Declarationes et annotationes in constitutiones Societatis Iesu

51쪽

rum educendis . .

ALII tdVcVηtur post γ . annos, ii videlisei, qui ad colleσia admisiisiunt ad id tempus, absioue eo quὸa constituerint inra edi Societatem,

quem modum diectum est; sed tamen dispensarii in tempore si tem annorum, id ueprorogari posset; cum huiusimodi Scholastici exemplo vitae uae magnae aediscationis essent, ita, t vel ma num Dei in equium ab eis experilaritum, a et Miles De Collegio γiderethri

visitandas Ῥel reformandas alicuius Colle ij res missus manere in eo posset, uti omnibus aduss ad tempus praeesse, mel aliter; at magis coruret re ad Collegi, mel ad iniuersale sonum videri tur.3 Sicut curare, ut obstrues tur omnino Coψtruri

ita crin eisdem distensere quando eam fuisse

52쪽

mentem illius, qui eas condidit, in re aliqua particutari iudicaret iuxta euentus rerum et necessitates , m ius commune bonum intuendo ad Re florem, accepta af2is maioribus potestate, pertinebit. dea, quae diffasunt, reducitur cura conueniens Camicos construandi, se ex aduersurus benevolos reddendi. Res clausa intelligitur ianua, vel arca. Id eis tintelligendi habita ratione itim aptiti diuis personarum, tum occupationum. Quae enta ODDia multum occupationis secumferunt, valde occupatis in atque rebus minime conuenirent: quia quibusdam experientia, vi benefant, necessaria est; nonD- ciis mutari deberent.. Ex regulis cuique videndae essent singulis hebdο- Fmadis illae, quae ad ipsumpertinent. Si tanta non elet copia hominum; γnus plura os G scissustinerepossit. Sic Minister, m Praefectus dictus curam habebunt eorum, quae ad Re lorem, vel Nouitios pertinent. iSic esse 'osset quiscriberet, Ianitor, Sacrissa, C Neus, Lotor. Alia officia minus 2σορ ροθent inter

scholastitas diuui ;js ais non essent, qui ea posse

exercere.

Signum dabitur per eampanam, quae pulsabitur, r nusi recipiant adsemnum, oe ad prandium. Si conuenirenon τidebitur ad aedificationem, vel π

53쪽

3σ DECLAR T. ob aliquam Elam causam sufficientem, et Reclari seligat; re cum Prouinciali communicatas eiusdem itusententi defuerit, per alium id munus obire poterit. Z Consitutiones, quae ad Collegiapertinent, seorsum teneri, et publice bis aut tessingulis annis legis οὐ in DE CL 'RATIONES Constitutionum circa Vniuersitates .

Lectorum numimum, vel alius osticationes β- Icipi mellet; animaduertendum est, quod, si a mittantur, iudicando utile etiam tunc esse Societati a

'nem propositum diuini fruitii id oneris subire, omnino in eis implendis deesse non oportet; sicut nec facile aliquid in hac parte praeteri ad quod Oblithum praesertim si id interpretari quispοβit quasi noua induc retur Obligatio ) praesta tum est sine Generalis cοη

f. Ille autem non fefacilem ad id concedendum reddet: quin potius , re in considiarionem cum suissentibus addu Ioidear ne SocietatemVauet: sia qua in re indulgeatur, constet obligationem nullam i duci, se id, quod additur, omnino voluntarium esse.

v Ad bonum Vniuersitariolarum propra pertis

54쪽

I v PARTEM IIII. ret, si Scholasticus aliquis rebellis, mel sic offendiculi caula alys esset, ut nonsolum Scholis eum, bed etiam

ciuitate expelli, vel in carcerem conjci con eniret, ut certiores facti iv litiae ordinariae administratores

id statim exequerentur. Et ad hocinsimilia a Principe γel asprema potestate huiusmodi si cultatis scritum habere testimoniu oporteἶit. Ut cumenTrio triam Rectoris in alicuius Scholastici fauorem momen tum apud eosdem iustitiae ministros haberet, ne Schola tici opprimerentur, oporteret. Ouoniam exemptio ab ordinar3s iudicibus, Schο- clasticorum numereum allicere non potetit; at s praer

gutuis σ priuilem sui id compensetur, curatam est. I AI C P U T x II. SU B litteris humanioribuspraeter Grammaticam intelligatur quod ad Rhetoricam. Poesim, et Mi l soriam pertinet. Cum in aliquo Collegio, Ῥel Universitate eo sterila- βretur; Ῥt homines ad Saracenos, vel Turcas iuuandos praepararentur: Arabica lingua, o et Chaldaica conuenirit; Cum ad InJo,, In La; sic de alijs dicen- dum, quae sepossent ars in regionibus ob similes cau- ises, utiliores. adlabitur Logis, Physica. Maruphysica, CL Moralis

55쪽

D In legendo scribenaοpueros in lituere, opus eri, am charitatis esst; si is personarum numerus Societa. ei suppeteret, ut omnJus vacare pῆyct: propter e cirum tamen penuriam hoc ordinarie docere non consum

uimus.

κ-sT TUTIS lectionum horis, ordine, ac modo, m de exercitationibus tam composiationum quas a Mao igris emendari oportet quim di putationum in omnwudacultatibus, o pro-- nuncianaipublice orationes m carmina, speciatim in auodam traflatu per Generalem Praepositum apprοῖato agetur starsis ad que haec Co liturio nos remittit, id duntaxat monendo, illa locis, temporibus, oeperfnis accomodari oportere; quanuis ad illum ordinem accedere, quoad peri potest, conueniat. B Tres ut plurimum erut praeceptores in tribus diuersis Gramaticae classibus; quartus humaniores litteras, quintus Rhitoricumpraelegat: in horum duorum clas bus Graeca lineua, Hebaca, et siqua aliadi ceretur, est praelegenda, ira, ut semper sint quisqμφ Iei. Quod si taurum negot3 aliquae ipsorum eis

56쪽

berent, ut unus Magister eis flus non sitis faceret, m- autor aliquis ei adiungetur. Si verὸ auditorum numerus ferre non porcrit, Tt unus praeceptor solus omnibus det operum, quovis alios auxiliares habeargeminarip sit classis ea, quae sic numero ab udaret ra, γt duae νω-bi gratia) quintae classes, duae quartae esent; cy' Omnes praeceptores, si fieri potes, ex Societate sint: quanuis, si necesilas γ e et, externi Uppo sent. Si ex

guus numerus, vel auditorum di ostio nec rot classes, nec totpraeceptores exigeret, in omnibus prudentia ad moderandum numerum,'eos duntaxar, qui satis

sint, designandos locum habebit.

πη ariter zricetores ordinarios, qui speciatim auditorum rationem saἶeant, esse amum oporteat, el plures, qui more publicorum Professorum legant Phialos hiam, Marsematicas 'cietatias ve uanuis aliam disciplinam maiori cum apparatu, quam L eyores ordinamq; prudentia id con tuet iuxta locorum, cy' per arum, cum quibus agitur, rationem, prae oculis maiorem aedificationem, Dii fruitium habendo . Non solum repetitiones vltima lectionis, verum hebdomadae, malias praeterea, quando ira cοηuenire iudicaretur, feri oporteret.

Posset aliquis ea aetate vel ingenio esse, mi siti latiana lingua ei susciat,'ex algs facultatibus quantum ad cosse 'Ones audiendas, metendum cum pro nimis opus est i cuiusnodi fiunt aliqui, qui curam o

marum

57쪽

niet, Triuxta Superioris praescriptu is ijspi dijs, quibus Pacare poterunt, occupentur; in linguarum peritia, inin 's, qua ad docIrina confessionurus a ti- senipertinent, oe demulus1s, quae ad commune animarum bonucόmodiora Mit futura, proficere curent. E Iu bbris ethnicis litterarum humaniorum nihil quod honestati reeugnet. praelegatur. Reliquis a tDoli1s e Wypri Soci tus uti poterit. Chrsianο-rum opera quanuis bona essent, si tamen malus fuerit vinor, legenda non fiunt; ne ad authorem Scsola licὶ aficiantur. Et conuenit, ad particularia de cedend',

qui libri sintpraelegendi tam in humanioribus, quam in alijs disciplinis, qui τσὸpraelegi nonpossint, confli

T T O C I N dictum sit. Caeterum si

l alicui necessarium esse, ut deuotionim moset sicarioni incumberet, videretur ; relinquetur Superioris prudentia, visatuat quantum in eo Iludis r tredi oporteat.

a diuuare eos, quibus huiusmodi officia opero a commica Ant, aliqua hora, nihil rρhibet. Verum

58쪽

oitus ipsoru ο scior ει sumere, Iotius Coadiatoris est, quita Scholasticos subleuandos tinctilegiis constituetur Ea de cause in js, qui adsucros ordines promoti no Coit, conrruuerit δι promotio disseratur , ne impedimetsi ipsis praestet, douec ad ine1ludioru accedat. N c iratis tamen saepe occurrentis ratione dissiensuri alia

quando opus est . . . . o

Huiusmodi erga proximosfunctiones aliqui Eisi Ostudia sua iam ab inuerit, vel ad id ipsιm mittunt ad Collemia, explere poteant : sicut etiam ad ilcmesicadfici Colle r3 obeunda, qua maiorem occupationem secum a cruηr, UIe aliquos vortet . qui primaria in-rentione studiis non vacent: cuiusmodi sunt Coaduι- tores temporales, vel aliqui, qui probationis, non udi Vatia in Collegiis agunt. Conuenit in Theologiae facultate esse ad gradu alia quem promotos,vel in ea mediocriter eruditos,'UDO fctori; sanctorum. et Ecclesiae decisiones intelligat; ut illis linruari; udium Ῥtilesit, D nihil noceat. rum si aliqui tam humiles c in fide lami cernercrur, ut Gludio lin ruarum nihil incomm0di eis timeretur, di bensare Sugerior poterit; ut ei sudio, quando ad commune vel particulare sonum conueniet e dedZht . Si tu aliquo aliud conueniret, Superior sua pruden- Fruid consitae rabit: et diste areaoterit Et quα depublicis te liοηibus dicitur, triuatas, cum necessaria Telmtilii domi ruel extra Colleria fucrivr, Ποδ mcludita l

59쪽

D IE c R T . G Nullus de Societate sine approbatione eriacultate Praepositi Prouincialis praetersuam in Lisibus ins rioribus, Nel ad tempus necesiitatis Vatia) publice legat. Qui tamen ra&ntum ad i. rtiti, ac praesertim sui iam si, diis perfunem sunt. in praelege Δ si res maioris momenti aliud non exigerent) po ni exerceri: M Quouis hoc ita se habeat; scribere tamen in eis non debent. Conflet γπὸ eorum ratio ei. pu Bibliotheca

praeferibues'.

I Quod ad repetitiones attinet; curet Rector, Tt certis quibusda soris in cliolis vel domisat, ino quidem repetente, . ali s audientibus, quae dissicilia ογcurrerint, mutuo proponentibus; cir siquid erit, de quo constituere inter si non pοβint, Magistrum adeant. Curabit etia ut dis utationes c reliquae exercitatiaones hcsola licae, quae iuxta modum di iplinar , gus

tra Tantur, conuenire iudicabuntur, non omittamin.

N Videant Superiores, num conueniat Scholasticosesagium inferiorum libros pay aceos habere, γο Abant in eis lectiones inter liaeas se ad mairginem, quod oportebit, annotent. Prouectiores in humanioribus litteris' alijs facultatiIus chartam secum rant ad ea, qua audierint, vel eis occurrerint notam digna, annotanda; ac hostea maiori cum ordine digesta transferent in bisos papyraceos , qua is posicrum

e struata velint.

60쪽

euendi exercitationibus siquid propter circunstantias locorum , temporum, personarum mutami debeat shoc iudicadum prudentiae Rerioris facultate a suo Superioresaltem iii genere accepta I relinquetur. In hoc priuato IIudio positat si Reedori videre

turi commentarium aliquem I idere. Quamdiu autxm

naiunt fere unus, oe is quidem seleelus Ube deberet. Phoent etiam scrib re quod profuturum magis cense

retur .

Vt SHolusici magis in I lud s promoueant, b num esset aliquos eruditione pares desii σnare, qui s. - lis eiulati ae si inuicem prouocentia uuerit etiam interdum mittere ad Praepositum Prouincialem, vel G nemalem aliquoi uorum tudiorum s ecimen nunc huius, nunc illaus, γtcopositionu, s littera rubum larum, Tel conciuisionum, si Phil ophiae Ῥel Theolotia ludi si fuerint. Conferet etiam iii memoriam eis reducere, quod, cum ad domos venerint, studiis abflutis, in omnibus facultatibus, quibus operam dederint, sint examinandi ., Si ali uis non aptus adstudia, sed ad alia ministeria idoneus γideretur osset intra Collegia vel domos Sο- cietatis in js occupari, quae conuenire Tiderentur si a d 2 ηρ uelaurilis esset. in Scholapicum fui admos; dimitti a Societate possit: nihilominus aequu erit, ut Re lor, re bene conficerata, ad Proui ciuem vel Generalem id referat; D