secundo. Essiciem con resatio. iis, & immutationis est aliqua anima: non est anima parentum, neque immediate,nequa mediate, ut est ostensum; non anima semini s; quia semen noo est animatum,ut quoque est ostensum: ergo anima postHodum superinueniens. Maior probatur: Conformatio ea vera actio vitalis , ergo fit a principio vita atque ab anima. Secundo, eo ipso tempore quo fit conformatio fit etiam auctio, & co sequenter nutritio vera enim milio supponit nutritionem. Etenim embryo die undecimo, est instar grani hordei; die vigesieso. magnitudine apis; die quadragesimo, instae minimi digiti, &c.Ergo fiunt 1ssae actiones abvrio, & eodem principio. Sed nutritio, & au ctio sunt actiones vere vitales,& fiunt a principio vitae: ergo'Conformatio. Confirma
fur. Ab eodem principio nutritur δc augetue embryo primis decem diebus, quo die vigesimo: &die vigesimo, quo die trigesimo ; de
eodem die trigesimo,quo nono mense;de eo dem nono mense, quo toto reliquo tempo te vitae; Sc omnes illae nutritiones sunt unaat que eadem numero nutritio, continuata a
principio vitae usque ad finem. Sub finem vis Me dc toto vitae decursu fiunt illae nutritiones
155쪽
ab anima ergo etiam primis vitae diebus: Nam si fierent a diuersis specie principiis ;non esset eadem specie actio , neque una aistio continua, sed diuersae: hoc est absurdum.
Probatur etiam sensu & experientia. Etenim in plantis est manifestum conssirmationem fieri ab anima introducta. Nam tam Cito quam semen, faba, pisium incipiunt germinare,absque dubio iam sunt animata,& anima iam est introducta. Tuno autem fere adhuc nulla germinis illius est facta conirmatio, sed postea fit: paulatim enim tum radix, r mi, solis, caudex, flores producuntur, & con
fornyantur. Ergo anima iam introducta consermat ea. Confirmatur. In illa actione naturae non fit conirmatio totius fabae aut Castaneae, quae non est animata ; quia illa saepe pro maiore parte putrescit in terra, vel Con uertitur in alimentum gelminis; sed con-mrmatur solum illud nouum germen quod iam viridestit, estque animatum, reliqua parte tabae Vel castaneae remanente info mi. Ergo est anima quae conssirmat illud. Ea si vel anima seminis, seu virtus aliquae activa semini inexistens conformaret; com formaret utique totum semen : hoc non fit : nam totum semen manet informe,
solummodo attrahitur & ablarbetur permodinis
156쪽
modum alimenti in ipsum germen; sed λ- tum in uno puncto seminis incipit seu conaformatio nimirum in illo in quo anima in cepit educi, di pullulare. Ergo, ' Probatur quoque ultimo authoritate: Iam etsi authores in re tam ardua omnes isint confusi & obscuri, nec manifeste aperte ' exprimant sententiam suam , sed . diuersis locis disiersa scribant : nonnullis tamen videntur dubitasse an anima intro- , ducta sit essiciens conformationis di imo alia quibus videntur assere . Galenus libro da foetus formatione capite I7. dubitat an ipsa efficiens causa consormationis sit aliqua anima necne : & an sit anima introducta. necne - & videtur inclinare in hoc quodi sit anima introducta : sc probat ex eo quod puer mox natus , & animalia omnia sciant vii suis membris fid eos usus . ad quos a natura sunt coinparata. Nam quomodo, inquit, possit alioqui anima cognoscero usuri omnium, si ipsamet ea non construa . xisset. sed audianius verba eius. βοήlhquit, ipsa ostendere videntur animam stan tibus urestem nosse ιρsarum utilitatem; si qua ipsa illas. c)nistraxerit , non ab alio scitis δtatur. Et capite eiusdem libri sic in- . quit : Et videtur sene iuxta hanc ratiooemo animantium corr.ribus , adhuc ipse anima I i rem is
157쪽
32 DE FORMATRICE T OE Τ v sp rma ere, qme partes eorum finxit, formaνiti non enim risibile eu eam qua nunc adest singulis partibus conuenienter τιi, perire autem ι iam qua eas ex Uruxit. Et capite ai. etsi opificem dicat se ignorare : Probabile tamen, inin 'quit, maxime opinor, opificem, quisquis tandemis s. aut ipsam alluc in formaris parιibus mane re, aut animaisa ipsas parteν fecisse, ut quae cognoscant voluntatem princi8alis nostra partis. Et Capi- μὰ libri, cui titulus est, an animal sit quod in utero Continetur, quicumque demum author sit, sic habetur. Et persicuum es una cum iacto in uterum siemine, insisam a Creatore uniuers an, mam esse vigubernandi vim corporis habeat. Artistoteles nonnulla quoque in eundem sensim dicere videtur, a. degeneratione Capite I. late disputans de causa elficiente conformationis ponit haec verba. Sed a quo partes corporis s=νι generentur qua rimus o εαι enim extrinsecus Hiquid, aut in genitura, or semine insitum agitiiseu aut pars aliqua anima, aut anima, aut habes imam est. Sed ab aliquo extrinsecas alente Usciquaque aut visera, aut alia membra remotum arari deri. Fieri enim non potest ut moueat quod is
rangis, o quidquam ab eo quod non moueat af iatur. Igitur in V se concepou aliquid iam inest, quod aut pars eius sit, Mut seorsim contineatur sed aliud quicquam iam Use abluuctum, irrationale est. Et 'rim aenerato iam ais ii corrumparurae illud ani
158쪽
manes At nihil inesse videtur quod non totius pars
sit, aut planta, aut animatis, etiam corrumispi postquam vel omnes, vel aliquot mrtes secit, obsurduis eis. Mid enim es iat reliquar. Nam si νέω. 8squam essecerat cor, ixterjt; cor autem ipsum panem alium V it, eiusdem rationis is, ut
vel omnia intereant, vel omnia se= uentur. Ergo
fruari necesse est. Pars igitur eius est id quia protinus in semine ine'. i s Id est eon mans principium quod semini inest in sed nihil animaeu, quod non aliqua in parte sit eorporis, Ut anima a q*stque protinus ρars siti. consequ tur. Quibus
Verbis indieat primum illud principium e
formans animam esse vel animae partem, Millud non mutari, sed permanere idem; atq; idem esse quod cor formauit, & formato cor. de formauit reliqua membra ; ex quo satis manifeste colligi potest illud esse animam in troductam. Idem dicit r. de generat. animal capite s. Etenim ibi agens de cauti consese matrice, dicit illam esse vegetatiuam, & ea dem esse vim quae in plantis & animalibus postea secit nutrixionem , & inerementum. cum illa quae foetum in principio constituit. Et Ufert rationem : quia, sleut, inquit, est eadem materia ex qua augetur, & ex qua nstituitur primum quam communiter pu tat menstruum esse ita, inquit, est eadem iuculina agens. Clyn ergo quae nutrix & au'
159쪽
' ἡ λu4 DE FORMATRICE FOETusset, sit vegetativa, sequitur mandem quoque quae generat; nempe vegetatium. verba eius fiint haec. Et quemadmodum qua arte effriantur, sed verius dixerim per motum eorum, qui artis operatio est, ars autem forma ecrum qua. siciuauur, est in alio ζ sie a facultate sive virtute 4ninia vegetati agitur , ut qua in animalibus ἐρ- si ,--antis postea ex alimento vis eadem effi cit incrementam , utendρ caliditate modiidie quasi instrumentis. motus enim in se consiffit, ratisne aliqua unumquodque Uscitur, seu etiam principio eo, stituit id quod natura es citur. Ea- diem e im materia est ex qua aMeetur, se ex qua voluitur primum. Itaqηe facultas quo se agens eadem, qua principio es, se ior. Avicenna porro hbro Isi. de animalibus capite i. siuinquit, Et postquam iuia coagulum fierit animatum , mouebitur anima in illo ad complenis dum membra. Alexantar Aphrodi m 2. quaestionum naturalium capite zy. dicit. organi. cum corpus esin organicum ab anima , Nanimam praeexistere organietiatibni. I hemistius libro I. de anima capite, hisci h cverba ς Anima fabricatur architectaturque fbi domisilium , or accommodatum iUrumen tum. mrcilius sicinus. in Timaeum Pla- tonis: inquit, adultum sit corpu/,isi ma tota in illius fabrica occupatur. . 'Rrgumenta in contrerium allat 'respon
160쪽
respondeo. Ad primum e nego antecedens , & dico : organigationem non esisse dispositionem praeuiam .d animae inistroductionem , neque anteriorem animae introductione sed posteriorem : uti mox ostendemus, ubi ad alia argumenta respon
Ad , secundum dico : Qu3ndo di mim
fuit conciusione suffima vim i Conformatricem esse in semine, solum ibi fuit dictum& solum fuit intentio dicendi, ipsam non esse externam sed internam : non sumen do ibi nomen seminis proprie, prout est in restibus, εc ante conceptionem, seu ut est Vere &se aliter semen, sicut ibi quoque dixismus : sed ut est post' conceptionem , ω
cum iam est animatum' . quo tempore e si non sit vere semen, sed embryo, potest tamen Vocari semen , quia est maderia , seminalis & immediato anto fuit semen , dc adhuc quoad qualitates externas non differt a semine. Non enim fuit illo loco adhuc tempus statuendi an conis atrix es set virtus animae introductae necne: sed sus Rcit indicare non esse excernam , sed inoternam a non Considerando an esset in eo
quod vere adhuc est semen ; - in eo quod mediate. ante fiat. Adtem respondeo,negando minorem