장음표시 사용
211쪽
fidei & morum errare non potest: quia . regitur Spiritu sancto, qui nuquam illi deserit. Et Christus Deus noster, qui caput est ecclesiae, adest semper & aderit eiusq; ad cosummatione 'culi. Prςterea, ut apud Matthaeu est, portet inseri, id est,
haereses & errores, no praeualebunt aduersus ecclesiam . Et Paulus ad Timo. theum scribes ait: Ecclesiam esse columnam &firmamentum veritatis. Vnde
relinqvitur plane, quod si possibile e
set, ecclesiam in aliquo errare, is qui sequeretur illam, nequaquam erraret: quia error ille insuperabilis esset. E contrario autem si possibile esset haereticos non errare, qui tamen sequeretur illos contra ecclesiam, non possent non errare . Quid Z quod tam est impossibile
ecclesiam errare, quam haereticos in haeresibus non errare. f Ioan. I . Matth. 27. ad Ephe. . Matth. I s. & I. Timo. 3. Torque. lib. 2. de ecclesia. cap. 9 I. Tostadus parte. 2. defensorij cap. 22. cum seq. Gaspar lib. 2. arti. 3. cap. I. Canus lib. . de locis theologicis. cap.
. Michael Medina lib. I. derecta in Deum fide. cap. I 2.416 Illud quoque verissimum est, quo solo uniuersae lutheranorum haereses pla- .nissime consutantur: quod ecclesiae traditiones in rebus fidei & morum, qua- uis scriptae non fuerint, non minoris sunt authoritatis , quam ipsa scriptura sacra. Est autem traditio ecclesiallica, doctrina Christi, vel apostolorum, vel discipulorum, viva voce tradita, & cotinua fideliu successione a patribus in filios transfusa , & consuetudine peruetusta firmata. Quae licet in libris sanct rum patrii scripta sit, nihilominus tamen traditionis nomen retinet,ut recte
docet noster Aiala. flib. de diuinis apostoli. ecclesiast. traditio. in principio. J17 Veritas hujus propositionis patet eu1
dentissimer quia multa alia secIt & d cuit Iesus, praeterea, quae in euangelio continentur: & plura docuerunt,& pridicauerunt apostoli, ab eodem Saluatore & a Spiritu sancto edocti,quam qu*sacris literis comprehensa sunt. Cum ergo doctrina viva voce tradita no minoris sit authoritatis, quam si literis diuulgetur,relinquitur inde quod aequalis est authoritas traditionis & scripturae rquod multis etiam locis sacrarum lito. rarum perspicuum fit. Ac primum quidem Paulus scribens Thessalonicensibus, inquit: Fratres state, & tenete traditiones quas didicistis, siue per sermo nem, siue per epistolam nostram. Deinde ad Timotheum scribit: Tu ergo filimi co fortare In gratia, quae est in Christo Iesu:& quae audisti a me per multos testes, haec commenda fidelibus hominibus, qui idonei erunt alios docere. Postremo, in actis apostoloru legitur, quod Paulus perambulabat Syriam se Cilici confirmas ecesesias, praecipiens custodire praecepta apostolorum, & seniorum . Et paulo post, cum Paulus &Timotheus pertransirent ciuitates, tr debant eis custodire dogmata,quae erat decreta ab apostolis c& se moribus, qui erat Hierosolymis. Ioan .viti. 1.Thelia. 2. & 2. ad Timo. 2. Act. l I. cum seq. J28 Eandem quoque veritatem sancti omnes pastores & doctores ab origine nascentis ecclesiae uno ore fatentur : qu rum aliqua testimonia breuἰter hoc loco memorabo. Primo , sacer ille Di ny. c.. I. ecese. hierar. testis est, apostolos partim scriptis, partim non scriptis institutionibus multa nobis tenta a tradidasse. Ad hoc, Irenaeus lib. aduer sus haereses, docens sumenda esse veritate ecclesiasticae traditionis: Quid , inquit, si neque apostoli quidam scripturas reliquissent nobis, non eo portebar, ordinem
212쪽
oldinem sequi traditionis, quem tradi dςrunt his, quibus committebant ecclesias ξ Et Origenes in prooemio libri primi de principijs ait: Seruanda est ecclesiastica prςdicatio per successioniS Ordinem ab apostolimradita, & usque ad praesens in ecclesijs permanens: de illa sola credenda eli veritas, quae in nullo ab ecclesiastica traditione discordat.
Multa praeterea magnus Basilius in eande in lententi ani docet libro de spiritu sancto, inter alia dicens: Dogmatum, quae in ecclesia praedicantur, quaedam habemus ex doctrina scripto prodita , quaedam rusius ex apostoloru traditione in mysterio, id est, occulto tradita, recipimus: quorum utraque pare vim habent ad pietate. Et in homilia contra Sabellianos inquit: Te pacatum reddat traditio. Dominus ita docuit, apostoli praedicauerunt, patres obseruauerunt conficiuauerunt martyres. Sufficiat dicere: Sic edoctus sum. Irenςus lib. 3. c. 4. Basilius cap. 27. & 29. Jas Chrysostomus quoq; in posteriorem epistola ad Thessa L inquit: Hinc patet
quod non omnia per epistolam tradiderint apollo li, sed multa etiam sine lit ris:eadem vero fide digna sunt tam illa, quam ista e itaqui traditionem quoque ecclesiet fide dignam putamus:Traditio est, nihil quaeras amplius. Vbi&Vuusarius & Genadius idipsum confirmat. ite Epiphanius libro contra hqreses ait:
Termini nobis positi sunt, & sundameta, & ςdificatio fidei, & apostolorum
traditiones, & scripturet sanctet,& su cessiones doctrinς, dc undequaque veritas Dei munita est. Et alibi: Oportet traditione uti, non . n. omnia a diuina scriptura accipi possunt: quapropter aliqua inscriptis, aliqua in traditione sancti apostoli tradiderunt. Et Hieron. epistola ad Lucinio: Ego illud te breuiter adis
monendu puto, traditiones ecclesiasticas, ita obseruandas, ut a maioribus traditae sunt. Et post pauca monet, ut una. queo; prouincia pincepta maioru,leges apoliolicas arbitretur. Et Aug. in varijs locis operii suoru asserit, non minus costringi catholicam ecclesiam uniuersali traditione maioru, qua aut horitate scripturaria. Chrys.& c teri in t . ad Thec
fide christiana,& lib. ii .contra Faustu,& ad Ianuarium epistola. ii 2. J3o Et ne describendo verba singulorum, ut ira quam satis est morer, nomina tantum authorum,& locos indicaste sufficiat. Eandem igitur sententiam docet beatus Petrus in epistola t. Clementis: Ionatius epistola ad Heronem : Tertul. lib.de corona militis,& rursus libro de ieiunio: Origenes homilia 1. in librum Numerorum: Cypri .epist. S. lib. 2. Athanas. lib. de Spiritu sancto. Hierony. aduersus Luciferianos: Nazianunus oratione quadam posita inter opera Gregotij Nisseni: Vincentius Lirinensis lib. aduersus h reses: Euseb. lib. 3. eces . histo. cap. 36. Russinus in expositione symboli . Damasce. lib. 4. de fide O thod. cap. I 3.& II. Ambro. Theophylactus, innocentius primus, Calix. Nicol. Socrates, &alij relati a Martino
Atala lib. de diuinis & ecclesiast. tradit. 3. parte, asser t. t O. addo Hosium lib. aduersus Brentium. Canum lib. 3. de
locis theologicis. J3i Ad hcc, veritatem hanc multis concLlijs maiores nostri posteris tradiderunt. In secuda synodo generali aiunt: Opo
tet nos ecclesiasticas traditiones, siue
scripto, siue consuetudine in Gesesia retentas, seruare. Et in epistola synodali concilii Alexadrini: Quia prima salus est, recte fidei regulam custodire, & a patrii traditione nullatenus deviare. Et in septi-
213쪽
in septima su nodo generali in. I. Qui
doctrinas sanctorum patrum, & traditionem catholicae ecclesie cotemnunt , execrallo. Et in diffinitione eiusdem synodi: Fatemur aute unanimiter, nos ecclesiasticas traditiones, siue scripto, siue consuetudine valentes,retinere velle:&catholicς ecclesii , In qua Spiritus sanctus inhabitat, traditionem obseruare.
Et post pauca: Si quis traditiones eccles , siue scripto, siue cosuetudine valen
tes,no curauerit, anathema. Demu in .
sessione concilij Triden tini, sic decreuerunt patres : Sacrosancta cecumenica Tridentina synodus, traditiones ipsas, tum ad fidem, tum ad mores pertinentes, tanquam vel oretenus a Christo, vel a Spiritu sancto dictatas, & cotinua successione in ecclesia catholica conseruatas, pari pietatis affectu ac reuerentia suscipit, ac veneratur. I ii summa omnes
sancti pastores & doctores non aliud, ex quo Christi ecclesia est insti tuta, senserunt: non aliud a maioribus acceperunt: non aliud posteris tradiderunt:& tamen audent Lutherani traditiones ecclesiasticas contemnere, irridere atq; damnare, idque sub praetextu euangelij& scripturarum . O infelix audaciae Omentium impiarum temeritas. 1 Paria dicemus de consuetudinibus antiquissimis ecclesiae, quas quidem contemnere prorsus haereticum est: vim n.
ecclesiasticae legis habent,& sine dubio
de traditione apostolica manarunt, ut
Tertullianus inquit libro de corona militis. Vnde Paulus apostolus scribens Corinthi is, consuetudinem ecclesis tanquam legem sortissimam obi jcit contetiosis: quod illic Theophylactus & caeteri obseruarunt . Neque alijs armis Hieronymus c5 dit Vigilantium irridentem venerationem reliquiarum, & sum caereorum,quam eccicta consue
iudine. Quod & Aug. subinde constemat: qui scribens Casulano, inquit: In his rebus, in quibus nil certi statuit scriptura diuina, mos populi Dei, & instituta maiorum, pro lege tenenda sunt. Et iterum ad Ianuarium quadam in epistola scribit: Illa vero, quae non scripta, sed tradita sunt, custodimus : quae autetoto orbe terrarum obseruantur, datur
intelligi, vel ab ipsis apostolis, vel ex plenariis concilios quorum est in ecclesia saluberrἰma authoritas commendata, atque statuta retineri. Et aduersus Donatistas: Paruuli baptirati renuturin numero credentium: & hoc solum ex consuetudine ecclesiae antiqua, canonica sundatissima. LI.Cor. II . August.
epist. 8 6. & ii 8.J3 3 Origenes quoque in epistolam Pauli
ad Rom. Ecclesia, inquit, ab apostolis traditIone suscepit, etiam paruulis baptismum dari. Et Aug. lib. 1. de baptismo contra Donatistas: Quam consuetudinem credo ex apostolica traditione venientem , sicut multa non inueniuntur in literis eorum, neque In conciliis posteriorum: & tamen quia per uniuersam custodiuntur eccletiam, non nisi ab ipsis tradita & commendata creduntur. Et rursus: Superius ostendimus, paruulum credere, & inter baptizatos computari: hoc habet authoritas matris ecclesiae, hoc sundatissimae aut horitatis obtinet canon: contra hoc robur, contra hunc inexpugnabilem murum quisquis arietaverit, ipse potius confring tur. Cassianus quoque inquit: Opo tet nos aut horitati patrum , consuetudinique maiorum,usque ad nostrum temsus per tantam annorum seriem Proteatae, etiam non percepta ratione, edere: eamque ut antiquitus tradita est, ii gi obseruantia, & reuerentia custodire.
Ad extremum Leo ill e sanctissimus sex
214쪽
mone secundo de Ieiunio pentecostes, est: Dubitandum non est, dilectissimi,
omnem obseruitiam christianam ,πuditionis esse diuinae: de quidquid ab e Hesa in consuetudinem est deuotionis receptum, de traditione apostolica, &de sancti spiritus prodire doctrina: qui nunc quoque cordibus fidelium, suis praesidet in ititutis, ut ea omnes, Scobedienter custodiant, & sapienter intelli, gant. forigenes in epist. ad Roma. lib.
s. c. 6. Aug. lib. a. c. 7. Cassianus coulatione. xi. cap. I a. Gratianus distincti Ir. Gaspar lib. 1. aduersus haereticos
34 Accedit eodem, quod vetustissima suetudo iustum initium habuisse crediatur, nec minore vim habet, quam striapta lex: quod cum ita sit in consuetudine ciuilium rerum, ab imperito, rudiq;
populo plerunque introducta, quid futurum putamus de consuetudinibus ecclesiae, a viris selectioribus, Deoque dicatis, a praelatis, de religiosis, doctissimis & sanctissimis , obseruatis 3 quaruplurimas ante mille trecentos, dc eo a mplius annos, viguisse constat: ut iure ac merito credantur ab ipsis apostolἰs ex
Christi doctrina, & Spiritus sancti unctione or inem habuisse. Vnde per Hieremiam dicit Dominus:State super vias, & videte, & interrogate de semitis antiquis, quae sit via bona,&ambulate
in ea, de inuenietis refrigerium animabus vestris. Quisquis has igitur consuetudines contemnit, ecclesiam ipsam cotemnit, de haereticus pertinax cit. Hi re. 6. l. diuturna. l. de quibus. delegibus. Fran. Picus lib. de lide, theoremate c. Romen. contra Lutherum, veritateio. Pighius lib. I. hierar. ecclesi. cap. 1. Alion sus lib. i. aduersus haereses ca. s. Hermas lib. s. de instau. religio. cap.
31 Ex quibus omnibus relinquitur plane, doctrinas, traditiones, di consuetudines ecclesiasticas, necessario tenendas
este homini Christiano, & si non deducantur aperte ex sacris literis: cuius contrarium asserunt impudentissimi haer
lici, malitia caeci: qui solis sacris literis arbitrio suo, id est pessimo intellectis, ac deprauatis, stari volunt, quibus alio
loco a nobis plenius occurretur: int rim tamen aduersus illos cursim argumenta quaedam perstringemus, quibus planissime confundi queant. Ac primit uidem , non est minoris authoritatis octrina voce prolata, quam scripta. Ad haec, Christus Deus nosterita eccle sae cat holi cae sem per ad est, quemad modum euangelistarum tempore: quod si Dei prouidentia ecclesiae suae non praesidet, nil est de religione satagendum, Ut Augu. dicebat lib. de utilitate credendi. Accedit etiam, quod par est ecclesiae authoritas, &scripturarum. Praeterea Redemptor noster apostolis atque discipulis praecepit,ut praedicarent, ut docerct, non autem ut scriberet: quo factum est ut cum pauca nobis scripta reliquerinti praedicatione tamen euangelica totum orbem repleuerint, multa doceres, quae non sunt lacris literis prodita. Demum lex ipsa euangelica viva voce primum tradita est, non autem scriptismil enim
scripsit Christus, nil scribendum ma dauit. Hermas lib. s. de instauranda religione. c. s. de deinceps Gaspar lib. . aduersus haereticos disputati. 2.J36 Accedit eodem, quod no omnia, quae ad religionem nostram pertinent, scrupserunt euangelistae: sed Christi latum
conuersationem in terris, nec eius integram historiam tradiderunt, ut Ioanes 1pse, qui nouissimus scripsit euangestu, ingenue fatetur, inquiens: Sunt de alia
multa, quae secit Iesus, quae si scriber Z tur
215쪽
tur per singula, nec spsum arbitror mudia capere posse eos qui scribendi sunt libros. Vnde ex Pauli epistolis, & actis apostolorum satis constat,aliqua ab ip-ss euangelistis omissa, ex his quae Redeptor noster dixit,& secit:quale est illud, Visus est plusquam quingetis fratri , Sc. Et illud, Quoniam ipse dixit, Be rius est magis dare, quam accipere. &item illud, Qui in diebus carnis suς, dc
37 Hoc quoque perspicuum est, euangelistas non scripsisse ea omnia,quq ad ecclesiae institutionem , hierarchiam, dc
sacramenta pertinent:quorum pars maxima unctioni sancti spiritus reseruata fuit, de in aliud tempus reiecta. Quod vel ex euangelio Ioannis euidenter constat,ubi Christus ipse dixit, Adhuc multa habeo vobis dicere, sed non potestis
Portare modo: cum autem venerit ille spiritus veritatis, docebit vos omnem veritatem. Illa itaque tam multa reseruata Spiritui sancto,didicerunt postmodum apostoli, cum eundem spiritu sub signo visibili acceperunti eademq; tr diderunt ecclesiae, ac veluti per manus succedentium sibi episcoporum N p trum, sibi mutuo de ecclaliae perhibet tium testimonium,certa fidelique traditione ad nos peruenerunt. Et ut Cypr. eleganter scripsit sermone de abliatione pedum : Sicut par est Spiritui sancto de Christo diuinitas, ita in suis staturis aequa est authoritas de potestas: nec minus ratum est, quod dictante Spiritu sacto tradiderunt apostoli, qua quod pserradidit Christus. floan. 16. Aiala lib. de diuinis ec eccles. tradi. par. .asser. 2.J33 Addendum eodem est , quod ecclesia authoritatem habet discernedi script ras diuinas ab humanis, dc eius traditione cerrissime scimus, quos libros recupere , de quos reiicere debeamus: nec.
alia via cognoscimus, qui libri sint ca nonici, de , ritu lancto inspirante co- scripti, nisi ecclesiς traditione, dc aut horitate. Vnde Origenes ille doctissimus, lib. I. commem. in Matth. Ex traditione, inquirin adici de quatuor euangelijs:
quia haec sola sunt absq; vlla contradiactione,quae suscipi debent in omnibus, uae sub cito sunt ecclesiis: ita enim traiderunt patres. Et Iterum: Quamuis nonnulli de epistola , quae ad Hebraeos scripta est, dubitauerint, an Pauli sit: sed ego dico, sicut mihi a maiorib' tradi tu est, quia manifestissime Pauli est , de semper omnes antiqui maiores nostri ita eam, ut Pauli epistolam , sula perunt. Eusebius lib. 6. ecclesiast.hist.
c. I S. Nicepho. lib. I. c. I 6. Arata, Parte. I. aslcri. I .ad finem. I39 Accedit etiam , quod sacret II teret non
habent authoritatem diurnam ex suis authoribus & scriptoribus, sed ab ipso Deo: dceis credimus propter eccleu nice traditionis fidem & testimonium. Vnde factum est, ut receperit ecclesia euangelium Marci, de Lucet, qui ut plγrique tradunt, nunquam Christum d
minum viderunt.& tamen reiecu cuan
gelium sub nomine Petri scriptum , eo quod non esset consonum tradicio rub ecclesiae: qua ratione alia quoque m uuta euangelia damnata sunt ab ecclesia , quemadmodum Tertuli Ianus, Origenes, Eusebius, Ambrosius, Nicephorus de alij multi testatur. Et InnocentIus I. epist. ad Exuperium, recensens Omne libros, qui recipi utur in canone sanctarum scripturarum, tandem subiungit: Caetera aute, quae vel sub nomine Ma
thἰs, siue Iacobi minoris, vel sub nomine Petri & Ioan is, quae a quodam Le tio scripta siit: ves sub nomine Andreciquae a Nexo cluride, de Leonide philoso
216쪽
plias, δe sub nomine Thomae, dc si qua
sunt alia, non solum repudῖanda, veruetiam noueris ei se damnanda. Epiphanius quoque in septima is nodo generali dixit: Decet omnem Christianum,cualiquos libros adulterinos audit, aut le-Eit, respuere, nec omnino animu adhibere : nam de Inter epistolas diuini apostoli quaedam fertur ad Laodicenses ,
quam patres nostri, tanquam alienam reprobauerunt. Praeterea Manichaei, euangelium secundum Thomam inu πerunt, quod ecclesia catholica merito ut impium auersatur. Postremo, ut complura omittam . maiores noliri in Primo concilio Toletano ita decreus Tu nt: Si quis discerit,uel crediderit, alias scripturas , praeter eas quas ecclesia c
tholica recipit, in authoritate habedax, vel esse venerandas, anathema sit. Terru L lib. . aduers,s Marcinnem. Lucas in prooemio euaget ij,&Illic Origenes, Ambrosius, ct ceteri. Eusebius lib. 3.
histo. ecesesi. c. 21. dc lib. c. c. I o. Innocentius episto. s. cap. 7. Epipitaniusto. s. distin. I s. c. vlti.J6o Ex his omnibus cuIuis perspicuit esse
poteriti quam misere insaniant reccii res haeretici, qui authoritate omnem detrahere conantur ecclesiasticae traditi ni : non enim intelligunt stupidi, ceci , dc iniseri, stomuem prorsus authoritatem canonicarum scripturarum e m
dio tollere, & unum hoc conari, ut uniuersum orthodoxae fidei de veritatis lumen, sibi alii queespiant: nam labefactantea, unde omnia cred ita pendet. Siquis etenim negare vellet authoritate euangeliorum, non alijs quidem argumentis validioribus eam asserere postemus, quam ecclesiς authoritate, eiusq; traditionibus. Unde memoratu digna est sententia illa diui Augustini contra epistolana Manicheti,quam vocant se damenti, cap. s.dicentis: Ego vero euagelio non crederem, nisi me catholicet ecclesiet commoueret a ut lioritas . Est igitur ecclesiasticet traditionis aut horiatas in veritatis certitudine pir aut horiatati scripturarum. sed de antiquior est.& notior nobis, &ad longe plura se extendit: quin imo & magis idonea, dc es.ficacior est in re dubia ad fidem certitudinemque faciendam, ut apud sapientes& catholicos viros satis superq; costat. Vide Fran. Picum issi. de fide, theor
mate. 6. Fabrum contra Lutheru traα L. text. ι. dc tracta. T. text. 9. Rosten. contra Lutherum veritate. 9. Driedone
lib. a. de ecclesiasticis dogmatibus. c. vlt. de lib. . c. h. cum seq. Pighiu. lib. I. Hierar. ecclesia. c. 2. & deinceps. Alson. lib. t. aduersus M eses. c. s. Hemmam lib. g. de instauran. religione. c. o. Aialam lib. memorato, parte. l. aia serta One. l. ad finem. copiosius Lindanum in panopita euangelica Canu lib. a. de locis theologicis cap. 7. li Rufri solet, utrum hςretici sint de ecclesia. Quod quidem probari posset,
quia ecclesia de illis iudicat, eos excommunicat, & punit: & tamen nil ad ecclesiana attinet, de his quet foris sunt i dicare. Ad hec, heretici tenentur prς-ceptis ecclesς, &quibusdam sacramentis utuntur: εc vere baptizati sunt,& vere baptizate demum sacramentum ordinis retinenti i. Cor. I. c. quod quidam. c. si qui inquit. cum seq. I. q. I. Alex. Ales. 4. parte. q. I 6. Sc quaest. 3 1. membro. s. Altissi odoren. lib. 4. trach. . cap. 7. dc tractatu. 8. q. 2. Ja Sed quamuis quibusdam ex causis ad
ecclesiam pertinere videantur, vere tamen de ecclesia non sunt hqresis enim diuisionem signi ficat, R ideo dicunturhcretici, quia diuisi sunt ab ecclesia. Accedit, quod apud Matthom est : Si Z x ecclesiam
217쪽
ecclesiam non audierit, sit tibi tanqua Ethnicus & Publicanus: ergo sicut Ethnici non sunt in ecclesia, sic etiam nech retici. Ad hq in ecclesia, ut apostolus ait, unus Deus, una fides, unu b Ptisnaa. Hςreticus igitur, qui non manet in unitate fidei, non est in ecclesia Dei. Vnde Cyprianus ad Rogat Ianum scribens inquit: Hςc initia hqreticoru,& ortus atq; conatus schismaticorum , sic de ecelesia egreditur, sic altare pro foris collocatur . Et Hieronymus in epist. ad Oceanum : Alieni & extra e clesiam sunt Iudo, hqretici, atque Gemtiles. Et Augusti. lib. de vera religione: Ex his hominibus haeretici fiunt, qui etiam si essent In ecclesia, nihilominus erraret, um autern foris sunt, plurima Prosunt, non verum docendo, quod nesciunt,sed ad verum quaerendum carnales,& ad verum aperiendum spiritales catholicos excitando. Et alibi ait rHaeretici & s chismatici, & eiecti a prae-
Iatis, ab unitate corporis Christi sunt separati. Praeterea, cu ecclesia nil aliud si, quam fidelium respublica,& haer lici ab ea sint re de nomine diuis , non magis ad ecclesiam pertinent, qua trasi fugae ad exercitum, a quo recesserunt: quod Ioannes epistola prima confirmare videtur inquiens: A nobis exierunt, sed non erant ex nobis. Et Augustinus inquit: Peior est desertor fidei, de ex desertore oppugnator eius effectus, quam ille, qui non deseruit, quam nunquam tenuit. Recte igitur definierunt patres in quarto concilio Carthaginenti, dia
centes : Haereticorun coetus,non ec le-
sa, sed conciliabulum est. I Matth. I 8.
Ephe. 4. Aug.lib.de vera religione.c. 8.&. v. a r. de ciuitate Dei. c. 23. epist. I. IOan. cap. 2. concilio. 4. Carthaginen. p. 7 I. Hermas. lib. 6. de instau. r
ligio. cap.vlu.Canus h. .de locis Theologicis cap. a. J
Episcopi accuraribsime studere debet, ne aliquod haereticum dogma suam dioec sim inficiat. Episcopi iure diuino obligantur,ut grege sibi comissum diligetis me custodiant. Inquisitoribus cur datum sit munus damnandi haereticos, quod olim solis episcopis iniungebatur.
Episcopi inquisitores quo pacto segerere debeant apud Hispanos in bar ticorum causis.
Vicarius episcopi, vel capitulum sede vacante, assistere possunt inquisitoribus Deo episcopi. 7 Episcopi haeretici ab omnibus accusari possint. 8 Inquisitores dicta testium adversus i- Icopum haereticum possunt recipere. y Episcopus h eticus eispriodus sit episcopatu IO Epistoporum causa ad summum pretiicem omni iure pertinent. r I Episcoporum consecratorvm eausa, aut
eorti quos ipsesummus potifex elegit,
Papa commemo es, no autem eorum
qui a capitulis, velas aliis electi funcI 2 Episcopi, quos titulares uocarisia quibus puniri debeant. De
218쪽
Episcoporum graui csima, istud proprium
ac iere precipuum est, quod oves ubi com- nussas diligeter custo,dire debent a lupis rapacibus, idest , ab Impiorum, de haereticoru venenatis doctri nis . Nec enim ulla potest esse pastoris excusatio, ut beatus Gregorius inquit, si lupus oues comedit, de pastor nescit. Vnde per Ezechiele prophetam Deus loquens pa storibus, ait: vivo ego, quia pro eo quod iacti sui greges mei in rapina, de oves meet in deuoratione omnium bestiarum agri, eo quod no esset pastor nec enim qu sierut pastores mei gregem mea: sed pascebant pastores semetipsos,&greges meos non pascebat propterea pastores audite verbu Domini:haec dicit dominus Deus:Ecce ego ipse su per pastores requira gregem mea de manu eorum ,&cessare eos faciam, ut ultra non pascant gregem, nec pascat amplius pastores semetipsos. Accedit etia, quod in Aeocalypsi Ioannis Deus reprehendit episcopum quendam , quod tolerabat eos, qui sequebantur doctrinam Balaam, de Nicolaitarum. Et episcopo Thyatirae ecclesiae dicit: Noui opera tua, de fidem, & charitatem tua,& ministerium, & patientiam tuam, Ecopera tua nouissima plura prioribus rsed habeo aduersus te pauca, quia permittis mulierem Iezabel, quae se dicit prophetam, docere de seducere seruos meos, fornicari, de manducare de id dothytis. c. pen. de regu . iuris. Ezechielis. 3 4. Apocalypsis. 2. Ja Ipsi quoque Apostoli canone quodam
praeceperunt, ut bis in anno episcoporum concilia celebrentur, ut inter se
inuicem dogmata pietatis explorent. 8e in concilio Mileuitano decretum est,ut negligens episcopus, qui non curauerit conuertere haereticos ad unitatem catholicam, communione priuetur:quod si metitus fuerit de conuersione illoru , episcopatum amittat. Et in concilio Lateranensi sub Innocentio tertio, sic d
finierunt patres: Si quis episcopus super expurgando de sua dioecesi hereticet prauitatis fermento negligens fuerit, vel remissus, cu id certis indicin apparuerit, ab episcopali ossicio deponatur, de in loco ipsius alter substituatur idoneus, qui velit de possit haereticam confunde re prauitatem. Ad postremum, in concilio Basilien . hoc decretum extat: Pr cipua in ipsa synodo episcopi cura sit,
. inquirere, ac debitis modis occurrere, ne aliquod dogma haereticum, erroneu& scandalosum , sortilegia, diuinati nes, incantationes , superstitiones, de
luaeuis diabolica figmenta dioeces uam inficiant. f Apostolorum can. 3 8.
concilio Mileuitano cap. 2 3. Lateranensi cap. 3. Basilien si sess. is. JEst igitur solicitudo haec iure diuino
episcopis iniuncta, de illis solis ea cura olim iure pontificio commissa Sc concessa erat,etiam ante consecrationem: si
modo erant electi dc confirmati, quia hoc iurisdictionis est . Quamobrem Sylvester Papa constituit, ut haereticum resipiscentem presbyter no susciperet, nisi episcopus loci designati. Et Gel sus epistola quadam docet, solum pontificem , de episcopos, damnare posse apostatas de haereticos , sine aliorum colansu : Sc compluribus aliis cociliorum de pontificum decretis id ipsum saepitasime constitutum est. f c.ad aboledam. de rein Ambro. Catharinus in spe
219쪽
tulo haereticorum cap. I. Feb.ῖn c.eam te. de rescrip t. nu. s. cum seq. Ioan . de Selua tractam de benen. I. quq st. primς partis. nu. 32. J
Sed hodie munus hoc inquisitoribus
haereticae prauitatis mandatum est: siue propter varias episcoporum curas, siue propter quorunda absentiam, vel igna-i uiam, vel Imperitiam: non tamen abrogatur ob eam causam ordinaria iurisdictio episcoporum: sed utrique possunt cognoscere limul, aut seorsum sed cum
seorsum procedunt, tenentur comm
nicare sibi acta iudicij, & per utrosque simul sententia est proferenda, nisi forte prius inuicem sibi detulerint. Si vero
concordes non fuerint in pronuncia do, tunc remittenda est causa instructa ad apostolicam sedem. Praeterea eunde ordinem seruare tenentur episcopi in procedendo, quem inquisitores seruat.
c. per hoc. de hqreti .li. 6.& illic Domi.& alij. extra uag. ex eo. eodem tit. J1 Sed hec sere omnia in Hispania longe aliter hodie fiunt: nam cum episcopi &inquis tores non sunt concordes, remittitur causa instructa ad senatum sanctae inquisitionis. Praeterea cum episcopi nohabeant secretum carcerem, nec ministros idoneos ad procededum aduersus haereticos, non possunt seruare ordinem illum, qui praennitus est inquisitoribus: quam ob rem usque eo tantum proc dere debent, ut inhaereticos vel suspectos inquirant, oc summariam proba, tionem inquisitoribus secreto mittere debent. Aut si sorte reos comprehenderint, ne fugerent, tenentur protinus eos m i itere ad i nquisi tores: alioqui cis iam omnem ita confundent, ut vix aut nunquam veritas inueniri queat: quod ego frequenter vicarioru imperitia contigisse scio: ideoque id mea sententialese missicia prouidendutaeia Interim vero Rex noster scribere solet episcopiuvi eas causas ad inquisitores mittant.
rius episcopi assistere possit inquisit ribus loeo episcopi:quod hodie tirequentius fieri solet: nam vel vicarii, vel alii ab episcopis delegati adsunt inquisit ribus , quoties opus est: ipsi vero episcopi raro hunc laborem subeunt. Sed
tunc demum admittendus est vicarius episcopi, cum suspectus non erit, nec mgenere Iudaeorum talioqui repellendus est,ut quadam epistola generalis inquisitoris plenius continetur. Capitulum quoque sede vacante succedit in locum episcopi, ut in pleraque alia, ita etiam In hoc munus. Item episcopus procedere potest aduersus haereticos, quant uis exemptos ab ordinaria iurisdicti ne: id tamen facere debet iure delegator non aulcm iure ordinario, ut Ioannes Andreas, Felinus,& caeteri tradunt. Γ Vt commissi. g. priuandi. de hqreti. lib. 6. cap. ad abolendam. eo. tit. lib. I. de
illic Ioan. And. Cardi. Feli. & alii. glo. Sc caeteri in Clem. 1. de haereti. J Et quamuis episcopi non facile sint accusandi, praesertim ob ovibus suis: si
tamen haeretici suerint, accusari ab Omnibus pollunt: quod iam olim decretuest an secuda synodo Romana sub Symmacho Papa hoc verboru tenore: Oves quae suo pastori commissae sunt, eu nee reprehendere, nisi a fide exorbitauerit, nec ullatenus accusare possunt. Cςtera cautius agendum est, v lii causa episcoporum tractatur, nec inquisitores procedere queunt aduersus episcopos, aut
superiores praelatos, nisi expressim id
sucri tris commissum. Caeterum sic
gnouerint illos haereticos esse, vel infamatos de haeresi, vel suspectos, de- rbent hoc sedi apostolicae nunciari: sed inquisitores Hispanaae consulent gen ratem
220쪽
ratem inquisitorem, & senatum , ab eis autein coiisuletur Papa. t c. inquisit
res. de haereti. lib. 6. cap. oues. c. accu
cisio. a. quaest. 7. J8 Sed quamuis nequeant Inquisitores
contra episcopos inquirere , poterunt tamen dicta testium aduersus eos recta pere , ut eorum luereses sedi apostolicae nuncient. Nec enim aliter scire, aut inuenire pollunt illos crimen haereseos
commisisse. Adde quod is etiam, qui
iudex non est, nihilominus potest contra reum testimonia accipere, ut eum ad suum iudicem cum elogio mittata c. inquisitores. de hae leti. lib. c. l. I. C. de exhiben. reis. l. diuus .ff.de custo. Ireo. L 3. in princi. ff. de re milita. l. ne quid. st. de incen. ruina. nausea. απ
uagari. cu blatthaeus. de haereti. In fine.Js Episcopus autem haereticus priuatur episcopatu . quia ex pastore factus est lupus, &ec cleuae membrum esse desijt.
Vnde in synodo Coloniensi sub Iulio
primo. Eustata haereticus priuatus fuit episcopatu . Et actione tertia concilii Chalcedonesis, Dioscorus episcopali dignitate, &omni sacerdotali ministerio propter haeresim fuit priuatus.Sic etiam actione prima quinti concilii Constantinopoli tan i, An thi m us archiepiscop us,& quidam episcopi depositi fuere. Sic Paulus Samosatenus deiectus suit episcopatu . author Eusebius lib. 7. ecci fiast. hist. Sic in alia synodo Constantinopolitana Marcellus episcopus haereticus depositus suit, ut apud Sozomen uest, lib. 3. hist. trip. Sie etiam alii haeretici priuati sunt episcopatu in concilio Sardicensi r in cuius epistola synodali patres inquiunt: Generali eos decreto sanctum conciliu episcopatu deposuit, decim imusque, non solum episcopos
eos non esse, sed neque communionem
cum fidelibus promereri : quod The
doritus retulit lib. .hist. trip. Et ut iam finiam, Nicephorus in ecclesiastica historia est author , Nestorium fuisse depositum in Elybesina synodo, & in alia nodo Eutycetem, & alibi alios. Sessi episcopus pertinax fuerit, vel rei
pius, aut impaenitens, degradandus,&cremandus est: episcopi enim & clerici pertinaces exaugurandi, resecrand i, & insulis exuendi sunt. f histo. eccl. lib.T. cap. 26. & lib. 3. tripartitae cap. 9. de lib. 4. cap. 1 . cap. I. & cap. super eo. de haereti. lib. 6.c. ad abolendam. c. pen. eodem tit. lib. I. Nicephorus lib. 6. cap. 18. cum seq. &lib. I 4.c. p. 3 .& c. 47.4s Cum autem episcopus haereticus repertus fuerit, consulendus est omnino
summus Pontifex, ad quem episcoporum causae omni Iure pertinent. Quod vel ex epistola generali concilij Alexa drini satis constat: cuius verba sunt tAntiquis regulis sancitum est, ut quidquid, quamuis in remotis S longe positis prouinciis,super episcoporum qu
relis & accusationibus ageretur , non prius accipiendum esset, quam ad nOtitiam apostolicae sedis suisset pronun- ciatio prolata, ne passim ab accusat
ribus , aut calumniatoribus columnae conuellerentur ecclesiae. Item Anaci
tus epist. quam uniuersi scribit ecclesς, asserit hoc statutum fuisse ab apostolis iussu Saluatoris. Quod multis epistolis docent esse seruandum, Euaristus , Ssextus primus, Aniceius, Victor,Cypri
nus, Sixtus secundus,Zephetanus, Marcellus, Melchiades, de alij multi sanctissimi, doctissimi, Sc antiquissimi patres: quorum verba non describimus fastidi j vitandi causa. Sed pr terire non possum decretum illud concilii Niceni: Dudum a sanctis apostolis, eorumque luccessbribus iii antiquis decretis statutum iu IRV, GUI, OPOIIae Pia ita sententia mRomani