장음표시 사용
171쪽
Non tertia r si enim pro Brma indicativa, Rapti , utaris imperati va hac Baptiqetur servus Christit item si cum Latinis adiluta verba uir pes in forma Poenitentiae, vel deprecativa cum Graecis, nihil periclita bitur integritas Sacramentit quia utrobique idem est quoad subliantiam
Longe alitcr cedet res , si variatio fiat quoad voces 8e significatio
nem simul r unde S. Thomas ibid. art. S. Mutatio quoc tollit sensum, tollirrationem Sacramenti. Hinc si quis in consecratione Eucharistiae dicat, Meest cor, vel caput mεum; in Poenitentia. Abitio m a peccans; i iti Baptismate, Mundo te ab . origimite peccato , nihil conficietur ; quia mutabitur principalis Hrmarum significatio. cor enim vel caput non idem significat ac corpus. Abluo a peccatis, non exprimit modum absolutionis,
seu sententiam judicialem, quae a Ministro proferri debet. Mundo ab originali noxa, non exhibet modum ablutionis; mundari enim quis po- teli, nec mundari per ablutionem. Adde quod baptismalis lotio non Originale dumtaxat peccatum dimittat, sed S aliae quaecumque, ut pa-
Ceterum se hie caveri de et voces qua synonymae videntur, plerumque alias ab aliis discrepare essentialitere unde nec valet Baptisma da tum in nomine Trinitatis, nec valet juxta S. Thomam 3. P. q. 66. art. s. naVenturam in dist. 3. q. a. Antonin. I. p. tit. q. cap. I a. 9 3. si detur in nomine Genitoris, Goui ι γ ab utroque p o edentis ; quidquid vel du-hitet Paludanus, vel, reclament alii quidam. Ratio est , quia licet geni ror, genitus, ab utroque proceden , dent intest gere pcrsonas ditiinas, tamen
non ligni sic ut eas p. in pali er, scii cet ut mr so sub neuter. , sed forum actus
notionales earum ἰ ct praeterea prsi me non constituuntur μν adius nutionos,lui significantur nomine Genitorii oe Geniti; sed per relationem Putrix, ct Hii, &c. Ita Mir ibid. Silvius hie, & nos rursus ubi de Baptismo .lQuarto mutatur Hrma transpositione verborum , quae curu sensum aufert, Sacramentum tollit, alias non . Unde valet Baptismus sub hac datus Q a, In nomine Patris, Ne haptiro te. Valet &, iuxta S. Bona Ventur in sub illa ; Baptio te in nomine Filii, o Patris, &c. nisi, ait S. Doctor, Minister in krma exprimere intendat errorem suum, puta quo credat Filium esse principium Patris, qua etiam de causa Baptisma collatum a Sacerdote, qui ut processionem Spiritus sancti a Filio negaret, his uteretur verbis r Buptico te in nomine Patris, o Spiritus functio Filii ai mpitis reficitur. Confer cri ae d xi p.rs . Valeret 'haec Eucharilitat coniectatio, Hoc est meum Ccrpus, Hic εβ Sanguinis mei calix , non .ista G Meum vi bue Corpus , Meus est hie Sanguis;
quia prima dicendi ratio sensum servat, secunda nequaquam; qui enim clicit, Muti est hoc Corpus, indicat tantum corpus Chri iti esse corpus Christi, scii ad Clitium lγertinere; qui Vcro dicit, He ei Corpus meum,
indicat id quod nondum est corpus Christi, fieri corpus Clitisti , unde
vox hoc, conssise indicat aliquid quod ex pane cfficitur corinis. . . Ob parem debiti sensus subvertionem non valeret haec in Baptismosormula, Ego Patrisbapti ae in nomine Filii; tuin quia Patris, idem esse videtur, ac Ego qui sum Patris; tum quia illud in nomme , ita ad solum Filium & spiritum sanetum refertur , ut non videatur referri
172쪽
AP. II. DE CAUS IS SACRAMENTOR v M. Is 72d Patrem , quasi Baptismus in Patris nomine non conterretur, quod
haereticum est. Quinto mutatur forma per corruptionem terminorum ex quibus ea
fieri debet. Si tanta sit corruptio ut verborum sensum destruat, cadet S Cramentum ; ut si quis dicat, Raptiro te in nomine Matris, &c. Si autem com ruptio, etsi gravis relative ad primaevam virtutem impositionis, seu ad vim quam termini primitus habent, non noceat significationi, quam iudem habent ex accommodatione usus, non desinet Sacramentum perfici, ut patet de Baptismo, in nomine Patria, & Filia,&c. collato , de quo superius. Tria hic notanda , I. corruptionem dictionis multo plus nocere si fiat in principio, quam in: fine i nam in principio facta mutat significationem , ut si dicatur . Matris pro Parris r in fine vero, non nocet
sensui, sed elegantiae, seu scito declinandi vel conjugandi modo, ut filaco Panis, dicatur Patri. Potest tamen tanta esse corruptio in fine, tam modica in principio, ni prima sensum perimat, secunda minime. Ut si quis pro absolvo, dicat es o a. longe magis suspectam este debere corruptionem quae fiat de industria, quam que ex inscitia, lapsuve vel impedimento linguae r Pr fecto enim qui voluntarie verba insigniter corrumpit, satis indicat se non habere intentionem faciendi quod facit Ecclesia, nisi contrarium aliunde constet, quod dissicile est. 3. etsi maxima in cuiuscumque Sacramenti consectione adhiberi de ad diligentia, maiori tamen opus esse ubi de iis agitur, quae repeti & iterari non possunt. Ubicumque vero dubium erit, rationabile scilicet, actSacramentum rite confectum sit,. iterandum erit sub conditione. Addit ex Soto Satrus L. r. c. . a. s. nu. 6. minus iis Eucharistia & Poenitentia requiri dubium, ut haec iterari queant; de quo Iudicent alii. Sexto mutari potest Hrmae sensus per interruptionem, qua tollatur moralis continuitas actus, fic intercipiatur intentio Ministri. Unde si quis
Post prolata haec verba, Ego te baptiro in nomine patris, ad alia se convertat tandiu ut posteriora verba cum prioribus moraliter connecti non censeantur, Sacramentum emciet tanto incertius , quanto fuerit prolixior mora. Secus, si tussiat, sternutet, silentium imperet, aut dicat,
Frigidior est haec aqua. Idem est si quis prolatis iis vocibus , me est,
sternutet, vel paulisper mente divagetur, statimque prosequatur, Coipus meum. Secus si tussiat per semiquadrantem; quia tanta interruptio partes moraliter seiungere videretur. Atque id, ait Henno , perpendere debent. qui tam morose simul & taediose consecrationis verba prolarunt, ut prima cum subsequentibus nullam habere videantur eonnexionem . Si enim hic a pluribus peceatur praecipitatione uimiae . non raro'
peccatur di intoleranda tarditate. ' .
Ex dictis colliges solutionem quaestionis apud veteres Theologos agitata, an scilicet qui certis verbis certam proprio nutu imponeret significationem . quae iisdein nec ex impositione , nec ex usu compererer,. valide conficeret Sacramentum . Pars enim negans de ceteris praeter Matrimonium Sacramentis tenenda est; quia Christus non quoscumque sonos, sed usuales Sacramentorum formam esse voluitis & aliunde pessime
consutiun estet stu dignitati, seu certitudini Sacramentorum ,, si quis
173쪽
118 τRACT. DE SACRAMENUIS IN GENERE. arbitrarium sibi pro iis conficiendis Dictionarium confingere posset
Aliud est de Matrimonio, quod si solo partium consensu perficitur, quia slibet characteribus, de quibus inter partes convenerit, perfici poterit, modo ii & Parocho & testibus fuerint reserati. CONCLUs Io II. Qui materiam aut Ermam Sacramenti cujuslibet substantialiter immutat, lettaliter delinquit e qui vero accidentaliter,
peccat aliquando mortaliter, aliquando non . Prob. r. Pars r mortifere delinquit, qui gravem Sacramento injuriam,di grave suscipienti damnum inseri r atqui utrumque facit, qui substantialiter sermam aut materiam immutat. Est enim utraque necessaria
necessitate Sacramenti; ergo. Hinc illud S. Basilii Lib. de Spiritu sa
cto, c. I 2. uidquam addere auι detrahere Sacramentis, plane est ab aetemna vita excidere, &c. fIdem iisdem de causis dicendum, si quis citra necessitatein ' conficiat Sacramentum in materia aut forma dubia, vel selum probabili. Is siquidem de religionem violat ob illatam rei sacrae injuriam; & charitatem proximo debitam; & ipsa justitiam, si vel ex ossicio Sacramenta admianistrare teneatur, vel in eorum administrationem dolose se ingerat. Ceterum utraque haec responsio procedit de iis, qui ex industria, aut negligentia gravi, praefata substantialia invertunt. Si enim res fiat ex negligentia levi, puta ex repentino casu , vel non erit peccatum, Vel leve erit. Etsi autem facile excusatur Iaicus, qui in necessitate baptirans, Drmam, cujus oblitus est, pervertiti raro tamen eadem de causa excusantur obitetrices, quae cum similes in casus saepe incidant, tenentur ex ossicio formam Baptismi callere, ut cum aliis docet S. Antoninus Prob. a. pars, quia fieri potest ut mutatio accidentalis , attenta consuetudine, Ecclesia praecepto, Sacramenti dignitate. circumstantiarum natura, &c. gravem quandoque, quandoque levem deordinationem importet .
Etsi autem docet Satrus ibid. art. 8. raro hic mortaliter Peccari, quia quae Sacramento fit iniuria, levis est & in re levi ; vix tamen a gravi excusari putem Ministrum, qui hisce mutationibus assuefieret; tum quia quaevis species habitus indicaret contemptum; tum quia inde facile crearetur scandalum adstantibiis ; tum quia haec forma in individuo, etsi non est de necessitate Sacramenti, est de necessitate mecepti Ecclesiastici; & istud quidem haud levibus de causis impositum est, nimirum adservandam uni Brmitatem in exteriori cultu, ad coercendam nimiam n vos ritus inducendi pruriginem, ad consulendum Sacramentoriam integritati, quae substantialiter violaretur, dum etiam leviter violari aestimaretur is Merito igitur Tridentina Synodus Sess. 7. Can. 13. quascumque huJuS generis innovationes his coercuit verbis: Si quis dixerit rere os o approbatos Ecclesiis Catholica ritus in solemni Sacramentorum adminiuratione adbiberi onsuetos, aut contemni, aut sine peccato pro Ibito omitti, avι in novos alios per quoscumque Ecasiarum Pamres mutari pise, anathema sit. Si quaedam mutationis accidentalis, quae a gravi peccato non vacet, exempla postules, haec dabit Mirus ibid. Peccat lethaliter T. Graecus in aetymo, Latinus in fermentato pane consecrans . a. qui parum aquae
non immiscet consecrando vino; 3. qui vel gallice pronuntiat cons
174쪽
crationis Hrmam, vel haec omittit verba, nodi ρο sterni Testamenti. Leviter vero, seclusis scandalo & contemptu peccaret, qui voculam enma consectatione, Ego a serma Baptismi, tu nomine Patris, ab absoluti ne tolleret; aut pro bapti Io, adhiberet verbum abluo.
An forma Sacramentorum sat consectatoria.
VErba quae in conficiendis Sacramentis adhibentur, possunt esse vel
promissoria, vel concionatoria seu instructiva, vel demum cons cratoria. Verba promissoria ea sunt quae vel divinas quas Deus secie
promissiones in animum revocant, vel easdem expresse continent: qua Ita possunt haec esse : Qui manducat meam tarnem, vetuet in aetemum. Verba concionalia sunt ea quae alta & intelligibili voce prolata excitant fidem suscipientis& audientium, aut saltem excitare possunt. Verba dein mum consecratoria , quae etiam dicuntur verba benedictionis , sunt ea Er quae materia Sacramenti benedicitur, consecratur, sicque ab usu prono & vulgari ad sacrum & religiosum traducitur ; fitque idonea ad producendum effectum, quem Christus ab ipsa produci voluit.
Iam quaeritur, non utrum Sacramentorum verba dici possint concio. natoria, promi ria , vel consecratoria r esset enim haec ae re minusquam de vocabulo controversia , quae , si tua Sacramentis conservetur
operatio & emcacia , levis est momenti r sed utrum deficiente verbo promissorio vel concionali deficiat aliquid, unde Sacramentum vel i valide, vel saltem illegitime administretur. Concionem non ad Sacramenti substantiam , sed ad legitimam ejus
celebrationem requiri docent nunc communiter PseudoreHrmati & Protestantes ; sic Amesius Tom. 3. Bellarmini enervati, c. 2. pag. mihi I S. Concio, inquit, nsn requiritur nisi ad bene esse Sacramenti r sed tamen in hum ad quod eonti ala, idest instru tionis, de natura Sacramenti, requiritur adessentiam ejus rite celebraudam . Sic & Danaeus in cap. I9. Lib. I. Bellar mini de Sacram. Controversia 3. Exp icatio promissionis Dei , inquit, ad Sucramenti legitimam admin strationem requiritur , uti ad illius participationem vera fides e neutra tamen ut pars essentialis Sacramenti. Verum non immerito animadvertunt Catholici Doctores , hanc Novatorum loquelam laci plenam esse, nisi plena sit contradictionis. Scilicet enim apud eos ratum est, hominem sola fide iustificari, non qui. dem intrinsece, sed quatenus percipit & adaptat sibi iustitiam Christi, alia sua peccata teguntur, nee jam imputantur: sed qui nonnisi per fidem justificatur, necessario indiget concione & doctrina qua fides illa excitetur; ergo sublata hac concione nihil supererit quod vere consecratorium & sacramentale dici possit ; ae proinde concio non solum requiretur ad bene esse Sacramenti sed N ad substantiam ipsius. Hinc Cauvinus in cap. s. Epist. ad Ephes de hac differens concione , quam ibi
vocat explicationem mysterii, ait: Sola haec facit ut in rἰ-m clementum . incipiat esse Sacramentum. Sit jam CONCLus Io - Nulla in verbis Sacramentorum requiritur concio; Goindcque verba Sacramentorum vere sunt consecratoria. Prob. I.
175쪽
Prob. r. si qua in verbis sacramentalibus requiratur concio,iveI adessentiam Sacramenti, velut Sacramentum rite & debite administretur ratqui neutrum dici potest. Non r. si enim ad essentiam & validitatem Sacramenti necessaria foret concio, invalida essent Ecclesiae Romanae Sacramenta; ut pote quae ibi sine concione praevia adiri iniitrentur at uitamen invalida non sunt; tum quia valere pontificiorum Baptisma diserte tradit Calvinus Lib. 4. Institi c. I s. s. I 6. tum quia idipsum propria sua agendi ratione docuit, cum in Ecclesia Romana baptizatus, nun- Iam novo tingi Baptismate curaverit; tum quia idem passim astruunt octissimi quique Novatorum, ut ex citatis Danai& Amesii testimoniis constat. Non a. rite enim& debite consertur Baptismus a solo Ministro infanti vel amenti soli: atqui tamen nulla hic habetur aut haberi potest concio: cum hanc nec ad se ipsum Minister, nec ad infantem aut fatuum, utpote eius incapaces, habere possit. Quod enim Lutherani finiaxere, infantes tunc temporis concionem percipere, merum est oppressi Novatoris delirium, quod a deliro solo confutari possit. Prob. 2. si ad legitimam Sacramentorum collationem praevia conciois ne opus esset, huius dubio procul meminissent Scriptura , Patres vel Concilia r atqui in hisce monumentis nullum extat concionis vestigium rimo Apostolus conesonandi & baptizandi officia , veluti distincta duo exhibet, caeri ait L Cor. I. II. Non mi ι me Cbristus bapti ara, sed eυ oletare; ergo. Probat 3. docti Q T rned, quia semper admissum est Baptisma colis Iatum ab haereticis, qui integram ejus formam servabant, ut patet ex
his Augustini verbis Lib. 3. de Bapt. c. I 6. Si Evangelicis verbis in nomine Patris, cr Filii oe Spiritus sancti, Marcion Baptismum consec abat, integrum erat Sacramentum, quamvis Has fides sub eisdem verbis aliud opinantis quam cuibotica veritas docet, non esse integra i atqui tamen vel Marcion , aliique haeretici non concionabantur, vel plenam erroris concionem habebant; e go aut dicendum est concionem praeviam non requiri ad essentiam Sacramenti, aut agnoscendum concionem impietatis plenam, fuisse essentialem partem Sacramenti, quod christianae aures ferre non possunt. Haec probatio ut valeat, supponendum, quod verum est, exigere Pseu.dore formatorum systema, ut, velint, nolint, verba Sacramentorum in
concione fidei excitativa reponant talioqui enim facile responderent valuisse quidem haereticorum Baptisma, feci haud rite luisse administratum. Prob. 4. Verbum consecratorium est illud quod applicatum materiae eamde in ita facit e communi sacram, ut statim per se effectum suum parere nata siti atqui tale est verbum sacramentale . Prob. min. exprimaevis Ecclesiae Doctoribus . S. Irenaeus Lib. I. c. a. Quando, inquit, missur calix o fructus panis percipis verbum Dei , D Euchari ita corporis ersanguinis Christi. S. Ambrosio Lib. q. de Sacram. c. q. ubi accessit consecra-ιio, de pane sit caro Christi. S. Augustinus Lib. 6. de Bapt. cap. 2s. Deus adest Evangelicis verbis suis, sine quibus Baptismus consecrari non pini; ct ipsemctificat Saeramentum suum , vι homini . e valeat ad salutεm sive nunc,
sive in polierum si Minister & recipiens sint actu male dispositi, secundum id S. Doctoris ibid. Lib. 3. cap. Io. Baptismus Christi verbis Evangelicis consecratus, per adulteroi ct in adμlteris Ianctus es ; quamvis
176쪽
Cis illi sint impudici ρο immundi adde, &sapius incapaces habendae concionis quae fidem & pietatem excitet) quia Sacramento sua divina linurassistit. Unde sic. Illud verbum materiam e profana facit sacram , Scad producendos sitos essectus habilem , quo polito panis fit corpus &caro Christi; aqua vero ad salutem saltem suo tempore habendam v let, etiamsi tunc nee Ministri nec suscipientis fides excitetur, imo ute que tunc sit pessime dispositus , puta adulter & impudicus i atqui excitatis Patribus, quibus congruunt ceteri, posito verbo panis communis fit caro Christi, &c. ergo.' Prob. s. Idem sit de ceteris Sacramentis iudicium ae de Baptismate; laoc enim a ceteris penes naturam sormae differre probari nequit: atqui Baptismi Hrma vere est consecratoria, non concionalis. Nam Baptisini forma in his consistit verbis, Ego te M leto in nomine, &c. atqui verba haec non fiunt concionalia, ut per se patet; aut si concionalia sint, desinant Novatores in Ecclesiam Romanam invehi . quasi quae sine concionali verbo Sacramenta administret; ergo. Obsic. I. Sacramenta juxta eam Brmam conserri debent, quam praescripsit Christus t atqui praescripsit Christus uti sacramenta per doctrinam . una cum verbis consecratoriis conserrentur . Ite , ait Salvator, Matth. ael. Docete omnes gentes, baptizantes eos, Ece. hinc Apostoli neminem nisi prius decenter instridum baptizarun Hine de Hieronymusaexponens illud Ephes. s. Mundans eam Ioacro aqua in verbo vita, Per Uerb- vita .doctrinam intelligit; ergo.
Resp. ad I. neg. min. praecepit quidem Christus ni non baptietarentur Gentiles, nisi prius Christianam legem edocti:& hoe fecit semper 1emperque faciet Ecclesia Romana, longe melius quam Calviniana, quae misi blasphemias quibus turget, docere nequit, puta quod Deus auctorsi peccati, quod justus in sanctitari quocumque opere sivi peccet, &c At non praecepit idem Christus ut in ipsa Sacramenti actione necessario praemitteretur concio doctrinalis ἰ imo contrarium prae pit, cuin voluerit baptizari infantes , qui aliquando quidem doceri poterunt , si xivant, sed actu doceri non possunt. Nec nocet Hieronymus, quia lavacrum non sumit litteraliter pro B ptismo, sed tropologice pro purgatione qualibet ad quam dissonitur homo per doctrinam. Quod autem verba haec in sensu mystico exponat S. Doctor, monet ipse jam ab initio his verbis: Quia per tropologiam
viros, animas, uxores o corpora dixeramus , dcc. Ceterum si verbum concionale sit verbum vitae , a sortiori verbum consecratorium erit Ver-ihum vitae; cum concio solum excitative concurrat ad vitam , conse
cratio vero ad eam concurrat essective, ratione virtutis sibi a Christo
Obiic. a. S. Ambrosius Lib. de Mysteriis, seu de initiandis, cap. 3.
n. I . sic loquiturr Aqua fine praedicatione Dominica Crucis ad nullos usus futura salutis est r cum vero salutaris fuerit Crueis mysterio consecrata , tunc ad usum spirit lis laυacri. ' temperatur. Sicut ergo in illum fontem Moses misit lignum; ita ct in hunc fontem Sacerdos praedicationem Dominica Crucis mit-
sit , ct aqua fit dulcis ad gratiam . Unde sie r Quod sine praedicatiora ad nullos salutis usus inseruit , sine pra dicatione male admini- Toarneb τωρὶ. Mota Tom. IV. L stra-
177쪽
r 61 πRA T. DE SACRAMENrIS IN GENERE.
stratur : atqui ex s. Ambrosio aqua baptisinalis ad nullos salutis usus laservit, sine praedicatione cruciS; crgo. Resp. dist. min. aqua baptismalis ad nihil in servit sine Crucis praedicatione, quae fiat opere & consecratione , C. sine predicatione , quae fiat verbo & concione , N. itaque Criacis praedicatio dupliciter fieri potest, nimirum verbo & opere, eoque multiplici. Crux p icatur verbo, cum populus mysterium de efficaciam Crucis edocetur; sic eam predicabat Gentium Apostolus . cum Christum & hunc Crucifixum ut Dei virtutem & sapientiam annuntiabat. Crux nraedicatur opere & facto, cum efficitur aliquid quo 1 vela Cruce vim tuam trahit, vel ejus dignitatem commendat: sic Crucis maiestatem praedicant vel ipsi Imperat res, cum signo ejus dia' emata sua fastigiant; sic Sc virtutem Crucis praedicant Ecclesiae Ministri , cum certos faciunt ritus, qui vel Crucis memoriam revocant, vel efficaciam suam trahunt a Cruce. Iam vero Λmbrosium non loqui nisi de mi remo hoc praedicationis genere hinc liquet, quod Juxta eum Praedicatio Crucis, quae fit in Bapti l mo, mitratur in fontem quo abluimur, sicut lignum a Moise missum est in aquas Maran; neque enim praedicatio concionatoria in aquam mittitur, sed dirigitur ad astantes. Hinc ne quid oriatur scrupuli , pergit sibi interpres Ambrosius r Ea, de qua loquor , praedicatio est inuscatio S. Trinitatis, nam haec ut applicatur Baptismo, crucis sicacitatem commendas, ct inlati praesensem facit effutum ejus applicando. obiic. 3. S. Augustinus Tract. 8 o. in Joan. num. 3. post relata haec Christi verba i Iam vos mundi estis propter verbum quod locutus fum vobis, sic interrogate Quare non ait, 'funal estis propter Baptismum , quo loti estis, sed ait, Propter vertam quod locutus sum vobis; nis quia cy in aqua verbum misndat Detrabe verbum, o quid est aqua, nicti aqua λ Accedit verbum ad elementum, etiam ipsum tax quam Uisibile verbum. Nam ct Me utique di- rarat, quando pedes discipulorum Iro te qui lotus est. non indiget nisi ut pe- es ut ei; sed et mundos totus . vide ista tanta virtus aqua, ut corpus tangat cor abluas, nisi faciente et eris ; non quia dicitur, sed quia creditur. Num o in imo verba, atrud est fonus transiens, alud virtus manens. Hos es
virbum fidei quod praedicamus , aiι APULIus p quia si confessus fueris in ore
tuo, quia Dininus est Iesus, ct credidi ris in corde tuo, quia Deus illum suscitavit a murtuis sal in eris , &c. Unde sic in tarma r Uerbum de quo loquitur S. Auguli inus est verbum Lacramentaleo est enim verbum quo accedente ad elementum, fit Sacramentum , ita ut per ipsum abluatur cor, dum tangitur corpus r atqui verbum de quo loquitur idem Augu- sinus, est vere verbum concionale . Prob. min. verbum quod Apostolos mundaverat, quodque Paulus Draedicabat, est verbum concionale r atqui
verbum de quo loquitur Augustinus, idipsum est quod mundaverat Ap solos, & ouod Paulus praedicabat; ergo. Resp. dist. maj. verbum de quo loquitur Augustinus, verbum, inquam,
aliquod, est sacramentale, C. verbum omne , N. itaque inens Augusti. ni est ut probet, hominem quocumque modo mundetur sive in Sacramento , sive extra Sacramentum , semper mundari per verbum Dei. Hinc non omnes textus quibus utitur , verbum sacramentale indicant,
sed alii verbum quod a Christo & Paulo praedicatum erat, & quod solum
178쪽
concionale est; alii verbum quo ad elementum accedente, fit Sacramen tum; & hoc vel ipsi Calviniani pro mere consecratorio habere debent: si enim illud habeant pro concionali, necessum est ut fateantur sublata concione tolli Sacramentum , prout sublato verbo Sacramentum tolli, meramque aquam remanere docet Augustinus i atqui tamen saltem hodie negant OIviniani Sacramentum tolli, cum tollitur concio cum, ut s Pra vidimus, eam solum ad melius esse necessariam credant; ergo. Inae Saltem verbum , quo accedente ad elementum fit Sacramen xum , Pro sacramentali haberi debete atqui verbum , quo ad elementum accedente fit sacramentum , est concionale ex Augustino. Ve hum enim quod operatur , non quia dicitur , sed quia creditur , ac proin annuntiatur, est concionale r atqui ex Augustino, verbum quo ad et mentum accedente fit Sacramentum, operatur, non quia dicitur, sed quia
Resp. ad r. neg. min. ad a. dist. min. verbum operatur non quia dicitur, idest non propter sonum pure materialem, qui solo sensu percipitur, sed propter virtutem sibi inditam, qua sola fide percipi potest. vel propter ipsius Ecclesiae fidem, quae per verbum illud justificationei
conserri credit, Q verbum operatur, non quia dicitur, sed quia creditur, quasi ad ejus operationem requiratur concio fidei excitativa, vel ipsa fides semper, N. Itaque in ipso Sacramentorum verbo , aliud est fi nus transiens, aliud sensus manens , prout contexte Ioquitur ibidem Augustinus. Sonus transiens per se nihiI operatur ad salutem , unde Iudaeus qui ante Christum forte abluisset infantem eo ritu quo nunc in Ecclesia Catholica tingitur, haud eum ab originali noxa mundasset ; imo neque nunc quisquis juxta usitatum Ecclasiae morem baptizaret, sancti quid operaretur, ut ex iis constat, quae diximus ubi de intentione Ministri ergo ut verbum operetur, necessum est ut aliquid sub materiali
sono latitet: illud autem quod est ipsa vis signis visibilibus indita, non percipitur sensu, sed creditur fide; imo& credi necessario debet, si non semper a Ministro aut suscipiente, saltem ab Ecclesia ratioqui enim nulla posset. esse intentio faciendi id quod Ecclesia facit, & quod institute Christus. Unde si per impossibile non erederet Ecclesia sermam Sacra- Η - menti esse ex divina virtute justificativam, infidelis etiam intendens cere quod lacit Ecclesia, non baptietaret desectu intentionis. Ex quibus
patet verba Sacramentorum debere quidem credi, non tamen in Sacra mento necessario per concionem exponi. Et vero si exponi deberent,
utique vere Sc sincere, ac minde & a Ministro fideli, te relative ad subjectum hujus expositionis suscipiendae capax t atqui neutrum requirutur ex Augustino. Non I. ut patet ex universis Augustini operibus eo tra Donatistas. Non a. ut ipse ibid. tradit S. Doctor his verbis r
verbum fidei tantam Valet in Ecclesia Dei, ut mundeι infantem, quamvir nondum valentem corde credere ad justitiam, re ore confiteri ad Dialem.
Inst. Id quod est verbum fidei, necessario credi debet: atqui ex te tu statim citato, forma Sacramentorum est verbum fideis ergo. Resp. dist. mai. credi debet ab Ecclesia, C. a suscipiente vel ministrante Baptismum, subd. credi debet consequenter ad instructionem quae fiat
in ipso Sacramento, N. ad instructionem pravum, subd. cres debet
179쪽
16 πRACT. DE SACRAMENTIS IN GENERE.nt totus recipiatur effectus Sacramenti, si de adultis sermo sit , C. ue Sacramentum suscipiatur valide, N. Inst.2. Sic pergit Augustinus: Totum Me, idest tota infantis mundatio μι per Verbum de qao Dominus ait, Iam vos mandi estis propter Verbum qMaloeutus sum υobis: atqui verbum quod locutus erat Apostolis Christus, erat verbum concionale o ergo tota infantis mundatio fit per verbum contionale Resp. dist. maj: tota infantis mundatio fit per erbum idest per virtutem & emcaciam verbi de quo locutus erat Christus, C. fit per verbum, idest per formam verbi de quo Christus proxime locutus crat, N. Ita 'que mundatio infantis necesiario retundi debet in emcaciam verbi, quam commendavit Christus in eximia quam ad Λ stolos habuit oratione
pridie quam pateretur. Verum non ideo credidit Augustinus orationem hanc esse serinam Bapti sint, alteriusve cuiuscumque Sacramenti quo' mundentur hominest alioqui enim necessum fuisset ut individaali hoe sermone uteretur inter baptirandum, quod nec ipse, uec Patrum ullus aliquando fecit, nec usquam secere ipsi Protestantes. Posset etiam negari minor, quia Christus non concionale duntaxat sed & consecratorium verbum ad Apostolos suos.locutus fuerat, ei Inimirum baptizando : idque praecipue verum est in mente Augustini, Isau. qui haec Christi verba, Qui Iotus est , non indiget nisi in pedes lavet, βαρ, . est mundus totur, re vos mundi estis, &c. interpretatur tum in Epist. diss. alias ioi. tum Trin. s. in Ioan. de Baptismo quem idem Christus diascipulis suis administraverat .. lio. . Sacramentum, utpote signum ratione formae sicut Ze materrae, debet in alterius cognitionem deducere, nempe in cognitionem mysteriorum Religionis, quorum proinde fidem excitare debet: atqui Sacramentum in alterius cognitionem ducere non potest sine concione; ergo. .
Resp. r. neg. maj. quae si de signis speculativis vera est , falsa esEde practicis, , quae effectum suum independenter a notitia rei significa tae producere postuat, & de facto ,. haud dissentientibus Calvinianis , producunt in infantibus. . Resp. a. dist. min. Sacramentum ducere non potest in cognitionem alterius sine concione quae praecesserit , C. qtis hio & nune fieri debeat , ut Sacramentum valide aut etiam debite conseratur, N. Orit c. s. Sacramenta saepe a sanctis Patribus vocantur signacula, sigilla, pignora utique promissionis divinae r sed quae sunt divinae promissionis sigilla, rite conserri non possunt absque eo quod promissio haec revocetur in animum; ergo Sacramenta sine verbis promissoriisconserri non possunt. Resp. dist. min. ut statim: quae sunt sigilla livinae promissionis rite conserri non possunt, nisi promissio revocetur in mentem vel m i psa Sacra menti susceptione, vel ante susceptionem hanc, C. in ipso Sacrament actu necessario, N. Itaque non arguunt Heterodoxos Catholici, quod illi Sacramenta dicant sigilla, arrhas, pignora, &c. de hoe enim nihil uno quam fuit.dubii in Ecclesia Romana, quae, idcirco tum in Catechesibus, tum in Concionibus sacris saepe revocat quid Deus promiserit fidelibus suis, quid isti vicissim spoponderint Deo. Verum duplici eκ capite Novatores redarguunt Catholici . r. quod non alia de causa tantopere, divinas in baεtamcntia pro*issiones commendcnt, quam ut vim. cci
180쪽
CAP. XL DE CAUSIS SACRAMENTOR. M.
rim & emcaciam ex oculis amo eant; z. quod contra totius etiam antiquat Ecclesiae morem, contendant quasi mutila cste Sacramenta, quae sine actuali harumce promissionum expolitione conserantur . Abjiciant errorem utcumque , de brevi nulla supererit ea de re utramque inter gentem seges disceptationis. Obile. 6. Christus non instituit verba Sacramentorum ut verba magiaca i atqui si verba Sacramentorum sine consecratoria, iam necessum est ut habeant se tanquam verba magica; nempe vero ut in magice sic lein Sacramentis opus erit verbis quae certo numero, pondere & mens xa pronuntientur; idque sine ullis aditantium sensit & fide; quandoquidem latino idiomate proferri soleant & ut Plurimum coram imperitis-Resp. neg min. non enim verba Sacramentorum ficta sunt ad exemplis magicae vocis, sed potius magicae voces a diabolo Dei hoste simul desinia innova Lege adinventae sunt adinstar vocum sacramentalium. Η het enim diabolus quadam sua Sacramenta, Sacramentorumque sormas , ut alibi probabimus ex Tertulliano . Interim si Sacramentorum verba hinc dicantur magica, quod ad inanime elementum dirigantur, profecto oportuit magicum esse Zelotypiae ritum, de quo Nu. s. in eo enim Sacerdos plurimas maledictionis voces congerebat in aquain ad id destinatam, quae adulteras mulieres necabat , haud nocitura insontibus Deinde verba magica vim habent suam a daemone; suam sacra mentalia a Christo Sacramentorum institutore. Denique ipsae Novatorum. λωmae magici quidpiam habcbunt, si nostrae magicae sint; cum non cista te insanabili quo adversus Ecclesiam uruntur livore , ita certis in B, ptismo conserendo Verbis utantur, ut ab iis hactenus recedere ausi noa
fuerint. His adde valuisse Calvini Lutherique Baptisma . mirum vero visse quod valeat Baptisma magicum
SUppono cum omnibus Sacramenta a Deo nonnisi pro hominibus ialiae miseriarum valle peregrinis fuisse instituta. Nam ex Tridentino Sess. 7. in Prooemio, Sacramenta sunt media, per quae omnis vera j bt a vel incipit, vel caepta augetur, vel amissa νeparatur atqui media haec pros lis viatoribus instituta fuere; cum nec justitia in Sanctis, qui sunt extra Wiam, incipere vel augeri possit, nec in damnatis reparari. Docet idipsum Apostolus Hebr. s. his verbis r omnis Pontifex ex hominibus assumptur, pro hominibus constituitur in iis qua funι ad Deum, ut offerat dona ct acrificia pro peccatis, iis nempe quae quotidie parit humana infirmitas, ut
Patet ex serie contextus, ac proinde quae a viatoribus committantur.
Nec dicas Eucharistiam vocari panem Angelorum. Non enim eo d matur nomine, quasi coelestes spiritus ea sacramentaliter reficiantur, sed quia fruuntur Christo, eiusque visione saturantur. Nec melius dices Eucharistiam per summum nefas datam aliquando fuisse canibus. Nec enim de physica hac receptione agimus, sed de mo-zald quae quia certas requirere videtur conditiones, videndum hic I.