Q. Horatius Flaccus selectis fere omnium interpretum, ac praecipue Dacierii, & Sanadonis notis, & argumentis illustratus opera et industria Francisci Dorighello ... Tomus primus tertius

발행: 1780년

분량: 386페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

Qui Musas amat impares, Ternos ter cyathos attonitus petet Vates, tres prohibet supra , t is Rixarum metuens tangere Gratia . 'Nudis iuncta sororibus . .

Insanire iuvat. Cur Berecynthiae Cessant flamina tibiae λCur pendet tacita fistula cum lyra. ToParcentes ego dexteras odi. sparge rosas: audiat invidus

Dementem strepitum Lycuse ' ι .

Et vicina seni non habilis Lyce. Spissa te nitidum coma, et 5 Puro te similem, Telephe, Vespero,

Tempestiva petit Rhode: . . Μe lentus Glycerae torret amor meae.

sequentes versus . ait, potatorem Poetam in novem Musarum honorem uno spiritu novem cyathos debere bibere . sed Gratias velle , ut dumtaxat tres per vicem bibantur. U. 13. Argute laudat Murenam. Bibens ait ter aut novem Auguri novo . laudat . igitur eius ingenium politioribus artibus, & eruditione excultum . U. x s. Postquam praescripserat certum bibendorum cyathorum numerum, permittit ut bibatur vinum nulla habita mensurae ratione. U. ar. Vult omnes festum .peragant . & ii, qui mensae hon accumbunt nec convivis ministrant , 'cantent, nent cithara, fistulaque. - . V. 23. Horatium agnosces in hoc Ioeo satyrico . Solerenim in fine Carminum urbano sale adspergere aliquem praeter opinionem. Lycus ignotus homb nobis est . U. 26. De hoc Telepho vide Od. 34. lib. I. & II. lib. 4. V. ag. Hanc GIyceram adamavit TibuIlus. ergo haec Odeest posterior 34. lib. r. & hoc argumen ro est, Odem 34 seriptam fuisse, antequam Horatius 44 aetatis annum ageret . Nam hoc eodem anno Murena morte 'multarus est, quia contra Augustum coniuraverat . . r

252쪽

CARMEN XX.

AD PYRRHUΜ.

Monet , quanto periculo Marchum juvenem amanti Puellae eripuerit.

Non vides quanto moveas periclo, Pyrrhe, Getulae catulos Leaenae Dura post paulo fugies inaudax

, Praelia raptor. Quum per obstantes iuvenum catervas 3 Ibit insignem repetens Nearchum, 'Grande certamen , tibi praeda cedat i

Huius Carminis decora in verborum proprietate , ct in imagine vera, quam Poeta exhibet mulieris, cui raptus est adolescens amasius , consistunt . Eam Leaenae comparat, cui extuli abrepti sunt. Consistunt etiam. in facetissimo sta'. le , quo insanam amore mulierem , eiusque rivalem adspergit. Adolescens ille interim vel ob stupiditatem , vel ob contemtum secis oculis utriusque certamina intuetur , o .mnesque motus & conatus pariter ludos facit . Contendit Aero, hanc Odem allegorice sumendam esse, & Regi Pyr rho accommodandam, cum ille Tarentinis opitulatus bellum gerebat cum Romanis. Leaena, ait, est Roma, scelus eius Patres, & Quirites, Nearchus aliquis dux iuvenis illorum temporum ab Epirotis captus. Horatius non sine maxima de causa allegoriis usus in , nempe ut suae aetatis, ae summi momenti eventus , quos palam facere omni ex parte temporibus exclusus non poterat, aliquo modo sanificaret . quid obstabat Poetae aperte loqui de Pyrrho ' Ego puto, hunc Ducem, ne in mentem quidem ei venisse. V. a. Pyrrhus est Graecus vir, ut Telephus, Nearchus. V. 3. Inaduax, timidus. Horatiana vox. V. s. Ergo innumeris aliis amasiis unum Nearchum anteponebat . Illi iuvenes non obsistebant illi feminae , ut faverent Pyrrho, sicut interpretes perperam affirmant. V. 7. Tibi ne potius praeda major cedat an illi t vel ἀχnaior ponitur ratione amoris , quem alteruter testatur majorem , di potiorem . maJor pro magis, potius.

253쪽

l o CARMINUM

Major , an illi.

interim dum tu celeres sagittas Promis, haec dentes acuit timendos; is

Arbiter pugnae posuisse nudo Sub pede palmam

Fertur, & leni recreare vento Sparsum odoratis humerum capillis: Qualis aut Nireus fuit, aut aquosa Is Raptus ab Ida.

V. s. Sagittae sunt meliora arma iis, qui eminus vel fuagientes praeliantur. dixit superius , Pyrihum jam evitaturum praelia . V. xx. Nearchus arbiter se pretium pugnae . Dat Poeta Nearcho ramum palmae, quem puer in contemtum sub pedibus ponit , di quo ventulum sibi facit . Concinna sane imago est ista : vel haec vcipe allegorice . nempe Nearchum contemsisse utrumque , nihil laborasse de pugnae successu Hoe desumsit Horatius ex Trachiniis Sopnoeiis , qui pu-anam deseribit Hereulis & Areheloi pro Deianira habenis da , eujus pugnae arbitra erat Venus virgam manu tenens, uae praeerat amori. Videtur Nearchus posuisse sub nudo pe-e palmam eo temporis momento, quo a pyrrho raptus est . perinde ae si haec femina viribus omnibus obnixa fruerit, ne id fieret . Si mem attentius consideres , videbis poetam locutum de iis, quae egit ille iuvenis, postquam raptus est,& dum haec semina furens Pyrrhum insequebatur rapiendieausa Nearchum, S dum Pyrrhus paratus erat ad sustineti dum singulare certamen, ut servaret praedam.

254쪽

Monet ut in Me alae gratiam vinum promat

genero m.

O Nata mecum Consule Μanlio,

Seu tu querelas, sive geris iocos, 'Seu rixam, & insanos amores, Seu facilem pia testa somnum

V. Ind. Messala Seriptum igitur hoc Carmen fuit

anno χχa ; nam bella Siciliae oecupatissimum babuere Hooratium praecedentibus annis . Familiariter usus est Poeta Messala in exercitu Bruti & Cassii & multo magis in posterum . Cum olim Messalam arcessivis et ad coenam domum . ut significaret, quanto sbi honori hoc verteret, hane oden, seriphi : vel: Poetieo S ibenioso commento Amphoram vocat ad optimum vinum effundendum , quod muneri horupiti tam praestanti detur . Quot bona hic liquot pariat, satis vivide , ct hilariter disserit ; versuum is ultura valde conspieua .i direndi modi egregii . & aeri iudicio delecti. Sanado arbitratur, si pluribus Messala laudatus fuisset, futurimi fuisse ut plus ponderis inesset huic Carmini . Sed

tunc prorsus mutanda tuerat tota eius ratio , & strue rara. Compotationis imago sententias hilares non graves postulabat . ideireo Poeta parce attingit Messalae laudes , & seria. μ . U. r. Impleta. loquitur de vino, non de amphora. V. a. Videtur ipse sibi contradicere: si amphora tristitiam fovet &e. quomodo pia esse, h. e. succurrere poterit rNotandum est , tres postremos versus primi quaternionis hona & mala vini generatim suiliti distribute numerare per suspensionem, & interrogationem . τε seu est pro an . praeterea quintus verses eorrinionem quamdam continet , qua Poeta malis vini procul amandatis, de bonis dumtaxat loquitur. Deinde m pia adhaetet invocationi, non enumerationi ; reserendum est ad primum versum non ad tres s ovantes: indo est : O pio testa 1ina meeum consule Maniis aestende M.

255쪽

uocumque lectum nomine Μassicum Servas, moveri digna bono die, i Descende Corvino iubente, Promere languidiora vina. Non ille, quamquam Socraticis madet 'Sermonibus, te negliget horridus: ... Narratur & prisci Catonis Saepe mero caluisse virtus. Tu lene tormentum ingenio admoves . Plerumque duro: tu sapientium . . Curas,'& arcanum iocoso . . Is Consilium retegis Liaeo: Tu spem reducis mentibus anxiis, Viresque, & addis cornua pauperi,

. Post te neque iratos trementi . . Regum apices, neque militum arma. - ΣΟ

Te Liber, &, si laeta aderit Venus, '

V. s. vinum optimum ex toto Massico electum .inomiane , I. causa , effectu, nota. . . rV. 7. Romani in horreis in summo domus tabulato vi in

num ponebant, ut fumi tenore maturesceret .ri ..... .

U. S. Significat maturitatem quamdam vini, & vetustatem, qua dulcesceret quidem, non autem fieret insulsum & s

V. ρ. Τὸ Madet desumtum est a Baphiis . Messala Aeademicus erat. V. xo. Vultus serox, ct sylvestris plerumque fit ex ki- l

entus quae animum postulant cogitabundum. Di . . V. H. Catonis Ceu ris . . . Me

V. 13. suavi vi mansuefacis indomitos animos . , V. ao. Responsat iratis regibus potentissimis , congreditur exercitui magno. . Amphora L Bacchus, ct gratiae sorores invicem sibi cona unctae nostras voluptates protrahent a lumini-hus accensis usque adeo ut sol Hio reditu dissipet nocturnos agnes; & si Venus est laeti, iucundique ingenii , eam bo- norum participem faciemus . . Timet amorem, vult enim , lut sit laetus, sed non insanus. Disiligod by Coosli

256쪽

Segnesque nodum solvere gratiae, Vivaeque producent lucernae, Dum rediens fugat astra Phoebus.

V. Quae nunquam dissociantur , nunquam vineula societatis rumpunt. Rosellus ita vertit. Quae aegre solvunt nodum zonarum suarum, aegreque patiuntur vestes , di vela solvi. V. a 3. Amphora Latinorum erat maximum vas , aliter suppetere non potuisset praebendo vino, quo per 'totam n Ehem convivae maderent.

CARMEN XXII. AD DIANA Μ.

Ob Amicam partu feliciter levatam sacrum

ametuum pollicetur. Montium custos nemorumque Virgo , . . Quae laborantes utero puellas, Ter vocata audis, adimisque letho, Diva triformis. Imminens villae tua pinus esto: s

Argumentum S tempus huius Carminis nos Iatent. semeasse Poeta cum ruri esset Sabino, gratum quempiam nuncium accepit enati selieiter partus, cuius edendi dissicultate gravi laboraverit nota quaepiam insignisque semina. extempore 8 versus cecinit, simplices sane, nuidcis , & n merosos , puro flumini, & copioso similes . V. 3. Μysticus est numerus ternus, vel ob tria Deae nomina ; in coelis enim erat Luna , in terris Diana, & in inseris Proserpina. Triceps etiam vocabatur, & pingebatur. Capita enim habebat Leonis, . Tauri, ct Canis. U. s. Hinc conjicere licet, Poetam ante oculos positam habuisse & digito monstrasse arborem , de qua loquebatur. Cum dicit, arborem umbras inducere domui suae , denotat, eam sibi fui fle earam, eoque consilio positam , ut sacra ipse sub umbra faceret , quae gratiora fierent Dianae hac de eausa.

257쪽

Quam per exactos ego laetus annos, Verris obliquum meditantis ictum Sanguine donem . V. 6. Figurate & poetice videtur honore stetisseii, quod

Dianae pollicetur, amorem tumulare. U. v. Apri serire aliquem nequeunt. nisi caput torque adt, quia eorum dentes extant utrinque ex malis. Fortasse Poeta indicat figuram dentium Apti , qui obliqui incur

vantur .

CARMEN XXIII. AD PHIDI LEN.

Deos non tam sumtuosis, quam puris muneribus conciliari.

Coelo supinas si tuleris manus

Nascente Luna, rustica Phidite, Si

Utrum veretur Horatius, ne a villae suae eustode semina, quae Iargos in sacris iacit sumtus , lectisque de grege victimas mactat, res familiaris pessum detur ; an vero eadem mulier ab eo petiit amplius stipendium, quod sibi simpeteret tot stetendis in re saera expensis ' Alterutrum fortasses lectat hare: Ode. Lepida sane res est, Poetam Epicureum nimiae huius feminae religioni modum ponere . illa fimpliciter credere poterat , herum silum haec sibi mandare, germana & antiqua in Deos pietate ductum ς eum contra nihil aliud ipse petat animo, quam impensis parcer , ct rebus suis prospiecte. lepidissima est haec me , & elegantin

v. t. Romani volam ad Coelum vertebant , eum Deos superos, & ad terram, cum in seros Orarent. V. E. Feminae rustieae libenter exteriori Deorum cultui se dabant . quilibet inensis di hebdomada Religionis colenda oceasonem praebebat. modo calendae aderant, . modo nonae , modo idus. ne di eam de festis praeeipuis, Panis, Dianae , Priapi, Palis , Fauni &e. Poeta ut eustodis menti in deorum cultum nimis asserue mederetur, imperat, ut illa ineunte dumtaxat quolibet mense sacrum unum peragat , di sumtus faciendi rationem praescribit.

258쪽

si thure placaris, & horna Fruge Lares, avidaque porca e Nec pestilentem ' sentiet Asricum sFoecunda vitis, nec sterilem segis Rubiginem , aut dulces alurimi

misero grave tempus anno .

Nam quae nivali pascitur Algido

Devota, quercus inter, & ilices, io Aut crescit Albanis in herbis Victima, Pontificum secures Cervice tinget. Te nihil attinet Tentare multa caede bidentium ,

Parvos coronantem marino is

Rore Deos, fragilique myrto. Immunis aram si tetigit manus;

v. 3. Imrna, i. illius anni. V. q. Rubigo est morbus segetum . aceidit , ubi pestisee

ventus, aut matutinum frigus eas corrumpit. Alii putant,

Rubiginem esse viscosum rorem, qui haeret segeti, eamque arefacit, ct urit, eum sol prodieris elim vix lapsum , & in globulos volutum radiorum spieulis serit. Guttae enim vi tri vel uti convexi figuram gerunt, in quas radii incidentesti coacti facillime granum perurunt. v. S. Tempestas perniciosa, multos morbos afferens. V. q. Ait, dona diis dare debere pro suis quemque opibus.& multum interesse inter publica, & privata sacrificia. vera dicit, sed callida suam mentem tegit, parsimoniae proclivem . U. Io. In bonam vel malam partem accipitur sv devota ι ratione adiuncti . v. et s. Opponit haec praecedentibus. Pontifiees mactabant Diis Romae imperiique tutelaribus victimas exquistis pascuis saginatas, sed tibi. quae solos deos domesticos, ct eam pestres unius villae praelides colis, coronae satis sunt &c. venuste ludos facit Deos. V. r . Aliqui putant τι immuuis manur signifieare manum vacuam, quae nec victimam, nec hostiam , nec thura offerat . Benti ejus nominativum facit si sumtuosa hostia :sed ita pesturbat Ioel sensum . si immunis habet eum seri in sum, quem reiiciunt Dacterius, Costa , Benileius . immu nix , ajunr, non potest esse idem , ac innocens , pura. sed

259쪽

1q6 CARMINIM

Non sumtuosa blandior hostia, Μollirit aversos penates Farre pio, & saliente mica. etolis repugnat Pliniu , qui dixit omnibus immunis est quae adbuc diximus, i. vitiis . S alio loco , octilis tantum immunibus, i. malo; ita τῆ manur immunis subauditur steteris . ordo est: si rua manus aram ιmmunιs ter*ιe, non blandior molliυ erit aversor Penates cum sumtuosa hostia, quam eum farre pio oe fallente mica. Quamvis hoc videatur ad Phidilen pertinere, tamen tanquam moralis smientia aeeipi poster. Rosellus accipit το immunis pro τιν fine νnunere, ετ oscio, eumdemque habere sensum ait , illa superius : te nisa arriser: ita ut Poeta moneat Phidi len, ut in sacris faciendis se meminerit esse vere immu pem , idest fine munere, ει oseis.

CARMEN XXIV. AD AVARUM.

Seculi sui vitia infectatur , o rerum

remedium proponit .

INi ctis opulentior Thesauris Arabum, & divitis Indiae

Cae-- Dum feeuli sui vitia insectatur , & eorum remedium proponit, graviter nos instruit, & magnopere delectat , ad virtutem accendit, eodemque tempore, ut opinor , homi. nem illum avarum & inhumanum sugillat, in quem scriput quidem Odem et g. lib. a. Haec tamen, quam prae manibus ribemus, non paucis annis illi praecessit. Tripartito dividitur. In prima parte seculi sui vitia exponit , in secunda causas eorum aperit, in tertia remedia adhibet . laudanda ob sententiarum sublimitatem , numerorum concinnitatem , figurarum audaciam, verborum vim , locorum varietatem , ornamentorum delectum . colligitur ex v. 26. iactam esse ante annum 724, quo bella civilia finita sunt, saltem ante Arabicam expeditionem, nempe annum 727. 'V. x. Nuncupat thesauros Arabum pro Arabibus apuri

qui thesauros possidebant.

260쪽

Caementis licet occupes Tyrrhenum omne tuis, & mare Apulicum: Sic ligit adamantinos ue

Summis verticibus dura necessitas Clavos: non animum metu, Non mortis laqueis expedies caput.

Campestres melius Scythae aorum plaustra vagas rite trahunt domos io Uivunt, & rigidi Getae, Immetata quibus iugera liberas Fruges , & Cererem ferunt: Nec cultura placet longior annua IDelanctumque laboribus 1 sAEquali recreat sorte vicarius: Illic matre carentibus Privignis mulier temperat innocens:

V. Indieat instentes illas lapidum moles, quas avatus dives in mare conjiciebat ad construendas aedes . Similias te exprobrat in Ode i8. lib. a. quod scilieet I et secanda marmora, ct domos struat ad Baias submotra littoribus & nihil cogitet de morte sibi proxima &c. U. 6. Venisibus non significat magna aedificia in mari eo recta, nec capita eorum , qui ea extollebant , nee elavoiarum, quos tenet manu nec tos , sed metaphoriee dictum est : υertex est fastigium mannitudinis, summae fortunae, pro

V. ra. Coniungit duas voces, quae secum pugnant. Hi ma divisionem excludit , altera vero ponit. - liberas freges ostendit Poetae mentem, & indicat locum in verbis . apud Getas agri non sunt addicti privatis , nee per divisionem , nec per proprietatem. Iustinus ait de his populis : - haeeontinentis eir morum quoque 1 itiam disit nihil alianti concupiscentibus ; quippe distriarum eupido es , Itibi: es

que suae obtingunt. Qui munere suo functus est, & tempus datum insumsit, alteri haeredi locum cedit, aut potius alteri sequestri eorumdem amorum , idest curarum . V. 18. Temperat sibi a privignis. Latini dieebaeit 'miis visu ν pro 'priur genitur. Novercat innocentia morum

SEARCH

MENU NAVIGATION