장음표시 사용
151쪽
tionem commisit,is admini Babit,nisi praetor iusta de eausa consilium testatoris improbet, aliique administrationem
committendam censeat. de admι.tur. ι.3. f. quamulata vero
testator nemini administratione cominis erit,aut is, cui commisit,gerere nolit: tunc ille adminittrabit, quem maior pars tutorum, vel curatorum elegerit. quod 3c in intoribus dati. uis obseruatur. Sed si in eligendo dii tentiant praetor aucto ritatem suam interponet. I. d.l. non ejit. Item si omnes tutores, vel curatores velint indistincte gerere,aut administrationem inter se diuidere,praetoreis debet assenti-ρen. π vit m. yl. ω'.Tertio casu, id est,cdm plures satisdationem offerunt , is caeteris in administratione praefertur, qui est masis idoneus .de testam . tuta quod
Quinto υἱεῖm declarat effectum dictae
satisdationis,ac docet ex ea tene i non solum ipses tutores, vel curatores, & eorum herede s. g. demetus iuror. l. . sed etiam fideiussores,de eorum herede . f. eod. l. 4. nec non eos, qui satisdationem exigere debent, ut in municipio
nut.interlicit hanc doctrinam,qudd tutores, vel curatoreo satisdare nolentes,ad id coguntur captis pignoribus a quoniam hoc introductum fuit ex iisdem constitutionibus, ex 'quibus in f, praecedente dixerat actionem subsidiarjam dari in haeredes eorum,qui aut nullo modo,aut non idonee caueri curauerunt. Subsidiaria vero actio dicitur: quoniam hi non tenentur nisi in subsidium, videlicet cum a iij, quos supra teneri diximus,ut tutores, vel curatores,ςorum ue fide. iussores,& heredes,non sunt seluendo.
I Tutores, vel curatores non debent pupillorum,vel eorum, qui in curatione sunt,bona contumere, aut deminue
152쪽
De excuset Iutorum ,vel curatorum. I 2 IDe excusationibuου tutorum , vel
EXcusentur autem tutores & cutatores variis ex cautis, plerumque tamen propter ' liberos, siue in potestate sint, siue emancipati. Si enim tres liberos superstites Romae quis habeat, vel in Italia quatuor, vel in prouinciis quinque : a tutela vel cura potest excusari , exemplo caeterorum muneis Tum. nam & tutelam & curam placuit publicum munus esie. Sed adoptiui liberi non prosunt In adoptionem autem dati , naturali patri prosunt. Item nepotes ex filio prosunt, ut in locum patris sui succedant : ex filia non prosunt. Filii autem superstites tantum ad tutelae vel curae muneris exincusationem prosunt : delanisti autem non prosunt. Sed si in bello amissi sunt: quaesitum est, an prosint λ Et constat eos solos prodeste , qui in acie amittuntur. hi enim , qui pro republica ceciderunt , in perpetuum per gloriam viuere intelliguntur, i Item diuus Marcus in Semestribus rescripsit, eum , qui res fisci administat , a tutela vel ' cura quamdiit administrat , excusari posse. 1 Item qui reipublicae causa absunt, a tutela vel cura excusantur. Sed &si silerint tutores vel curatores ΓΗ, J deinde reipublicae causa abesse coeperint , a tutela Vel cura excusantur, quatenus reipublicae causa absunt: & interea curator loco
153쪽
a 26 Instit. lib. I. Tit. XXV.
eorum datur qui si reuersi fuerint, recipiunt onus tutelae. nam nec anni habent vacationem , ut Papinianus libro quinto Responsorum scripsit. nam hoc spatium habent ad nouas tutelas vo
3 Ex qui potestatem aliquam habent, se excusare pollunt, ut diuus Marcus i elcriptit : sed lusceptam tutelam deserere non pol sunt. i Item propter litem, quam cum pupillo vel
adulto tutor vel curator habet, excusari non potest: nisi sorte de omnibus bonis , vel hereditate controuersia sit. 1 3 item tria onera tutelae non adsectatae , vel curae praestans vacationem, quamdiu administran- tur: ut tamen plurium pupillorum tutela vel cura eorundem bonorum, veluti fiatrum , pro una com ia pinetur.
6 sed & propter paupertatem excusationem tribui, tam diui fratres, quam per se diuus Marcus, rescripsit, si quis imparem se oneri iniuncto posite
Item propter aduersam Valetudinem , proin pter quam ne suis quidem negotiis interelli potest, excusatio locum habet. 8 ' Similiter eos, qui litteras nesciunt, esse ex-tusandos, diuus Pius rescripsit: quamuis& imperitiliterarum possint ad administrationem negotiorum susticere. 9 Item si propter inimicitias aliquem testa. mento tutorem pater dederit hoc ipsum praestat ei excusationem : sicut per contrarium non excusantur, qui se tutelam administratui os patri pupillorum promiserant.
154쪽
De excusat. tutorum curatorum. I a Tto Non esse autem admittendam excusatio isnem eius , qui hoc solo utitur , quod ignotus patri pupillorum lit, diuit fratres rescripserunt. ii Inimicitiae, quas quis cum patre pupillorum vel adultorum exercuit : si capitales fuerunt, nec reconciliatio interuenit: a tutela vel cura solent
11 Item is, qui status controuersiam a pupillo. rum patre passus est, excusatur a tutela. Is Item maior septuaginta annis a tutela &Cura se potest: excusare. minores autem viginti quinque annis , olim quidem excusabantur : nostra autem constitutione prohibentur ad tutelam vel curam aspirare: adco , ut nec excusatione opus sit. Qua constitutione cauetur , ut nec pupillus ad legitimam tutelam vocetur , nec adultus :quum sit inciuile eos, qui alieno auxilio in rebus suis administrandis egere noscuntur , & ab aliis reguntur aliorum tutelam vel curam. Ω-biresi 'Idem & In milite obseruandum est,ut nec volens ad tutelae onus admittatur. 1 1 Item Romae grammatici , rherores,de m dici , & qui in patria sua has artes exercent, & intra numerum sunt, a tutela & cura habent vaca
16 Qui autem vult se excusare , si plures habeat excusationes , & de quibusdam non probauerit.: aliis vii intra tempora i constituta J non prohibetur. Q ii autem excusare se volunt, non appellant : sed intra quinquaginta dies continuos, ex quo cognouerint in se esse intores vel curatores datos , se excusare debent, cuiuscunque generis
155쪽
I 28 Instit. Lib. I. Tit. XXV.
neris sint , id est , qualitercunque dati silerint tutores : si intra centesimum lapidem sunt ab eo loco, ubi tutores dati sunt. Si vero ultra centesimum lapidem habitant : dinumeratione facta' viginti millium diurnorum & amplius triginta di rum. qui raesten s ut Scaevola dicebat in sic debent Computari , ne minus sint quam quinquaginta
s Datus autem tutor, ad uniuersum patri , monium datus esse creditur. i 8 Qui tutelam alicuius gessit inultus, curator eiusdem fieri non compellitur : in tantum, ut licet pater familias, vi testamento tutorem dedit , adiecerit se eundem curatorem dare e tamen inuitum eum curam suscipere non cogendum, diui Seuerus & Antoninus rescripserunt.19 Iidem rescripserunt maritum' uxori suae cura orem datum, excusare se posse , licet se immic
1o Si quis autem falsis allegationibus ex
cusationem tutelae meruit: non est liberatus onere tutelae. Quia tutela est onus, merito placuit iustas excusationum causas admitti: de quibus hoc tit. agitur. qui quidem
omnibus tutoribus & curatoribus communis est. Omnes enim se excusare possiant, dummodo iustam aliquam excusandi causam habeant. insa hoc rit. qui aurem. quamis quam Culac. in nos. .d inpianum tit. de tu eliti f. Daphe,is bo. abdicAre, negat legitimos tutores excusari,quae se tentia refellitur ι . in i sorori .s.C. qui dari tu . . ι ιων .post. Θ σηρ. . His in Primo itaque Imp. sexdecim causas excusationum tutor,bus & cura oribus comunes declarat.quarum aliae excusantis perpetuum,ut numeruβ liberorumaliae ad tempus,ut ad' ministratio,
156쪽
De excusaf. tui. vel curat. 129
ministratio rei fiscalis. Rursus pleraeque excusent a tutela fulcipiet da, non a suscepta,nimirum quae pro litatu possunt
vel proponi vel omittimon nullae etiam a tutela , vo curatione suscepta excusant,quia competunt personis,Quae non debent tutelam,vel curationem sui cipere, ut minoiibus iannis, & militibus. Sed singulas ex culat tonum causas breuiter exponere , non erit inutile. I. Causa est numeius liberorum: unde excuratio perpetua
COm Petit.in ρ e. Quatuor autem hic requiruntur Vt excusatio locum habeat. Primum eli , ut saltem sint tres liberi Romae, vel quatuor in Italia vel quinque in prouincia.Secu
dum eli, ut sint liberi iam nati s7.ho sit. ι. 2. autem.
Tertium est,ut sint legitimi Se naturales, d l. 2 f. testiti λλο . nec refert.Vtrum sint in potet tale, an emancipati, vel in ad Plionem dati. ii artum est, ut sint iii perii tes , vel in acie amissi: alias liberi defuncti non prosunt et,qui vult a tutela vel cura exculari: ipsorum autem det unctorum liberi luper stites prolunt, ut puti mortuo filio, nepotes ex eo prolunt: ita ut quotcumque sint, pro uno computentur: quia eatenus Prosunt , quatenus patris sui defuncti personam repraesen tant. Hoc Dimus Marcus rescripsit in semel bibtis,quibus ea, 'uae ad ius pertinent, ut decreta, complexus est. Nam annus iure Romano diuiditur in duas partes, aestatem de hyemem de qua quotid. N a ti Q a b si .t .ac lex naenii Dus aettiuis Imperatores bella gerere, sex hibernis conuentus agere , Mius dicere solebant. Theoph. in ead ms ra qui O ex 2 ib.
II. Rerum fiscalium administratio , quae excusiationem f. r.
II i. Absentia Reip causa,quae similiter ad tempus excu- 6. z. sat:& interim curator datur a magistiatu , I a de cur tor. 6. pen. Hic autem adhibetur distinctio: quoniam a tutela, siue cura ante absentiam suscepta tandiu excusatur, quamdiu abest, ac reuersus tutelae onus statim subire cogitur. a noua autem,id est. ab ea suscipienda,quae sibi delata est postquam abesse coepit, non soldm excusatur quamdiu abest, sed eatam intra annum e quo reuersus est.*siem qui reip.6
IV. Potestas, siue imperium. 6. Θ qui potestatem. omnes f. 3 enim magistratus, etiam municipales excusantur. 1 f. da. 6. t ut ela eo tempore delata, quo honorem ge 1 ' runt
157쪽
runt: sed antea susceptam deponere non possunt: quia portellas I tutela suscepta excusat, non alii scipienda. f. t,
V. Lis cum pupillo,vel adolescente: dummodὁ sit lis de omnibus bonis , vel de maiori parte bonorum , vel de
haereditate.6 item propter rest eo G ropter litem. 2 1.3nprine. C.eod. si vi attexat. 36. hodie vero quaecumque lis obstat quamuis aliquis tutelam , vel curationem surcipere possit. Nov. 71. cap. s. fele notata ad s. um supra de atisor.
VI. Onus trium tutelarum, vel curationum. g. item tria. Vbi duo sunt notanda. Vnum est,onus affectatum non pro desse, id est, si quis tutelas, siue curationes aliquas captauerit, hae ab alia tutela, vel cura ex cuiationem non tribuunt. Αltei uni ess,non tam spectari numerum tutelarum, vel curationum,quam onus.nam interdum tres tutelae pro una computantur, ut tutelae trium fratrum, quorum patrimonium est indiuisum. Lb.ἔt m tria,Θ Τ.eo.l. 3. quandoque una pro tri
bus habetur, videlicet si valde amplum & diffusum sit pupilli, vel adolescentis patrimonium .f. da.si' qui. 3 Honoratia vero tutela,id est,quae honoris causa sine onere administiationis desertur,mon prodest .eod. l. stadonem. Is.f. si ιiuitat s. LVII. Paupertas, propter quam aliquis oneri tutelae feremdo impar est, ut tam diui fratres, M. Antonius,& L.Verus, quam Diuus Marcus per se rescripserunt A sid is propter.
quidem negotiis vacare possit,f. tens propter aduersum. Haec causa vel ad tempu , vel in perpetuum excusat,prout est valetudo magis aut minia diuturna. f.eod.ιγήem. Is in Dine.Setam a tutela suscepta,quam a suscipienda excusat f.ead.ι. y
tia rerum experientia hunc tutoris,im curatoris defectum suppleat. 6. imsis ubi putic. quamuis non est nota ampli tionis, sed correctionis, vi parti c.tuet,in l.in rem.23. b. sed OD CG νεἰ . endie. es' feo d.ι. 6.Vἰ X:Clyra tutor propter inimicitias,id est,ut uitela oneretur,& iudicio tutelae vexetur , I patre pupilli datus est. Hanc excusationem,& alias ,si quas habet, mittit, qui patri pu-
158쪽
De excusat. tui. vel curat. IJ Ipilli pollicitus est se tutelam ropter feoda spadonem. I . S. I.
XL Si quis sit ignotus patri pupilli,a quo tutor in testa- Scio.
mento datus est. led haec excuratio reprouatur. :, .non esse. Intellige non esse testatori notum propria quadam de familiari ratione : sed nihilominus eme notum fama propter eximiam probitatem ac prudentiam. Alioquin si testator omnino ignotum tutorem daret,non certo consilio contuleret pupillo: quo doli absurdum. in κὰ de Dr. f. sed nyc huiusmodi. .XII.Si tutor capitales inimicitias sine reconciliatione cum f. I r. patre pupilli exercuit f. inimicitia.Sed eo ipso, quod tutor in testamento a patre pupilli datus est , reconciliatio secuta videtur, nisi tet tamentum sit inimicitiis vetustiusa. eod.
est,id est,si pater pupilli iudicium liberale, seu praeiudiciale
contra eum exercuit,asserens eum csse seruum,aut liberum. item is.
XIV. Etas senilis, id est, maior septuaginta annis. Mino- 6.13.
res autem anniS non egent excusatione quia nec inviti, nec volentes adigitiuntur ad tutelam, vel curationem gerendam.'; .s,em maior. or ins de fiduciari et tui.verse.vit. hoc excepto,qudd si minoras .annis tutor in testamento detur, post aetatem perfectam tutor fiet .suna qui testam. tutor.darιpos.f. urist t. XV. Militia. Hic notetur excusationem proprio locum 6 habere in veterano qui militia missus est. Τ hec e .l. 8. nam miles cum ne quidem volens ad tutelam admittatur , lion magis eget excusatione,quam minor viginti quinqu annis .f.i em in milit '. XVI. Publica professo. Hic tria requiruntur,Vt excusatio: .is locum habeat.Unum est,ut grammaticam, vel rhetoricam, vel medicinam profiteantur. Alterum est, ut vel in patria sua profiteantur,vel Romae quae est communis patria omnium ciuium Romanorum, s.l. 6.g. Roma, o f. admAnicipa- Iem.I. Romώ . Tertium est,Vt is qui vult se excusare, non ist supernumerarius,sed intra numerum statutum. g.rtem Roma.de quo numero vide d. Qui tamen valde sunt
eruditi propter excellentiam doctrinae excusatione truuntur,etiamsi extra numerum sint, vel in aliena patria degant. I x Secundω
159쪽
semin dorn 6.qui vulti declarat modum & tempus Droponendae excusationis Quod ad modum attinet is, quiexc sati vult,non appellar, t i: bus excusantur:hi namque a muneris impositione appellare necesse habent .s de Laiat. l. I . q. tutor autem, Vel uinor non appellat, sed sine appellatione excusationem suam proponit. ceinde, si exculatio a iudice reprobabitur, appellare poterit. Hanc sententiam Culacius sic accipit, Vt tutor , vel curator non teneatur quidem . ppellare : si tamen velit, appellare possit. alii vero Dociores communIter putant appellationem hoc casu non admuturio munem Doctorum sententiamin. ni m. 6. Quod Vero δd xςmpμὴ hἡh. 2 distin ruit: Aut tutor, vel curator datus est intra cen2 11' a eta intra centesinuina milliaret nam
dem , seu milliare. Priori casu
nere debet intra dies so. non utiles , sed continuos. Posse 'iori casu pro singulis 1 o. milliaribus lex et tribuit num itineris faciendi causa, & iritu per ei intra quod tempus excusationem tuam proponere debet.Sed
. Pauciores quam dies s o.nempe si tutor,seu curaror propius adringentis milliaribus abstrinterdum plures, quam o. videlice si degat ultra quadringenta milliariarinterdum piaeta reperiuntur ue o. dies , nimirum csim praecise abest qua dringentis milliaribus : Idcirco Diionem , ut eo casu , quo supputatione facta reperiuntur Puciores dies quam so . nihilominus dies so. concedan-
Iui sequisetur haec absurditas , quod breu Iu S tem-Dus ad oculationem proponendam tribueretur ei qui longilis abest , quam ei qui in propinquiori loco degit. vii in ma fit, ut usque ad quadringentesimum mirul f den: dies so. vlterius autem degenti tribuatur tan- me it facta per vicena mi ista, aliquid superiit , Quic- Qui A est ultra viginti milliaria, diem Inum occupat. Verbi, gratia,si tutor vltra pax a
160쪽
Tertio ἰn s ritus,transit ad explicandas excusationes cu- S. II. ratorum proprias. I. Excusatio est a patie patrimonii pupillatis.quae ea cura tio tutori non conueniti quia tutor cum principaliter detur personae,non res siupra qui testamento tutores dari polli,nt. 6.certa; per consequentiam datur omnibus rebus pupillaribus, Due uniuerso patrimonio pupilli. unde fit, ut a parte patrimonij non pol sit exculam nisi ea pars sit ultra centum millias ta in alia prouincia. f tit. ιδropter litem ii.
II. Excusatio est,qubd is,qui alterius tutelam gessi,non 6.18. cogitur eiusdem curationem suscipere. q. qι,i tisreiam. Excipitur libertus)qui cogitur esse curator filiorum patroni sui, quamuis eorum tutelam gesserit C. O . Ls . nisi sua pecunia emptus, &manumissus .libertum. I. 6.pen. III .Excusatio est minus proprie dicta,quod maritus ex- cusatur a curatione uxoris quia non facilc cogeretur ad rationes reddendas, proinde lex non vult fieri curatorem. 6.
I. 4. Θ-GH -ο. of ἰ.α. Immo sponsus sponsae curator dari potest. Phutis utol. I.infiQuinto is 6.υiri docet Iallias allegationes non prodesse, licet excusationem inde sit aliquis consecutus: quia tute- Ii, vel curae pςrieulum subit,licet tutor non sit. 1. de ritu -pt. in quis ἔπιον. 6O. in prisc.
. x Tutela est munus publicum tu prine. a Qui pro republica ceciderunt , in perpetuum per νο-riam viuere intelliguntur.3 Tutelae, vel curae plurium pupillorum indiuisa bona habentium, pro una computantur. f. . C Inciuile est,eos,qui allano auxilio in rebus suis admi- nistrandis egent,& ab aliis reguntur, aliorum tute vim,vel curam gerere. 6. 3. Datus tutor ad uniuersum patrimonium datus esse cre