장음표시 사용
191쪽
iis quas dixi viverris , iue alio misi animalculo committeresolent.
Isti sunt huius lignigenera in infula Zello. Tria ligni eo P, ii vi ct laudati simu illud est a quo sub-αμ οφ
sidium qumi merra vocaturi incolis Rametui, Rametui
Lusitanis Pao dacobra, id est Lignum Colubrinu. μῖμ'
quod serpentum morsibu fisalutare. Duorum aut trium palmorum magnitudine a surgit, paucis virgulis, quatuor aut quino duntaxat tenuibus radix quae maxime in usum venit, veluti tenuiorum nostrarum vitium radices,multis capitibus aut noctast propagas, ita visemper radix aliqua extra lambe exerat, radice una exempta,alia in eius locum siuccedant. Ea dix hac ex candido cinerea est,solida admodum,ama- rogustu folia persca mali, magis tamen virentia: flos longe afolijs racematim cohaeret, pulcherrimo colore rubens. Fructivisambucised rubens o durus racematim cohaerens veluti in Periclymeno. Teriturpriis reum hac radix, ct ex vino aut aqua cordiali propinatura serpente percusiis,teritur etiam ad cotemsn-rali modo, O vulneribvi instergitur. Hanc multis est,s
regionibus, in Goae continenti nasci tradunt. SacvNDvM genus eluti primum aduersius 1 EA venena commendatur, eodem1 modo quosuperius ν- neris defeci
surpatur. arbor est, cusolaprouenit nullis vicinis arbo φρribus,Malo punica milis, 'inis breuibus etfrmis,horrida cortice candido,denso,rimoso solido, ct amaro,non tamen velut iprioris cortex foliis est luteis,aste pulcherrimis. Hac autem iuxta aliquam aliam arborem proueniat, persummos eius ramossevere,
192쪽
it AROMATVM HI ST. atthaeos Cucurbira modo amplectiferunt. Solent ipsum lignum cum rariceo cortice permixtum exhibere. Praefertur tamen radix Hoc etiam in insula Goanastiferunt sed nunquam id videre mihi contigit. ilam te C, Mirore in Iasai palan infula, Zeilan con- η - termina esset, dono datisunt isti aliquotfasciculi lignicumsuis radicibus quae tenues erat, dura, nigra 94-dorata tam radicem mirifcepradicabant, ct aduem sus venenapollere aiebant. Simile in Continenti Goanus destri' nasiiserunt Ramos habetpaucos, tenues quatuor
r/' aut quinor, cubitorum longitudine,qui,nsi astigari,sustentarest nequeant si persolum sese di fundant folia rara,Lentiscinorum eruie,oblonga, no viridia edmaculosa sue nigricantibu ex candido maculis re
R A Damam quandam in Malaca inueniri rumor est,qua aduersu vulnerasagittis toxico istitissacta praesentaneum ni remedium.
Primigeneris fragmentum, trium digitorum trans uersorum longitudine anno salutis i 6 . ostendit mihi Salmanticae, ornatissimus vir Augustinus Vacius dono olim e Lusitania missum D. Ioan Vasaro viro doctissimo eius parenti, cum vasculo e Cocco de Maldiua con esto, Lapide Begar insigni, vaseulis testudineis quae omnia mirifice aduersari venenis creduntur.
De lapide Bezar CAP. XLV. L Be a nomen inuenerunt medi-Mised ea camenta revenis resistentia,qua per excessentiam Be- medicamem ardica dicuntur. Est enim hic lapis eximia aduersus '' enenafacultatis nascitur1 hoc modo.
Lapidi se E sum Corasones Persa Hirci quoddam ge
193쪽
8sm, quod Param lingua Persca vocant, rus aut axterius coloris c ego rufum is pragrandem Goavidi mediocri altitudine n cuius ventriculost hic lapis Be ar,circum tenuisviam quandam paleam semper augescens, veluti multis e tunicis contextus;Colamsia auigiandis forma plerunt est uterdum alia Ἀ-b orma auis magna exparte colore veluti ex viridi nigricante. Inueniuntur exigui, ct magni. Magni,qui rarioressunt, ab earum regionum illustribus viris expetuntur quo enim maioressunt, eo valentioris esse
secustatis bipersuadent. Memini unum habuisse, qui
fere quinque drachmas penderet. Is in Lotaniam δε- latus,vix exaginta quatuor Lusitanteis aureis ij Hungaricis aquipossent paenit, cum tamen aliquanto pluris his emptusfuisset. H, Ni vero lapidem ea ratione generari qllam modo retulimus, tum his oculis obseruaui lapidem Gnim contritum hulusimo u tenuem paleam in meditullio continere inuenio tum a pirisfide dignis accepi, omnes interfia natos misi modo circum paleolam ese formatos inuenir CETERVM non solum generatur hic lapis in Larisaerae Persia edetiam nonnullis Malaca locis, ct in insula μi
quae a Vacci nomensiumpsit. udprocula promontorio Comorim. Nam cum in exerciti annonam mactarentur istic multi praegrandes hirci, in eorum ventriculis magna ex parte hi lapides repertisunt. Hinc factum est, ut quotquot ab eo tempore in hanc insula appetant ,hircos obtruncent apides1 ex ijs tollant. VERvM nulli Pescis bonitate comparari possuηt.
194쪽
quo, ante. iri regione natuintinguit lapides, d cernere Equ- stiri dicareposivit. Vt ver adusterinos a legitimis ignose n.1Esu. caut nanibu simprimunt, deinde stiritu instanti Naratio. saer aliquis permeat,adulterini indicium est. PMat parati. V O C A axtem hic Lapis, Pagana Pagati, id est, hirco, cum Arabibus tum Persi corasene incolis nos corrupto nomine Bezar atsh Indi magis corrupte Bazar appellant, quo dicas lapidemsoren seminam Bazar eorum linguasorumsonat.
Lapidi Ata TVNTVR Indi,nossequuti, aduersius sar faculta lateriafacultatis medicamenta. Ormudve noto- rasione incola , non modo aduersus virulentorum animalium morsu tuntur sed etiam aduersus omnes
melancholicos morbos opulentiores bissepurgant simgulis annis, Martio videlicetis Septembri Apurgatione, quinque subsequentibus diebus continuis hauriunt infingula do sies, decem huius lapidisgrana macerata instillatilio rosarum liquore. Hoc remedio iuuentam ct membrorum robur bi construari dieant. Solant interdum nonnulli ad triginta vim granasiu-mere nimis sane magna quantitate Natames nutilas noxiasfacultates in se contineat hic lapis tutior tamen est eius exigua quanἰitas. Atque etiam parva quantitate exhibere solent in Ornanet nec e periculo liberaliussumi dicunt. Ei utor in inueteratis morbis melancholicis, veluti in malascabie, lepra pruriginibus impetiginibus
Hac etiam ratione quartanis conuenire posse arbitror.
Virossaneplane deploratos aissi a medicis derelictos, huius
195쪽
hum lapi is supristinasanitati restitutos fuisse iu-
telligo. in om scribit Matthiolus M. S. cap.7 3 Comment.in Diosc. adastigatum, ita ut nudamsinistri lateris carnem contingat mnia venenasuperare,experiri nunquam vidi, nec his mili modo tuntur. Illud autem verumscimus, quod eiuspulus vulaeri imposit- rivi,a mortiferis animalibus ictos liberet Iisdem viribus postet apertis carbuculis in Pse impostus: etenim
QUONIAM vero exanthemat, uepustula, ct herpetes in hac regione admodum noxiasunt, subinde agros necant solemus aegris persingulos dies puluerem lapidis Berar ex aqua rosaceapropinare ad unum aut alterum granum,magno cumsuccessu.C o Pare autem successu temporis hic Lapis maiori inprecio haberi. Nam necesse est nunc omnes ad eiu regioris, in qua generantur, Regem perferri nec
sine difficultate inde haberipossunt.
Inuenitur interdum VIysipone venalis hie Iapis alia atque alia formas quem tametsi magno admodum aestiment mercatores,ea conditione vendere nolunt ut pericla. Ium,an legitimus sit,faciat emptor. Id autem fit in hune modum, ducitur cum acu filum per toxicum herba bale-stera vocant deinde per canis aut alterius animal uli pedem transmittitur actis,atque filum relinquitur in vulnere Canis ilico ea symptomata incipit habere quae comitari solent eos qui toxicum biberunt. Cum plane concidit canis atque desperatus videtur, tum puluerem ab hoc lapide abrasum de aqua dilutum cani in os iniiciunt, si auxilium senserit canis, levitimi probatio est: sin minus, Maeterinum censent.
196쪽
in memoriam reuocauit, quem unice veneni re sten- rem in Malaca inueniri tradunt saltem in Pam Regni Malacensis prouincia . Inuenitur autem istie infeste Histricis: sed tanta est in aestimatione apud ipsos
indigena ob raritatem, ut e duobus qui mul reperti fuerunt alter pro ingenti munere missim Dei qui pro Rege Lusitania Indiam gubernat. Et licet istic si eques lapis Re a inueniatur, hunc tamen longepraeferunt mensi, desti m βω- , Vm tantaxacvidisse memini,cuivi color diartio latioris Videbatur purpura gustu amaro,tangenti ia- uiso lubricus, quemadmodum Gallistusapo. M M l- HACTEN vs eiusfacultates experiri mihi nπlicuit. Sed Clarisiimus viro in signu medicus Dimas Bosque Valentinus eius facultates experimento comprobasse in duobus viris qui penenum hauserant, mihi agrinauit. Vulgari autem aqua cum cordialis deessio periculum esset in mora hunc lapidem aliiquandiu maceravit eam deinde aquam aegris propinauit, qui istam gustu amaram inuenerunt, attamen eo=uriflomachin roboratus est, ese venenum nihil obfuit. M v ΕΤ v mcerte huic viro ebent omnes Indici medici, quhthuim lapidisfacultates nobis aperuerit. Nam neesaria admodum fiunt hac in regione medicamenta qua venenis resistunt, alexipharmaca Gmi nedant.
Iareduxis nonnulla de Gemmissubjcerem p fier- tim
197쪽
tim cum in lapidum mentione iam inciderimm . lautium igitur1 aciemus ab Adamate, quoniam reliqua. omnes excellere, ct quodammodo rex Gemmaru esse. obfustanti duritiem,creditur. Namsi paloremo coisris elegantiam1'ectemus, primarium locum obtinebit Smaragdus deinde Carbuculus modo jncera nigemmE terimm AdamaS., D Gemmarum precium t ex ear rarit is, aut ex hominum affectibus voluntate intenditur. Maioribus enim facultatibus, js1 longo experiamento comprobatis praeditus est Magnes, tum etiami lapis qui anguinem undecuitque luentem stit.riuduntur tanten hi per maenus, ponderis genus est in anim inbsa, unde petuntur, quod vigintifex librispendit Smaragdi verὸ per ratis pondus est tria triti Rassi. igrana pendens reliqua gemmae, in Europa quidem per Carales 8ondus quatuor grana constituens9 in India vero per angelis , pondus quinque pende, Misaelis,
grana. Supra capite de Turbit, mafius illi est auctior vita litibra:siquidem viginti septem libras pendit. Degdamante CAP. XLVII.
A, Amari , quosplerique omnies Maurisastis quuti siunt, Adamantem antilant Almaet tames hia Serapio tib mp. cap. 39 s. alio vocet nomine. Ab indigenis ubi nascitur,traa in Malso, ubi elim inueni
UT E R V M tribus aut quatuor locis inueniun Adamasin' rura amantes, videsitat in B nager prouincia,dua ηεβη's'
198쪽
sunt Iso. grana, Vel drachinas duas grana se . Actimas in Decam
bia restribvi rupibM. Magis quastum adferunt hase lina ill prouincia Regi, magnassi fiunt elinivra. Num quemadmodum in Histant, Rex in Thynnorsicapturasiua habet iura talis unicωThynnin capiatur, Regi cedat oportet. Sic in hisfodinis agitii fiunt
Regis redit . Nam quotquot Adamantes umeniuntur triginti mangelis excedentes , Regi cedunt. Pra-
terea diligentissime obseruantur opera quomia suis unicum Adamantem sustulisse deprehendatur, ilico ipse cum omnibin facultatibin Regis co addicitur.
A VI A est rupes in Decam, non procul ab ditione marixa, quem nos Male Malaco nuncupamin. Alia quaeda rupes est in dominio cuiusdam Reguli indigena, in qua practanti Omi Aramantes inuentutur, sed minores si a vulgo de Rupe veteri cognomen sortiuntur: imum exportantur in urbem quandam regionis Decam, i 'or nuncupata, ubi celebris est memcatin sic emptos Gu aratenses huc nobis adferunt emendos. Sed etiam in Bi sinager deferunt, magnitudine preci eos inuitante. Nam magno apud eos habentur in preci Adamates de Rupe veteri cognominati, praesertim quos natura ipsa elaborauit, Naises ab incolis appellantur. Nam quemadmodum,inquiunt,vim go praeferenda est iam corrupta mulieri, sic etia Adamas a natura elaboratin,praeferendinest et,quem hominum industria reposivit Contrasentientibin LU-tanis, qui industria hominum expositos longepturuastimaresolent. A A est rupes adstetum Taἡjam in Malaca tractu, qua etiam de rupe eteri cognominatos prosata
199쪽
Nu autem expraedictis loco Cristalla inuer ira:
nitur, quemadmodum nec periniuersam Indiam. Α- dia.
mat enim Cristalla locastigida, qualia sunt Alpes
Germaniam ab Italiastpurantes. I, o, negauerim in India Beryllum inueniri, qui Beryllus Cn.
sta similis est, ct quidem magnis 'agmentis, ex Mi simi*-- quibus er vitra seras abricarisolempreciosa Sed is in Bisinager non inuenitur, ni si locisprocul ab Ad mantvmfodinis digitis. Plurimin autem est Beryllis Dyssi*-
in Cambya,Martalian, o Pegu regionibus,ubi nul-' Ius Adamas, nisi qui importatusfuerit. Inuenituro in Zeilan infula bi nullus Adamas. R Plinius libr. 37. cap. 4 ct in Arabianasii. Verum id nec videre, nec audire mihi licuit: quemadmodum nec in Cypro,nec in Macedonia. Navis istic nascerentur Adamantes ij qui hic nascuntur
adeo non expeterentur a Turcis , qui potissmam adamantum partem ad uos euehunt. Sima Bare Franciscus de Tamara, in Peru A Franciscus dedamantes reperiri. Sed huic auctori exiguum de adhibeo,quodpideam in indicorum Adamantum extractione tam inepta commentum 6sefabulasu veluti quo peruigiles niserpentes qua Adamistes tuentur sobnonposse inde auferri ni prius obiectis carnibus certa quadam rationepraeparatis, Fas cum simpentes vorant uto Adamantes auferripo sint, actio nimirum occupatisserpentibus. N a. Ni N
200쪽
ui, quorum opinionisubjcribere non possium, quonia nurulis probata auctoritatis criptoribus; ulciatur. Fama etiam Plinius loco iam citato, haudfacile inueniri Adamantem suessana nucleo maiorem. In quo sane non est reprehendendas nam bicompertascribit. Sed inuentutur his interdum maiores qua Matmis A tuo Auennis Maximus tamen quem vidi centum MN quadraginta ni Velis , pendebat. Proximus huici tum piginti pendebat. Intellexi apud quendan gociatorem esse unum qui ducetos quinquaginta mangelispondere aquei , tametsi isstrenue neget talem a-
pu e esse Accepi item a viro de digno, qui assi ma- reis Adamantem vidisse in istaeter magnitudine exigui ouigallinacei. Adamantum S L miraculi instar id mihi ridetur, huiusimodi iii αβ gemma qua altissme in terra visiceribvi,multu, annispersici debebant, infummos eresolo generari,
duorum aut trium annorum statio perfici. Nam situr afodina ioc anno ad cubiti altitudinesnfodias, Adamautes reperies. Post biennium. ιrsus istic excauato ibidem inuenies Adamantes. Sed certum est gran des noni sub in ima rupe nasci. Us T vero Adamantis nitor iuuae ct robustus. C stalli ver non nisi elanguidus qua nota, tum etiaduritie,a Gemma ij iij siritur. Adama mal CEΤERvM tantum abest ut mallei ictum re 2 .:μ' stuat Adamas, ut etiam in scobem malleolo re Ea tur Facisim ver,atteritur pistillo ferre Deo etenim