Q. Horatius Flaccus selectis fere omnium interpretum, ac praecipue Dacierii, & Sanadonis notis, & argumentis illustratus opera et industria Francisci Dorighello ... Tomus primus tertius

발행: 1780년

분량: 386페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

Putis Numidae faustum ex Hispan a reditum

gratulatur .

Placare, & vituli sanguine debito Custodes Numidae Deos: Qui riuac Hesperia is es ab ultimst Charis multa sodalibus lNulli plura tamen dividit oscula, Quam dulai Lamiae, memor Actae non alio rege puertiae, Mutataeque simul togae.

homines pollent, metienda est cuiusuue laus 8e dignitas . optimus Amicus aeque ac Poeta prodit Horatius . videbimus quanta gestiat laetitia id reditum Pompeii Grosphi. Nune teneros eius animi sensus exeitat Plotius Numida, qui ab .Hispania regressus est anno 73o, ubi tres annos moratus est. Sacra, Carmina, Convivia , Chorrae, omnia huiusmodi gaudii argumenta in promtu sunt ad celebranis dum hune diem e quibus omnibus Amicitia δ: libertas praeest. ιU. a. Usque a Plotii reditu Deorum ira timenda erat, nondum salutis votis. V. S. Moderatore, rectore. Amicitiae , quae iuvenilibus

annis contrahuntur , in communibus rerum exercitationi

bus, & sub iisdem Magistris sunt fere diuturniores, & arctiores, quam quae in aliis rerum vicibus S temporibus. U. xo. Nota Cressa est signum impressum vi petrae albae, Cretae . Harduinus accipit pro nota vini Cretici. Sed Dacietius ait, hoc latine dici non posse , & Bentleius inquit, vinum Creticum ex uva ad solem exsiccata fieri solitum non largiter in convivio potari potuisse . pra terea nulla mentio apud veteres de vini Cretici optima vi. Duili do by Coo le

142쪽

Neu promtae modus amphorae, Neu morm in Salium sit requies pedum: Neu multi Damalis meri Bassum Threicia vincat amystide: Neu desint epulis rosae: II Neu vivax apium, neu breve lilium e Omnes in Damalim putres Deponent oculos: nec Damalis novo Divelletur adultero Lascivis hederis ambitiosior.

V. 13. regiam sane laudem in semina vinolemiam fv. 14. Graece dictum , quo is bibendi modus significa..tur, quem Thraces, & Scythae in suis intemperantissimis eonviviis servabant . ii nempe crateras ingentes uno spiritu exhauriebant. V. 16. Herba apio sativo maior , Nium palustre meatur, quod in palustribus & aquosis locis nascitur, diu suam viriditatem servat. U. et . Quisque dulaem obtutum configet in Damali . putres, i. humidos οῦ ut accidit in amore & incontinentia . Torrentius perperam τὸ deponenς accipit pro τψ condem, sepelient. V. ao. Lautissima vox . ambise est cireumdare, ampla tii.

CARMEN XXXVIII. A D S O D A L E S.

Ob Cleopatrae mortem laetandum esse.

NUM est bibendum, nunc pede libero

Pulsanda tellus: nunc saliaribus

Ex sex Carminibus, qim Horatius hae super re composuit, hoc est postremum, sed non minus praeclarum. Fera. cissima Poetae mens numquam sibi deest . Res gestae octa. vii animum ei addunt, & novas vires; Poeta & heros pariter triumphant . ad vivum expressuui est Reginae Nuptiar

inge

143쪽

8o CARMINUM

ornare pulvinar Deorum, Tempus erat dapibus, sodales. Antehae nefas depromere Caecubum s Cellis avitis, dum Capitolio Regina dementes ruinas, Funus & imperio parabat, Contaminato cum grege turpium Morbo virorum, quidlibet impotens Io Sperare, fortunaque dulci Ebriae

ingenium, & mors. Insignem iam vides tabulam docto

penicillo animatam. omnes animi motus in ea Regina vehementissimi sunt. Eius ambitio ebrietas est ἰ eius amor furor ; fortitudo rerum desperatio. violentas hasce animi concitationes per omnes Poetae sensus pertinuisse crederes , tanta est in sententiis vis ac nobilitas, audacia in figuris, in dieendi modis δει γεια. M tragicum eum Poeseos lyricae sublimitate coniungitur. Hoc cecinit Carmen anno 724, aetatis suae 3 s. Cur autem in Cleopatram potius ,

quam in Antonium invectus fuerit, loco suo videbis. c RIM. Octaυius . . V. x. Initio statim ovat. Paucis exprimit gestientem Iaetitiam, qua ob rem tanti momenti perfundi debebat optimus quisque civis . Mediocris quispiam Poeta in persequendis singulis huius laetitiae effembus , & adiunctis diutius

immoratus fuisset; Horatius vero pueriles illas centies re--titas rerum descriptiones omittit & ad huius laetitiae eausas aperiendas se repente . convertit . Malesana Cleopatrae eonsilia, terrores imperio ineum, rerum desperatio , funestae mortis celeritas ea sunt, quae linentis animum percellunt , animant opus.

V. 4. N unc est tempus. V. 6. Ma-Θεσις poetica pro Caecubum ab avis r conditum . dementes ruinas parabat pro demens Regina minas parabat. U. o. Cum grege contaminato morbosorum spadonum ,

inusssimis libidinibus eontabescentium. Rosellus credit , significari Romanos cum Antonio , aitque: si Romanis manus conserendae fuissent eum iis Eunuehis, Horatius dicere non potuisset antehac nefas depromere &e. Deinde otiirorum de spadonibus nequit usureari . .

V. ro. Ita impotens sui, ut quidlibet sperare auderet.

144쪽

Ebriar sed minuit furorem Vix una sospes navis ab ignibus:

Mentemque lymphatam Mareotico . Redegit in veros timores II Caesar, ab Italia volantem Remis adurgens accipiter velut Molles columbas, aut leporem citus Venator in campis nivalis aemoniae daret ut catenis zo

Fatale monstrum: quae generosius Perire quaerens, nec muliebriter Expavit ensem, nec latentes Classe cita reparavit oras.

Ausa & iacentem visere regiam 23 Vultu sereno sortis, & asperas m. I. F Tra-

U. 13. Tanaquillus & Dacterius aiunt, hie Horatium errare, sed ipsi errant. V. x4. Dicendi modus ενερ ιο- s. 01vbari, i. nymphari, furere. Vetus opinio erat , a Nymphis phrenitide percuti solere, quicumque eas intueri ausiis fuerit. U. x s. Id opponitur quidliber impotens sperare. Omnis

spes Cleopatrae vana erat . eius timores vero propiores. V. xo. Tanaquillus, ct Dacterius mendacii Poetam arguunt; aiunt enim Octavium minime insectatum fuisse Cleopatram . Sed Dio aperte ait: Tunc autem Caesar emisit CD ss suae partem, qua Antonium oe Cleopatram insequereriar Praeterea Florus inquit . Dux Dea Reginal , mox secuturAntonius, sed instare υestigiis Caesar.

U. ao. Thessalia vocata aemonia a quodam Rege. V. 24. Parare significat etiam emere, reparare rursus eis' mere res Ioeo amissarum , & etiam res alias aliis mutare. Tanaquillus & Daeterius Horatio adversantes, aiunt , Cleopatram minime uiam Classe, ut confugeret in exteras nationes, di insuper Plutarchum & Dionem Poetae eontradicere. Constat, Reginam naves adornasse in sinu Arabico, ut in exteras nationes se conferret; sed Arabes hortanteu, Didio Syriae Praetore eum ignem navibus accendissent,

ct Arabiae Reges hoc perfugium illi negassent, statuit illa aditum intereludere ad omnes portus , & obsistere octavio.

V. as. Μcestam, desolatam, consternatam regiam. V. 26. Serntes asperatas, exacerbatas. egregia enimvero imago Historiae consentanea . Dissili os by Goral

145쪽

81 CARMINUM

Tractare serpentes, hi atrum ἰCorpore combiberet venenum, IDeliberata' morte serocior;

Saevis Liburnis scilicet invidens 3 o Privati deduci superbo Non humilis mulier triumpho.

V. 3o. Nempe mulier non humilis invidebat Mne trium phi gloriam Caesari; verebatur enim ne ab eo Liburnis navibus deportata tanquam privara femina triumpho dueereia

tur.

Admonet ut eaenam sine ambitioso adparatu fruat.PErsicos odi, puer, adparatus: Displicet nexae philyra coronae: Μitte sectari, rosa quo locorum

Sera moretur.

Simplici myrto nihil adlabores, s

. Sed Extemporale hoc Epistolium magni faetendum. Periti artifices in minimis quoque operibus excellunt. En facilis &naturalis elocutio, versus fluidi , & numerosi, ioei ad finem elegantes. Poeta sertasse epulari volebat cum quopiam Amico suo . Servus eius magnos adparatus meditabatur. Sed Dominus sapientis Epicurei instar declarat voluptates smpliciores, & minus exquisitas sibi iucundissimas sore. latet quo anno id acciderit. V. x. Persae erant valde voluptuosi in epuIis S moIles

V. a. Philyra est 'subtilissima membrana inter corticem arboreum , ct truncum interiem. Hac membrana nectebantur florea serta. Tilia praesertim utpote quae ad hunc sum nata magni aestimabatur. Plin. lib. 16. c. I V. 3. Delicatulae feminae quaerebant roses extra tem

V. s. Myrto nihil laboriose addere si am.

146쪽

sedulus eurae . Neque te ministrum Dedecet myrtus, neque me sub arcta )Vite bibentem .

U. 6. ElFanter dictum. neque te , cte. Mni Mat , servunt non elis domino sapientiorem . V. 7. Cinna fortasse paranda erat sub triehila in Horto Horatiano valde compacta, ct spis, ad removendos ardentis solis radios a convivarum corporibus r

147쪽

CARMINUM

Hortatur , ut ἰntermissis Tragoediis det se ratum civilium bellorum hi toriae.

lvi Otum ex Metello Consule civicum ,

Usque ab anno et is . Romae constitit privatus Pollio, ubi liberales artes excolere potuit , & funiliaritate eruditorum hominum uti , inter quos ipse honestum locum tenebat. Nullas edidit Tragoedias . quae Virgilii & Horatii iudieici Romanum cothurnum Atheniensi aequiparabant . Sed illoaeeuratius studium absolvendae bellorum eivilium historiis impendere debebat. Timendum enim erat, ne scenici plausus gloriam Pollioni praeriperent tanti operis perfieiendi. Hortatur itaque eum Poeta , ne rem magnam minore mutet , blandissimisque laudibus muleens eodem tempore docet , acre in hoc opere confieiendo iudicium prudensque consilium adhibendum . Sed quodnam est eertum huius ea Carminis argumentum , quodnam tempus y hae duae controversae Daeterium inter & Mamnem agitantur , fere omnes interpretes postremum sequuntur . Sanadonem audi mus, qui scite rationum momenta utriusque excerpsit. H ratius , c ait Dacterius contra Octavium Bruto duce a ma tulerat , vix per Maeeenatem veniam impetravit , di sensit , quam diffieile est perduellionis reum in gratiam Prineipis redire . Plures videbat Amicos in eadem navi.

Pollionis historia renovare poterat multa , quae sbi suisque

148쪽

LIBER IL 83

amicis obessent. Ut huic incommodo oceurreret, Pollionem obsecrat , ut huius operis cursum intermittat : sed ita fa cit, ut licet Pollio illud prosequatur , nihil tamen amplius metuat . Laudat hanc Historiam . bella eivilia deplorat, sed tot malorum lausam in eas res consert, quarum nec ipsa nec Amici participes erant, Sit 1 ea tempora, quae eulpae sibi esse non poterant , & ita animum praeoccupavit octavii ι suamque causam tutatus est . sertasse Horatius non tam si bi, suisque Amieis, quam Pollioni metuit. Bellorum civili, um historia tune temporis erat opus salebrosum ἰ non tam facile Pollio Antonii Amieus cavere poterat , ut ne octa vio displiceret . multa inquit Daeterius , sed non probat.

ae primum quidem contendit Poetam et s. annos natum,

nempe anno iecundo post Philippensem pugnam idest 7xq.,

duobus annis postquam per Μaecenatem veniam obtinuit sexarasse hoe Carmen . Iam vero Pollio hoe anno in bello Perusino gerendo, in pace Brundusii componenda , in consulatu obeundo adeo occupatus erat , ut sbi integrum non esset, Tragoediis, & bellorum civilium historiae operam dare Deinde Horatius Maecenati ignotus homo erat anno v ., cum anno dumtaxat 7r6. cognitus fuerit per Varium ,

de Virgilium . Virgilius Romam venit anno 'r3. , aliquor mensibus postquam Horatius , quaerebatque sibi piaesidium . quo indigebat . Praeterea Horatius nullius ope indigebat ad impetrandam veniam ab Octavio . Dio enim ait: exerci is tus , cognita Bruti morte , mittit legatos ad Caesarem . M & Antonium ; impetrataque venia , inter eos , divisas ,, est Deinde si Horatius anno et r4. Pollionem laudasset, gratum ne fecisset Octavio , ct Maecenati t Pollionem, in

quam , qui in bello Perusino Antonii partes sequebatur, ad anni praeeedentis finem incepto , & in Gallia Cisalpina ab Alpium transitu octavii legiones prohibebat Octauius adeo potens Romae erat anno praecedenti , ut L. Antonius

Consul , S Ttiumviri frater egredi urbe coactus fuerit . Longe igitur aberat, ut pareretur, Pollionem obire Consuislatum . Pollio Romam venit post M. Antovii reditum .

Bellum Perusinum verno tempore anno 7r4. peractum est a

Dio seribit, M. Antonium venisse ab aegypto mense Iulio eiusdem anni in Italiam . Pax Brundusi composta est per . Cocceium , Maecenatem , & Pollionem mense Septembri .

R hinc Pollio previnciam inivit , & statim ea abiit , qu

149쪽

Ludumque fortunae, gravesque . - Principum amicitias, & armaniam . novi Consules creati sunt . qui annum absolverunt . Ergo laudes δεῖν ii ientae essent ἰ nam Ita agendo Poeta a te apauenaI ' mohs i & Maecenatis. quem sibi devincire cO-

octaVium sibi inimicum reddati id sene nugatorium I ieet enim Pollio aliquot mensibus , vel anno integro post edidisset in lucem opul suum , minus ne Eo llus I me utique . respondet Daeterius ἰ Poeta eni m

o a.) Sed si haec satis Horatium tutari poterant , cur ne Pollio in lucem proserat opus illud anno Consulatus' sui t Carmen nonne debebat & iram Principis , ct Poetae timorem amovere ἶ Praecipuet cum Horatius millo Philipponsi non eam gesserit personam , proptςr quam zi Verendom fuisset ne huius billi memoria renovata O--vius a suscepta amieitia dissolveretur . Mens Igitur Poe- ea est . quam initio proposuimus . Praesertim cum antiis rinfirmet in quo hoc Carmen ita inscriptum legi-:h . Pollinem viruin C rem, υν , deseri r bdoriam . Quoad tem. rio 'vere Carminis, Rodillius illud adponit anno 7xq., quo' -i Pompeii bella civili termin re videtur ; satius

zz.h ζζintai anno Vas. , quo illa civilia bella prorsus

eonfecta fuerant Antonii morte . Ex quo tempore Horatius contra octavium arma non tuler i , Iam 12. annorum spa-α ei Ruxerat , ct crimen purgaverat constanti Iside erga Principem. Pollio spatio 8. annorum aut ρ tranquille Oeta ri tempus in lucubrandis Tragoedus & historia colloeavit. Altiloquam hanc Odem Voc t Scaliger. . . V. t. Initio Carminis longa . Ordo Incipiendus a v. i 3. v. Ind. Triumviratus. 9' V. α. Vitia sunt mala a bellis intestinis derivata , nudi vero sunt eorum ratio, adjuncta, deseriptiones. V. 4. Velleius ait : se Caesarem inter & Pompeium . &Crtam inita potentiae societas , quae urbi , orbique 'terrarum, nec minus diverso quoque tempore ipsis exi.

ti,diis fuit . is Idem dicendum de secundo Triu vira,

150쪽

Nondum expiatis uncta cruoribus, s Periculosae plenum opus aleae ' .

Tractas, & incedis per ignes Suppositos cineri doloso. Paulum severae Musa Tragoediae

Desiit theatris: mox, ubi publicas Io

tu, de quo inquit. Cato , consociationem trium Principum peius de Rep, meruisse , quam dissociatiotiem . Sed Poeta generatim locutus est , ne Octavium laederet , cui uni res

bene verterat.

V. s. Loquitur de iis caeremoniis , quibus fungi Pontifices solebant ad expiandum populum, qui se concivium sanguine inquinaverat . Dionyl. Halicam. lib. s. n. 37. Nondum bellis ei vilibus finitis expiari nequiverat i anguis effusus. Ita dixit in Carmine Iam fatis terris r cui dabir partes scelus expiandi Iupiter' ita loquebatur Poeta duobus annis post Odem , quam prae manibus habemus. V. s. Rei susceptae difficultatem Pollioni ostendit , i non ut eum hinc absterreret , sed ut significaret, nunquam satis animo praecaveri posse , sive ob ingens rei momentum . sve ad evitanda prima illa Antonianarum partium stud a. Demum opus erat , veritatem in historia spectari , quae est prima laus , & de familiarum rebus prudenter disseri. Da-elerius opponit iis quae diximus : historiam bellorum civilium opus non esse difficilius , quam externorum . Sed ipse sibi contradicit , ubi ait : haec bellorum ei vilium hiitoria est ne opus tam facile , ut Horatius Pollioni die e. e po sit, mox tibi publicar rer ordinaris' mihi videtur, ait, hoc opus maximum esse , & longius tempus requirere , quam quod partieula mox significet. . V. q. Loquitur de Pollionis Tragoediis . aperte hoc dieit servius in interpretando versu 84. 3. Buc Virg. De inda strix palpatur Pollioni . qui illo scribendi genere nia nisisbi peperit nominis celebritatem : Sensus est : opus bello rum ei vilium maenam ingenii, iudiciique vim postula , in detegendis certissimis causis . dii istentiam in exponendis rebus, celerrimam animi provisionem in studiis partium attingendis crede mihi , in id duntaxat obnixe nunc in cumbe olim Theatro operam navabis , ut selieiter fecisti. Daeterius hunc locum figurate accepit . Serviium reiicit;

perperam sane ratioci tur . - - '

SEARCH

MENU NAVIGATION