장음표시 사용
71쪽
In Lib. I. de Generatione,ct Corrus.
simul tempore utriique sit, propterea tamen non tollitur distinctio inter ipsas, ut dictu in est.
QVAESTIO NONA. An in augmentatione eadem uiuen. citis forma numero macleat.
GR ui quidem.& dissicilis est . que
stio ista:cuiti sensus cst . Costat ni res auteri,coucisione cibi in Fluia .ubstatia. 5 diit, inurione per reccillim partici subit ti. x: pol
mus aute. cii cibus d siluitur. N in uiuentis stibi alia covettitur . an in mat ria cist i noua pars animae introducat Educta ex porc nita illiu , materia cibi, an cadem pro istis numero anima qus in vivete i rat. Hr diatur illam. Similiter in diminutionc. cu recessit pars carnis.ostis. l. alterius, an pari, uta anime. qua ibi ciat corrumpatiar. an no,iud mancat res rcssa ad alias materiae part s.
Et nota. 'd exd terminatione huius dissicultatis cmul manet alia det crminata: puta, quomodo quod augctur,dubcat manere idem. Pro altera igitur parte quaestionis, puta, quod sit cade anima nutricio sub maiore . & sub minori malo: a, sunt argu
r. A tm Pri .num est ex Arist.tevt.s6. bi dicit, P vi alie secundum sormam esse auς mentatione tita ' A text. 37.'uod manet forma cadc m. materia iccedit, sicut manet idem uas aqua fuit, I rcfluit alia S alia: cigo uid c turpiose .lo. quod sit eadem lorina numelo in augmento. α Sccundo. si forma etiam cum materia recedit in diminutione, no esset idem subtemi quod auctu cst.& quod acie crat: quia nec io ima antiqua, nee materia sit eadem. Cum igitur debeat esse ide subiectum .di non fit hoc sue dum male iam, quam non permanere eandein cet tu est erit prolecto siccundum sormam. a. Tertio, quia si siccisci a ur metum uiuentium, sc qucretur. quod non disteio
ab augmenio non ulticii trum. Puta ignis non enim aliter augetur ignis, quam co-ueriendo sturamdialiud sinitae in ignciri vota rannis S sibi copulando. Ergo prosccto cum tata sit dissei etia, ut unum animatum, a. terum sit in animatum; vidctur no sic esse Rugnientum in uiuetabus, scd per eiusde . . a 's Ormae numero extensioncm. Quario iὀquitur, quod pollent antia a ta in infinitum ciescere, S cx natura sua tui minii non haberent: quod est latium di cotra Arist. a.de ani in a. t cxl. . Scquela pio bai uti quia si illo modo augeretur, tunc esset augmentum p cr iuxta posti ronem similis in actu , sicut in igne: crcst rei ergo absque intrinse o t. immo, sicut& ignis. Quinto sequit ur.et post aliquod tc in hpus p totius citct aliud uiues. quam iuit genii Lm:quod uidci ut quasi opinio Heracliti siqucla parci: quia Paulatim cor rumpit antiqua sorma, S maicria,S noua suce dunt rat tes, ta Ddcm omnin rartes erunt aliae ab his, qus in gcnciatione pii ma fuerunt Hac sunt argumeta pro hac parte: u. Auiti ius quidem sentcntiae sunt , iri insignes , ie, pii puta, shil op hic multotius id docet Alb. niaud
ct irael. 2. cap ι.ει vidctur etiam hoc scritire S.I ho. a.deant in a.lcel. v. idem Aegidius in isto loco:S Buricus tract.dc intcnsione,& tena illi onc.cap. 3.N Paulus Vcn. supia textum. 37. rit appositam partem alii sustinet. fu - ς' ta, quod scmpcr educatur noua par, ior linae in nutritione,& pereat in diminutim ne in omnibus Pleio homine, cuius anima indivisibilis cii di immortalis. Sicut enim cu calor,qui dii unius medietatis ligni disiundatur per totum P Toducendo nouit in partcs proximas, ta diminuitur partibus desti uctis; ita cli de aruina, quae in matelia diu: sibilis est.
dri.& Averrocs consentire vidctur com- me. ι s siriniliter Simpli a.de anima particula. 49. Lli etiam omnium Nonianali M. Quid in hac coimoucisia sit icnendum, dissicile est iudicar C.
Tamen sit frima conclusio , Existen- hii anima diuisibili. nulli impoti tale ap-
72쪽
tia similitet eum recessu pariis substan ' tia deperdi. Explico conclusionem. Quanuis sit opinio, an animae animalium persectorum sint in diuisibiles.sicut homini , nec ri rea in de imperfectoris, & saltem de anima Animη .bus plantarum , communis opinio con . cois est .eg eoEs diuisibiles in materia, dei:1 coextendi secundum quantitatem,oc est yeii hcto expressa sententia Aristo t. tamen quia tum ani- nori est modo locus id disputandi .ssippo iti, si natur,ut alias probandum. t mo ergo exii, a oe, stimo.Omnes animas pr er . humanam eo diui- esse diuisibiles in materia . quidquid ta- meri sit,hoe supposito est conclusio, quo
ν deducitur pars forme ex matrita,& cum materia recedente corrumpitur etiam particula formae i. Arvi. Et pr.=batur conclusio sortissimia argurto pti. meritis. Primuin est: Demus partem sub M. 'Π' stintiae viventis, quae augeri debet , dc--'' est appositus illi cibus immidiat E. tunc si formae pars illa, quae est milla particula materiae manens.eadem etiam transita a informandam materiam cibi . peto. Vel deserit sua in materiam l. non, sed simul utranque insormat. Si deserit, non
ergo augetur, nec occupat maiorem ma
teriam . Si vero simul informat utranq;
ergo est indivisibilis,est enim iota illa in materia priore, dc tota illa in alia simul materia: non enim est aliud esse indiui sibile. eost a. Praeterea, quia hon est maior forma in
Mu imo. . na parte quam in tota. quia eadem est,
nee aliquid forme pro . luctu est de nouo.
Secundo Sumo partem,quae cst corru-
pta: so niam illa existens prius L est co
rupta .l.non si corrupta, habeo intelliin. si non corrupta. l. manet sine materia d. non. Non est dicendum. quod si sine materia. si ergo manet in naateria .erit prosecto in parte materiae antecedente. erunt
ergo duae particulae forme in unica parte
solutio Al hoe dicunt aliqui quod eum illa
ubie da. sorma desinit esse in illa materi parte recedente , confugit ad materiam antecedentem. de quae ibi interat ad alia. de lite ad aliam donec ultima intret in cibi ma- hesita teriam.
. . E. ' Primo quid ridiculum magis dici polio. est in philosoplita Et quan uis multis
hoc impugnat poterat.hoc tamen modo conuincitur. Nam pono, quod sit maior pars materiae deperdita, quam cibi se aequisita, quod accedit tepore diminuti nis . tunc non habet locum sol utio. Tertio:s paulatim recedente materia manet forma, de in ea materia,ὰ cuius potentia non est educta; cum toties fiat ilia mutatio secudum ipsos. ut nihil maneat materiae antiquae,& quq primo erat, sequitur, quod erit sorma corruptibilis habens materiam. de cuius potentia no est educta.dc sie ab illa tota est indopedens .
quod prosecto est absurdissimum in philosophia. Quarto sumo unam sormam eductam de potentia materiae , dc facto augmen- tum: Ita depedet tota forma ista ab hoe tota materia .sicut pars fornis a parte,' sicut tota est educta ex potentia totius materiae,ita pars de parte: sed forma a tota inseparabilis est ergo etiam pars a parte. quin corrumpatur.
Quinto , quia sorma educta de potentia materiae, non potest ullo modo per se s. moueri, quo ergo modo forma illa mouetur ad illam materiam,aut quis est ta. lis motu syno enim localis. nee ullus alius est ut patet ex definitionibus singulor v. His . de aliis argumentis , quae adducere possem .eximino eonclusionem nostram probari.
Sit secunda conclusio . Probabilis est
opposita sciatentia propter autoritatem autorum . quantiis non habeant aliam solutionem meliorem argumetorii. quam dicere,quAd anima excellit alias formas.
dc ita quatiuis diuisibilis sit , potest se ad
materiam maiorem eadem manens dilatare,dc hac ex parte est ali quo modo in- 'divisibilis. Sed consultius esti dicere oppositum .prssertim .cum sit pro nobis au ictoritas magnorum hominum, rationes conuincentes, dc oppositae opinionis rationes debiles sint. Quo circa ad ipsas respondetur. Primum argumentum postum est in auctoritate Arist. non in ratione. S. con' tra ipsum, ut locum loco opponamus, ' - - sunt duo loci. Alter est lexius. 38. ubi dicit, quod vivens augetur simili. Si emo caro facta smilis auget, ergo est distincta ab eo, quod auget, si ergo unam , dcia a eandem
73쪽
In Lis. I. is Generarione, o Corrum d
eandem habet formam . non distinctacli. sed eadem . Alter est, textus 3 9.dicit, quod caro generata nutiit. quis aut
in Arith dicit generari sensibile,& cx potetiam actum fieri, nisi coimproducatur forma λPraeterea ibidem duplici exemplo. puta de aqua insuta vino , dc ligno iniecto
lanis explicuit nutrimentum:at constat, quod noua sorma ignis , de vini induc, Ad loeu tur in aquam. S lignum. Arist. etd At ut ipsum locum Aristote. tua inus, si Rugii ε ubi dicit, augmentationem esse secun-EM AE' dum formam, no secundum materiam. dum pria Aduerte, quod multiplex cii expositio. tes for- Marii l. de Alber de saxo. locis citatis, di- ἡ δ' cu't, quod in sunt parivs porcisae. Mi ' & non porosae. Porosae ille sunt,quae non, Lib. sunt animatae, sed vacuitates quida me-hi risit de diae inter partes ipsas solidas, Sc anima- Albet .de itas,sicut in spongia quadam, de has solidas dicunt non porosas. Interpretanture. go Aristo. ut partes formales uocet porosas, quia in cis fit augmetu in proprie, i quia nutrimentum recipitur in ipsis. non autem in solidis, quas vocat materiales . Reiicitur ista expositio non est ad mentem Aris 3 L PQ quod dicitur de materiali,dc formali parte,dicitur de quocunque ente naturali At no sunt huius inodi partes in omnibus. 'd autem distinctio Arii tot sit
communis ipse indicat. duin dicit,idemelle in omnibus, que habent formam in x Albe de materia.
ueli. Eit alia expositio Alberti tractat. 3. capitu. S. de conciliat disseren. Notat. quod in animali sunt partes in triplicidi fierentia. Quae .lam, quae habent rationem sor- Nora . mae, de contin Entis; dc sunt ille , quae alit' quam operationem exercent in corpore
cium' ' antirialis, huiusmodi sunt membra, auaedam alia sunt, quae habent rationem materiae. ut cx, quae non habeat aliqua peculiarem actionem , sed ibi uiri vivere: ut caro, adeps, pinguedo . Aliae sunt mediae, de harum quaedam sunt ex parte formalium ut quae non sunt membra, ta . men habent Onicium aliquod, de opera
tionem in corpore ut venae,arteriae, quibus fertur nutrimentum , irrui, quibus exercetur motus Quaedam ex Parve materialium, ut ossa, Scartilagines
que non agunt, sed si int,ut sundamenta corporis. Quaedam sunt utrunque participatia,ut mulcul. , qui ex neruo dc carne constant.Uult ergo Albeitus. quod ma-tςriales partes vocetur hic materia . reluquae sorma.de sit sensus, quod iit augmetatio manente forma. quia manentibus eisdem meni bris, venis, S Oilibus,d crescunt .dc augentur caro, pinguedo,dc alia hutiis modi. Quantiis autem hoc verum sit, tamen Reucitat
non cit ad mentcni Aristotcl. ob eadem politam rationem .i quia di itinctio Ariti lotcl. generaluci ci in ψinnibus natu- . talibus.
Alia est expositio Alexandri, in cuius
declarationem aduerte, quod sitiit duplices partcs in vivente sper maricae, dc nutriinentales. Spermatica sunt ilix, quas Nolai. virtus formativa seminiis facit ex mate- in viaea ria ipsa seminis, facit eni in cis In cartila. in pu gino, uenulas, neruulos, & part Organi cas, ut cer brum, cor. cpar, dc reliqua, postea has partes auxit cx nutrimento accendente, dc addidit carnem, pinguedinem, Jc alia: totum ergo quod ex semines actum est, spermaticum vocatur, resi quum nutrimentale. Uult ergo Alexand. quod dum vita viventis durat,manet spermaticum,de hoc
vocatur ab Aristotel forma. reliquum discedi naccessitque, nec idem petanan et . Icmateria dicitur,& sic exponit loca: Quid I iiiiiiiiquid tamen siit de doctrina ipsa, tamen 3 p .
non videtur eadem ratio ad metem Ari- .
mam intelligit eam, quae est altera pars compositi a militer materia. Sed sensus non cit quod manet forma, no materia, sed quod augmeimario non sit cisectivea materia, sed ab ipsa forma. sed nee ilia expositio uti ad mentem Reuot Aristotciis, quia comparat sormam vas uod idem inanet aqua alia dc alia acce- ente: at vas nihil est it sed idem manet
Alia expositici litem Ariistotcl.contana ι .rbilo. rhil op Alberi. dc aliorum . quam supra diximus, quod sit sensus, quod in augmento semper mandat ea de anima m
do sub in nori. pollea sub maiori mat
ria: mat cria autem non sit eadem , dc sieto tu ma
74쪽
totum quod augetur,idem manet secundum formam. Fateor expositionem esse
Teiicitur At quia doctrina non uidetur uera, ut ' probatum est, uidetur mihi aliam expositionem adhibendam esse; ne Aristi an talem sensum trahamus.
s. inibo. Idcirco dico, quod possumus eonsiderare in re materiali ipsam naturam specifiNota I. cam ipsum singulare.vi hominem, di hunc hominem. Natura est dicta forma, singularitas materia in hoc Arist. i. Celi., cap. 9. docet,Cculum dicere formam, tio eccetum materiam. In rebus autem spiri. tua labus .hoc non habet locum,quia se ipsis sunt singulares. iDico igitur , quod cum sita augmentum olsis , manet sorma, id est, natura, quia semper in verum dioere os, siue sumatus, siue minuiciat singularitas, id est, hae. t illae partes, quae materia dicuntur, re
Explica ε. Et explicat S.Thomaioc triplici exemplo puta de populo: dicitur enim, quod
- idem est semper populus,tamen quadam homines Diodo, alii postea sunt Similitet dicitur idem fluuius alia t.imem alia aqua, idem dicitur ignis , tameni aliud, di aliud opponitur combustibile .,Sic etiam in praesenta, qualiuru maior sit ideatitas in uiucnte viaicetur in arguniunt vlturio Sie mihi iudqtur: posse Artistoici. xloliari commode, cum constat Opposi tam sententiam vis pinu dei di aut ini
Ad a. ar. Ad secundum nota quod cum dicitur, a Q In auginentaticinetiabo manereide su . biectu in . non intelligas, quod debit emein augm iration bus Cmnibus.que filii
toto tempore augmenta. qui nolunt co-tinuae: sed sat cst, quod dum a laqua curra augmentatio fit, in ea manet idem subiectunti&ua fit. iv Dd, Propterea ulterius nota, i sicut aliud est, qS generatur,ut terminus generationis: aliud quod generatur, ut subiectu mi generationis ita etiam in augmeiatione aliud est, quod auctum est, ut terminus laliud, quod auctum in ut subiectu Fc in - scipiens augmetu in . Quod generatur,ut terminus,eii copos um,scilicet, homo .l. leo: quod vero est subicctu, materia est. - - . In augmenta UOM aut, quod sist auctum,
ut terminus , est totum compositum ex
praecedete corpore, & superaddito. ut sit ex bipedali fiat tripedale;quod est ut te minus auctum. est tripedale: quod vero vi subiectum est.illud solum .cui superadditur,ut bipedale in hoc manet ide, dum fit tripedale. Nec valet, quod non est id e sub toto ter Oecutitemino .cu enim acquirit ultimam partem
pedalitatis, est tripedale cum dimidio Di M'co quod non debet sumi id solum , quod a principio fuit, id est bipedale. I totum
aliud in terminus:aliter enim possemus dicere, quod in alteratione non manet M. Hem,cum iit homo albus: nam semper i est magis,albus . S subiicitur albedini sequenti'. Sed non site debemus sumere. sed ipsum, quod ante motum sui si hoc igitur in augmentatione consideremus. non est dubium , quin in qualibet augmentatione detur subiectum sic idem
Ad tertium dico, esse duplex magnum Ad s.
discri uten inter 'ugmentum viventium, S augmentum ignis. Alterum est, quod lenis non crescit nisi ex ea parte , qua ei di 'ali metunt potamitan surium apponitur, ter aue- siti sum tendit : si ad latus, similiter ad metetiois latus l. ad aliam dii serentiam . At vivens ne uiuencibo una parte posito crescit suaei inditiin 'i' omnem dister tiam, &sui sum, S ad unum, de ad alterum latus. Unde eonstat, quod talis motus non est ab ullo clemento,sicaa forma peculiari. quae dicami ani , uiam hoe docebat. Arist.contra Empedoclem probans augmentum viventium istin elle ab igne'. ti Alteram duo tincta est, quod ignis su- Al erum seipit attinetum ad partes caeterrorCs, nec dilatina Reundum omnes sum partes augetur,at Miles intra se cibum ii imit, ac per varias
puri es internas: virtute propria distribuit& sie soluitur argumentum . iAd quarium dico, quod non possunt Antinata erescere in infinitui non enim sola oppositione crescunt, sed coit ei lio . ne cibi,&auctione circa ipsum, in qua virrus nti iratis debilitatur: in igne autem non debilitatur calor, sed semper sques octis producitur. HAd quini di Marsilin Alb. l. i l. dicunt Solutio. triplicit cr aliud dicit de numero, 'prun Malsil. dcstinc,&rroprie, large. Id ero: rusti me Ait .
75쪽
num est. luod manet idem secti dum se totum,ut Cesum. Angelus: id veto pro prid. quod manet idem iecu ndum piaeci piram sui partem, ut homo , cuius materia no manet; scd sola anima: large vero, quod . quavis quoad Oes partes non mancat , tam n manci secundum figuram,& litum vi fluuius:& sic mariniit rcliqua animalia post multum tem rua, quorum materia tota ct forma recellit.
hie sotu displicet sententia. quia iam tio. prosccto nullo modo esset ide numero . sed specie. Quare dico. quod partes sper-
Nota quq inatic t lcmeo manent in toto vite temni P pore,quanuis decrementum passς sint.&uc forma etiam in illis manet eadem : oc
esdε ua. hxc est sententia Auer. Alex. I'hilop. Al- meto. butti. Cum igitur ipsum fundamentum idem maneat, toto tempore vite, quavis
fluxus sit in reliquis partibus.viues tamedici potest id e numero : de in hoc dii scit vivens ab igne qui non sic manet.
Arq wd augetur, rius quelibet pars
Z Num ex his . quae ad augmentatio nem necessario sunt obseruanda. erat. ut ostenderet, quomodo eius, quod augetur, quaelibet pars augeatur, pr x istum p ς in P Misenti disputatur. Eil autem argumenti primum in oppositi m. Cum augmentum sit per adue tum alicuius extrinseci corporis: sit uiuei. tis quaelibet pars augetur. l.datur corporis penetratio, de hoc est impossibile. UcIdat ut .l diuidatur 'suens, ut partes cibi ingrediantur in singulas partes, no enim videtur alius modus, sed hoc etia est impossibile. quia oportet diuidi totu in omnem suam partem, si debet augeri secundum quamlibet: hoc auteni no pol cst esse. Praeterea , quia tunc in augmento interuenit et dolor , qui causatur ex diui sione continuitiat tamen nullus dolor ibi interuenit. Secundo.Sunt partes aliquando in uix uentibus aridae. ut patet de multis, qui contractionem patiantur mei aborum, ec non augentur secundum illas partes, bene tamen secundum alIas: ergo non quaelibet pars augetur in vivente, dum
Tertio Si quolibet pars augetur item 3. minima deberet augeri alia minima, citunc in singulis augmentis totum in dimplo maius heret . quod est aperte contra experientiam. Quarto.Sequ itur, quod secundum omnem dimensionem augeretur. ει tunc es' set animal tam latum quam longum , dc profundum . quod est falsum. . Quinto,quia dici possct,quod non est totum corpus vi uetuis continuum . quia 'habet poros. per quos cibus applicatur partibus. Est argumentum cotra isto po-tosdsti sunt repleti corpore aliquo, alias Cilit vacuum: ergo non possunt aliud in se extrinsecuri recipere, quin detur pene
Sexto Si isti poti recipiunt in se nutri ε-
mcntum: ergo conuerso nutrimento in vivens. non dilatabitur vivens, nec occupabit maiorem locum sed potius replebitur, di pr.cterea iam non recipiet aliud, cum non mancant pori. Quod sit dicas. Postquam est facta cibi illius conuersio. fiunt noui pori. dc tunc dilatatur caro Lneruus, lain profecto non fit augmetum simili eum nutritione, de conuersione cibi: quod est contra Arist. Septuno. Cum illi pori fiant ex illo. qa
superest.ex diminutione. videtur, quod non sit maior, quam excremetum ipsum relictant ex di in inutione, si ergo nut imentum non est maius, quam deperdit una: ergo non fio auginentatio. Octauo. quia est porus in medio cam . nis,nec videt, quomodo cibus possit transire,cum anteriores. sint prius tam replexi quia quaeq; pars sibi attrahit. Hec sunt arguineta contra partem aisrma tiuam. Sunt in hoc duo modo dicendi. Alter est l. iiii Auer Ois,comm. 3 8 qui existimat,quod A libet mini in uiri naturale corporis hab re suum potuin minimum . ita ut intermininia mediet porus, de in Eoc sanguis receptus nutrit,& auget quodque minimum per iuxta positionem, quia conuertitur in ipsius substantiam, de sic eius, quod augetur,quelibet pars sensibilis, de
Ista optiuo non mihi placet, quia absq; inia A. ratione
76쪽
ratione multiplicat poros. & minimis partes distinguit: quod gratis dicitur.
imo contra rationem; quia tunc esset corpus tam sorosum . quam solidum: quod non est credibile. Praeterca tam porosum esset unum, quam alictum: quod non apparet Et ulterius. quia non est ratio,qua probetur, illas particulas esse mi
Altera opinio est Marsilii. q. 1 3 4 Alber. q. t 2.qui distinguunt in corpore parto porosas δε non porosus esse. vi diei ii est. Dicunt tame quod omnes hae augenturWtarnen no codem modo, sed porosaepci intus susceptione. quia in se iccipi ut cibum no polosae uero per iuxta politionem ad latera. I sta sententia mihi non placet in hoc. quod dicit palles porosas aurcri'. na pori no censentur partes nostri corporis,cii non sint aliud quam concauitato plenae substantia non vivente. Et dato, quod essent partes. non dicuntur auget i, quia no manciat ead m, imo postquam repictae sunt .alii noui fi it po-ri: quod autem augetur, debet idem ma
Propterea dico esse poros in corpore nostro ex viventi innumerosin esse partes solidas. non minimas, sed paruae qualitatis aliquas maiores. aliquas minores aliquas aequalcs:quia rio omnes id ' omismino habent temperamentum. Similiter potos esse inter se inaequalesin hi no es.cuntur augeri , sed deseruire augmen tationi , quatenus alimentum continent. quo solidae augentur. Vt aute hoc deci
Aduerte primo . quod horum pororuest causa duplex, una ciliciens altera finalis Essciens est calor naturalis interiores corporis paries res inciis δε consumens, ex quarum tesolutionc, S consumptione supersunt vacuitates internae in qua- Iibet ratico plene vapore resolutod excre
Finis horum duplex st alier, ut sint
xiae per quas ex rementa icsoluta eiici tui foras. ne inieritis manetia corruptionis paratum sunt causa. Alter finis cst.ut
fer eosdem ali mei uim trahatur ad singu
is has part RLstcnim duplex via alimenii. Altera est venae . per quas sanguis sertur ad innumeras corporis partes. Sunt enim rami fiecatae venae in multos tam os quorum alii ad alias corporis paries vel gur. Tamen quia non debuit ita vena multiplicari. ut quq que part :cula habcret sua. prouida natura secit poros, ut P ho particulae paruulae nutrimentum sibi tia herent cxugentcs sanguinem a uenis, quae sanguinem ipsum pei luos poros emittunt .sicut exit sudor per carne exterius 2 non quod sanguis ex se egrediatur, sed quod a uirtute partiu exugatur. Hae igitur sunt causae pororu ira, qui nu qua sunt vacui sed modo saguinc,modo Excr meto, modo vapore, modo his Oibus replintus est.
Adverte secundo, quod quaelibet pars alimenium sibi iuxta positum alterat, &conuertit δε non augetur sicut aqua,cui aqua ab extrinseco accedit, quae uocatur additio quantitativa sed ipsa pars cibum sibi simile sacit,& hoc dicitur augeri per iuxta positionem non solum quantitatiuam,scd etiam generati uani, di sic rati
Tamen nota diligenter. quod cum couertit cibum in poro existenteiri. sinulresoluit vapore, qui in cococtione tesultat, S i te vapor nouum faciens porum propcllit viventis paries versus locum exteriore in m sic dilatatur,& locu in maio-
Unde simul fit porus. & dilatatio par
tiumn cibi aliciario. α coniicilio: ec sic quaelibet pars ausetur per hoc propulsionem ut dixit Philop. tcx. 39δε manet alii, di at ii noui por edc ne iterum existimes, quod alii Pori fiunt lac a couersionesed si inui cum ipsa.Vide igit, quomodo quilibet pars oclcat. Aduei te tertio, quod cst differetia intersper maricas pari s d nutrimen talo. Spermaticae enim rccipiunt augmentum dc finitum a natura , di certo tepor , nec si decrescant, iterunt r.Paranius. At aliae paries quocunquu tempore aug ntur. diminuta ercsciitit iter i ut ratet in carne, que in insin ualed Uerdit r. iterurelia uiatur at a. on sic paries si crinaticae decrescunt in in urnitate. Et attendo,quod quamuis partiti augmentum sic secundum omnem dantemsionem:
77쪽
sonem: hoe tamen est proportionaliter
oliis enitii spermaticae partes seeundum longitudinem augentur propter natura caloris sursum tendentis. Nee semperesti augm tum . de seclidum omnem simul dimensonem. quia stat carnem dc parrcs alias. sicundum unam, non secundia alia crescere dimesonem: ex quibus omni b. raici quomodo qd augetur citas qua Il-
Ad primum arguments1 rcfs Don. quod nec datur penetratio. ncc cmi illo fit: sed per soros quos diximus .cona munica tuo aliment om solidis patribus. Ad secudum,admittimus esse illas pari ex opilatio n potorii. l. quia aliunde impedit, quominus ei plene alimentum commula Ice tiar: hoc tamen non est contra dicta. quia soli im in tedit Arist. docere, quod cum aliquid totum augetur,tune parte augeturat cuius una pars non augetur . iam to tum non augetur, scd totum extra illam partem.
Ad tertium negamus Iccundum minimam patrem esse augmentum: no enim quod augetur, est pars minima. ut dari. mus: c qua vis admittetcmus. quod esset ni in ima,ci sanguis enim esset minimus: tamen cuni in carnem c ciuertitur, est minus minimo. Minimum enim sanguinis conuersum non adaequat minimum carnis. l ossis: quia animalis pars concrcti rest δε il a pars cibi semper resoluitur una de non fit augmentum in duplo. Ad quartum parci solutio Non enim tantum est augmenturi m aequale secudum quamque dimensione. uti diximus. Ad quintussico, quod corpus quo re plentur pori. cedit cloo .l quia alia cx parte,& per alium porum recedit. Mi cstobstaculum per partem eiusdem poti .sie ut sit de aere, cum aqua infunditur navi peros ips mM. Ad sextum, solutio nota est ex secudo tanda meto. Cum primum Enim pori cibo repleti sunt virtus viventi, simul incipit conuerterem ait rare, nouos I: poros facere. ex inde dilatat caro Los. l.aliud di ii a cessat argumcntum omni ex parie. Ad septimii dico. quod pori ex cxcrementis, , ex vaporibus resolutis fiudvn de maiores sunt.quam partes e minutae de plus cibi capientes, quam sit deperdiatum mo quam coucrtis possint.Nec isti sunt omni tempore aequales: sunt enim in iuuenibus maiores, in senibus vero
Ad octaus dico: quod cibus prius trahitur a partibus supcrioribus , quasi stat
in inseri Oi ibus: partes enim iteriores ab cxic rioribus lunaiant hae vero ab aliis. donec perueniatur ad venas ipsas. Et sic patet dc t ei minatio quaestionis huius. i
res absque alip mei O. quod prcvcnit .l. ex Ecbilitate caloris naturalis i t
. augmentatio sit motus cotinuus. AVgmentationem motum ad quasi
tale superius esse determinavimus nite, an colinuus sit examinare oportet. Et vidct primo, P sit cotinuus. Si augmentatio no esset continua. esset
in in istanti:at esse non potest in in statui. quia i sic auguri δε auctum esse essent simul nec prius re idiceretur augeri, qua quod esset aucta quod est corra Arist. f. Physe tox. ubi dicit. priua esse moueii.
Secundo. Augmentatio est circa qualitatent, sicut localis motus circa spartu, ita vi sicut hic per spatium. ita ille per terminum sit diuisibilis.xt dicitur 6. I hysic. ex. 9.at localis. quia diuisibilis cricoluinuus, Cr3D, Saugmentatio. Tertio. Motus a contrario. in contrarium est in tepore motus autem qui te pote fit, continuus, di succcstiuus est. debet enim ad diuisionem temporis diuidi cst ergo augmentatio tu ceu uan cotinua. ruarto. Ita fit augmetatio. sicut ore'sio caloriς per vii uni continuum l. lcnsio istitis sed calor.l. ipnis cistinuo poti ii diffundi per lignum crSO ipsa . rapi iacta
tio potest successiva e sic, S continua. o Quinto. Auginci atro cit u lox. t tarda ergo c minua,ut notum cst. Sexto. Alteratio potest cilis cotinua,ut supcrius cst probatum Argo S augmen' latro. Haeddunt argum et a pio una pari At ex altera pat te etiam argumeta nodesunt.
78쪽
primo ex Arist. g. physic tena 3 ubi ne at augmentationem esse coti nuam , ut tum eia expositum.
Secundo. Augmentatio no habet una subiectum: ergo non cit continua. Probatur antecedensmam aliud est os,quod augetur aliud caro,aliud neruus, ncc coni,nua sunt inter se. Tertio. Rugmentatio praesupponit generationem: at generatio est initantanea ergo S augmentatio: nam simul fit vitaque mutatio. Quarto.Si Augmentatio esset successiua.dc continua,tunc no daretur primum esse, quia in motu non datur primu eL se. At hoc vidctur salsummam cum augmentum sit secundum aliquam actu partem videtur,quod debeat dari prima.
Quinto, quia si est cotinua ar aliquod tempus, orso tu quolibet in stati factum
est maius vivens. at sunt infinita instantia;ergo ei it vivens in fine temporis illius infinitu in actu: quod est i inpossibile: manet igitui dubia res
At ut hoc determinemus, portet .certa ab incertis secernere.Triplicit ei pol intelligi. motu in esse continuum. Primo, ut coiitinuus dicatur perpetuus, quo modo Arist. s. Phusco.vocat, clicularem solum esse posse continuum, id Est,pcipctuum: nec de hoc disputamus modo. Secundo dicitur continuum augmentum, ita, ut duret continuo per totum t
rus, quo augmetum sit, vi per viginti annos primo, absq; intei pollatione homo augeatu .l. aliud an in .al, per tempus sui crc menti determinatum: dc de hoc non est tanta diis cultas. quia talis cotinuitas non inuenitur,quia noΑi semper calor naturalis est in conuersione maioris substatiae ob sicquentia impedimenta. Tertio potest augmentum dici continuum pro aliquo saltem temporc ita, ut cum sit augmentum quantuncunque sit paruum, illud fiat continue i n aliquo breui saltem tempore: de de hoe est duplex opinio. Altera Marsil.q i a. Alberi. Saxo. q. 3. dc Iandunt. S. I ii sico. que. a su iiii et augmentum csse continuum .di successi. uuin sicut est motus localis per aliquod spatium: ci rationes huius opuMonis no
vim sortiores, quam sint Fropositae in II. as
principio; quam sententiam ut indubitatam sustinent aliqui moderni. Altera est opposita sentetia Auerro.8.
Physico. comm. 23. dc 3. Physico . comen.
s.ae Alberti Magni f. Phy. super textum 23.de Sancti Thomae ibidem; qui decentauri acnium no esse coiinuum. sed quod cst interpolatus motus uariis in statibus ita,ut hoc tempore fiat dispositio . scalteratio cibi .dc in fine fiat conuel sio in instanti, dc sic augmentum : postea fiat in tempore dispositio cibi, de alio instanti
conuerso dc totum a Minentum sit con gregatum ex his omnibus augmetis particularibus. Auetroes addit,quod istae partes, ouae in singulis augmentis acquiruntur, sunt minimε.dc ita fit augmentum secundum multa minima multis diuessis instantibus copulata. Quid autem mihi videatur hac in re dicendum aperiam sequentibus conclusonibus . . Prima: Augmentum no est continuit, dc succestiuum . ita ut quando aliquid est auctum secundum aliquam quantitatem in aliquo tempore, in medietate fiat secudum dimidium, Fc in alia medietate temporis secundum aliud dimidium, di se proportionaliteri non,inquam sic, sed in tempore aliquo fit dispositio dc alteratio cibi .in fine autem alterationis couersio, d simul augmentatio. Haec conclusio profecto sat est probata automate Averrois . Aibelli de sancti I home qui collati,dc oppositi Modernis magnae rationis vim habent. At praeier hoc uidetur primo expressa doctrina Aristorsis. Physe. i ext et s. ubi habet ut talis conclusio inpressa, dc exemplos ipsius Aristo. explanata.
Sunt tamen proicia argumenta duo, quae videntur mihi cfficaciam habere. Alterum est.Suppositis duobus: quo turrimum est, quod cibus ante conueisio nein dum fit alterario a parte vilicio, pii
ta carne.non est continuus, sed solum coliguus. dc iuxta positus carni: dc cum conuertitur una rars sanguinis in carne manet disco tinua ta ab alia parte residua sanguinis, quae cibus est: hoc autem nullus negare polost.
79쪽
In Lib. I. de Gmerarione, se Corrup.
muni substatiae producte naturalis ita,ut augmentatio ista, sed quod sit secundum cum caro producitur sit sub certa quati maiorcs partes. late,sub qua primo producit, quod si da- Ut enim continsit in generatione subtur minimum substantis,sequitur, quod stantiae fieri non minimam, sed maiorem debeat dari minimum secundum exten- unico instanti ita etiam potest per nutriasionem in accidetibus disponentibus ad tionem conuerti, dc secundum illam crit substantiam. Si enim non daretur mini- sit nul augmentatio. muni, tunc posset disponi pars minor mi Et ratio,quς me mouet, est, quia no est nitria de in ea introduceretur forma sub- ratio conuinccns qua constringamur adstantiae.quod est salsum. ,yonendam augmentationem secundum Ex his duobus argumetor. Sumo par- minima. cum Pollit eque bene aliter fietem langui ius iuxta posita carni nutrien ri ut diximus Reilei ε
a Coesudae,5c peto, an huius alteratio sit successsiua,ita,ut non dctur quaecunq; pars,quin prius mitior disponatur. l. non, sed aliqui certa pars simul disponatur. Si des primum, iam incidis contra su undum sit p. positum,non enim da rotur primunt.l.minimum in substantia, sicut ne impiis dispositione. Si secundum dicas, ergo non successive, S continue fit augmentu ulte ius ex residuo cibi. cum maneat discotinuum per primum suppositum. nqIoteth disponi nisi ad minus secudum minimum,ergo non est secundum minorem, di minorem proportionalitor partem, ocsiu dicam de aliis. Nec poteris,dicere, quod est cotinuus motus, quia in singulis instantibus acquiruntur continue minima. Hoc enim est
impossibile, quia minimi coniicisionem praecedit ali ratio distincta in singulis.
Praeterea, quia tunc essent infinita minima aequalia actu de non communicantia quod ficii non potest, non cigo cst cominua augmentadio. Ait Erum argumentum cst. Diminutio non fit eo minua crgo nec augmentatio, Consequentia cil bona , quibus enim rationibus ipsi probant, augmentationem esse continuam eisdem probari potest etiam d. minutioncm. Antectam vero probatur.Si diminutio motus est,non opo datur primu .n, secundum quod diam inutio facta est. Cum igitur ex diminutione ic lici aliqua substatia, quae fit ex materia scparata a uiuente, non dabitur minimum lubstantiae illius, quod est impossibile,ipitur non rotcst e ste motus continuus His igitur mihi uidetur probari intentum
Secunda conclusio. Mihi probabilius est, quod non fial secunduin minima Ex quo sequitur unum,quod maxime Nota
notaru dcbes, augmentationem hoc mo dum uedo fieri. rccepto nutrimento inporis, cuuirtus umcntis incipit alterare, de resoluere , tunc fiunt pori, ut dixi supra, & tunc paries extendunt,ta dilatant ut Sed nondum est aus metum,quia adhuc squa est substantia, lacta dilatatione uirtutis par- μtes exteriores toto tempore alterationis
fere, tunc in fine fit cibi conuersio, de alimentum fit pars uiuentis, S cst maius uiuens, de hoc est augmentum,dc noui oci
occupatio uersiis ipsum .ila ubi crat nu . . trimentum est iam uiuens.
Vnde mutatio loci partim praecedit, Nou.
partim comitatur,seu conisequitur, ut uo
tuin est , unde nisi fieret illa praeccdens exten lio, ii t accidit in sensibus, non esset comiei sio cibi augmentum, quan uis esset ibi uiuens , ubi erat nutrimentum
Ad argumentarc spondere possemus. Adi. Ad primum, quod loquitur Alist.illuc dem tu locali, ut ipsius uerba indicant, de quan uis etiam sit sermo de augmeto, adhuc ueritatem habet. Nam augmentum non uocatur illa una mutatio inflantanca, sed multae simul, quae rem secundum aliquem gradum notabilem quantitatis augent, unde Iuter media augmeta sunt augeri Ad secundum dico cum Sancto Tho. de Aucti Oe. 8. Pli 3 sic.quod Aristo. loquitur in penere de motu . non curat, an sit
istea ille in physicis . nisi solum exempla ponendo.Vel possumus dicere, quod est diuisibile augmentum secundum quantitatem. si totum sumas augmcntum vivetis,non enim totum unico absoluitur instanti,nec Oportet, ut proportionaliter diuidatur sucundum quantitatem. Stat est
80쪽
quod sit Τiuisibile. Et profecto ista olossa
susscit .cum habeamus loco in Arist. quo ipse fatetur expresse. non fieri augmentuproportionaliter secundum tempus. M Ad tertium dico. quod no est persecta contrarietas in qualitate. ita, ut qualibet contrario ur cuilibet:sed est contrarietas secundum perfecti im .l imperscctum terminum. Et sic debet sumi totum augmetum,quod cx imperfecto tendit ad perfectum: ta hoc tempore perficitur. '' Ad qua itum. nego exiensionem ignis per lignum fieri continue . quia semper prius disponitur pars, quam fiat ignis: est tam cita , praesertim in charta. N paleis . ut uideatur continua. Et hoc cst manifestum
o Ad quintum nota. quod augmetatio
sumitur aliquando pro alteratione simul antecedente augmentationein in quantitate si e totus ille motus continuus vocatur. Sc velocior unus altero. Adde etiaquod augmentatio dicitur ipsa per se uelocior. cum fit frequetior. id est. In uno tepore.& aequali pluries augetur res. Ado. Ad sextum dico , csse aliam ratione in alteratione: haec enim n5 fit cum productione tabistantiae. Unde cum aliquod minimum ligni alteratur,potest calor P re siduuin continue ditiandi quia non separetur ab antecedente: de si e non dabitur minus minimo per se: quod in generatione non habet locum . quia quod in generatur . it. ii .n discontinuatur, & oportet in residuo non dari ininus minimo, quia
'' ' Tertia coclusio Puto probabilem esse, oppositam sentetiam . possuntq; solui ar- umenta omnia facta. scd non lacile, preertim cum sensus di maior probabilitassini in contrarium.
QVAESTIO Xl I. a nutrimentum sit sim
te nutrito. SVp est, ut cum de augmen latione quid esset disputadum fuerit; dc quomodo quaelibet pars eius. quod augetur,augeretur; ci quomodo idem Aaugmeto Permaneret,superest, inquam,
ut nunc de tertio disputemus, nempe de illo extrinseco , quo adueniente fit augmentatio. Et eli argumentum primum cotra id. . Arra. quod dicitur tem ;8. quod debet esse simile nutrito.Videtur salsum. Pati no cst nutrimentum rebat nul timentum. cum est simile nutrito est ipsius pars: non ergo est iam nutrimentum. Secundo .contra id , quod dicitur, nu a. trimetum ci se in potentiat, uidetur, quod quodlibet corpus posset esse nutrimentia uiuetium: quia est eiusdein materiae.quae
est in potentia ad formam quaml. bet:ae illud iat in est . non enim quolibet. ruta lapidibus . l. ferro nutriri possu
Tertib contra id. quod dicitur. Nulli. Mmentum nutrit . ut substantia, auget . ut quantum; semper nutrit,non tamen semper auget .PUidctur hoc fieri non ponse, nutrimentum nunquam fit substan- ωtia uiuens,nisi simul sit quantum ut notum ei ;ergo non potest nutrire, quin augeat. Quarto uidetur,qubd nutritio non dis hserat ab augmentatione, non enim vid tur, quis alias motus esse polsit. Circa hoc aduerte primo, nut timentudebere esse proportionatum cum uiuente. Cum enim debeat in uiuentis substantiam conuerti, debet esse tale, ut pol sit forma in talem recipere . Sunt autem duo in quibus ista proportio consistit. Alterum est.ut sit niixtum , nam uiuens omne mixtum est . quia est diis milare. cx quo fit. quod purunt Hementum non sit nutrimetum uiuentis, ideo aqua l. aere non nutritu ur. Alterum cit, quod tale mixtum sit,ut sit proximum uiuetis temperamcnto.l. saltem reducibile ad uiuentis temperamentum ab ipso umete. Vivens autem in temperie quatuor qualitatum consistit. prael ertim tamen in calido. S lium ido temperatis , quae igitur non possunt reduci ad tale humidum cu
calido temperatum, non sunt nutrimen- . -. tum umentium. ea eluita
Quod triplici ex causa prouenire po- potest alitin. ut docet Albe.opuscu.den ut titione. mentum capit. i. Primo, cum est intemperatum, R R. ος
dc impi Ioitionatum ita humidum, ut i iuri
non pollit soles,re temperari, nisi a uehe rian o. H a mente