장음표시 사용
61쪽
Triplex inpugnatio unius Partus di Diictiuae. Ma. non fit corp snpotenetia ex
In Lib. I. de genera ne, se corrup.
separata,quae sit potentia corpus. Min rem probat quatum ad duas priores partes, quod non pol sit esse non habens locum:quia id quod generatur l. augetur, locum habet, ergo etiam id ex quo debet esse generatio,& augmentum; debet locum habere, si non per se, saltem per accidens. Probat etiam quod non sit ut punctus, quia tunc esset in alio,& non separata.
Reliqua duo praetermittit: quod non si vacuum , quia vacuum impugnatum est Lb. a. phys Similiter quod non sit corpus insensibile, quia iam in iam non esset per se sed in corpore:tum etiam . ut diciti hilop. quia non potest esse corpus quin si sensibile: nam s.corpus est, locum habet, & tunc.l. sursum .l. deorsum , naturaliter.l. violente, & omni modo sequitur, quod sit sensibile:aliter non haberet
Nota , quod hic locus varie exponitura multis. & a Philop quia varie legii Mibili magis ad mentem Arist. videtur expositio desa:dcbes tam e silpplere unam cO- iunctionem. que deest. bi dicitur. Ueluti unctus legi debet, Aut veluti punctus rabetur Graece.
Sed si in aliquo inerit. Tex. 29.
IM vGN AT alteram partem, quod non sit hoc corpus in po tentia in aliquo ita tamen, ut nihil eius si nec pars, nec accidens eius: si enim aliquid esset, tune non potentia, sed actu esset. Hoc impugnat tripliciter, dicens primo, multa scaimpossibilia. Primo sequitur,l esset g eneratio ex aliquo non cori upto, ut acris ex aqua non corrupta. Patet: quia fit ex
eo quod est in aqua, di no est ipsius quiequam,sed sicut vas. Secundo possent in uno esse infinitae materiae, cum nihil illius sint, A locum
non occuponi, cum non sint corpora, de
sic infinita possent actu gen rari. Tertio sequitur, quod cum ex aliquo generatur aliquid ,tunc recederet aliquid ab eo,ex quo generatio fit: puta cum fit
ex aqua aer recederet aqua manens, dirclinqueret materiam,sicut qui manens alteri relinquit locum . Haec aute omnia
Melius ergo est facere Omnibus C
Tex. 29. CONCLUDIT, quod eum materia Materia non sit separata secudis in se existet e. nee in 'Re in alio. ita ut nihil sit illius, debemus fa- Ib uno. tera ipsam csse inseparabile ab omnibus. quoquς. id est,esse quid in udo quoque quod non possit ab ipso manente separari, atq; ita
ipsius erit pars, eritq; cum ipsa re unum numero,ial est,unum numero facient, ratione & definitione distincta. N ita est: materia enim ignis cu ipso unu est numero cum in ipso existat, ratione autem dis stincta est: sie etiam in aliis. Ex quo obiret reiicit eos, qui pucta,& Pacta,&lineas corporum materia potacbant. n lin trahos argumentum ponit: quia puncta linee. alia liuiusmodi,corporis S mate tetia. riae termini sunt at materia no est terminus, non crgo sunt puncta inateria:est ergo materia illa. cur insunt formae, di ista
nec ab his separari potest, ut probatu cit.
Generatur igitur simpliciter alte si .
CONCLvDIT, quod id ex quo ge- In ea ne ratio est, aliud est .l corpus actu, dino ne termipotentia, sicut id a quo res fit actu etiam
esti simile in genere, aut in specie, ut in Iauta
via uocis in causis,aut saltem actu, ut in potentia a qui uocis.Sicut ergo a quo, est actu, ita corpus et quo genciat cnim is nis actu ex
qua .l. aliquo in actu sibi simile: similitet frigus actu generat durit sibi disti mile ex
aliquo actu,puta molli. Hic nota diligeier, ut intelligas Arist. Nora primentem, quod materia est dupliα Quaedam est alterationis, quae sui mutatione pux unarem conficit, ut mel di accium sui muta. alleione, tione faciunt oximes,de clementa mixtu. ex Quedam est matella compositioni, quae. P*M 4 μ non destructarem componit: ut lignum arcae est materiam arte copositonis, at in naturalibus est materia prima in coni In in posito per se. ne reali Aduerte etiam, quod in generatione u i q-ς praeter materiam compositionisaestetia ' hiui materia alterationis, puta terminus a rudione quo,ut aqua materia est ignis: similiteri ud diuti augmentatione est materia alterationi, i0 vocibus
62쪽
eibus extrinsecus sumptus,qui corrumpitur .dc in hac maturia alterationis conuenit generatio,& augmentatio . di talis in utraque est corpus compositum: ac ob id Ati modo de generatione.modo de augmentatione loquitur hic quia comune in habent alterationis materiam. Generationis tamen materia compositionis differt ab ca,qus est augmentationis: qae materia generationis no est coriapus, sed prima materia:at in augmetatione cii corpus actu : nam ut dicemus: cibus, qui est materia alie rationis:co uertitur in propriam substat iam iui uiuentis, S sic conuersus & iactus actu,auget tuc: utraque ergo materia in augmetatione
est corpus actu, ut late dicemus post.
Tex. Moteria C v M dixisset augmentationis mate- Μῖ ρ riaiti coipus esse, scii mare ita, ut est a re colou, in scparabilis, nunc riobat quod no qua . Gu non lucunque corpus,sed particularc dii ngu
oc cola larc, non enim corpus actu incommunt,
y- sed hoc oc illud e e materia augmentatio ζαλ nis: di hoc sebat. Materia, ut est in cor is c. pore,est maturia augmentationis: scd noest corpus quod no sit hoc corpus singulare : ergo corpus singulare cii materia
augmentationis.1.2Latio. Probat,quod omne corpus sa corpus singulare: quia nullum cst uniuei sale corpus separatum.
araianis Iant,non tamen re l. loco, id cui enim esti diςctu, corpus, quod cst quantit,ci quod est qua ψ'ς di te di eundem occupat locum, nisi quis ue- diecie qualitares esse scparatas : quod est impossibile Ratio tamcn utriusq; cst
diuersa. iucundum enim quantitatem est augmentationis maletia , ut quaic uelo ali crationis. Collistii hinc colligitur ratio: nam materia MDo. au menti corpus actu est, dc non pol cntia corpus,ec magnitudo: quia idem est subiectum de mat cria clica quam contingit alterationes ed, de augmetationes, luda. aia nca Ium cuca corpora actu, ci
particularia ergo S augmEtationes: non ergo est aliquia commune dc separatum, pura mat cria, ut probatum cst. . Alteram etiam rationem iacit ad idepiobandu ex dissercntia generationis &augnaciationis. Nam generatio est ex potentia in actum: at augmentatio est addita mentia praeexistentis magnitudinis habenti iam magnitudine: fit ergo augme-tatio secundum corpus actu Et nota, qd loquitur iam de matella compositionis. Dubitatur, Nam cum augmeniatio sit motus, uidetur.quod sit existentis in potentia dc ad quatitatem, quia est motus ipse ad quantitatem. Aducrte. qu bd id quod auget, parti mdebet esse actu,partim potentia ad quatitatem.Est quidcm actu: quia debet piscedere lub aliqua quatitate: quod enim totam acquirit quatitat cm de novo,no augetur scd genera augmentatione cnim ad maiorem qua nitiatum est.& respectu huius debet cile in potentia. Id etiam ex quo augmentatio fit, det actu & potentia quantum esse:actu ade, quatenus corpus aliqd dcbet esse, S non matcria it parata: Potclia uero quatenus dcbet esse sub quantitate illius rei. quae augetur. Alist. loquitur secundum id qd est utrunque actu,& quod augetur, di in quo fit augmentum.
Accipiendum itaqhe magis. Tex. 3 a.
M o D v M augmenti scrutaturus,cum materiam csse corpus actu docuissct,itcrum cadcin quaestionem proponit, ut iamodum hunc explicct:Cb id licium qua: stioncm a princi pro particularius dicit aeronendam, an id ex quia augmeiatio fit, sit coirus actu. Et nota uel ba,Dicit enim . Quali existenti augeriud est, cum augmentum sit secudum aliquem modum, huius caulas determinare oportet. Ad explicandum aut cm hoc, sumit tria principia communiam augmunia tionc per haec aut cin reliqua inq; iiiii: sicut de loco disputaturus prius communia de ipso sumpsit. Primum principium augmentationis,& diminutionis doctrina: cst .Quod augct ur,eius quaelib ct pars augetur. Altcrunt, Quod augctur, idem
63쪽
e Inglib. I. de generatione,ct corris.
est in principio de sine auumenti. similiter etiam de diminutione. de hoe princi- . pium in textu sequenti ponit. Tertium est augmentum sit aliquo ab extrinseco sumpto, quae omnia postea examinantationis Ponit issitur ar umetum. Ex quo augmentum sit.l.est corpus .l. incorporeum. Si incorporeum .erit uacusi . l. aliquid ex bis quae nuperius impugnata sunt.Si corpus ab extrinseco sumptiim eu id quod i augetur secudum omnem sui partem augeatur. uidetur. 3uo sit corporum penetratio quolist impo: sibile. Hoc est argumentum dubitatiuum ad indagandum modum augmenti
Sed nequella contingit. Tex. 3 φ.
nil mo. auet mentum quomodo ma qua aer. fit do. enim maior substatia ex minori. diminutio uero h contra.ex aere aqua. Hunc modii m excludit. licen ς, quod est generatiodi e rruptio. non tamen augmetatio.nec aquae, nee aeris uce corporis in communi. Si enim aliud uideretur augeri. csset corpus comune aquae de aeri . quia illud mane et sub minori & minori quatita eslorum enim utrunque non manet. sed unum generatur. alterum corrumpitur . Sed tale corpus non est actu, quia no est aliud quam aqua de aer. no eniin corpus est in communi separatum. Quod autem aqua l.a. non augeat, probat. quia in augmεto oportet seruare
omnia principia tr a. quae dicta sunt.De. est autem unum hic quia quod augetur, debet manere id in sub utroq; termino,
at cum ex aere fit aqua, neutrum manet antedc post. est.n. unum grneratum, alterum corruptum. Et in hoc similatur augmentati alterationi. in utraque enim idem manet intellige composititio substan tiale, quamuis alteratio sit secudum passones augmentat Io secundum quantita es n. Dubium. Hic dubitat Philop.de aere eu sit aquas videtur enim relinqui vacuum, & cum, aqi a fit aer. videtur esse penetratio. olutio. Respon quod neutrit equitur . sed oppartes propinquorcs sementi PaIu condensentur . eum fit aer; raresant autem parum,cum fit aqua Sed de hoc diximus lib. . Physic.tex. 3 3.
Dubitabit autem aliquis. Tex. 3 q.
C v M dixisset corpus auqeri corpore, Quid a dub tat,quid dicatur augeri. an cibus ip- geatur esse.an id quod sumit cibum .an utrunque. Dus , an Videtur enim, quod utriaque, nam sicut cu aqua miscetur vino. v triique auemE- 'tu suseipit, ita similiter cibus. dc animal. Respon. ih non augetur nutriinetum, sed animal quia non manet nutrimentude cibas, animal autem manet, & quod augetur debet manere. Respon. autem ad exemplum de vino Res sio quod id quod dominas est, de vincit alte animal rum dicitur augeri . ut vinum si parum aquae insusum at. Quod autem vinii dicat auget t. patet, quia manet. dc illa mi κ.tio vinum est .euiri faciat vini effectus eo tra vero aqua augetur si paru est vini. 5evincit aqua. Et attende. quod loquitur de
augmento improprio per similitudinem ad proprium quod est viventium. Idem dicit in alteratione no enim pas Ide in alsio quae de nouo est, alterata dicitur, sed teratione subiectum, quod idem nanet. dicenda
Quia autem alteratum en, hoc quo drque quidem.
Cum de alteratione. de augmrtatione similium dixitGet, similitudinem habere . quod id do. de disquod alterari de augeri dicitur, debet per simi tu- manere, nunc dissimilitudinem. Ic simili
tudinem quandamini pus ponit, nis& al.
Diisimilitudo est quod si respicias id a telo,
quo fit augmentu , dc a quo alteratio pii ta cxtrinsecum ipsam quod in alteratione est agens, in augmento cibus, tunc al--alterans aliquando ali crat,dc alteratur: ut terando
dii frigesa fit aqui , calefit. Aliquando no alietatur, si eratur, ut Sol agit,no alteratu, ab eo, divi in quod agit. Non lic autem in augmeto ficia alte se habet cibus, sed temper auget , dc non rat
Similitudo tame est,quod sicut in auia Lcto est virtus augedi .ita i alterato virtus alterandi ita ut in utroq;. id est alterabiali,dc augmerabili sit principium motus.
64쪽
licet momentationis Fe altera Hon s. tu lo Et per hoc solui potest dubium unumnam aliquando cibus fit maior in corpo se re.ut dum couertitur in spiritus, id est,in substat i a m sit btiliorem;ut in chilum,aut
sanguinem , t men non augeri dicitur,no sol una quia corruptus cst. ut diximus, dc non manci, sed etiam quia in cibo no etat ill . , virtus, ut conuet teictur in maloicni bstantiam . sed in animali alterante,& conuertente cibum, quod si augeri diceretur utique haberet virtutem talciri in se
No a. Hinc habes, quod id quod augetur.inmodau se habet uirtutem ut talem motum exer ei r de clat,nec est virtus augmentativa ab G-
h ui I xxiniso, sicut est cibus.
ium Gei Dubium ἰAs uirtus alterativa sit
Duplex dubium hic esse potest, alteruest . quomodo dicit uirtus alterativa ess e in eo quod alteratur. Videt enim potius esse ab extrinseco, non enim calefit aliud aut frigefit, nisi ab extrinseco agente. t fundi. Aduerte. quod non est dubium de virtute auri ientaliua . hanc cultri certum
est. Assic in eo quod augetur .no in ipso cibo,N hoc dupliciter, ut benedicit I'nuo. r. Primo, quia in eo est virtus augmetativa. ubi est uirtus nutri titia. sed haec non est nisi in eo. quod nutritur, non autem
in cibo,& nutrimento. quia nutrimen tu corrumpitur,at uirtus nutritiua manet ,
cst ergo in ipso,quod nutritur, hoc cnim
Secundo quia ibi est uictus augmentativa,* aisi utilat sibi.& ad se trahit aliud, sed quod augetur, t rahit ad te.& sibi assi
milat nutrimcntum . non autem e coria.
ergo in eo est talis uirtus. De hoc non cst dubium, at de alteratiua uti tute hoc est
dissicile. t o lis. Pupi pst opinio circa hoc. N I atinorum in Graeco i uni. I atini dicunt, sensum Arist.esse, uirtutem alterativa cile simul cum augmentativa. ut sicut in eo. qa au et ur. st uirtus augmentativa, ita cliamst ali crativa alterandi cibum ipsis in. Et haec is octi in a itera sed non uidetur ad hie ori. mcni cm ipsius Aristo. nain tunc no esset
bus. qui alteratur. Propterea magis placet altera exposi. 2.opin. tio Alexandri.& : hilop. in cuius declara. tione aduerte, quod est duplex uirtus al- iterativa. una remota, qua aliqui actuati . ii 'bi ζ.uam uocant. alleia propinqua,qu m ali- tiua uirinqui factivam alterationis uocant. tu .PI REt ut clarius hoc fiat adiicrae.quod est xlu ,ος caliquod alterans. quod no alterat aliquid M'ci . nisi prius ab ipso alteretur ,sicut uinu . dc inod iapiper non calcfaciunt, nisi prius a calore auelans naturali alterentur. similiter pharmaca . tunc illa uirtus quae primo auuat, dc alterat ipsum alterans,dicit remota, di actua L m alietiva. illa uero, quae alterata alterat, Ppin re ut iqua desa tiua illius alterationi , dubio. 4 Loquitur igitur Arist.de uirtute alte--. rativa actitante.liaee enim est in eo, qI M tetans sitteratui, ut notu est, ut uirtus activa pipe in alicii ris est in eo,quod a pipere calefit. N alte rat,& talis est ea, que est in co, st augetur cluat enim cibum, quia fuatus animal alterat, de ita locus exponitu dubia MAlterum dubiuni est, quomodo dicit hic esse alterans, quod no alteratur cum constct agens repati dum agit. Philop. di a. RMacit.Verum est,ages alterari, di aliquid pa rhilop. rum alteratur, ut plus sit, quod agit, α hoc dicitur non alterari.
At magis in hoc placet mihi expositio
multorum I atinoru , quod loquatur in μς genere de quocunque altei ante, in aut Ealiquid, quod alterat,& non aliciatur, ut Sol. Coeli.& cauta uniuersales. Est aliud , i . quod alteratur simul. ut particula ita agetia,&sic in t cxius cxl ositione di xamus exemplum ponentes de Hilucisala causa.
Cum de modo ad mentationis dispia Demodstasset ipsum iam cxsicare aggriditur,ac augu)εia repetit, a S sit pcr: ut dixit, puta in modo isto constituet don explica do ei Ie obseruanda principia ill .itria, ne aliquod salsi Lediai. ficctur. Primuin est. o maneat ide, quod Tria ob augeri dicitur, alterum est augmentum ieru/nda fieri aliquo ab extrinseco aduenietc. t r-tium est . ut quotlibet signum sensibile iitio . augeatur, uocat lignum sensibile partem i
65쪽
In Libo D de generatione, se cori p.
in nJmam naturalem, q'ae potest per se augetur caput, quia os caro, nerui Ipsus
: Aionem liabere dc cibum conueriere. augentur. .
Adhuc praeter ista tria principia opor- Alterum, quod proponit est ; quarn q, a suppa tet alias tres veritates obteruare. quas sit - partium similiatium,sicut Ac aliae res na' : ' mul cρnc'rdare, est dissicite: qu bd no est turales quae dicunt formam in materia , vacuum intra corpusinuodno est corpo . dupliciter dici. Uno modo pro sorma at aliqua dorum penetratio; quod non augemur in tero modo p materia ut os,caro, neruus, accipiunia .. . corporeo, sed cPrpore. i aliquando pio sormis aliquando pro ma V in σά, lila tria limul contonare,videtu' disii teri s sumuntur. quado id eis ut cite: nam corpore sit scepto ab extrinseco Et quin uis iste lociis sit dissicilis. & va materi has simul augemum quare videtur. quod penetret rix exponat a multis;tamen nequar mo- Notae cu nostro corpore, quod si penetratio no do expositionem Philop. quia in qu stiotita ii.' est videtur.quod no debeat esse corpus , ne hoc latius examinabitur. Per sormam id modum' quo auge Mur: quo si nec penetratio est S materia i melligit eos. suae sunt partesqu3 fi nec in col poreo augemur. videtur. quod substantiae cesta positae naturalis Et dicit, Nola is in Π liuerius sit v cui Λ. in quod recipia: ur eor quod nonuna aliquando significant sor q opus hoc.Quod si non e bvaeuum, prose- mas, aliquando materias: id et Liai qua docto di incile cit, inodati lenire, quo polin rem ratione lorinae aliquando rem ratiost augmetatio coitare. At talis modus in ne materit secundu quod contingit pre liquando Meniendus est . nam impossibile est , unia dicate de liis de quae seeundum materia , to e m quodque illorum' scilicet in corporeo au di quae secudii in sormam insunt. Aliqua geri penetrati senem esse. aut vacuum in- do etiam totum compositum iisntficat, iu' ipsum
tia corpus quod auae tur,dari.
Suscipiendum autem causam cum determinauerimus.
vi dicit IPhilop. sed non cxprimit Aristo. c6positu. quia noe nil facit ad praesens. .
mentari. suppofi . Antequam huius causam explicet, &xim modum . prius duo proponit. Alterum quod pyies dii limitares auxentur,re, tu ε quia si sui lares augetur:& ratio est, quiatur, quia ipsis constant.
similares Hoc proponit Aristo .ut se latraus qui,ibit', ' est quod primo augetur, bc in eo moda zota ' hons deremus. Quet sint Aduerte cxlibr. i. Hist 'r cap. i an ani I. aries ii- malibus etia in aliis viventibus esse partes ;n duplici disserentia caciae lacnUicu mi ei. tur silmilarcs,puta quae diuiduntur, &coponuntur ex patribus eius Em rationis, dic denominationis cum ipsF;vt caro .cuius quelibet pars est caro in os,& neruus, , ec si lia. Quaedam sunt partes diis mil.ires, quae: 1 ex huius modi similaribus:costant,dc me-bra vocantur,ut caput. manus, po Ac resiqua:& ira ruin non quaelibet pars est eiusdem lationis cum toto: nsi enim pars cai pilis. l. manus est caput aut manus.
Cum igitur dii limitares sint aggrega-- tio similarium quaedam, augmentum ipsarum pendet ex iiiiii laribus: ob id enim suppostis his quae in praecedenti te luco tu dicta sunt .constituit cisclusione quisa Arist.
mam. non autem lecundum materiam, eundis ita: ut illa tria dicta principia veritate tra-- forma nobeant in au et mento sccundum formam, iecundu non antem secundum materiam. materia. Quod est dicere. ,neruus. Si reliqua
di euntur augeri .qui iplarum formae inodo sub minori, pollea sub maiori sunt
malevia. at ipso tum ritateriae non dicuntur augeri quia quaedam partes recedat, quaedam adric niunt,n c unquam materia manci cadein . . 'l
oportet enim intelligere quemadmodum. Tex. 3 6.
Coup ARA Tro NE explicat quo trii; αε modo una forma maneat,puta. sit aliqδ eo ius, uas, in quo infundatur aqua, ct effunda- CGpat tur ita, ut noua,& noua sit aqua: tue maia tione net idem vas, at materia non ita similiter forma viventis est: sicut vas, manet eadem
66쪽
solutio. 33ε ostendit in partib. di si
seeunda forma in ebus cla. ius appa
t ut manet id ε, e seeudu mne parte au ei
Ideo: ex quo sit sumetudem tamen partes materiae quaedam recegunt quaedam adueniunt. Dices, quod non est simile exemplumnam vas manet sub eadem quantitate,at forma aucti est maior, e maior Dico, quod exemplum tantum est ad unitatem formae ostendendam sub diuersa materia: ip si exemplum velis adaequatum ut dicit Philop.sume ut rem; qui simul extendatur,dum aqua accedit,dc tueerit exemplum plenius
In his autem, quae sunt dissimilium partim. Tex. 3 7.
CvM dixisset formam manere eandein osse, de neruo , & reliquis;nunc id in a. sis esse manifestum,docet in diit imita ii-bus partibus in quibus notius est . quod proportionaliter auctae sint id est . secundum omnes suas partes. Quare autem in his sit notius, reddit ratione. quia magis nota est forma de semper videntur restare manus sormς, pedis, ct capitis, quantumcunque materia existens sub forma tali sit alia,& alia. Confirmat ex vulgo. notiore cise sormam diis milarium mam omnes communiter putant in animali mortuo mancre eandcm carnem, tamen no eadem membra: e re u a,ncutrum manet, quia utriusque Mima, scilicet anima reccilit. At error est. quia minus discernitur forma inta similaribus. Quod si linius queres rationem .ea cst nam operationes membroru sunt notiores. quam similarium partium ; ob id cuin homine mortuo non sint, facit ias co-δα-scitur. illic deesse sormam, quam ita sim itarib iis. Cbnerudit ex his, quod augeri,de idem
manere in auctione.& secundum.omne partem augeri,verum ust, secundum sormam, non tamen secundum imateriam
quod post examinabitur. Maius autem totum generatum est.
Tea. 38. . . De modo. quo augmentum fiat. dixit: nunc ad materiam.& id,ex quo augmentum fit, se trasset i, ac dicit,quod num metum quidem in principio est edtrarium: eε debet de dii limite ipsi uiuenti, tamen mutatur dii in ης in simile. Uerbi gratia accedit finguis humidus olli sceo,est quidem satagiris con- -le instrarius, tame mutatur in Os,dc fit silmilis, ne.& sic auget ipsum os. Jc sic in reliquis partibus:& ita augmentum fit ex simili, rediit imili. simili in fine mutationis, dissimili in principio.
Dubitabit autem aliquis, quale opor
tet. T . 39. Q vi A dixerat. quod nutrimentu est id qa nudistinaue in principio, posset quis quaere- liii.oc aure. An omnis res sit nutrimentum ita, ut g
quo levique corpus augeri pollit. Ad hoc uitalrcspon. quod non .sed id solum , quod est in potentia vivens, de potentia id. quod
debet nutriri,& augeri: id ergo auget carnem. l.os. quod est potentia caro.l. ΟS. Ex quo sequitur,quod debet esse cor- In nutri- ruptio. dc generatio quaeda corrumpi. tionetur enim id. quod est potentia caro. l os, εἴ si eo si sit puta sanauis l. aliud qui aedc fit actu, tu tio.
ac generatur caro,& os. l. reliqua, quae augeri debent. Unde augmetationem praecedit genst Nuiiii loratio nutrimenti,secundu quam fit actu piaeedit simile ei quod debet. augere.& nutrirc. augme 1 Sed addit . quod sic ille cibus. & nutria ili uetu. mentum debet gemrari, de ficii actu ui.
uens, Pula caro,os. l.neruus , ut non in a.
neat per se existens: tuc cnim esset gene- manete a ratio: scd debet coniungi, de uniri cum ip se , ted se aucto,dc nutrito, de ita non per se, sed, v xxv in hoc,qnod augerii debet esse de sic ipsum augere poterit. ..i a
Quid igitur paties ab hoc actum est
Concludit ex dictis: Quod augetur de or auri
bet in se recipere ipsum nutrimen initar, ieeitatum, de ab ipso pati recipiendo , 5: non pere in se solum recipiendo,sed etiam uelut secunt me miscedo pet copulationem, S unionem. Psibi Et hoc Alist. dicit modo interib2ativo, uniae. explicat que duplici exemplo. Alterum e i: Si quis habeat uinum.qI 1. Exem- habet potentiam conuertendi, bc faciena Plu . di uinum aqua sibi mixtam de insufam ioc insundat parum aqui ipsi uino; tuc ex aqua
67쪽
equa set vinum,non ut per se. sed eum ipso vino coniunctum δε viatium: se fit eouerso cibi in aucto, quantum adnio a. Exem. Alterum cst de igne. qui aliquando cosum . burit ligna distantia. non sibi unicndo dc tunc dicitur generatio ignis: aliquando urit sibi iniecta,ae s bi unit δε tunc augetur. Sic virtus augmentatur, quae in st in carne.l. sic.l .aliis partibus: nucriit Du.
trimentum in potentia ad actum. A sibi unii δε insurgit augmentatio. Nora. Et auurte , quod excitaria solum in hoe ponuntur,ut ostendatur generatio. quaerit non per se sed cum agentis copulationem vir: One.
Quantum autem uniuersale quidem. Tex. sso.
Dubium. H v N C locum bene exponit Philop. dicit enim . quod dubium soluat, quod sub oriri poterat ex his. que dicta sunt de nutii mento . Dictum est enim. quod sit
aliquid simile: & quod debeat mutati in
actu ta. e. Ex hoc videtur sequi quod i atri ipsi in non sit actu corpus, sed potentia,
' se unuin actu corpusn quatum δε aliud potentia. Non enim prohibet vi id.quod: det ficti cx potetia aliquid actu, si aliud quid actu; di quod fit hoc quantum , si
L aliud quantum. Et ad hoc ostendendii. di ' cit, quod non fit uniuersale, ut animal. sed ipsum singulare puta hoc. l. illud: nec fit corpus in communi,sed hoc. l. illud.smiliter nec quantum incommuni, sed hoc iustud. Si enim fieret in uniuersali corpus , fieret prorsus ex non corpore: & si vero quatum in uniuersali fieret ex om ni non quanto. at cum fiat hoc corpus, , i potest fieri ex hoc non corpore, sed quod - sui sit aliud corpus: similiter sit quantum ex alio, quod non sit illud quantum , sit tamen aliud, ita ergo augetur caro,ex aliquo quanto,s d non ex co, quod sit caro ipsa quanta actu. vi ex sanguine. simili-
. ita, ter nutritur. N augetur unu in quodquei ex eo, quod est porcntra tale , 5 mutabitur in actu tale, no tamen prolubet, quin sit aliquod aliud a. ita corpus. Dubitat Plutop. quare cum fit animal, fit ex omnino non animali, at corru, fit Dubiuαicii per ex corpore. rhilop. Resson.quod forma animalis cst separabilis. id est . potest esse matutia absque quacunq; animalis forma, at no a coiro
re separabilis cstin hoc quia materia Lmpei habet suantitatem. Ex quo loco aliqui putant secundum
Ili lop. quantita: em est coatiani materiae.Scd non est talis sententia Philop. in hoc loco,solum enim dicit, quod ror fit materia absq; vlla quantitate,suc sit ista siue illa, sed non semper cum Cadem. Sed debebat adhuc ratio dati, quare no a. solatiost separabilis a quantitate. Ob id dico . a. iii P materia non potest csse unquam denudata ab omni folina coi polis, sed aliqua semper dcbet habere, siue hanc. sue illam, quia proprius δε primus ipsus maieriae aci us cst actus corporis. eius Potcntia in hunc terminatur, quan uis non habeat hunc actum ab una sol ma, ut uoluit Auic.scd ab ipsis singulis fotitiis sciis bilibus, quibus Omnibus commune cst da .re hunc actum primum materiai, ut ipsa compositum fiat' fit.
Secundum igitur quia potentia Gmpositum. T . 4 I.
CVM nutrimentum, qualiter se habe Dina ret Oi endissset, nunc distinguit augmetatio m m a nutritione. Hae enim ex codum si ut subiecto dicitq; ratione, dc dc finitio iione. ne disterre, subiecto tamen conuenire, Coi -tnam augmentatio respicit nutrimetum, sui est potentia quantum illud, quod actaugzri, nutrit. o vero respicit idum, ut est potentia substantia vi vcns. Vcibi gratia, sit nutrimentum, puta sanguis. hic cst potentia caro nutriciada, A potentia quantum ipsum scilicet caro quanta. Nutritio fit ex ipso ut est pol etiacaron actu fit caro, augmentatio ucro νex ipso ut est potentia tale quantum vi uens di fit actu quantum. Auerte tamen cum I hilop. quod tunc Nψ fit nutrimentum actu quantum.quando auget quantitat cm viventis sua additi ne .Hoc autcm non semper est,ob id in
68쪽
n et nutritio quae est conuersio sol a. non augmetum hoe autem fit .eum plus sub statiae est deperditum qua reparetur per talem conuersione .ut inferias dicemus.
Et nutrimentum augmentationi ide.
tia; aio Posita differentia inter augmentatio- i nem & nutritionem , nite eandem ponit intima inter nutrit de qr auget sunt enim
quos tu idem Lubiecto, sed differunt ratione . ut fri enim cibus est potentia caro, nutrit carnem ut autem est potentia quanta caro. ti dis, ita ut sit plus,quam deperditum , sic au- rettone. Micu uero minus,diminuit semper tamen siue in augmeto siue in decremeto est nutritio quia est substantis couersio.
Haec autem forma sine materia Himmaterialis.
.ia. I eus est dissicilis . tamen placet Ale- 'φ- ,adii e positio dc Philop. vocat materia et D . quantitatem ipsam . uocat formam ipset mi & sam substantiam S tunc est caro in pote
M a. tia forma cum nutrit, in potentia uero materia auget. Cum ergo dixisset paulo . ante. qu nutrit ut eispotelia caro addit hoc ei te formam sine materia id est respicit substantiam non quantitatem. ne utrit At nequis existimaret. esse hic sorinae ita o absque matella omnino addit, quod noest .sed dicitur hoc immateriale co modo quo id quod est in materia; immateriale dicitur. puta re in mat: ia est;sed Ccunduse N inici ectu absq; illa materia & quantitate consideratur. Quod si accedit materia N: nutrimentum in Potentia utrunque scilicet substatia dc qaantum puta materia, dc so ma , ut dictiam cst; tune& nutritio di augme, tum fiant di: fit augmetum in partibus immaterialibus id in. secudum formam augmentum fit.
Si autem amplius facere non possit.
d 3- . DI MI N UT ON EM explicat luces.se cum nutrimentum in minus couertit.
quam sit deperditum, sicut cum tantua quae infunditur uino,ut iam aquosum fiat δε uirtus minuatur. Et nota cum Philop. quod exemplum M. isolum cst quati uni ad uirtutem tantum ' 'puta uirtus uini fit minor, dii plus aquae infunditur quae minus potest couerti in uiuum .lta silanditer in uiuenti secudum quantitatem minuitur enim qualitas duminus reparat, quam sit deperditum. Aduerte enim. quod dum uiues uiuit, irrita a semper deperdit partes substantiae & ma iniandiateriae,quas nutritione continuar,reparat. v ε sui-
Sed duplex est uiuentium status, natu μ'
ratis primus iii quo plus reparat, quam ei deperdat, dc sic fit augmetum. Alius est aduntur. in quo tantum reparat, quantuin deper- N ' 3.dit. Tertius,in quo minus reparat δε timincipit imminere mors δε est diminutio. status. tamen in his omnibus est nutritio , dum uita durat. Haee Arist. de augmentatione . tamen quia ex praecipuis considerationibus. de
dii ficilibus plutosophicis quaestionibus
ista de augmcntatione non tenet infimul ocum; paulum debemus immorari , Fera omnia,quae dicta sunt,discu tere. magis declarare.
IN ter alia , quae de augmentat one di Mosi disputanda sunt, id primum sumimus sduini io-xaminadum. sub quo genere sit, quia nis Agenhoc multu ad ipsius attinet definitione. . Oportet autem aduertere.quod non hic illi ' de quaciaque augmentatione scrino est , Glis.c sed de ea, quae est uiuentium . haec enim uiaemia propria est. Eo ut
Sumitur autem augmetallo.I. In communi pro cremetim maioritatas cuiusq; mulitia motu S sic multipliciter dicitur. Primo. . . .
pro quacunque intensione qu triaris, dicitur enim intcntio augmeium quodda, di qualitas augeri d: citur. Alicro modo,
pro augmento in numeris,dicu tur enim numeri augeri per additionem unitatu.
4 ertio,augetur magnitudo aliqua η magnitudinis additione, ut aqua add. rione aquae. Quario etiam augctur aliquid. nulla facta addition sic rares actio dicitur auginentauo quadam, nec de lus ignici
69쪽
In Lis. I. de Generatione, o Coae p.
Naitlii. augmentationibus in praesenti est dispu- tatem dilatatur. Hae sunt opiniones praetatio;scd de ca, quae est uiuentium, quae cipuae aliorum. adueniente aliquo extrinseco fit. Pro quatum dilucidatione sit prima r. ConclAc petimus, an talis sit generatio . Et concluso. Augmentatio est motus a tri sQuidet,quod sic. Primo: id, quo posito p nori ad maiorem magnitudincm so in aliter non auicni appenctatio substantie .
Pro dcclaratione aduerte, in au F cntarionc multas mutationes couenire. I st thuna alteratio secundum quam I ars uitie rationetur augmentatio. I ipsa ablata, auieitur tis nutrienda cibum sibi iuxta postium quinque
augmentatio:eigo illa generatio cst aug disponit, ut in sui similitudinum i educat. V - mentatio. Altera cst coiruptio substantialis cibi, ri Secundo: Augmentatio est generatio forma enim recedit ipsius, hanc sequitur
maioris partis substantiae: sed gencratio totia,ncm pepenciario quadam iccumniatoris partis est generatio:eigo augme dum quam in illam cibi materiam fortatio est generatio. ma uiuentis succedit de novo, non qui- Teitio: quia augmentatio assimilatur dem separatim, sed coniuncte cum ipso mutationi, qua ignis In sic conuellit li- uiuente, di talis mutatio nutritio cst ui-gnuim sed hec cst generatio: ergo,& aug- vcntis. sost hanc est quarta , hane staquens secundum quam quant Has nutrimenti mutata coi uiatiir uiu nti ira, ut fiat uiuens maius. quam ante erat,λ haec
sola dicatur augmcni alio , quam L. quia liur alia quinta noui loci maioris acquisitio. R ducite ulterius, qued alici alio pra- acedit i cmpore icti qua, quaruor . at qua- alleio p tuor alta , qua ,sacta alicia Nonc funi, si cedit i e
Quarto:quia in augmetatione est corruptio simplicii ci cibi: crgo ibi cst g ne
ci fit maior sumi arra quam sit dei cse mul icini ole sunt ita, ut dum so in iaci -
dita, Ha tante, quod a. Oia sit g cncraia pcrsic, scd coni uncta, S unita cum uaticiate: ob id uocat aggc iactationcm hanc talem mutationcm in dicit, augmcniatici melle aggeric rationcm quandam.
Alia cit sciit ita alio tum , quos ipsc
citat qui aligmentatione Plutcs csse motus dicunt: csi cnim partam pcnciaiao, patiam motus localis, Faltim alici ait O. alas, ima hi omncs iacccssario in auri ac niatione sunt.
Ommunis,quod augmentatio iro usi gebi eucllitur, ali ra ii H C ducitur, S ui mutari uen, augetur, ta locus etiam mutatur, nes. ilis dum maior Occupatur, quam ante. um qua Quanui, Oxo simul tot mutationes conueniat l, non tamen piopter sitivili iudinem Latu in natura coniundi .icbct, scddifici utit inici se multi ita, ac uaria, ha
imo quia quantitas distinguitur reali Aut inerater a substantia, ctiam augmentatio, di tri , dc nunutriti O lealii cresstinguunt ut, cum sint ad diu citos iciminos i callicr erit crcntcs ci prascitian si augmentatio cum suantitate,& nutiitio cum substainia tu Id cinia latro illa. iuatiuis sit neccssaria,& piae sunt. hsi enim ualde pio babilis opinio,
uia. scd augmcntatio est motu, iii quantitat ni malorum, quae ex illa aggenera Ilonu insurgit Non cnim ibium numine . tum iii subitantiam uiuentas conuulsu na.
substantiam nutrit, scd ctiam quantita tem habens . cum plu, est, .uam de Perdatum sit. Ipsum uiuens augetur,ec inotus ille augmentum cst .sccundum quem quod mutatio a ici mino non distinguita callici, ut diximus l. bi. 3. I Lὶ sic. I lis suppositis, notus cst iunius conclu
sionis. I iobatur a uicin primo, Mutatio co. tutio. Des quarum te imini distinguuntur,& ip i. Ratio. sedit tinguutur, sed geliciation II. N aug- incntationis termini distingui, ur . S. cst enim augmentatio ad qualitatum,& ag-
substantia uruont: rri maloscin quanti generatio ad substantiam: ergo A ipse
70쪽
ὀistinguuntur ergo augmentatio no est
Secundo. Augmentatio est a subiecto in subiectu ob id motus dicitur ab Arist. s. Physi. at generatio est a non subiecto
in subiectum nec motus est ergo augmetatio non est generatio. Tertio. Quod genctatur, non dicitur mutari cum no i uerit ante, sed fieri ut cugeneratur homo, non mutatur, quia tuc no est quod autem mutatur,debet anth, dc pol esse at quod augetur, dicit mutari. dc morieri ergo non est augmentatio
Quarto. Si augmentatio esset generatio,tunc essὶr generatio de augii ratio sub uno cenere substantiae utraq; enim est ad substantiam non ergo essent quatuor mutationum xenera, quae Arist. de Philosophi recipiunt. Constat igitur ex his, augmentation Enon esse generationem . sed motu ni ad suam ii alem. No enim dici poteli. quod
int plures motus tunc enim non unum mutationis genus effet, sed aggregatio multorum,ic virum per δccidens. Secunda conclusio. Proxima materia augmetationis est corpus actu simile specie .ec acccdens ei quod augetur. Aduerte, quod est duplcx materia augiv ntationis. Altera, quae dicit alterationis de haec est nutrimentum ante covcrsionem in substantiam viventis; dc talis materia remota est. Altera copositionis est.& haec est nutrimentum conuersum in substantiam iri vcniis, dic ex hoc proxime fit augmentatio, non quod ie-pore praecedat conuersio in simile ipsam augmentationem, si nihil enim sunt, sed
Vherius ctiam nota, quod non solum fit simile insorma subitantiali. sed et in qualitatibus, ut os facit os, caro carnem neruus neruii. d. sic unumquodq; augetur dc nutritur corpore simili in subitantia δε in qualitate. Hoc docci Arist. A 8. maysi. text. , ., bi dicit, quod nutrimetusa iiii in cimile aget. Tertia conclutio. Augmetatio est motio ulucritis eiusdem mancntis iacta ab anima ex minori ad maior cis Menitudinem adueniente aliquo extrina ' Vt suae natui ae dc bitos quatitatis in q
Haec potest esse definitio augmenta. r. defin
Quanuis non sit opus lac d Clinire, iat ri i, L. iii enim crat dicere. uiuentis motus a mino stas. ii ad maiorem magnitudinem at ut me- a definibus causae disti iguerentur posita est de fi v x nitio prolixior. Explica-Formalis causa est motus in quo a ge lici di fin neratione secernitur . Et motus termini tioni ad ni aio te iriagnitudine ex minori i quo a diminutionc dissert cuius termini sunt oppositi; Ponitur subiectu in propitii qseu viuens materia cst cxtrinsccum adueniens. Efficiens, in antia a est enim anima piimum principium csiccti uti augmenti Fuiis est ut uiuentia que statim a principio pei sectam quantitate adepta non iunt, ad ipsam petistitioncm secundum propriam cuiusque la tui a per augmentationeri crueniat. De lingui: s his causis non est in praesemi disputandum, sat est modo in generali ipsas ait.ngere. Pe hae ct arsumenta possumus iacile responde C. Ad prinium neganda est maior per il- solutiolam enim probaretur, quod pater cst fi- algu. lius quia posito x no ponitur alterum . de 'ψ ablato auiditur.Sequitur quidem ex taligcncration caupruentatio, no lanae aug imentatio est ipsa pcneratio. Ad secudum, quod in illa generatione Ad Lmaioris substantiae sunt diis mu athones altera substantiae altera quantitatis. Nec inici lisas. quod illa productio quatitatis est augnientario scd simul cum exicnssione,& dilatationc substantiae quae prouenit ex unione, dc copulatitanc cum uiuetile ipso. A tertium dico, quod comparatio illa 'igni, solum cst quarum aut hoc. quod in
augmentationu non generariar aliquid, ut per se sit sta conii iactum cum vi vcnte. Tam n adhuc in ignc coiideianius duas in ut Oin idi c. in qu ς cst igni, pcneratio, di cana quacit ipsius accrctio siccu dum Maio te quantitarcua, quati s sit uti propria. Ad qua itum ad nitio Esse cibi corru- .