장음표시 사용
721쪽
M I s S Aor 3ς Idi, si ante punitionem facta est aliqua mutatio, per quans
minae mereantur dimitti,ut quia correctus est cui minabatur,uel huiusmodi,uel iudicatur melius esse non punire,propter aliquod melius bonum, iuste remittitur comminatio sine uitio periurii, supra,Iuramentuna. .Xli.
MISSA.λΑ Issa in qua ostertur sacrificium mediatoris a solo sacer dote rite consecrato potest dici, te sum.tri. c. i. . una, &bene dispositosupra,communi re. β 4. Et dicitur secundum Ugo.de sancto uic. quasi transinissa a populo ad Deum, per
, Missa dici potest incipiendo in aurora, usque ad horam nonam,secundum Tho. Iii. par. q. lxxxiii. inchoatam : propter tamen aliquam necessitatem,potest aliqualiter anticipari, &tardari,maxime in sabbato sancto, propter ordinationes, &in hoc maxime consuetudo ecclesiae modernae attendenda est, & contrasacere est moriale, quia fit contra generalem consuetudinem ecclesiae, quae seruari debet, secundu quod in diuersis locis diuersa est. Qui tamen ante auroram celebraret,credens esse auroram, uel haberet super hoc priuilegium,ut episcopi,secundum glo. ln. s. pe priui. li. Q. & fratres praedicatores olini congregationis Lombardiae , cum licentia suorum praelatorum,non peccaret mortaliter: uel in nocte Natiuitatis Domini, ut in. c.nocte, de con. l. i. in qua nocte una tantum dici potest. c. eo soluisti, de cele. mil. SThodiapra. iii. par. arti. u. Pe. de pa. m. iiii. sen. Communicari omni hora diei, dummodo quis sit ieiunus a inedia nocte, non inuenitur prohibitum, licet in mane sit hora ingruentior. Neque bis in die, nisi cum quis celebrat. 3 Dicere missam antequam quis matutinas dixerit secundum Veruer.monale est, quia contra generalem, & approbatam ecclesiae consuetudinem fit.Q in his.xi. d. posset tame dici sine mortali,propter scandalum uitandum uel alia,ex rationabili causa. Ante primam autem potest dici, quia haec non est consuetudo,ut prima dicatur ante misiam, inuno in aliquibus,ecclesijs ante primam dicuntur mi lle, & quia aliquod statutum de hoc non est i ideo consuetudini standu uidetur,
quae contraria huic non apparet.
In ecclesia ordinarie celebrat licet in alijs autem locis cum
722쪽
licentia. In mari autem,uel in fluuio,nunquam, etia ob ne cessitatem licet, ubi probabiliter timetur, de sanguinis emisone,secundum Arc. fio. Sub diuo propter necessitatem liscet celebrare, potiusquam missam perdere: quia eo casu papa dat licentiam.c. concedimus,de con. LI. Et quicunque celebrat,vel celebrare facit diuina,praeterquain in casibus in iure permissis,et ipso facto est interdictus ecclesiae ingressus. c. episcoporum, de priuil. in. H. Idem si in locis a iure, uel ab homine iudice prohibitis,eodem .ci Quomodo Batres praedicatores, super hoc habent priuilegium: supra Altare. s. iiii. In missa priuata,sussicit habere unum,qui rei pondeat,& ministret,ar. in.c. proposuit,des. presby.& Pa. in. c. quisque, de Auit.& honest. cler. non tamen debet esse mulier, quia minis strare non potest, nec incensum circa altare deserre. Q sacratas. l. xxiii. &.Questimenta,de con. d. i. In missa uero solen-ni,plures debent adesse,per. c.hoc quoque, te con. d. i.& Th. iii. par. quaest. lxxxiii. ar. v.ad ult. Et ubi ius dicit plures debe- Te interesse, nunc per contrariam consuetudinem secunduPe. de pae abrogatum est.
o Celebrans debet habere calciamenta, amictum, albam, cingulum, manipulum, stolam, casulam, quae omnia exceptis calciamentis debent esse benedicta secundum communiorδopinionem. Debet etiam habere ignem.c. f. de cel.mis caliscem cum patena, de quo supra, calix g. .cuna altari lapideo. supra,altare. . .cum corporali,& lobalijs, seu mapis, quς ad minus debent esse duae,secundum Ar. fio. & Pe. de pa. Rosel.
dicit,quod sussicit habere unam longam,quae possit plicari, ct corporale,& debet,esse de lino simplici,uel canabe, supra,
corporale. .i. cum misi ali,hostia mima,uino & aqua de qua minus debet poni quam de uino,ut in.c. pernitiosus,de cele. mis. supra,Eucharistia simi. sine praedistis celebrans, secunducommuniter doct. ut dicit Ar. flo.peccat mortaliter,quando
scienter facit: & potius debet non celebrare, etiam si sit dies festus. Si tamen celebrat sine praedictis,non efficitur irregularis,ut dicit Ricar.iiii. sen. d. xiii. cum non sit cautum in iu-1 e. Sine calciamentis celebrare sine contemptu,& ex eo,quod non habentur, non uidetur mortale, cum non reperiatur. Bote ubi consuetum est , possunt esse loco calciamentorΠm.
Quomodo praedicta debent muta esse supra, corporale. g. v.
723쪽
Sine missali celebrare,uidetur mortale,quia celebrans exponit se periculo errandi in canone. Consentit M. fio. & M. gel. uer. missa .xxxvij. τ Celebrils capite cooperto sine rationabili causa,grauiter peccat,propter.c. nullus episcopus, te con. d. i. tibi praesumptuose coiit rancientes priuantur communione, quod no fieret, sine graui peccato. Et quando legitur euangelium, omnes debent erecti stare,capite discooperto. Per.c. authoritate apostolica, te con. d. L Ange. in uer. missa. .Viii.tenet quod mortaliter peccant propter illud uerbum praesumptuose Capite cooperto celebrantes sine rationabili causa, quod satis recte dictuni uidetur.3 Omittens aliquod notabiliter de his quae dicenda sunt, ut euangelium,epistolam, canones, ct huiusmodi, mortaliter peccat, secundum communiter doc. si scienter hoc faciat, &maximae si aliquod uerbum de consecratione aduerterer dimittit,quod si inaduertenter dimisit, & postmodum aduertit,cum iocum in quo debebat dicere pertransiuit,& sine nota replicare non potest: ut si post dictam collectam, recolit de gloria in excelsis, non debet repliciare, nisi essent uerba
consecrationis necessaria, sine quibus consecratio nequa quam fieret.
s Si sacerdos post inceptam missam desistat, sine rationabili
causa, mortaliter peccat,alias non,per. d.c nullus, de con. d. i.&.c. nihil .vii. quaest. i. Concordat Sil. uer.missa. i. s.liii.
o Post sumptionem sacramenti, sacerdos debet os, calicem, &digitos uino abluere nisi sit aliam missam celebraturus. c. ex
ii Si sacerdos inchoata missa deficiat,ita ut non possit complere,ante consecrationem,non oportet per alium suppleri, secundum Tho.supra,ar. ul. ad. i. potest tamen suppleri, & est securius,si sacerdos est ieiunus. Si desecit post inceptionem canonis,ante consecrationem,& scitur ubi dimissit, ibi incipiatur : quod si ignoratur, incipiatur a principio canonis :quod si defecit postquam incepit consecrare hostiam,& non finiuit sociaram conlectationis, incipiatur ibi. Qui pridie,&dicat totam formam super eandem materiam idest hostiam, uel aliam accipiat prima remota, siue sit ieiunus, siue non, quando non adest sacerdos ieiunus, quia prcceptu de peris
724쪽
MISSA. Etione sacramenti,maius est quam de ieiunio. Si defecit post
consecrationem hostiae& ante consecrationem sanFuinis, alius incipiet ubi dimissit,super eandem hostiam,quod melius est,quod si defecit dum consecrabat uinum, & no com- . Pleuit consecrationem,poteli accipere alium calicem praeparatum. facere sicut dictu est de nostia, si uero deficiat post consecrationem corporis, & sahguinis completam, incipiat ubi dimissit si scitur, sed si nescitur, incipiat ibi. Haec quotiens , &c. Si defecit poti sumptionem corporis, calice non sumpto,accipiat aliam hostiam, & alium calicem praeparatu seruato priori calice cum reliquiis, & incipiat ibi, Te igitur, dic. Et post assumptionem sacramenti, antequam perfusionem sumat, recipiat quod seruatum est. Si autem deficiat, post sumptionem totius,non est necesse suppleri per alium
ex Tho. supra,&.iiii.sen. d. viii. q. u.M.iiii. qi. u.& in .c.nihil. vii. q.i. Haec a Lacerdotibus bene aciuertenda sunt,ut ueniente ca
3 1 Existens sanus, & temerarie non persiciens incoeptam miniam ,est excommunicatus minori exconmiunicatione,per dictum.znihil' secundum Aristo. ibi intelligitur tantum de minori, quia m. d.c. nullus episcopus,de m. l. i. ponitur in isto casu poena minoris excommunicationis, non autem si de ecclesia sugeret, propter periculum mortis, ut si uideretur ecclesia ruere,uel huiusmodi. is si sacerdos post consecrationem recordatur se non esse ieiunum,uel esse in mortali,de quo non est consessus, uel esse excommunicatum: debet nihilominus complere sacramen tum mediante contritione. Si autem hoc ante consecrationem accidat, inceptam missam deserat,si sine scadalo potest, secundum Tho. sit pra, licet Pe. de pal .dicat,quod non debet deserere propter peccatum non consessum, quia sussicit in hoc casu contritio,) maxime quando est excommunicatus, uel non ieiunus, quanquam Bona. dicat quod tunc etia potest prosequi: etiam si meminit se esse irregularem nec in hoc in excommunicatione celebrando efficitur irregularis , quia non adest praesumptio,ar. in c.cleri.&.c. latores, de cle. ex mi. Multa enim fieri permittuntur ad uitanda scandala. 14 Si musca,uel aliquid no uenenosum, nec laesitium, aut pro-MOCatiuum uomitus, post consecrationem reperiatur in cali
725쪽
MISSA. 3ss te,debet capi, & diligenter lauari, post comburi, & ablutio
simul cum cineribus in sacrarium poni. Si uero siit uenenosum,uel ut dictum est laesiuum,nullo modo debet sumi,
neque dari, ne calix uitae uertatur in mortem,sed debet seruari in aliquo vasculo, cum reliquijs, ct ne sacramentum remaneat imperfectum, iterum ponatur uinum in calice, &incipiatur a consecratione sanguinis. Tamen si corpus iari sumpsisset, aliam accipiat hostiam, consecretque eam, & totum perficiat sacramentum. Thom. silpra,ad. iii . . 1 s Si sacerdos post consecrationem hostiae,aduertit quod non posuit uinum in calice,uel aquam, debet statim apponere , ct consecrare. Si uero post consecrationem, Calicis aduertit, quod non apposuit aquam,procedat, Quia appositio aquae, non est de necessitate sacramenti: nullo modo debet aqua in sanguine apponere,quia sequeretur aliqua corruptio circa . sacramentum. Si uero percipit quod in calice non suit positum uinum,sed lisciuium,uel huiusmodi,& iam dixit uerba consecrationis sanguinis, non tamen sumpsit effuso illo liquore,uinum & aquam ponat, & consecret, ut dictum es Si autem hoc percipit post imptionem, debet accipere alia hostiam,& uinum,ut supra : & consecrare omnia, & sumere, non obstante quod aquam sumpserit, ut scrutetur debitus ordo persectionis sacramenti, secundum Tho. supra ad iiii. licet aliter dicant quidam, haec tamen opinio S. Thon probabiliter est. io Si aduertit quando sumit calicem,quod est aqua, antequam diglutiat,debet expuere in cilicem, & extracta particula hostiae de aqua,aquam reponat in sacrario,& accipiendo aliam hostiam & uinum, iterum consecret ut dictum est, particula uero sumatur postmodum, si non timetur de uomitur alias ponatur cum reliquiis, licet quidam dicant quod debet comburi, & cineres in sacrario reponi, quod uidetur esse inmane sacrilegium: ideo melius est, quod dicit Thom. ibi,
supra, quod ponatur cum reliquijs, pro maiori reuerentia. i Si ante consecrationem aduertit non esse hostiam, ut quia a uento est rapta,uel quia non est triticea , vel quia est marcidanc. tunc ea reiecta aliam accipiat,& sequatur ubi dianisserat,secundum Tho.& Arch. fio. secundum autem Pe. de ra.
idi Ric. reincipiat a canone. Quod si aliam bonam habere no
726쪽
potest,totum deserat, quia non posset sic persicere sacramentum. Nani sacramenti persectio necessaria est.
is Si percipit desectum hostiae post sumptionem sanguinis,s
cundum Ar. flo. dc mentem S.Tho. rursus ponat nouum panem,& uinum, & iterum consecret, incipiendo a te igitur ruel secundum alios, a Qui pridie: si tamen hoc percipit ante datam benedictionem,quia si post perciperet, non esset
rerficere, sed iterare secundum Arc. flo. Si uero non posset aliam hostia habcre nihilominus sumat sanguinem,ne calix remaneat inassumptus,secundum Rosel. uer. Eucharistia . 3. ει Si post assumptionem hostiae,& ante assumptionem calicis, percipit hostiani non fuisse conuenientem, secundum communiter docit. non obstante, quod non si ieiunus, accipiat
aliam hostia debitam,& incipiat ibi,Dominus Iesiis qui pridie qua,&c. usque ad sinuli modo,&c. & postea alijs omissis
simiat ea,& inde prosequatur ubi dimissit,ut etia. d. Anz.Uer. missa. xv.& hςc opinio melior est,ut sacramentu si tisiectu.aoSi sacerdos post consecrationem, non reco sit se dixisse uerba consecrationis,uel alia necessaria ad hoc sacramentum,secundum Tho. stupra,a ul.ad. v. Fropter hoc non debet mente conturbari, quia multa dicuntur, quorum memoria non
remanet,& praesertim si est consuetus dicere bene considerate. Si uero certiscetur se omississe aliquod de necessarijs , ut sunt formae, resumat a forma consecrationis, & sequatur caetera ut dictum est, in desectu materiar, ne mutetur ordo sacrificii. Sed propter alia dimissa non necessaria,no credo esse reassumendum, ne mutetur ordo sacrificii, sed esse prosequendum missam secundum ordinem. est Si hostia consecrata caderet in calicem aliquo casu,ob quod sacerdos non posset debito ordine perficere, dc procedere , non propter hoc, debet iterare cum alia hostis,sed prosequi cum illam et, quia hoc non est de necessitate sacramenti,sed in signiscatione: ex S. Tho. supra ad.Q. Ideo prosequaturusque in finem celebrationem. at si sanguis per negligentiam , uel aliam causim effundatur,
uel euomatur, uel hostiae consecratae mercescant, uel alitersereant ex causa sacerdotis , quid sit agendum: uide de con. l. i.c.ex decreto,&. c. si per negligentiam. d. ii. & S.Thom .su-Pra, ad ult. Hi autem ex quorum negligentia haec accidunt,
727쪽
mortaliter peccant, quoniam in re tam excellentissima, diligentissimam curam nabere tenentur. Quod si animal,quod comedit hostiam consecratam, potest capi,immediate exenisteretur,& accepta hostia,reponatur in honesto loco, donec naturaliter cosumatur, & nullo modo comburatur, quia es, set in mane sacrilegium, nec proijciatur in piscinam : animai autem comburatur,cuius cineres Ponatur in piscinam, quia
quandiu sunt ibi species panis,est ibi uerum Christi corpus, cui summa reuerentia debet exhiberi. Et si aliquis esset ieiunus,& uellet illud sumere,esset laudadus,ut dicit Pe.de patu. 23 si assumpto sanguine, remaneat particula hostiae in fundo calicis, apponatur digitus, & tranatur ad labium calicis, &sic sumatur, uel apponatur uinum, & simul cum eo sumatur, primum tamen est melius. Si autem adhaereat palato, resumatur uinum, & cum eo diglutiatur, uel cum digito remoueatur : primum tamen est honestius. Fractio,& figura, non etiam nocent consecrationi: propter tamen standalum
plebis, debet esse hostia non fracta,& rotunda.
I4 Si uinum congeletur in Cilice ante consecrationem, lebet Ibquefieri si potest, & sic consecrari, ut sit actu potabile, si autem congelatum consecretur, erit consectatum: quia no dio fert ab alio non congelato specie, sed tantum qualitate. as. Missam celebrare licet tantum semeI in die regulariter, pluuies tamen aliquando, secundum Tho.iii.par. q.Ixxxiii.ar.Aut in natiuitate domini dicuntur tres misse quarum una tantum ante aurora dici potest. Post autem simul omnes tres
l)osibiat dici, te cele.mis c. luisti. Aliquando licet plures ce-ebrare propter necessitatem,de cele.misc.i. S. ii. & secundit Tho. supra,ad. V.non tamen pro auaritia,uel adulatione,sed
uel pro communicando infirmum , quando aliter fieri non potest, uel quando occurrit stibito sepeliendus,qui secunda consuetudinem, non est sine missa sepeliendus, tunc potest dicere sacerdos unam missam pro uitiis, alferam pro desunctis, quando aliter commode feri non potest hoc tamen hodie amplius non seruatur, uel quando in die festo peregrini adsunt,uolentes audire missam, & aliter fieri non potest,uel propter bene lustionem nuptiarum, ubi consuetum est sine missa non benedicere, uel quando quis habet duas scelesias commendatas, uel unam commendatam, & aliam
728쪽
intitulatam, dc propter paupertatem non potest habere usa carium, uel aliter supplere: quia quilibet populus uult misissem in sua ecclesiae: ut in.c. i. i. qtiaest. i.&.c. dudum, te elec.
uel quando eodem die occurrunt duae missae dice lae, ut una de sesto,alia de seria,& non adest alius sacerdos potens supplere,uel quado aliqua magna persona,ut episcopus,comes, ct huiusnisdi,qui solent missam quottidie audire, adessent. Idem dicendum de alijs,etiam non magnis,quando in die sesto ueniunt,& tenentur audire missam, dc aliter fieri non potest. In ilictis ergo casibus, potest sacerdos bis celebrare, Mnon plus: di quod sit ieiunus. i. quod non acceperit ablutionem, neque purificationem solitam rectri. 26 Si quis communicauit in aliqua die, & superueniat periculude perditione hostiae consecratae, si si ieiunus potest illam
sumere: ar. in.c.tribus decon. dist. ii. reliquias autem potest
sacerdos etiam post ablutionem sumere, quia non possunt faciliter seruari,& ex eo,quod in una celebratione incontis nenti hoc fit, etiam post ablutionem immediate reputatur ieiunus , per ea quae not. .c.olim,el.i.de resti. spolia. in glo. Item quia praeceptum de ieiunio est propter reuerentiam ficramenti, sed recipiendo reliquias, ne perdantur, est maior reuerentia,quana sic relinquere, igitur est licitum. No autem sic de eo,quod non celebrando communicat,quia post ablutionem,non potest reliquias sumere,& qui semel celebrauit,
licet post ablutionem, possit reliquias sumere, ut diximus, ) non tamen iterum celebrare, uel aliam hostia consecratam sumere,quia ritus ecclesiae solueretur. αν Non quilibet sacerdos omni die tenetur celebrare,per. c. quotidie,de con. d. ii.qui tamen curam animarum gerunt,teneritur saltem in festis de praecepto celebrare,uel celebrari facere ut satisfaciant populo: ar c. i. de celebratio. missa. An autem non legitime impeditus, nunquam celebrans, maxime insolenitatibus, in quibus consueuerunt deuoti communica.
23 Si quis instituitur in aliquo beneficio,ut quottidie celebret,
non tenetur sic institutus ad quottidie celebrandum, secundum Pa. in . c. significatum, te preb.&.c. costituisti, de cel.mis
sed debet intelligi, quod celebret quanto stequetius putest,
729쪽
salua sua honestate, & debita deuotione sacramenti. Similiter dic si institueretur ad dicendum peculiarem missam , ut de mortuis , uel aliter, & hoc quottidie, hoc non obstante, potest, & debet celebrare de seria, quado occurrit,per.c.qUidam, te cel. mis Secus quando instituitur, ut quottidie celebret in tali capella,quia tenetur, uel ipse celebrare,uel si plere per alium. Si potest, aliter obligationi, & omissio ni, non ut debet) satisficit. 29 Quilibet tenetur omni sesto de praecepto audire missam si
potest,nisi magna necessitas eu exculet. c. missas, decon. dast.
i.&.c. omnes fideles. Et hoc de praecepto ecclesic: nisi tales essent excommunicati, interdicti, uel legitime impediti. Alijs autem diebus no tenentur,non obstante.c. let, de co. dist. i.&.c. s. de priui in . Vj. quia non obligant ad praeceptum, sed
3o Legitima impedimeta ,sunt in particulari, ut elicitur ab Artaso.& aliis doc.custodia infirmorum,qui sine periculo notabili relinqui non possunt,ipse infirmitas,ob quam infirmus sine periculo exire non possitnt,custodia puerorum,qui sine periculo relinqui non possitnt,arduum negotium, quod esset relinquendum propter auditionem mitiae; ossiciales, castetani,servitores dominorum,& seruitrices.Domini S consiliarii, qui urgentibus causis tempore missae sunt occupati, puellae nubiles,quado pro habentur a parentibus, quos etiarationabilis causa in hoc excusat, ut si propter honestatem, uel confitetudinem,uel periculum hoc sectant. Viduae etiam
si per aliquot dies secundum laudabilem consiletudinem in
domo clausae maneant, secus quando hoc seret per menses. Coniugatae quae sine uirorum scandalo ire non possunt, uel turbatione familiae,si non praeparent mandium,& huiusmodi. Debet tamen domini,& patroni,seruis,& ancillis suis, lare tempus eundi ad missam quantum possunt. Itinerantes si commode non possitnt audire,ut quia societas noluit expe ctare,uel nauis uoluit recedere,& huius, nodi: & solus eudo erat in periculo, uel propter latrones, uel propter expensas, quas a sociis habebat,uel huiusmodi. Mulieres etiam pati Percular,non habentes unum decenter uestiantur.& qtror meu-tes ad missam sic deriderentur & breuiter, quoties quis mi susura dimittit,propter aliquod,quod rationabile iussi Iur,1
730쪽
cundum rectum iudicium, remoto contemptu, excusetur a mortali. Vt sunt custodes portarum, rem, domus, & huius. modi,qui libenter irent,ad missam,nisi praedicta obstarent. Reliqui autem omnes usum rationis habentes, tenentur si sciunt,uel commode scire potuerunt hoc praeceptum secundum Pe. de pal. In huiusmodi discretus consessor audito poeiutent e iudicabit.
3i Tota latissa a principio usque ad benedictionem, debet audiri,in. d. c.misas, & quia modicum pro nihilo reputatur. . re iuera, te con .dist. ij.uleo qui modicum dimitteret, ut introi.
tu,uel huiusmodi, uel quia occupatur quis in inisteriis misiis non agit contra praeceptiim: secus si dimittit partem notabilem,secundum Arch. so. ut esset Euagelium, uel tertia pars insae,& huiusmodi.Neque necesse est auribus propriis audire uerba,licet si beneiactum, sed sussicit praesentem ibi esse,& uacare pro illo tempore his quae dicuntur, quia sic intendit ecclesia & quod non se occupet in aliis pro tunc. Nec necesse est,quod audiatur in propria parochia, uel alia ecclesia,
sed ubicunque audiatur setissit. Similiter latis secit sue quis
audiat misiam , quae deberet de eo, te quo fit ossicium clici, ut est ar. in. c. qu iciam Laicorum,de cele. mis & ibi Pa.siue audiat aliam,licet quidam teneant oppositum,& male, quia. s.cmisias,&.c. quidam, non loquuntur de necessitate de propria misia,sed de corruitate. Et Pa. etiam ibi in . d. c. quidam,& Arch. so. dicit quod non tenetur, di si sorte contra praedi- ω esset aliquod ius per contrariam consuetudinem abrogatum est.
3i Missa desincto aliquo, ita prodest defunctis, ac si de mose
tuis diceretur, quo ad lacriscium . quo autem ad orationes, magis prodest ea,quae pro defunctis est, tame huic desectui secit satis maior deuotio,vel aflectio eius,qui missam de lan cto celebrat,secundum Tho. iiij.sen. dist. xlv. q. ij.ar. iij. qt.j. ad v. Unde non est bene sectum relinquere missas ordinarias quando debent dici,pro missis mortuorUm. 33 Si secerdos est celebraturus pro aliquo,uel aliquibus, dum- modo non secerit promissionem alicui de merito totius illius misiae,& superueniat alius,uel plures, rogantes celebrari in pro animabus suorum defunctorum, potest omnes accepta ualet pro omnibus secundum deuotionem Osserentita