장음표시 사용
491쪽
sine Sacramento perducere peccatorem ad ii stificationem i Probo secundo : Contritio perseeta in lege veteri semper & infallibiliter iustificabat, utpote quae tunc erat unicum & ordinarium peccati remedium : Ergo etiam in nolla,cum per institutionem Sacramenti Pornitentiae Deus non abstulerit a contritione virtutem & efficaciam quam habebat in lege Mosaica fundo iam in eius natura. Probo tertio : Contritio persecta , cum sit dolor & detestatio peccati propter Deum summe dilectum , essentialiter includit charitatem : Sed charitas adiunctam habet infallibiliter remissionem omniκm peccatorum,currisit persecta conuerso ad Deum ut amicum, s ibindeque efficax altersio ab omni peccato diuinae amicitiae destructilio . Under. Petri dicitur: charitat operit multitudinem pectatortam . Et Auzustimis tractat. s. in epist . Iban. Dinctiosola dis crnit inter Filios Dei fit i Piabsiti. Item ibidem ait: Si quis in eorde suo inuenerit charitatem , sec/irus si , qtii
etrantiit de morte ad vitam. Demum tract. q.
rem,amando Deum pulchra efficitur. Ergo contritio persecta statim & infati ibi liter secum
. affert remissionem omnium peccatorum. Qua- , re Isaiae 3 o. iuxta versionem Septuaginta dicitur: Cum reuersus ingemueris , tunc fatu Ἀσeris. Vbi notanda est particula tunc , quae si- nificat nullam interponi moram inter reue sonem peccatoris , per contritionis gemitum,
V falutem eiusdem, per iustificationis gra--tiam colla in im interpretatur Leo Papa
492쪽
De Sacramento Tanitentia Iepist. 9 i. ad Theodor. his verbis et Misericordiae Dei nec me ras possum ur ponere nec tempora definire : apud quem nullas patitur' eniae moras vera conuersi, , dicente Spiritis Dei per Protheiam , crum inremueris , punc fal-
Dices primo: Christus Lucar . de Magdalena dixit: vinittuntur ei peccata multa, quo niam dilexit multum : Ergo praecessit tem p re dilectio remissionem peccat0rum , subindeque non eodem instanti quo est dilectio vel contritio , est peccatorum remissio . Respondeo verba illa Civisti vel posse in telligi per ampliationem ad tempus praeteritum , ita ut sensus illorum sit, remissa sunt ei peccata multa, quoniam dilexit multum. Vel Christum verbis illis confirmasse remissionem ante iactam in instanti dilectionis &contritionis. Sicut cum Marci s. dixit mu-dieri , quam iam a fluxu sanguinis sanauserat: Ego fana a plaga tua , eo verbo eam non curauit, sed curationem iam factam cons ma u it . Dices secundo : Si sola contritio peccata .delet, hominemque iustificat, cur Triden tinum sess i a. cap. r. ad Eucharistiam digne .suscipiendam , praeter contritionem, requirit,onsessionem Sacramentalem, cum satis sit ad illam accedere in statu gratiae per contritio
Respondeo Concilium ad dignam receptionem Eucharistiae, non esse contentum sola contritione in eo qui conscius est peccati mortalis , sed requirere insuiter Sacramentalem
Gonsessionem, non quod incertam putet ςcti
493쪽
18 nazatus caciam persectae contritionis ad remittendi peccata asioquin etiam alijs Sacramentis vi- Ilorum , necessirio esset praemittenda consensio) sed quia ob siminam Eucharistiae digiti,tatem procurare voluit, ut peccatores ad earn non accederent, nisi pilus satum gratiae, per Medium secti rissimum , kl est poeniremiae S cramentum , asseqtierentur: licet enim perfe- . cta contritio non inimis insallibiliter nistificet, quam hoc Sacramentum , semper tamen incertius est , virum reipsa habeatur perse-cia , quam virum valide recipiatur Sacra
mentum poenitentiae , in quo minor dolor requiritur
D Ari non selum diuinum & positiuum de
poenitentia & contritione praeceptum, etiam naturale ; seu iure ipse naturali obli gans, docet expresse S Thomas supra qu. 84,
art. 7. ad i. Vbi sic ait': De iure nat rae est , quod aliquis paniteat de malis quae facis. γον um ad hoc qu Od Gluat ea feeisse , Ο rem sedium doloris quaerat per aliquem modum . Et in cor'. articuli dixerat, quod harur Sacr - nenti materia praeeasit ὰ natura : ex nati ratienim ratione homo mouetur ad paenitendum He maliti quaesuit. Ratio etiam 1 isagatur,tuna
quia sicut iure naturali tenemur ius diuinum illaesum seruare, ita & laesum, quoad fieri potest, per pinnitentiam reparare. Tum ' tria scut iure naturη tenemur amaru Delimu
494쪽
Deum, ita & eitis amicitiam conseruare , ac recuperare , quando illam per peccatum amisimus. Tum denique, quia lure naturae tenetur homo amare proprium bonum, &spiritualibus necessitatibus subuenire, sibindeque a peccato , 3 ab aeternae damnationi; periculo, per poenitentiam & contritionem se liberare . Et certe, si aegroto corpori quisque necessaliam adhibere medicinam, naturali lege obligatur: si instigante natura harundo purulcs usos de succo oculat chelidoniae, & di- iamnum ceriti appetunt vulneoti, ut ait Hieronymus in cap. 7. Eccles si demum cuneta animantia bruta , clim aegrotant, naturali instinctu quaerunt remedia sibi ab Authore naturae dest mala; plane relinquitur , non minus esse lumini naturali conseirtaneum, ut medicinam contritionis & poenitentiae agro animo adhibeamus. Quare in omni satu naturas humanae, qui fuit ab initio mundi hucusque , id est tam in lege naturae, quam in lege mosaica , homines qui in peccatum mortale inciderunt, suerunt obligati ad acium con- tritionis; quia obligatio quae oritur ex iure naturali, ad omnem naturae humanae statum se extendit. Vnde Tridentinum ses. I . cap.
6. sic ait. Frest autem quouis tempore ad impetrandam 'veniam peccatorum his contritionicmottas necessarius .
obsieruandum cst tamen , quod quia in le-gC noua , attritio cum Sacramento aequivalet
contritioni , es reddit hominem de attrito contritum , ut infra ostendemus, si ille qui est iii peccato mortesi,possit suscipere Sacramen eum Poenitentiae, & iustificari ac reconciliari
495쪽
o Tranatur V. Deo , per attritionem cum Sacramento, nouobligatur ad contritionem
Assignari tamen solent a Theologi aliqui casus in quibus praeceptum contritionis ob l, gat per se , Δ au j , in quibus obligat tantum per acci dens. In primis enim per se obligat
an articulo mortis , vero vel praesuinpto; quia unc urnisquisque tenetur , & ratione charitatis erga se, & ratione dilectionis erga Deum, perfectam agere poenitentiam , Deoque perfecte reconciliari, cum aliud tempus ad nimis nitendum non supersi. Vnde de Augusta nonarrat Pi,stidius , quod solebat dicere, nemianem , etsi nullius feleris sibi conscius uset ,
eem mittere debere ως sine poenitentia mig, aret e
vita. Secundo hoc praeceptum per se obligat in morali periculo vitae non in quo uni aut alteri, sed in quo plerisque solet mors contingere t in bello, peste , & periculos a natii-
patione , suta morale periculum vitae , s qui- ualet supremo articulo mortis Tertio obligat per accidens in m nitis casibus : Primus cst, quando homo tenetur recipere aliquod Sacramentum vitiorum ; quia talia Sacramenta nequeunt recipi nisi a iustificatis, & consc-quenter nisi a contritis, vel ab attritis & si nitit confessis Secundus, quoties sunt admini stranda Sacramenta , nam tunc tenetur minister se conformare Deo ut principali agenti cui ut instrumentum coniungitur ad productionem gratiae, ut in Tractatu de Sacram iri
communi cap. 6. declarari imus. Tertius, quando occurrit praeceptum annuae consessionis,&deest Confessarius : nam tunc tenetur contritione sipplere desectum Sacramenti, quia
496쪽
praeceptum confessionis in lege Euangelica est subrogatum praecepto contritionis. Quartus , cum urget grauis aliqua tentatio , quam sine contritione homo mora liter non potest superare a tunc enim obligatur per accidens ad contritionem , ex praecepto virtutis contra quam est tentatio . Demum praeceptum contritionis obligat per accidens in casu publicae calamitatis, quando probabiliter timetur Deum punire populum ob peccata parti-xularia ; nam timc unusquisque tenetur per contritionem se disponere ad placandam di-umam iustitiam, ne propter sua peccata Deus totum populum puniat , sicut propter solum peccatum Achan puniuit totum exercitum Israel, Iosue 7. Quaeros , Utrum in mortis articulo teneatur homo elicere actino contritionis, quando
habet copiam Consessoris, & potest suscipe re Sacramentum pQ nitentiae, per quod cum sola attritione ii istificari potest ρ Respondeo illum ad id non obligari, ex vi praecepti poenitentiar cum in lege nolia homo suis faciat
praecepto poeia tentiae , per actit in attritionis, coniunctiim cum Sacramento, ut constabit ex
infra dicendis bene tamen ex vi praecepti charitatis; quia homo , ex vitalis praecepti, tenetur tunc sibi subuenire, meliori & tutiori
modo quo potest, & sequi prudens illud Au-ptistin i consilium , in his quae salutis sunt,
rene eer;um , dimitte incer*um ; unde cuna non sit omnino certum ac indubitatum 4 2οῦ- tritionem solam cum S cramento iustificare, M plures Theologi non contemnendae authoritatis id negent ; tunc homo tenetur
497쪽
recurrere ad contritionem eaque tanquam
ricu damnationis aeternae , meliori modo, po ibili subueniat. R Espondeo assii maliue contra aliquos Recenti 'res , & probo ratione fundamentali. Actus qui diuersa obiecta sormalia res- 'piciunt. distinguuntur essentialiter: Sed con, tritio attritio respiciunt diuersa obiecta formalia , nam obiectum formale contritionis est peccatum , sub ratione sol mali iniuriar Deo illatae ut compensabilis per fatisfacti o- 'em s obieetian vero sor male attritionis est idem peccatum, sub ratione formali mali ii sua peccatoris, ut cita aliquis dolet de pe caro ob metum gehennae , vel sub ratione turpis & inhonesti, ac rectat rationi repugnantis , ut cum aliquis dolet de peccato , Ob eius turpitudinem & foeditatem: Ergo distinguuntur ellentialiter. Confirmatur: Illi actus specie differunt , qui eliciuntur ab habitibus specie diuersis :Sed c ntritio perfecta & attritio procedunt a Virtutibus specie diuersis; conti itio enim eli- virtute porisitentia & est actiis eius prima Ditis incipalis; attritio vero ex molli oehennae, vel ob amorem vitae aeternae,Pr
a timore seruili, vel a virtute spei; illa
III. Vtrum contrica differat essentianter ab a
498쪽
vero quae est ex turpitudine peccati, elicitui, a virtute illa morali , cu Italis turpitudo ori ponitur; cum eiusdem virtutis sit amare bourium quod respicit, &detestari malum oppositum : v. g. ad virtutem infusam temperantiae portinet Dedam amare honestatem temperantiae , sed etiam detestari peccatum int2m-
Perantiae , ut opponitur tali honestati : Ergo contritio perfecta & attritio essentialiter specifice i nter se differunt. Ex hac stillarentia essentiali sequuntur aliae:
Prima est, quod contritio necessario cadit su-Per omnia peccata , cum omnia peccata sint offensae Dei , non autem attritio, quae potest este de peccato , ut conti nente specialem deformitatem alicui virtuti oppositam . Ex quo oritur alia differentia , nimirum quod contritio semper excludit omnem affecitum peccandi; quia cum detestetur peccata sub aliqua
ratione communi, nequit retinere affectum ad .abiquod particularo; seeus vero attritio , quae Cum interdum procedat ex motitio speciali
contra unum peccatum , non semper opponitur cu i libet peccato . V nde attritio ob de fommitatem specialem alicuius peccati, non sufficit ad iustificationem peccatoris in Sacramento obtinendam, si peccator alia peccata specie diuersa commiserit, sed tot debent multiplicari attritiones, quot sunt peccata. lpecie diuersa; cum tamen una contritio semper sui-fietat pro omnibus peccatis, quia illa, ut diximus , est ex motivo uniuersali cadente si per omnia peccata. Ex hoc sequitur aliud discrimen inter contritionem & attritionem , con tritio enim, c0m semper h)beat idem obie- Tρm. I. T una
499쪽
4 Tranatus Rctum formale omnino indiuisitate , nimirum peccatum sub ratione sor mali iniuriae Deo illatae &c. semper est eiusdem speciei; e contra. Verci attritio, cum habeat plura motitia specie diuersa, diuiditur in multas speeicis alia enim
est attritio quae oritur ex metu gehennae, alia quae est ex amore vitae aeternae, alia demum quae est ex turpitudine peccati.
Ex his intelliget, falsum esse quod ait Ai
thor Theologiae mentis & cordis Pagina 6r-t nimirum obiectum formale attritionis esse peccatum , ut Dei offensa est, 'per conpensatione na & satisfactionem emendabilis; si enim illoc esset verum, attritio necessario caderet super omnia peccata , & semper excluderet omnem affect tim peccandi , sicut contritio , subindeque quaecumque attritio sussiceret ad iustificationem peccatoris in Sacramento obtinendam . Demum si contritio & attritio
idem obiectum formale re icerent , sicut contritio non potest, diuidi in plures species, ita nec posset dari attritis diuersae speciei; qtiae omnia in Theologia paradoxa sunt, di a communi Theologorum sensu penitus
Non magis verum est quod subiicit idem
Author,nempe attritionem semper esse actum elicitum a virtute poenitentiae: nam ut supra Ostendimus, attritio quae est ex turpitudine peccati, elicitur a virtute illa morali, cui ta- ilis turpitudo opponitur. Nec obstat quod talis attritio possit esse pars Sacramenti poenit entiae ,& disponere ad recipiendam gratiam huius Sacramenti, ut dicemus f. sequenti.
Nam ad hoc ut aliquis actus si pars huius Sa- .
500쪽
crsinenti, non requiritur necessarib quod a virtute poenitentiae eliciatur, sed sussicit quod ab illa imperetur, ut constat in satisfactione; Mam quando aliquis ex praescripto confessarii ieiunat in satisfactionem peccatorum , tale ieiunium est actus elicitus a temperantia, & so-
sum imperatur a poenitentia . Idem cum pro portione de attritione dicendum est. Unde quando S Thomas supra qu. 8ώ. art. 6. ad 3. ait quod actus paenitentiae virtutis habet quod sine eo non pusit fieri remissio eulsae, loquitur de rem issione culpae quae fit extra Sacramentum : illa enim non potest fieri sine contritio-Me , quae est actus virtutis poenitentiae. Vel si loquatur de remissione culpae quae fit in Sacramento poenitentiae, soli1m vult illam non posse fieri sine actu a poen tentia elicito, vel
Colligitur etiam ex dictis,attritionem numquam posse fieri contritionem, cuin attritio de contritio essentiat iter & specifice inter se dinserant , licet poenitens possit fieti de attrito Contritus per Sacramentum poenitentiae , quia nempe attritio , ut iuncta tali Sacramento, contritioni aequivalet; vel quia per hoc Sacramentum una cum gratia sanctificante recipieliabitum infusum poenitentia: , a quo habitua liter contritus denominatur. Dices , Concilium Tridentilatim vocat a tritionem contritionem imperfectam : Sed quod imperfectum est , potest sibi compar re perfectionem connaturalem,sicut puer ad lescit , & tandem vir perfectus euadit : Ergo tittritio pote si fieri contritio.