장음표시 사용
261쪽
1 3 illud autem extra controuersiam est, quod a quibusdam traditum scio: nulla es Ie transactionem, quae de crimine lue- resis a quocunq; sacta suerit. Etsi enim de aliis multis criminibus transi 5ere,
vel pacisci liceat: non tamen id ullo pacto permissum est in his criminibus in quorum punitione publico bono , Nanimarum saluti consulitur: ea enim
res priuatorum pactionibus nequaqua subiicitur. l. si unus. g. pacta.de pactis. L transigere. C. de transactio. & illie Pulpuratus, & Pad illa noster nu. 97. Nicol. Arelata. trach. de hqreti. notab. 3.Ji : Quia vero quaedam sunt crimina,quae magnam suspicionem laceresis piaesese runt: de quibus inquisitores cognoscere nequeunt, nisi sapiant lueresim manifestam : operaepretium erit pauca hoc loco de his breuiter commemorare. illa
igitur proposito sapit manifestam hqr
um,ex qua, cocesso & assumpto aliquo,
quod non potest probabiliter negari, tequitur Meresis in fide. Aliter, illa sapit manifestam haeresim, ex qua & quia
busdam veris, quae nulla tergiversati ne possunt negari, sequitur haeresis in
nitesta. Illa quoque propolio eundem saporem habet, quae in prima verborusignificatione, de prima fronte, sensum habet haereticum , quamuis piein teli dia possit habere sensum catholicum . Deniq; ut Ioanes Torquem ada inquit:
Haeresim sapiunt propositiones haeresi propinquae, qualis eli, quae asserit per
. uersum dogma, ex quo cum notorio vero, quod negari non potest, sequitur. haeresis proprie dicta. i Gerson alpha--beto. I . Echius lib. r. de primatu . Petr. cap. 6. Alsonsus lib. t .de iusta horeti. Punit. cap. 3. loannes Torquem da lib. . de ecclesia, parte χ. cap. I O.Ji s Praeterea, illacrimina sapiunt man
festam littesim . quet natura sua pristie-
runt aliquid,quod est heresis manifesta. Vt baptizare imagines, prςsefert, quod ille sunt capaces huius sacramentI. Et scienter puerum rebaptizare significat. quod baptisma potest bis conferri. Similiter , circa aras idolorum genua flectere, preces nefarias dicere, sacrificia offerre, pectus tundere,& id genus alia perpetrare, idololatriam pr*eserunt,&manifestam hqresim sapiunt. Quamuis enim nullum factum per se sit heresis. aliqua tamen iacta sunt usque adeo impiarac religioni & fidei catholic adueria, ut ea committens, iudicari iuste posisit hcreticus: quia ut inquit Chrvsost mus, in psal. I 3. Quanto sunt facta potentiora verbis ad persuadendun , tanto factis, quam dictis Deum negare grauius est. De. igitur 16. quest. 3. glo. de
interpretes in. c.accusatus sancide ligreti. lib. 6. Oldradus consi. xi C. D minicus consi. 14.Siluester in summa,
verbo, hyesis. a. nu. 4. Ji6 De inuocatione demonum, de pactis
cum eis conuentis, communiter hic diastinctio approbari solet. Quω amo
dinantur directo in d monum reuere tiam,qualia sunt, adorare,oblationes de sacrificia offerre, inuocare ad sutura pretnoscenda, tribuere illis aliquid, quod solius Dei sit, pacta eum eis facere, aut sesus percutere ad supra scripta, si miliaue perpetranda:&hFomnia sapiunt manifestam heresim . QMdam sunt oblique ad reuerentiam d monum , ut curioli de perditi homines aliquid scia
aut operentur eorum ope, inuocantes
demones ad qu stum faciendum,ves ad pudicitiam tentandam, vel ad sim ne quippiam, quod si eorum proprium equet u fiant per modum imperil, non Uenerando d monem qui si Deum, vel imsallibilem veritatem, i c ut aiu n t non
setiunt matutinam h res tu. I glo. D
262쪽
minῖ. Philtp. pran.& Ceteri in . c. accusatus. I. sane.de haereti. lib. 6. dra. cons. xio. Alberti. in rubri ea. C. de haereti. Ioan . And. ad speculum titui. de sortile. Bil. consili. 9 I. lib. I. DOm .consit. 14. Gon l. de haeret. praui. quaest.' Matth. de Assii. inconstit. Siciliae tit. i. quaest. r. PonZini. tractatu delam ijsnu. 82. Grillan . de sortile. quaest. Io. Brul uslib. t. de haereti. cap. 1. Siluester in summa, verbo, haeresis. 2. nu. 4. Summa Rosella, verbo, licereticus. nu. 3. Alson. lib. t. de iusta haereti. punitio. cap. I9. Caieta. 2. 2. q. y s. arti. 4. Ludo. Care. de haereti. nu. 2 s. Alberti. lib.de agnoscen. assertio. catholi. quaest. tr. Ji Beatus tamen Augustinus, erroneum,
ineptam , dc ridiculum esse censet, inuocare daemones per modum imperi j, aut eis comminando praecipere : Non enim est potestas super terram sicuti Iob inquit quae comparetur eis. C terudaemones, ut fatuos irrideant, atqued
cipiant , fingunt se cogi, atque timere, sicuti multis Parisiensium decretis declaratum est: quemadmodum Gerson
variis suorum operum locis memorare
solet. illud autem praeterire nolui, quod ille inseruit operi , de erroribus circa artem magicam, his verbis: Quod dare, vel offerre, vel promittere daemonibus qualemcunque rem, ut adimpleant hominis desiderium , aut in honorem eorum aliquid olculari, vel portare, nosit idololatria,error. f Augusti . lib. lo.
de ciuitate Dei. cap. I I. Iob. cap. 6 I. Gerson tracta. de erroribus circa artem
magicam dicto. 3.&in fine. de sermone primo de sancto Antonio veritate. 3. Ji8 Facere autem sortilegia, dc imagines cereas, vel alias obseruationes vanas, ad prouocandum , & alliciendum animum ad amorem: si modo non misceatur sacra profanis, supertitiosa sunt
magis quam haeretica. Nam qui talia
committunt, amoris infama ob cati ea perpetrare solent, nec errant in fide,nec ea licere credunt. Oldra. consi. 2Io.lo. & caeteri In. c. accusatus. g. sane de aereti. lib. 6. Iason in . l. huiusmodi. V. vlti. de legat. r. adde Aristote. lib. t. magno. mora. cap. II. & Chrysosto. in epist. ad Rom. sermo. 2 . col. Pen. l
stiam non consecratam tempore mortis,no sapit manifestam haeresim .du rum opinio sine delectu, recipienda noest: nam si fuerit alias in fide suspeestus,
qui maximo sacramento velit illudere, hunc ego vehementissime suspectum Iudicarem, dc commissum illud sapere manifestam haeresim crederem . Quis
enim catholicus decedere unquam voluit, non prius accepto diuinissimo ilipviatic Profecto in re usque adeo sacra, & tam periculoso tempore, nulla simulatio serenda est, nec praesumenda quidem. c. de homine. de celebra. missa.
Calderi. consi. 4. tit. de haereti. Ioan. de Ana. de Feli. in. c. ad abolendam. de haeret I. Alberti. m. tῖt. lib. s. in rubri. quaest. II. nu. 66. J2o Cum incertum est, utrum diu Inationes, de sortilegia sapiant manifestam liqresim, de proptπea de iurisdictione ambigitur, inquisitores de eo cognoscere nequeunt: quia non habent in nis causis
iurisdictionem, nisi manifeste sapiant haeresim, ut multi iurisperiti sentiunt. f glo. in . c. accusatus. F. sane. de haereti. lib. c. de inibi Ioa. Mona. Archi d. Ioa. Αnd. Do m. de Phili p. Fran. item Feli. in c. si clericus laicum .de foro compet. Ludo. Care. de haereti. nu. 2 . Jχi Opinio haec nullo iure, aut euidentIratione probatur r quῖnimo contraria sententia iure, ratione, & via , comprobata, & recepta est. Ac primum,
263쪽
aos De hareticis Ditulus XXX L.
Illud legibus multis cauetur, ut quoties dubium est,an aliquis iudex esse possit, eiusdem sit eadem ipsa cognitio et quae regula iuris notissima, non habet in specie proposita aliquam exceptionem. Deinde, compluribus placer,ac verum est,quod etiam delegatus iudex,qui fragiliorem iurisdictionem habet, quam inquisitores, cognoscere potest de facti quaestione, undeconstare queat, Vtrum eiusdem sit iurisdictio. Ad haec,inquisitorum cognitio facile subuerti pollet, asserente quolibet, sortilegia, vel diuinationes non sapere manifestam hςr sim. Ad extremum, aduersus ea scelera perpetrantes procedere quoquepossim tinquisitores, tamquam cotra ius pectos ἔquod v su receptu etae, Bonifacius au hor est. Γ l. si quis ex aliena. de iudi. l. ordinata. 3. vlti. de libera. cau. cap. super ii teris. de rescripti glO. in. cap. I .deom. delega. lib. 6. & illic Archi. Id stien. Ioan. And. dc Domini.item Fran. Squillacen . de fide catholica c. I 6. Fe-deri. Senesis consi. i 17. Sunia Rotella, verbo, haereticus. nu. 3. Feli. in. c. iii clericus laicum. de foro comper. Pon- etini. de lam ijs. nu. 79. Nicol. Arelata. de haereti. notabi. 3. Bonis de Vitalcin
Clem. vlti. In fine. de hqreti. J
et Ia Aeresumpnimus murator. 1 L AHaereticus quidsit. 3 Haereiscum quomodo definiaut Auxun.
4 Hs rei laus ut ut is protrie diripos , bet esse chrissianus baptizatus.s II aret ictu an sit censendus, qui haeresi infectus ,se bapti atum fuisse pucas, cum baptiotus non sit.
ptismum fusisere statvit, O postea inhaeresem lapsus uis, an sit proprie dia
7 Amstata an si censendus infans baptia rasus, qui captus ab infidelibus rerum impietatem didicit. 8 Haeresis esse non potest consummata sine
y Hareticus H essciarur christianus ba-ΠιFatus, opus est νι erret in fide e tholica .ro Hareticus habere debet Gratiam vel notitiam contraris veritatis, ri haereti
ii Haeresis poti a ratio in eo consistit,ut baereticus consuli ei um ab ecclesa separet. ix Pertinacia consummarum facit haretricum, qua in re consiit.
qui tota fidem Otholicam non deserit. I Haeretis ι unde coguosci possist. is Haeretici buius temporis ex ipsorumpe stiferis moribus cognoscuntur. 16 Haeretiei eouiciatores procaces sunt. ir Haeretici Lutherant Deu atqve homines
18 Haeretici medaces, peruersoru dogmata cultores, ct pleni sermonibus funt. is Haeretici obscoenis oe noxi's animalibus in sacris literis comparantur. 1 o Haeretici Lutheroi ieiunia,abstinentia,
2I Haereticorum nostri temporis scelerati
magistri qui fuerint.11 Luzberi flagitia. 23 Lutherus ali' impi mi heretis ere
omnes a sanctionis religionum ordinibus,
264쪽
De hareticis Titulus XXXI. asp
nibus, quibus seipsos acrauerant, δε- grate sint.
fecerunt. 38 H eliciori lianorum titulum nonser- 14 Lutherani est scelerat ibaeretici, ui- uant ,sed nomine suorum prsceptorumbus technis holes seritos irretiuerint. aut errorum gaudent.
Is Haeretici privdentiae sua innituntur. 39 Hsretici eum mi iniqui ni, steriem
16 HaereticiIuperbis t. pietatis prefeferunt nonnimquam. 27 Hominum imbecillitas ignorantia. 4o Haeretici qui virtutis θeciem preses 18 Heretici nouitatis dulcedine bomines al- runt, multo magis vitandisum. 'licere solent. a Malus Jecie boni fallens duplici parea
29 Vincentu Lirinem eaplanatio illius loci dignus m. Pauli, o Timothee depositiu custodi,etc. 41 Heretici quid catholicis ob ciunt. 3o Nesitas ct singulares doctrinas Petrus, 3 Hereticis Nitia catholicorum culpanti- Paulus, omnes sancti semper ex bus restondetur. crati sunt. Hereticos qui nequissimi cum sim erubest 3I Voces ecclesiae imouare non decet. eoia. filia reprehendunt, quomodo His31 Spiridon eonesonantem Thryphillium ronymus, qugustinus σάθ couincant. reprehendit, quod lectum pro grabato s Heretici lice Nideantur bene viuero, dixisset. propter νnum hoc scelus vitam Ner-3 3 Nouitatos e sunt oe periculosae, nam non pos bunt. potismum in rebus fidei. ' 6 Hsretici mulierculas sibi adiutrices in 3 Legibus o consuetudinibus antiquis mul fuissceleribus sepe obli untassumere. tum semper tribuerunt Plato O I Haeretici Intra breve tempus innumerapientes omnes. biles perditionis secta pro sua libidine 31 Iutheranorum leuitas Graecorum leuita introduxerunt. tem Aperat. 43 Heretici nostri teporis o s.festagitiis 3 6 Gregorq Saxonis ducis in Lutheranos addictit, oedivina precepta cote ut . egregium dicitivim. O Πereses se cur oporteat. 37 Novitates oe mutationes si quam rem so Hereses quid νtilitaris asserunt.
Iesus, In terris visus est,&lux euangelics veritatis In toto orbe resulsit, obmutuerunt idola, daemones iugati sunt,& idololatria omnis detectas fallaciis satanae mecha,derisa &contempta est. Videns autem inimicus
ut ait Cyprianusὶ idola derelicta, de
per nimium credetium populum sedes suas ac templa deserta,excogitauit nouastalide, ut sub ipso christiani nominis titulo fallat incautos: hqreses inuenit,&schismata, quibus subuerteret fidem ve
ritate corrumpereticinderet unitatem.
Quod ipsum renouans August. inquiti Videns diabolus templa daemonum d seri, hqreticos mouit, qui sub vocabulo christiano, doctrine resisterent christia-nq. Nicephorus quoq; in ecclesiast. hist. semel atq; iteru hcc eade prolixius retulit. Cyprianus tracta. de simplicitate Praelatorum. August. lib. I 8. de ciuitate Dei. cap. 11. Nicephorus libro. 4.ecclasi alticae iusto. cap. a. & libro. 8.
265쪽
2 Haereticus autem est, qui sibi ex suo arbitrio doctrinam salsam eligit. Et latiis ima significatione non unqui in ap
pellantur haeretici ij, qui sunt excomunicati, & simoniaci, 5e quidam alii lu-
pecti de haeresi. Sed hi per quandam
similitudinem improprie dicuntur haeretici, quia perinde peccant, ac si male
de fide sentirent: poenis tamen haeretiacorum coercendi non sunt. c.quisquis. a. q. r. c. quod au tem 4. quaest. I. Gerson . tractatu, de simonia, consid. I. Torque. lib. 4. de ecclesia, parte. 2. c.
x 2. Richardus & alij in lib. . sent. distin. 33. Lucas in l. r. C. de priuile. schola. lib. I 2.J Non est haereticus, qui male vivit, sed qui male credit. beatus Augustinus, tiabro quaestionum ex Matthaeo, cap. II. Inter haereticos, inquit, & malos cath licos , hoc interest, quod haeretici falsa
credunt: illi autem vera credentes, non vluunt ita, ut credunt. & sanctus Fulgetius lib. I. de remissione peccatorum,
cap. I 6. Inter impietatem & iniquitate haec solet pronuntiari disserentia: quod impietas aut prauam in Deum fide gerit, aut nullam: iniquitas autem malis moribus polluit vitam. Blasphemat impietas Deum: laedit iniquitas proximu. 3 Augustinus in exordio libri de utilit te credendi, haereticum hominem definit his verbis: Haereticus est,qui alicuius temporalis commodi , de maxime Vanae gloriae, principatusque sui gratia, falsas ac nouas opiniones , vel gignit, vel sequitur. Aliam definitionem retulit Cassiodorus hoc verborum tenore:
Hetreticus est, qui diuinae legis vel ignorantia, vel contemptu raptus, aut noui pertinax inuentor erroris, aut alieni s ctator, catholicae unitati mauultadue
sari, quam subi jci. Et Iustinianus inconstitutione, de mulieribus fide haere licis: Haereticos dicimus, quicunq; diuersarum sectarum sunt. Et insuper quicunque mebium sanctae Dei catholicet de apostolicae ecclesiae non sunt: in qua omnes totius orbis patriarchae de episcopi v no ore apostolicam fidem dc
traditionem praedicant. Qui igitur incontaminata communionem catholiaca ecclesia cum Dei sacerdotibus non participant, optimo iure vocamus haereticos . Tametsi enim christianorum sibi nomen imponunt: eo tamen ipso,
quod a vera christianorum fide pariter& communione seipsos separant, Dei se iudicio subdi cognoscunt. Haec ille. Anselmus quoque, sue Hervaeus definit hoc modo: Haereticus est, qui generalis ecclesiae doctrinam deserens, errorem sbi peruersi dogmatis eligit, quem mecialiter sequatur. Et Thomas in epistolam Pauli posteriore ad Corinthios: Haereticus est, qui spernens disciplinam fidei, quae diuinitus traditur, pertinaci ter proprium errorem sectatur. Et idealibi: HςretIcus est, qui a Christi fide,
quae catholica dicitur, discedit, contrariae opinioni vehementer inhaerens per electionem. Praeterea, Lucius tertius illum haereticum esse definit, qui de sacra metis ecclesiasticis aliter sentire, vel docere non metuit, quam sacrosancta Romana Ecclesia praedicat, te obseruat. Gerson quoque inquit: H reticus est, qui scἰenter tenet cottarium eius, quod sequatur consequentia necessaria ex sacris literis . Generalius autem Siluester definit: H eticus est, qui circa ea, quusunt fidci, errat per intellectum , di pertinaciter adhqret errori per volutatem. In summa, H eticus est,qui errat in fide pertinaciter. fc. hqreticus 24. qu st. 3. c. ad abolendam. de haereti. Cassi do. in fine psalmi. 1, 8. nouella constituit. I Oct. dc Bonaventura in lib. .sent.
266쪽
distin. 13. Anselmus in epist. Pauli ad
Titum. c. 3. Tho. in episto. 2. ad Corin. c. ix.&in lib. q. senti distin. I s. Siluester In summa, verbo, hqresis. I.
Fran. victoria in 1. 2. q. II. arti. 2.J
4 Nonnulla simul ne laria sunt, ut quispiam proprie dicatur hςreticus. Primunt, quod fuerit christianus baptiet
rus: nam qui fidem Christi professus noest, iud us, gentilis, malium etanus, aut quiduis potius, quam hetreticus erit: e enim ab ecclesia separatur hetreticus rquam qui baptizatus non est, nunquaintrauit: elus enim ianua baptismus est.
Quo pertinet Origenis definitio, ab Alberto Pighio relata: Hetreticus est pqui se Christo eredere professus, aliua de veritate christianet fidei credit,quam habet definitio traditionis ecclesiastiacet. Vel sicuti eam describit Lindanus: Hi reticus est,qui sese Christo professus credere, aliter de fidei Christi dogmatibus sentit, quam pietatis regula atque ecclesiasticet obseruationis puritas exposuit. Et illa item Richardi: H eticus est, qui profitetur Christu, & eius dogmata corrumpit. Et hec Alsonsi Castrensis: H reticus est, qui postquam Verum baptismum suscepit, &iuit in fide catholica sufficienter instructus,
pertinaciter errat contra id , quod scit ab eccles a catholica pro fide teneri, siue oppositum veritatis asserens, siue de ipsa veritate dubitans. Cum autem inquisitores iurisdictionem potissimam habeant aduersus t reticos: promotors scalis in accusatione primum ponit,
quod ille que de hqresi accusat, est christianus baptigatus: nam si baptizatus non esset, a iudice seculari puniri deberet. t Alber. Pighius lib. 3. de libero hominis arbitrio, prope finem . Richardo in lib. . sent. distin. I 3. arti. F. Also sus lib. i. de iusta hqrcti. Pun Ilio. c. 7.
adde Guidonem de hqresibus. c. 3. Alberti. lib. de agnoscen. assertionibus catholi. qu st. i. & 2. Lindanum lib. 2.
panopi iς euangelicet cap. I. J3 Inde qu itur, an is qui probabili e
rore ductus, putat se baptizatum esse, cum vere baptizatus non sit, proprie ceseatur ii reticus, si postea li res aliqua
insectus fuerit. Et verius est vi hqreticus iudicetur, & poenis hςreticorum subiaceat: quia iste baptizatus est baptismo flaminis:& quia in hac re plus operatur opinio quam veritas: Vnue quidam ita definiunt: H eticus est, qui vere baptizatus, vel pro baptizato se gerens, per
tinaciter errat,vel dubitat contra catho
licam veritate. Gabriel in lib. 4. sent. distinct. 13. q. L. Alson. lib. I.de iustah e. punit. c. 8. de presbyte. non οἴ-dinan. c. viri. Felinus in c. si vero. 1. de sent. excommvn. Igneus in l. I. s. hoc
autem. ad Sillania. J; Hinc alia etiam qu stio exoritur, utrucatechumenus , qui constanti animo
baptisma suscipere statuit, & postea in hqresim lapsus suit, hς reticus proprie dicendus ut . Quod quidem placet Al- nso, quia baptizatus eis, inquit, Spiritu sancto. Sed quamuis id verum esse possit in foro conscientiς, quod tamen attinet ad iudiciale serum,ego subsisto: nam & illescit, se baptizatum non esse baptismo exteriori, & vix est , ut Spiritu sancto baptizatus sit,qui potuit sacro baptismate ablui, & id non fecit. P
stremo, iudices hominum cogitationes iudicare non debent, sed eorum facta, idque verita te inspecta. l .cogitationis. de Poenis. l. illicitas. g. veritas. de osse. prςsi. Alion. prςnotato c. 8.consert. l. si
pater. I. ff. de manu. vindi. l. 2. g. 2. E.
T Demum, quetri solet, an insans baptizatus, qui captus ab infidelibus didicit
267쪽
impietatem eorum, censeri debeat apostata. Cui quςstioni recte respondit Al- sensus, minime hunc apostata esse: quia fides infusa non susscit ad credendum, sed praeterea opus in aliquo doctore: iuxta quod Apostolus inquit: Quomodo credent ei, que non audierunt quin modo autem audient sine praedicante
Non ergo puniri debet is, qui nil quam fidem catholicam didicit, & Insupcrabili tenetur ignorantia . Qua ratione interdum venia digni sunt recenter couersi, si sorte in aliquo errauerint, friusquam in s de catholica suerint sumcienter Instructi. Vnde inquisitoribus Hispaniae ab apostolica sede concessum
fuit, ut recenter conuersos, etiam relapsos, ecclesiae restituere possent, si modo constaret, illos vere poenitentes esse. Alion. dicto c. 8. ad Rom. IO. c. qui dam. de aposta. J8 Deinde, necesse est ad haeresim consummatam, ut christianus baptizatus erret: nemo enim haereticus fit absque intellectus errore: quod alibi plenius disserui. Vnde relinquitur, ut nullum opus exterius, quantumuis impium &horrendum, haeresis esse possit, sine intellectus errore: tametsi vehementem, aut violentam praebeat suspicionem de haeresi. Et haec est constans theologorum, di iurisperitorum sententia. Αn
tonius. 2. parte summae. tit. I 2. cap. I.
Ioan . Torque. lib. 4. de ecclesia, partea. cap. I. ἐκ cap. I 3. Guido de haeresibus cap. 3. Siluester in summa, verbo, haercsis. I. quaest. 2. Ioan . Lupus ali Rat. de haeresi. f. a. Alberti. in rubri. de
reti. lib. 6. quaest. Is . nu. 8. & lib. de agnoscen. aissertio. catho.q. 2. Alson. lib. i. aduersias haereses cap. I. J9 Postliaec, ut christianus efficiatur haereticus, opus est, ut erret in fide catho- Iaca : nam si in alio errauerat, haereticus non crit: quemadmodum supra ostendimus, cum de haeresi tractaremus. Proinde si quispiam crederet, aliquam propositionem hereticam esse, cum esset catholica: ille quidem peccarri se uissime, sed in foro exteriori non iudia caretur haereticus r quia nihil credit cotra catholacam fidem. Nec requiritur
ut cotra totam catholicam fidem erreth cticus: sed sat est, s ab aliqua fidei
parte aberret. Quod Conradus Bru-nus in sua definitione planius complexus est, dicens, illum hereticum esse,
ut semel fidem chri stianam professus, rima salsum, contra fidem orthodoxa , vel a Christo & Apostolis nobis traditam, vel ubilibet in scripturis sanctis contentam, vel ecclesiet catholicς definitionibus nobis reuelatam, pertinaci ter asserit: siue ad articulos symboli pertineat, siue ad sacramenta, siue ad aut horitatem & iudicia eccles , siue ad alias res,quas nobis credendas sancta Romana & apostolica precepit ecclesia. f H cille lib. i. de h eti. cap. 2. vide. l. L. f. si sub conditione pro emptore. Arιὶ lib. a. magno. mora. cap. 6.4I O Preterea, necessaria est ad ii resim scietia, vel notitia contrari et veritatis: non
enim susscIt, quod baptἰzatus erret in fide, nisi etiam sciat,id quod approbat,
cotrarium esse catholicς veritati. Nam hqresis electio est: nemo autem ign rat, quς eligit, ut lib. I. rhetoric. Arist. author est. Etenim electio voluntatis operatio est, quς ex consilio prouenit: ea enim cum clectione agimus,que antegressa est deliberatior quemadmoduidem Philosophus docet lib. s. citat. Et ut ait Ioannes Torquemada,Flectio firmam adhaesionem haber. Arist. lib. I. rhetori. cap. ro. & 1. et hi. cap. 8.Torquem ada lib. . de ecclesia, parie. 2. cap. I . ii In eo
268쪽
II In eo ergo cosistit potissima ratio heresis, quod ii reticus consulto se ipsum
ab ecclesia separat. Unde Hieronymus, N Anielmus, seu Heruetus, interpretan Ites Apostoli verba in epistola ad Titum aiunt: Paulus, suo ipsius iudicio condemnatum dicit hereti cum, quia cum reliqui facinorosi per sententiam iudicum nonnunquam ab ecclesia propeulantur, soli hqretici in semeti psos serui sententiam, suo arbitrio de ecclesia r cedentes: quq recessio propriet consci tiς damnatio esse videtur: quini tuo ab
ecclesia recedere, maxima condemnatio est. Cui confinia sunt Redemptoris nostri verba, apud Ioannem dicentis : Qui non credit, iam iudicatus est. Vbi Theophylactus addit ratione,qu niam ipsa incredulitas codem natio est. Esse enim extra lucem , per se maximusupplicium est. ad Tu. 3. de ibidem Hieron.& An sel. Ioan. 3. Alber.Pighius
lib. I. hierata eccles. cap. 4. Brunus lib. . i. de hereti. cap. I. JIL Ad hqc, pertinacia est, quς consum matum facit hereticum: ea vero non tatum in obstinatione consistit, sed etiam in electione,&adhςsione. Nam quicunque sciens pr ponit opinionem hς- reticam veritati catholicet, eo ipso hqreticus pertinax est, ut plenius titulo de pertinacibus dicturi sumus. Proinde qui sententiam , quamuis falsam atque peruersam, nulla pertinaci animositate
defendunt,quaerunt autem cauta solicitudine veritatem, corrigi parati, cum eam inuenerint, nequaquam sunt inter
hqreticos reputandi, ut Augustinus qua.dam in epistola scripsit. Ceterum qui probabili deceptus ignorantia, non pertinaci ter errat, sed corrigi paratus est ,& quςrit solicite veritatem , is est, qui recte dicet: Errare potero, sed hereti-- cus non ero. t Augusti . contra Donatis stas epistola. 161. e. dixit apostolus. 24. q. 3. ThO. in priorem Pauli epistolam ad Corin. cap. II. lectione. 4. J3 Ad postremum, plerisque placet, illuproprie hqreticum dici posse, qui non
deserit totam catholicam fidem r ille enim qui totam abnegat, proprio nomine apostata solet appellari. Quam sententiam Alfonsus Castresis oppugnat, a seipso, te ab aliis distentiens: cuius
argumenta Omnia eo tendunt, ut apo
statam h reticum esse probent: quod quidem nemo sere diatorum negat. Est enim apostasia, circunstantia heresis, eam aggravans , ut ait beatus Thomas. Magis itaque verborum , quam rerum ea dissensio est: nec enim illi s iunxerunt hςresim ab apostasia , quod putauerint, esse usqueadeo separatas, ut ei de conuenire non possent : sed quia
sit apostasia tam insignis diuersaque ab alijs hqresibus, ut vix aliquis sit, qui hς- recs nomine apostasiam intelligat. Est enim definitione ac nomine ab lieresidistincta, de iure ciuili tam diueria dc
separata, ut i, elicus ad fidem conuersus, Cesarum legibus admittatur, ap stata vero non item . Quamobrem Pr qtereologam Cani disputationem : quis
enim ignorat, quid hqresis, quid apostasia sit 3 Huc demum spectat hqretici definitio, quam Ioannes Torquem ad atradit his verbis: Herelicus est, qui post suscepta religionem Christianam, Christi fidem generaliter profitens,aliquam in specie opinione cotrariam catholicqveritati pertinaciter tenet, vel sequitur.
Et hactenus de definitionibus. Guido de haeresibus cap. 3. Torquem ad ali. q.
de ecclesia parte. a. cap. iue. Antoninus in summa, parte. 2. titui. I 2. cap. IS.
Alberti. in rubri. de haereti c. lib. 6. q. I . nu. 6. Al sensus lib. i. aduersus haereses cap. s. idem Alion. contra omnes
269쪽
lib. t. de iusta haereti.punit. cap. 9.Tho.
de haereti. l. hi qui. de aposta. Canus lib. ix. de locis theologi. cap. 9. J4 Nunc autem videamus, unde cognoscentur haeretici.Cui quaestioni breuiter veritas ipsa per Matinaeum respondet: Asructibus eorum cognoscetis eos. Et Arist. lib. 4. ethi. est. Qualis est quisque, talia sunt eius & facta, de oratio,&vita. Et sapies in prouerbijse Doctrina, inquit, sua noscitur vir. Demum pr uerbium est antiquissimum , in libris quoque regnorum celebratum: Ab impijs egredietur impietas. Matth. 7. lib.
A. et hi. cap. 7. Prouerb. I 2.*.vit.institu. de rerum diuisio. lib. I .Regum cap. 2 . vide Iansenium in concordiam euange licam cap. 43. ubi recte de cognosce
dis haereticis & fructibus eorum Js Hac eadem regula plane cognoscimus huius temporis pestiferos haereticos omnes: nam Lutherani, Sacramentari j &Anabaptistae, doctrina sua, scriptis &actis,& fructibus impiis manifestissi,ni sunt. Et sicut omnes sere omnium pretcedentium haereticorum hqreses hi op rarijsubdoli ab Inseris reuocarunt: sic etiam omnes illorum pessimos mores hodie secuti, Sc aemulati sunt. Quod breuiter de cursi m hoc loco demoniis
6 Solet haeretici conuiciatorci Sc procaces este : quid autem unquam cum istis conferri poterunt quorum amenti ut Isocrates dixit, ex ipsis maledictis animaduerti ab omnibus facile potest A quorum scriptis, si conuitia tollas, ex magnis libris paruos libellos essicies. De noc haereticorum more loquens Gregorius Nati anzenus inquit: Iniurijsqua-doque decertant , de verbis pugnantes prauitatem intellectus iniuriis detegat. de Hieronymus in apologia aduersus Rusfinum i Istae machinae haereticorum sunt, ut conuicti de perfidia, ad male dicta se conferant. Os eorum, sicut Apostolus ait, maledictione dc amaritudine plenum est. Et ut Sapiens in prouerbijs docet: Omnes stulti miscentur contumelijs. Et: ubi fuerit superbia, ibi erit de contumelia: ubi autem est humilitas , ibi & sapientia. Ouod si maledicta, contum eliae, tum iracundiae, contentiones, concertationesque in disputando pertinaces, indignae pinioso i hia videri solent ut eleganter Ciceroib. i. de finibus bonorum de malorum scriptum reliquit quanto conuicia dc maledicta indigniora sunt christiana theologiaὶ Nazaan.orati. 27. ad Rom. 3. Prouerb. I I.& 1O. Isocrates in Helenae laudatione. JII Ad haec, Lutherani, tanqua ab schola Luciani prodeuntes, irrisores sunt l, minum atque diuorum. Irrident illi ecclesiae caeremonias, sanctorum vener tionem, sacramentorum ratus, cath
dram apostolicam, pias fidelium obseruationes, sacramenta confirmati
nis , Ordinis , unctionis, S quid non Hi sunt, quos ecclesia catholica in lib. Iob indicat, inquiens: Derident me i niores tempore e nam heri de nudi urtertius ex patre diabolo nati sunt. Et quemadmodum in eodem libro scruptum extat : Bibunt subsannatione in quasi aquam . Hi sunt quos apostoloruprinceps appellat illusores, iuxta proprias concupiscentias: hi sunt impis p rasiti, de scurrae procaces: quos quidem subsannabit Dominus, & interitu eoruridebit. Iob. Io. dc 34. dc 2. lyet. vlti.
is Hi sunt fabrieatores mendaei; & cultores peruersorum dogmatum pleni sermonibus, & qui quasi de industria r
cessierunt a Deo, & omnes vias eius Intelligere
270쪽
Intelligere noluerunt: sed hostes ecclesiae consulto tacti sunt, ambulantes in vanitate sensus sui, tenebris obscuratu habentes intellectum. Infatuatum est consilium eorum, & spiritus mendax datus est in ore suorum prophetarum:& propter superbiam fugit mens occ5silium ab eis: & excaecauit eos malitia,& mutauit intellectum illorum: S cor eorundem insipiens nubibus errorum obleuratum est. Callidi facti sunt, non spiritu sapientiae, sed spiritu versipellis astutiae, quo solent haereticorum se uere praecordia, dc pacem perturbare sanctorum. ἱ Iob. is. & 3 2. & 3 . ad
guiti. lib. 6. de ciuitate Dei cap. 2. Jry Comparatur in sacris literis hiretici multis seris besti;s, & nox ij si & obscoenis animalibus: quq omnia Lutheranis,
Sacramentarijs , & Anab aptistis ad mussim quadrare perspicuum est. Diacuntur lupi rapaces, sub vestimentis ovium in udiantes Christi ovili. Comparantur iam iis, qui humanam quidefaciem, sed beluina per impietatem corda gestant. Comparantur & pardis, vulpibus, simijs,canibus,&multis aliis id genus animantibus. Vocantur quoq; organa diaboli, vasa irae, Deo odibiles, fures , latrones, sacrilegi, antichristi, pseudoprophetae, pseudoapostoli, vasa mortis, ligna istuctuosa,vacce pingues, corona superbiae, fili j perditionis, montes mali, operarii subdoli, vaniloqui, mentis seductores, dc mille talia: quOrum rationes de causas, si quis nolle cutit, Fabrum dc Brunum legere poterit.
Fabrum contra Lutherum tracta. I. tex. I 6.&tex. 2I.&rursus tracta. Io.
tex. 8. Conradum Brunum lib. t. de hqreti. c.3. oc iterum cap. I 3. cum seq. Jao Hi sunt praeterea qui oderunt ieiunaa,& abiti nenuam, oc virginitatem t qui
terrena sapiunt: quorum Deus venterest : quorum finis intentus, & gloria in cori fusione ipsorum . Hi quoque sunt, de quibus apostoloru princeps loquens inquit: In conuiuijs suis luxuriantes , pellicientes animas instabiles, superba vanitatis loquentes, libertatem promi t tentes, cum ipsi serui sint corruptionis. Sed ut S.Chrysosti sermone, in verba illa Esaiae, Si volueritis,& audieritis me, inqu:t: Misera seruitus, quam generat libertatis excessus. Beata inqua libertas, quae seruit legi, ob teperat iudici, paret authori: que humilis Deo est, subiecta Christo: quq imperata tenet, iussa complet, pr epta coseruat, co tendit ut placeat, ut promereatur instar, timet offendere, veretur delinquere, amat diuina monita frequetare. Vt enim obsequia
legis obtinet libertate, ita conleptus generat seruitute. Et quid aliud sunt istorii insana, & carnalia, & impia dogmata, quam Epicuri placita,& vinolentorum
a r Hi aute haeretici sui similes magistros habuerunt: quorum princeps fuit Lutherus, obscurus homo, temerarius de scelestus, peridoneus satanae minister. Ab hoc tanquam radice pessima innumerabiles haereses pullularunt.Is ruptis vinculis Christianae religionis, ab instituto diui Augustini resiliens, cui Iadiu addictu s fuerat, post satana retro abies, totam fere Germaniam varijs repleuit haeresibus. Is diabolico spiritu plenus , aliquandiu simulauit, sepium dc continentem. Id certe moris est apud haereticos , ut quemadmodum Chrys stomus ait, obumbrent se ipsos, a que occultent in principiis, quousque maiorem fiduciam capiant,& quodam
sauore multitudinis iuuetur: tunc enim contagiosa venena intrepidi effundunt.