Manuale thomistarum, seu Breuis theologiæ cursus, in gratiam & commodum studentium editus, ab adm. reu. patre F. Io. Baptista Gonet Riterrensi, Ordinis ff. praedicatorum, ... Tomus primus sextus

121쪽

M Tpactatus ur. bris per baptismum incorporare. Diaconus tamen, ex speciali commissione Sacerdoti ς, vel Episcopi, solemniter baptizare potest , veconstat de Philippo Diacono, qui ab Apost lis ad ba8tizandum & praedicandum misi ita est Actor. cap. 8. unde in Pontificali Romano in ordinatione Diaconi dicitur, Diaconum debere baptizare & praedicare, quod euidens argumentum est, illum ex vi suae dinationis , accipere facultatem baptizanda solemniter, ex commissione Sacerdotis, vel Episcopi. Non potest tamen talis commissio ei dari, nisi ob magnam necessitatem , vel Ecclesiae utilitatem, puta si non essent Sace dotes qui possent solemniter baptizare ; quae necessitas, aut Ecclesiae utilitas, vix potest nunc reperiri, ob mul itudinem Sacerdotum. Illud etiam obseruandum est q'od cum antiqui Patres, Tertullianus lib. de baptismo,

Hieronymus dialogo aduersus. Luciferianos, docent, Sacerdotem non posse ii ne commi sti ne Episcopi solemniter baptizare,vel loquuntur de bai distio , qui certis anni diebiis, s Iemni caeremonia consueuerat in primitiua E clesa ab Episcopo celebrari, puta in vigili paschatis, vel Pentecostes . Vel loquuntur de sinplici Sacerdote , qui licet in sua ordin

tione baptizandi receperit pol stitem, ut eam tamen ad praxim reducat, iurisdictione eget,

ab Episcopo , vel illo cui Episcopus commiserit, qualis est parochus, sibi concessa Quantilin ad mihi strum necessitatis Flo- ventinum in praedicto Eugenia decreto sic ha

122쪽

D. rapit , O cinfirmatline. Gre, ἰ- e m paganus O haereticus , bapti care pusunt. Ratio autem cur quiciinque non ad hoc Sacramentum ministrandum suffciat, praeter Christi institutionem & beneplae . tum , eu maxima necessitas huius Sacranieliriti, ob quam etiam christiis volait eius mate, riam eue aquam , quae ubique de facili hab xi potest. Unde S. Thomas hic artic. s. ait, quod sicut ex tarte matariae , qMantum ad ne- sta:em sieramenti , fi ficis tuaeeμmque vera EF naturalis aqua , ita eriam fi cis ea paraemini iri quicum etne homo.

Neque obest responsum Gregorij II. scri-

hentis BoAlfacio, baptizatos a laganis quia busdam esse xebaptizandos. Supponit enita ab illis, utpote mysteriorum fidei ignaris. non fuisti adhibita omnia ad Sacrassentaim necessaria. Non obstat etiam quod D. Augustinus de hac quaestione dubitauerit, eainque

in decisam reliquerit lib. z. contra epistolam Parmeniani. . Hoc enim fuit postea ab Eccle sia determinatum, pi a sertim a Nicolao Papa in Cataone, A quodam Iudaeo, de consecr. dist.

. imo & ab ipso Augustino variis in locis,& in ipsem. t'libro citato, ubi sic de bapti ioloquitur i Eis nulla neclusitate Uurtetis, a, quolibet euilibet dei Mν , non potest dici non darum , quamnis recte dici pumiuisite datum . Licet autem in casu necessitatis, quilibet

idoneus sit huius Sacramenti mitistet , eeatam nec 'ssarij Sacramenti administratione nemo etiam infidelis excludatur, debet tamen in hoc debitus ordo seruari; ita ut minus dignus cedat digniori, ut non bapi gatus bap-

123쪽

ceat foeminam potius quam virum baptizahensantem nondum editum non clericus ese rico , reliqui clerici Sacerdoti. Dissicultas tamencst, & controuersia .inter Theologos an hunc ordinem inuertere sit mortale Restpondeo esse mortale, quando hic ordo non1ecitatur erga Sacerdotem , cui ex officio inrcumbit hoc Sacramentum ministrare ; aut errga Diaconum , cui ex comm i ssione Sacerdo iis hoc ipsum compe it: sectis vero quando non

eruatur in ali js, licet enim in hoc aliqua in decentia rei eriatur est amen euis , & id latum venialis Quae res, an si duo ministri ad aliquem brptizandum partialiter concurrerent , ita vivitiis ablueret alter sormam proferret,u lidum esset baptisma γ Rc spondeo negat tu ei contra Caietanum , & Marsilium , quia in tali casi non verificaretur forma baptismi; ib. Ie enim qui solum proferret verba,in veritatqdicere non posset, Ego te baptivo, quia reue xa non ablueret : Ergo huiusmodi paptista solet intimidum. Vnde D.Tnomiis Vcqu. art. s. ad 4. si cos venia'nt duo , querMm ei moma, qui vin polyei profert verba ue in

alios earens manibus, qDi non posset e ercere

dicente verba silio exercente actum . .

Dices primo, in Saciamento pinniteartiar,&matrimoni j, materia adhibςtur ab . uno, MDring ab Hio: Ergo idem fieti poterit: in Sa crameyto bapti simi. Sed nego conleque alian x paritatem , 'pam Sacram*ntum poenitentiae est institutum per modum. iudici jό in qu sportet reum ci iudicem distingui, & conse D

124쪽

D. Batti . O cax Umba:lane. rot sonerii fieri a reo , absellitionem vero a iudi ce. Matrimonium vero se habet per modum Contractus mutuae traditionis & acceptatio nis, quae non possint inter unani& eandem persenam reperiri . Dices secundo , si plures ministri simili ab Iuerent di verba proferrent , omnes Vere ba- mirarent , ut docet D. Thomas hic artic. 6. Zaconstat exemplo Sacerdotum eandem hostiari isnihil in die ordinationis consecrantium : Er go pluralitas ministrorum non impedit valorem Sacramenti baptisini. Respondeo tunc Aldm pluralitatem mint strorum reddere Sacramentum baptis ni in-tia I idum , cum veritatem form2 destruunt: in casti autem quo plures ministri per modusticius at totalis firmi labi uerent & verba prose ierat, veritas sormae b. apti sint subsisteret, quia quilibet reuera ablueret & baptizaret ; secu vero, si plures partialiter concurrerent ad aliquem baptizandum , ita ut unus ablueret,& alter formam proserret ; iste enim in verutate dicere non posiet. Ego te Batti O, sed aliquid falsum diceret.

CErtum est, omnes tam paruuIos , quampadultos , cuiuscumque se Rus , esse capaces baptismi : nam omnes illi possunt pςx borti sinum regenerari in Christo, qui peccare

125쪽

o . . τη Eartis II . tum originale per naturalem generationem

contrahunt : nam sicut in Adam omnes mo-νiuniuν , ita in christo emnes vis is cabuntur, ut dicitur a. Corinth. is. Atqui omnes contra

hunt peccatum originale ex Adamo et Ergo possunt quoque omne regenerari i a Christo, per Sacramentum baptismi. Imo licet ali iiis

speciali priuilegio esset sanctificauis in utero matris , nihi lominus esset capax baptismi , &haptizari deberet, quia deberet ingredi in Ecclesiam visibilem per baptismum , & fieri

capax reliqliorum Sacramentorum. Vnde S Tnumas in . dist. 6. quast. I. art. I. quaest. 3. it quod sanctificatus in Qera debes bapti'ari

Dei , O quasi deputetur percipianda diu in Sacramenta . . s. e. nse , ut per bastismi perce r iqnem, pusioni cisipi otiam corporaliter eo f rmetur. Tertia, propter bonum obedianti quia piaeceptum de battismo omnibus datum ab omnibu pleri deber, nisi artis ulus

nec usitatit Sacramentum exci dat .

Dices . sormam baptismi non posse de tal subiecto veri sicari s illa enim significat ablutionem non tantum materialem, sed etiam ipi, ritualem, a peccato originali: Sed ille qui e ni sancti ficatus in utero marris, non posset spiritualiter mandari per uaptismum a peccato originali, cum per sanctificationem in ut xo, ab illo iam esset mundatus: Ergo non posset sorma baptismi de eo verificari. Respondeo pranab , hoc argumentum nimis proba re,probat enim non posse conferri bap-φuinum adulto , qui per actuui eliaritatis, Vel

126쪽

D. Papiἰ confirmaraono. Ie contritionis, a peccatis mundatus esset , quia de illo non posset forma baptismi verificati. Res londeo secundo , negando Antecedens, Rad eius probationem dico, quod sicut haec verba , ago absius te a peccatis inis, quae sunt forma Sacramenti poenitentiar, non aliud Ggni 'cant, nisi ego impertior tibi gratiam remissiuam peccatorum , seii quae de se potens est ad soluenda peccatorum vincula, si suba ctum illis inueniatur ligatum . Ita pariter haec verba, Ego te basii s quae sunt for m Sacramenti baptismi., nihil aliud essentialiter significant, quam infusionem gratiae saneti ficantis , quae de se valet ad peccatum originale & actuale delendum , s ea in λbiecto inueniat. Unde sicut in Sacramento Poeniteraseriar, prZdicta verba , la' absoruo te a pecearia D is , velificantur, quamuis poenitens, solui' peccata iam consesia & remissa , quibus proinde non ligatur , consi eatur Pa.ptat iter in sacramento baptismi, haec. verbi a , Ego te ba-rt ', vera sunt, quamuis ille qui baptizatur , in utero matris fuerit sanctificatus , & a peccato originali mundatus . Ex his constat , pueros esse capaces baptis. mi antequam peruenigni ad 'suria rationis ;cian enim statim e utero matris infans e cluditur , si capax salutis , habere debet aliquod medium ad illam consequendam , quod in noua lege nullum aliud datur , quam baptismΗs, ut constabit ex dicendis capite si quenti , ubi de necessitate baptismi . Confirmatur : in lege naturae statim ac infans ex utemro matris excludebatur erat capax Sacramen-

127쪽

Lica, quando ob periculum mortis non pol xat cxpectari octauus dies ut circumcideretuc infans , applicabatur illi Sacramentum legis. naturae : Ergo multo magis in lego noua, in qua, propter passionem Christi exhibitam, gratia est uberior & uniuersali'r, potest applicari baptisma paruulo , statim ac ex utero matris excluditur . Vnde in Concilio Mille-'

uita no secundo can. 1. Plac it , t quicunque' par utilos recentes ab ,teriae matrum balsi an

dos negar, anathema sit. Et Trideminum L Ti. can. q. anathcina imprecatur ijs qui conte dunt neminem csse baptizandum , nisi ea aetate qua baptizatus est Christiis. Hinc colligitur , nullam in parini lis requiri dispositioncm ad valorem bapti sint i Sicut enim illi pos ivit absque propria voluntate labem originalem con rahere, ita poterunt a sque propria voluntate & dispositione, labis eiusdem emundationem accipere . Vnde quando Christus Matth & Marci ultimo , ijs Daptismum conferri praecipit qui crediderint , &isuam fuerint legem edocti, hoc de baptismo adultorum intelligendum est, ut explicant SS. Patres. Si autem quaeras, quae in adulto dispositim nes requirantur, ad hoc ut valide , & licite seu cum fructu, recipiat Sacramentum bapti simi Respondeo in primis requiri ad eius vat rem voluntarium consensum, quo Velit baptismum si scipere : cum enim baptismus sit qua dam fidei professo , propter quod dicitur Sacramentum fidei, sicut nemo recipit fidem, nisi volens & consentiens, ita nec Sacramen

128쪽

iam bapti sim . Addo quod in susceptione baptismi contrahitur obligatio, Christi l

gem , euisque religionem amplectendi, adeo ut baptizatus possit cogi ab Ecclesia ad suam fidem seruandam, & ad obciliendum eius praeceptis : Sed adultus talem obligationem ontrahere nequit, nisi velit & consentiat Ergo nec valide baptismum suscipere. Nec placet aliquorum sententia existimantium ad valorem baptismi in adulto susscere quod ad illum mere negative seti indifferenter se habeat, illi non consentiendo, nec dissentiendo . Naec enim indifferentia , seu negativa permissio, non sufficit ad fidem fil-Liplanaam , SI ad contrahendam obligati nem , legem Christi, eiusque religionem amplectendi . Vnde Augustinus relatus Can.

csim a multis de consecrat. dist. . ait. neminem renasci ex aqua in Spiritμ Sancto , nisi leuteri : qui autem ad baptismi im mere ninpative & indifferenter se habet , non est v

Iens, Ut patet: Ergo ex aqua. & Spiritu Sancto non rena scitur, subindeque validum Sacris mentum non susti pie. Vnde D. Thomas hi C. quaest. 68. arti c. d cit quod si adulto do F.itatentio recipiendi Sacramentum, esset rebap-νixandus Bequirit tir ergo ad Natorem balinti situ positiuus consenses , formalis, vel saltem virtualis, aut interpretathmg . Unde si ciuis in vigilia existens habuit intentionem sit-

Cipiend4 baptismum , & postea, non muta

ta tali intentione, dormiens baptiretur , V re baptizatus erit , ut determinauit Innocen centius III . in cap. Maiore, de baptismo. Si

129쪽

r Tranatus III. rum, permittat se baptizari, verum siscipla Sacramentum , ut ibidem desin ivit idem Pon- tifex , & expresse docet D. Thomas in . dist. l

ita quod baptitus politas eligat baptismu -- sipere, quam talia pati , ronc fuscipit θα-

cramentum , sed non rem Sacramenti ... Ratio.

etiam suffragatur, ea enim quae siti it eκ in tu , licet sint inuolimtaria secundum quid , sunt tamen simpliciter voluntaria s sicut qui metu tempestatis proijcit merces in mare., vult absolute eas proiicere , quamuis secundum quid & sub conditionς vellet eas retinere : Ergo consensus ex gratii metu elicitus, sufficit ad baptismum , licet non sumiat ad matrimonium : matrimonium enim cum non solum habeat rationem Sacramenti , sed inse- per sit contra chiis ciuilis , subi jcitur iuri ciuiali, quod determinauit matrimonium factum ex metu cadente in constantem virum, irritum esse. Secundo , ut adulti licite & cum fructu baptizentur, requiritur necessirio actus fidei, ut docet D. Thomas hic qu. 63. ait. 3. & constatb ex verbis illis Christi Matth. 28. Si quis insediderit, O bapti aius fueris, Iatuus exti. Et ex verbis illis Philippi ad Eunuchum Ain. s. ω exεdis ea mo eρνι, licet. Tridentinum qu Suet seis. 6. cap. 6. recensendo dispositiones ad mitificationem, siue per baptismum, siue aliu er consequenda , actum fidei primo Ioco enim erat . De quo in materia de iustifica tione: Tertio in illis adultis qui peccauerunt mo taliter ante haptismum, ut cum fru tu tala, SO

130쪽

Po baptismo O confirmatiane. so sacramentum siticipiant, necessarius est aliquis dolor de peccatis commissis . Paulus enim ad Rom. 6. docet omnino ei qui baptizatur moriendum esse peccato , & Petrus magnae illi multitudini quae ab illo postulauerat, quid faciendum esset ad digne &: filictuose recipiendum baptisma prespondit Ach. 2. Tinnitentiam agite o baptiqetur 'n' squisque ve-srum. Et cap. a. Paenitemini eonuertiminti ut delearatur teccata vesa a. unde Augustinus

lib. de vera & falsa poenitentia cap 8. Baptias niui inquit sine paenitentia , nμnquam fuiseii qui peccarunt spontanee.

Si vero quaeias , quinam debeat esse ille dolor respondeo, ad baptismum cum Di ctu recipiendum, suificere solam attritionem, nec requiri persectam contritionem. Vt enim ostendemus in Tractatu de poenitentia , sui5cit attritio in Sacramento poenitentiae : Ergo& in baptismo , qui aeque agit ex opere oporato neque miniis est efficax ad delenda pe Cata, quam poenitentia. Vns D. Thonias in . das .e quaest. I. axt. 3. ad s. Ad hoe vimo se praeparet αδ groiam in Raptismo percipiendam, praeeaigit ν fides , sed non charitas; et ia si scis at:ηiιλ praecedens , etsi non sis eo xxitio. Ratio etiam id suadet iam si ad baptismum semper requireretur in adultis vera comvitio, illud nunquam eis conferret primam gratiam subindeqne non esset Sacramentum mortuorum, sed vivorum , di nunquam esset in adultis regeneratio ; stipponeret enim. seuare per vitam gratia, & regenerationem, factam

Per actum contritionis, quae per L , di citra usum Sacramenti habet vim iustifcandi, vet