장음표시 사용
151쪽
Et quia breuiter haec sunt suminata ex Cale. & Tab. & Sin
ideo uide latius ibi,ut uerbo usura. .xv. & Sil. usura. .vij. &infia,usura. .M.uide aliquid.& circa fi. de pagis.s Aliud mirabium est siccum non reale,led sicium. Vt cum Capsor lucrari intendens Petro egenti dat Romae certam sammam pecuniae sub nomine cambij de Venetijs, uel Londi es, di tamen,ibi Romae fienda est restitutio , utrinque scienter, siue fiant literae & non praesententur,ssiue non fiant,hoc secudum ueritatem non est Ombium,sed uere mutuum,sed nomine cambii patiatum,& sic est usura. y Fit etiam hoc modo. Petrus egens pecunia recipit a 'ore Mediolani.c. luc.hinc ad mensem restituendos ibidem, iecudum quod tunc ualebunt Venetijs secundum cursum cabiorum decem librae grossorum,quae regulariter.c.duca.aequi larent,sed in cursu cambiorum Venetiss quandoque excediat, uandoque exceduntur. Hic secundum ueritatem est cotr stus mutui nomine tabu patiatus,& cum fit spe lucri,est usi ra,contra illud Lucae,Mutuum date:&α & quia communiter plus ualen ideo hic usura est. Posset tamen excusari capsor,
si in promptu haberet cum illis.cidum. inbium pro Venetiis,sed ut seruiat Petro, lat cum hoc pacto, si tamen tale ca-bium sit secundum se licitum,quod supponitur. Ex Caici in quot. supra. Haec materia cambiorum est dissicilis & expertime tores plus de ea sciui cirra pratica u plerique doctores.
1 f Anonicatus non est dignitas,tame in magno honore po- 'nitur in choro,& processione praecedunt abbatem, quia sunt collaterales episcopis,quauis Abbas sit dignior ecunda
Feli.in. c.pastoralis,de of deleg. a Canonicus non potest committere extraneo ea,quae ad tractatum capituli peninent,ne extraneis secreta in tuli reveletur,sed bene uni mnonico. Feli.in.cino potest,de pscri.iij.col.
3 Canonicus debet facere, quae ad Canoniae ossicium spectat, quod si puer est,per alium sectat.zij.de aeta.& ques. Canonicus habet uocem in inpitulo nisi sit puer,uel non in
sacris,& non potest esse laicus.c.cum. M. Ferrarien. de consti in glo.& non potest agere pro alio canonico,quauis in innonicatu sint coniuncti,nisi habeat in datum. Feli. supra. s Canoramus habens capellam, tum in ea celebrat, non perci
152쪽
pit distributiones illa hora canonicis currentes, quia non ut canonicus, sed ut capellanus celebrat: Ah.α crura olim, de
6 Canonicus uadens ad horas canonicas principaliter propter distributiones,mentalem simoniam committit: Feli.c. ex parte,el. i. te of dei . Quando non debent distributiones recipere sirpi Abenescium.F.lv. τ Canonici positant remouere propria authoritate statuta sua iurata,non autem si fiant per papam confirmata,& si contra- ueniant tenet icet sint periuri Fel.c. cum accessisset, te consti.
An episcopias cum illegitimo possit dispensare,supra, benefi
a Canonicus regularis ad religionem monachorum transire Potest 3c non econtra,nisi sint laici secundum Tho. secundaseCUnde. q.clxxxiMar.Vii .ad.iI. Intellige tamen superioris petita licentia ut in.c.statuimus.xiX.q.1i .infra,religio. Frim'. s Canonici sunt recipiendi litterati, seu nobiles uiri, secudum lo. .l. Societates,uer.non suppleat.1spro socio. so Acquisita per canonicum intuitu ecclesiae, seu praebendae,nocedunt successori in praebenda,sed capitulo. Vide Abb.in.c. Telatum,e h. de test.
x Anonica portio, te iure decretorii debita, & a canonibus approbata est,ideo canonica dicitur. . de his.X.q.j. Quan do quis eligit sepulturam alibi quam in sua parochia, de omnibus, quae illi loco ubi elegit sepulturam dimittit,sua parochialis reclasa debet habere canonicam portionem de iure communi,nisi ex priuilegio, uel aliis exceptionibus aliter sit ordinatum, secundum Arch. fio. iij. parte ti.X. V.c. dudum. cle.de sepultu. a Canonica portio est duplex, una quae debetur episcopo ab omnibus ecclesijs diocesis,ut in.d.c.de his, alia quae debetur ecclesiae parochiati,in. l.c. dudum, quae est uaria, secundum uarias locorum consuetudines,quae debent seruari. de sepul.
3 Canonica ponto,quae epistopo debetur, secundum m. in.c. ossicij.de testa .no. primo diuersificatur, etiam secundum diuersis locorum consuetudines, quo ad quoum,ut in.ccer
153쪽
tificati,de sepul. 4 Canonica portio in parte,& in totum potest prescribi,& sunficit tempus sine titulo, te citius principio non extat memoria,quia illud habet uim tituli,ut in.c. i. de praescripti lib. M. secundum Panonin. dicto capitu cenificari,ubi etiam dicit se hoc consuluisse. Concor. λ. de an . in tractatu de canonica portione, & hoc uerius , quamuis Hossi in summa de sepul. cum Gos teneat oppositum,& Pet. de perv. in simili tracidicat, quod requiritur titulus, uel tempus,cuius contrarii an
ς Per pactum dictae quartae renuntiari non potest,quando e clesia damnificatur,secsidum Arch. in. pactum, de pasti Vi.
6 Canonica episcopalis debetur, secundum m. in .d.c. Scij. solum ab ecclesiis episcopo subiectis, non autem ab exemptis, uel papae immediate subditis,& sic comuniter tenetur a doci seuerior opinio: quia haec quarta datur episcopo ratione solicitudinis,quam de ecclesiis sibi subditis debet habere tantum, ut in .Q conquerente,de osor.
νExempli tenentur soluere quartam canonicam papae, secun-clum m. in. c. requisisti. de testis. legatus tamen de latere non potest petere,quia non est diocesanus exemptorim .c. authontate, ie priui. lib. H. in glo. 3 Episcopo debetur quarta de omnibus legatis sectis quibuncunque ecclesiis,uel piis locis,& etiam quarta decimarum &ςorum,quae ueniunt occasione stineris ut in. d. c. requissii,& abi Fallit tamen secundum dictum Pet. de an. ibi supra,ri
VII. casibus. Primo. in relictis pro Ornamentis ecclesiae,ut rio. cloes. .c. fi. de tes a.inter quae computantur Calices, cruces,
paramenta,& similia .secundum Inno. in . c. ad sedem, te resti. spo. Secundo ia relictis pro redimendis,ornandis,uel reparaclis dictis ommentis,secundum In n. in . Cf. de testa. Idem si pro libris diuino ossicio necessariis , uel monumento sed Tertio,in relictis pro fabrim ecclesiae quae reparatione indiget ex potetio pro fabrica non laabetur sussiciens. Secus qn no indiget, secundu Host. Quarto, in legatis pro luminaribus. Quinto,in legatis pro anniuersario annuatim celebrado: in c. cu creatura, te cele. missimiliter pro. vij. uel trigesimo uel liuioi tecudum Host.in.d.c.f. Sexto,in relictis ad cultum Dei
154쪽
perpetuum, ut quod omni anno fiat tale festum, uel in tali capella dicatur omni die una missa,Sc. in .c. s. te rescrip. li. vj. Septimo, secundum Pa. m. d.c. requisisti, in oblationibus, &in don tione in vita. c. de his, te sepul.& quando relinquitur. intuitu personae:ut quia est filius, uel frater, secundum Host. dummodo non fiat in fraudem: i n. d.c. requisisti, uel si extat pruiilegia aliqua, te qnibus. insta. u.xvij.s De relictis hospitali religioso idest authoritate episcopi constituto,debetur quarta se indum Pa in. l. Cossicij:etiam si relicium sit factum pauperibus talis hospitalis, secundum Ioa. m. quia praesumitur , quod qui reliquit habuerit respectum ad locum no ad personam. Si uero relictiim fiat pauperibus absolutae,sic non debetur quarta. l. nulli. C. de epi.& cleri. Si hospitale non est religiosum,Sc illi cuius authoritate costructum fuit mortuus est,episcopus quonam habebit, secunda Pa. ibi supra,licet diuersae sint opiniones, quia episcopus habebit curam. Si autem uiuit, no debetur quarta quia uidetur tunc relictum esse pquperibus simpliciter. Ideo ex hoc sequitur,quod de relictis constatemitatibus, siue societatibus, nodebetur quarta episcopo. ut tenet m. supra. 3to Si quis relinquat C. scuta distribuenda pauperibus, uel pro puellis nubendis,non debetur quana.c. ex parte,el. id. de Verbo signi. Sectis si relinqueretur ut per aliquod hospitale distribuerentur,cuius curam habet episco pus. at De legatis factis alicui ut singulari personae,ut quando relinquitur clerico administrationem non habenti, uel praelationem,seu alicui canonico,secundum Pe. de pa. supra,& in. d. c. requisisti. .f. uel cum relinquitur leprosis morantibus in tali loco, uel domo , uel heremitis, uel fratribus in aliquo loco moratibus,uel quibusdam mulieribus,pro dote, uel uiduis, peregrinis,uel huiusnodi in quibus cessat.c. ex parte,elaij. de
uerbo signi. non debetur quarta. Idem tenet Inno. in .c.Telatum de 1eput. Idem dic de legatis pro male ablatis, quia non sunt legata,sed debita lue restitutio sit cena,sive non,sectu dum eundem Pe. silpra. Idem de legatis ecclesiae extra diocesim a suo subdito,non debetur quarta. CO. Ab .in. d. requisisti. Intellige tamen omnia nisi consuetudo aliter habeat,quae esset seruanda.
De quarta parochiali standum uidetur glo.m.cicum quis, de
155쪽
sipui. quae dicit, quila uel seruetur consuetudo uel saltem detur quarta. Ideo si patet de consuetudine,illa seruetur,ine eeri istari, de sepul.si non, tantum quarta detuTin cle, tu
dum,quamuis aliqua iura dicant medietatem,aliqua tertiam partem. Quo autem ad fratres praedicatores, & minores,d terminatum est,quod soluant quartam reprobata omni alia consuetudine,in. d. te. ludum.Idem dicit Io.an. quod quase tam soluant,& non ultra Vide infiλβ.xvii.
3 Potest etiam ex consuetudine introduci ut nihil soluatur,sicut supra, te canonica portione episcopi, dictum est. . Quarta parochialis debet solui cie omnibus , quae ueniunt ratione suneris, & de legatis fictis ecclesiae, apud quam electa est sepultura: .d.cle. dudum,& de sepul. per totum. Fallit tamen quando consuetudo est in oppositum secundum Pe.de perv. supra,& in illis.vii .casibus dictis supra, te quibus quarta episcopalis non soluitur: in.c. sin. de testa.& quando ecclesiae donatur inter uiuos.c. de his, de sepul. lib.vi. . si uero . Et quando sepultura electa in aliquoemonasterio,sanus existens,illud intrat animo mutandi uitam,& magis si profitetur, quia tunc desinit esse parochianus alterius ecclesiae,secundum Arch. in.c.beneficium,de regula.hb.vi. Idem dic de reproso,qui intrauit domum leprosorum, secundum Ge.no debetur quarta. Secus de eo,qui recipitur in confraternitatibus, quia retinet proprium.c. cum & praelaturae, de priuilegiis , quia debetur quarta. Secus cum reseruato sibi tantum ususructu,donat bona sua,quia tunc gaudet priuilegio religionis.c.ctura priuilegia, de priuileg. De nouitio,infra, Nouitius. .Hui. Item quando quis legat ecclesiae, in qua non sepellitur,non debetur quarta, secundum m. in.cipe. de sepa& est uerior opinio. s Si quis ex eo quod ecclesia erat interdicta,uel ciuitas, sepelitur apud fratres,ipsis fratribus inuitis,cum multis oblationibus .non debetur quarta .secundum Fed.consi. ix.& Ge. in
eligere sepulturam apud fiatres, ut no. Inno. in. d. c. cum de praelaturae. Inmao dicit idem Fed. quod si Datres mendicam res sponte sepelirent,quauis de uiolatione interdicti tenerentur,non tamen de quarta. Vnde dicit Inno. m. c. nostra, de
U.quod quando non de iure, sed de facto quis sepelitur,
156쪽
debetur corpus, & omnia quae ratione sepulturae facta sunt sed non legata facta. 16 Si parochialis ecclesia ex culpa sua, & non parochianorum, est interduis,& aliquis eligat sepulturam apud aliam ecclesiam, uel sepeliatur ratione suorum maiorum, non debetur quarta,ut not. Ge. in. Qi. de sepul. l. vj. Ide si quis reuocat ei
ctionem sepulturae,& non legatum, & alibi sepeliatur, quia paria sunt non eligere, & eleliam mutare. Ita constituit se l. coni x.non deberi quartam. Item quando elegit,sed non sepelitur ex secto haeredum,uel ex faeto contingenti, non debetur quarta, quia uerba sunt intelligenda cum effectu. fr. quod quisque uir. l. L & ita tenet M. supra, di uno do haec non fiant in fraudem. Ber.in. d.c. de his.dicit se circa hoc dubitare. G .uero uidetur aduersari.
3τ Item ratione oriuilegii non debet solui quarta de legatis: LCle.dudum. Et tales sunt fratres praedicatores, & minores , per priuilegium Benedicti. XL quod incipit, inter cunctas. Non enim tenentur de rebus, & legatis ad canonica portionem, nec ad quartam episcopalem, & per priuilegium Gre. xi. quod incipi uirtute conspicum,non tenentur de his,quglegantur pro ornamentis, libris,sabrica, luminaribus, anniuersariis,septimo; trigesimo,pitantiis,ui ,indumentis, amnuis censibus redimendis,domibus, praediis, ortis, aliisquo locis,&C Et Sixtus quartus, in priuilegio, quod incipit. Re-rimini,determinat quod de candelis, quae dantur in manset iis fratrum,nosi soluatur quarta. In priuilegiis minorum Iulii secundi, neque quarta funeralis datur, quibus priuil giis Patres praedicatores gaudent, per breue concessum magistro Tho. Cale. a Leone.x.quod incipit, in inter.&αi3 Si destinctus suae ecclesiet parochiali reliquit. x.hoc modo, ut sit illis contenta, ecclesiae autem in qua elegit sepulturam miliar,uel huiusmodi,Si sacerdos sciuit legatum,& recipit,videtur renuntiare iuri suo ,nec potest ultra petere, secundum Rav. si uero absolute relinquit, & sacerdos absolute recipit, poterit de reliquis portionem canonicam petere.c. ossicit, letina . nisi appareat de intentione testatoris, quod noluerit hoc in sortem poni, & tunc poterit supplementum petere. Idem intelligas de quarta episcopali.
3s Socrates eligit sepulturam in ecclesia parochiali, di nihil ei
157쪽
in testamento relinquit,alti ri autem ecclesiae multa Iezat, si est consuetudo quod eligens sepulturam in propria ecclesia aliquid relinquat et ecundum My. potest ab haeredibus illud petere, non iure actionis, nec disterendo propter hoc is ulturam ted superiorum auxilium implorando. c. ad apo-olicam, se simo. Si autem non est consuetudo,exceptis funebribus nihil potest: petere, nisi depraehenderetur dolus.
ao Si quis dimissa ecclesia in qua sui maiores sepeliebantur , aliam pro sepultura eligit, ecclesiae dimissae no debetur portio canonica, sed ecclesiae, in qua consueuit recipere sacramenta. c.cum quis,de sepult.M.quia illi ecclesiae debetur. Si uero quis transtulit domicilium, & moritur ante luim notium domicilium acquirat, debetur ecclesiae parochiali ita qua moritur,secundum Ar.in. i. se sepul.l. T. quia ibi d het sepeliri, nisi alibi elegerit. Inno. uero in.cinos, de sepul. .
Eicit quod ecclesiae cathedrali debetur. Si autem in diuersis locis habet domicilium, diuidetur, & hoc est aequum, se cundum Inno.& Host.2r Si quis in una ecclesia audiat diuina,& in alia recipiat secramenta, labitur ecclesiae in qua recipit sacramenta. ar. in. d.α
cum quis, te sepul. quia ista datur parochialibus ecclesijs, nisi de consuetudine aliter appareat. Et haec opinio uerior est quam sequitur Pisuer. sepultura .ii .& M.fio. licet quida dicant, quod debet diuidi, si utraque habet cimiteriti, & cura. aa Si quis in plebe tantum accipiat baptismum, reliqua uero iacramenta in casella,tunc superior arbitrabitur, quis horum plus laboret, siecundum m. m. dicto. c. de his, ubi hoc dubium mouet.
3 Quando quis in sua parochia propter longam uacationem
potest audire,nec recipere sacramenta,& alibi sepulturam elint,non debetur quarta,secundum Bal. in suo tractatu, quia cum quarta pro labore detur,ut in cie. dudum, te sepul. cessente labore, debet cessare merces . Et haec opinio melior , quamuis Host. & Ioan. . m. ta relatum, de sepul. teneant quod debetur.
24 Quartae huius nodi sic extrahendae sunt,secvn. Hos .in summa, te sepul. Primo, quarta episcopalis,quia antiquior, lemuparochialis,si uenit extrahenda,quae si prius extracta suisset, episcopus habebit quartam quartae, & quartam de reliquis.
158쪽
rs si testator in uita soluit, nihilomitius soluetur quarta se- cundum Ar.fo& Ioan. Pau. auia uidetur soluere ut Iegat ac Si infirmus secit se transferri cle una parochia ad aliam non propter hoc prima ecclesia priuatur canonicii portione secundum Ray.ar.in. d. c. de his. Et secundum Ar. fio. procurantes relinqui his,qui non soluunt quartam,tenentur ad restitutionem eorum, in quibus fraudatae sunt eccletiae paro- Cluales coram Deo. Var Si episcopus sepeliatur apud fiatres mendicrates, quarta debetur ecclesiae cathedrali, quae est eius parochia , ubi de-
a Colere aliquem pro sancto non licet sine licentia navae s cundum.Cl.de reli.& uene fan. etiam si in uita mira lasecisset. Intellige pro stacto,& publice, secus si secrete duis orat aliquem quem beatum credit, secundum Inno. in π
a Non licet uenerari reliquias nouas Publice, & tanquam se Jcineque reliquias illorum,de quibus dubium
est an sint fanisti,per.d. Qii.& haec notiri. in. l clis In canoniratione sanctorum pie credendum est iudicilio, clesiae non errare, secundum Tho.ql. ix.a.fi.& stlo.in. c. uni co,& ue. n. l.H. De Ueneratione imaginum fan .. nim dictum est supra,adoratio. .vi. & insta tinuo. ai.
x Antiis ad hoc inuentus est secundum Thom. secun da secundae. q. xci. . ut affiniis hominis prouocetur in Deum,' quia ex diuessis melodijs, animi hominum diversimode disponuntur , ut d. Boe. in pi olo. musices Ddeo salubriter cantus in ecclesia fuit institutus, ut infirmo rum animi ad deuotionem prouocentur. Si uero cantus s Iuni ad delectationem sunt, uel trahunt, sunt uituperandu& non liciti,ut in cicantantes. . d. dc sectandum Augu. c. Ii.consessed magis uitandi sunt,qui ad lasciuiam prouocat, quia contra intentionem instituentis sunt. a Quando senatores,& calatores huiusmodi,melioribus ponsunt uacar ut praedicationibus, confessionibus, studio, de
159쪽
C A N T V S. huius nodi debent his uacare,& sic intelligitur.c. sancta R
3 An autem organa,vel instrumenta musicalia, sint sonanda , uidetur dubium,auia S.Tho. secunda secundae, supra. ar. ij. ad quartum dicit lauiusmodi magis mouere animum ad deletiacionem, quam soranare interiorem bonam dispositi nem,& quod patres in testameto ueteri utebantur illis, quia populus erat rudis, S durus, di in figuram. 4 Cantas eu pulsans in instrumentis inusicis 1n diuinis omiscis uana, ex intentione inserendi Ille uana, di prouocatoria ad impudicitiam,& huiusmodi, nianifeste est mortale peccatum,non solum in diuinis,sed etiam extra ex genere suo. Si
uero sunt tantu uana, talis sonus,uel cantus, lupliciter contrariatur diuino cultui,Primo, uia non excitat mentem ad deuotionem sed ad uana, quoa est contraiium actui diuini cultus. Secundo,qu a cultus Dei reddendus per canentem ,
uel pulsantem falsificatur, & isti actus ad primam superstitionis speciem spectant, qua Deo cuItus indebito modo exhibetur, & quia superstitio ex suo genere peccatum mortale est, ideo pulsare,uel cantare in diuinis ossietas ex intentione, siue mala,siue uana,huiusinodi uana,ex suo genere mortale est. Si quis tantum nesciens propter hoc iniuriam facere dis uino cultui, & si crederet,nullo modo faceret, sed tantu credit esse uanum, & gratia uanae delectationis hoc facit excusaretur a moletali superstitioso. Infra,organum, per totum. F Qui ex intentione inter diuina talia miscet, quae si exprim
rei uerbis a mortali non excusaretur, a grauissimo,' & sorte mortali peccato non excusatur, iniuriam enim rebus sacris
facia,quod est species sacrilegi j,ex alia parte , loco sacro imiuriam insere. vo Si uero haec praeter intentionem cuiuscunque materiae, seclsolum intentione soni, uel cantus fiant,tunc non erit secundum se peccatum, sed ratione usiis, uel euentus, potest esse peccatum,ut si ii sus talis soni est,communiter accommodatus ad materiam decedentem sacra, uel si ex hoc communiter animi ad uana excitantur, & posset esse mortale, ut si esset multum ad uenerea excitatiuus,uel multum distractivus.
Si tantum in supradictis interueniret scandalum pusilloru , eget dimittendum,haec ex Cala.in secunda secundae. qia α
160쪽
CAPIT VLVM. Nul. Vide in a. organu,per totum. Ambrosus aulla ore Augu.li. ix. conses in ecclesia Mediolanen. cantum instituit,qua non instituisset, si esset illicitus. Consuetudinem ergo ecclesiae bonam sequamur.
CAPITULUM. IN capitulo praelatus religiosus praeest, sicut iudex ecclesi sticus in foro indiciali super illos, qui sunt suae iurisditio, nis,unde ad ea potest ex excento subditos obligar ut ei padanitar illa propter quς potest iudex ecclesiasticus in foro iudiciali iuramentum exigere. Tho.quOl. i. q. Viii .a ii. Capitulum sede uacante absoluere ab exconianunicatione a
iure,uel ab homine,a qua episcopus potest, nisi a sede apostolica sit ei specialiter interdictum: in. Q unico, de malo. &
obe. l. vi. dare etiam consessorem, & absoluere a casibus episcopo reseruatis, ut no. Pa. post Fed. in.c. cim Olim de mainio.& obe. no tame succedit in alienatione: supra,alienatio. . xxii. In uisitatione tam generali quam spetiali , secundum Pa. succedit, licet Ioan.an. tenea quod non in generali: incie. i. te haereti. nec in uisitatione monasteriorum exempto rum monialium secundum ueriorem opinionem,nec in priuilegiis indultis dignitati. quia priuilegium non excedit Personam. c.sane, de priuileg. 3 Capitulum consistit in maiori, & saniori parte, ideo totum capitulum dicitur lacere,quod haec pars facit. cicum in cunctis, te his quet f.a.ma .rar. c. nisi,quando aliquid commune est pluribus, ut singulis,& non ut collegiatis, tunc oportet uod singuli consentiant. c.omnes, de con)ti.in gi. Secun-o,quando maior pars capituli deliquit,propter quod potestate est priuata.c.ciun nobis, de es tunc tora authoritas capituli manet in minori parte, que non deliqui ut no. Pa. in. Qi de his quae s. a.ma. Tertio in Romani Pon. electione ubi necesse est duas partes consentire.cilicet, de electio.vide. c.
6 Maior & sanior pars capituli dicitur illa,quae meliori rationi innititur,& pietati. c. fina quis e. d. ix. Standum tamen semper est maiori parti,nisi probatur in contrai . c. nullus. d.lας sine capitulo instituere aliquid, uel destituere, uel negotia ecclesiae tractare,praelatus non debet, & est casus liter is incnouit de his quae fi.a praela. quia praelatus,& capitulu, sunt