장음표시 사용
141쪽
c. L. Gmnia taurei ex atomis. II rgnetica reserti luod sauolletetuta suo loco terri globus, non modo in eundem recideret, verum etiam , pars septentrioni respondens se se ad illum. conuerteret, stivarentque coeterae partes, eosdem quos habent cum Sole aspectus, ita, S minimum vnu quod meditullium in rosario efformabat, in phiala suum repetit locum,neq; soliorum texin ram subit, & omnem motus ratione experiundo sua in sedecosistit, ut ait Lucret.l. I.
M genus motus, ω eaetus experiundo Tandem deueniunt in tales dijosituras .
Scio Freta gium in noctibus medicis hanc de rosa fabulam adipellare , verum Quercetanus magni nominis Gallorum Regis Consiliarius, & medicus, eam a se visam resert in defens comtra Anonymum c. a I. adducitq; alios testes oculatos idem Casarellus, Democritus aute chymiae myster ijs, S AEgypti rum doctrina eo argumento astruebat mortuorum resurrecii nem ex Plin. l. T. c. 1 F. utq; naturq magis faueret conseruari suum in melle corpus iussit, Lacedimoniorum consuetudine quibus ita in usu fuisse positum ait Cornelius Nepos, & Xenophon. illudq; institutum a Democrito manalis testis est Varro apud Nonium Marcellum, quare Heracides Pontrisplus sapit, qui pracepit eis comburerent corpora quam Democritus, quι συt m mel seruarent, qu simu usse tui esset , peream, si
centum denariis calicem mulsi emerensemus. Confirmatur aut
ritate Plini1 l. . c. 3. qui ait visum a se Hippo-centaurum i melle. Columella L ra. c. 'F. Cum enim mortuorum resum rectionem ab AEgyptiis didicisset videretq; balsamo condiri, Nasseruari in AEgypto cadauera antiquissimo more ut patet ex Genesi c. s. v. a. deficiente in Thracia balsamo met adhiberi iussit. . t Hoc autem reformationis rotae exemplum Democriti sensum in totius mundi ortu sub oculos ponit, que fusus e Iplic vimus propola. 3 H VII.
142쪽
Ita me Atomis. Dis t. II. PVII. Fundamentum simitur a Lucretio qui ita argumentatur l. 3-Praeterea nisi erit minimum, paruissima quaeque corpora conritabunt expartibus infinitis, ii Muippe ibi dimidiae partis, parasemper haselit iwιωidiam partem nec res praefiniet ita
Quod absurdissimu est ; & si processus in infinitu passim damnant, quare in continuo admittunt Z probat insuper itidem l. r. Lucret. dari minima corpora quae sint inuisibilia, inductione vunti, odorum, dispersi humoris, attritionis, Sconsumptionis annulorum, marmorum, metallorum Sc. cum autem omne mixtum resoluatur in sua principia, sequitur omnia corpora ex minutissimis, Sindiuisibilibus corpusculis stare. VIII. Fundamentum. Experientiae, α rationi subuenit autoritas prῖclarissimorum philosophorum, & facilitasomnia explicandi. Indiuisibilia itaqs agnouit Empedocles cuius imgehinm Lucretius tanti facit ; Secutus est Leucippus, Zeno , Anaxagoras, Epicurus,Protagoras, Plato,Hippocrates ut patet in l. de carnibus si tamen apogryphus non est , subscripsit inter latinos Lucretius, Isidorus, Senneretus,& alijs inter Ar bes, Avicenna, & Mesue, & innumeri alij quos recessere mi noris utilitatis est quam laboris, suffragia enim ponderamus, non numeramus. Quam autem facile omnia explicentur ad anissis atomis aliorum esto iudicium. Ego quidem arbitror rediu perpensa, nullius unquam scientiam naturale ford absolutam,quin Empedoclem,Democritum, Aristotelem, Platone, ει Anaxagoram iungat recentioribus, Sab unoquoq; quod Verum est reiectis falsis eligat: his enim principibus peculiari ratione cfleste lumen affulsit,&quamuis corporis imbecillita-δe multa corruperint, plurima tanimqus fidei lumine discernimus scripsere verissima. . ii ita i PIo- u
143쪽
6 2. Omnia ex atomis componi. 1ry . - Probauimus ergo octo rationibus omnia ex atomis constare quod erat designationis nostrae.
Atumi definitionem dare . Bseruo primδ dari Entia quaedam quae nullo modo nequiadem per intellectum diuidi possunt, ut punctum mathematicum, si tamen inter possibilia recenseri debet. seruo secundbdari Entia quaedam intrinsece indivisibilia extrinsece verb penesdesignationem, vel commensuratio nem quam habent ad aliquid aliud esse diuisibilia, sic Angelus qui commensuratur spatio diuisibili, anima quae adaequatur corpori, Dei aeternitas cui tempus correspondet, quae quidem diuisibilitas vocatur ξ me mathematica, ad distinctione phy-scaequae partium unionem reipsa AIuit. Obseruo tertio rationem materialitatis non esse sitam in idin diuisibilita te ita ut omne indivisibile censeatur esse spiritua-k , quod nouum videri non debet cum muIti philosophi existima rint brutorum perfectorum animas esse indivisibiles totasq; sit nul perire, & ipse Vasquee censuit materiam primam sine
quantitate esse totam in toto, & totam in qualiber parte, sus ficu igitur ad conceptum materialitatis ut dicat vel depende tiam a subiecto, vel ordinem ad quantitatem, vel etiam appetentiam unionis cum ali S esuidem sc cum naturae quorun interuentu possit heii totius ab illis compositi divisio physica, his positis. M.Atomus definii i potest, Materians phsitaeq; extensioni r dix, oe invium. Vt enim quantitatis disci etae unitas est radix lines mathematicae principium est punctum, sic etiam phys cae, S sensibilis continuitatis orago est atomus, dixi materia ν raten - , ut definitio atomis omne bus conueniret tum sub
144쪽
rq De Aramis. T O. II. nantialibus, tum accidentalibus; cum . enim ex princi, Quidquid recipitur per modum recipientis recipiatur, sequi
tu rex ima atomo ignis, educi unam atomum quantitatis, Saliorum, accidentia enim tum in intensione tum in extensione atomis constant dixi ph cae, quia atomus una, etsi habeat suas dimensiones non tamen facit continuum physicum sedeantum mathematicum,neq; enim sub sensum cadit. Verum ut melius haec doctrina percipiatursu o atomorum categoriam ut singulas specifice definiamus. Atomus diuiditur in substantialem, de accidentalem. Sub accidentali sunt abselutae, S modales . Sub titulo substantialium repono elementares, non Elementares. Sub illis pono igneas, a queaS, terreas,&subistis aereas, neq; enim mixta corpuscula sunt atomi, quam. iiisdeillis subatomorum nomine egerit Sennertus loco citato.
Atomus itaq; substantialis est En titas corporea substantialis simplex, & purissime homogenea indivisibilis ex natura sua per se primo exigitiua quantitatis cuius beneficio fit imponetrabilis,& ad continuum physicum componendu ordinata. A mus ignea est entitas corporea substantialis simplex, &pure homogenea indivis bilis ex natura sua, calida ,& lucida
secundum quid, ordinata a natura ad mixtum cum alijs elementorum atomis faciendum e dixi lucida secundum quid, nam atomiigneae non lucent nisi certis conditionibus de quibus suo loco cap. vltimo disp. 3. Atomus aquea est entitas corporea substantialis purξ h mogenea indivisibilis ex natura sua, humida, & diaphanao, ordinata a natura ad mixtum cum alijs elementorum atomis ficiendum.
Atomus terrea est entitas corporea substantialis smplex, &Puiu homogenea indivisibilis ex natura sua, frigida , Sadi Phana secundiunquid, ordinata a natura ad mixtu m cum alijs
145쪽
et entorum albiik facienduim. Dixi adlapha nam secum dum quid I laceriis' ditionjbus positis fiunt diaphanae, illis blatis sunt terminatae, de qui, disp. 3. cap. vlt. - Atomus uerea est entitas corporea substantialis simplex, &pure litam igenea, indivisibilis ex natura sua, nullis qualitatiabus primis secundisve sensibilibus praedita, omnium tamen
serecapax, ordinata a naturavi agentium activitatem sinc ram,& puram ad passum transmittat, poros subeat vapores diluat, vacuum impediat , &c. Atomi viventium vel mixtorum quas multd melius miniama naturalia vocaremus, sunt exiguae quaedam particular heterogeneae indivisibiles secundiim quid,hoc est, et conditione ut eadem forma in ipsis maneat, diuisibiles vero in atomoe 'smplices, sed de his sermo non est cum proprie loquendo h iusmodisnt mixta. i . λVnum annoto. In vluentis us N In homine est qnsdam
minima extensio sub qua potbst esse anima humana cum Org nis sibi necessariis ad operandum , & huiuscemodi extensio dies debet terminus paruitatis humanε , at vero in textura partium , compositis sunt particuis ex atomis smplicibus, Malibi maiores, alibi sunt minores prout textura subtilis est,uel proot elaboratam partem exigit mrma, & istae sunt atomi s cundaris quas Democritus infinitas potuisset appellare , hoc est indeterminatas in numero, figura & magnitudines aliter enim se habere oecii particulas iconis, & elephanti, aliter imporis gemmi. Atq; ν xistri eorpusculorum elaborationia
ssica tioni s valde apposita sc enim specierum miracula, i geniorum varietates, nascentium ex putii causas, spirituum naturam scrutari possemus. Istis pariter corpusculis fiunt ex bala i0nes, prunuataq; corporum quinum meminit Aristote-
146쪽
Aramis. . res lib. a. de plantis c. r. & in lib. de histori animalium. Illa' autem atomi ut superius monui sunt vere mixta sed ob parui. ea tem, & quod sint texturae viue itis vel iti origines, & rudiamenta, ideo nomine atomorum don is sunt etiam ab antesignano nostro Abderitar diuidunturq; subinde per ultimam disgregationem in atomos Puras , simplices , homogeneas, αvsquequaq; indivisibiles .i somnia dissicultate omni carent, mea quidem sententia , definitiones quidem supra allati quia omnes constant proprio genere , ct propria differentia 3 Annotatio vero quia id exporis deprehendimus, qui illam umentium textura oculis sensuiq; subijciunt e definiuimus itaq; atomum quod nobis erat PriscriPtum.
ui .: Tomorum proprietates aliae sunt communes omnibus atomis aliae verolarticulares , S propriae quasto mo EO. communeSomnibus sunt tres mobilitas, sym- Pathia, quantitas, Aereisinsita est unionis fuga: Igneis, ali isq; communis est amorSaςitumq; a natura foedus, singulis deinde sua est qualitas figuri, & ordo qui spectat ad intelionem aquae omnia sigillatim explicabimus, ct probare conabimur.
Issus atomis conuenit triplex mobilitas prima ratione et niuersi fecunda ratione micui , tertia ratione mixti.
πXplicatur , ct probatur propositio , triplex est atomo- rum consideratio, primo pro ea quam habeat,respectu to
147쪽
ί. I. --ώπ p rietatibus di i γtius, habitudinς, quo sit vrylis ceturum aliq cimum serentia querant, deindecum sit adeosarusta, & illibata corporum continuitas, & series vacui abhorreas, sit ut singulis atomis reple-di locum , & impediendi vacuunt ardor sie insitus ea nemphest mundi conditis,ut nihil penetrabilitatis eapax habeatvnde
cum ple nus sit mota una parte aliquas alias moueri necesse est cum singulis suus sit locus, neq; vlla cum alia in eodem loco esse possit. Tertio cu intrinsecum ordinem dicant ad mixti nem, quς sine motu Iocali tari non potest,sequitur etiam at mis concedendam huiuscemodi facia Iratem motricem in gratiam sermet introducendg: seruntur autem per omnes Iationes in mixtione deorsum, larium intransuersum, circulariter, Minotu mixto , v v videre est ita mixtionibus artificialibus pat bitq; inferi . In hisnaturae rudisnentis mirum qua persecte seruetur hic politicorum regula, publicis priHara cedant, & publiea priuatis anteponunto. Prima enim mobilitassespectu lociin uniuer-Beedit illi, qua ad mixtionem feruntur , prius est enim con- Currere admixtionem quam centrum petere ι sed tamen prius est fauere toti naturae impedito vacuo quam facta mixtione Primae mobilitati sitisfaciunt atomi per mot u m Perpendicat rem sivest realis ex Aristotelo I siue apparens ex Aristarcho, sale insensibiliter deflexus ex Lucretinis Tertiae mobilitati a
mixtione necessaria est latio Omnis ita ut atomi atomis concum
rerere, tum ut sua sede acquisita initia tande sub serma auspi-εijs conquiescanto Mouera autem in inani atomos suminis
velocitate canit Lucretrus L Io. 3 . ..
Probatui tota haec docti ina ex principi 7. qui dat essedat etiam consequentia adesse, sed haec tria consequuntNI nat ram atomorum , alioqui fini, dei intentioni naturae satisfacere sier, ergo Le tres mobilitates ipsis inissat,quod erat d L usitandum- H A PRO-
148쪽
Datur Symbatbia inter atomos .
. ympa thia nihil est aliud quam amicitia qu eda, ct consenses
inter aliqua ob mutuam naturae concordiam,& conuenia entem dispotitionem, ut explicat Plutarchusue sex autem illius species agnosco. Piima ratio sympathiae est secundum phases motus localis, ita ut corpus unum eosdem cum alio patiatur motuS: quae sympathia non conuenit magneti, quia magneS non mouetur ad motum serri. Illustre vero ipsius sympathiae exemplum dedit Famianus Strada in prolusionibus academicis, quod fabulosum est Cabaeo, illiusq; mentionem facit doctissimus Κita cherus in lib. artis magneticae; horum alter si moueretur e dem alter ferebatur latione, itii vi etiam alphabeticos orbes sit pererrarent, unde & institata in Indijs, S Lusitatia coruloquia, lauto terrarum mariumque interuallo. Qui lapides si darentur omni pretio maiores essent maturae profecto vim nosuperat, neq; naturae maiestatem contemplanti quidquam ex his mihi videtur side maius. Haec autem jmpathia primi generiscum sit ad fugam unionis potiusquam ad coacordia iaci unitionem atomis non conuenit . Secunda sympathia sumi tur a tarantula, ungueto armario, lechirurgiacurtorum Aequa doctissime egla asparTalliacotius Bononiensis professor opere singulari, anno 13 97. Tarantula coauum sibi venenum fundit,& easdem mutationeS in agro facit quasin tarantula commotu ven i reliquis habent. Reparatus vero serui carne Domini nasus coaluit, 1ed mancipio vita functo computruit recutitus nasiis libertate omnimoda mortemsanciete, nullus enim post mortem seruuβ aut fide
149쪽
c. 3 .di atris rum pruriettalus. ars proportionatis, nasus quidem quamuis esset agglutinatus, veluti appendix resecti nasii, quia tamen primarium suum humidum, radi alis,& primigenia substantia nulla arte valet immutari, factsi est vi quamuis alia sornaa,anima nempe Domini viveret nasus, nihilominus tamen suam periodum humido imsto determinatam absoluit perinde ac si in proprio fundo,ser- . uili scilicet brachio 'esset implantatus. Huius medicinae co-plemeti primus autor fuit Braca Siculus . vi patet epistola C leniij ad inpianum, sed historiam de seruili nase refert autor thesauri rerum admirandarum, eamq; praetermisit Talliacotti
faciat mentionem de illa historia silet, & ib. cap. I 8. ubi ex prosino disputat an ex alieno corpore, an vero ex Propr)o tradux eligendus sit, cum ostendisset ex propriocorpore esse eligendum,ita concludit, Hincidimuis fere impossibile depr
pagine iudicium, atq; singuiarem istam indiuidi cbara5arem omismno aes adere, quo minus in alieno favore hoc opus aggrediamur.
historiam vero illius nasi praetermittit, quam nisi senio seruus defecisse dicatur difficilem este arduaq, philosophiae censeo, debetque referri ad Tertiam rationem sympathiae quam GaDrellus explicat in
.suis curiositatibus inauditis, oritur .n. a similitudine reis , de consensu partissi cu suoaoto , subductis ijsdem in totu.& partes astroru ibraeaq; influxibus: ide de unguento armario iudica. Quarta ratio sympathiae reperitur inter animalia imagin . tione praedita ; cuius instrumentum est species externa habita ratione proporti is quam cum phantasia habet, ita ignotus
placebit mihi qui socrati erit exosus; quod fit a motum, sanguinis spirituumque similitudine, di proportione quae iudicium, nostrum praeoccupat, & abblandienti habitudine irrepit. Quinta ratjosympathis est omnium viuuersalissima, &quet
150쪽
rao De Atomis. Qiss. L. paucioribuserratissubiacet, oriturq; ab occulta proportio equq est inter agensi , & passum; ita magnes serrum trahit sinomsio, heliotropium solem sequitur neglecta luna , de quibus vide Atahanasium tarcheium in doctissimis libris artiu
Sexta ratio sympathis oritur a domi so siderum, & naturarecultioribus adquandam designationem stimulis , consistitq; v t cfesti imperio inferioracleantvr ad explendos uniuersitatis fines generationum varietate ,& iudiuiduorum perpetuitate laccessiva, ita mares seminis consentiunt, M stupendis mira-caeis minutissima animalaula sese inuicem ad generationem quaTitam αi Alias sympathila ratisnes facile' reduces ad Ese capita, vel certe quod habeant apertas eausas,&primario nisu inuestigabiles ex sympathiarum censa expunges, quales, refertTheo
Phra . a. de causis plant. Q χε Σ - 26. la omnes amicitias, ct inimicitia splantarum refert ad utilitatem a damniun,Vti litatis tre Smodos ponte, materiaim alimentit, noctui reputa-ainnae,&adminiculum a damnu facit strangulationem, alimeti surtum; opacationem odoris grauedine ,-alimenti de
: Palma ratio sympathisvotet consenta, impetu&, quia unpressas uni mobili eandem in alio facit lationem... Ilia dicatur colansiis dura tionis qdod ista sympathica seri coa - III. sit sympathia configurationisquod a fimilitudine corporum , o figura clii ortum habeat- IV- Est sympathia ciuilis. Via appelletur sympathia Aristotelica- V l-'vero est sympathia Democritica,atq; ut alis puri&atonus non aueniunt, sic ista ha propria est- quod patet ex Laertio qui attex Demceriti putatis , cuncta sicut dum necestatem fieri, euautinnuessitas c.si