Ioannis Seldeni De anno civili & calendario veteris ecclesiae seu reipublicae Judaicae, dissertatio. Tum Talmudicorum tum Karaeorum ea de re disciplinam exhibens, adeoque & ipsam quae tam apostolis, aliisque christianis primitivis, quàm ipsi Christo

21쪽

De Anno Cipisi C A P. 29, nunc 3 o. dies mensi Civili aliter, atque aliter assignabantur. Unde etiam nunc plures, nunc pauciores habuit dies annus Lunaris Civilis, juxta statim ostensa.N

que enim , aut Lunaris revera, aut Solaris erat Civilis eorum annus. Nec interim

negligebatur in Husdem dispositione sive

Lunae motus , cujus tamen menstra non

aliter rogebatur Annus Civilis,atque ince tissimi quidam nec suae ii ita pauci eventus admitterent ; ut sustiis mox dicetur. Anni item initium aliud erat qua Festorum recurrentium, atque id gemus aliorum aliquot ratio habita, aliud qua Iubilaei, ac anni Sabbatici inchoandi. Prius in Vere statuebatur g, seu sub initium Abib, seu in Nisan, quod per tempus vernum vagari sol bat, & του στους ἀρχὴ, seu Mani initium etiam

a Fl. Iosepho h nuncupatur, uti quidem dc Philoni i Posterius in Autumno, seu Thramense, qui a Nisis septimus est. Atque alia item λ suere quoad agenda aliquot alia, singularia anni initia' qucinadmodum &scimus suisse apud veteres Romanos, hodieque apud Christianos praeter Kalendas Ianuariti qua tamen in dierum periodi , aut relabebantur, aut sursum protrudebat tur , prout locum Neomenia Nisan, seu verni mensis primi variatim obtinebat. Sed

hia de re plura inserius.

22쪽

CAP. II. BDorum, quorum Scripta legimus, Secta binae. Talsiiudici, seu Traditionales, ct Καaei, seu Scripturarii. Utrorumque disciplina heic adhibita. Im ystro genus est Iudaeorum , . quorum scripta legimus, duplex. Alterum, Tarumudici dici seliti, seu sedipn Magistri

Traditionum, quos Traditionales vocabimus ; Alterum, Karaei, seu m)κ p Κaraim,

id est Scriptμrarii, scu κ'pn etiam &κ'po .id est, & domini, dc filii Scripturae; utpote qui rejectis Talmu scorum tradiationibus , ipsas solum, quas ipsi existimant,

ex scripturae sensu eruendas esse, ut satis manifestas interpretationes ampleci tuatur, inde nomen senili. Genus prius eos continet Magistros spraeter ipses juris Tal-mudici Corporis utriusque , Hieroselymitani scilicet, & Babylonici , autores qui commentarios scripsere Theologicos simul, & Iuridicos fatis numerosos, Venetiis , Mantuae, Cremonae, Basileae, Cra coviae , Pragae, alibi typis editos , veluti autores Sepher Siphri, Siphra, Mechista, Pes tha Zotertha, Rabbi Eliaeχer, Autorem , seu commentariorum sic in Pentateuchum , autorem

23쪽

c De Amo Cirili C A P.

' IIilcoth Geduloth, Mosciri inimonidem , Salomonem Iarchium , Aben Ezra, Tim-chios, Nachmanidem, Abarbines, BechmR. Jehudam autorem Sepher Musar, Ab ham Zacuthium, autorem Sepher Pucha sim R. Gedalial, Ben Icclaai, autorem Shaliheleth, R. Mordecat, Isaac Ben Aran ma,R. Levi Ben Gersom, autorem Sephur Colbo , Sepher Corban Aharon, Iacob Bar Salomon, autorem Sepher sun Urael, Μ

sem Cotrensem, Rabboeau Aslier, Iacob Ben Asher, Alphesium, Ichudam Levi tam, Iosephum Caro, Obadiam Barten rium, & qui sunt id genus reliqui non pauisci. Atque hi univcrsi Pharisaeorum ferme

veterum, & Scribarum, qui Mosis cathe a inauh. dram a Occuparunt, placita more suo tro 3 - dunt explicantque, Traditionibus velut in Monte Sinai Mosi, a Numine receptas rem

fertissimi. Passim apud illos Traditiones hujusmodi 'amno nemo niin Traditiones Mosi e Sinai nuncupantur. Posterius gemnus, seu Scripturarii, propago Tataudicis habentur Sadducaeorum; adeδque eorum initia ab illis tribuuntur tempori Ioannisi Viri Fl. l Hyreani Iudaeorum Principis, sub annum

24쪽

inte Christum incarnatum. In AEgypto .Pal Itina , Constantinopoli, ex scriptur His liujusmodi habentur. Ipsi autem v cissimi quale intersectas nimium fieri si Iet Traditionales tune primo inesarcse

re coepisse,contendunt, praecipuum que eorum autorem iuisse Rabbi Simeon Ben Shatach, nominis in utroque Taim e celeberrimi. Summa nempe illum gratia apud Hyrcanum scui seror ejus nupta) cum csiscipulis suis pollentem simplicitati Scripturae, & genuinis ejusdem interpraetatio nibus legem Oralem seu Traditiones Tal-mudicas fidentius tunc primum commi-stuisse seu adjecisse. Sic Rabbi Eliati BenMosel, Scripturarius, de Sinacone illo lo

amari frater uxoris Damiis novavit Disciplinam aliam juxta sententiam suam, o Scriptura adjecit; id est, mimno es Legem Oralem ut expressim idem Eliab. Libri Scripturariorum , quantum hactenus edistere potui, admodum sentpauci. Nec quidem typis impressum alium, mihi videre contigit praeter unicum illum renn distiun, seu Portam Iehudae, qui totus est ni ny es, de Incestu, ct concubitu illicita , autore Rabbi Iehuda Polii R po 'aa nvo ex coetu, seu serea 3udaorum Scripturariorum. Editus est hic Constan- ρ

25쪽

tinopoli anno Mundi juxta eorum calculum 33 et, seu Claristi 1382. Neque salius omnino Judaei alicujus Scripturarii, ό

codex manuscriptus ad manus meas perve- anit, praeter jam memoratum Eliali non Mosesi, qui & sibinde se vocat bula a Filium honorati Rabbini Moseb Can- idiensis, sorte pro Creten ii. Scri psit ille a Tractatum, ex receptissimis sectae suae sen- et tentiis desumtum, ac in Sedarim, pseu Ordines distributum , quorum primus hcst. 'anta de Temporibus, adedque de Die, Nocte, Septimana, Mense, Anno. Et l im, inquit, du)m' min . tmor Padi ri,' a 'pa h Ra, p Mm v, 'κ' se nn m una Cum pracepta, ex temporibuέ notissmis, veluti matutino, vespertino, Die, PNocte, Mense, Septimana,ct Anno pen carit. visum est nobis, ea explicare,antequam expli- νcηtionem praeceptorum legis aggrediamur. . ordo ejus secundus est de Sabbato, Te tius de Pascitate, Quartus de. sestivitate Paschali, Quintus de ea, quae est Septima- inanimi sextus de Incestia, seu concubitu it - - :Iicito, sed mutilus. Nec plura habentur iis exemplari, quo utor. Floruit sub annum i2qo, classiadis Judaicae sextae, id in Christi li148o. Mosem Maimonidem, Men EZ- ,

26쪽

C Ap. II. Veterum Pudaeorum. ios subinde citat. Bygantii, aut loco alia quo non ita inde dissito scripsisse eum, vix dubito. Nam Tabulas Astronomicas in calculum motuum Solis, 3c Lunae constru- rus, ait se operaturum ps Nam n, mrado ad latitudinem,seu Borizontem Constantinopolis, juxta doctrinam Albatenti Arabis , cujus insignis hisce in rebus, apud Iudaeos existimationis alibi, etiam apud ipsos habetur testimonium luculentum. Autoribus utitur ille, scriptor quidem diligentissimus, S cruditus, subiti-

dd Scriptiurariis , veluti Rabbi Levi BenRabbi Japliet, Rabbi Iehostia, Rabbi Aa

ron. Neque enim a titulo Rabbi, aut Rab benu abstinet quoties de suis loquitur, utcunque apud Benjaminum Tudelensem in Itinerario, aliosque ii, non semel sic distinguantur invicem mur,& αγκ'p,seu Rabbini, de Scripturarii perinde ac si hos titulo illo neutiquam insigniri selitos, velint. Forte quidem Benjaminus ille, Traditionalis imst Iudaeus, Scripturarios ejusmodi dignitatis nomine a se honestandos,noluit, utcunque ipsi inter se eo uterentur. Anne po tilis ex more obtinuit, Traditionales eo nomine, seu titulo magis quam Scriptura rios innotuisse Θ utrisque interea eo insi

gniri solitis. Nam dissimulandum non est, Seripturarium nostrum ipsosTraditionales,

27쪽

o δηδεν seu eorum sectam generatim interdum R. . . . sed raro fatis, aan Rabbinos nuncupare. Drimis a. -do scilicet co solo vocamine, a secta fsua discriminatos eos vult ; tametsi dum Rsios pariter, ac Traditionales memorat,

Rabbini nomen utrisque indiscriminatim sttribuat, adjccto stibinde etiam non miniis Fhis quam illis formula illa pietatis honor riae selenni memoria ejus si in benedi--αonem. Unde ediscendum haud ita sem- aper, inter Seetas hasce intestinum exerceri odium; qua de re obiter scriptores Chri

mani. Quemadmodum autem Traditi nibus adhaeret genus laeic alterum, sic alte-mm Interpretationibus, reiectoque quod bitraditur, quatenus traditur, illud inprimis ter Eliab profitetur P ainan in a P m i κο n a n 'ri Interpretationem, seu disciplinam tix. cap.as. omnimodam neutiquam inScriptura ipsafum itiduam , vanam esse. Sed interea cum et

Traditionem revera genus sit duplex; au uterum quod Legis Oresis seu Traditi

num Mosaicarum nomine venit, velut licia,quod seorsim,atque extraLegem Scri' attam per se traditum in ; alterum quod ηDisciplinam, scit Interpretationem Legis hillius scripta a majoribus traditam, seu qua eissi praeivere, compleetitur; certe Scrip- turarii Iudaei,dum genere posteriore suum utuntur, perplurima interim in eo ad N i

28쪽

CAP. II. Veterum Padao m. ii. Rum placitis in priore genere receptissimis sint simillima , nec magis quam illa quidem, in Scriptura ipsa reperiantur, corundem vim,ac rationem haud

parum imitantur, induunt, ac supplent. Quale serme etiam de Cluistianis aliquot pariter, dicendum; qui dum Ttaditiones majorum, qua Traditiones, idque subiim , de meritissimo rejiciunt, terpretationestamen haud minus,nec aliter a sacri sermonis simplicitate quam Traditiones ipsas alienas, commodisii causa sic maxume fieri amat, ubi sacra Imperii urget, aut Iurisdiectionis semes, ac ambitio) prae aliis

sibi optatissimas, enixius conantur adstr Cre. . De Jtataeorum secta utraque sp cimen videbis etiam heic luculentum. Co- idicem m. Scripturarii quem dixi uti &alterum illum typis editum, perhumania oler mecum communicavit s& libentissime beneficium agnosco) Radulphus Cudxvo thus Cantabrigiensis, multiplici doctrinae reconditioris praestantia morumque suavia . tate juvenis ornatissimus, qui etiam ex illo

nonnulla oppositissime adhibuit ipse, de phasi Lunari, & Calendario Judaico inlibello ingenioso, & percrudito, de Coena Domini, Anglice pridem q edito. Et pri- qmus est, ac silus quantum scio, qui inter Scriptores, autore illo omnino hactenus usus

29쪽

usus est. Iam vero, quae caphe superiore ide Annis, & Mensibus Judaicis generatim

indicantur, utriusque feci ae,iam Scriptur, ' Σriorum,quam Traditionalium, seu Talmu- adicorum disciplinae, satis stini consona. IQuomodo autem in Neomeniis conm- uiuendis, Mensibus disponendis, Annis au- lagendis, minuendisque,sive consenserint f alhar,sive int se discreparint,in sequen- litibus, ex Talmudicorum scriptis, atque ex Elial, Ben Mosel, illo, qui sectae sitae pers nam huic necessariis saltinet, ostendctur. D. Scripturae autem loca quibus seeta nititur. utraque sunt notissima illa; de Luminariumr Gιηιsi. creatione ut essent i insignia, ct in certa tem-- pora 9 in dies, atque annos demensium,' ru;GM. ac dierum in liistoria Arcae Noactu s, cnu- ; primo anni mense praesi- gendo; de Pascliate adcdque mense primo o nia. tempore Abib seu verno retinendo; a 3, 11. de Neomeniis, seu Noviluniis peculiari la- ι, genere celebrandis x, aliis ejusmo- 1 x rio. O di in Pentateucho obviis, quorum aliqua u etiam mox allata. Testimonia autem, seu inscripta Talniudica unde ea, quae de re ipse tradimus maxime hausta sunt, heic simili si potius indicare visum est, quam absque Oet - taperae pretio aliquo, margines paginarum tis epe nimium repetitis cis frustra illinere. uri maxinae habentur in Miseis, & Gem ris

30쪽

.C A P. III. Veterum Pudaeorum. ris tituli Sanhedrin cap. I. & titi Roshm-schana cap. I. a. &c. & glonis,& commentariis in easdem, uti & ad Exodi cap. 12. in Pir e, seu Capitibus Rabbi Eliaeger, apud Mosem Maimonidem in Tractatu Κidushhachodesh, capite I, 2, &c: Usque in s. &diem 11. &c. & in eis quae ibi sustiis adia tantur ; apud Mosem Mikotri in Pra c. msi m. 7. Jacob Ben Ascher in Arba Tuiarim libro Orach Chaim, cap. qa . ut scriptorcs congeneres, sed notae minores,prae

termittam.

CAΡ. III. 'De Anno Communi, atque Mensum,par, BU Cavorum parsim Plenorum duodecim in eo di istositione, O Ρlvisis Lunaris usu, ac Ne mentis , juxta Talmudicos. Aiarius Civilis, juxta Talmudicos, aut

nππ-3 pira, fCu annus Communis, erat aut sta Intercalaris. Communem

implebant Menses duodecim, qui aut d an seu Capi suere,aut m R, , seu α avn quod sonat seu intercalares , id est, aut di rum 2 9, aut 3 o. Neque enim ullum a smittunt sisse aliud mensis genus. Cavos aurum, & Plenos, non ex certa aliqua in se

redeuntis, ac sti semper similis squem s

modum