장음표시 사용
241쪽
theologi docet relinquitur plane, quod nec princeps, nec respublica, nec alij omnivo quempiam pro peccato alterius morte punire possunt: id enim durum, letum, barbarumque est, ac lege diuina prohibitum, dicente Domino: Non occidentur patres pro filiis, nec filii pro patribus: sed unusquisque pro
peccato suo morietur. Demosthenes quoque epist. 3.iniquissimum esset, ait, quarum rerum patrem accusant quida,
ob eas filios in vincula conijci. Vnde nemo non intelligit, morem quendam Scytharum suille iniquissim uin : apud
quos, ut aiunt, cum rex aliquos morte punit, eorum ne liberos quidem relinquit, sed uniuersos mares interficit, foeminis nihil l lis. cui sere si mile Quintus Curtius lib. 6. memorat Macedonii legem, qua cauebatur, ut propinqui eorum, qui regi insidiati erant, cum ipsis
etiam insontes necarentur. Haec tame,
etsi quae sunt aliae generis eiusdem, non sunt leges dicedae, sed legum corruptiones. De talibus loquens Philo lib. a. de specialibus legibus, inquit: Legis
rores, penes quos sunt iuris reSulae, inique statuunt, opinionem suam magis quam veritatem secuti, proditorem plecti una cum liberis, tyrannum Vero una cum quinque familijs cognatione proximis. Libenter discerem cur ita. Si una peccarunt, simul etiam puniantur: quod si nec socii fuciunt eorum, nec imitatores, nec scelicitatis voluptatisque domesticorum participes, cur interimentur Z ideo ne tantii quia cognati sunt genus enim non scelus punitis. Nimirum vos, o venerandi lesum latores, bonas habetis familias: alioqui si mal οῦ essent, opinor nunquam vobis in mentem ventilent instituta huiusmodi: imo ne alios quidem serretis hcc statuere, ut ob cauenda scelera innocentes quoque inuoluantur alienis periculis. Nam hic metus ita cautus debet esse, ut
tamen non cotem natur cuiusquam incolumitas. Caeterum qui nimium s
curitati consulit, cogitur saepe innoxi js non parcere. hse Philo. Non igitur ullo pacto licet, quempiam propter crimen
alterius occidere, uec excommunicare,
nec sustibus caedere, nec alia corporali poena punire, sicut inter theologos Sciurisperitos satis constat. I August. lib. I. de ciuitate Dei cap. 2I. Deutero. 24.&lib. 4. Regum cap. I . dc illic Abulen . quaest. s. l. sancimus. & de poenis. Herodotus lib. . Plato. s. de legibus. Herodianus lib. i. c. si habes. 24. q. 3. Ioan. Boliemus. lib. a. de moribus omnium gentium. c. 9. Alex. Ales. 3. parte quaest. I. Tho. 2. 2. q. IO8. Alson. li. 1. de iusta haeret. punit. Cap. II. Brunus
lib. 6. de seditio. cap. 6. JCaeterum filii hareticorum , & alioruhominum iniquorum, iuste puniri possunt infamia, exilio, & quibusdam similibus poenis. Nam ut apud Cicer nem est,quamuis illud videatur esse crudele,quod ad liberos, qui nil meruertit, poena peruenit: sed id & antiquum est,
de omnium ciuitatum, cuius rei non desunt urgentissimae quide causae: Filius enim res patris est , &praecipua quaedaparentis possessio: puniri ergo in filio pater poterit, sicut & in cςieris possese sonibus. Quid, quod natura pater &filius eadem esse persona pene intelligutur 3 Et Philo libro de sacerdotum ii noribus inquit: Liberi sunt parentum patres separabiles: imo si verum sat
mur inseparabiles, propter communet sanguinem, & latentem quandam rationem generis dcmanantem a maior bus , natiua beneuolentia coniungente
affectus mutuos. Et ut Picus quadam in epistola scribit, maxima patris pars
242쪽
In filio est. sl. 3. & viti. C. de patria potesta. l. vlti. C. de impube. de aliis substit. Lactatius lib.de opificio Dei .c. I9.J8 Sic oli in apud Hebraeos, de Graecos, apud Romanos quoque, atque alios, Vedebantur a parentibus liberi, & a paternis creditoribus inseruitutem redigebantur. Quod ex literis sacris veteris testa inenti perspicuum fit: de id ipsum Basilius, Ambrosius, Eusebius,& complures alij testantur. Et apud Atheni ses permulti oppressi aere alieno, pro- I rios liberos cogebantur vendere. nula enim prohibebat lex : quinimo de sorores distrahere licebat usque ad Sol nis tempora, qui lege lata sustulit ius vendendi sorores & filias, ut in eius vita Plutarchus est author, qui de Numa quoque Pompilio scribens : Laudatur, inquit, ex eius institutis, emedatio eius legis, qua parentibus filios vendere permittebatur. Exodi. 2I. lib. 4. Regum cap. 4. Basilius in psalmum. r . homilia. 4. bc in concione super illud Lucae, Destruam horrea mea. Ambrosius lib. de Nabuthe cap. s. de lib. de Tobia c. 8. Eusebius lib. s. ecclesiasti. histo.c. 8. l. r.&2. C. de patri. qui filios distr
xe. Dionysius lib. 2. antiquitatum Romanarum. Tiraquel. de rectrach. g. 26. nu. I 4. glo. I. Couar. lib. 3.3varia. r sol u. cap. I 4. Js Accedit ratio illa viva quidem &spirans, quam Cicero lib. elist. ad Brutueleganter his verbis scriptit: Nec vero . me fugit, quam sit accerbum, paren tu scelera filiorum poenis tui: sed hoc praeclare legibus comparatum est, ut charitas liberorum amiciores parentes reipublicae redderet: etenim cum potissima sere causa poenarum ea sit, ut hominexa facinoribus perpetrandis Ermidine deterreantur: nulla alia magis acerba,
nec quae anxiore afficiat triti uia, poena est, quam cum quis cernit filios suos, ob sua ipsius male acta, assigi, & paupertate, de infamiam, aliaq; incommoda pati: quae res multos quidem a sceleribus auertit, δc ne similia audeant, admonet atque deterret. f Cicero ad Br tum epist. i 2. de i s. Plutar. lib. de sera numinis vindicta. Jo Ad li , naturalis de vehementissimus amor, quo parentes filios suos diligere solent, id esticit, quod Iulius Paulus ait, ut pro affectu magis in liberis terreantur . Vix enim parentes in amore fili rum liberum arbitrium habent: nam
etsi liberi praui sunt,& odio digni, parentes tamen haud pol sunt illos non vehementer amare. Addendum eodem
est, quod Chrysostomus in Genesim
scriptum reliquit, enarrans verba illa, Maledictus Clianaan filius : Ecce, inquit, peruenimus ad quaestionem illam ubique celebrem: multos enim audiuimus dicentes, quare cum peccauerit pater , filius maledictum suscipit ὶ quare cum alius peccauit,ille poenam luit neque absque ratione hoc factum est:quia
pater non minorem poenam de cruciatum habuit, quam filius. Scitis enim
quomodo saepenumero patres orant,
ut filiorum poenas ipsi ferant :& quomodo grauius illis est, videre filios iupplicio assici, quam si ipsi his serent ou
noxij. Eandem quoque historiam enarrans Ambrosius inquit: Qua ratione cum Cham peccauerit, non ipsum, sed filium eius seruituti addixit Z de sertasse id eo,quia plus asscitur iniuriis filii sui, de vehementius contristatur, sui peccati damnationem a filio persoluta , quia non tam suo, quam patris merito puniretur, de cae t. fl. isti quidem. quod mer.
cau. regia. l. 3. tit. 2Ο. parte. 2. l. liberoru
s. vlti. de verbo. signi. Arist. 8. et hi. c. I a. & illic Buridanus.q. i 6.cu m seq. de lib. s.
243쪽
lib. s. ethi. cap. 7. Stobaeus sermonesi. Chrysost. in Genesim homilia. 19. Ambrosius lib. de Noe & arca. cap. 32.
Tho. 2. 2. q. 26. arti. s. cum seq. Felinus in c. afferre. de praesumptio. Hippolyt. in l. a. de sicarijs. Jii Accedit etiam, quod quemadmodum fili j hominum sene meritorum in pr tio sunt, & honore parentum nobilitantur, tametsi nihil ipsi secerint, propter
quod nobiles essent: ut ciuis meus deneca lib. 4. de benefici js elegater tradidit: sic e contrario male meritorum filij parentum scelere obscurantur,&insontes etiam in simia iuste notantur, alijsque praerogatiuis priuantur. Non igitur mirum, neq; absurdum, cum ex illis procedant, si ob eorum facinora vindustae quoque partem desumant : quandoquidem, sicuti Plutarchus ait, quae apud homines beata censentur, propter illos cosecuti sint, ac possideant. Bona siquiadem corporis & sortunae a parentibus In liberos naturaliter transeunt, & similiter mala. Et sicut iustorum fili j, &Ipsi iusti, nobilitant in se genus Iustitiae, dum & patrum, de sua iustitia sublimatur: ita de nequissimoru,& ipsi filii nequissimi ut apud Augustinum est crementum faciunt malitiae : quia & malorum filij sunt,& nequitiam illorum exeptarunt ad perditionem multorum. Quis enim malum,& mali hominis filium,non duplici genere execretur, quomodo bonum , te boni filium duplici
mercede non censet honoradum Zi Exodi. 1 o. & 2. Regum. 9. Plutar. lib. de sera numinis vindicta. August. lib. quς stionu ex veteri testamento. quaest. Iq.Ja 2 Iure igitur ac merito h eticorum filij priuantur bonis parentum, ut suo loco susius disserui. Quidam tamen ex nostratibus perquam d uru id esse putant,
praeserum contra filios paruulos, qui bonis parentum, atque adeo alimentis priuati, invitae discrimen adducentur. Etenim ut Iulius Paulus ait, Necare via detur qui denegat alimoniam. Quamobrem quod a instructionis capite in Iores noliri decreuerunt, ut fili; haeretia rum impuberes, qui priuati fuerint
parentum bonis, educentur de alantur
cura inquisitorum apud aliquos viros catholicos de religiosos, qui eos fidem catholica doceant. fl. necare. de Iibe.
agnos. prima instruct. Hispal c. 22. L pus senior tracta. de haeresi. c. I 8. Io. Lusus in c. per vestras. 3. 72. Corasius in . qui liberos. de ritu nuptia. nu. 62.
Quem ad aquaest. 24. Jr 3 Filii catholici haereticorum, savioru , dc receptatorum, usq; ad secundam gemnerationem , ad nullum ecclesiasticum beneficium,seu officium publicum admittendi sunt: sed neque ad ea officia secularia hodie in Hispania admittuntur, quibus vel honorem consequantur ipsi, vel alijs nocere queant. Non ergo medici esse debent, non chirurgi, non macellarij,& multo minus, iudices,d
curiones,aduocati, executores, nec alias
omninoiublicas stinctiones gerere possunt, nasi sorte hoc eis a principe con cessum fuerit. Quod si secus secerint , in poenam publicationis bonorum idiso facto Incurrunt : quemadmodum plenius legibus pragmaticis contine
tur . Hodie tamen inquisitores mandato regio de his causis cognoscere, & arbitrio suo statuere possunt c. a. f. horetici, de haereti. lib. 6. pragmatica. 8.cum seq. &instruct. s. Valdolitana. c. I I. Zanchi. cap. 18.JI Quaeritamen solet, an haereticorum filii catholici ad sacros ordines sint promouendi. Quod nonnullis placere video : quia, ut aiunt, hoc non inuenitur iure prohibitum. Sed contrariam sententiam
244쪽
tentiam secuti sunt patres in tertia i structione Hispalenti,quam ipse veri rem eine censeo . tum quia filij haeretis icorum no admittuntur ad ecclesiastica beneficia, Sc publica officia consequenda, ut paulo ante dixi ordines aute s Cri, ad maxima ecclesiastica officia mini stranda instituti sunt Tum etia,quia filii haereticorum infamia notantur, dc aliis inserioribus etiam honoribus priuantur. Dc. 2. 9. haeretici. de haereti ib.
6. de instruch. . cap. I l. cap. cleros. LI.
distin. c. selicis. 3. nulli. de poenis lib. 6. l. qui indignus. de senato. JII Caeterum benigna interpretatione I gumlatoribus placuit, ut illi tantum licreticorum filii ab honoribus & benefi- iciis suprascriptis arceantur,quorum Parentes non fuerint unitati ecclesiς restituti: & ut primus & secundus gradus generationis solummodo lineam paternam comprehendat: per maternam vero lineam ad primum duntaxat gradu PCena extendatur. Cuius differentiae ratio esse potest, vel quia deterior est insectio viri, quam foeminet: maiori
enim bono maius malum opponitur,
sicuti Aristoteles docet lib. 8 .cthic. pripstantior sane est sexus mas, quam scemina, & primae causae efficienti propinquior, ut ait Philo libro de victimis: naquidquid scemineum est, impersectum censetur &subditum, ut quod patiatur magis quam Vat: vel quia,quemadmodum familiae dignitas, nobilitas, di h
nores descendunt in posteros a sexu virili : sic ex contrario longiorem iactura
in ijsdem soboles pati debeat pro deliincto paterno. Addo illud Statii lib. i.
Thebaidos: nonro quoque sanguine multum Errauis pietas,nec culpa nepotibus obstrifc. ita tutum. 1. de haereti. lib. 6. de illic interprete . 8.ethi. c. I o. c.cum caput. 33. q. s. l. I. de Iure immunita. l. ex
plo. C. de decurio. lib. IC.J6 Filios autem hoc loco accipimus, non tantum ex iustis nuptijs procreatos, sed
eos omnino, qui ex incerio, adulterino, nesario, aut quouis alio complexu nati fuerint: non enim melior conditio
illorum esse debet , qui odio maiori digni sunt. l. parentes. de in ius vocando. glo. in dicto cap. statutum. 8c ibidem Archid. Ioan . And. Ioan . Mona. Philipli. Dan. de Probus. ite Collecta.
in . cap. excommunicamus. I. de hae
reti. Gonsal. in tracta. de haereti. qu st.
23. Guar. lib. 2. varia. resolur. cap. 8.Gigas lib. 3.de crimi. lest maiesta. q. .J Quaesitum scio, an fili j & nepotes e rum, qui relicti sunt curiae seculari,pr Iterea quod in haeresim relapsi fuerint,uprascriptis poenis teneantur, etiam si
poenitentiam egerint parentes eorum.
Quod Ioannes Andreas de Philippus
Francus verum esse putant: quia non videntur ecclesiae incorporati, qui curiae seculari relicti sunt. Contrariam tamen sententiam veriorem esse aiunt Ioannes
Lupus senior, ac Dominicus, quibus assentior: quia illi non decesserunt hi retici, sed poenitentes de restitituti e clesiae unitati. Non enim relapsis denegatur sacramentum poenitentie, nec tu
charistiae: quae sacramenta his, qui sunt extra eccletiam communicari non sinient. Nec ideo putandum est, illos e Hesiae non esse restitutos,quia iudicibus secularibus relinquuntur: nam & cς teri
facinorosi , quamuis ultimo supplicio
puniantur, si tamen suscepta poenitetia moriantur, nihilominus in gremio e clesiae decedui. Sed re attentius perpensa priorem sententiam secutus sum in en- chiridio, &in eadem perseuero nunc. f. c. statutum. 1. de haereti. lib. ι,. te illic
Ioan. And. Phili p. Dan. de Domini.
245쪽
Ioan . Lupus decanus Segobien sis tr
et a. de haeresi. cap. I S. cap. super .de haereti. li. 6.c. in eccle ita. cu seq. I.q. I. Ji8 Item quaeritur , an haereticorum filii catholici priuare sint nobilitate sanguinis , vel antiquo parentum priuilegio ad eos derivata. Quod quidem prima fronte magis videri post et, quia minoribus etiam beneficiis habetur indigni,& paterna infamia notantur: postremo quia Omnibus excluduntur honoribus. Verior tamen est contraria sententia: tu
quia non inueniuntur aliqua lege nobilitate ista priuati, nec leges poenales extendendae sunt, sed restringendae: tum etiam quia ea, quae proueniunt ab auis,
atauis, & maioribus, non auferuntur a
nepotibus,& aliis descendentibus, pr pter patrum suorum crimina: & hoc iure utimur. Sed si is cui priuilegium concessum fuit, in hqresim inciderit,
iure ac merito priuatur allo, ut nostero talora recte tradidit. l. quisquis. S. I. C. ad leg. Iul. maiesta. l. 3. de interdi.& relega. & illic Bart. Ioan . Lup.de regno Nauarrae parte. I. F. 6. cum seq. Decius consi. 3IS. Igneus in . l. 3. f. h.& in. l. vlti. ad Sillania. Otalora lib. de nobilitate Hispana parte. 4. cap. Vlt. J19 Accedit eodem , quod nepotes haeremticorum retinent ius eligendi, quia non sunt nonaanatim electionis iure priuati. Sic etiam pater haereticus non nocet filio catholico in successione aut paterni. l. cum patcr. f. haereditatem. n. de legat. 11. Cardi. Abbas & Ioan .Imolen . in
cap. excommunicamus.f. credentes. de
haereti. Dom. & Philip. Fran. in . c. a. f. haeretici. eodetit. Docto. in . l. Gallus.
f. &quid si tantum . de lib. & posthu.
Callene. in cosuetudi. Burgun. rubrica 3. g. 3. nu. 69. Iacob. Segura In. l. cohς-
redi. f. cum filiae. de vulga. & pupil. nu. 7 . Jio Praeterea filij &nepotes haereticorum
priuandi sunt per sententiam, sed non sunt ipso iure priuati sacerdotijs & b nefici; s , quae consecu ti fuerint post pa
rentum condemnationem: non tamen
priuadi sunt ullo modo illis beneficus ,
quae antea obtinuerant, quam patres eorum declararentur haeretici: quia id nullo iure cauetur, &iniquissimum esset. fc.satis peruersum. 19.distin.& illic glo. & cae t. A n to. A bb. Ioan .Imol. loanis de Ana.& Felinus in c. vergentis. de haereti. Ludo. Roma. singula. 686. Go salus de hqreti. prauita. q. 23. Couar.
lib. 2. varia. resolui. cap. 8. nu. 4.Jii Filij&haeredes admittuntur ad probadam innocentiam patris defuncti per testes idoneos, & fidei relatores: non tamen censentur idonei fi ij, & famili res, neque domestici: nisi forte ad aliqua probanda, quae per alios probari non queant. Citandi autem sunt fili,
& haeredes cum rei mortui fuerint, nec pertinaces, nec plene consessi, alioqui superuacanea defensio est ἐν quia pertinacem defendere non licet, & ut est Ouidius.
on in conses causa tuenda rei. l. ad probationem dominis. Q de probat. c. filij. de haereti. lib. 6. l. fin. g.vit. ff.de bonis eorum. l. non omnes. g. a barbaris. de re milita. l. 3. C. de naufra. li. I I. l. co sensu. g. sin autem.C. de repud. J12 Haec autem quaestio anceps est, & magnam utrinque probabilitatem habet. An poenae contra filios haereticorum statutae, comprehendant etiam eos, qui nati fuerant priusquam paretes eorum inhaeres in laberentur. prima quidem facie satis probari videtur duabus pontificum constitutionibus, quae gemneraliter de filijs eorum loquuntur,qu itempore mortis haeretici erant. Deinde causa punitionis haereticorum eadem
246쪽
est in siij, quocunque tempore natis. Ad haec, haeresis vitium est mere spirituale no trahens a carne commercium:
quam ob causam distinctio illa locum non habet, quae in alijs criminibus o seruari solet: sci licet, quod hi nascuntur ex insecta radice, illi contra. Hissere rationibus persuasi multi hanc opinionem sequuntur, quam quotidie usu comprobari videmus. f c. filis. cap. st
tutum. 2. de hereti . lib. 6. Ioan. Αnd. Do m. de Philip. Fran. in. c. vi commissi. de hqreti. lib. 6. Gonsa. de haereti. prauita. quaest. 23. Ioan . Lupus de iure Nauarrae parte. F. g. 8. Obiectione. 4. Gai indus in disputatione regia. 3. I s. At sensus lib. 2. de iusta haereti. punitio. cap. vlt. de iterum lib. i.de potestate logis poenalis cap. 7. Couar. lib. 2. varia. resolui. cap. 8. nu. s. Grego. Lupus in regiam. l. 2. tit. I. parte. 7. Gigas lib. s.
de crimine letis maiestatis quaest. 1. Jα3 Abi vero complures, quibus ego veia hementer assentior, benigniorem sententiam secuti, aiunt: haeretici filium ea tholicum, ante patris haeres m natum, nec infamem, nec suprascriptis poenis obnoxium esse: quia nulla st lex, quae talem filium nominatim exprimat: nec eadem ratio sit huius, & aliorum fili rum: postremo, quia multa sunt,quibus probabilior sententIa nostra videri queat. Calderinus ti t. de hqreti. cons. 3. Petrus, Cynus,& Angelus in. l. quisequis. C. ad. leg. Iuli. maiesta. Pispositus
in. c. quo iure. 8. distin .col. Pen. Dona. in.C. 2. g. hqretici .de hereti . lib. 6. Alson.
Cartagena in quodam concilio questio. 7. Ioan . de A na. in.c. Vergentis.de hqret. Tiraquel. de iure primogeniorum. q. 3 I. nu. 4. tract.de criminet 'maiestatis incerto autho rectu est. 7. Orosius in l. emancipatum. st. de senatorib.
α Ac primum quidem, imperatoris Co
flamini lex huic sententiς favet,qua cautum est, ut crimen patris noceat filijs nascituris, non autem illis,qui tempore criminis commissi nati, aut concepti fuerat: liberti enim , 5c eoru fili j propter ingratitudinem reuocantur in seruitutem. quod ex Atheniensium legibus Romam accepisse videntur. Retulit enim
Valerius Maximus legem illore his ver bis : Age quid illud institutum Athen
rum,quam memorabile, quo conuictus a patrono libertus ingratus, iure libertatis exuitur Supersedeo te, InquIsili bere ciuem,tanti muneris impium qstimatorem: nec adduci possum, ut credavrbi utilem, quem domi sceleratum cerno: abi igitur,& esto seruus,quoniam liber esse nescisti. Eandem igitur legem ferens Constantinus, post alia inquit erilijs etiam, qui postea suerint nati, se uituris: quoniam illis delicta parentum
non nocent, quos tunc esse ortos conis
stiterit , dum libertate illi potirentur. Valerius lib. 2. cap. I. l. 2. C. de li- Ttῖs, & eorum libe. & illic glo. Bal.& caeteri. J11 Ad haec, sicuti diuus Augustinusquadam in epistola scribit, non imputantur fit in peccata parentum , quae post
eorum natiuitatem a parentibus committuntur. Et super Deuteronomium idem diuus ait: Filios natos ante peccatum patris esse prorsus a poena immunes: non enim trahit, inquit, aliquid ex patre, qui iam natus erat, quando pater eius peccauit. Ecce quomodo beatus ille pater considerat rationem illam vulgarem, quod nati post commissum crimen , ex insecta radice proueniunt. Nam filius antequam generetur, dicῖtur esse in patre secundum corpor tem substantiam,& secundum potentiam generationis amuam: unde Levi
247쪽
hae: quod longe aliter habet in filio nato. Mirum ergo videri non debet, si alia sit causa horum, alia illorum filiorum. August. epi st. 7 1. desuper Deutiquaest. ψ2. cap. non imputantur.& c. iaitaque. I. quaestio. . ad Hebrae. T. Αmbro. Cathari. lib. de peccato originali disputatione. 6. J16 Polt haec, nostrates egumlatores hanc sententiam semel de iterum approbas levidentur: & viri illi percelebres, qui in condendis legibus septi partitis strenua
Operam nauarunt, eandem illam fili rum di stinctionem secuti, addunt, s pientissimos ac vetustissimos Hispanos maiores nostros, in poenis co stituendis semper hanc ratione obseruasse. Quod mihi perspicuum fit ex decimotertio concilio Toletano, ubi quidam restituuntur in pristinam dignitatem , qui tunc in infidelitatem inciderant. Et
mox subiungitur: Quod etiam de filijs
eorum decernimus obteruandum , qui post admissum parentum praememor
tae profanationis scelus, nati esse produntur. Ecce quod illi tantum fili j egebant restitutione, qui nati erant post parentuinfidelitatem:alii vero nati ante crI mens quia integri status permanserant, non non egebant restitutione. t l. 6. tir. 27.
parte. 2. concilio. I . Tolciano cap. I.
regiae leges.. . de I. tit. I. lib. 4. Ord, natio. l. 3. tit. s. eodem lib.Ja Neque sis oberit,quod haeresis vitiumst mere spirituale: nam de alia vitia spiritualia, Ac reliqui animi mores in filios
transire solent, perinde atque vicia camnis . Recte namque ille cecinit:
Qui viret in foliis venit a radicibus bo
D pares in filios aleunt cusemine mores. Adde quod Paulus cap. s. epi st. ad Gal.
inter opera carnis, haereses posui t:& n nunquam vitium corporale usq; ad animum peruenit, de eum vitiat. Accedit eodem, quod vita&sensus ex anima in corpus defluunt: quae si magnis peccatis deprauata Sc corrupta fuerit, corpus etiam ipsum trahit secum in corrupti nem , illudque mire inficit: siue comunctione societatis, siue iure pol sessionis, siue derivationis natura. Vnde fit nonnunquam, ut infirmitas corporis ex animi peccato descendat, quemadmodum Plato docet iii Charmide, dicens: Qu admodum oculos sine capite curare nodecet, neque sine reliquo corpore caput:ita neque sine anima corpus: omnia namque vel bona, vel mala ab anima in corpus de hominem totum manant. Illam igitur primum & maxime curare oportet, si modo caput te uniuersum
corpus bene valere debeat : quod de Chrysostomus alicubi tradit. The phylactus quoq; in euangelium Marci:
Dissiciliores, inquit, morbi ex peccatis oriri solent: tanta prorsus est assinitas,1 ut Gellius ait, corporibus hominum mentibusque. Adde quod non in eo vis est, utrum sit vitium spirituale, vel corporale, sed in hoc potius, quod hi filii nati sunt ex haereticiis, illi contra. I l. i. g. apud Viuianum. ff.de aedili.edi. Teophila. c. a. Gellius lib. 4. cap. I 3. cap. cum infirmitas.de poenit. 8c remissi. Chrysostomus in cap. Matth. h milia. i . & in Ioannem homil. 37. Lucas in l. r. C de deserto.&Οccultato. lib. I 2. col. 7. Cyprianus noster in psalmum. 38. versu, ab omnibus in quia
talibus. J13 Ad extremum, suffragatur sententiae
nostrae ratio viva & spirans: nam si fialius natus ante dignitatem patris, non consequitur praerogatiuas, de honores eius: multo minus illi nocere debet crimen a patre post eius natiuitatem commissum:etenim odia restringi, bc fauo
248쪽
res conuenit ampliari:& Iniquissimum est, ut alterius odio quispiam praegrauetur. f c. odia de regu . iuris. l. si quis in suo. g. r. C. de inoff. testa. l. diuo Marco. C. de quaestio. l. si quis Decurio. 3.
l. neque Dorotheum. l. docti tis. l. n minem. l. diuae memoriae. l. vlti. C. de decurioni b. li. io.l. senator. de dignita. lib. ix. l. si cohortalis. de cohortali .e ' dem lib. l. emancipatum . de senato. l. filii. g. senatores. ad municι. c. a. qui
29 Ne autem catholici & Innocentes filis, ante patris hqresim geniti ,rigore aliquo
puniantur indigne, quantacunque logum seueritas benigna interpretatione temperanda est. Et ut Fabius ait: Etiam
si qua sunt iura, quae obstent, si tamen angustus saltem detur accessus, per que
intrare humanitas possit, vera clementia occasione contenta est. Misericordia
quidem digni sunt, sicuti Iustinianus inquit, hi qui alieno laborant vitio .
Narrans eleganter Plutarchus immane
Scy llae crudelitatem, post alia dicit: Qui
proscrῖptum acceptallet, salutique conlii luisset, humanitati poenam , mortem definiuit: non fratrem,non filium, non parentes excepit : qui necasset , caedis mercedem duo talenta constituit,seu dominum seruus, seu patrem filius interemisset . Quod autem omnium iniustissimum existimatum est, proscript rum filios ac nepotes honore priuauit,
omnium bona publicauit: tanti est pro patrum scelere filios in nocetes punire. Fabius declamat. 6. l. legem. C. de natura. liberis. J3o Adde, quod nulla lex est, quae nominatim filios natos ante patris haeresim puniat: nec generali filiorum appellatio 3 ne, hIcenseri debent esse comprehensi, quos anteriores leges, quos ratio diuersa, denique quos tot viri sapientes excia
Piunt. Nec mouet Alexandri IIII. con- stitutio, qua probari putant,filios quocunque tempore natos in eadem causa
pinnarum esse: quia nil minus indidem colligi potest. Non enim constitutio de poenis liliorum quippiam ait: nec de his qui nati sunt ante patris haeresim loquitur e sed id tantum definit, filios vel haeredes admittendos esse ad probandam
innocentiam eius, qui tempore mortis caeremonias fecerat haereticorum. Ex
quo nil aliud intelligi poterit, quam quod filii, hoc & illo tempore nati, admittendi sunt ad probandam innocentiam patris, quemadmodum haeredes etiam extranei ab ea defensione no excluduntur. c. filii vel haeredes.de hqretI. lib. 6. l. sed & posteriores. de legib. I
Alia tamen constitutio Bonifacis viii. extat, cui respondere posse vix videor: in ea siquidem continetur, quod fit ij dc nepotes illorum haereticorum supradiactis poenis comprehenduntur, qui tales elle, vel tales etiam decessisse probantur. Ergo sat esse videtur, quod parentes decesserint haeretici: unde consequitur, constitutionem de filijs quoq; natis ante haeresim loqui, cum post mortem patris ab illo generari nequiuerint. Haec sunt verba legis sortissima,ut psi. tant, quibus opinio contraria potissime sustinetur:quae, fateor, sallere possunt parum diligenter intuentes e caeterum si constitutionem ipsam attentius considerare velimus , haud dubie reperi mus, eam sententiae nostrae fauere, aduersae autem opinioni obstare: quod ex his, quae mox dicturus sum, cuiuis si
cile perspicuum esse poterit. c. statutu. 2. de haereti lib. 6. lx Initio , non iure faciunt hi, qui legem latam in fauorem filiorum, retorquere conatur in odiu eoru : nulla enim Iuris Iatio , aut aequitatis benignitasDD a patitur,
249쪽
titur, ut quae salubriter pro utilitatelmnum introducuntur, ea nos duriore interpretatione contra ipsorum commodum producamus ad severitatem.
Quod si constitutionem illam diligenter excusseris, a primo eius capite vique ad extremum reperies, omnia in fauorem filiorum decreta, mhilque aduer
sus illos tractatum, nihil contra illos inductum . Excludebantur ab ossicijs tabeneficijs haereticorum filij usque ad secundam generationem: id pontifex Bonifacius declarat, ut per paternam linei primus de secundus gradus comprehendatur: per maternam vero,ut ad prima duntaxat gradum ea poena extendatur,
idque fauore filiorum . Intelligere quiuis poterat ex innocentij & Alexandri decretis, filios de nepotes quorumcunque haereticorum ad publica officia, de ecclesiastica beneficia non esse admittedos: id quoque Bonifacius idem pontificia illa constitutione in fauorem fili rum interpretatur, ut de illis tantum filijs id accipiatur, quorum parentes pertinaces in naeresi decesserunt. Vides si
nihil hic sit, quod filiis noceat dicto
3 3 Ad haec, nulla in eadem constitutione quaestio est, de filiis natis ante, vel post patris haeresim: nec quicquana decernitur ibidem , quo leges anteriores abr gatae credantur: nec verisimile ast, pontificem illum, tam pium δc benignum erga filios, in ea ipsa lege, in qua de filiis tam bene meretur, obiter tamen de aliud agentem, generali tantum filioruappellatione, tot aequissima iura corrim gere voluisse, in odium & necem fili rum, quibus maxime cosultum esse volebat. t l. non est nouum. de legib. l. si quando. C. de Inoss. testamen. c. eccleua vestra. a. de electio.L vlti .quod met. causa. c. quia verisimile.de pr sum pl.J Praeterea, si aequitati, si veris milibus coniecturis, denique si iustae interpretati mi locus ullus relinquitur: probabilior sine dubio ex pontificia illa constitutione sententia nostra redde tur.Nam
si filij eorum haereticorum, qui tandem ad ecclesiae unitatem quoquo modo redierunt , non sub ijciuntur poenis supra scriptis, quamuis procreati sint ab i sectis parentibus: quanto iustius, recti usque impunitatem consequi debet ij, qui ex catholicis patribus nati sunt, etiam si postea in haeresim parentes e rum lapsi fuerint Nec obstant verba illa constitutionis, unde nonnulli male colligunt, satis este ad poenas omnium filiorum, si parentes haeretici sint dumttaxat tempore mortis: nam ea interpretatio contra alia iura, contra aequitate , naturalem rationem accipienda non
est..Quid Z quod ob eam tantum causam exigit summus Pontifex, ut parentes probentur haeretici decessisse, quo plane constet, illos nec emendatos imisse, nec ecclesiae unitati restitutos: non autem, ut filii ante illorum haeresim nati, constitutionum pinnis comprehendantur indigne . Adde, quod perraro euenire solet, ut hi moriantur haeretici, qui vixerunt catholici: nec emm mala
mors ei te solet, quam bona vita praecessit: & ut Celsus ait, ad ea potius debet aptari ius, quae de frequenter, de facile, quam ad ea, quς perraro eueniunt. Accipienda ergo illa constitutio est, desiliis senilis post haeresim patris, qui
persutens in errore, decessit haereticus:
de hanc sententiam Ludovicus Molina longiore disputatione defendit. A
theni. multo magis. C. de sacrosan. cles. l. 2. C. de condi insertit. 3.deliber. praeteri. l. nam ad ea. de legibus. l. qui
testamento. de testamen. cap. cum cecsantea
250쪽
sante. de appellatIo. & illic Decius nu. s. Molina lib. 4. de primigeniis Hispaniae c. vlti. J3 3 Perdiis cilis autem quaestio est, An filius patrem occultum haereticum accuissare, aut salte in iudicibus indicare teneatur. Multi quidem putant, filium ad eas res obligatum esse. IAlex. Ales parte. 3. Praecepto. . q. 33. Henricus in eodem praecepto, termone. I. Lupus in c. per vestras.f. 7 1. At sensus Castrus
lib. 1.de iusta haereti. punit. c. vlti. Caieta in Deut. c. 3. Marti . Nauarrus in c. i ter verba laudantium. I I. quaest. 3. J36 Nec eorum leuia sunt argumenta: nalege Mosayca pater filium impium acciuare ac punire debet: ergo & filius patrem. Ad haec, Philo in libro de victimas osterentibus ait, necandu m esse fratrem & filium impium tanquam hoste publicum sine respectu priuatae necessitudinis. Et alibi Ambrosius inquit: Praeferenda est religio necessitudini, pietas propinquitati. Praeterea extra controueruam est, magis diligendum esse Deum, quam patrem: & relinquenduatque odio habendum esse patrem propter Deum. Diuus quoque Hieronymus epistola ad Heliodoris, & ad Ma cellam alia in epistola scribit, calcanda esse patrem pro religione, ac solida pietatis genus esse, in ea re esse crudelem,& genus fore pietatis impium esse pro Domino. Accedit eodem, quod filius tenetur magistratibus indicare patrem proditorem patriae, ut eleganter docet Cicero lib. 3. ossic. Postremo, in confesso est, patrem esse indicadum a filio, si principem vel It occidere. Relinquitur ergo,v t pro synceritate catholicae fidei pater haereticus a filio sit inquisitoribus apostolicis indicandus. 37 Contrariam sententiam tuetur Alsonsus ille Tostadus, cui equidem veheme
ter assentior. Nulla enim lex extat naturalis , diuina, vel humana, quae tam graue onus humeris filiorum imponat. Etenim lex illa Moysis de patre, aut matre non loquitur : magno sane argum to, eos prodendos non esse. Id enim
haud obscure legislator excepit, qui culegem bene longam promulgaret, in qua coniunctissimos quosq; recensuit, parentes tame omisit,qui in primis ii minandi erant. Nam si idem de patre aut matre voluisset, adiunxisset: nec enim deerant illi verba, nec obliuisci potuit legissator ille, ut unus nostrum :nee lex illa diuina imperfecta esse potuit, nec trahenda est ad speciem longe
dissimilem. f Deut. 13. & inibi Tosta-dus quaest. 3. J38 Eodem lete tendunt verba illa eiusde Moysis: Occidat unusquisque stat rem,& amicum, & proximum suum . Et item illa: Consecrastis manus vestras hodie Domino,unusquisque in filio,&in fratre. Vbi semel atque iterum de
patre altum silentium. Cur enim sacer Moyses non an te omnia dixit, occidat unusquisque patrem suum, nec alique parricidam laudauit Nimirum quia portentum atque monstrum est uti quit Cicero esse aliquem humana sp cie & figura,qui tantum immanitate bestias vicerit, ut parentes Occidat, cum etia feras inter sese Iiartus atque educatio & natura ipsa cociliet. Exodi. 3 1. J39 Nec obstat argumentum illud: Si pater filium, quem amplius diligit,accusare debet, ergo& filius patrem. Nec enim dilectio in causa est, ut pater non fit accusandus, sed maxima illa obligatio , qua filius plus patri debet. Vnde fit, ut pater filium accusare possit, nec lex ulla id vetet: impium vero sit, filiupatri diem dicere, ut ait Plato in Euthy-Phrone. Adde quod maiorem dilectio