장음표시 사용
81쪽
66 T RACr. DE S AC RAM E NT IS IN G E NE R E. Objtc. a. Nihil est in Augnstini textu cui innitimur, unde colligi ponsit Cyprianum transiliarino Concilio fuisse pariturum . En S. Docioris verba : Hae adit statio, , suae scilicet in Africanum Loncilium, quod rebaptietationem praeceperat, reverentiae, satis utendu Cyprianus, se mulcto magis juise commemoratu τι, si subd de hac re transmarinum , vel universale Coniscillum factum esset atqui aliua est commemorare Concilium, aliud eidem
Resp. ad I. neg. anci ad a. dist. min. aliud est commemorare, aliud obtemperare, aliud, inquam, si verba sumantur grammaticaliter, C. si si mantur relative ad textum in quo jacent, N. Porro Vox, cimmemorare, nihil aliud in Augustini textu quam commemorationem sanctae obedientiae coniunctam significare potest . Loquitur enim S. Doctor de futuris Cypriani dispositionibus tam erga transmarιnum Concitrum , quam erga Gucilium universati r atqui dubio procul credidit Augustinus Cyprianum sic affectum fuisse, ut non simpliciter commemoraret Concilium unive sale , sed ut illud obediendo commemoraret ; prout commemorabat Agrippini Coneilium, eidem enixe obtemperando; ergo. Ceterum vox commemorare, latius plerumque sumitur, quam pro sim.plici rei memoriar sic juxta Ecclesiae stylum, commeaeorara Sanctos, idem est ac Sanctos venerari. Sic in Iure actus commemoris lis, idem est ae instrumentum authenticum, & cui, ut pote fidem facienti inhaerendum est. Quidni ergo Augustinus commemorandi vocabulum, iis sensibus licet paulo minus obviis usurpaverit Hac de re qui plura voluerint, consulant Gallicam, quam supra cit vimus Dissertationein. Nobis nunc expendendum, quae plenaria sit illa Synodus, in qua rebaptirationis litem contra Cypriani placitum terminatam esse toties inculcat Augustinus. Utique magno Theologos lab
re levasset S. Doctor, si vel temet in Omribus suis eam proprio nomine designasset quoniam vero id non fecit, divinat hic unusquisque ut potest: E divinantibus porro alii veritatem propius attigisse videntur, alii multo plus ab ea recessisse. In hoc postremo ordine iunt, qui plenariam Augustini Synodum crediderunt vel esse Alexandrinam quae an. habita est sub Athanasio, vel Constantinopolitanam L quae sub
Damaso m. 38 I. celebrata fuit, vel Capuariam anni 389. vel demum Bagarensem anni 3 . hae nimirum opinionra breviori ista ratiocinati ne sussicque convelluntur r Synodus plenaria , quam toties cecinit Auis gustinus, ante ipsius nativitatem convocata Biti atqui nulla ex quatuor modo reeensitis Synodis ante Augustini nativitatem habita fuit. Minoe Pared, quia ex omnium consesso natus est Augustinus an. 3s s. vel ut tardissime, an. 337. maior non minus evidens est r sic enim loquitur S. Doctor Lib. 2. de Bapt. c. s. Postea tamen dum inter multos ex utraque pam e traffatur oe lue, it cr veritas, non sNum inventa est, sed etiam ad plenarii
Concilii ainoi vatem, r. burnis perducta ἰ Iust Cypriani quidem passionem', sed
Neque minus aberrant a scopo, qui plenariam hanc Synodum V Iunt esse Sardi censem : a. quia haec , tametsi plenaria dici potest, & ut te an. 3 T. coacta , ortum precessit Augustini , nihil tamen sanxie quod Rebaptizantium causam attingat ἱ a. quia S. Doctor non Videtur Sardi.
82쪽
Sardicensem aliam cognovisse Synodum, quam Conciliabulum Sardicenisse, Glebratum ab Arianis, quo tempore Catholicum aliud Sardis agebatur Concilium . D ste, ait indefinite Augustinus Lib. 3. contra Cresconium, c. 34 disce quod nese s , Sardi cense Concit - Arianorum fuit, dcc. Superest ergo ut ventilata liqc Synodus, vel Nicqna sit anni et s. vel Arelatensis I. an. 3I . Pro Arelatensi stant Sambovius , Sirmondus, Iulust. de Marca , doctiss. Albaspineus Fpiscopus Aurelianensis, & tam
Conviciorum quam rationum pondere Launoms. Pro Nicrina pugnant
Bellarminus , & acer Launoi profligator Ioannes Nicolat e familia PN- dicatorum. Huic adii sit ejusdem ordinis Nat. Alexander , adlissit &Frassen, cum Juenino, tametsi is Latinoi sententiam non omni probabilitate vacare credidit. Anceps ubi pedem in tenebroso ac lubrico gradu figeret Gur lyus, partis utriusque momcnta proposuit, & co futavit. dem pene prςstiterat Tillemontius torn. . nota in Cypri
num. Quid sentiam, si quid sentire licet, paucis indicabo; sit
CONCLUsio Ul. Paulo probabilius viderur, Nicetnam Synodum, eam esse que Augii lino I item rebaptiZationis diremisse visa est. Prob. r. Synodus que rebaptigationis litem Augustino diremisse visa est, & Augustini nativitatem praecessit, & vere fuit cecumenica, & d mum aliud circa rebaptizationem statuit, quam statuerant Carthagianensia Agrippini & Cypriani Concilia r atqui tria haec Nicaenae Synodo di quidem soli conveniunt. Minor patet, quia nulla ante Augustiato tum fingi potest cecumenica Synodus, que Rebaptizantium syllema su Verterit, praeter Nicaenam ; que cum , teste S. Hieronymo in Dialogo adversus Luciser anos omnes hae et cos suscepit , exceptis Pauli Samosatensiudisc lis, qui Baptismi serinam adulterabant, lethalem Carthaginensibus Cypriani Conciliis ictum impegit. Itaque prob. maj. & quidem pro secunda parte, in qua stat tota dissicultas. Ea Synodus vere & stri te fuit cedumenica juxta Augustinum, quae ab eodem Augustino vocatur plenarium totius orbis Concilium, co cordissima totius Ecclesiis auctoritas , Concilium cunctarum gentium ἔhaec enim nomina nulli privatae Synodo a commodari possunt i atqui Synodus in qua rebaptizationis quaestio definita est , vocatur ab Augustino planarrum Dilut O. his Coucilium. Lib. I. de Bant. c. 7. concuriqIMawιius Ecclesia au tor ita , ibid. Lib. a. c. q. ac denique Concilium cunctarum 'gentium, ibid. Lib. . c. I T. ergo.
Prob. a. vel plenarium Augustini Concilium fuit ipsa Nicetna Syn dus, vel Synodus Arctatentis; inter utramque enim opinionem fieri debere fatentur nunc eruditi omnes: atqui Synodus Arelatemis nec in rei veritate, nec, quod hic praecipium est, in Augustinr sensu, plenarium Augustini Concilium esse potest. Non iis rei veritate, tum quia Synodus Arelatensis nullibi usquain generesibus Conciliis annumerata fuisse legitur; tum quia Synodus cui nec praefuit Romanus Pontifex, nec ulli inisterfuere quam c cidentales Episcopi, iiqae haud multi numero, non ' test haberi pro cecumenica r talis porro fuit Synodus prima Arelatensis. Non ei praefuit Romanus Pontifex, ut patet ex Synodica eiusdem Concilii ad Silvestrum Epistola r ubi sic loquuntur Patres r utinam, Frater rihelissime , ad De tantum spectam vin interesse tanti fecisses die pariιπE a nobis Disi irco by GO le
83쪽
68 τ A T. DE S ACR AMENT IS IN GENERE.n9biscum jndicante, coetus noster majora laetitu exuliasset. Pauci quoque ei in terruerunt, iique solum Latini Praesules; cum, teste Valesio nonni si quadraginta quatuor, seu per seipsos, seu per legatos Arelatum conven rint; ergo stat primo Synodum Arelatensem in rei veritate non seisis
Sed neque, quod hic capitale est , eadem synodius in mente Augusini fuit cecumenica, vereque & simpliciter plenaria . Qui enim Arelatensem Synodum a plenario universis Eceseliae Concilio clistinguit, i
Ie eamdem Synodum non habuit pro cecumenica & vere Plenaria r atqui S. Aug. Arelatensem Synodum distinguit a plenario universae Ecclesiae Concilio. Prob. min. ex textu Augustini , cui praecipue innititur Launojusi sic habet Sanctus Doctor Epist. Α3. alias I 62. Eae patemuν illas Episcopos qui Roma sub Melchiade jud earunt , & Caecilianum absolverunt , non bonos judices fuisse , restabat adtac plenarium iniverse Melisiae Concilium, ubi etiam cum ipsis judicibus causa possit ae turi; ut fit male judia
casse convicti essent, eoium sententiae solUerentur. Vi d utrum fecerint, probent: nos enim non factum esse faciis probamus . ex eo qu9d totus o. bis non eis communicat aut fi factum est, etiam ibi sunt victi, quod ipsa eorum separatio manifestat. Ged tamen quid postea scorint, Imperatoris Constantini litteris βι'
scientissime ostmditur. Iudices enim Ecclesia licos tanta octoritatis Episcopos , quorum judicio oe Caeciliani innocentia, ct eorum improbitas declarata est, non apud alios colligas, sed apud Imperatorem accusare ausi suns, quod mule judica vini. Dedιι ille aliud Arelatense judicium aliorum Episcoporum, non quia famnecesse erat, sed eoium Drversitatibus cedens. Unde sic r. Non dubitabat
Augustinus, quin Donati itae in eo quod spectabad al Cscilianum, su- dicati fuissent in Arelatensi Concilio, a cujus judicio ad Constantinum appellaverunt, ut notat S. Doctor Epist. 33. n. s. atqui dubitabat Ai guttinus an iidem Donatistet a plenario Concilio judicati essent; vel po
tius certus erat causam C ciliani nunquam in plenario Concilio agitatam fuisse . Hoc enim sonant hi e S. Doctoris verba : Nos enim non D .etum esse facile probamus; ergo S. Augustinus Arelatense judicium non haubebat pro generali totius Ecclesiae iudicio. Confirm. Nullibi dixit Augustinus Donatistas a Concilio cecumenico, in eo quod ad C cilianum pertinet, damnatos fuisse : atqui hoc indu bie & pluries dixi siet, si eos Arelati damnatos resciens, Arelatensem Synodum pro vere cecumenica habuisset; ergo Augustinus Arelatense Co cilium non habuit pro cecumenico hinc illud ad summum privatς Melchiadia Synodo equiparat his verbis r Dedit ille, Imperator , aliud in latense judicium, non eorumdem qui tamen generali Concilio , saltem plerique denuo interfuissent sed aliorum Z coporum. Confirm. 2. Non aliunde probat Augustinus Melchiadis judicium in gratiam C ciliani, a nulla plenaria Synodo recissiam fuisse, quam ex es quod tutus orbis non communicaret cum Donatistis: atqui si Si Doctor Are Iatensem Synodum habuisset pro vere plenaria, jam multo presentius ex ejus judicio deprompsisset argumentum contra Donatistas, quam ex de negata ipsis Ecclesiallica communione; ergo. Prob. 3.. Synodus plenaria , que juxta Augustinum, litem rebaptiza
tionis iiiii fit, talii erat ut ei dubio procul cessatus fuisset Cyprianus
84쪽
atqui nihil erat unde colligere posset Augustinus, Cyprianum Arelatenis si iudicio crebrum Bisse. An enim serio credere potuit S. Doctor, Synodum ex εα imo ex centum Occidentis Praesulibus constantem, malo. ris apud Cyprianum momenti laturam iuisse, quam tot & adeo num rosa Africae & Asiae minoris Concilia, quae rebaptizationis necessitatem
sanxerant λ Res profecto fidem siserat, & eo superat magis, quod dubitari possit an usquam cognoverit Augustinus Cypriani opinionem ab Arelatensi Synodo proscriptam iuisse . Nullibi quippe citat S. Doctor Ar latensis Concilii Λcta ; nulli bi octavum ejus Canonem , quo reprobata est Rebaptizantium opinio, indicat I nullibi demum, ut notat Tillemon-xius, quidquam huius Concilii excribit, nisi quod a Constantini litteris eluerat decerpere; ergo probabile est Canonem Arelate adversus ReptiZantes conditum, plane ignotum iuisse Augustinor qui ergo credere potuit obtemperaturum ei misse S. Cyprianum p Prob. q. ex Athanasio in Epistola de Synodis Arimini & Seleuciae. ser Nicaenam Synodum non Ariana solum , sed 9 reliqua de aetae sunt
Heses; seu bineses omndis, ut loquitur idem in Epist. ad Africanos r a qui Synodus quae haereses omnes destruxit, nonatistarum haeresim, quae tunc longe lateque grassabatur in Africa, destruere debstit; ergo. Ο ic. I. Concilium plenarium de quo loquitur Augustinus, rebaptizationis litem finivit, cunctis remotis dubitationibus, ae discussu ambagibus, uiaque a. Iuculentam illustrati mi atqui a sensato nemine dici potest litem rebapti Eationis in Synodo Nicaena definitam esse cunctis remotis dubiatationibus, &c. Si enim rebaptirationis quaestio tam perspicue, tam evudenter in Synodo Nicaena definita fuisset, hanc certe definitionem perspexissent saltem Graecorum Patrum oculatissimi atqui non perspexere tamen ; cum rebaptiZationis opinionem tenere perrexerint Basilius, Cyrillus Ierosolymitanus, & sorte . qui Concilio interiuerat Athanasius ipse. Et vero Epiphanius in expositione fidei Catholicae diserte affirmat, alia
quos esse, qui prater Ecclesie consuetudinem ac ciιra Concilii generalis Decretum. eos qui ab Arianis ad Das partes transeunt, iterwmbapti ire nihil verentur I cum, inquit, nondum ea res universalis Omodi judicio decisa Da ergo. Resp. ad I. neg. min. ea enim Synodus nullum reliquit dubitationi l
cum, quae ita rejecit Baptismum aliena sorma traditum ab haereticis, ut simul admiserit Baptismum ab his collatum haereticis, qui consueta Minclesiae forma utebantur ; quae enim hujus discretionis ratio, nisi quod existimaverint Patres, posterius Baptisma ratum esse , prius vero Irriatum p atqui Nicaena Synodus Can. I 8. Paulianistarum Baptisma rejecit. quia peregrina forma traditum; & Can. 8. Novatianorum Baptisma pro valido habuit, utique quia communi Ecclesiae serma collatum; ergo Nicaena Synodus nullum reipsa dubitationi locum reliquit. Imo nec dubiatationi locum reliquisset, etiamsi condemnatio erroris Rebaptizantium nonnisi per consecutionem a citatis Canonibus colligeretur; quia cons cutio haec tam aperta est, ut semotis praejudiciis, quibus Graeci quidam Patres tenebantur, nemo sit cui haec ardua videri possit & dissicilis. Adde quod perierint multi priorum Conciliorum Canones ; ex his vero aliquis esse potuerit, quo rcs explicite masis definita fuerit, qua iis qui hodie supersunt . Certe inter octoginta Canones , quos ex
85쪽
Δ TRACT. DE S ACR AMENT IS IN GENERE.
x . n. Arabico exemplari latine translatos edi curavere Alphonis Pisanus , ρ. ios. & Franciscus Turrianus , quosque genuinos esse contendit Abraham Echesensis Maronita, unus est qui diserte haereticos rebaptizari vetat. Iam vero periisse quosdam Nicaeni ipsius Concilii Canones hinc probane aliqui, quod teste Hieronymo Synodus Nicania Librum Iudith inter Caianonicas Scrimaras recensuerit; quod teste itidem Ambrosio in Epist. ad Vercellensem Ecclesiam, eadem Synodus Bigam rum trdinationem interduxerit ι quod demum teste Augustino Epist. II 3. alias Ito. prohibuerit illa eadem Synodus , ne simul in una civitate sederent F piscopi duo. En S. Doctoris verba t Adhuc in eo. pore posito beatae in moriae Paere ρο ' scopo meo bene Vatiario, Episcopus ordinatus sum, er sedi cum illo, q'od Concilio Nicaeno prohibitum fuisse nesciebam, nee ipse scutat. Quibus ex verbis conjici possit, Augustinum qui plenariae suae Synodi Canonem nulli bi recitat, nusquam eum legisse, sed didicisse rumore publico, sed tam certo, ut ne Donatistae quidem refragari ausi sint. Ut ut est , constat jam non extare Canones Nicaenos quibus vcl Liber Iudith sacris Libris accenseatur, vel ordinatio Bigamorum, aut gemini simul in eadem urbe Episcopi consessus prohibeatur. Ad a. Resp. I. retorqueo argumentum. Si rebaptizationis quaestio a Nicenis Patribus definita non sit, impossibile est ut hanc definitionem Nicaenae Synodo attribuerint Patrum eruditissimi r atqui constat nihilominus Patrum eruditissimos definitionem de qua loquimur, attribuisse Nicaenae Synodo. Ita qui plus ceteris legerat S. Hieronymus , his Dialogi
contra Luci serianos verbis r onodus Nicaena .V i mnes haereticos suscepit, exceptis Pauli Samo ait ni discipulis in oe, quod bis majus est, Epi copo Nova ianorum, si conversus fuerit , Presby erit gradum servat. Ita qui Conciliorum Decretis iugiter attenti, vim eorum exploratam habuere Romani Pontifices, Innocentius I. Ep. 22. ad Episcopos Macedoniae c. q. N Siriis eius in Ep. Decretali ad Himerium Tarraconensem c. a. ubi sic : sevm Novatianis alisque hae micis, Arianos, ficus est in onodo Nicaena constia tutum, per invocationem Moim septiformis Spiritus, Episcopalis manus imp ti
ne, Cathol.corum conventui sciamus.
Resp. 2. neg. maj. si enim ex iis qui Tridentino Concilio interfuerant, alii aliter ejus Canones interpretati sint, & in varias traxerint partes, Iid mirum si Patres Grici non omnes sed pauci, totam Nicarnae deis nitionis vim non intellexerint. Certe plus nocet adversariis Basiliusquam prosit. Is enim contra expressam Niceae sanctionem Novatianos rebaptietati voluit; unde necessum est ut vel Nicaenum Canonem im
raverit prorsus, vel ni in eo oeconomiam meram, non autem dogmaticum Decretum contineri falso crediderit
Quod ad Epiphanium spectat, dicit quidem ille a nulla Synodo definitum esse, ut rebapti Eari debeant Ariani; unde serio redarguit Cath licos quosdam, qui Arianos praeter Mosese consuetudimm iterum baptιrare nih1l Oerelantur; sed non dicit a nulla Synodo definitum esse ut haeretici rebapti Eari non debeant. Et vero si id dixisset Epiphanius, non minus adversariis quam nobis & Augustino ipsi contradiceret. Constat enim ante Augustini nativitatem prohibitum fuisse a plenaria Synodo, quaecumque tandem ea sit, ne rebaptizarentur haeretici: atqui hoc expresse negat
86쪽
Epiphanius, prout exponitur a Dunojo; ergo Epiphanius tam Mun oadvcrsatur, quam nobis.
Reponet sorte Launo us Patri Graeco, qualis fuit Epiphanius, ignotos non fuisse Niceae Canones. Reponam ego nec eidem ignotos esse potui iase Canones Sardicensis Concilii , si iuerit illud plenarium totius orbis Christiani, cunctarumque gentium Concilium, ut toties canit Augustinus. Oblic. a. Ut Arelatensis L Synodus, sit plenarium Augustini Concilium,
duo sussiciunt, I. ut ea Synodus litem rebaptizationis multo expressius evidentius definierit, quam Nicamum Concilium 3 a. ut eadem Synodus vere dici potuerit plenaria a S. Augustino : atqui I. constat rebaptizationis litem multo expressius Arelati fuisse definitam, quam Niciae ; cum illic totidem verbis habeatur ; hinc vero nonnisi per consequentias, Ze satis aegre deducatur ; a. Arelatensis Synodus ab Augustino plenaria dici potuit. Ea enim Synodus vere plenaria dici potuit, ad quam ex omnibus mundi partibus, & ex diversis ac prope infinitis locis confluxerant Episcopi r atqui ad Arelatensem I. Synodum ex omκι-bus mundis parιibus, conssuxerunt Episcopi, ut ajunt Patres Concilii ILArelatensis; atque ex locis diversis o prope infinitis, ut testatur Constantianus in I pisae ad Chrestum Syracusanorum Antistitem; ergo. Confirm. quia ut Augustinus Arelatensem Synodum plenariae vocab Io exprimere potuerit, satis est ut in Africa, praecipuae vero apud A gustinum, Synodi Provinciales vocentur plenari aer atqui utrumque ce tum est i I. enim Patres Concilii III. Carthaginensis Capuanam Syn dum vocant plenariam, capit. 38. a. Augustinus ipse Bagajense Don listarum Concilium, 3I'. Episcopis constans, plenarium nuncupat Lib. a. de Baptis. c. 7. & alibi saepius; ergo. Resp. ad I. neg. maj. non enim lassiciunt allegata duo, sed requiritur insuper I. ut Arelatensem Canonem legerit, aut saltem distincte cognoverit Augustinus; a. ut Arelatensem Synodum vocare potuerit, non plenariam solum, sed & plenariam totius Orbis , cun Iarum Rentiam, &concordi am totiuν Ecclesilae auctoritatem, cui dubio procul cessura essent,
auotquot in gratiam causae Cypriani collecta fuerant si ve apud Astos,ive apud Orientales Concilia; hee enim sunt dotes plenarii illius Co cilii quod contra Donatistas urget Augustinus i atqui ad minus dubium
est, an Augustinus Arelatensis concilii Canonem legerit r aliunde vero constat S. Doctorem nullibi Arelatensem Synodum exhibuisse ut plenarium Concilium totius orbis , cunctarumque gentium, ut paulo ante
Nec nocent quae objiciuntur in Concilio II. Arelatensii, & ex Constantini Epistola : I. quia fieri potuit ut ex omnibus mundi partibus
Arelatum convenerint Episcopi, nec tamen plures interfuerint quam quadraginta quatuor, iique omnes pene Gallicani, ut haec indicant verisba, Ex omnibus mundi partibus , praecipue Gallicanis p a. quia manifestum est illud, ex omnibus mundi mitibus, per emphasim quamdam, & ad prismi Arelatensis Synodi commendationem dictuin esse . Unde Arelatensis I. Codcilii Patres in Synodica sua ad Silvestrum Epistola, solum
anni se ex divelsis Provinciis venisse.
Quod spectat ad Epistolam constantini, non dicit hue convocatos suis-E se
87쪽
ννα TR AC T. DE SACRAMENUIS IN GENERE.
se Arelatum Episcopos ex locis prope infinitis, ut male verterunt aliqui 3, sed ex dimos compluribus locis, ut ipse vertit Sirmondus. Ad primam confirmationis mitem, fateor Provinciales Synodos non raro in Astica plenariarum nomen obtinuisse, sed nego eas ultibi vocari, plenarias totius orbis Christiani, eunctarumque genti- Synodos ς quod i men de plenaria sua Synodo dicit Augustinus. Ad a. partem dist. vocat Augustinus Baga,nfe Concilium , Syn dum plenariam Vocat, inquam , ironice , & quidem eum restrictione :C. vocat serio & abstaute , N. Alludit itaque Augustinus ad id quod dictitabant Donatistat, nimirum iactionem fuam esse totam , plenartim , ehutolicum & universalam Christi Ecclesiam; quod & merito deridet San-ι ctus Doctor his contra Cresconium Verbis r ceto igitis ore contra Eces , s. fam a solis or u usque ad occasem promissam voce veritatis, o reddita li , aude Ecclesiaci plinariam dicere partem Donati λ cum ipsa non sit nis inricae, illa vero cum tot gentibus B π Africa . Uerum nullibi Augustinus Donatistarum Synodos, quantuinctamque generales, fi liciter re fine addito vocat plenarias hinc quoties de Baga knsi Concilio loquitur, ait quidem illud plenarium esse, sed plenarium Donatistarum. Sic Lib. 2. contra Epist. Parmeniani c. 3. Per plenam, inquit, Concilii s U I sententiam drixerunt ἱ de Lib. . contra Crescon. c. 8. Plena, ii Concilii V SsTRI ore raleguntur esse damnati; ergo - εο ic. 3. Concilium in quo finita est quaestio de haereticorum Baptismate, fuit transmarinum di atqui sola Arelatensis Synodus Astis trans., marina erat, non Nicaena; ergo.
Resp. neg. maj. quae ut ex supra dictis apparet, selso supponit, in supra hoc Augustini textu, Si cluod transmarinum, v Et universale Concilium fa-3. 64. Num Ullit, particulam vel esse conjunctivam. CONCLUs Io VII. Bie quidem praesumi potest , Cyprianum ante mortem respuisse; sed sistenduin intra purae praesumptionis fines. Prob. I. pars. Pie praesumi potest id quod pmsumpsit Augustinus, vir summae & Iucidat charitatis r atqui resipuisse Cyprianum ante mortem pie, unaque dubitanter conjecit Augustinus. Sic ille Epist. 93. cap.
Io. Cyprianum correxisse istum suam sententiam non invenitur. Non incongruenter tamen do tali viro Mistimandum est, quod correxerit, ct fortase fur p. 4sum sit ab eis, qui Ne errere nimium detestati sunt, ct Mnto velut patro cinio carere uoluerunt. Et rursus Lib. I. de Bari. c. q. Profecto ct uni in rum dicenti O demonst avii posset facillimst consentire tam fancta anima ψ tam pacata; ct fortasse factum es, sed nescimus. Neque enim omnia qua illo tempore inter Episcopos gesta sunt , memoriae Iitterisque mandari pinuerunt, amomnia, qua mandata sunt novimus.
Prob. a. pars, quia si cui de Cypriani rest istentia constare potuerit, maxime Augustino, qui ZE in Africa positus erat , & quidquid ad Cyprianum, & RebaptiZantes perti nubat, avida sagacitare investigarier atqui tamen Augustinus ille in eo quod ad Cypriani correctionem spectat.
semper stetit intra dubii & haesitationis metas . Non incongruenter existimatur, inquit, Cyprianum correxisse sententiam ς fortasse factum est ut corarexerit; sed tamen non inveniturς sed tamen nescimusς ergo.
Neque certita est, quod Baronio Placuit, Firmilianum aetate Dionysia
88쪽
i CAP. II. DE CAVUS IS I ACRAMEN πOR UM. 3 Alexandrini , errorem suum adiecisse ; quia nihil est prorsus apud Patres antiquos , vel Ecclesiasticae historiae Scriptores unde id colligi possit ; imo cum Sanctus Basilius , qui Caesariensem Ecclesiam rexit , utre rexerat Firmilianus , Firmiliani de rebaptizatione i ententiam tenuerit , multo certius est istius opinionem constanter in Cappadocia a Fi miliani temporibus perdurasse. Obj. r. Dionysius Alexandrinus iam ab an. 23'. his ad ripam Sis Eusel.
anum rescriput verbis : Scito, Fratre , omnes Orient.iles Ecclesilas , qu.e antea fuerunt propter errorum perversitarem nonnulla dissensione disti acta , ad 'eoncordiam denuo esse reduectas; remnes etiam Ecclesiarum Praesides , qui ubique locorum funι, summo animorum consensu conspirare ἰ ct ob pacem hanc praeteν omnium ex isationem constitutam, incredibili laetitia assici ς Demetrianwm sciliere Episcopum Antiochia . '. '. Rrmilianum denque eum universa Cappadocia ratqui Dionysius generalem Ecclassae concordiam non Eratularetur Stephano , nisi una cum Novatiani schismate extinctus fuisset error Re-haptizantium; ergo. Resp. neg. min. etsi enim Rebaptirantium opinio verus erat error, quia tamen pro mero disciplinet punino habebatur, nulli hinc Orientales in ter Episcopos nati erant tumultus , nul Ium schismatis periculum ; sed raue quam mallet tenebat praxim, quasi de ea soli Deo rationem redus. Aliud erat de turbulenta Novatianorum sententia, quae crudele Episcopos inter 84 Epii copos bellum moverat fc cuius perinde finem Stephano gratulari potuit oc debuit S. Dionysius. Quod autem de solo Novatiani constictus exitu rem habeat sanctus Doctor , patet r. quia is nullibi de Rebaptizantium sententia loquitur tanquam de errore ; a. quia Dionysium de sola Novatiani schismatis extinctione loqui indicant haec quae praecedunt Eusebii vertar Ad hune,
Stephanum, multa de hoe rebaptizationis a tumento Dionysiuς per litter.rs scripsit. In quibus id tandem illi indicas , omnes isque Eccloas vari turbulenram noDitatem detestantes inter se pacem imis. Sie autem scribotracito Frater, deci quis prima haec Epistola verba non statim reserat ad
ea quae proxime praecedunt, di quae de la Novatiani jurgii compressione loquuntur ZObsic. a. Sanctus Augustinus Lib. 3. contra Cresconium cap. a. haec habet ἐν Maiores vestri, quibus tale testimonium perhibu stir, quod ab orientalium p opte ea communione discreti sunr, qua illi jMitium suum νesiderum, cno e s placuerat de ista Baptismi quaestione Cypriano, atque illi A ricano Conineilio G-entire oportere , contra C prianum fecerunt. Si milia habet Sanctus Doctor cam 3. unde sic t Qui resciderunt iudicium quo Cypriano de Africanis Conciliis consenserant , illi a suo circa rebaptiχationetra errore resipuerunt i atqui ex S. Augustino primi Rempti arates restidemne judiciam, & c. ergo Resseo neg. min. duplici de eausa, I. quia eo loci urget Augustinus Cresconium argumento ad hominem, ut alunt r ex eo nempe quod fatebatur Cresconius, Orientales priorem suam de Rebapriχandis hereticis sententiam abiecisse, colligi e S. Doctor suum quoque a Donatistis errore
abiici debere. An autem factum illud sic se haberet, uti narrabatur a Cresconio, non e Pendit S Augustinus, a. quia ex Augustini textu sequitur ssilum, Disitiros by Cooste
89쪽
TRACT. DE SACRA AMENTIS IN GENERE.
solum, orientales errorem suum deposuisse circa tempus, quo natist rum schisma conflari coepit, idest sub tempus Caeciliani, seu anno circiter 3II. Porro non hic inquirimus an aliquando tandem resipuerint orientales, eos enim temporum lapsu respuisse constat; sed utrum ceristo probari possit Cyprianum , Firmilianum , aliosque qui Rebapti Emistium antesignati fuerunt , Stephani aut Sixti aevo resipuisse r id autem nec ex Augustino, nec ex alio quopiam firmiter evinci posse contendi
mus: atque utinam errando contenderemus.
Obiic. 3. Id S. Hieronymi in Dialogo adversus Luciferianos: Illi ipsi mpimpi, qui rebaptiqandos barriacos cum Oppiano statuerunt, ad antiquam consuetudinem re luti, novum emisere Decretum ς ergo.
Resp. neg. conseq. ait quidem Hieronymus Epilcopos, qui idem senserant cum Cypriano, ab eius opinione defuisse; quod de iis indubium via detur qui primae Arelatensi Synodo interfuerunt; sed non dicit quo tempore id factum sit, an ante, an post mortem Firmiliani. Praeterea quis majorem hac in re fidem habeat Hieronymo extra Uriacam versanti, quam Augustino, qui in ipso controversiae loco positus, totius litis exordia, progressiun, exitumque tantis curis indagavi tr po ro S. Doctor nunquam nisi dubitanter de priorum Rebaptietantium comversione locutus est i Fortasse factum est, inquit, sed nescimus.
INtentio definiri potest, Actus liberet voluntatis quidpiam facere sibi
proponentis: unde intentio differt ab attentione: hqc enim est actus intellectus ad aliquid sese applicantis ; illa vero est actus voluntatis, qua quis aliquid efficere intendit. Plura autem & pluribus modis velle potest Minister, qui exteriorem
Sacramenti ritum racit. Nam I. velle potest ritum hune non serio face. re , sed per irrisionem exterius manifestam fingere , ac iocando repra sentare, ut solent mimi & histriones; a. velle potest ritum illum serio quudem exterius, sed tamen per internum jocum peragere, adeoque nihil, Praeter exteriorem caerem iam , volendo eorum quae vult Ecclesia ἱ 3. velle potest ritum illum tam interius quam exterius serio exercere, sed materialiter tantum, atque ut rem mere naturalem, & qualiter fieri posset, si nec a Christo institutus, nec in Ecclesia usitatus esset; 4. denique velle potest eumdem ritum, vel ut caeremoniam quam ipse sacram putet, sive hanc Sacramentum esse credat, di gratiae productivam, sive non; velut caeremoniam, quam ipse quidem sacram non existimet, sed sciat pro sacra haberi in societate Christianorum, & qua talem eonficere velit. Rursum potest quis haec omnia velle variis modis, puta directe vel re- sexe, absolute vel conditionale, actualiter vel virtualiter , habitualiter vel interpretative, explicite vel implicite, &e. unde multiplex assignari solet divisio intentionis, tum ex parte objecti seu rei quae intenditur , tum ex parte modi quo res illa intendi potest. Itaque ex parte obaecti, quantum saltem ad praesentem controversiam pertinet,
90쪽
Dividi potest intentio in mimicam, & seriam. Mimica ea est, qua publicam christiani ritus derisionem annexam habet, ut in histrione qui per ludi lirium quempiam baptizat in theatro. Seria ea est quae fit sine exteriori derisione; & haec vel externa est, vel interna. Intentio externa vel est sine interiore dolo, & prava animi dispositi ne; ut si ethnica mulier puerum abluat in nomine Trinitatis, quia a dierit bonum id esse ad abstergendas corporis sordest aut obstetrix, ut obstetricem alteram doceat modum baptizandi, coram ipsa infantem jam baptizatum denuo baptiset in larma consueta 1 vel est conjuncta interiori dolo, & pravae mentis dispositioni, ut si quis baptiaet quidem. sed ex errore vel ex malitia solum intendat simulare, fingere, vel irrudere . Prima hujus externae intentionis species dici posset mere natura- Iis, aut repretsentativa . Secunda vero simpliciter externa, eoque sensu deinceps sumemus externae intentionis nomen.
Intentio interna vel adaequata est , cum quis administrando ritum sacrum, vult saltem implicite quidquid eidem annexum est, ut gratiam& characterem; vel inadaequata, cum quis vult quidem ritum ut in se vel in tali societate sacrum, sed sive ex errore, sive ex malitia non vult ejusdem effectus. Hae nostrae divisiones a ceterorum Theologorum divisionibus quoad verba magis, quam quoad sensum differunt. Intentio ratione modi dividitur L in explicitam , qua quis expressentiquid intendit, puta regenerationem infantis, & sacri signaculi imprensionem; & implicitam qua quis unum aliquid non in se, sed in alio intendit ; sic characteris impressionem intendit , qui etsi non cogitat de charactere, vult tingere puerum, prout in Ecclesia tingi solet Dividitur a. in absolutam, qua quis simpliciter & citra limitationem ullam vult aliquid, puta Sacramentum conserre ; talis est qua quis a solute dicit, 'o te baptiro. Et conditionatam, qua quis vult quidpiam, puta Sacramentum conficere , sed solum sub certa conditione . Conditio autem vel est de preterito, ut Baptiro re, si non es bapti atus , vel
de praesenti, ut Ea leto te, si vivis, vel de iuturo, ut Busiro te, si ab
India in Europam mecum venturus es.
Dividitur 3. in actualem , virtualem , habitualem , & interpretati. vam . Intentio actualis est praesens ac deliberata rei essiciendae, v. gr. Sacramenti conficiendi volitio. c intentio distinguitur ab attentione, sed eam praestryrenit. Intentio virtualis est rei essiciendae propositum, non actu quidem sed
irtute remanens , propter actuale propositum , quod antea habitum st, nec per actum contrarium aut incompossibilem revocatum fuit vesanterruptum. Talis est intentio illius, qui cum altare adierit animo consecrandi, sic tamen in decursu divagatur mente, ut consecrationis se mam quasi mechanice pronuntiet. Intentio habitualis est, iuxta aliquos , Intentio actualis non retractata , sed tamen tam longo interrupta tempore, ut nec sermaliter. nec virtualiter perseveret . Iuxta alios vero est voluntatis propensio
per actus saepe repetitos acquisita, & ad similes actus impellens , qua quis sine ulla prorsus deliberatione actuali vel virtuali is am aliquanas supra materiam Pronuntiat.