Manuale thomistarum, seu Breuis theologiæ cursus, in gratiam & commodum studentium editus, ab adm. reu. patre F. Io. Baptista Gonet Riterrensi, Ordinis ff. praedicatorum, ... Tomus primus sextus

발행: 1681년

분량: 696페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

481쪽

Certe si quis in vinea alterius per decem die laborasset, eique postea merces labori, uniti: duntaxat diei, decem titulis diuersis conseri e tur , non censeretur ex condigno compensari. Et si peccata primum mortale subsequentia solum punirentur poena primo peccato debita pluribus titulis inflicta , non censerentur proprie puniri , nec causare incrementum

supplici j. Addo quod Ti dentinum sessi

cap. I 6. docet merita mortificata reuiuiscere

ad vitam aeternam : Sed vita aeterna significat praemium ellentiale : Ergo censet ita reuiui-icere ad praemium essentiale, & non solitur ad gloriam accidentalem . Vnde. Alis Thom istae, ut huius sententiae rigorem aliquatenus temperent , & nihilominus a d c rma Praeceptoris Angelici non recedant, docent merita per peccatum mortificata reu uistere quidem ad praemium essentiale , non solitin au accidentale, non tamen secundum omnem gradum meriti , quem habuerunt ante peccatum , sed iuxta quantita tem praesentis contritionis sua dispositionis per quam p aenitens resurgit: v. g. si quis ante peccatum habuerit merita ut viginti ,&r iurgat Per contritionem ut quatuor, dabitur ei gratia in esie gratiae, seu nis ad visionem beatificam , ut odio, nempe quatuor gradus propter praesentem contritionem , & quatuor ob praecedentia merita . Ita Soto , Iedesina,

Nugno, Alvares, Candidus , Valentia, Malii , quibus aperte fauet S. Thomas in a dist.

3I- quaest. I. art. q. quaestiunc. 3. ad 2. ubi ait qu0dpor' itentia omnia meri a mortificata resitriit , sed non vortet quod asualia. Et hic quaest.

482쪽

noricha=itaie, consequitur quidem I vii na Velitra e ,secundum quantitatem charitatis in

sua iuuenisu ν oc. At hoc esset i alsum , si peractus temissos charitatis , merita mortificata secundum omnem pradum meriti quem habuerunt ante peccatum reuiuiscerent; consequeretur enim iste qui in minori charitate re siurgit, praemium essentiale, siue his ad illud, non secundum quantitatem charitatis in qua inuenirctur, sted inmensura ipsina excedem te , ut manifestum est: Ergo i xta doctrin niD. Thomae , quando meriti mortali ata , pedactus remissos charitatis reuiuistunt, non reuiuiscunt secundum omnem. gradum meriti, quem habuerunt ante peccatum sed' iuXta

quantitatem Pea sentis contritionis per qu i pGp nitens resurgit. Illa enim non se habet ibitina vi remotio impedimenti, sed etiam ut dii positio moralis ast reus tristentiam meri orum , siue ad gratiam in esse gratiae , quae in ritis illi correspondet; sicut calor non sollam remouet duritiem, qua impedittar aquae frigore congelata ne fuat, sed etiam aquai d sp

nit ut in toto resoluatur , ve I in parte : forma

autem dependens a dispositionibus subiecti

nunquam, in ipsum introducitur , nisi iuxta proportionem & mensuram illarum. Vnde Tridentinum sis 6. cap. 'docet unumquemque recipere gratiam iustificantem,seundam: propriam et ii quodU ositionem . Dices primo , cum contritio perquam podi

nitens resurgit, non sit dispositio physica, sed

duntaxat inpialis ad reui iiscentiam merito

483쪽

18 Traaatus V. rum, & ista ex mero Dei beneplacito, ac gra . tu abelus Voluntate dependeat, nullum estiundamentum asserendi,qhiod meri a per peς-ca una morta ficata reuiuis ant solum iuxta' i ensuram contritionis cilia peccator resu git, & non secundum: omnes gradus, oin-nemque amplitudinem quam habebam ante

peccatum.

R pondeo varias a si ignari posse rationes . seu congruentias , cur Deus voluerit meritorum reuiuiscentiam fieri iuxta mensuram contritionis Lu dispositionis per quam pec- cator resurgit. Prima est, ut in reuiuiscentia, meritorum non sic splendeat diuina misericordia , quin etiam detur aliquis locus splendori diuinae iustitiae, quae videtur exigere, Ut non per qualemcumque poenitentiam , licet Veram , peccator restituatur in pr istinum gradum gratiar & gloriar, sed solum per eain quae ipsi proportionatur. Secunda , ne detur. iu st is occasio tepiditatis & facilitatis ad peccandum, videndo ita facilem esse per poenitentiam praecedentium meritorum reuiuiscentiam , quoad totum praemium essentiale. Tertia, ut iustificati per hoc inducantur ad eliciendum feruentiores amis contritionis &charitatis , quibus opera mortificata magis re- . . Niviscant, quotisque in integrum quoad omne meritum restituantiir. Certe Nominalium & Recentiorum opinio, dum nimia sua beni- ι nitate peccatores poenitentes consolatur, multum tepiditatis & sacilitatis ad peccan- dii in ini j cit iussis, utpote qui non tanto pec- icatum sormidabunt, si exrstiment qualicumque poenitentia, quantumuis remissa , Omnes pria

484쪽

De sacramento TaenitentiAE. 4r'

pristinae gratiae & gloriae gradus se flatim recuperates ros. Altera vero sententia quae asierit poenitentem nihil recuperare de gloria cς sentiali per peccatum deperdita , sed duntaxat vanum aliquem , & inanem titulum , seu gloriam aliquam accidentalem, peccatores a poenitentia retrahit , eosque in desperationem adducit, videndo loci: stam & bruchum praecedenti uin peccatorum , omium prortus meri torum suorum segetem ac ubertat m corrpsis

se & consumpsisse , solo relicto cortice, seu titulo inani , sine ulla prorsus spe eam recuperandi. Nostra vero sententia media via inc dens , & asserens merita quidem praecedentia restitui per poenitentiam , sed duntaxat iuxta mensuram contritionis & dispositiois ipsus populi retis , ita peccatores poenitente: cousolatur , ut eos excitet ad eliciendos actus ieruentiores, quibus merita per peccatum mortificata in integrum reuiuiscant. Dices secundo , iuxta hanc sententiam, merita 'er peccatum mortificata , non plene &persecte reuiuiscunt, sed duntaxat ex parte &secundi in quid : sed hoc videtur repugnare testimoni js Scripturae & Tridentini supra relatis,quae plenam & perfectam meritorum reuitiis entiam docere videntur : Ergo&c.

Respondeo distinguendo Maiorem : non plene & perfecte reuiuiscunt, qnantum est - ex parte Dei, & virtutis poenitentiae, nego Maiorem : Deus enim quantum est de se ha-

ratus est omnia merita per peccatum mortificata vivificare & reparare , & poenitentia de se habet ad hoc si ficientem virtutem & efficaciam. Quantilm c t ex parte hominis, S 6 non

485쪽

non se disponentis per actus intensos charit iis & poenitentiae, ad plenam & perfectam

reuiuiscentiam omnium meritorum , concedo Maiorem. Solutio est: D Thomae hic art. r. ad 1. ubi sic ait: Taeni entia quantum os de se habet virilitem reparandi omnes defectus ad Ferfectum , O etiam proin uendi in ulteriorem sa. um Sed hoc q andoque impeditur ea parte hominis , qui ν missius molietrix in Deum O iuderseationem peccati Mi: Dices tertio, D. Thomas hic arr. s. ad 3 sic ait: ille qmi per paenitentiam resurgit in m nori ebaritate , consequetur qMidem Fraemium Hs nitate , fecitndam quantitatem charitatis in qua inuenit ri, habebi: ramen gaudium maius de operibus in 'γima e baritate fit Ais, quam de speribus quae in fecunda chBitrie δε-c: ς, quod pertinet ad phremium accidentale. Et in 3 dist. 3 i .qu. I. art. . ad 4. Homo per prio

να merita mortificata merelatur tantam gloriam , quantam charita:em habebat, sed ipse per peccatum factus es alter , ese uon plenarie ad pristinum gradum restitii tui , idest non plenaνic recipiet effectum priorum meritorum , nisi

quantum ad proemium accidentale. Ergo ceniet S. Doctor , merita per peccatum mortificata non reuiuiscere totaliter , vel iuxta mensii ram contritionis per quam poenitens resurgit,

ad gloriam essentialem , sed duntaxat ad praemium accidentale .

Sed neso consequentiam , nam D. Thomas in his & similibus locis non intendit negare quod merita mortificata reuiuiscant per po nitentiam , quant sim ad iiis quod prius habe

bant ad gloriam essen lal secundum meim

486쪽

De Sacramenta Tinmisent .suram & quantitatem contritionis. qua hona conuertitur ut patet ex illis verbis: Ille qui per paenitentiam resurgit in minori charitate, consequitur praemium essentiale , fecundi is quantitatem charitatis in qua iuuenitur . Sed

solum vult quod quia tale ius ad praemium essentiale, interdum minus est ac illud quod fuit ante peccatum , ob desectum dispositi

nis & contritionis per quam poenitens resu git, quae saepe valde remisia est. , ideo pio illo excessu , & pro illis meritis non perfecta per poenitentiam reuuiiscentibus, poenitens solum habet ilis ad praemium aliquo l accidentale,. nimirum gaudium maius de operibus in prima charitate factis , nisi per sil bsequentes actus. contritionis & charitatis se suificienter disponat , vi totum ius quod habebat ad praemium estentiale, ratione praecedentium meritorum, ipsi plene restituatur per poenitentiam . Unde haec testimonia D. Thomae non militant contra nostram sententiam , sed solum contra opinionem illorum qui docent merita mortificata , ad totam gloriae latitudinem , prioribus meritis debitana, independenter a presentis dispositionis

conatu reuiuiscere. Quaeres quando nam mei sta remissa , seli remisse viviscata, rccipiunt augmentum

gratiar in esse physico 3 Respondeo illud non recipere in hac vita, sed malia, nempe in instanti separationis animae a corpore: Gratia enim non recipitur physice in subiecto , nisi iuχta proportionem dispositionem talis/iii

biecti: Seri homo non potest fissicienter dis poni in hac vita ad augmentum gratiae in esse

487쪽

se physico, meritis remissis, seli remisse vivificatis, debitum, sed in alia ; quia quando homo prorumpit in hac vita in aetinnferuentiprem contritionis vel charitatis, talis actus non soli in est dispositivus, sed etiam meritorius augmenti gratiae , & accipit gratiam sibi correspondentem : oportet ergo quod seruentior actus qui requiritur, ut merita remissi , seu remisse vivificata , assequantur augmentum gratiar in esse physico , cc qui sit tantum dispositiuus ad ipsunt, non vero meritorius illius, eliciatur in alia vita, in qita cessat omne meritum, subindeque, vel in instanti sepa rationis animae a corpore, vel in primo instanti glorificationis. Sicut Cnim docent communiter Theologi cum D. Thoma quaest. 7. de malo art. o. peccata Venialia iustis in eis decedentibus in alia ita remitti, per actum contritionis , vel charitatis, quem anima in instanti separationis, Vel in ingressi purgatorij elicit; quia licet talis actus non possit ei is meritorius, nec satisfactorius, potest tamen per modum condignae retractationis & displicentiae, ac permultum remouentis, prohibens , ad remissio nem venialium concurrere, ut ibidem docet S. Doctor. Cur etiam similiter dici non potexit, animam per actum illum seruentissimum charitatis, in instanti separationis elicitum, se disponere ad recipiendum augmentum gratiae in esse physico, meritis remissis seu remisse vivificatis debitum . Vnde immerito quidam Recentior in sua Theologia metis & c0 dis, hanc communem Thom istarum doctrinam dcridet ae sugillat, ut commentum ac

488쪽

figmentum nulli bi reuelatum , & a D. Th ma ac Discipulis eius ignoratum .

CAPUT IR

Explicatis effectibus sacramenti poeni

tentiae, consequens eir, Vt partes ex quibus constat declaremus, inter quas primum locum tenet contritio, quae desinitura Tridentino sess I . cap. . animi dolor ac d restatio de peccato commisso , cum prolo to no peccandi de caetero . In qua definitione tres r censentur actus ad contritionem concurre; tes, nimium dolor de peccato , eius odium seu detestatio, & propositii in amplius non pec-. gaudium oritur ab amore 3 consectiliuς Vero in proposito non peccandi de caetero , quia i tale propositum elῖ quid conseqtiens ad contrationem, & veluti proprietas illius. Dices , per id cssenta aliter constitui debet contritio, quod primo separat a peccaso, il- Iique primo opponitur: Sed odium primo separat a peccato , illique primo opponitur: Ergo in odio, non vero in dolore, consistit esssentialiter contritio.

Res adeo distinguendo Maiorem : Quod

canat. Illa tamen non consilist lorinaliter Nessent ia liter in illis tribus actibus, sed in dolore de peccato , ut est ostensa Dei, & praesuppositive tantum in odio siue detestatione ipsius , ex qua oritur dolor de peccato, sicut

489쪽

primo separat a peccato , tanquam ab ossenncontra Deum , punienda per satisfactionem, illique sub hac ratione opponitur, concedamaiorem . Quod primum separat a peccato, tanquam a summo malo, eique sub hac rario-De opponituet, nego maiorem. Similiter di singuo minorem: Odium primo separat peccatorem a peccato, tanquam a summo malo, concedo Minorem . Tanquam ab offensa contra Deum , exhibendo illi satisfactionem, nego Minorem & consequentiam. S lutio partet ex siil radictis , cum enim poenitentia se virtus luit is a merea , & a charitate distincta , Ut cap. z. ostensunt est , actus eius primarius & principalix, qui est contritio, non nisi prae luppositive aduei satur peccato , Ut est contra Deum summum bonum , quem charitas res cita formaliter vero siue essentialiter opponitur peccato, ut est sitnima iniuria Deo illata, & punienda per satisfaectionem. Vnde licet in beatis sit vero & proprie odium peccati , non est tamen in eis proprio actus con- ei itionis , eo quω illi sint omnis doloris expertes & incapaces.

Contritio silc a Tridentino descripta, ab eo dem diuiditur in perfectam , quae simpliciter contritio dicitur , & imperfectam , quae ab eadem sacra Synodo , & a Theologis passim

Vocatur attritio. Prima est dolor ac detestatio peccati propter Deum silmine dilectum, altera vero est detestatio peccati non propter Deum summe dilectum , sed propter aliquod

motivum inferius, honestum tamen & aliquomodo supernaturale et v. g. propter ninetum

gehennae, deformitatem peccati , lumine fi-

490쪽

dei propositani , & simi lia . Vnde contriti ies dolor perfectiis de peccatis commissis, a . tritio vero est solum impersecta quaedam de peccato displicentia , ut egregie declarat D.

Thoinas in supplem. quaest. ν. art. Σ. ad 2. his verbis : Atipitio non dicit accessum ad per e-Πam contritionem . unde in corpovalibus dic n-tur attrita , qtιue aliquo modo diminuta foetio , sed non adhuc perfecto funt comminuta ; sedeontrita dicunt tir , quando omnes partes tritae

funt simul per di isonem ad minima. Et ides attri; tu signiscat tu spiritualibus q andam dif-plicentiam de peccatis commissis , sed non perscctim ; contritio aut perfeLIam . Hinc Guillelmus Parisiensis pinnitentiam , a qua Oxit it rcontritio , sic describit': Tanitentia os eo dirconfractio comminutio , ac veteris hominis in puluerem redactio Circa utramque coatritionem plures ocelli

runt celebres difficultates & controuersiae, pa-ragraphis sequentibus resoluendae .

RE pondeo assii maliue contra aliquos Recentiores, & probo primo ex Tridenti- no citato, quod inter contritionem perlaetaru &impersectam hoc statuit discrimen , quod prima hominem Deo conciliat, priusquain sacramentum poenitentiae actu si scipiatur, etsi non sine voto Sacramenti, in ipsa contritione incluso . altera vero non potest ex se de

SEARCH

MENU NAVIGATION