Iacobi Simancae Pacensis episcopi De catholicis institutionibus liber

발행: 1575년

분량: 569페이지

출처: archive.org

분류:

161쪽

ra De defensionibus reorum

1 Sed notanda dist nctio est, quam Ari

stoteles posuit lib. 2. magnorum moralium cap. 6. In continentiae, inquit,

binae 1 unt species: una quidem prorumpens, dc improuisa,& confestim proueniens: veluti cum speciosa in muliere viderimus, & confestim assiciamur, &ab assectit erumpit impulsus ad aliquid

perpetrandum, quod tortasse non expediat.' Altera vero velut quaedam imbecillitas, quae cum ratione auertente in

surgit. Prior igitur non admodum subreprehensionem cadere videtur inuandoquidem etiam virtutis studiosis potest euenire, callidis de ingeniosis: λcunda autem frigidis & melancholicis: tales nimirum reprehendendi. Ex hac igitur sententia, dii nonnullam defensionem habent, qui amore obcaecati sine deliberatione delinquunt: hi vero - nullam, qui amoris praetextu aliquid praemeditatum committunt. ac de his quidem Propertius ait: Von semperplacidus periuros ridet amates Iupiter. Et Plautus in aulularia.

. . nimis Nile in Pint , atque amor:

Si ebrio, atque amanti imprene facere quod lubeat, licet.

pectatore repentino dolore impietate aliquam dixerint . ut enim Plato in ii maeo inquit: Dolores admodum vehementes, morborum an mae omnium grauissimi sunt iudicadi. Et mox : Qui dolorem vitare obnixe conatur, neque cernere, neque audire recte quicquam

potest: sed rabie surit, & in eo habitu

constitutus, minime rationis est compos . Et Fabius: Dolor taee egit in la-- queos, in praecipitia compulit,& cruciatus laborantis animae vulneribus emist. Et Plutarchus in oratione consolatoria: Cum multae sint anime pertum bationes,omnium quam grauissima est dolor: multi enim dolore In furorem, nonnulli in in curabiles aegritudines rodam memorantur : sibi ipsis quidam prae dolore mortem consciuerunt. Mulieres igitur,quq improuisa inopinataq; morte maritorum, aut filiorum commotae , aliquid impium repente dixisse, conuictae fuerint:nec haereticae sunt, neque seuerius puniendae'. t l. si adulterata. g. imperatores. st ad leg. Iuli.de adulte. l. Grachus. C. eodem tit. Tira quel. de poenis, causa. I. J

Cato senior, irascentem a furioso tem-I ore solum distare dicebat. & Aristot es: Ira non nullos in furorem & insania adigit.& Chrys. Ira sera est vehemens &suribunda. Et mox: Inter iram & insaniam nihil differt, sed breuis quidam daemon est, imo quam qui daemonio vexantur grauior. Et Cicero lib. . tusculan. quaest. Quid est quo non progrediatur eodem ira, quo furor 3 itaque iratos proprie dicimus exijsse de potestate, id est, de consilio, de ratione, demente. f 7. et bi. cap. 3. de 6. Chysosto. in Ioan . homilia. 47. l

ira inconsulta haereticum aliquid dixerint, non protinus censeantur haeretici. Haeresis enim ab electione est: Ea vero quae proficiscuntur ab ira, non diiudicantur ex electione fieri: quia non ille

incipit, qui facit, sed is qui prouocauit

ad iram,ut Aristoteles tradit benignius ergo cum his agendum est. D c. haeresis. 2 . q. 3. et hi. s. c. 8. l. si explagis. f. I. ff. ad i. Aquit. l. quidquid calore.de regu. tur. Tiraquel. de poenis. causa. I. J

mentia bc venia, quae sine electione ab inuitis fiunt, secus vero si antecessit deliberatio. Diuinus qu dem Plato lib. . de leg.inquit: Per Ira facit,& qui subito

162쪽

Titulus

absq; voluntate interimendi interficἰt, ita ut consestim post impetum poenitentia sequatur: de qui columelia lacessiti, ideoque in vindrinς cupiditate perseuerantes, postea volentes intersecerunt, nec poenitet ea feci sis: altera caedes consulto, altera inconsulto commi IIa dicitur : maiora vero supplicia illis decet imponere, qui consulto per Iram delinquunt: illis contra, qui repente de incosulto, leuiora . Et Cicero: In omni iniustitia permultum interest, utrum perturbatione aliqua animi, quae pleruquet breuis est, Se ad tempus: an consulto de cogitato fiat iniuria: leuiora sunt enim,

quae repentino aliquo motu accidunt, quam ea, quae meditata, quae praeparata inferuntur. s. ethi. c. 3. Demosth nes oratione aduersus Midiam. Cicero lib. i . Osfi. dc lib. 2 .de inuentione. Tho. I. 2. quaest. 24. l. Grachus. C. adi. Iul.

de adulte. l16 Et quamuis delicta ab ebrijs comisIa,

inter crimina non sint ponenda, cum ad imperium vini admissa esse videantur, ut diuus Ambrosius scribit in lib. de Eliade ieiunio: is tamen qui semiebrius blasphemat, aut haereses dicit, puniendus quidem est, sed mitius, pro modo volutari; de scandali. l. omne delictu. g. per vinum. E. de re milita. l. respiciendu.g. delinquut. de pinnis. Vterq;

quel. de poenis. causa. 6. Albertinus de allertionita catho quaest. 36. J1i Magna reorum defensio esse poterit, si sorte inquisitor suspectus sit,ut reiiciatur, propositis in eum iustis reiectionis siue recusationis causis. Veluti si in micus sit, si colurauit in reos, aut si tale quippiam probari possit: nec enim ob causas leuiores recusatio admitteda est. I argv. c. per tuas. de simo. Cardi. inclem. i. de haereti. Angel. in sutuma ,

verbo inquisitio.J. s. Parisius consil. 2. lib. 6. c. vlti. s. q. s. Rebustus tracta. de recusatio. J x Sed in Hispania cum Inquisitor apostolicus reculatur, no eliguntur arbitri, ut de suspicione cognoscant: ne iudiciue ludatur, de causa fidei catholicae dis.seratur: sed in senatu causa recusationis su inmatim cognita, vel recusatus rei cἰ- tur: vel stiuola de frustratoria recusatione repulsa, inquisitor iudicare iubetur. Neque id iniuria: quia sicut proceditur appellatione remota, sic etiam spreta friuola recusatione procedi poterit. c. super eo. 2. c. cum speciali. de appellationi b. de inibi interpretes.s 3 Quidsutem si reus defensionibus suis

renuntiet, dicatque se habere rata testimonia, nec velle ut repetantur testes 8c communi iententia receptum est , hanc renuntiationem nullius esse momenti : quia non est audiendus reus perire sestinans. D l. non tantum .st de appellat. glo. omnibus probata in l. pacta inter haeredem. T. de paci. Jue Plerique tamen excipiunt eam spectu a iudicibus usitatam, cum reus id ipsum fatetur quod testibus comprobatu est rtunc enim superuacuu esse videtur iterutestes producere. f Bal. in a. si accii latoribus. C. de accusat. Paul. Orosius, de caeteri in dicta. l. pactum. ls s Verum utcunque in alijs iudicijs res habeat inquisitores nostri id seruare n5 debent. Pridio, quia veritas apertior erit publicatis reo testimonijs, de ab eo singillatim probatis : deinde, ut iustus sit actorum processiis, de reus ipse ac t stes semel atque iterum interrogentur: postremo, quia saepe rei solent reuocare

suas consessiones, quamobrem oportet, ut co uicti sint: adde quod mitius agitur cuin confesso , quam cum conuristo. c. non dicatis. I 2. quest. i. c. asserte.

163쪽

De defunctis

depraesumptἰo. l. r. g. si quis ultro. T. de ruaestioni b. Tiraquel. de poenis. Cau a. 3O. J36 Consanguinei reorum integri testes no sunt ad probandas defensiones:quia eorum interest reos absolui, quorum infamia ad eos usque porrigitur, si fuerint impietatis haeretisq; damnati: non sunt igitur admittendi consanguinei, neque Esnes, aut familiares, sed alij testes integri & sde digni. l. i.& a. m. deliber. caula. c. filii. de haere. lib. 6. J1 Sed est quaestionis, utrum reorum sanguinei de sensiones allegare possint, dc ad earum probationem sint admitte-d I. & cum rei vivunt & aetatem habet . Ipsi per se loquentur, nec ab alijs defendi possunt: sed audiendi sunt consa guinei duntaxat usque eo, ut inquisitores instruamur: de si quid ab eis fuerit prolatum, quod reo prodesse queat, id officio suo inquirant: & ita senatusco-

sulto cauetur.

38 Solent rei probare probitatem suam,& actus religionis ab eis factos, contrarios & aduersos erroribus obiectis.

Quod quidem prodesse potest ad praesumptionem haeres S diluedam. c. pen. de praesumptio. Batrandus consit. 3 7. lib. 2. J

De defunctis Titulus XVII I.

1 R, Ortem iustoru ecclesia laudare cre

Ioleat,improborum νοο o baereticorum memoriam dammare.

2 Reis vita functis, in aliis eriminibus alhaeresi, crimen cum parma ea tinguitur.3 cadauera reorum de alijs criminibus ab heresi, cur puniri non Ioleant. cadauera punitora insepulta relinque da non sunt.1 Cadauera oe oggab reticorum punienda cur sint. 6 Hereticus, post mortem condemnatur, ac se Nisus esset. 7 corpora hereticorum non sunt inter christianorum corpora sepelienda. 8 corpora hereticorum intem christianorucorpora non esse sepelienda, Iosis,

aliorum ea emptis comprobatur. 9 Sepulture ecclesiastice priuatis , ab u- reticol u excomm uiatione descendit.

I o Ossa ct cineres hereticoru, ct non suucadavera depultura priuari debet. ii Heretici defuncti memoria, oe fama iure damnatur .i 2 Defuncti heretici memoria quando damnanda sit.

1 3 Defuncti, quis pectus de bores lite pro

cedente objt, quo pacto causa tractanda sit. ιε Defunctus ureticus accusari potest atq;

damnari, et iapo i quadraginta annos. II Defunm memoriam qui defendere possent coram iudicibus. I 6 Filius vivo patre baeretico, cur ad eius defensionem non admittitur. ir citandi fiunt presentes o certi ad defuncti defensionem: absentes Nero i certι edictis generatiter Vocandi. 18 Bonis defuncti publicatis , ara teneantur successores ad fructuum restitutionem. i s Processus contra defunctum brevi tempore fiat. lis Defunctι causa ab instantia iudicii absoluti, se aduersus eum alti testes super

uenerint,ianuo tractari poterit.

1i Mortem sibi consciscere, no licet cuipia. 1 a Mortem mi consciscere quam horrenda O extarandum facinus A. is Mortem

164쪽

LI Mortem sibi consciscere, cur non liceat. χ' Occidere se ipsum me vagram licet, nisi a. Mortem sibi voluntariam inferre, nulla id Derti specialiter preceperit.

aucturιtas es , qua cisi Τιanis conce- 3o Mortem bi inferre non licet; multa tu dari.ι . men lirent, ex quibus mors volsequi .

as Occideres ipsium quiuis probibetur, dis tur, Nel aceeleratur. uino illo precepto, Von occides. 3I Omdentes se ipsos in carcere νbi pro- . Occidere fel lam contra naturalem im pter hsresim coercebuntur, quales cenclinat Iouem est . fendi sint.17 Occidendose i sim iniuria sit reipub' t 31 Confessio illam lucipi non debet, qui post

Deus teditur. plenam confessione sibi manus inserui. 2S Occisiorsui multo magis peccat, quam 33 Defunctorum h eticorum eati a quomsmiles qui injussu ducis a statione dia do sit tractanda, colligitur ex octava

Desu. sessone Concilir Constantiensis.

De destinctIS .

Tho. 2. 2. qu st. ro . arti. J J Sed neque cadauer puniri solet, quia

sensu & anima caret,ac poene capax noest. Viuos castigare decer, non mor

tuos, ut apud Stobarum est,qui Soph ellam reseri, ita dicentem : Quid iuuat mortuos, qui amplius non sunt, asiligeret Fabius quoque ait, Mortem quidefinem esse, nec saeuitiam ultra fata pro cedere rillumque valde crudelem iudicat, qui adeo hominem exuit,ut ibi pornam quaerat, ubi sensum doloris non inueniat. Postremo totius hominis crimen in solo cadauere iniuste punitur :quia ut Plato in Alcibiade inquit: Non est homo hoc, quod videm us fiagile deterrenum ζsed animus est, sed intellectus, qui omnem ambitum cadi, omne decursum temporis excedit. Et iterum in Axiocho .Soluta simul hac compage, animoque rursus in proprium restituta locum, relictum istud corpus terreniti atque rationis expers, amplius nequa leti homo. Et Ouidius lib. 3. de trist. Hector erat tu,cum bello certabat , ct ideTractus ab oemonio no erat Hector equo Quibus consentanea tradiderunt, Mercurius, Lactantius, Ambrosius, Mab istobae a. IcvTi pretiosa est

in conspectu Do- ,

mini mors sancto

runa eius, ut Pr

pheta regius ait: sie mors prauoru

cranda de detestabilis est. Et sicuti durat semper memoria iusti cum laudib': sc nomen impiorum putrescit, & tota est immortalis infamia . Quemadmodum igitur sanctorum mortem ecclesia Catholica quotidie celebrat:sic & impiorum & haereticorum lamnare Plet memoriam, ut de iusti lanentur, &consum dantur iniqui. ΓPsal. Ii F. Prouer. I O.JIn alijscriminibus, reis vita sun his,

crimen cum poena extinguitur : quia praeuenti sunt a summo iudice Deo, devocati ad maximum eius tribunal :dcve inquit Vlpianus is qui in reatu decedit, integri status decedit: extinguitur enim crimen mortalitate, & reus morte criamine liberaturo fl. r. cum seq. c. si re vel accusator. Lis, qui in reatu. ad L Iuli. maletha.l. contra pupillum. k. is qui ad maius.de re iudi.l. si poena is de poenis. ex Uistola..c. quorundam. 2 .distin.

165쪽

De defunctis

Stobaeus sermone. lxx. Fabius declamatione. I a Mercurius tris egistus in Asclepio. Lactan. de officio Del. c. 2 . Ambro. lib 6. exameron. c. o. cu seq.Cςlius lib. 2. lect. antiq c. 17.J6 Sed neque punitorum cadauera ins pulta relinquenda sunt, sed cognatis, vel qui biisibet petentibus ad sepultura

danda sunt: ut Vlpianus,Iulius Paulus, Diocletianus quoque atque Maximianus, Crudeles alioqui, tradiderunt. Accedit eode lex illa Deuteronomij: a-do peccauerit homo,quod morte plectedum est, de adiudicatus morti appensus fuerit in patibulo, non permanebit cadauer eius in ligno, sed in eadem die sepelietur:quia maledictus a Deo est, qui pendet in ligno: dc nequaquam contaminabis terram tuam, quam dominus Deus tuus dederit tibi in possessionem . Quem locum eleganter explicat Hieronymus in tertium cap. epistolae ad Galatas. Quam ob caulam nonnulli putat peccare iudices, qui corpora punitoruiepeliri vetant: quod equidem verum esse cesto, nisi sorte ad terrorem id pro magnis sceleribus receptu sit moribus, aut legibus constitutum e est enim hoc inhumanum, crudele, & horrendum. l. i. & viti. de cadaue. punito. l. obnoxios. C. de religio. Sc sumpti. sene. Deuteron. 2I. Siluester verbo, sepultura. quaest. Io.IOm. Maio. in lib. .sent. dist. 43. qua st. 4. Couar. lib. 2. varia. resolui. cap. I. nu. II. Js Sed quamuis in plerisque alijs criminibus liarc ua sint: in crimine tamen liqresis propter atrocitate eius, & reipub. documentum, non solum ad viuentem hominem, sed etiam ad cadauer, ad sepulchrum, ad ossa & cineres, ad memoriam& samam poena peruenit. Quod quidem iustissimum est, ut non modo corpora multorum, sed etiam plurimorum animae saluae fiant. Nam si iureae merito ab ultimo parricidio, ut Fabius ait, exigitur poena trans hominem: quato rectius ab heretico grauior poena exigenda est, qui suam primum animam, deinde similiae suae, postremo totius rei Pub. perpetua morte studet occidere.

Fabius deesa. 6. Jώ Itaque aduersus haereticum inquiritur etiam post mortem : de si de eius haeresi plane constiterit, condemnatur ac si viuus esset, bonaque illius publicantur,& ab haeredibus auferuntur: & insuper

declaratur excommunicatus:& iterum excommunicatur, quod attinet ad operationes viventium, ut pro eo non fiant Preces,neque oblationes,neque in locos acro sepeliatur. c. accusatus. g. in zo. de hqreti. lib. 6. c. a nobi S. 2.de sent.excomuni. c. sane Psertur. 24.quςst.2. l. Ma nich s.c.de haereti. s. lion. lib. 2. de iusta haereti. punit. cap. I 9.cum .seq. J7 Corpora igitur haereticorum, defensorum , & receptatorum non sunt inter corpora christianorum sepelienda. Quinimo, qui scienterea ecclesiasticae sepulturae tradiderit, excomunicationis sententiae subiacebin&ab illa no est absoluendus, donec propri s manibus haereticoru corpora publice effodiat,& extrahat,& eorum ossa eruat atque proiiciat: quod tamen tunc fieri debet, cum a fidebum corporibus di l cerni possunt. Γ c.

sicut.de haeret. cap. 2.eo. til. libro. 6. pri ma instrv. Hispalen. cap. 2Ο. cap. sacris.

8 Sic etiam Iosias occidit omnes sacerdotes haereticos, & eoru in ossa commisit igni: & aliorum ii reticorum olla de sepulchris tulit, &combussit ea. Et Irene Augusta effodiit ossa socri sui haeretici, de combussit illa: quod merito a catholicis viris laudatur. Plato quoque diuinus huic sententiae legibus suis accedit,

lib. I O.

166쪽

Titulus

lib. i o. statuens, Impios vita functos

tra regionis fines insepultos eiiciendos . Qui autem, inquit, eos sepellerit, impietatis crimine a volente accusetur. flib. . regu . cap. 23. & lib. 2. Paralipo. p. 3 4. Nicer norus. lib. II. ecclesiast. hist. cap. 27. ly Poena haec priuationis ecclesiasticae sepulturae ab haereticorum excommuniacatione descendit: non enim alii sepeliendi sunt in sacris locis, quam hi qui

in religione christiana initiati,Scin v ra fide, & poenitentia decedunt. Vnde a sepultura ecclesiastica excludutur omnes infideles, pueri nec dum baptizati, haeretici excommunicati, & qui in manifesto peccato, de quo no egerunt pinnitentiam, moriuntur: veluti qui ubi ipsis consciscunt mortem, qui furti,r pinae, aut usurarum damnati fuerunt, de quo satisfacere noluerint: nam hi a communione fidelium excludendi suerunt: & quibus in vita non communicamus, ijsdem nec post mortem communicare debemus. Postremo indigni sunt ecclesiastica sepultura, hi pro quibus orare non licet: no enim praecipue ob aliam causam corpora defunctoruin sacris locis sepeliuntur, quam ut hi, rui eadem loca ingrediuntur, Deu prolis precentur: quamobrem sepulchra

mortuoru dicuntur monumenta, quia monent vivorum mentes, ut desunct rum recordentur, authore August. lib. de cura pro mortuis agenda sc. cu grauia. I 3 .q. L. c. ra parte. c.sacris. de sepultu. Clemen. i. eo. tit. Alson. lib. 2. de iusta haereti. punit. c. i8. Brunus lib. . de caeremonis s. cap. 2. &cap.7. Jio Non solum haereticorum cadaueras peliri non debent, sed neque ossa, neq;

cineres eorum: quia eadem omnino ratio prohibitionis, in his, atq; in cad veribus est. Adde quod olim corpora

XVIII. I ast

defunctorum cremari solebat, sed oss & cineres sepeliebantur. Alia mulo de sepulchris, & ritibus sepeliedi ac dς alijs id genus, plures ante nos frequentissime tradiderunt. Dionysius de e cles hier. c. 7. Ambrosius di Nausea ita de Tobia cap. r. Chrysost. in Gen. h

mi. 66. Augiast. lib. I de civit. Dei cap. I 2.&iterum lib. de cura pro mortuis gerenda. Plato lib. I 1. de leg. Lactantius lib. c. diuina instit. cap. I x. Plutarchus in vita Lycurgi. Stobaeus sermone I ao. Caelius lib. II. lectio. antiqua. cap. I s. cum seq. Thomas. 2. 2. quaest. 3 2. Abulen. Levitici. Io. quaest. Io.& viti. Titelmanus in ecclesiastem cap. 6. Gerson parte. 2. tractatu de solicitudine ecclesiasticorum .conclu. 6. JII Memoria & sima haeretici defuncti iure damnatur, ut supra diximus. Vnde inconcilio Costantiensi patres huiuscemodi sententiam protulerunt: Concialium pronuntiat haereticum Ioannem Vulesessi ac memoriam eiusdem condena &mandat ex humari ossa ipsius,&cremari. sess. 8. & cap. accusatus. f. in eo. de haereti. lib. 6. l. Manichaeos. C. eodem tit.JI 2 Procedi tamen contra memoriam defuncti non debet, priusquam de illius haeresi plane constiterit per legitimas Phationes, quae ad condemnationem sufficiant . Quod prudenter admodum quarta instructione Toletana cauetur: cui accedit, quod non est accusandus defunctus tanquam haereticus, Propterea quod aliqua haeresim dixerit, vel stridiserit, nili ante constiterit de pertinacia eius: quia non sequitur necessario, illuhaereticum fuisse, qui dixit vel scripsit haeresim . Adde quod plenior, clarioseque probatio exigenda est contra de ctum, qui se defendere nequit, quam

contra hominem vivum : qua ratione

R. plura

167쪽

rso . De defunctis

lura iuri s solemnia necessista esse in te

amentis, quam in contractibus viventi uiri , cunctis legumlatoribus equum visum est. f . instruet. Toleta. cap. 7. Arist. problemat. 3. parti. 29. Bal. in c. i. g. siquis. si de in uesti. inter do. &vassa. li oriatur. lib. seudo. Jr3 Si vero quispiam suspectus de haeresimortuus fuerit lite pendente: recte iudices poterunt causam peragere, ut vel ab solitant eum, & eius haeredes, vel f mam de memoriam condemnent, b nis etiam publicatis : nori tamen imponere debent haeredibus poenam pecuniariam propter solam suspitionem , qu a morte suspitio extinguitur. l. I. C. ex delictis defuncto. de illic Bal. c accusatus. 3.porro. de haereti. Iib. 6. Aegidi. Bella me. dccis. 677. &,63o. Ioan . de

Ana. in c. si quis episcopus. de haereti. Jx Nonnulli palant, ii reticum defunctuaccusati non posse post quinquenium , quia post hoc tempus legibus civ i libus

non licet acculare apostatam. Verior tamen sententia est, quod accusari potest atque damnari h reticus etiam post quadragintaannos: eicea tantum bona confiscantur , quae spatio quadraginta annorum tuerint bona fide ab haeresib possessi . l. 2. & ibidem glo. & Bar. C. de aposta. c. vlii depraescript. lib. 6. prima instruct . H: spalen. cap. ao. Felinus in c. cum nobis. de praescripti Brunus lib. s. de haereti. cap. IT. Jas Fibh, de succeilbres, & alii omnes quorum interest,vocandi sunt ad memoria defuncti destndendam : hi enim audiri debent, quibus nocere potest selitentia; me indicta causa damnentur ASed hoc amplius aiunt Albericus Sc Aegidius, quemlibet sine delectu audi edum elle, qui velit memoriam & famam desun- dii defendere . Quod equidem non Minnino Iciiciendum censeo, si modo

probabilem eausam desensionis, qulia

quis ille sit, attulerit: nam & unicuis Deus mandauit de proximo suo: de natura inter omnes homines cognatione quandam constituit: & in omnibus rebus, praesertim fidei & religionis, ominnes sumus fratres in Christo. Postr mo humanitatis ratione cuiuslibet a Dpellatio pro ho initae ad mortem damnato admitti solet, nec quaerimus cuius intersit: multo ergo rectius admittenda pro desu ncto defensio est, qui se de-

findere nequit. fc. filii. de haereti. lib. 6. prima instruet. Hispalen. cap. 2O. l. naita diuus . de adoptio. Aegidius decis. 678. & 67 9. Alberi. in rubri. C. de haereticis. l. ut vim. de iusti. & iure. l. non tantum . de appellat l. ad dictos. C. e .l demtit.JIO C erum v uo patre filius non admittitur ad eius de sensionem, quamuIs ipsius filii plurimu intersit. Quod ideo fieri solet, quia pater se ipsum desen d ire longe melius poterit, cum certior sit de veritate causae. Demum principaliter tractatur de damno patris, ad filiuautem peruenitur ex consequentia:quo

casu filius non est audiendus, nisi Hrie pater ellet mete captus, qui loco abse tis & mortui habetur. Iglo. Alex. & caeteri in l. de uno quoque. de re iudi . simvlu. in c. quamuis pactu. de pactis lib. 6. Alex. & alii in l. saepe. de re iudi .li 7 Qui autem praesentes de certi fuerintea his, quorum interest, citandi sunt ad desuncti defensionem : absent cluero& incerti vocandi sunt generaliter est, ctis, vel praeconiis secundum consuetudinem prouinciae. Si vero non comparuerit, qui defunctum defendere velit: iiudices defensorem idoneum eligent. LPrima instruct. Hispalen. cap. LO. c.

vlti. de electio. lib. 6. Aegidius decisio. 679a. si eo tepore.C. de remis. pigno. J

168쪽

Ditulus XVIII.

ra Quaestionis est, an publicatis bonis

defuncti, teneantur successores ad restitutionem fructuum : de aequius est, ut non teneantur, si bonae fidei possessoressuerint, nisi ad fructus perceptos a tempore litis contestatae: hoc enim aequum est,& multis iuris capitulis continetur. Quamuis aute prima instructione Hispalensi generaliter caueatur, ut bonis defuncti publicatis auferantur bona cusructibus a quocunque successere: id tamen accipiedum est, de malae fidei posse cibus, vel de fructibus perceptis

ost motam litem, ut paulo ante dixi.

l. sed Ze si lege. g. r. cum seq. de peri.

haeredi. l. terminato. C. de fructi.& lit. expen. prima instrv. Hispalen. cap. 2 Q.

l. non cst nouum. de legi&J19 Illud quoque iudices.obseruabunt, quod quarta instructione Toletana prudenter cauetur: ut proces ius contra ii

fiunctu ni breui tempore fiat, longis reiectis ambagibus, & ut in Musa non supersedeant propter desectum probation uni : nisi forte sit verisimile, quod i tra breue tempus alii testes superueniet. Si vero plena probatione defunctus co- uictus non fuerit, protinu absoluedus est ab instantia iudicii, & bona succes solibus libere dimitteda. c. accu satus. f. porro. de haereti. lib. 6. . instruct. Toletana. c. 7-Jao Si vero postquam defunctus fuerit absolutus ab instantia iudicii, superuenerint aduersus eum alii testes, tractari denuo causa poterit, & alterius instantiae testimonia vim suam integram seruat,

vi cum istisco iungi queant ad plenam haeresis probationem. Nam etsi pere pia instantia pereant acta ordinatoria ,

quae instantiam illam respiciunt: ut datio fideiusseris, iudicio silli, citatio, liti*contestatio , de si quq sunt generis eiu

dem: ea tamen acta,quae ad causam ma

gis, quam ad instantia pertinent, pere- tpta instantia, nihilominus vim suamnabent,ut in alia instantia noceant eidereo,eiusque successoribus. Quae quidevera est & recepta, & usu etia comprombata sententia. Bar. in l. cum lite. iudi. solui. Hosti. Abbas de Felinus in c. cau samque. I .de testi. Aleccolas l. 1 3. lib. r. Ias. Alciat. de caeteri in l. is apud quem.

a I. Antequam de eis dissera, qui propter

haeresim vincti, mortem sibi consciuerunt, quod saepe ab his fieri contingit.

quos totos daemon possedit: no erit alienum breui ter nuc aliqua de hac execra dat morte perstringere. Fuit quippe multorum perniciosus error, sed eoro, qui verum Deum ignorarunt, existimantia quod spe vitae melioris, aut pro gloria adipiscenda, vel taedio vitae, vel pro de- . decore, vel dolore fugiendo, liceret uni cuique mortem sibi consciscere. Vsque adeo autem haec insania apud quosdam inualuit, ut Plinius dicere no dubitari esse id optimum, quod homini dedit natura in tantis vitae poenis. Vnde Chry- . sppus, Empedocles , Zeno , Cleantes, Lycurgus, Demosthenes,Themistocles, Annibal, Cleomenes, Brutus, Cato Vticensis, Marcus Antonius, aliique multi,

qui viri fortes, prudentes & sapientes habebantur, mortem sibi ipsis nefaria

consciuisse traduntur: contra quos V

rissima rectius philisophantium sententia est, nulli unquam id licuisse, nec esse hoc viri sapientis, aut sortis. Nam ut apud Curtium est lib. 1. hist. Alexadri

Fortium virorum est, magis morte contemnere, quam odille vitam . Quod dei Pythagoras, Plato, Aristoteles, re caet ri om nes docent. t Plato in Phedone&lib. 9. delegit, . Arist. lib. 3. et hie.

169쪽

. De Istinctis i

12 Hoc ampi Ius habet christiana plutosophia: non solum id non licere, verum etiam horrendum, & execrandum facinus esse, mortem sibi aliqua ex causa consciscere, quia locus salubri poenitentiae non relinquitur. Quam sententIam Origenes, Chrysostomus, Hieronymus, Augustinus, & uniuersi theologi comprobant. t Origenes lib. 2.In Iob. prope finem : Lactan. lib. 3. diuina. institu. e. I 8. Chryso. in Epist. Pauli ad Galat. Cypria. lib. de duplici martyrio. Diuus Petrus apud Clemetem lib. 7. recognit. Hiero. epist. ad Paula. Theophylactus

in Matthae. cap. 27. Augusti . lib. I. de civit. Dei. c. II. cum seq. e. si non liacet. c. placuit. 28. quaest. s. Alex. Ales 3. parte quqst. 34. memb. 2. Tho. i. a. quaest. 6 . ar. F. & innumerabiles alij. J23 Sunt autem huius sententi; sundamenta sortissima , verissi ina, & euidenti sisnaa. Primum, quod homo non est vitie dominus, sed solus Deus vitae largiatori iuxta quod ipse in Deuteronomio inquit, Ego occidam, & ego vivere faciam . & alibi Sapiens ait: Tu es D mine, qui vitae & mortis habes potestatem. Grauissime igitur in Deum peccat, qui quod eius solius est, usurpat violentissime. f Deuter. c. 3 2. sapient. c. I 6. Ja 'Deinde nulla est ait thoritas. ut ait

Augustinus quc christianis in qualibet

causa ius voluntariae necis attribuat rnec enim seu stra in sanctis, canonici sq, libris, nusquain nobis diuinitus praec prum, praemii sumue repetiri potest, ut vel ipsius adipiscendae immortalitatis, vel villus carendi,cauediue mali causa , nobismet Ipsis nece inseramus. Quod

Ridem non siisset omissum a summo eo linissatore nostro, si id ullo modo liceret. August. h. i . de civit. Dei.c. 2αJ13 Accedit eodem, quod in diuino illo Praecepto, Non occides, quo non aliauam hominis reccisio prohibetur, euientissime includitur, nem Ine seipsum unquamoccidere posse. Nam qui alterum occidere prohibetur, multo magis prohibitus est, ne sibi ipsi mortem consciscat. Nec enim qui se occidit, aliud quam hominem occidit. Quin mo sui ipsius homicida magis contra charitatis ordinem peccat, qua occisor alterius:charitas quippe ab illo incipere debet, qui habet eam. Vnde praeceptu diuinum dicit, Diliges proximum tuu sicut teipsum. Et eccleuasticus inquit: Qui sibi nequam est,cui alij bonus erit Martianus quoque iure consultus, puniendum me illum ait, qui sibi manus Intulit : quia is qui sibi non pepercit ,

multo minus alii parceret. Contra hos, ut ait Seneca, inuentum est, ut aliquid post mortem timerent. Nihil non ausus

suit, qui se potuit occidere. f l. praeses

C.de serui t.& aqua ecclesiast. I .l. vlti. de rebus eorum. Tho. a. a. quaest. 26. Meaeteri theologi in. lib. 3. sent. distin. 28. cum seq. Seneca declamatione quarta. J16 Praeterea se ipsum occidere , facinus est horrendum , & contra naturalem inest nationem, sicuti apud omnes the logos satis constat: Dedit enim natura ipsi, ut ait Cicero, virtutum omnium initia, eademque rebus omnibus eam vim inseruit, ut appetant sui conseru tionem,&resistant corruptioni. Quod experientia docet, & Aristoteles tradit libro secundo de generatione . unde vim atque iniuriam propulsare omni iure cuilibet concessum est. Γ l. ut vim. de iusti.'&iure. J

17 Ad haec, is qui se occidit , iniuriam

facit reipublicae, cuius membrum erat, quod temere aut horitate priuata, imo satanica , praecidit inuita republica .

Me tatum sibi ipsi Suniuersae respub.

iniurius

170쪽

Titulus

iniurius est, qui nefandum hoc sicinus

perpetrat: verum etiam Deum ipsum grauissime laedit, seruum eius Occide do contra Domini & creatoris voluntatem atque praeceptum . unde Plato in Phedone, sapienter admodum ait , nefas esse, hominem sibimet manus as

ferre : nec aliter irasci Deum, si id faciat , quam dominum , si quod se mancipiorum occiderit. Iosephus quoque inquit lib. 3. de bello Iudaico: Qui Dei depositum ex corpore proprio eiecerit, maxime peccat. Nam qui corporis vincula dilioluit, quae lege diuina innexa sunt, is proculdubio legem Dei subuertit: non enim licet animam soluere, nisi ei, qui ligauit qui posuit thesauruistum invasis fictilibus. Iosephus lib. 3. cap. I . plenius Aegesippus lib. 3 .de excidio Hierosolymitano. cap. decimo

septimo. J

18 Accedit etiam, quod militiae desertor, qui astatione discedit iniussu ducis, c ite puniendus est: sed multo magis de-nquit vitae desertor , qui ab huius vitae Olitia iniussu Dei discedens, seruum eius occidit, & illius opus dissoluit: e go maiori suplicio, & execratione maiore dignus est. Quamobrem Pith goras recte vetat, ini ussu imperatoris, - idest, Dei, de praesidio de statione viatae decedere. Sumus enim hic omnes velut in acie, loco unicuique suo ab imperatore Deo assignato: nec aliud est vita hominum super terram, authore Iob quam militia: & ut est apud Ap stoluin, Colluctatio nobis omnibus est aduersus carnem, de mundum, & contra principes tenebrarii: de facti sumus istaculum mundo, angelis de hominibus. Praeclare igitur Cicero in somnio Scipionis inquit: Pijs omnibus retinendus est animus in custodia corporis . Nec iniussu eius a quo ille est no-

. III

bῖs datus, ex hominum vita migranduest: ne munus humanum assignatum a

Deo , defugisse videamur. Quod de Macrobrius illic post Plotinum comprobat. l. non omnes. f. desertor. de re milita. Pythagorae sententiam retulit Cicero lib. de senectute. Macrobius lib. I. de somnio Scipionis. J

' Quod si quo casu liceret sibi ipsi mor

tem conscii cere, tunc esset maxime,

homo absque peccato est: puta post baptismum, vel statim post iustam poen Mientiam : sed tunc minus id licet, quia maius peccatum est occidere innocentem: ergo nullo casu licet. In summa

illud constantissime credendum est , nulli unquam licuisse sibimet manus inferre, nisi fons ipse iustitiae Deus specialiter hoc, aut prae merit, aut certi sisima inspiratione suaserit: qua ratione

recte defenditur Sanson , dc laudantur ab Eusebio martyres quidam: dc Hieronymus ait, non licere propria perire manu, absque eo ubi castitas periclitatur . Quod si qui leguntur sibi alijs ex

causis sortiter consciuisse necem, aut infirmitas erat, morte quaerens dolorufinem, aut ambitio, aut dementia. Id

enim & Deo displicet: et gentium etialegibus prohibetur,ut eleganter Cyprianus inquit libro de duplici martyrio. c.

si non licet. c. non est nostrum. 23. q. s. Crysesto. in Ioan . homilia. 8 . Ambrosius lib. 3. de virginibus. Eusebius it. 8.histo. ecclesiast. cap. i 2. de cap. I T. cap. displicet. 13. q. 4. Paulus diaconus lib. II. de gestis Romanoru, cum loquitur de pugna. Nicepho. lib. 7. cap. I 2.cum proxi. 8c cap. 1 i. Callimachus in vita

Attilae. J

o Multa tamen licent, ex quibus mors vel sequitur, vel acceleratur, sed praeter intentionem inferendi sibi mortem: Ii cet enim se non defendere ab interfectore ilicet

SEARCH

MENU NAVIGATION