장음표시 사용
741쪽
NEGOTIATIO. νsis,exceptis nundinis: supra,seriar,uel festum. .H. Est enim opus seruile, quod interdicitur die festo. Quarto,ex loco inhonesto.zin omnibus. d.lxxxi. Neque in ecclesia debet quis negotiari.xvi.q.Viii.c.& hoc diximus, alioquin mortale est. De immu.e l. . domum decet, in. vi. nisi magna necessitas excuset,uel honor Dei,aut subuentio cultus Dei, ut debent secere uendentes candellas in ecclesia,qui non debent principaliter lucrum intendere,sed secundario aliter non possunt. Quinto,si dolose exerceatur cum medaciis,& periuriis. Se
to,si est reipu. damnose, ut iaciunt monopoliones, uel si lucrum quaeratur immoderatum. Septimo, si negotietur cum habente malam conscientiam scienter: tenetur enim tunc, quam citius potest soluere talem societatem. Si uero non potest,protestetur,quod de illicitis lucris,non uult se intromi tere ar. l. lxxxvi.c.error,& in praedictis modis,non est necesi
seria substitutio,sed tantum de consilio, nisi ubi interuenit iniustitia in uenditione,uel emptione,uel quando quis scit
causis,quod precium nimis cresceret,emendo totum, ut ca-xius uenderet,secundum Rodo.tunc tenetur laesis, quia ipse dedit causam danni dati iniustae. Concor. Sil. in summa,uer. negotium,quaest.i. . UAtum est assecurare merces, ut si saluae ueniant assecurans certum quid lucretur,ut quinque pro celenario,si autem pe-xean totam mercem soluat, secundum Ar. flo. nec obstat. nauiganti,de usu.quia hic non est aliquod mutuum , ut no.
Io .cal sed hoc fit tantum ratione periculi.Idem potest seri assecurando pecunias quas quis portat, uel quas mutuat quis Uteri,quod rehabebit.Idem dic in oluo conductu personae, hoc potest fieri cum lucro, lummodo seruetur promissim.
Vsura. .viii.nec est lucrum illicitum, neque turpae, cum ad aliquem bonum finem Ordinetur.3 De lucro quod fit,quando aliqui exponunt se fortunae,dicentes quiduis ponere,quod cras pluet,uel talis, infra mensem. Orietur,& de aliis in quibus tantum est uanitas: dico non esse licitum lucrum,quia non ordinatur ad utilitatem proin imi,sicut praedicta assecuratio, sed tantum est hic vanitas, ideo illicitummon tamen tenetur quis ad restitutionem ex
ho sicut de turpi lucro,quod de consilis,debet dari paur
742쪽
NEΜESIS. NOMINATI M. NOTAR. 334ribus. An autem liceat assecurare mercatori illum, qui ponit pecunias in societate,quod pecunia sua erit fatua,& quod lu- crabitur quinque pro centenario,vel liui modi,infra, Vsi
porali, quia talis indienus est hoc habere,ut puta est naa Ius nomo,& est diues,uel bene fortunatus: quando se extendit ad arguendam Dei prouidentiam , tanquatri iniuste distribuentem bona temporalia, est peccatum mortale, uel si homo propter talem tristitiam in assicitur,ut uelit malos immitari homines,mortale est. Tristari autem de huiusmodi aliqualiter,seni per tamen cum Dei reuerentia , non uidetur peccatum,sed licitum, sicut de aliquo monstro tiistat i, supra, inuidia,per totum,& praesertim,si propter aliquem bonum finem fiat.
Nominatim dicitur,quando alicuius proprium nomen exprimitur,uel quancto ita circunstantiae indiuiduales e Primuntur,ut dubium non sit,de quo dicatur, ut si quis tacito nomine proprio,dimi filium primo genitum petri de petro. Q uel petrum cum suis fautoribus, de quibus fautoribus,constat notorie,uel cum dicitur talem uillam , cum ii minibus illius,omnes de quibus constat notorie esse de tali uilla, licuntur nominatim.Vide Inno. m. lateranesi, de prae. hen.& Pa.ibi,qui nititur concordare glo. in. constitutione, de sen.ex.in vi.& in poenis requiruntur circunlocutiones ualde strictae, non autem sic in tauorabilibus, in quibus larga fit interpraetatio.
Notariorum peccatam sunt,si non seruant iuramenta per eos secta, si falsa conficiunt instrumenta in toto, uel in parte,si reprobant acta licita i occultant, uel lacerant instrumenta prothocolla. Hos de mortali in praedictis excusare nescio, nisi secundum quod ignorantia, uel deceptio eorum, posset aliquomodo eos excusare,uel quado errant in aliquo, modico sine malitia,nec sunt magnς importantiae,infra T . bessio.per totum.Concor. Lin iumma.
743쪽
NOTORIUM. Notorium aliquado dicitur iuris,ut cum quis iuridice est
condenatus,vel consessus in iudicio,vel legitime colunctus.c.uestra,de colla. te. Aliquado dicitur secti, ut cum populus est testis,& no est locus dissimuladi.c.tua, te colia cle. nec requiritur quod oes de iiilla sciant,sed sussicit quod sint. x.graues, & honestae personae, quia x. hCmines faciunt populum x.quςst. iii.cap.unio, secundum glo. My. Aliquando dicitur notorium facti permanentis , ut quando quis publice tenet concubinam in domo. Aliquando dicitur notorium facti transeuntis, ut quia occidit nominem publice. Aliquando dicitur notorium facti praesumpti, ut cum quis tenetur communiter pro filio talis uiri, uel assine, & huiusi
modi. a Notorium iuris,quandoque exigit contra negantem,probationem.c.sicut de sen.& re tu. In notorio BAI non requiritur ordo iuris,qui alias esset obseruandus.c.ad nostram,el.ii. de iur.tur. Facti uero euidentia non indiget accusatione.c.euidentia, de accu.s Licet duo testes non sussiciant ad causandum notorium. requiruntur tamen,& sussiciunt ad probandum,secundum Pa.
in. l.c.uestra,de cohabi.cle. In notorio iuris prcsiumpto secudum n.in. l.c.uestra,iuris ordo seruandus est . In notorio
autem secti,non requiritur nisi scientia , & citatio. Inimo si constat,quod nulla defensio possit competere, citatio non est necessaria,& sic intelligitur.ciolim de re iudi. &. uenerabilem, de elec.
NOVIT IUS. a Nouitius quilibet potest esse, qui est rationis capax,& pu-
bes,& qui potest esse religiosus.c. per totum. XX. q. i. &. α cum simus,de regu.nec potest quis esse nouitius propriae,nisi post.xiiii.annum in masculo,&.xii. in stamina, in.c.ad nostram,&.c.significatum,de regu.quia ante illud tempus, non
potest experiri quod sit castitas, nec malitia, aetatem potest stipplere,in.d.c.ad nostram. Quod si ante hoc tempus ipso
consentiente offeratur a parentibus,secundum Dir.li.ii. non
Poterit exire ante legitimam aetatem, ad similitudinem cama
744쪽
Iis matrimonii.cide illis,de spon .impu.& si propria minoristate intrat impubes,a parentibus,uel tutoribus ante annum, di diem poterit extrahi.c.puella. xxi. q. ii. non autem si ipsi consenserunt tacite,uel expr ile. c.additus.xx. q. ii. Si autem in annis pubertatis fuerit ingressus extrahi non poterit fecundum gi in .d.c. puella. . Novitiis datur unus annus probationis regulariter.c.ad apostolica, te regula. Potest tamen .inte hoc lepus profiteri intem ueniente contensii nouitii,& monasteri in tenet pioselsi oblicet inale faciat praelati,ii sine magna ducretione,& causi hoc ficiat,in. l c.ad apostolua,& quia aliquibus uidetur prohibi
sulis,de reg. ideo quia hoc est multu claru,quae sint insisset rigidς melius crediderim stadiam fore laudabili consuetudini. Licet Pe. de pal. illa decretale in insulis esse reuocatam di
cat,ut Ar.HO. in iii. par.ti. xvi.c. iit . i. adducit,quod tame clarum non est. Mendicantes non possunt recipere quenquam ad pro sessionem ante annum complectum probationis , de regia. h. vi.Cnon solum,&.c.constitutionem . Iloniales auteordinis praedicatorum non arctantur ad hoc,tum quia non sunt mendicantes,tum quia. c. loquitur in maria lino genere
uidelicet fiat res tum quia,ut dicit Tab. ibi. s. iiii. habent prisuilegium Cle. iiii. in bulla, quae incipit ex tenore , ut postine ante annum prosteri dummodo sint puberes ,& non sint in insulis. In idem concurrit Sil. uer.Religio. iii. .iii. 3 Prosessio facta in quacunque religione, ante annum pube
tatis,non ualet,in .d.c. ad nostram,facta aute in ordine mendicatium post annum pubertatis,& ante annum Probati
nis,non obligat illi religioni in particulari professiim,sed in
communi,in. s.c.non solum,& recipientes sic morialiter peccant,& puniuntur pςna glansioris culpς,& amplius non po- sunt aliquem ad professionem recipere,per. d.c. non solum. Si tamen durante tali suspensione alium reciperent, non ef-scerentur irregulares, secundum Gemi. in .d.c. non solum, quia receptio ad professionem non est actus attributus cerinto ordini,ut possit inducere irregularitatem.
4 Abbatibus etiam prohibetur receptio ad professionem ante annum probationis tamen si profiteantur, tenet professio
745쪽
NOVIT IUS. M.quiaec in insultis , quamuis prohibeat, non tamen dicit quod talis non sit astrictus, sicut dicitur in dicto capitulo
non solum.1 Clemens. iiii. in bulla quae incipit, ex tenore, determinauit, ut supra diximus, quod moniales praedicatorum , possunt profiteri ante annum probationis, & post annum pubertatis , in insultis autem post annum. xvii. Furiosi autem, &amentes, & qui non sunt doli capaces, durante tali impedimento profiteri non possunt,& annus probationis in semina debet incipere post copletum,annu. xii.in masculo post. xiiii In surioso autem,uel eo, qui no est capax doli,post censationem talis impedimento. Illo enim tempore non potest experiri religionem. s Nouitius semper pol exire sine aliqua pgna. in.c. postulasti de regu.nisi fit professus tacite,uel expresse.c. statuitariis de regu. ν Nouitius essicitur professus tacitus,secudum m. in.c. uidua, de regii.si sponte se ingerit, & scienter, actibus qui tantum professis conueniunt de iure, uel consuetudine, & scit hoc tantum illis conuenire,& quod per triduum in eodem proposito perseueret,stando cum habitu professorum distincte informa,& scisura,vel colore. Secundo,secundum Inno. &. d. An deserendo habitum professorum,sciens quod talis habitus solum conuenit professis,& quod ex tali delatione de iure,uel consuetudine inducitur professio tacita,& quod habitus sit distinctus,& quod sponte faciat, & quod detur ei
ab eo,qui potest eum incorporare religioni,aut ipso consen fiente accipiat,secundum Pa. in. d.c. uidua, cum perseuerantia tridui.Tertio modo per delationem habitus,qui non distinguitur ab habitu nouitioru iis benedictione scientibus& co sentientibus illis,quom interest incorporare. Vide tamen Cle. eos, te regu & Pa. in . c. ex Pte. Quo aute inducatur professio Lacita, quado quis intrat cu animo mutandi uita, infra, uotum .xviii. an ad seculum redire queati 3 Prosessio tacita ficta ante,uel infra, annum probationis,no
obligat sic professum illi religioni,sicut si fuisset expraesti, Pac. constitutione, sed obligat in comuni.Illam tame religio- riem obligat ipsi tacite professo, ita,'ut non possit ab ea exi rellis no esset religiosus Messi nulla ei religio teneretur, di
746쪽
posset cotrahere matrimoniu, cuius contrariu dicit tex. m.c unico, te uoto,ii. vi. Si in habuit animii obligadi se religioni.Na si non intendebat se obligare,uotum,non fuit. s In ordine medicantiu prosciIus exprcsse infra annu,h no intendebat se obligare nisi illi religioni,qua professus est,non tenetur neque illi,neque aliis, sed libere potest redire ad seculum. Si aut intellebat falle in cornuni se obligare religioni,no poterit ad seculii redire,in si contraha tenebit matrimonium. Si uero tacite profiteatur in ordine victo,obligatur religioni,& si cotrahat,nis tenet matrimoniti, ia tacita prosesisto no prohibetur,sicut expraesiti,in. d.cinis solii, &c. costitutione,in religione medicantita,& haec est ratio diuessitatis. io Deserens habitum prosessoris,ubi habitus distinctus est, cupio testatione, quod ob hoc no intendit profiteri, quia iste actus potest feri,& animo prostendi,& animo probandi,ta .lis protestatio iuuat secundum Io. an. ut alleg. Ge. in zj. de regu .& Pa.c. ex parte, de regu . Vbi autem habitus non est dis stinctus,non est necessaria talis protestatio, Pa.in.c. postula sti,de regii.nisi quando portaret ultIa annum. Socrates uouet intrare religione,& habet animvmperse uera di,non tame uouet perseuerare. Si ingrediatur,& exeat, quia inon sibi placet ex aliqua causa,satisfacit. Similiter si uouit,ut experiretur, non potest exire usque ad probationem, aliter idem esset,ac si non uenisset, quia qui non stetit,non uenisse . dicitur,& si inuenit religionem sibi gratam,habente ea,quae quaerebat per probationem,& refutat illam ,ex sola libertate, non satisfacit,sed mortaliter peccat,quia ex uoto intelligitur
se obligasse ad probandum bona fide,& no ficte,ideo si probando omnia grata inueniat,tenetur profiteri, & perpetu remanere. Qui uero uouit religiosum esse,tenetur non soluintrare,sed etiam profiteri, quia nisi per professionem , non potest esse religiolus,nisi aliter in intentione haberet,ad qua in foro animae,est reciirrendum. Concordat Tho. & Cai. secunda secundae,q. ult. a.ilii .Et si uouit intrare,& exIre,peccat, i quia de re mala promitti .nec uotuni,huiusmodi tenet. 13. Abbas sine consilio capituli sui non po test aliquem ad p sessionem recipere,fecundum Pa .in Q ad apostolicam,de re
Au . quia hoc est aliquod prccipuum,quod fieri non debetib
747쪽
ne consilio capituli,ut dicitur in regula monachorum, nisi aliter habeat consuetudo,quae primo est inspicienda, ut dicit tex. in c. si . de regu. lib. Q. Epilcopus autem potest recipere ad professionem,& erit uere religiosus,licet non intret monasterium iecudum Inno .alle.zsi uir. xxvij. q. h. secus de aliis praelatis inferioribus. Oppositum uidetur tenere m. Vide tamen Ge. in. d. c.constitutionem,& conclude quod episcopus, siue alius habens authoritatem incorporandi ,recipiat aliqire
ad professionem, nomine alicuius monasterij sibi subiem, alicuius approbatae religionis ,cum consensu maioris partis illius monasterii,tenet professio,& est uere relisiosus, & sic habet intelligi Ge. Secus autem si aliter fiat,nisi consuetudo secundum regulam,uel ordinationes per sedem apostolicam obstent approbatae, quae in limbi,& in aliis seruari debet.
ii Annus probationis debet esse continuus secundum Pa. . c. ad apostolicam, de regul. quia interruptio temporis minuit de austeritate regulae. Ideo nouitius, per interpoliationem non posset austeritatem regulae experiri,si tamen per annum continuum expertus fuisset,& exiens postea reuerteretur,noesset necesse de nouo illum probare.
33 Nouitius debet deserre habitum illius religionis,quam uult
profiteri,& in monasterio,secundumTancre. In quo tenet Sl. .c. super eo,de regii. & ita habet consuetudo : & delatio habitus extra monasterium nunquam tacita induceret professionem,in d. le.eos. .
34 Nouitius quando uult profiteri, non est necesse quod seruet certam formam uerborum, quani quaedam religiones habent, secundum Pa. in.c. porrectum , de regu . nec aliqua
scriptura est necessaria,quia professio in deum dirigitur. Potest etiam fieri per procuratore,cum quilibet actus per procuratorem possit fieri,nisi excipiatur.l.Lβ. usus. E de procv. Cum ergo iste actus non excipiatur, potest fieri. Facit regui potest quis.in.Vi.de re. tu. ἐς Qui uult intrare religionem aliquam ,etiam minorum, non tenetur renuntiare secillo,nisi quando uult profiteri,per dictum.c. non solum,licet in regula fratrum minorum, dicatur praecipiendo,quod dicant uoletibus intrare religionem
orum,quod uendant omnia bona sua,& ea studeant pau-
748쪽
NOVIT IUS. 37 peribus errogare,quia haec uerba debent intelligi post annuprobationis,& ante professionem, ae sint haec uerba,contraria uerbis. d.c.non solum. Ideo illa uerba sunt magis exhortatoria quam praeceptiva.
6 Volens ingredi religionem aliquam, si in ipso ingressit: velante, eidem donet omnia bona sua, si non profiteatur tacite,uel expresse,rehabebit omnia, secundum m. in c. quod a te, lecte. conivg. quia tunc in dubio uidetur donasse causa mortis,qua cessante,non profitendo reuocatur.Idem si professio non teneat,licet crederetur tenere, secudum Bar. C. te sacro fan.eccle.auten. ingressi,sicut relinquens omnia bona titio,credens esse filium suum, reperto quod non sit filius, auseruntur ab eo,dc ueniunt succedentes ab intestato, in. l. si pater. C. de haere. insti. Si uero non donauit omnia,sed ali Qua,non rehabebit,quia uidetur donasse caula ingressus, de sic debet intelligi Pa.& Host. in .d.c. statuimus, qui uidentur dicere oppositum. Es .c constitutionem,&.c. beneficitura, de regu. m. vi. Si uero sciebat professione no tenere, non retia
bebit,quo ad iuris praesumptionem in dubio, praesumitur enim tunc absolute donasse,sed in conscientia, quando potest sciri quod solum donauit causa ingressus, & non propter aliua, recuperabit, quia semper uidetur donasse causa
mortis,& hoc est satis aequum ut rehabeat. 7 Bona nouitii non professi tacite,uel expres morientis, domnata simpliciter monasterio,remanebunt ibi post mortem eius. Si uero expresse non contulit,uel ante mortem expresse collata reuocauit,succedent proximiores ab intestato ,secundum Pa. in capitulo pr lentia, te probatio.& sic intelligendi sunt Cyn.& alii doct.in dusta aute ingressi,&.d. Ant. in .aecapitulo praesentia, te proba.& Bar. in auic. si qua mulier.Qde sacro sin eccle. 3 Noviiij non tenentur ad praecepta religionis , plusquam alii seculares, nec possunt puniri poena perpetui Circeris etiam quod delinquendo incurrerent si essent pro sessi, secundum Gemi. in .d cmon solum,quia sic non essent liberi posse reuerti ad seculum nec possunt eligi in praelatu.c. nullus, de ele
lib. vi. nec ordinari ,et; am ad primam tonsuram .c. in monasterij.xix.q. ui. neque beneficium eorum si habent, insta am
749쪽
num probationis uacat,nisi constet ipsiim habere animum nutandi uitam,nec eo inuito potest alteri conserri, sed per alium seruiet beneficio. beneflcrum,de regu.lib. Vi. de seuctibus beneficii debita portio assignabitur seruienti beneficio,reliqua seruabuntur in utilitatem ecclesiae, secundu glo. in.d.tabeneficium,& per.c.quia saepe,de elecili.vi.Et si est canonicus nouitius,ad electionem episcopi non debet uocari per.aec beneficium,& Io.an.ibi. Secus in electione, quae pertinet,non iure collegij,sed iure singulari, ut in iurepatrona tus.Nouiti; gaudent priuilegio clericali, ita quod eos percutiens est excommunicatus supra, excommunicatio.i. Es . . e. religiose , de priui E. vi. Iam de conuersis approbatae
M Noviiij intrantes religionem approbatam animo mutandi uitam, perseuerandi, & seruiencii deo plenariam omnium peccatorum remissionem,si sunt bene contriti consequuntur,secundum Tho. secunda secundae.q.ula. iii.ad. iii.quia siquis elemosinis potest statim fatimcere,inulto magis,qui se totaliter offert deo per religionis ingressum, & inuitis patrudicitur,quod mirantes religionem , consequuntur eandem
gratiam,quam & baptirati: ut allesat Tho.ibi supra. Immo tenet diuus Bemar. in quodam ser. quod quilibet religiosus , quotiens de praeteritis est bene contritus, existens ingratia, & est contentus de sita professione, & paratus si non fecisset, quod faceret, & actu se totum deo offert, semper plenariam consequitur indulgentiam, quia deus remat uoluntatem plusquam opus, ideo dum profitentur , & sunt in mortali, si postmodum eos poeniteat, &actualiter confirment uotum suum modo dicto , cons quuntur etiam indulgentiam propter eandem rationem.
De hoc Tab . dubitat , S ad negativam maῖis uidetur declinare panem. NUPTIAE. IVptiae , supra, matrimonium,Ixit. His autem quae ibi dicta sunt adde, quod nuptiae tria important, scialicet sponsorum benediitionem, sponsae traductionem in domum sponsi , & conuiuiuum , & haec tria dicuntur
prohibita temporibus ibi supra dictis . Et quia poena:
750쪽
OBEDINTI A. 383 non sunt extendendae , ideo illis temporibus possunt
matrimonia contrahi, pro uerba de praesenti, dc sponsalia , & qui credunt euadere peccatum facientes bene dictionem in sabbato ante aduentum , uel septuagesi mam , & in sequenti Dominica facientes alia duo sci licet traductionem , & conuiuium , non evadunt transigressionem legis : magis enim haec duo prohibentur, quam primum, quod est quoddam spirituale . Et scienister contra hoc statutum facientes , peccant mortaliter,qnia cum publice hae fiant, non uidentur fieri sine conis temptu . Consumare autem matrimonium his temporibus non est mortale, ut supra dixi . Matrimonium sexagesimotertio sed tantum illa tria prohibentur . Vide supra , matrimonium .s.sexagesimoquarto Concor . OLin summa ibi.
OBEDIENTIA.t OBedire deo in omnibus quae mandat,etiam quod uidea. tur esse contra legem naturalem, & conformare uolunritatem propriam diuinae,in his quae uult nos uelle,inquantum nobis innotescunt,est de necessitate salutis , secundum Th. secunda secundae.q.ciiii.a.iiii quamuis homo no teneatur sem P uelle quod deus uult,quia non uult ea nos uelle. a Inferiores tenentur obedire suis superioribus, secundum quod sunt superiores, di quia circa actus interiores uolum talis, & intellectus directe, & circa naturam corporis, homo non habet superiorem nisi deum , ideo in his nulli h mini tenetur,quado non actus interior colligatur exteriori, tenetur obedire,ut si praecipitur dici deuote ossicium pretei pitur consequenter attentio, quς est actus interior,& huius, modi. Similiter licet homo non possit praecipere subdito, quod contrahat matrimonium , vel non contrahat , t men quando aliquis promissit uiuere caste adimendo sibi, quod erat naturale , potest cogi per superioris praeceptum S tenetur obedire,& sic de aliis secundum Th.ubi supra.Ita etia circa comestionem,& matrimonium ecclesia ordinat: &tenemur obedire,licet non possit prohibere haec absolute.
3 Religiosi pretiatis suis tenetur obedire in omnibus, quae ad regusare conuersationem pertinent,in bis quae sunt in eoi.