장음표시 사용
441쪽
39α Tranatur . centiam , quae maior esset , si tam facile omnis poena remitteretur . Quarto , quia peractus satisfactorios, quibus temporalem poenam exoluimus, reliquias peccatorum , vitiososque habitus , male vivendo contractos, per Contrarios actus tollimus & Christo capiti nostro tantopere pro nobis in carne passo consormamur .
. Eandem veritatem probat. S. Thomas hic qu. . 6. art. q. ad 3. ex discrimine quod re-: peritur inter Sacramentum baptismi & poe-
.ciens es ad tollendis m omnem realtam paruae , non Diumaterna, sed etiam temporalis 3 cfecura dum modum quo homo partiet at virtutem paΟstonis Christi ,pereipit etiam absolutionem arear poena. In baptismo autem homo participatrotaliter vir, utem passionis Chri i utpote per
aquam spiritum Christo commortu As peccato, O in eo regeneratus ad nouam vitam cride. in baptismo homo eonsequitur γemissionem rea rus totius poenae. In pauirentia vers consequi-τur virtutem passionis chrisii fecundum modMm proprium aETuum , qui I snt materia paniten-xiae , sicut aqua baptismi. Et ideo non staιim per primum allum punirentia , quo remixti tur cisiata Diui: ur reatus toti ur poenae , sed completiromnibus poenitὲntiae actibus. Quam rationein itisius exponit A. contra Gent. cap. 72.
Aliam tradit in cor p. eiusdem articuli quarti , quae sic poteli breuiter proponi. Sicut in peccato mortali duo sunt, scilicet auerso a Deo, di conuectio ad creaturam , ita & duplex porna ipsi debetur ; una aeterna, quae correspondet peccato ex parte auersonis ,
442쪽
nam sicut peccatum ex hac parte est quodammodo inlinitum , ita debetur ipsi porna ouodammodo infinita ; altera temporalis, quae correspondet conuersioni , quae finita est gemaior vel minor pro qualitate obiecit, vel actus, quo peccator erga illud assicitur : Cum ergo in iustificatione peccatoyis , qtiando re-mIttitur culpa per gratiam, tollatir semper auersio a Deo quia per ipsam gratiam & cha ritatem Deo ut v imo sint coniungitur) consequenter semper in ea tollitur reatus poenae aeternae. E contra vero cum in iustificatione non semper tollatur conuersio illa inordinata
quam peccator habet ad creaturam , non semper tollitur reatus pinnae temporalis, huici Aordinatae conuersioni correspondens.
Verum in hac ratione D. Thomae dissicile est explicare , quid intelligat nomine inordinatae conuersionis, si enim dicamus intellit re habit talen ' conuersisnem ad creaturam ut ad ultimuin finem , impossibile erit saluare quod ablata auers ne , remaneat haec conuersio ; cum impo iubile sit hominem habere duos ultimos fines, Deum nimirum Sc creaturam. Si vero dicamus, per conuersione intellist i inclinationem habitualem quam facit habitus uitiesiis ad particulare obiectum , non poterit verilicari uniuersaliter , in quolibet peccato reperiri inordinatam conuersionem ad creat ram; cum peccatum n sem Her causet in pe cantu habitum vitio tum , qui non nisi multis actibus repetitis producitur. Respondet quidam recentior Thomicta , in sua Theologia mentis & cordis, D.Thomam, per Hordinatam conuertanem ad bonum
443쪽
39 Traaartus' commutabile, ex qua sequi dicit reatum pinnae temporalis , nihil alii id intelligere , quam prauos habitus vel dispositiones, ex Praecedentibus actibus cautatas , quibus ratio no actus quem con notant , debetur porna temporalis. Sed hanc respoκsionem tripliciter confutat Martinea a Prado , primo ex D. Thoma in et . diit. 2. qu. I. art. a. ad 3. dicente quod νεα- sus non funda Ar , per se loquendo , super dis
dum quod ratis dispositio vel habitus cuidam defectui coniungitur . Aliquid ergo aliud, praeter habitum vel dispositionein, assignandum est , fundans per se reatum poenae temporalis. Secundo quia dereliquijs peccati reseruat agere D. Thomas art. s. Vbitra ctat de huius nodi habitibus remanentibus per modum dispositionuiti : Ergo in articulo quarto agit de aliquo alio praecedente, Sciundante reatum p mnae temporalibus. Tertio saepe contingit aliquem iusticari vehementi contritione , susticienti ad delendum non Iuna totam culpam , sed etiam totam poenam temporalem , & nilii Iominus in eo remanerciliabitus vitiorum , qui non nisi per multos
actus expclluntur , ut docet S. Thomas 2. M.q aest. 24. art. 12. his verbis r Actus non dia recte coutrariatur habitu i , sed actui . Conς-uaxis autem habitus in liubiecto non requiris continuiratem alius. Vnde ex superueniente contrapiti a fra , non statim habitus aequisi us excluditur. Ergo reatus p a nar temporalis non cimi equitur ad habitus ex praecedentibus actibus ea italos.
Ex quibus intelliges , praedictum Aucto-
444쪽
rem hallucinatum esse in eo quod non ii: stinxit inter rearum p innae temporalis, & reliquias peccatorum , Id quod S. Thomas dixitare. s. dereliquiis peccatorΗm, eaistimauit de reatu poenae temporalis debere intelliri. Reliquiae ergo peccatorum sunt pratiae dispos, tiones vel habitus ex praecedentibus actibus vitiosis relicti; reatus vero pinnae temporalis, est obligatio ad po nam temporalem , quae exactu peccaminoso consequitur. Vnde qu amuis per indulgentias reatus poenae temporalis
tollatur , per eas tamen non auferuntur reliquiae peccatorum , cum per eas non tollantur
praui habitus vel dispositiones ex praecedent, bus actibus relictae. Melius ergo propositae dissicultati respondetur cum Caietano , Soto, & a iijs antiquioriabus Thomisiis , S. Thomam , cum ait reatum
pinnae temporalis inordinatae conuersioni res. pondere , per conuersionem inordinatam, intelligere delectationem illicitam & inordiana tam , quam peccator percipit ex conuersi ne ad creaturam , N in obiecto peccati , in eo plus nimirum sibi indulgendo. Hanc esse
mentem S. Thomae, ex ipso textu aperte colligi videtur , ait enim : Ex parte conuersionised bonum commutabile , inquantum es inord
euius frenae ; quia inordinatio eulpae non redueitur ad ordinem inficiae , nisi per poenam. Im-sium enim est, ut cytii γοὶ untati fua plus induia sit et iram debuiς , contra voitina aiem suam alῆ- quid p tiatur , sic enim erit aequalitas . Vnde vocat. I 8. dicitur : uantum glorificas it D.
445쪽
39 Tractatus P. Nec refert quod delectatio illa inordinata , quam petccator percipit ex ino dinata conuersione ad creaturam , cum ipsi, Peccato transeat, hoc enim non impedit, quin remaneat virtualiter aut moraliter , ratione obligationis ad poenam temporalem , quae ex illa relinquitur, post remisia in culpam, &
Argumenta Haereticorum , quibus probare Conantur , remissa per poenitentiam culpa, &reatu poenae aeternae, nullum temporalis poenae reatum in iustificato remanere , leuissima sunt. In primis obiiciunt illud Apostoli ad Boman. 8. Hibu ergo nune damnationis es iniit qui sunt in chrisOIUu . Sed hoc tritiolum est, quamuis enim in iustificatis remissa culpa,& reatu PConae aeternae, remaneat reatus alicuius poenae temporalis, non propterea remanet aliquid damnationis, quia talis reatus non potest dici damnatio . Quomodo enitu damnatio diceretur id quod potest ad salutem conserre,& Christo capiti nos via ire No consormare, Ut praesta re pote si solutio poenae temporalis Peractus fatisfactionis Secundo obiiciunt illud Tertulliani lib. de baptismo cap. s. Exempto reatu, almi;ur O saeua, quo significari videtur remisia per poenitentiam culpa , & reatu poenae aeternae, noli remanere reatum poenae temporalis. Sed facile respondetur , dictum illud sollim de baptismo ,&de poena aeterna tutelligi. Et quamuis intelligeretur de poena temporali, nihil contra Catholicam veritatem concluderet,
qui aut supra ex D. Thoma ostendimus, illud inter baptismum & poenitentiam discrimen
446쪽
De Sacramento Poenitentia. 387
intercedit, quod cum baptisma sit institutum per modum generationis spiritualis, nihil remanet in homine per baptisnum regenerato, siue quoad culpam , siue quoad poenam , icut in generatione naturali, iuxta D. Thomae sententiam , nullum accidens remanet in genito quod fuerat antea in corrupto, sed fit resolutio usque ad materiam primam . Vnde Chrysostomus homil. 24. in Ioan. In aqua. baptismi ian quam in sepulchro caput immergentibus , vetus homo sepellimr , emergent Eus inde nouus resurgit. E contra Vero , cum
Sacramentum poenitentiae si institutum , per modum medicinae spiritualis, non semper perfecte & totaliter hominem sanat, sea prauos habitus & dispositiones,quasi morbi reliquias,
in eo relinquit; quemadmodum sanato vulnere , emissoque pure ue cicatrices quaedam rema nent , quae & ipsae curandae sunt. f. m . I missio veniaritim ertius paenitentim effectus.
TZiplex est dissicultas breuiter hic resoluenda . Prima est, an & quomodo peccata venialia per popnitentiam & alia Sacramenta remittantur λ Secunda , an & quomodoxemittantur per Sacramentalia 3 Tertia, n extra Sacramentum & sacramentalia , per alios Virtutum actus, peccata venialia deleantur ΘDico ergo primo, Sacramentum Poenitentiae habere vim remittendi peccata venialia quae illi subi jciuntur , ex opere Operato. Pa
tet ex Tridentino sies . i . cap. & eκ vita
piorum fidelium approbato , ibidom a Coa
447쪽
cilio, & a D. Cypriano in serm.de lapsis, ubi
eos laudab, qui per consessionem Sacerdotalem , salutarem medelam partiis licet vulsa cibuc exquirunt. Item Augustinus lib. s O.h miliarum homil. so. sic habet: quamuis si
gula non lethali vulnere ferire sentiantur , t men omnia simul cynnegata, velut scabies n strum decus ita exterminanx, ut ab illiui Προ
spaeis prae fili ui hominum casissimis ample Aiabus separoni nisi medicamenis quotidianae pa nitentiae r Mentur . Ratio etiam suffragatur, tum quia non solum mortalia , sed etiam venialia, sunt huius Sacramenti materia, vedicemus infra cum agemus de confessionarΤum etiam , quia rationi consentaneum non est, existinore Sacramentum poenitentiae
posse quidem delere peccata mortalia post baptista iam commissa, sed non venialia , quae sunt minoris momenti, & facilius remitti possunt. Unde S. Thomas hic qu. 87. arti . I. in corp. & ad 1. illud discriminis ait inter mortale & veniale intereste, quod ad remisesonem peccati mortalis refluiritur perfectior paenitentia , ω: scilicet homo actualiι eae peccatis in mortale det te: D r, qtianti m in i οπι, ἰοῦ fellie ex diIigentiam adhibeat ad rememoran
a m singula pεccata , 'H singula detestetur, quantum in ipso est, sed boe nou requiritur ad
remissionem Dentalium peccatorum. . . Sed requ
448쪽
IDἰ: ad xenii sionem pecea: i mortalis, nisi quan iis ad pecea:a oblita , pos diligentem inqui xion em . Unde infert in re 1p. ad a. quod quia potest iustus vitare singula peccata venialia, 1ed non omnia, ad poenitentiam peccatorum venialium requiritur quod homo proponat abstinere a singulis , non tamen ab omnibus, quia hoc infirmitas humana non patiturhe tamen verba eius sint notatu dignissimi habere propositum se praeparandi ad pecea ia
venialia minuenda, alioquin esset ei periculum
deficiendi , cum desereres alpetitum perficiendi , seu tollendi impedimenta spiyitualis profectus , qtia funt pecca a ,eui alia . Quaeres , an qui confitetur aliquod peccatum veniale, & alia, de quibus ut suppono Jnullam habet complacentiam , voluntarie &ex intentione reticet, remissionem illorum , ex vi Sacramenti poenitentiae assequatur RI-tio dubitandi est , quia per alia Sacramenta, cum attritione de venialibus suscepta , remittuntur venialia, quamuis nulta stat conletho illorum, ut constabit ex isasi a dicendis: Ergo idem videtur dicendum de Sacramen o poenitentiae, nempe quod cum quis cum attritione ad illud accedit, & via i ta duntaxat veniale
confitetur, conlequitur remi ilionem omnium venialium , de quibus non trabet complacentiam, tametsi ea non confiteatur , nec claui- .
bus Ecclesiae subtiliat: non videtur enim denegandum Sacramento poenitentiae quod
Respondct Nugno, negando suppositum, nimirum quod ille qui confitetur aliquod peccatum veniale, & alia voluntarie de ex
449쪽
oo Tranatus V. intentione reticet, non retineat eo ipso ag
ctum ad illa : cilmenim proprius modus huius Sacramenti , sit remittere peccata , media consessione, non velle illa confiteri , . est inquit habere Virtualem quandam compIacentiam in illis. Haec responsio probabilitate non caret.
Respondeo tamen negative ad ca sum propositum, &ad rationem dubitandi in contrarium, concesto Antecedenti, nego consequentiam & paritatem . Ratiodisparitatis est, quia confessio peccatorum siue mortalium siue v nialium, est pars Sarramenti poenitentior,
non vero aliorum Sacram totum : unde licet in Sacramento pomi anthe non remittam tur peccata Venialia, quae voluntarie Sc ex in tentione reticentur, in alijs tamen Sacrame tis obtinetur eorum remidio licet nulla fiat in receptione talium Sacramentorum. naentio
de illis peccatis. Dicta secundo , nan soluari poenitentiam , sed etiam alia Sacramenta nouae legi; , hab re vim remittendi peccata Venialia ex opere operato si id tameta speciat iter aliquibus S cramentis competere , ninurtim Baptisino . Confirmationi, Eucharistiae, & ire e-Vnctioiu. Prima parstest D. Thomae hic ita pr. art.
3. in cor p. ubi sic ait: Ter omnia Sacramen Gnouae egis , in quibus conserpurgratit, peccα-ta 'venialia remit; uria r Utique ex opere operato, qaia cum causent gratiam ex opere
operato, & ad infusionem gratiae quamvε ut ibidem docet S. Doctor remistio venia lium , hanc etiam eri opere operato causant.
450쪽
De Sacramento Turnitentiae. gor
Ratio etiam id suadet: nam omnia Sacra menta nouae legis, habent virtutem remi tendi ex opere opera o omnia peccata mortalia : quaedam ex vi primariae institutionis, quae idcirco Sacramenta mortuorum dicuntur; alia ex vi secundariae institutionis, Zehaec appellantur Sacramenta vivorum , Ut intractatu de Sacramentis incommuni declarauimus: Ergo cum peccata venialia facilius remittantur , per omnia Sacramenta nouae legis remittuntur peccata Venialia ex opere
Secunda pars conclusionis , quae asserit id specialiter competere Bapti imo . Confirmationi, Eucharistiae,& Extremae nctioni, probatur discurrendo sigillatim per hiiitismodi Sacramenta. In primis de Baptismo id man, festum est , cum enim sit institutuna per modum spiritualis regenerationis, gratia quae in eo datur est regenerativa, subinde lite omnino transmutat hominem , & delet omnem maculam. Vitae praeteritae, quaecumqtie illa sit. Idem patet de Confirmatione, clim enim proprius eius effectus sit robur animae , dc incrementum vitae spiritualis, debet ex opere operato remittere peccata venialia , quae pers et ioni de incremento vitae spiritualis opponuntur. De Eucharistia vero probatur: Tum quia est instituta per modum cibi 3e nutrimenti spiritualis, unde propria virtute restau-xat quod deperditur per. calorem concupμscentiae, ex qua procedunt venialia. Tum etiam quia proprius huius sacramenti effectus est excitare feruorem charitatis, quo venialia remittuntur. Vnde Tridentinum sess. I 3. cap.