장음표시 사용
111쪽
nita longe distant ab illis bonis, quae apud Gallos silijs primogenitis deseruntur: ea enim bona libera sunt, & nullis vinculis subiecta. Nostrates vero,ea bona maioratum uocant, quae ab aliquo ea lege alligantur, ut integra & indiuidua primogenitis perpetuo deserantur.
113 Tripliciter autem haec primogenita fieri solent: vel principis concessu, vel regiae legis benescio, vel antiqua su cessione: de quibus seorsum differendum est. Et in primis illud omni dubitauone caret, quod ea primogenita,quq principis concessu fiunt, confiscari posistant propter haeresim possessioris . Id enim expressim in ipso principis decreto declarari solet. Nam quoties rex noster concedit, ut quispiam bona sua Posteris primogenitis in perpetuum relinquat, &ut quas velit conditiones adiiciat, de Praeterea dat priuilegium, ut ne bona illa propter aliqua crimina publicari oueant: toties excipit crimen haeresis,& laesae maiestatis, propter quae
permittit, ut primogenita conscentur.
1M Quinimo si in ipso regis decreto nominatim concessum si, ut primogenita publicari non queant propter haer sim, &alia maxima crimina: nihilominus tamen confiscari possent, ut Ga-lindus noster rectissime censuit. Cuius sententia mihi vera videtur: ne ansa delictis atrocioribus relinquatur, ne veparo magna poenae, quae talibus debetur sceleribus, facile condonata esse videatur: denique ne ius cons cationis, quod regale est, datum esse censeatur
in praeiudicium ipsorum principis: praesertim, cum eiusmodi decreta re benescia, facile impetrari soleant, ac sine causae cognitione iusta. Gallia. in disputatione regia,cap. I 8. l. si unus. . illud.
de pactis c. i. quae sint regalia li. seudo. Ja 13 Nonnunquam relinquuntur haec bona primogenitis In testamento, aut contractu sine decreto principis : quod quidem fieri potest beneficio aut permissa regiae legis, qua generaliter omnibus conceditur, ut qui filios habent, possint inter liberos suos in tertia & quinta bonorum suorum parte, quascunque voluerint conditiones, dc quaecunque vincula & onera ponere. Qui vero liberis caret, id ipsum quoq, facere potest in omnibus bonis suis. fregia.l.Taurina. 27. J116 Illud autem in consessio est, quod si
is qui haec primogenita instituit, naereticus factus fuerit, privabitur illico illis& alijs bonis: nisi forte tradiderit filio possessionem bonorum, vel scriptura
primogenitorum: vel id factum ut per contraditi m onerosum, prius qua ille, qui primogenita relinquit, in aliquam haeresim inciderit: tunc enim ius illud
ruaesitum alteri, non fisco, sed bonoruomino acquiritur. fl. filius familias. Ddiui. a. de legat. I. regia l.Taurina. t 7.
c. cum secundum . de haeres. lib. 6 l. i. C. poenis fiscali. credi. praese. lib. io.J117 Sed hinc magni momenti exoritur quaestio, an primogenita legis regiae coces tu, sub ea conditione reueha, ut ne propter haeresim primogeniti confiscari queant: si haereticus iactus fuerit e rum possicilbr, publicari nihilominus possint: quod multi quidem negant eo potissimum argumento, quo supra diaxi mus, bona subiecta resti tutioni confiscanda non elle. Nam primogenita restitutioni obnoxia esse videntur . t l. Statius. g. Cornelio. de iure fisci. l. imperator de fidei commis liberta. Igneus in I.ulti .ad Siliani nu. I9. J118 Sed, ut mihi quidem videtur,contraria sententia verior est: quam euec Galindus confirmat, & argumenta non pau
ca comprobant. Primum, quod nulla lex
112쪽
lex inueniatur expressim prohibens, ne primogenita propter haeresim confiscetur. Deinde, quia si publicari possunt
maioratus, quamuis princeps nominatim concesserat, ut propter haeresim ea bona non confiscentur: multo magis
publicari poterunt, cum priuatus adsequis conficationem prohibuit. Franci Galin. in disputatione regia. Cap. I 8. Jayy Ad haec, regnum desertur primogenito , & in alia primogenita succeditur eodem ordine ac iure, quo in ipsum regnum: sed propter haeresim regis, non solum rex regno oliuatur, sed dc eius filii a regni succellione pelluntur: ut noster Lupus luculenter probat: ergo priamogenita pari ratione confiscari possunt. Γ Ioan . Lupus de iure Nauarrae
parte. I. F.7.J16o Deinde a te udo ad primogenita recte argumentari solemus: vastallus autepropter atrociora crimina non tantum
seudo priuatur, etiam antiquo, sed&filii de successores eius ab eodem seudoexcluduntur : igitur propter haeresim publicari possiunt primogenita. fc. I. 3.
denique. quae fuit pri. causa benefi amittera. c. i. si vastat. seudo priue.c. i.*. si vas saltus. si destu. sue.contro. inter domi. lib. seudo. l. 2. C. de liber.& eorum libe.& illic Bal. & alii. Bata in l. 3. de intemdi. & relega. Bal. in l. qui se patris. C. undelibe. Imo.&c teri in. c. a. de stud. J261 Accedit huc, quod primogenitus vere dominus est illorum bonorum, perinde atque alioru,que pleno iure acquisierit. Quid igitur prohibet, quin prin
ceps ea bona confiscare queat, quae hς- retici este inuenerit 3 Nam quod vere dominus illorum sit, nemo est, qui negare valeat. Quia dominium maioratus non est ablatum a primogenito,qui succedit in eum, nec per principem, nec
per aliquam legem , nec per eum qui maioratum secit. Relinquἰtur ergo,
ut simul cum ipsis bonis in primogenitum transeat : alioqui vacaret, ac nullius esset. Pr terea, cum princeps sa- cultatem concedit obligandi, permuta di , vendendi, & alienandi maioratu, non dat eo tempore dominium, sed tantum vincula soluit. Adde, quod non minus dominus est, a quo domini u 'abire potest . quid i quod maioratus minium usque ad mortem primogeniti durare solet: neque ideo minus d minus est, quod libere alienare non potest: quia nec pupillus, nec is, cui bonis interdictum est, alienare bona sua pos Iunt, & tamen veri domini sunt. l. non ideo, de rei vendica. l. ex alle. ad Trebel. l. is cui bonis. de verbo. obliga. l. vlti. g. sed quia. C. commv. de lega. Seneca lib. 7. de beneficiis.Oldra. con sit. 2 o 3. Decius consi. I9.Tira vel .de
3 6. nuncupatim isto in relectione de dominio. de lib. . de iusti.& iure.quetae
16i Nec nostrae sententiae obstat fundamentum suprascriptum contrariae Opinionis mam bona subiecta restitutioni,quq alicui, certaeq; person ς relicta sun propterea no confiscantur, quia statimius illi acquiritur, cui bona restituenda
sunt, quod longe aliter habet in Hispaniarum primogenitis: quae quidem proprie non sunt restitutioni subiecta, sed
potius ordine successionis legitimae a primogenito in primogenitum trans uiat: nec unus aliquid alteri restituit,
sed iure regio ab uno in alium trans s runtur,& haereditario iure desieruntur,
ut Oldrado, Alberico de alijs placet. regia. l. Taurina. I. Oldra. consi. 9 . Alberi. in prooe. digesto. Marti . Lauden . de primogenitura. quest .viti. Abbas cos l. lib. r. loan, Ciri crus lib. 3. de pria
113쪽
mogenitura. q. 2.Iacobus a Saa libro de primogenitura, nu. 37. JAccedit etiam, quod hi qui maior tus faciunt, non solent iubere, ut qui si piam alteri ea bona restituat, sed tantupraecipiunt, ut in ea bona primo succedat aliquis, deinde alius, itidem alis deinceps: ita ut ordine legitimet successionis ea bona perpetuo maneant in cognatione alicuius: ut proculdubio non tam sit haec bonorum restitutio, quam legitima quaedam successio: ac proinde .longissime distat ab eis restitutionibus, de quibus aduersae opInionis assertores
loquuntur: nec enim veteres unquam
legumlatores primogenita nostra via
a 6 His ad ijce, quod bona ellam restit tioni subiecta, & alienari prohibita,
possunt ii hilominus certis ex causis ipcomu ni utilitate, legis authoritate ali . nari: pol Iunt quoque legumlatoris a
bitrio post aliquod tempus ab eo resti-
. tutionis de prohibitionis onere liberari.
Quod olim post quartam generatione
detinebat, ut prudenter admodum Iustinianus conitituit. Pollant denique bona primogenitorum, decreto & indulgentia principum, propter priuata etiam utilitatem libere ac iuste alienari: multo igitur magis confiscari poterunt propter haeresim domini, in quo quide
magna versatur utilitas reipuolicae: cuius in primis interest, ne crimina sint impunita. fAuthen. res quae.C.commv. delegat. Authen. de reuitu. fidei commissi. c. ut iam ς. de sent. excommu. Ja 63 Sed neque retragatur nobis lex illa regia, quae concedit generaliter omnibus, ut in tertia & quinta bonorum parte possint quaecunque velint vincula &onera ponere. Nam illic nulla facultas datur, ut priuatus queat bona illa per-rtuo liberare a periculo cofiscarionis:
nec aliud prorsus addit libertati naturali, qua quisque in re propria moderator& arbiter est, quam quod permittitonerare liberos i tertia parte legitima, quet illis regio iure debetur: de quod ea onera prorogat ultra quartam generatione. regi a. l. Taurina. 27. l. in re mandata.
C. mandati. Authen. de nuptijs. f. di sponat. collati O. q. J166 Nec est cur quispiam putet, sub ea . legis concessione generali, permissum etiam illud esse, ut possit quilibet hanc
addere clausulam: Vt maioratus de ea bona prohibita alienari, nunquam co-
fiscari possint, ne pro crimine quidem haeresis, aut icta maiestatis. Ea enim adiectio non solum otiosa de inutilis ,
sed licentiosa etiam, atque temeraria
est. Nam quis unquam priuatis hominibus tantam licentiam concessit,ut lege principibus suis lim ponere possint,
qua regale ius confiscationis eludant,de horrenda crimina magnam parte impunita relinquant Euam sub generali concessu nunquam ea permissa esle vi dentur, quae lesi sator specialiter cor cessurus non esset. At vero, sic iam
ante dixi, princeps, qui facultatem c dendi primogenita tribuit, semper exci. pere sola, ut propter haeresim de laesema,cctatis crimen ea publicari possint. Nec milii fit verisimile, ut quod ptii ceps magni beneficii loco, quibus danitantum nobilioribus hoc priuilegium
concedens, expressim denegare soleta id generalibus verbis regiae legis coceia sum esse intelligaturo innibus, sutoribus etiam atque tonsoribus: ut queantisti pro libidine bona sua liberare a fiscatione, tam et sit corum mccestares haeretici fiant, aut proditores. fc.in generali. de regul. iuris lib. 6. c. cum inferior. de malo. dc obedi. Jac7 Accedit eodem, quod legumlatora indul-
114쪽
indulgen tia contegum est, ut morien
tium voluntates eo tempore valeant,
quo illi mortui sunt,dc quo iam rerum cominium amiserunt,& ab huius mu-di commodis & incommodis liberati sunt: haec tamen disponendi ac testandi facultas suos modo suosque limites habet: id est, ut ne contra leges quidquam disponere , aut tentare audeant. Nemo enim, ut apud Pomponium est, essicere potest, ut leges in suo testamento locum non habeant. At qui contra leges est, ut haereticorum bona publicari non queant. l. nemo potest. de lega. I. c. cum secundum . de haereti lib . 6. Abbas in rubri. de transactio. Decius in l. eu qui . de iurisdi. omni . iudi . quidquid Vistius dixerit in . 3 sed praedicta. institu. de testa. Ja68 Accedit etiam,quod pars magna poenae, impijs de haereticis debitae,in bonorum publicatione cosistit : quemadmodum plenius in exordio huius tractatus ostendimus. Illud quoque iustu in&are publica est, ut haereticorum fili j non solum perpetua notentur infamia, sed ut parentum bonis, patrimonioque priuentur. Quia parentes in filiis acerbissime puniuntur: ac diuitiae filiorum, parentum censentur: oc quia haereticora fili j debent paupertate sordere. Quamobrem a parentum quoque&confanguineorum successione habentur penitus alieni. Quis igitur serat, ut haereticorum fili j, quos pauperes & infames
esse legumlatores iustissime voluerunt: cautionibus priuatorum hominum, in parentum maioratus succedentes, diuiti js &. insignibus, aliisque praerogatiuis nobilitentur Nonne hic priuatorum pactiones iuri publico derogant nonne haeretici de horum filis iustae punitioni subtrahuntur quis ergo tot & tanta ablui da tolerare queat l. bona fides.
de positi. L isti culde. ouod met. causa.
c. vergentis. de reti. I.ius publicum.
de pactis.J169 Deinde incredibile mihi vIdetur , quod possit princeps ut quotidie sicit
facultatem dare, ut haec primogenita obligentur,& alienetur: & tamen ea cofiscare non queat in publica vindicta,&subiectorum exemptu, ac scelerum debitam ni eritamq; punitionem . Nec placet opinio quorudam existimantiu , principem concedere non poste supra tacta facultatem, praeserti in cu prim genita condita suerint regiae legis aut horitate: quia par aut maior est ratio, qua princeps eo casu id facere possit, qua cueius coces Iu primogenita iacta sunt: maiora siquidem ac sortiora cocedi solent
in indulgentia ab ipso principe data, quam a lege regia. Sed utrobique disi putare de princi's potestate, sacrilegi; est initar. Quid quod odiosum est ne quid durius dicam quod ea bona, quaelibera cunctis creata sunt, ita vinculis obligata permaneant, ut eorum com mercium pene sublatum sit. Iure igitur princeps ad naturalem statum ac libenistatem illa reducere potest: in quo mea quide sententia rex noster difficilis esse non debet, si modo aliqua iusta vel probabilis causa existat. fl. 2.C.de crimi. sacrile. l.altius.C. deseruit. & aqua. l. 2. si a paren. quis manu. sue. l. si unus. 3. U& in specie. de pactis.J
o Postremo absurdum id ex contraria opinione, praeter alia multa,consequeretur: quod Pollent uniuersi ciues omnium bonorum confiscationem perpetuo prohibere, ut legibus publicorum iudiciorum nullum omnino locum relinquerent: neque posset princeps qu piam facinorosum omnibus bonis, aut eorum parte priuare e quo quid absurdius dici, eogitariue Possit, ignoro. ari Supra
115쪽
i 7 i supra scriptis quoque argumetis sarusam esse quorunda opinionem ex istimo, qui concedentes, primogenita In damnum filiorum confiscari posse: aliud Hile
putabant in preiudicium trant uersaltu,s hae teticus filios non haberet. Maior enim causa confiscationis tunc es le virudetur . Nam si a filijs proximioribus
auferuntur ea bona, multo magis a caeteris consanguineis auferri poterunt,
qui a filijs excluderentur . Adde quod primogenitus haereticus, qui vere d minus est, in sui locum admittit fistu, qui caeteros omnes tam filios , quam extraneos excludit. l. si sequens gradus.
ad Sillania. Ja71 Sed inueni viros doctos, qui constanter afferebant, bona maioratus tunc saltem publicari non poste , cum eorum Origo ex contractu est: viputa, si in co- tractu matrimoni j primogenita facta suerint. Mea tamen sententia par causa
est huius casus &illorum: nam si semel in perpetuum bona suerint obligata, δcis ad quem peruenerunt, in haeresis crime inciderit, nil dubito, quin princeps iure suo uti queat: quia priuatorum pactionibus ius publicum mutari non potest: nec pars illa poenae, qua bona se teratorum publicantur, a priuatis im l ediri valet: eo accedente, quod non euior, nec debilior est prohibitio facta
in testamento , quam in contractu: nec magis seruanda sunt pacta, quae contra
leges sunt, quam testamenta. f l. ius publicu. de pactis. c. cum inferior. de.ma- Io. dc obedi. l. ea. lege.C.de condi.ob causam. l. cum . pater. j. libertis. Jc l. peto.
9 viti. de legat. r. l. pacta quae contra.
unde superuacanea est illius quaestionis tractatio, an primogenita confiscentur, cum de origine illorum non constat: ted antiqua luccessione, ac te
stibus semoribus secundum legem re stam comprobantur. Quia siue a lege, hue a rege oriso eoru sit, semper Epter haeresim coniticari poterunt. Quid quod antiqua illa primogenita, quoruorigo antiquior est hominu memoria ,& eam excedit, a regio concessu & b
neficio plerunque manarunt. Si quidem ante Taurinas leges nemo sere putabat maioratus fieri posse sine decretogis. Quini mo tape decreto principis praecedente nihilominus ab eodem confirmari solebant. Cum igitur in his beneficijs principum assidua sit illa e ceptio , ut propter haresim confiscari primogenita possint, relinquitur inde, quod quamuis de ea clausula non cor siet, ni nilo secius adi ecta esse censeri debeat. t l. quod si nolit. f. quia assidua. de editi t. edicto. l. vlt. C. de fide iust . J1 Est & alia species, in qua quidam putant, primogenita eripi posse a periculo confiscationis, cum is qui ea instituit, hac utitur clausula: Quod si quispiam primogenitoru in haeresim quod absit inciderit: volo ac iubeo, ut ab hora pretcedente haeresim, priuatus sit maioratu,& protinus in proximiorem transeat. Sed nihilominus verum esse existimo, ut eo etiam casu publicari queant: tum quia in fraudem confiscationis ea cla sula excogitata est, & priuatorum cautione legibus non est refragandum. Tu etiam quia non sane dispicio, quo iure, aut qua ratione id facere possit priuatus, cum de illa hora occultissima &incertissima sit,& rerum dominia non
tam facile ab uno euelli, aut in alium transferri queant sola hominis voluntate, absque aliquo naturali actu. Adde quod homo nequit eam fictionem inducere. D l. traditionibus. C. de pactis. l. I. de acqui. posse. l. vlt. T de suis& leg. haeredi. l. quod bonis. f. primo ad leg. falci. l.
116쪽
silcI. l. si forte. T. de castren . Pecul .vide Ruinu consit. t 29. lib. 2. Oroscium in. l. in traditionibus. T. de pactis. J27s Demum eo tantu casu existimo primogenita confiscari non posse, cum iaius plene quaesitum erat successori s quenti: veluti cum relicta sunt primogenita illi , ut post mortem alteri ea re stituat:tunc enim de haeresi condemna to illo, alter ante poenam erit: quia Ius certum ei quaesitum fuerat. Quod longe secus est, cum primogenita succes-uone perpetua ad incognitos primoge nitos transeunt. Et ita superioribus annis seruatum fuisse scimus, inter initia felicissimi princIpatus Caroli noliri Maximi: quo tempore multa primogenita desertorum , seditiosorum, ac proditorum, confisciua suerunt, nullo habitor aeremonias ecclesiae quantopere detestentur Lutherani, quantus earum
fructus sit. a caeremoniae ab impiis O nefariis Luneranorum conuictys νIndicantur, adductis ex vetec testamento aureoris
tibus qui lurimis. 3 caeremoniarum laus, ct fructus ex evangelica lege ostenditur. 4 Caeremoniarumfructus ex apostolorum ct sanctorum patrum traditione d
s Caeremoniarum dignitas ecclesiae cath licae auctoritare perspicue probatur. 6 Caeremonias, ab ipso Deo, ab apostolis, a sanctissimis patribus iustitutasfuisse, concluditur: ct quare in usu simi. γ caeremonia magni momenti sum ad de ponendamsuperbiam, O ad alia bona
delectu, inter illa, quae a lege, vel a rege, a contractu , vel ab ultima voluntate originem habuerunt. Quod quidem a christianissimo principe, &iudicibus doctissimis factum non esset, nisi iure quam optimo id fieri posse compertum habuissent. Et hic est interdum iustis.
simus finis harum vanitatum, ut quemadmodu ille ait, Quae male parta sunt, male dilabantur. Ea tamen Omnia vera equidem ac iusta nunc esse censeo: sed si falsa doctis videbuntur, sequar aut horitatem eorum , mutabo meam se
Contra hanc sententiam disputaruiduo iuris periti eruditissimi,quibus ego respondi libro disceptationum:an autecorum argumentis satisfecerim, alio, rum esto iudicium.
8 Aussores, qui execrandam hereticorum opinionem de caeremonjs,scriptis suis
9 Caeremoniae quid simi, O cur talem quis religionem tenere creditur , qualibus
I o Caeremonia cur tanti momenti simi ad coniectantam, cui quilibet religioni sit addictus. II Caeremoniarum prauitas haeresis ita eiwm est. i 2 Iudaei qui sunt genere, aut Malismet ni, si came suilla aut vino abs ineant, cursuspecti habeantur. 13 Pseudoprophetas venerantes, ridentur eos illorum nomine venerari, a quibus
missi putantur. I 4 Carnes, vinum, O alia bum odi qui
ex rotur, O ab inquisitoribus m niti gustare nolunt , quo numero b
117쪽
bendisint. tempta, asserunt licere quibuslibet es t s Luiberant , ecclesia prohibitione con- bis sine delectu uti.
V THERANr, alijq; huius teporis perniciolissimi haeretici , ut religi nem Christianam sunditus euertant, nihil in te latum , nihil incontaminatum , relinquunt. Scilicet hoc me- ditantes, ut extirpentur ab imis iura, fides, pietas, religionisque vigor. Inter alia autem innumera impia & profana dogmata, hoc quoque miscuerunt: ecclesiae caeremonias mi aliud esse, quam
virus & venenum pietatis et cum tamen caeremoniae pietatem maxime promoueant, atque conseruent.Tan tus quippe
est caeremoniarum fructus, ut illis rublatis, cultum diuinum frigescere atque perire necesse sit. Paucissimi enim sunt ad res diuinas percipiendas idonei, nisi ad eas sensuu adminiculis couertantur. 1 Quod si caeremoniae venenum pietatis eaeent, nunqua profecto Deus omnipotens .iam frequenter illas populo suo custodiendas mandasset. Nam si attentius vetus testamentum legeris, nullam fere paginam sine caeremon ijs inuenias. Vnum tamen locum , aut alterum in-
dicasse sat erit . Iethro ad Moysem in Exodo loquens, inquit: Esto tu populo
in his, quae ad Deum pertinent, vi r seras quae dicuntur ad eum, ostendasq; populo caeremonias, dc ritum colendi,
viamque per quam ingredi debeant. Et in Deuter. Moyses ipse ad populu: Qus
est alia gens sic inclyta, ut habeat caer monias, iustaque iudicia,& uniuersam legem, quam ego proponi hodie ante oculos vestros Postremo David ia moriturus ad Salomonem filium: Confortare, inquit,& esto vir sortis, &obseruaut custodias mandata domini Dei tui, ut ambules in vijs eius, & custodias cς- remonias eius , dc praecepta eius , & iudicia & testimonia. Exo. I 8. Dcut. 4.& 3. Reg. 1. JDeinde in euangelica lege, qua noviiij haeretici falso gloriantur, passim caeremonias multas traditas & v sitatas inuenies, quibus ipse etia saluator noster Christus saepe usus est. Nam de genib flexis, & in faciem procidentem ipsuro orasse, euangelica testatur historia. Sesuscitaturus Lazarum eleuatis sursum Oculis, voce magna clamauit: Larare veni foras. de paruulos complexans,&imponens manus super illos, benedicebat eis. & accepto pane benedixit, & fregit, deditque discipulis suis. Apostolus
quoq; docet,ut viri capite detecto, mulieres velato orent: aliasque non paucas caeremonias tradit.& Publicanus venii petens, percutiebat pectus suum, & discessit iustificatus. Ioa. II. Marci. T.
Lucae. 22. I. Timo. 2. Lucae. IS. Jc ali
Adnaec Apostoli plerasque caerem
nias ecclesiae docuerunt, de nonnullas in suis canonibus insertas reliquerunt.
Sanctissimi quoque & antiquissimi patres Omnes fere caeremonias, quibus hodie utimur, tanquam ab Apostolis traditas venerati sunt, easque obseruar ut,
& scriptis suis celebrarunt: quorum aliquos breuiter hoc loco memorabo. Dionysius lib. de ecclesiast. hierar. Clemens lib. s. recognitionum , Iustinus philosophus quaeit. ior. Tertullianus lib. de corona militis, Origenes in libra
118쪽
numerorum homi l. s. Basilius lib. de Spiritu sancto, cap. 27. Epiphanius in fine operis contra haereses, A mbrosius saepe in libris de sacramentis, Hieronymus ad Heliodorum in epitaphio N potiani:denique omnes ecclesiae Doctores veteres & recentiores id ipsum frequentissime tradiderunt.
I Praeterea, catholica Christi ecclesia,
quae columna est & firmamentum veritatis, C remoni)s in omni diuino cultu.& in omnibus sacramentis , semper ocubique via est: nec fuit unquam ulla vera, vel falsa religio,quae ritibus &c remon ijs prorsus carere potuerit. Quod quamuis haeretici verbis negare videantur, factis tamen fateri cogutur: in quo scut in cςteris omnibus merito deride-di sunt, qui damnantes antiquissimas& sancti ssi mas ecclesiae cς rem Onias salias ipsi nouas & profanas inducunt: Scilicet, omnipotens placitos tot secularitus
Retractet pater , ct mentem sententia
ndis noua tempestas P ea ne incoηstantia coelo Hos hcreticos vel Iamblicus ethnicus mouere debuisset, qui lib. de mysterijs,
lumine naturali tantum illuminatus,inquit: Oportet ritus adorationis anti quos , tanquam sacros conseruare semper intactos, nec demere quicquam ιnec aliunde quid addere. Ferme namqἐ& hoc causa ex titit , ut sacra fere omnia debilitata iam sint : propterea quod propter ipsam innovandi cupiditatem, permutata sunt semper, & permutari non desinunt. Haec ille, cap. de nominibus diuinis. Plato quoque in epinomide, loquens de his rebus, inquit: Horum omni u legislator, qui vel minimum entis habeat, nunquam aliquid innovabit: cavebit enim ne ad nouum reli
gionis cultum ciuitatem suam vertat
nec quq patria lege, vel cosuetudine de
sacri hcando firniata sunt, mouere audebit . Scire namque debet, mortalinaturae non elle possibile certi quicquade his cognoscere. Posthum ius quoq; , ut Liuius lib. 39. author est, innumerabilia extare dixit decreta pontificum, dc senatus consulta, quibus negotium fuit nisgistratibus datum, ut sacra externa fieri vetarent, & omnem disciplinam sacrificandi , praterquam more Romano, abolerent. Iudicabant enim
nihil taue ad dissoluendam religionem esse, quam ubi non patrio, sed exte
6 Sunt igitur caeremoniae ab ipso Deo, ab apostolis, a sanctissimis patribus institutae, ad honotem Dei de hominum utilitatem inductae. Illis quippe instruimur, monemur, erudimur, ad sublimiora prouocamur, illisque praeparMmur & proficimus in gratia de esiarita te . Nimirum graui nos mole corporis oppressi, valde quidem egemus , ad
somnolenti animi excitationem, commonentibus rebus : nam secularibus curis enervata virtus nostra, externis dccorporalibus incitamentas, siue vocu,
seu figurarum indiget, ut animi nostri vigor, spirituali operi robustius instet,& contemplatio nostra, tanto acrius in sublime prouehatur, quanto magis a toniti .antea obstupuerimus. Quamobrem orantes, manus leuamus , dc nunc stamus, nunc in faciem procidiamus, pectus tundimus, frontem crucesigna inus. In administratione sacramelorum, vestibus , vasis, ab sque rebus sacris utimur, multaq; alia similia agi
tinent. Quaequidem uniuersa propter nos ipsos fiunt, ut nos moueant, nos incitent, nos auertant, nos conuertat a
119쪽
δ De caeremoniuvisibilibus scilicet ad Inuisibilia: fidem
augeant, spe m confirment, & veram Inter nos charitatem Deo gratissimam,
diligenti an acephalaeo si, in diuinorum
7 Valent profecto caeremoniae, ut ceruicem se verba dimittamus, illam sub dentes redus sens bilibus:valent rursus, ut pereas, veluti per gradus quosda in
ad mysteria diuina euehamur: valent demum, ut qui corpore peccauimus, holocaustum etiam de nostris corporibus Domino iaciamus, qui & corpus Manimam a Domino recipimus. Aufer caeremon Ias ab ecclesia, de apud maximam christianorum partem Dei cultum extinctum videbis. Fac ne qui si quam orando, ad c tum oculos, aut manus lavet, ne flectat genua, ne pect' tundat, ne humi prostratus adoret, ne caput orans detegat, ne cum legitur tua
gelium audientes erecti stent in pedes, ne eucharistia cum ostenditur populo
omnia reuerentiae de honoris signa exhibeantur, utque id genus caetera praetermittantur omnia: dc intra paucos dies omnem pietatem , & quam vocamus deuotionem, quae ritibus modisque huiusmodi cu excitatur, de fouetur, augeturque , penitus extinctum videbis in
pectoribus hominum, & prorsus sugere Dei cultum. ste Dei cultum t diluine munera mentιs
Virtutem oesiopbiam tollessiera omnis homo est. s Abeant ergo pestiferi haeretici, de ecclesiae catholicae ritus & caeremonias irrideant , contra Dominum de Christum eius, contra Spiritum sanctum de E clesia m , contra vetus & nouum testamentu, cotra Apostolos de Apostolicos viros, contra summos Pontifices de sacra concilia, contra religionis natura , contra consuetudinem sominum, con
tra sententias omnium t sed Dominus subsannabit eos, de in interitu eorum ridebit. Et quamuis seductores isti,no argumentis sint conuincendi, sed igne: multi tamen viri docti hac illorum insanissima haeresim, scriptis suis liquido
consutarunt. fAlber. Pighius. l. r. hierar.ecclesiasti. e. vlti. Catharinus secunda claue scripturarum. Bunderius in compendio concertationis tit. 27. plenius Conra. Brunus libris de caeremon ijs. Confessio Polonica, c. 86. de deinceps. J9 Cum autem caeremoniae sint rῖtus quidam externi ad cultum diuinum cel brandum , relinquitur inde, quod taleqου isque religione tenere creditur, qualibus caeremon ijs utitur. Vnde si quis Mahumetem, aut eius os La, cinerem , vel sepulchrum adorauerit, aut seci cum ciderit, aut mori vel sepeliri voluerit ritibus Iudaeorum , aut aliorum infidelium: is proculdubio tali religioni
addictus vehementer esse praesumetur eidque usque adeo legum latoribus de iaris peritis placuit, ut qui talia siciunt,
hoc ipso pertinaces haeretici iudicentur,
de pro manifeste covictis habeatur. f c.
cotrachristianos.c. filis. de haereti. li. 6. Archidi. Ioan . And. dc Dona. in c. a. de haereti. lib. 6. Ioan . de Ana. In c. rac municamus. g. credentes. m. tit. lib. F. Lapus, Butri. de Ioan . Imolen . inclem. i. ,. vlti. de usuris. Siluester in summa, . verbo. haeresis. I. q. T. Fran. Squila cenis de s de catho. cap. is. Nicola. A relata.
de hqreti. nota. I. Jio Coucstiri ea possunt distinctione quadam ab Alsenso Castro tradita, quae
quidem vera de memoratu digna est ruamobrem hoc loco eam describenam duximus. In qu dam peccata natura ipsa proni sumus: puta,in auaritia, gulam , aleam , venerem, de alia id genus: de in liqc interdit ruimus pretcipites,
120쪽
etiam repugnante conscientia; capti ta men voluptate, quae quidem esca est malorum omnium, sed interim nil minus credimus, quam ea licere: nam ut 'pe Aristoteles ait, Intemperans quae mala
sunt, mala ille quidem esse nouit, sed agit ea victus & debilitatus, obiecta specie voluptatis . Alia sunt peccata, in quae natura non fertur eo, quod nil habeant , quo illam allicere queant: qua propter cu ad peccata eiusmodi voluntas indifferens ac dubia sit, consulit intellectum , qui est voluntati a consilijs,& nil in his agere solet repugnante conscientia, neque spreto intellectus iudicio i id circo in his maior est praesumptio malitiae, ac maior deliberatio creditur praecessisse, atque longe maior intelleistus error praesumi potest. D Arist.
lib. 7. ethi. cap. I. Se lib. I. magno. mora. cap. 23. dc iterum lib. 2. cap. 6. Alfonsus lib. t. aduersus haereses cap. I. de lib. i. de iusta haereti. punit. cap. I.Ji Hinc patet veritas huius assertionis, ex prauis caeremonijs haeresim presumedam esse: nam ad eas seruadas nulla esta natura pronitas: quamobrem vehemens inde suspicio nascitur, quod in
illarum electione voluntas regitur ab
intellectu, ita ut quod sicit, sic esse faciendum credat. Vnde facile intelliges differentiam illam, cur magis praesumatur haereticus, qui prauis ritibus utitur, quam qui alterius generis peccata committit: alioqui omnes qui ex quacunq, causa peccarent, haeretici essent, quia violant Dei omnipotentis legem. a. Ab eodem fonte nascitur suspicio vehemens aduersus eos, qui cum sint ex genere Iud ru, abstinent a carne suilla, vel ab his rebus,quae in Leuitico Sc aliis Hebraeoru legibus dicebantur immundae. Pari quoque ratione vehementer
suspecti sunt, descendentes ex Mahumeranis, qui vinum 3c suillam carnem exqcrantur, & qui caeremonias alias con
ficiunt, quae maiorum suorum legibu cauebantur: de item illi qui precatione
Mahumetis , aut Iudaeorum recitant γ& memoria retinent. Nam ad ea & id genus alia, nulla est pronitas a natura :quinimo isti contra naturalem appetitum ea operantur. Sunt enim pleraque
horum sapida, & voluptatibus,quibus
Maumettiani unice student, valde accommoda: ut nulla inde benignior coiectura capi possit, quam quod ista fiunt animo haeretico . Similia dici possunt
de ieiunijs istorum, ac de talibus multis , quorum nullam illi rationem reddere valent. f Leuit. I I. 4
1 3 Eadem dici possunt de his, qui pseudo
prophetas adorant. Videntur namque venerari eos nomine illorum, a quibus missi putantur. Unde cum superioribus annis impostor quidam se missum a Mahumete limularet, ac multos ex illius gente conuersos palam decepisset: dubium de nonnullas fuit, qui tantum conuicti erant de veneratione illi ex hibita. Placuit tamen omnibus,ut hi qui ex genere suo alioqui suspecti erant, haberentur ob eam rem suspectissimi. Et sicuti qui prophetam recipit in nomine prophetς, mercedem prophete accipiet,&qui recipit iustum in nomine iusti, mercedem iusti accipiet: sic etiam quiv pseudoprophetam recisit nomine pseudoprophetae, dignus est qui mercedem pseudoprophetae accipiat. Mai. Io. c. accusatus. g. ille quoque . de haeretic.
l. 6. Ji Quod si quispiam carnes, vinum, aut
alia eiusdem generis execretur et de m nitus ab inquisitoribus, ea gustare noluerit, is tanquam suspectus de haer si, & ut contumax puniri potest. Non