장음표시 사용
891쪽
Cai.secunda secundae. q. io O. ar.ij.ad.j. Redimit enim infantis i l uexationem iustam,supra, baptismus. .l vj. 3o Non licet infideli clare pecuniam ut ueniat adsidein,qua lono ueniret nisi data pecunia, quia baptismus ei parum orodesset: secus quando habet uoluntatem uenien ii ad iidem, sed timet paupeitatem jecundum P. . in . d. c.cum ecclesie,pro aliis autem facramentis non licet,nis pro sustentatione ministrorum,uel donatione, ut supra, neque pro absolutione uel licentia confitendi alicui,tanquam precitura. Idem de interdicto, excomunicatione, di huiusmodi, nisi soluatur pro poena,secundum Thom. secunda secundae uria, M.h. culpae
praecedentis,pro qua fuit excommunicatus. v Pro matrimonio inquantum est in ossicium natur ciratione dotis,licet dare,ct accifere pecuniam,non autem ut est sacramentum, secudum Tho .supra,acl vj. neque pro benedictio- ne nuptiarum,cum prohibeatur in iure,ar.in. cum in ecclesiae eo. ti.dicit tamen Arch. fio. quod si sacerdos non uult dare licentiam alteri sacerdoti ut benedicat nuptias, nisi soluat pecuniam tantam,quatam existimat portionem oblationis,
quae sibi conuenit,non committit simoniam, secus si intendit uendere licentiam,vel plus exigat quam existimet oblationem suturam, praesumitur enim tunc quod sit uenditio,& consequenter limonia. .
3 a Pro ordine,si episcopus,uci ministri aliquid exigant, sinoniam cCmmittunt. De episcopo, est. c.' pio.j. q.ii. uio si recipiat pecuniam ut ordinet non simoniace, simoniam committit,ut supra. . vj.&.j. q.j.c.nullus. Ministri ut archidiaconus,qui examinat,& ille qui uocat promouendos,uel qui respondet in scrutinio , vel qui legit Euangelium, secundum Gossi exigant pro tali ministerio pecuniam, sunt simoniaci. De notar o qui scribit ordinandos, dic secu/um communiis ter doc.& Pa. in. c.3. eo. ti. quod si est salinatus de publico,nihil potest accipere sine iunonia: si non est talariatus, aliquid potest accipere secundum quantitatem Ial oris non conliderata qualitate ordinum,ut scilicet plus exigat pro sacerdote, quam pro diacono,& plus pro diacono quam pro accolito,
di huiusmodi. Sic enim patet quod non pro labore, sed pro
ordine exigit,tunc est simonia ar. in .c. praeci me X. q.i . supra,ep iscopus. 9 Ix; Idem dic esse simoniam, exigere aliquid pro
892쪽
s I M O N I A. sigillo,nisi expensas caerae,& sigillationis, & clerico m ad hoc
deputatorum,intellige pro re spirituali, uel ecclesiastica iurisditione. In his tamen latis ualet stilus Romanae curiae, in qua taxata sunt omnia beneficia, qui si seruetur, ut a papa ordinatus est, non potest incurri simonia , quae ab ipso
33 Promittens nihil petere ab ordinatore,uel psentatore, usque
ad tot annos, ex quo ordinator tenetur tibi assignare poserionem post ordinationem, quae consideratis fructibus temporale quoddam est,simoniam committit,secundum Pa. in per tuas,eIul. . tit. qilia Pro spirituali remittit temporale. 34 Vala sacra, uelles benedi istae,sepultura,capella,ecclesia,& huiusinodi,secundunt Tho. iii; .seii. dist. xxv. possiliat uendi, noratione consecrationis, uel benedictionis, uel l piritualitatis, sed materialiter ut res sunt,uidelicet pro auro, uel pro panno, uel pro terra,vel marmore,& huiusmodi nec ratione spiritualitatis plus debent uendi,quam materia eorum ualeat, sicut si ante consecrationem, uel benedictionem uenderentur. supra β.ij. sic enim no datur nisi temporale pro teporali
3s Si clerici nolunt corpus sepelire,nili fiat pactum,& cautio de
redemptione eo rum quae ueniunt cum funere, est simonia, Per.c. quaesta. xiij. q. ij. Si autem saciunt pactum de redimendo lectuin, uel alia temporalia, dummodo no negetur sepultura,vel non immisceatur ius sepulturae est licitum, & post sepulturam,possunt compelli a clerico facere haeredes, quod promissum est,per. s.c.ad apostolicana,eod. ii quia haec sunt temporalia solum. 36 Si in ima ecclesia plura essent cimiteria, & parochianus plus uellet sepeliendo in uno quam in alio, citet simonia, uel si laxetur pro quanta pecunia quis ponatur in tal i cimiterio,secundum Host. Intellige quando hoc ced:t in utilitatem priuatam. secus si pro utilitate ecclesiae,ut pro fabricia, ct huiusmodi. Vide. c. audiuimus,&.c. sicut, eo. ti.
3τIn permutatione beneficiorum, lignitatum, uel praebendarum, quae fit pro aliquo terreno commodo utriusque, uel alterius,est simonia, secundum Tho. iiii .sen. dist.xxv. q. iij. Se
oas si pro aliquo spirituali ut quia potest luc comodius uacare diuinis, quam alibi Mummodo sat authoritate diocartani, quomodo autem fiat,& possit addi pecunia. ita pra, beneficium
893쪽
nescium. .lxx l .usque. lxxvi. De simonia in renuntiation sii t pra,renuntiatio. F. ij.beneficiUm. xxij.Usque. lxxvi. 38 Per nullam consuetudinem introduci potest,ut pro temporali detur spirituale,quia ius naturale , &idiuinuni praeiudiscat consuetudini,secundum Tho. secunda secundae,1 rabar. ii.seruandae tamen sunt piae consuetudines, ut detur pro stis
pendio,vel elemosina,ut supra dictum est: quoniam qui altari seruit,de altari uiuere debet. h3s Ius praecipiendi decimas,uel fructus,tiel oblationes ecclesiae, cum sit quoddam spirituale,uendi non potest sine simonia, quamuis uendi possint si uinis, uia corporales sunt, secunctum Pa. in .c.ne praela.ui. Q.Intellige a beneficiato quamdiu ipse uiuit,non a praelato, qui habet ius conserendi, ar in ciunico,ut eccle. benes.s .f.Dicit etiam Pa. in. c. si ne praela. utisse. quod obuentiones ecclesiae laico possunt locari, dummo-r. do ponat clericum loco sui pro colligendo,ne praesumptuose ad altare accedat ubi fiunt oblationes,ar.in. i.&.ii. De cta uel mo.& ad modicum tempus possunt uendi.c. s.ne prel ui. su.NO. quod quandoiloratio fructuum, uel ecclesiae est facta ultra tempus locantis nomine ecclesiae,& utiliter successor tenetur ad illam,de selu. Qi. Si autem ficta est nomine illius cuius est ecclesia,& non intendebat eam obligare , non tenetur successor,sed si conductor,uel emptor aliquid iam soluit secundum Hostien. successor tenetur habere ratum, si solutio in ecclesiae utilitatem uersa est. Et licet rector quandoque possit ecclesiam ultra tempus uitae suae locare, non tamen in Nnonicus praebendam suam,ut dicit Sil. uer. simonia. q.xiiii β.
4o Qui uillam uendit,& iuspatronatus , quod in ea habet, est
simoniacus secundum Pa. in.c. quaerellam,eo.tit. quia copulativa facit uenire copulatum principaliter, & non accessori non autem si dicat uendo uillam cum iure patronatus, & siet a intelligitur dictum Ioan.an. .cii. te iure pallii, in sexto. In conscientia autem recurrendum esset ad intentionem uedentis,si intendebat uendere iuspatronatus,cuius signum fuit, si plus uendidit propter hoc,est simonia. 43 Patronus autem accipiens aliquid quod precio existimari possit,pro praesentando, est simoniacus , secundum Pa.in.
ueniens,el. l. de restitu.spolia.
894쪽
42 Si duo conueniant simul cum pacto obligatorio,ut Plato dicat missam pro Socrate, S Socrates dicat misiam pro Plat ne,uel Plato dicat Socrati,bapti a me,& obligor me ad ba-puradum te,est simonia,secus si cessat in talibus pactio obligatoria.c.tila nobis,eoai.Cessante autem pacto potest spirituale,in aliud spirituale commutari,fecundum Pa. in.c. sculpturae,de uoto,dummodo omnia gratis fiant. 43 Dans pecuniam ne quis ordinetur,uel ecclesia non consecretur,est simoniacus .c. nemo,eo.ti . Idem dic de corrupente iudicem,uel testem in causa spirituali,in. l. c. tua nos. Pa.ibi, se cus in causa temporali. Similiter remittere debitum certum pro re spirituali,est simonia,secundum Pa. in. c. ueniens, M.t de testi. Remittere enim idem est,quod donare,ut in glo. st
ueniens:uel est dare qn debitu liquidii est, secundu Pa. ibide. o Accipere aliquid pro in uestitura ecclesiarum , simonia est:
mana,seu laxam bullarum,non est simonia, quia talia non soluuntur pro spiritualibus, sed pro sustentatione curiae, &ossicialium,& haec sunt ordinata de uoluntare papae. Secus in curiis episcoporum,& aliorum praelatorum habentiu unde uiuant, secundum decentiam sui status, quia tales laxae sunt simoniacae,ut pro absolutionibus, dispensationibus, &huiusmodi.c.ex multis.i. q.iii. secus si predicta accipiunt,quia non habent uictus decetiam, quia uidentur dari elemosinaliter pro sustentatione. 4ς Recipientes pecuniam , ut electioni, seu promotioni ad aliquam dignitatem,uel praelaturam consentiant, oniam incurrunt, Pa. in.c. de hoc. eo. ti.& tenentur restituere illi ecclesiae,de qua agebatur ut in. d. c.de hoc. Idem dic si recipiant, ut non eligant,uel electioni non consentiant, uel ne electionem impediant,ut supra dictu est. s.xxvii. H . n. spualia sunt. 46 Si canonicus dicat aliis .ut complaceant sibi de taIi, & postmodum complacebit illis de alio rec: piendo,est simonia,per quam pio. i. q. it. Idem si dicam,non insentiam , nisi de alio mihi consentias. Idem si promouendus in rectorem alicuius ecclesiae,paciscantur soluere collatori maiorem pesionem,secundum Pa. in .c.cu clerici,de pac. Similiter si propria authoritate obliget se ad pensione,& no tenet collatio secundu Pa. ibici quavis Io.an cotrariu teneat.s quod tenet talis collatio.
895쪽
s IMONI A. 7 4224' Potest clericus pacisci de uigilando aliquiari defunctum,
quia uendit laborem, non autem pacisti de dicendo psalterium,quia esset simonia , secundum Host. quia est res spiritualis. Et si maior crux non portetur nisi pro maiori pre-c1o, est signinn simoniae.c audivimus, eod. tit. Similiter cui taxatur pro quanta pecunia quis ponatur in tali sepulchro, in quo sunt plures, secundum Hosti en . supra.ύ. XXXVi. uendere emolumenta Oblationum presbyter potest fecundum Gul .ut supra.β.x ix. 43 Dare aliquid ex pacto pro aliqua benedictione, uel uirginum uel lamine, secuncium di. de pal. m. iiii. sen.& per. c. sicut ei. iii. de simao. est simonia. 49 Sanctitatem simulans, ut promoueatur, non est simonia-.cus,secundum Tho.secunda secudae, supradar. V.ad.idi. quia non dat aliquid, sed magis surripit humanam laudem. Peccat tamen mortaliter ex inordinato appetitu l,n debeti poenitere de hoc.c.mandatum, eo. Secus de eo, qui per adulatio- nem obtinet, secundum Ar. flocii. par.ti. iA . tui. . iiii. non tamen tenetur renuntiare, nisi secisset pactum, licet aliqui. contrarium teneant, uia hoc uidetur munus ab obsequio. O Pro inglesu monasterii, secundum Thom secunda se, cundae , supra, non licet aliquid exigere, uel recipere quasi praecium . capa. non satis , etiam praetextu consuetudinis, si, ine simonia.c. quoniam, eo. ti. tamen si monasterium sit te-inue,ita quod nota sussiciat ad tot personas nutriendas, gra . tis exhibendus est ingressus,& aliquid accipere pro uictu perisonae,quae recipitur,non est illicitum,non tame licet aliquid. ex pacto recipere pro ingressu. quam pio.iLq. i.Vnde secundum Pa. in. i.c. non satis, per uiam pactionis, uel conditiς- :
nis, nil debet exigi, sed per uiam protestationis simplicis Nam quando sit aliqua conuentio, qua significatur Quod spirituale datur pro temporali, simoniam ecclesia iudicat, etiam quod desit intentio. Quando ergo aliqua persona re eipienda est, licatur illi. Nos libenter recipimus te,sed si uis
uenire nobiscum,porta tecum tantum,uel tantum, Unde Ut
Mere ualeas Et sacilius possunt recipi illae, quae plus portant. Et quado dicut quod nihil debet recipi,etia praetextu paupertatis, lebet intelligi,quasi praeciu ingressus,qui est res spiritualis,uel ex pacto,quod iudicat eccles ra simoniacu C ii secti M.
896쪽
serandae,supra,dicit,quod quando laxatus est nummis nam nialium,quae possunt absque penuria sustentari, ita quod si plures reciFerentur monasterium grauaretur, licite iotest statui, quod supra talem numerum nulla recipiatur nisi qtue re leuamen grauedinis quod sequeretur asterret,puta, mille aureos,quoniam hoc non est pro ingressu,sed pro sustentatione exigere.
si Poena omnis simoniaci in recipiedo ordinem est, quod ipso iure est suspectus,secundum Pa.& Inno. in.Qtanta, . titu. &quo ad se,& quo ad alios, ita quod non Iotest diuina celebrare,nec alii Possunt sibi participare,& no quo ad ordinem tantum suspectum,sed etiam quo ad alios ordines licite susceptos,& consequenter est remotus ab administratione teporalium beneficiorum suorum,secundum ψ.in.c. reperiuntur. i. q. t. neque cum eo dispensari Potest, nisi per papam. gratia. i. q. i.siue sit occultus, siue manifestus, nec progest renuntiare beneficio,secudum Pa. in.c. tanta,&.c. per tuas, es .ii eo. post Inno. Si autem alius dedit pecuniam ipso ignorante,& post non consentiente,neque ratum habente,episcopus dispensabit,secundum Pa. in.c.de simoniace,eo. & est tantu ab illo ordine sic suscepto simoniace suspensus, ideo alios ordines potest exequi,ut beneficia retiner ad maiores tamen oro
dines promoueri non potest,nisi in hoc ordine sic suscepto dispensetur, quia alias uideretur per saltum promotus. a.d.C. i.& per totum, te cle.per sal. pro. Qui autem simoniace ordinauit,ipso facto est suspesus perpetuo ab ordinibus, secundum Pa. m. d. c. per tuas,tex. est iuncta glo.in.c.si quis a simo
sa Simoniacus in beneficio si est occultus,est suspensus quo ad te latum,secundunt Pa. in .d.c. per tuas,& quo ad alios suspe-dendus,ar. i. q. iii c. i.& si renuntiat beneficio sic acquisito, potest uti ordine suo post peractam poenitentiam, lecundum.
Si uero manifestus est,uel per sententiam, uel consessionem in iure factam,uel per facti euidentiam, quae nulla tergiuerinsione possit celari,tunc est suspesus etiam quo ad alios ipis iure. d. xiii β.uerum. Ideo etiam quod renuntiet beneficio, indiget dispensatione,licut quilibet notorius criminosus, in αλad temp. or. dispensare autem potest in hoc episcopus,
897쪽
dummodo non ille sit, cum quo coinmissit simoniam , ut not.i. q. v.c. praesentium. Intellige si simonia fuit commissa ipso sciente,quia si ipse ignoravit,quod parentes,uel amici eius secerunt,secus esset,'uia tunc tantum in beneficio sic esset iaspensus. Ut supra dietum est,secundum Pa. ubi supra.Et taliati sponte renunciat per episcopuin dispensiri poterit, ut habeat beneficium, etiam curatum in alia ecclesia, etiam cum executione otianum: sed ad illud beneficiu in quo suit com- milla simonia non potest,nisi per papam dispensiri, se undum Pa .in. λα de simoniace, eo. ti. Idem dicut esse iudicium de mediatoribus,quo ad suspensionem, S diu pensationem, per regulam, cetarium,de re. iv. li vii Si uero expectat sententiam condenatoriam,tunc non potest episcopus dispensare,ut habeat beneficiti in illa,nec in alia ecclesia quodcuque. 3 Episcopus potest diipesare citari simoniaco circa officia mortuorum,benedictiones nubentium, sepulturas Arisma, benedictiones uasorum, & in similibus,post peractam poenitentiam, secundum Host. quia haec non prohibentur,ar. in .c. ni per,de sen. ex. Nec obstat.c. erga. i. q. i. quia loquitur de simoniaco in dignitate Non quod iste poeme non ligant simonia- , cos mentales,ut dicit Sil. ibi. q. xiis . . iiii.& nomine mentalissimoniae,quo ad censuras,uenit non solum, quae in interiori actu consistit, sed etiam quae est sine pactione, & quae cum pacto est,sed non consumata ,secundum Cai. ibi,circa fine.s4 Ordinatus ab episeopo, quem audiuit simoniacum esse,potest in suscepto ordine ininistrare non tamen alios ordines recipere,nasi deponat conscientiam. c. per tuas, eo. & non debet quis facile credere,quod in alterius vergit infamiam , ut
ς Secunda poena si monaci est infamia,& depositio,quas incurrit si iudicialiter de hoc constiterit, ut in c. inquisitionis, de
x6 Tertia e excomunicatio, te qua uide .supra,excoicatio. lix. ix. quia ibi satis clare est dictu quo simoniaci in ordine,& beneficio,& in receptione ad religionem sunt exc5municati ideo non replico. Videant ibi cannones,quia melius scire uolui. ys De non reuelantibus simoniam factam in curia an sint eo communicati, dic quod non, quia leges ille Per non usum sunt abrogatae supra,excommunicatiOdix
898쪽
cadit aliqua restitutio,secundum Tho.supra,& m. in.c. fi. eo.& Io.an. ibi indistincte tenent,quamuis aliqui dicant, quod in ea quae est de iure diuino teneatur quis ad restitutionem sed non Probant essiciaci ratione. Sed cum debet fieri restitutio, citi ut fienda, supra, restitutio xvii. Vide ibi di se
sy Datum pro habendo ordine ad titulum alicui ecclesim , uel beneficii,dabitur illi ecclesiae,uel beneficio. Si autem non ad titulum, labitur ecclesiae cathedrali.In aliis detur ecclesiae, in cuius iniuriam commissa est simonia:ita tamen,ut qui dedit simoniace,commodum non reportet, quod si omnes de ecclesia deliquerint, debent criminosi expelli, di pecunia dari ecclesiae,quod si non expellatur,detur fisco Papae, qui in pias causas distribuat, secundum Host. nam turpia lucra a fisco
extorquentur.l.fistus.gde iuri fis Si uero data est monaste rio,dic iuxta capitulo ueniens,eo.& capitulo quoniam,& se, eundum n. in capitulo de hoc , m. vide & Sil. ibi circa finem.
eo Ex praedictis habet, quod nullus tenetur ad resignatio. nem beneficii simoniace accepti , quando pactio nulla praecessit, licet in mente hoc intenderet quis , ideo serui tores praelatorum , & obsequentes eis in obsequiis, etiam turpibus , dummodo non secerint pactum, licet pro huiusmodi obsequiis intenderent coniequi beneficium, non tenentur resignare, &isic ex dictis , casus infinitos solues. Si quis det pecuniam papae pro beneficior, non tenetur renuntiare beneficio , licet sit simonia, quia in hoc uide, tur papa dispensare , secundum ueriorem opinionem. Sil. ibi circa finem.
1 C Imulatio mendacium est,quo quis factis, uel signis exte- rioribus, aliud quam in mente habeat ostendit , ideo semper peccatum est, ueniale quidem , quando iocosum ,
uel ossiciosum est: mortale autem quando perniciosum, si- . cui de mendacio dictum est. Nihil enim resere mentiri uerbo , uel facto , cum utrunque ueritati opponatur. Simuin
latio autem secundum quam , aliquid fingitur ad aliquid
899쪽
sOCIETAS 4r4sgnificandum, sicut Christus finxit se Iongius ire , peccatum non est, quia mendacium non est, sed ueritatis figuria , Tho. secunda secundae, quaestione tertia, articulo secundo,ad primum. a Simulare ad occultandum precatum proprium , quando illud consteri non est necesse, peccatum non est,sed lauda bi. te,ne alii stiindalirentur,supra,fictio. .iii.
3 Portans habitum religiosi . uel clerici, & non ut religiosus, uel clericus non est simulator , uel hypocrita , nisi assiimat illum habitum ad se ostendendum iustum, cuia de hypocrita dicitur' i Omnia faciunt , ut appareant nominibus.
Simulatio,secundum Tho.supra,ar.iii. opponitur directe ueritati,indirecte autem omni uirtuti. .sOCIETAS.
Q Ocietas plurium personarum in mercantia , uel artifi- ciis , aut in animalibus, multis modis sit, ut dicetur ,& redditur illicita duplici uia. Prima , si capitale unius stet sub lucro , &: non sub damno : hoc enim iniquum est . Ut si titius ponat. C. dum . si perdantur , uult quod omnino sibi restituantur. Secunda, est si lucrum , aut damnum lino respondeat proportionabiliter sociis, unicuique pro rata sua : tunc enim esset iniquitas ini,quia inaequalitates esset Iustitiae.ad hoc facit glo.inae. plerique.xiiii.quaest.iii. Epro se l. si non fuerint. la Aduertendum est, quod in huiusmodi societatibus, dum unus ponit pecuniam , & alius industriam, & laborem , seu Operam,de natura huiusmodi societatis est,quod ponens pecuniam substat duplici periculo,scilicet perditionis pecuniae,
di usus negotii. Ponens uero operas substat tantum uni,scilicet periculo perditionis operarum, & industriae, & quia hoc est de natura huius contractus,licet periculum non sit aequade,tamen est licitus contractus.Concor. i.uer. cietas.
3 Aduerte etiam , quod euentus societatis tribus modis contingere potest, quia quandoque in fine inuenitur tantum caspitale sine lucro,qua loque damnum capitalis in toto, uel in Parie,quandoque capitale cum lucro. Si est danum capitalis,
900쪽
MN SOCIETAS.pecuniae. Si capitale in totum, uel in partem remansit, erit domini,& qui posuit operam perdet. Si autem ultra capitale est lucrum,capitale integrum restituetur domino, & lucruaequis diuidetur portionibus ,si tamen capitale, & industria aequivaleam: quod uar prudens,& praticus in huiusmodi co- sideratis omiamus arbitrabitur. 4 De animalium uero societatibus,credo standum esse consuetudini locorum ubi tractantur,nec certam regulam dari posisse. Sequenda est igitur consuetudo,nisi de manifesta iniustitia in ipsis societatibus constaret, quando scilicet una parsualde,& clare grauaretur plus quam alia, pro regula ergo potest este aequalitas iustitiae ad arbitrium proborum hominuin huiusmodi negotiis praticorum. Scribi autem casuum multiplicitas nequaquam potest. Vide tamen insa. .decimo
ς Si pro communi regula,quὀd in societatibus in quibus non est usura,nec iniustitia,non est peccatum. Usura esse non potest,quoniam id, luod ponitur stat periculo ponentis, quia
tunc ibi non est mutuum mon est etiam iniustitia, quando lina pars non plus grauatur quam altera, arbitrio bonorum hominum,& in hac arte pruilentium. 6 Societas in qua quis ponit pecuniam,alter operam, uel uterque ponit operam,di pecuniam aequaliter, uel unus ponit pecuniam,& operam,alter operam latum, uel unus pecuniam,
di operam,alter tantum pecuniam,est licita , dummodo primo,talis negotiatio,vel ars,non sit aliqua lege prohibita. S cun do,quod periculum pecuniae stet penes deponetem.Te trim,quod seruetur aequitas proportionabiliter, ita quod qui plus posuit de pecunia, uel labore,plus lucretur. Deponens Pecuniam apud mei calorem cum intentione, uel pacto , ut 1 aluo capitali aliquid lucretur,est usurarius, quia hic est nam
xiculum cui stibstat pecunia,quia lucrum non speratur ratio ne periculi mutui: ex quo non licet lucrum percipere , etiam si periculum interueniat it patet expresse in .c.nauiganti, de usu. Nec excusat,quod depositarius multum lucretur,quia lucrum est propter industriam eius. Si autem primo fiat co
ιxactus . quod periculum pecuniae stet apud deponentem, postmodum depositarius assecuret deponentem de capitalis