Q. Horatius Flaccus selectis fere omnium interpretum, ac praecipue Dacierii, & Sanadonis notis, & argumentis illustratus opera et industria Francisci Dorighello ... Tomus primus tertius

발행: 1780년

분량: 386페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

Me dicente cavis inpostam ilicem Saxis, unde lo-ces Lymphae destiunt tuae . . II 3v. 14. pars illius nemoris , quod circumdabat sentem ,

vocabatur nemus Vacunae.

CARMEN

XIV. 1 3 A D ROMANOS. Augusi redito ex 'Hispania celebrat .HErculis ritu moao dictus, o plebs,

Morte venalem petiisse laurum, Caesar, Hispana repetit penates Victor ab ora, Unico gaudens mulier marito Prodeat, iustis operata divis 3

Augustus mense Iunio anno jν' Roma distessit ad invadendas insulas Britannicas. Illi p'Iruli imminentem perniciem effugerunt. Princeps a si pplicibus legatis se placari passus est. Hispaniam petiit, Cantabros, ct Asturios devicit, & Romam regressus est anno 3o. Poeta Augusti reditum canit, quemadmodum eius diseessum dixerat in Ode , O D a gratiam. Haee videtur metinisse eoiani die, quo ille Princeps Romam pervenit. Potiquam publicus huiusee festixitus descripsit, domum se recepit, ut cum Amicis genio indeseeret. Optima est haec Ode. In prima parte gravior, in saeunda hilarior . sed rei magnitudini non re ndet . v. g. Hercules victor in Latium venit post debellatam Hispaniam. D cierius xit, intestem nunquam illuc tuisse. Sed labula & Dionysius . Geographua id aismi . Inmriam facias Poetae, si loeupletiores Auctores ab eo postilles . Hujus versua finia molestus est delieatissimi fastidii hominibus V. a. Augustus vita periclitatus erat In expeditione Cantabri ea. c OEL c. ag.

V. s. Livi , - . . . .

V. 6. Postquam iustis divis operata est . quia via etiam S reditum Caesari merenti dederunt.

242쪽

Et soror clari ducis, & decora: Supplice vitta

Virginum matres, iuvenumque nuper Sospitum. vos o pueri, puellae, id Jam virum expertes, ab inominatis Parcite verbis . Hic dies vere mihi festus atras Eximet curas: ego nec tumultum, Nec mori per vim metuam tenente i 3 Caesare terras .i, pete unguentum, puer, & coronas 3 Et cadum Μarsi memorem duellio Spartacum si qua potuit vagantem Fallere testa . ' Io Die & argutae Oroperet Neaerae Myrrhinum noso cohibente crinem:

si per invisum mora ianitorem Fiet, abitor Lenit albescens animos capillus , a SLicium, & rixae cupidos protervae ι

v. 7. Octavia . V. xo. Tὀ bospitum refertur ad το iuvenum , nempe eorum , qui comitati sunt Augustum in Hispaniam , h. e. Lollii niti. Ploti Numida, & Iulius Florus. Haec τε peditio quibusdatii eorum infelix fuit. V. H. Quae nuper vestros coniuges misistis . imminatis ,

i. mali ominis . . a

V. x s. Vis significat bella externa . tumultus bella civilia. Reversus Romam clausit templum Iani exacto mense

Iunio, anno 73O. V. ig. Hoc vinum 68 eirciter annos agere debuerat, amerat Poeta. V. 19. Potuit, i. eadus. cadus S a bora denotat figuram , yesta matellem. V. a I. Erat peregrina mulier, quae suavem , claram, Racutam vocem emittebat. . V. a . Tunc pene absolverat 4r aetatis annum ι sortaue

ille ianitor non belle excepit Horatium.

243쪽

Non ego hoc serrem calidus juveata, . - Conscite Planco.

U. 28. Consulatus L. Munacii Planet ineidit idi annum ria. eodem anno peractum est Philipense praelium.

Libidi fam senectutem ira exprobrat.

UXor pauperis Ibyci,

Tandem nequitiae fige modum tuae, Famosisque laboribus . . , :Μaturo propior desine laneri

Inter ludere Virgines, 3 Et stellis nebulam spargere candidis. Non si quid Pholoen satis, ' . . Et te, Chlori, decet. Filia rectius

' Ex- satyrica est haec Ode in Chlorin matrem Pholoes . Suspi- eari possumus eam scriptam fuisse post 33. lib. r , ct post s.

' V. i. Cum meretrices senescebant, ut Impune pergerent vivere, nubebant miseris hominibus , qui earum mancipia potius, quam mariti erant. hujusmodi erat iste Ibyeus . Pauperes eligunt ait D. Hieron. J ut nomen tantum, virorum habere videantur, qui patienter rivales sustineant, ii mussitaverint, illico proiiciendi . , , . . v. Impudicitiae, quae ab incontinentia irascitur. V. 3. Impudicitiis .. V. s. Saltare.' . 6. Allegorice , & eleganter dictum . puellas stallia comparat, & anum nigrae nebulae. V. 8. Pholoe filia Chloridos ./ quemadmodum iuvenes personati aliquando noctu meretrices invisebant , & earum domos expugnabant, nisi ianua sibi 'riretur ita meretriees idem agebant , ut juvenum domos inarederentur. Sen. in praei lib. 4. Controv. Nat. , ct Plautus Mil. alor. Act. q. Diuili od by Cooste

244쪽

Expugnat iuvenum domos, . Pulso Thyias uti concita tympano. IOIllam cogit amor Nothi . Lascivae similem ludere capreaer . Te lanae probe nobilem . t Tonsae Luceriam, non citharae decent,

Nec flos purpureus rotae, in . ' L I Nec poti vetulam fece tenus cadi.

U. et r. In Ode 33 lib. I. & in s lib. a. loquitur . Horatius de hae Pholoe tanqtiam de puelsa, quae nondum . amoris stimulos senserat; hoc loco vero eam inducit amore Nothi insanientem . V. 12. Saltare, currere. 1V. 33. Vetulae meretrices eo deveniebant , ut trahendissensis victum sibi quaeritarent. V. Is . Coronae, serra. V. I 6. Meretrices in conviviIs in vinum meraeius sese intemperanter ingurgitab. int

Divitias malorum omnium fontem esse, fummum vero bonum in mediocritate consistere. INclusam Danaem turris ahenea, Robustaeque sores, & vigilum canum Tristes excubiae munierant satis Nocturnis ab adulteris: - M

Qui logiem methodi studiosissimi sunt hanc caeteris odens praeterent. Divitiae sunt irritamenta malorum ; decens mediocritas magna affert bona ς felix ergo qui hac scite utitur . Hortum tendit Poetae mens, ut sellicet Maeeenati gratias agat de accepta muneri villa, ct sanificat, se seliciorem en propter hujus exigui agri possessionem, quam si dristissimarum provinciarum imperium sibi demandatum esset.. V. 2. Quernae, roboreae. Plautus ait, corcer robustua. αFestus arca robusta. Duiligod by Cooste

245쪽

si non Acrisium Virginis abdixae Custodem pavidum Iupiter, ac Venus Ru1ssent, fore enim tutum iter, patens,

Converso in pretium Deo. Aurum per medios ire Satellites, Et perrumpere amat saxa potentius Io

Ictu fulmineo, Concidit auguris Argivi domus, ob lucrum Demeris exitio : Diffidit urbium Portas vir Macedo, & subruit aemulos

Reges muneribus : munera navium . saevos illaqueant duces: Crescentem sequitur cura pecuniam Haiorumque semes. 1ure perhorrui Late conspicuum tollere verticem, Maecenas, equitum decus, an

Quanto quisque sibi plura negaverit, Ab Dis plura seret. nil cupientium Nudus castra petoi & transfuga, diviturn

Pa V. 6. Lepida ae bellula . ex hae parte Aerisu irrequietus, suspiciosus sese in omnia vertebat, ut ab insi-Aiis caveret: e altera autem Iupiter & Venus ambo tranquilli, & voti eompotes solisitas hominis curas rident, multiplices praecavendi rationes V. ra. V. Ind. Ersipiste V. 14. i V. Ind. Philippus . V. x s. Muneribus seroees praeseetorum navium animi flectuntur. fortasse quosdam navium duces animo intendit qui officio suo functi no' sunt certis temporibus, ut suspi- eantur Torrentius & Dacterius. V. i R. Maiorum, i. bonorum. Duo alia mala ex opibus suunt; opes augent cur s, habendi cupiditatem accenat. Daeterius eum aliis sic explieat; quo quisque manis suam aviditatem comprimet, eo plura dona a diis impetrabit. Rosellus vero το- feret esse pro patietur , ct ira vertit. Quo quisque diutius frugalitatem coluerit , ct faciis Bux sustinebit adversam sertunλm . . V. 1a. Conelusio propositionis, quae in versu praeeedenti κtat. Videtur Chabotio Horatius hoc loco Bruti partes magis probare, qu4ni Augusti o Antonii ist

246쪽

Partes linquere gestio, ' 'Contemtae dominus splendidior res, Quam si quidquid arat non piger Appulus,

occultare meis dicereri horreis, . -

Magnas inter opes inops. Purae rivus aquae, sylvaque iugerum γΡaucorum, & segetis certa fides meae, 3 o Fulgentem imperio fertilis Asticae Fallit sorte beatior. Quamquam nec Calabrae mella serunt apes, Nec Lestrigonia Bacchus in amphora

Languescit mihi, nec pingui Gallicis aue

Crescunt vellera pascuis, i . , εImportuna tamen pauperies abest.

Nee, si plura velim, tu dare deneges. Contracto melius parva eupidine '

V. as. Haec coniunguntur praecedentibus . Contemnuntur ea, quae quaerere animus dedignatur. Verum gloriosum est,

possiidere bonum, quod solicite conquisitum minime fuerat. U. Σρ. Rivus , θι- , fides regunt το faliis . το Africis genitivus est , qui a imperio, & βνte pendet . petiphrasis. proeonsul Africae. Sora Afrisae signifiext Proeon latum . nam hi magistratus sortito dabantur . το μιιit non seni fieat ignoratur . sed opinisaee Da deeipit. ordo est: agermetis Sabinus africa forte obcenta beatior fauit astisis prora Itilem Proconsul huius ' provinciis sorti debebat Magistratum , Horatius vero situm exiguum fundum amieitiae Maecenatis. Proeonsul se Horatio feliciorem putabat , sed errabat . cur quia. ignorabat duo hare, nempe divitias de felicitatem valde inter se di ferre. Fortasse Poeta sententiae aculeo serire vult eum . qui tune Asrieat prononsul erat. &qui pariter fortunam suam Maecenati debebat. Rosellus itar Rivus aquae purae, & praediolum , & parva 'messis, quae meam spem non fefellit, efficiunt , ut animo non iniquo eum intuear, qui possidet omnes segetes Libyae. V. 34. V. Ind. Lamus. b. V. 36. Gallia Cisalpina pastuis elam extendebatur inter Alpes & Padum ., in hodie Pedemontium, Ducatus Mediolanensis, Mantuanae Regionis para, Bergomatum di Brixien-

247쪽

Quam si Μygdoniis regnum Alyattei '

Campis continuem. Multa petentibus Desunt multa. bene est, cui Deus obtuliti Parca, quod satis est, manu . .

Hortatur ad diem cras num, qui ater o nubilus fore videbatur, hilare transigendum. Li vetusto nobilis ab Lamo, Qui Formiarum moenia dicitur Princeps. & innanterii Maricae iLittoribus tenuisse Lirin, Late

. ' Haud ita magni momenti videtur esse: Senadoni huius

Carminis argumentum; sed animadvertendum , quantopere Horatius tempestatis inclementiam metuerit , quo ammi sensu, quo horrore captus eam evitare semper studuerit . saepe id testatus est ipse, ut videbimus. Haeci igitur magni ponderis res , & digna Carmine. stilus est faeilis, fluidi versus . videtur Lamia tune fuisse ruri . V. 3. Conditor primus. το Ananiram pulahram exhibet imaginem lenti cursus, quo Liris suas aquas in mare fert. Camp niae littora vocat Maricae littus a Circe , quae in illa Tegione regnaverat, & vocata fuit Marica, post obitum silinum . Prope. Minturnum erat laeus Maricae .l. Hinc-ῆrtasse voeata est vitrea Circe a Poeta alibi. filsoleolligit lex 'hoe versu Daeterius constructos fuisse ab Lamo agaeres in littore Liris, ne flumen inundaret agrum. xen isse Lirin , dem est ad tenuisse Formiarum regionem . in vulgaribus eis ditionibus reperiuntur post primum versum Carminis' 'ua, tuor versus, quos posuimus in Variis Lectionibus. Ioeo suo. Sed eos hinc expungendos duximus , tanquam indignos Horatiana Musae fortasse mota quaedam veteris Grammatici in margine scripta ab alio Grammatico audaciori intextum intrusa est, ct pedibus ligata, atque iis immerito tributi,

248쪽

Late Tyrannus: cras solliis nemus . sMultis, & alga littus inutili Emissa tempestas ab Euro Sternet: aquae nisi fallit augur Annosa cornix : dum potes, aridum Compone lignum: cras genium mero IoCurabis, & porco bimestri, Cum famulis operum solutis.

- V. ρ. Dum potes. proverbium , quo hoc sibi vult. sae maxime, ut malum, quod tibi imminet, propulses. V. Io. Solatio te dabis , genio indulgebis.

FAune Nympharum fugientum amator,

Per meos fines, & aprica rura Lenis incedas, abeasque parvis . . AEquus alumnis: Si tener pleno cadit hcedus anno I . 3Larga nec desunt Veneris sodali

Vina craterae: vetus ara multo Fumat odore

Ludit herboso pecus omne campo, Quum

Romani putabant Fatinum ex Arcadia in Italiam migrare solitum g nonas Feb. de redire . unde discesserat nonis memb. In eius discessimi sacra fiebant, ut in eius reditum . Poeta cum esset ruri hunc Hymnum texuit, qui infestis Decemb. caneretur, quae vocabantur Faunalia. Haec Ode in duas aequales partes discinditur . Prima continet Poetae preces, secunda vero Dei benesiua, Se gaudia pagorum . Argumentum egregie sumtimi est & pertractatum , versus fluidi, sententiae ingenuae, nativae, imagines hilares, ct eampestres, dicendi formulae elegantes. V. s. Pimo, i. exacto. V. 6. Ingeniose de poetiee dictum. v. q. Incipit altera pars . '

249쪽

186 CARMINUM

Quum tibi nonae redeunt Decembres: Io Fessus in pratis vacat otiose

Cum bove pagus et . t

Inter audaces lupus errat agnos: Spargit agrestes tibi sylva tmndes; : , Gaudet invisam pepulisse sotar . II Ter pede terram.

V r6. Vel quia ter pede terram percutiebant saltantes , vel quia haec ehorea tribus diversis temporibus ducebatur , nempe mane, meridie, & vespere .

CARMEN XIX. AD TE LEPHUM.

Narratorem intempsmum ad comisit sesivitatem subito traducit .

in nium distet ab Inacho

Codrus, pro patria non timidus mori, arras, & genus Raci, Et pugnata sacro bella sub Ilio . . Quo Chium pretio cadum sΜercamur, quis aquam temperat ignibus, Quo

Poeta in domo cujusdam Amiei sui exhilarare aggreditur sodalium convivarum animos nescio quid proponens honoris gratia in Murenam Ausurem iussum. Telephus adolescens praeeus & nlustris de historia veteri sitae, regionis disserere nunquam desinebat. Horatius acute dei feliciter ad alia eum revocat, quae magis μonsentanea serent sodalium menti . Ne quis tamen putet, hanc odim eonvivii tempore absolutam fuisse quasi ex tempore. Cum argutiae faeetissimi salis bene cesserint, ille domum suam reversus non abs re esse iudicavit eas versibus evulgare. Ode Natis in assum est ejusdem generis, utraque ita elegans di e cimia est ut nihil supra . haec lucubrata suit ante annum . 3 l. serrasse hie est ille Telephus, qui postea in Augustum coniuravς rat . c Suet. in Oet. c. 19.

250쪽

LIBER ILL 38

Quo praebente domum, & quota ,

Pelignis caream frigoribus, taces. Da Lunae propere novae, Da noctis mediae, da, puer, auguris Io Murenae. Tribus aut novem Miscentor cyathis pocula commodum.

V. 7. Quora, i. domo, vel hora. yel summa. quasi H ratius petat , quantum expensarum faciendum in vino, balneo calido, hospitio comparando,V. 8. Telephus sertasse Poetam .duxerat in aliquam viIIam Pelignorum, ubi minus liberaliter exceptus fuit, quam speraverat; & ingeniose ei quidpiam exprobrat. Audiamus Rosellum : Peligni montuosam frigidamque regionem incolebant inter Marsos , & Sabinos . Venti qui ex ea partet flabant Romae aerem frigefaciebant, S sortasse ii venti regnabant , dum Horatius Odem scribebat. V. q. Subauditur poculum . Telephus non ita facile eulpae ratiun ςs obtendere potuisset . Derepente ipitur Poeta insurgit, ad largitςr potandum socios invitat. Iuvat cernere, quo pacto imperitet, perinde ac si esset convivii Rex . Numerum cyathorum praetcribit, qui exhauriendi sint, &, ut exemplum praebeat, ipsemet tria pocula haurit. Haec urb na agendi ratio tam vivide hic expressa mirum in modum turn tes delectat. Plurimum id conduxit ad dissipandam molestiam, quae ex Chronologica Telephi narratione

in convivarum animis insederat . fortasse Murena in Novilunio Augur nuncupatus est V. to. Lex Horatii vetat , quemquam e mensa. surgere ante mediam noctem. Augures e numero Patritiorum prius creabantur, inde etiam Plebeiorum. Fuerunt primum tres, deinceps quatuor, & quinque; Sulla addidit alios quinque ; tandem Augurum collegium 24 constitit, ςujus Princeps vocabatur Magister colligιι Augurum . V. 12. Daci rius explieat, tribus vel novem vicibus bibere . Ergo per illum cyathus S poeulum unum idemque significant. Pocula erant mensurae inaequalis . cyathus vero inserviebat metiendo vino, aut aquae, quae poculis infundebatur. Uti Poeta ait : miscere pocula tribus aut novemoarbis: significat, infundere , miscere, confundere in uno poculo tres aut novem cyathos , bibere uno spiritu

aut eotylae partes. Hinc facile intelligentur quatuor

SEARCH

MENU NAVIGATION