Bartholomaei Fumi Vilaurensis Placentini ... Summa quae Aurea armilia inscribitur, continens breuiter, et strictim quaecunque in iure canonico, & apud theologos circa animarum curam diffuse dispersimque tractantur

881쪽

ynital. c. admittuntur.d .lini. Et infra annum ae scientia d mini siti potest reuocari,secundum My.& postquam reuocatus sverit, non potest dominus inijcere manus in eum sine excommunicatione, secundum Inno. nec licebit tali seruo si fuerit in sacris,contrahere matrimonium, aliis autem priuile .gils clericalibus non gaudebit.c. Ioan de M. conita. Quod si domino sciente,& non contradicente ordinetur, eo ipso se liber ad quoscunque ordines sit promotus c. si seruus sciem te. tui . d.& secundum Gos & In . Si autem domino nesciet

ae,& praesentante,& ordinante, redigetur in pristinam serui tutem.quo ad minores .c.nulli. XIV. Si uero ad lacros,lunc dabit uicarium, uel precium. Aliter reuocabitur in seruitutemi: in minoribus autem absolute reuocabiturici nulli. d. iiiii. ra Quomodo seruus potest contrahere, supra matrimonium,

3 Tempore persecutionis licet Cristiano subire seruitutem inofidelium, cum pacto non deserendi ritum Christianorum, secundum In . in c. nisi cum pride, te renu. Qito partus sequatur uentre liberum uel seruum. Vide Sil. ueri seruus, qu. vii. sIMONIA. a S Imonia,secundum Tho.secunda secim lar. q.ciani est stindiosa uoluntas emendi, uel uendendi aliquod spirituale, uel spirituali annexu. Oportet ergo ad hoc quod peccatu li mortale,quod sit uolutas studio . i. deliberata,sola enim deliberatione potest committi,etia actu exteriori no similo,non tame ab ecclesiae iudicio punitur,que de occultis no iudicat. Ite nomine emptionis,uel ueditionis, intelligitur omnis co- tractus no gratuitus,ut trafactionis, renutiationis, & huius- Inodi. Ite spirituale dicitur tripliciter,ues essetialiter,ut dona gratuita,& uirtutes. Secudo,casualiter, ut sacrameta. Tertio,

essectualiter,ut pdicare,orare,& huiusmodi. Annexu aute spirituali dicitur, uel dependes ex spiritualibus,ut habere bene- εficiti,uel ad spirituale ordinatu,ut iuspatronatus,quod ordinatur ad psentandu clericos ad beneficia ,& uasa sacra, uel uestes benedictς,quae ordinatur ad usum facramentorii. Ite nomine pcij cotinetur omne qd pecunia extimari potest, ut munera,preces,laudatio,& huiusmodi. Sint ergo hae regulae. 2 Prima regula. Res pure spiritualis , nullo modo potest emi, uel uendi. Secunda,Res composita ex spirituali,& corporali,

III 3

882쪽

sIMONIA. non potest emi .uel uendi ,ex parte illa qua est spiritualis,etiaquOcl ipuit ualitas ibi sit minima. Tertia,si aliqua res compotita ex spirituali,& corporali est, potest uendi, uel emi, ex ea parte qua corporalis est,non tamen pluris preci j ex eo 'uod

spiritualitatem habet annexam : ut calix consecratus no potest plus uendi,quam si non ellet consecratus,& huiusta odi, alioquin simonia incurritur. Quarta, nulla res composita ex spirituali,& corporali,sic ut in ea principale sit spirituale, potest abiciture emi,uel uendi,aliter intelligitur uendi spiritua-le,quod principale est: ideo non licet sacerdoti uendere misissem, nec praedicatori pacisci de precio praedicationis, & his. iusmodi. Secus quando principale in ea est corporale,tuc potest absolute, uendi, & emi, nisi iure positivo prohibeatur, 3unc enim propter iuris prohibitionem esset simonia. Quinta est. Stipendium sustentationis exercentium, spiritualia, licet uelle,& accipere,& in articulo necessitatis de eo pacisci liceret, sed quia prohibentur huiusinodi pactiones, ideo non sunt faciendae. Debent ergo prius ista spiritualia gratis populo exhiberi, & postmodum ad seruandas consuetudines bonas, pro sustentatione iniuistroru authoritate superioris c siue pro missis,sive pro ossiciis,sive pro consecratione ecclesiaruin, aut benedictione uirginum', & huiusin odi. Sexta est. Quamuis locare operas in exercitationibus quae principaliter sunt spirituales, ut dicere missas, di huiusnodi per se non liceat,potest tamen licere per accidens, idest propter aliquod adiunctum,ut quia non locat operas ad celebrandum sed locat libertate suam, quia dum obligat se ad hoc faciendum,aliud facere non potest,& sic potest locare, & ita habet consuetudo ecclesiae. Multi enim sacerdotes Iocant operas. suas ad ossiciandum per mensem,uel annum,& huiusnodi,

ut videmus.

3 Septima regula. Locare operas in his,quae principaliter sunt corporalia,ut est officium sacristae, di huiusmodi,non habet si rupulum,quia possunt fieri pacta decerto stipendio,& hcc intellige,ex parte operarit,qui potest locare operas suas, & it de cuius est dare ossicium,& conducere sub precio. Praelatus tamen non potest huiusmodi ossicia sub certo precio loca- e , prohibitum est enim ne praelati committant uices suas

sub anno censu. c ii. ne prete. sub an. ce. cum ut supra,loca

883쪽

tio. Ni. ex doctrina Cale. in summa, ibi, uer simonia. 4 Sciendum quod tria requiruntur ad extrinsecam emptione, uel uenditionem,in qua consistit simonia. Primum est intentio , ut quis intendat emere, uel uendere. Secundu est comventio de precio explicita, uel implicita inter contrahentes , alioquin si non conuenirent partes, non sequeretur uendiatio,nec emptio. Tertium est executio,dando precium, & a cipiendo. Non enim est consumata emptio, nisi detur pr cium, nec uenditio, nisi detur res quae uenditur. Ideo aci tamoniam,quae ab ecclesia punitur, exigitur ex parte uendit ris uenditio consumata rei spiritualis,ex parte emptoris comventio explicita,uel implicita, de precio, di traditione preci, Et nota quod traditio procli,est plus quam conuentio, ideo quamuis non fiat alia conuentio explicita,& tradatur preciis, est conuentio ibi implicita. Et si tradatur precium,& sit cor uentio, & non sequatur datio rei spiritualis, uel si detur res spiritualis cum pacto, & non detur precium, non est simois nia,quae punitur ab ecclesia, quia poenae sunt restringendar ad actus consumatos. No. etiam, quod si detur precium, non

sub ratione precii, sed uel pro sustentatione, uel secundum

consuetudinem,uel ex reuerentia,uel pro oblatione,uel alio quouis modo, non facit conuentionem implicitam, nee mmoream, sed quae dantur ratione precij, ut munus a manu, a lingua,tat laus,adulatio,preces,& huiusmodi ab obsequio, et

siue iit honestum sue turpe obsequium, essiciunt. Quod si

obsequia huiusmodi fierent, etiam quod essent inhonesta , non tamen per modum precii fiant, bed propter aliud, non constituunt simoniam: ex doctrina Cale. in summa , ibi

ς Est etiam simonia mentalis,quae a Deo tantum punitur, ut quando quis intendit pro spiritualibus temporalia habere, uel pro temporalibus spiritualia, ita quod Iypro, dicat precita, uel ratione precit. Si autem non intendit hoc pro precio ει- re,uel accipere,sed tanquam elemosinam,uel donum, uel aliter,non est simonia mentalis. Et hoc quandoque est lumis mente sine actu exteriori,ut quia uellet emere rem spiritualem, sed non habet precium, uel non Occurrit qui uendat, uel huiusinodi, aliquando fit cum actu exteriori, ut

quando quis dat munus pro spirituali, intendens propter

884쪽

hoc habere rem spiritualem . sed haec intentio non apparet..Quandoque aliqui conuenitInt paciscendo, & non completur simonia exteriori, quia actualiter no datur res 1 puitualis, uel precium,uel .propter poenitentiam sequentem, uel impe dimentum .uel aliua hec simonia inter mentales collocatur, licet aetus sit exterior, sed quia non punitur ab ecclesia, &eli mortale peccatum siue sit mentalis,sive actualis exterior, ει grauius caeteris reccatis, quae committuntur cirra contra .ctus i quia homo se habet ureuerenter ad res sacras. Ex Cai. tibi stipra. o Papa licet possit incurrere peccatum timonis emedo,uel uendendo res spirituales,qtiis hoc est cotra ius diuinum,non tamen potest committere simonia,quae punitur ab ecclesia, s cui non potest essici excomunicatus, cum sit supra ius positiuum. Similiter qui emit a papa ordinem,uel benesciit,poena auris no incurrit licet smonia comittat,secundia Poede pes .in iiii. sen. ideo qui habuit beneficili de scietia papae in simonia, licet mortaliter peccauerit,no tame tenetur resignare,sed suo ficit quod poeniteat de peccato ,secundu eunde Pe. Quae autesunt simoniaca tantu,quia prohibita ab ecclesia,si papa facit, uel alius άi eo,uel de eius scietia tractat,neque peccat, neque simonia incurrit,qa ex se peccata nos ut,& in hoc casu uidetur papa dispesare, cu cotra eius uoluntate no sat, nec re mei. T Si aliquis amicus accipientis beneficiti, dat aliquid ministrantis c5siliario,ipso ministrate rem seirituale,& accipiete igri ratibus ministras & accipiens nolunt simoniaci,sed amicus,

ct consiliarius .i. q. Le. statuimus,secus si sciunt,& non contra dicunt: quia dicuntur uoluntatem intei ponere,& quantumcunque lit occultum, simonia est, & tenetur renuntiare, sed si amicus meus dat pecuniam, ut ego promouear, me etiam inscio, licet non sim simoniacus, tamen renuntiare teneor. C. smoniace, eo. ti.quia simoniace sum promotus. Cocor. Ber. Host.& Ric. iiij. senten.

niam non ordinatori,non est simonia,etiam si sine pecunia

non erat obtenturus secundu in . in .c.tanta, eo .ar. i. q. V i. s.fi.

Si autena ipse ordinatus pecuniam dedit, etiam si sine pecunia obtenturus erat ordinem, simonia est. artic.i. quaesto iii g. s.& quaest.Vi, Dprimo. .

885쪽

s Intendens obtinere aliquod spirituale,si dat aliquid imini. Itio ut ingressum habeat tantum,non est simoniacus, sed si dat ut pro eo loquatur, persuadendo,rogando, uel consule do,simoniain incurrit,si pro re spirituali facit. j. q.j.c. quicu-que, nec dictam pecuniam mediator potest retinere, iecun- cluni Arch. fo. sed restituere tenetur non ei qui male dedit, sed illi in cuius iniuriam data et t. io Qui laudat, uel preces porrigit pro aliquo praelato, ut pro pter hoc inclinetur ad dandum aliquod spirituale sibi uel alteri, simoniam committit: dat enim hoc tanquam precium . rei spiritualis,quae non potest emi, neque ueracli iuxta prima regulam supradictam. xi Qui preces porrectas pro indigno audit, & propter hoc dat beneficium,factum simoniacum committit, Quia preces Do mine precij cona putantur,ut supra die tum est: secus si porrigantur pro di no,quia subest causa debita. Pollet tamen esse simoni si non ad dignitatem, sed ad preces respiceretur, An autem rogare pro se,ut habeat quis beneficium, uel rem spiritualem it licitum,supra,beneficiUrn. .XXXiX. 2 Quando sunt preces armatae,ut quado rogatur pro aliquo potente,& adiunguntur minae committitur simonia si propter hoc res spiritualis, ut benescium detur. II Rogans pro aliquo etiam digno intendens se obligare in aliquo collatori beneficit,uel se ex onerare de aliqua obligatione, quam habet ad petentem beneficium, committit simoinniam,quia & obligatio talis,& exoneratio,tenet locum pre. cij. Idem dic de precibus carnalibus, quando quis rogat prownianguineo,uel amico suo,intendens tantum amicitiam, S non dignitatem personae, & propter hoc collatur dat beneficium Q simonia est. Videntur enim haec succedere loco precij.j. q. ix. ordinationeS. Pro aliis autem secramentis, & re. bus spiritualibus diis a beneficiis, uel ordine,no uidetur sic prohibitum,excepto religioso, qui non habet uel Ie,nec nolle. . non dicatur. xij. q.j. Quando autem non constat de intavone,an stilicet quis intendat se per preces exonerare ab ali. qua obligatione,uel se alteri obligare, uel an latum propter amicitiam faciat, recurrendum est ad inditia exteriora , quia sco sanguineus erat pro quo rogabat,intelligitur quod pre.

sint injustae S propter raumellam,uel si amicus propter

886쪽

amicitiana,nisi constet de dignitate personae, & haec quo ad

forum conteiitiosum,quia in soro animae standum,est uerbis constentis,& eius intentioni,& praesumptioni. Et nota quod laus nisi sit ex intentione ad causandum fauorem humanum appreciabilem,non facit secundum Deum simonia, neque preces , nisi porrigens illas intendat se obligare principaliter pro spirituali consequendo, uel se exonerare ex aliqua obligatione,uel seruiuo,quo ei tenetur, & hoc principaliter intendat.

34 Quatuin ad munus ab obsequio. Ad hoc quod sit simonia, requiritur quod sit seruitium corporale, siue licitum, siue illicit uni,& quod fiat pro habendo beneficio, uel ordine, aut

alio spirituali,& quod fiat principaliter propter illud, & sic

simonia committitur,& etiam conserens, propter hoc simoniam committit, si est res spitiinalis quae consertur.j q. iij. c. Saluator.d ho. secunda sci undae. q. oo .ar. v. ad.j.& ita in soro contentioso iudicatur,& etiam in foro an imae, si principaliter propter hoc fiat. Secus, est quando obsequitani est pure spirituale,ut est celebratio nato, ossici , quado est beneficio positum indubitanter potest conferri beneficium etiam ex pacto, quod ille promittat tale obsequium spirituale. significatum, te praeben. Et si alicui beneficio esset annexum, quod habes illud teneatur predicare,uel legere, potest illud conserri cum pacto,& obligatione,quod legat, uel doceat,secundum Host. nec ecclesia reputat hoc simoniactim. Tamen in conscientia si principaliter intenderet tale obsequium prore spirituali, esset simonia. Similiter recipere aliquem in canonicum cum hoc pacto ut doceat, est simonia secundum eundem Host. intelligo quando hoc onus non erat annexu:& non solum dantes,& paciscentes fiunt simoniaci, sed etiaconsentientes,& mediatores. de elec. c. per inquisitionem .c.ii.

de conses s Si praelatus facit pactum de dado beneficio, 3c postmodum

ductus poenitentia intentionem illam malam reuocauit, uel illo pacto oblitus,confert pure,non est simoniacus, neque

recipiens si eodem modo se habet,secundum Ric. Recipiens seruum sub annuo salario, donec ei prouideat de beneficio competenti, non est illicitum secundum Host. etiaquod recepto beneficio expiret salarium, quod promissum

887쪽

s I M OON I A. 4 Igluerat sub conditione, & seruitium no est causa principalis, sed impulsiva. Secus si perpetuo, uel pure obligasset se seruitio,qtita seruitium uideretur principalis causa collationis benefici .'Vide m. in.c. non satis. c. quoniam, &.c. ueniens, eo.

Dummodo non propter seruitium principalite sed pro plex meritum ad hoc inducatur.37 Rei non spirituali potest apponi conditio, & pactum spirituale,ut qui habet fundum potest alteri dare cum pacto, ut ibi aedificetur ecclesia, & ibi tot missae celebrentur, & potest

dare aurum , ut ex eo sat calis , & huiusmodi sine simonia. Pa. tamen in . d. c. significatum docet bona cautellam,ut prius onus celebrandi applicetur rebus, & possinodum detur res, quia tunc res transeunt cum suis oneribus. Similiter potest quis constituere capellam,uel praebendam in aliqua ecclesia, di reseruare,sibi ius patronatus,vel ad tempus, uel perpetuo, cum liuetia epistopi,supra,tuspatronatus. .iiij. usque ad. xi . praedicta sunt,secundum .c. olim in causam, te restitu. spol. c. quanto,de censi.c. ex insimlatione. eo. t L 3.Conserens beneficium, si cum eo , cui conseri secit pactum, ut retineat aliquam partem ex redditibus benefici; , simonia incurrit,secundum m. in.c.j. ut eccle. bene. Episcopus tamen ex iusta cause,et necessaria, potest statuere, ut certi temporis redditus beneficii uacantis deputentur ad certum usum lauet dabilem. Facit. Cf. de uerbo.sg.& pro solutione suorum debitorum nomine ecclesiae contractorum, non autem nomiqne priuato, ut gi. dicit in. c.j. de solii. s.Tho. secunda secundς, sirpra. ar. iiij. ad. iii. dicit quod si episcopus antequam coserat. beneficium ob aliquam causam ordinet, ut aliquid subtrahatur de fiuctibus benefici j conserendi, ad expendendum inpios usus,non est simonia, si uero post collationem requirit aliquid de fructibus sibi exhiberi,idem est ac si munus exigeret,& sic non careret uitio simoniae. Pa. uero in .c.non satis, eo . ponit cautellam dicens. Dummodo non precedat pactio,

ut iducatur quis ad renuntiandum benescio. Sed si papa ex ossicio suo induceret aliquem, ut Cardinalem ad renuntiandum.& post beneficio imponeret certam pusionem annuatim soluendam illi,qui renuntiauit ex causa iusta, & hoc sine simonia transiret,& melius esset quam dare illis ecclesialin commenda,quae ut videmus hoc modo destruuntur,

888쪽

3 Pronaissa nunquam licet aliquid accipere tanquam precium eius .cum sit res mere spiritualis , sed bene elemosin aliter ,&ut stipendium sustentationis , secundum illud.j.ad Cor. ix. Quis militat suis stipendiis unquam Si tamen secerdos tenetur celebrare,ut quia hahet ecclesiam , uel beneficium,est simmonia,si aliquid exigat. j. q. iij.c. uendentes. Secus qHando notenetur,& est indigens.Si autem tenetur,uel non indige tamen recipit quod offertur non est smoniacus, dummodo non eXigat. Iciem dic de dantibus aliquid pro oratione senda pro eis,non tanquam precitam orationis,sed ut eos prouoccnt ad Orcindum,uel pro elemosina,non est simonia. Idedic de praedicantibus, & exercentibus actus spirituales iuxta regulas stipi apostas. Qui tamen praedicaret tantiam,ut fauorem,uel gratiam populi,uel aliquod temporale haberet,esset saltem mentaliter simoniacus. Si tamen finis eius principalis . non est collecta pecunia, tanquam precium praedicationis, a sed suus animarum,uel sustetatio pauperum , vel Opus piu, sicus est Tho. silpra in . iiiJ.seri. ro Vadem ad horas principaliter propter quottidianas distributiones,simoniacus est mentaliter,no autem exteritis,quia

non deducit in pactum. Secus si non principaliter tradit propter lucrum, sed ad Deum laudandum, etiam quod sine di

tua nos, te simonia,& Host. in . c. olim deueib.sig. ri Iudex uendens iustitiam,si est spiritualis iudex uel a spirituali habear,simoniam committit, secundum Arch. flo. Secus si non est spiritualis,licet grauiter peccet. Idem de teste dicen

ar Episcopus cum consecrat,uel uisitat,potest recipere procurationem non ratione uisitationis , uel laboris , sed quia iure

rei nullitu r,decesi .c.cum Apostolus. Et intellige moderata. . Et non recipit ratione sacramenti, nec ratione laboris.c. Uenerabili. te censi.Tho. iiii. sen. dist. xv. q. iiJ.ar. ij.qUOl. ij.ad. vj.

Si tamen ecclesia esset paupercula, suis expensis uisitabit,&conieci abit.c. uendum .X. q.iij. At quia hoc iure permissum

est,potest in pactum deduci,& in .c.olim,el pruno, de restit. spolia. ct Pa. ibi,& dicit Pa. in .c. i. de eo qui init. in pos quod quamuis spiritualia no possint precio extimari, interesse ex

889쪽

eis proueniens,liene potest extimari,ct stiper eo tanquam suPer temporali procedi,ut dicit gl. in. coram, te o . deleg. Σ3 Ofierens bona sua ecclesiae,ut essiciatur canonicus, & ex illis bonis postmodum instituatur tibi praebe da,eli simoniacus Textus est m. c. tua nos.eo. Secus si pure & liberaliter donasset.Et post humiliter peteret in canonicum admitti,& retinere prςdicta in praebendam,contentientibus pure clericis. Tunc enim liceret. Sic enim pro spirituali nullum datur temporale,nec fit pactum. 24 Si statuto cauetur,quod nouiter receptus in canonicum,uel monachum,certum quid soluat, si aliquis recipiatur, & soluat,etiam sine exactione,simonia est, fecundum Pa . . dilectus. el. h. eo.ti.quod limitant aliqui,quando talis solutio cedit in utilitatem pi tuaiam,vel canonicorum, secus ii pro sa-brica,uel aliis ad diuinum cultum pertinentibus, lecundum

Host. ar.de consti . cum omnes,&.c. ex parte, quia laudabilis cosuetudo seritari debet.c.ad apostolicana,e tit. Pa. tamein. Iacobus. eo. dicit quod si statutum imponit tale onus recipiendo,uel recepto,etiam pro his,quae ad Dei cultum per tinent,non ualet esse sine simonia. Facit. l. Cex multis, cum aliis. Secus si statutum imponit onus praebemiae in fauorem diiuni cultus,in.c.significatum, te praebe.&.c. unico, ut e . bene. dc haec opinio uerior uidetur, licet alia non sit damna-i da. Ideo Pa. uidetur sequendus magis. 2s Antequam acquiratur ius in episcopatu,praebenda,uel qua cunque dignitate,prouisione,aut collatione, est simonia redimere pecunia a cluersarii obstac ni a. Sic enim per recun:am parat sibi uiam ad rem spiritualem obtinendam, iecundum Tho. secunda secundae,supra,ahij: Secus autem In re tem

porali . bed postqvana est sibi acquisitum ius,& est in pos

icisione, licet dare pecuniam pro redimenda uexatione Co tra eum , qui iniuste uexat,fecundum Tho. ubi supra,si ue- Io luite uexatur,non licet. Consentit Pa. in .c. dilectas, et primmo. eo.ti. Si autem habet ius,sed non es in possessione,non

potest dare siue iuste, siue iniuste sit expulsus. Nam ad hoc

quod possit redimere uexationem huiusino di, requiratur. Primo quod sit acquisitum ius. Secundo, quod sit certus de acquisitione.J eitio,quod sit in possessiotie. Hos modos pO . nunt PiL ct Ang. R. c. cum pridem, la pac.& ibi. Pa. Vide.c.

890쪽

Matthaeus eo. ti. Sc ibi Pa. Similiter dic de electo,& non confirmato, ludd non potest dare pecuniam,ut confirmetur indicto capitu. Matthaeus, nec contradicenti , ut desistat contradictione. ro Si episcopus recipiat pecuniam ne aliquem simoniace confirmet, & propter hoc non confirmat, uel non Promouet,sunoniacus est episcopus recipiens,non autem dans, secun-

dum Pa. in .c.cum in ecclesiae,eo. ti.

t 7 Si capitulum d iret aliquid alicui impedienti ne electio fiat

simpliciter,ut delistat a tali impedimento, si notorie constatius nullum in electione habere non est simoniacum sicut si Impediret ne iste,uel ille eligeretur,secundum Rod. licui nec ille cuius electionem impediret dare posset. Non licet litiganti renutiare liti 1 uper beneficio , cum pacto habendi aliquod temporale, etiam si illud recipiat nomine expentarum: quia renuntiare iuri spirituali pro temporali, simonia est,in.aec. pridem, de pa & quia renuntiatio iuris spiritualis, debet esse libera,per. dc. ex parte. Iudex tamen pollet prouidere,ut una pars daret alteri,& cederet liti,ex onscio suo,& pro bono pacis pro expensis sactis,ut not. glo. md. c. ex parte, te officio deleg. supra. Renuntiatio. .iu. S. iii .

sacerdoti nolenti sine pecunia baptiZare,non debet dari ullo modo,sed quilibet tunc potest baptizare. Potest tame emi elementum,quando aliter non Iosset haberi, quod ii bapti-Zandus no potest habere baptismum sine prec1o,dc est adultus, non debet dare,sed potius mori sine baptismo. Sufficit tunc propositum baptaindi,secundum Tho. iiij. sen. dist. v.

q. ij. ar. ii. Concor. pa. in.c.cuim in ecclesiae,eo. Pro puero autebapti Zando,quando est articulus mortis ,oc sine pecunia nouult baptiZare,quidam dicunt quod potest donari pecunia, non pro precio ,& no sinere mori sine baptismo, sed melius est non clare,& eniere aquam,si aliter non potest haberi, &per se baptizare,uel per alium qui sciat, sed si non sit aliquis,

qui sciat, nisi sacerdos,& uult pecuniam , putat pa. in .stc. cuecclesiae,posse stiri,non pro precto,sed dono,ne infans sine baptismo moriatur,& licet recipiens peccet, non Lamen das ilia noc casu. non autem sic in aliis sacramentis,quae possunt l. Terei,& non sunt talis necesiitatis secundum Arch. flore.&