Respublica Moscoviae et urbes. Accedunt quaedam latine nunquam antehac edita

211쪽

g Iam adeat , suadeo , quisquis

volet habere solidam cognitionem is confutationem Religionis Moscovitica.) Duomodo M o-s c 1 Biblia d ividant. P v D Moscovitas Matthaeus capita habet II 6, quae Zama-Ins , hoc est , incaeptiones cognominant. Pleraque adeo parva, ut ex tribus constent versibus, prout

fert scripti divini de re una sententia.In Marco sunt II. In Luca II . In Iohanne 67. In Aectis si . P au linas Epistolas, capita 79. inchoant, qui numerus ad 333. collectus finitur in eam , quae est ad Hae braeos scripta. Quem rursus excepit IJ. ab initio Iacobi Canonicae, desinitque in Iudam. Apocalypsin quoque Iohannis se habere sunt. Omnia autem hisce capitibus discreta accepisse se ferunt , a quodam Cyrillo, Constantinopolita-

212쪽

nae Ecclesiae cui parent) Sacerdote , linguae gnaro Sclavonicae.

AMICE LECT OR: UM Moscovita lingua Sclavonica vel Idyrica utantur, ut sapim iam dictum,non abs re fore mihi visum est orationem Dominicam Sclavonice vel Rusce conceptam heis adnexere, atque ita Tractatum de Sacris huius gentis absolvere. De- prompsi autem, ne quid te calem, ex Bibliotheca Vaticana Angeli Rochainbi eam litteris Sclavonicis conceptam videre est. Littera autem a Graecarum forma non Abludunt.

Cernuntur enim ω, ε,

T , inversum , γ,sed latius, Δ , sed

contractius λ,isc.quadam etiam peregrina.Sedad rem:

213쪽

ORATIO DOMINICA

Interpretationem non siubnecto ; si perfluum enim foret, cum nemo Christianus rim sit ignaruria

214쪽

catum ropagatio Imperii, j v xii casus.

patres, anno hujus seculi vigesimo octavo natus est.Is ad suae Dominationis fastigium evectus, ut erat ingenio vehementior, ac dignitatis augendae percupidus, ulcisci Tartarorum injurias, & pedem figere in Livonia statuit Cafanenus adortus , admotis aeneis tormentis , facile fuit eis ut Stephanus Poloniae Rex mihi narra- viij sive armorum , seu machinarum generi insuetos expugnare.

215쪽

Inde Astra canum ad ostia fluvij Volgae situm cepit, non ignobile Orientis emporium ad mare L spium. Id cum alterius Tartarorum Hordae seu Regniὶ esset ca - put , protulit ditionis suae fines usque ad Circassos, trecenta ultra, Astracanum millia passaum: Qui Circassi editiora, prope Caspium mare, incolunt, & aci fines usque Persici Regni pertinebant, antequam hoc anno superiore perrea portam aliasque arces selymus eo de Rege cepisset. Ea vicina, &

Graeci ritus assinitate ,, proximus

Circassis Moseus , illorum primarij viri silia in uxorem ducta, quae postea interiit, rogatus o lina ab iis, ut ad sese peritos condendet

arcis mitteret, qua Turcatam ex

t cursiones prohiberentur, id eit atque ab eo tempore cum illi sieamicitiam coluit, ut, quibus finia ltimus alius Princeps non sit, eum quasi Patronum habeant,gens cetero quin simplex & Divino e u liui

216쪽

capessendo propior', quam scytharum pars , aut Rutheni sint, qui fere in unum populum coaluere. Imperio Mosci subjecti. Restant Nogaici Tartari, qui cum tape, tum hoc anno in Mosci ditionem irrumpentes, muneribus placati abscessere. Cum Praeco- pensibus autem Tartaris Turcae foederatis, qui Tauricam Chersonesum incolunt, & a quibus, uti potentioribus, multa clade accepta, pejora metuebat, Polonico bello distentus,pacem ita fecit,ut, quo tempore Moscua Mosco viae Regia discedurus eram , mihi responderit , se adversus Tartaros una cum Stephano Poloniae Rege arma sumere non posse, quod in singulos dies.eius Tartarorum Imperatoris Magnos Legatos, &suos expectaret , cum quibus pacemdam utriusquePrincipis signo obsignatam, confirmaret. Caeterum quod attinet ad Livoniam, cum induciae , quinquaginta an-

217쪽

huius seculi quinquagesimo expira gent quibus majores sui , obcaesum ad Plesco iam , Pletembergio Ordinis Livonici Magistro , ad internecionem exercitum assenserantὶ varia caussatus; quod Livones conditionibus pactis non starent, bellum iis indixit: Derpatoque , & aliis arcibus captis, suinmaque cum Livonum strage , magnam Livoniae partem assecutus, diuturni belli cum Polonis semina sparsit. Qua de totare eodem inConamentario scripsi, quem novissi ine de Provincia illa ad V. B. misi .Et ea quidem omnia, licet aliquandiu iacilem exitum

habuere, maximas tamen calamitates Mosco viae postea intulerunt. Nam dum in tam dissitas regiones , atque in arces jam plures praesidia essent imponenda: beulum autem, suo fere tantum milite, variis in locis, ac per tot annos exercendum: qui vero arces tuerentura

218쪽

rentur j, ij in Mosco via steriles

uxores relinquerent et ac si quis eorum moriebatur , alterius 1unsectione locus implereturi factum est , ut populi admodum raresterent. Accessit militaris ab eo disciplina Pyxidariorum, sive Fistulatorum,ssclopetarios vulgo aliqui dicuntὶ qui minoribus utuntur torm entis,instituta , maioribus suis ignota , qui fere arcubus tantum , & sagittis utebantur. Ex decimo enim quoque Esuis uno assumpto, vel lunt Praetoriani Stipatores Principis , vel in bello merent , aut in arcibus

praesidiarij collocantur , relictis domi uxoribus & filiis , quibus

interim cadentibus domus lensim hominibus nudantur. Sed & pestilentia , quam antea nunquam in Moscovia , ob intensissima illa frigora , & vastitates grassari auditum fuerat , multos absumpsit, & plurima bella, caedes vero multorum millium lia qui-

219쪽

dem Optimatum in Tartarorumque continentes excursiones,ipsa, que ab iisdem ante duodecim annos combusta Regia , Principem

ad eum satum adegere ladditis stuphani Regis continentibus huius elapsi triennij victoriis) ut non solum atritae, sed pene accisis eius vires existimari potuissent. Id consta trecenta millium passuum aliquando in eius ditione iter fie- ri in quibus incola nullus jam superstes sit : pagis ipsis extantibus quidem, sed vacuis. At vero dedolati agri , & recentes sylvae , quae

passim succreverunt, indicia innifrequentiorum antea incolarum: licet quae regiones supra Moscuam versus Septentrionem vergunt , eae admodum frequentes incolas habeant, quod excursiones illuc Tartari non fecerint , Scsalubriore coelo fruantur, quem

admodum mihi diligenter pe quirenti relatum est ab Italis MHispanis iis, quos in B. V. & Re

220쪽

gis Catholici gratiam libertate a Magno Duce Moscoviae donatos, mecum in Italiam adduxi. Hi enim duo de viginti menses eas

terras latissime pererraverant, cum

per paludem Meotidem ex Tur- cica elapsi captivitate , terrarum ingentia spacia emensi , denique ad civitatem Vologdam transmissi fuissent. Iam vero quod inter Casanum & Astracanum est intervallum, id vastissimum est, rari*mis sane incolis : ut, qui citro ultrove commeant, vel qui ab ipse Principe mittuntur, saepe menses integros nullo alio cibo , quam piscatione,ac venatu, absque ullo pane, itam sustentent. Celebriores Mosci Civitates , Populi.

& nobilitate celebriores habentur, erant cis Tanaim , Moscua, Smolencium, Novogardia, i sive No Yogrod,Plescovia,Tueria,