장음표시 사용
251쪽
c. s. obiectiones contra asinos. M F
atomo non possunt duae lineae physicae piomanare,ctim autem illa lineae se se simul tangant in superficie solis, sequitur quod pro ratione elongatiqnis distabunt magis, ergo inter se maxima tenebrarum spatia relinquent, contrarium autem sensia patet,aer enim uniformiter illuminatur ergo, corpora no con stant ex atomis. Ex secunda suppositione ita argui potest, sit conus lucis subiens per foramen quadratum, quomodo rest, tuet se post decussationem in formam rotundam si dentur are mi ξ an peribunt aliqus, an vero de subiecto in subiectum possunt transire istud dici non potest, cum lumen sit accidens ut probauit Aristoteles a. de an . primum autem gratis asseritur:
Ergo admissis atomis figuratio, & propagatio' luminis fieri
Respondeo ad prim sim, negando a sngulis atomis Iineas physicas lucis effundi , sed illud perspectivorum principium
intelligendum esse de puncto sensibili et atomus autem sub senissum non cadit. Deinde omne totum agit per modum totiuS, singuli aurem partes secundum se sumpis non agunt nis com comitanter cum toto r nisi cnim res ita se haberet esset breuis. sima omnium agentium sphaera activitatis . Adde quod nego ab una atomo unam tantum diffundi posse lineam, cum intem solucis, Sca loris exigat multas atomos in eadem subiecti pati te. Ad secundam discultatem de lucis figuratione. Respω deo atomos illas quae in angulis quadrilaterae fissurae reperiuntur sensim descere,ob violentam figuram quae obiecto contraria est. Natura autem ut diximus principio 8. huius disputa Semper connaturali sibi statui sese restituere conatur. De illa au'e.n lucis figuratione vide Vitellionem nu. 39 l. 2. Aristote-l'm,&Septatium lac. cit: Maurolycum in suis posthumis pli ramis, Kepplerum in paralipomenis ad Vitellionem. Aquil nium L r. opta Blancinum ui loc. Arist. numero 3q1. Aho'ῶ
252쪽
De Arambetit'. v. um mathematicos tum philosophos in lib. de anima ubi de
specierum natura disputa ni. Iumen diuisibile est in infinitum, deinde si hoc non admittatur erit falsum istud theorema opticis omnibus astrologisq; certisismum e Sphira tui nosa illuminat semissem sphaera opacae aquatis,plus autem semisse,sphariae opacae minoris,miniis deniq; semisse sphaerae opacae maiores, qiare etiam inde colligitur plusquam mediam terrae partem a sole illuminari: Vitellio
enim AthaZenus prop. Io. pag. 39 18 o. graduScum minutis 27. & secundis s a. ponit et Clauius verbi 8 o. gr. min. 26. csterum clarissime hoc Theorema demostratur ab Aquilonio in opticis, a Clauio lib. decrepusculis,a Vitellione loco citato, Scab alijs passi Sit itaq; acus globus quatuor atominu . dispo natur eo modo ad laminosa globu ut lineae contingenteS incudant in medias atomos , sequitur vel mediam atomum Obscuram sere,aliam illuminatam, ac proinde sequetur uninis diui sibilitas, vel hoc Theorema esse falsum, contra demonstrati nes virorum in mathematicis principum. Respondeo ad hoc argumentum, Elis motum ,& eius illuminationem differre, nam licet applicetur continue successi eo sensu quo inserius explicabimus,tamen illuminatio non sequitur seuere leges motus , ratio est, quia motus conmtate trinsecum spatium ituminatio vero etiam subiectum exigit in quo recipiatur, ac proinde debet illud extensim osse, minima autem extensio est unius a tomi, unde unam totam sinit illuminatra una tota smul lumen perdiu unde tu forma,transe-
τι iliaminatione glis. at antecedem nego consequeatiam.
253쪽
s s. oliemanes emtra utomos. it IAd instantiam deductam i theoremate opticorum respod . In mathematicis duas tesse scientiarum species,alis sunt pure mathematicς ut geometria speculativa, S arithmeci Theoriaca, aliae vero phy sicomathematicq ut optica, astrologia, mς-ebanica quam physici,&mathematicarum hori Eontem vocat Aristoteles . Harum, scientiarum propositiones vers sunt snude, & ad sensum sit mantur, sin vero examinentur in 'rigore geometrico sunt falsi , sic qui radium visualem existimaret lineam esse mathematicam erraret toto cito, opus enim est cetata quadam extensone ad agendum ; pariter hon quguis quantitas ponderis dilances mouet ut puluetis granulum, quia cerista ponderis ratio requiritur. Geometrice itaq; loquendo lite propositio quae sciothericorum horologiorum fundamentum est, falsitatis conuincitur, terrapuncti star obtinet adfirmamem tum, datur enim proportio terre cum firmamento ut demonstrat Archimedes lib. de arent numero , & hanc pariter asserosa liam, rebra matutinae sunt aequales mes ertinis, & hanc crepusculum matutinum aequale es meJertino, pariter etiam quae de globorii illuminatione adducta est ab aduersario in mediu, geometrice, & stricte loquendo vera non est,quamuis ad sensum
hae Omnes extra dubium sint posits. Ratio a priori est quCconcluso sequitur deteriorem partem,ergo in opticorum θυlogi imis alio iuniq; qui naturalem scientiam cum mathematiaca miscent, maior piopositio erit geometrica, minor physica ,
iactu sio ergo debebit esse physica hoc est deterior, Sminus exacta, neq; vero sunt examinandae actiones physicae reaulis scometricis ex lemmate x δ' E
Janto obscurior est ita turae maiestas altioi ibusq; penetra- Iibus velata manet, tanto dissiciliores sunt rationes ab ipsa seriuati:quatuor aut quinq; tm vita dε Et in i tat is causi assera
254쪽
πιο T sunt partes in continuo quot in tempore, sed in tem pote sunt infinitae realiter interse distinctae, ergo & in co-tinuo. Maior fundatur in principio I huius, minor patet quia instans quod nunc fuit differt a fluxo, & fluxum, ergo diuiduntur realiter, sunt autem infinita instantia, ergo, & tintidem divisiones ,& distinctiones. Respondeo concedendo maiorem, & distinguendo min rem, sed in tempore sunt infinitae realiter penes connotatum concedo,absolute nego: continuo, motui,& tempori respondent tria quae diuisibilitatem patiuntur infinitam , continuo quidem spatium mathematicum de quo supra, motui conn latio loci, & tempori duratio cum fluxu. Sed haec solutio rercipietur tantum cap. I. disput. 3.
O Vantitas est realiter diuisibilisin infinitum eum eius gra- tia materia diuisibilis fiat sed atomus A est quanta ergo est diuisibilis, quod fidicas atomi substantiam non esse diuisibilem, sed tantum quantitatem,sedibunt omnes dissicultates quibus ali j obruuntur. Respondeo hanc obiectionem a me suisse prsuisam in totius
operis huius fundamento, cum hoc axiomate usus sit , quid quid recipitur per modum recipientis recipitur, sed atomi es mentales, ut probauimus sunt indivisibiles ergo, &educta ab ipsis accidentiae quare ad argumentum Nego maiorem , nam quantitatis essentia non est sita dimis bilitate,sed in im penetrabilitate actuali. Ratio a priori est quia in liguntur' atomi
255쪽
e. s. oblemanes contra a moris os ........ -- quam sint quantae, Squidquid tibi materit finxeris non accipiet indualduorum multiplicationem ab accidente , accidentibus enim non multiplicantur substantiae.
Instabis si corpus non esset quantum non posset diuidi, ergo habet a quantitate diuisibilatem. Respondeo corpus Mequantitate futurum penetrabile ac proinde phytae corporeis
instrumentis non diuidetur. Vt autem animo tibi fingas corpus quantitate destitutum , reuoca in mente poeticas apparitiones quae ulos explent sed tactum non sstunt, i 4 9Fri ne Anchisem in elys s videns. Ter conatus cibi colli dare brachia circum , TerfruΠra compensa manus effugis imago,
Neq; veris aufugit Anchises qui filium comitabatur sed quod non esset impenetrabilis, ideo Rineae manus sunt eluce: & iaspectri militisque monomachia.
Ni ludios remorata cutis, nihiloga ruentis i l ImpetuM, 6 7 immaniperfossum νianere pectus --
Anchisem non poterat tenere AEneas ut pote penetrabilem s& militis gladius videbatur spectrum fodere sed quod abesset quantitas ideo in eodem loco reperiebatur, & nihil hiatus relinquebat . Accipe speculum parabolicum exquisitum egredi videbis e speculo imaginςm tuam, sin aeris medio extra speculum subsistere, illam; impune sodies,& tenere frustra quP Se ex quibus vides triplicem en diuisibilitate, altera est crassa, S popularis, altera metaphysica quae indiuidua ab indiuuduis distinguit, tertia ma thematica penes spatium imaginariu, diuidetur autem corpus quantitate, destitutum separatis ab inuicem atomis, siue indiuiduis.
256쪽
T Ndiuisibile iunctum indivisibili non facit maius pira tingit secundum se totum, sed atomus est indivisibilis, ergo at
mus i uncta atomo non facit mahis..il ιl ul.
Respondeo maioremde punctis mathematicis esse euide tem non autem de alijs iudi uisibilibus quae suas habent dime-siones secundum quas iungi vastim cum extensionis inerem to possunt.
inus non potest fieri per spatium quodvis nignim nata
bile pertranseat minus quam maius, sed quancunq;assiagnes partem alia est minor, & alia minor in infinitum sermnon potest fieri motus, mamquam enim incipiet. Respondeo huic argumento satisfieri non posse nisi admis.ss in continuo indivisibilibus, & id contendebat Zeno ded cendo ad absurdum, neq, enim motum negabat. Respondeo itaque aliam esse minorem mathematice concedo , realiter nego, motus autem consideratur ab aduersario penes realem rerii exitantiam . Respondcbat Empedocles puncta mathem rica transiri tota simul, & quietibus interpolatis motuum ve- Iocitatem , di rarditatem distinguit Caeters quia motu pes Iuntur aut Iarefactione cbiectiones non polluat dilui nisi
257쪽
onera instiuisibilitatem atomorum
Vod est materiale existit modo materialia est, habet pat tes extra partes quod autem partes habet extra partes diuisibileest sedatomus existit modo materiali,ergo est dilusibilis Respondeo conceptum materialitatis dicere duo, primam
exigentiam impenetrabilitatisperquantitatem,secundb ordinem essentialem ad aliquid aliud quod erit tanquam sui perafectivum in ratione tis completi aut subiectivum, qui duo atomiSconueniunt,ordo ad quantitatem, & ad mixti formae quare nego existere modo materiali esse habere partes extra partes. Haec autem iectio soluenda est risquea qui materiam primam abin quantitate ala esse totam in toto, & Thoenistarum nonnullis qui animas brutorum dicunt esse indiuisibiles, negant tamen esse spirituales . Dices pars orientalis atomi A non est realiter occidentalis B ergo possunt separari. Respondeo partem occidentalem. α orientalem esse realiter idem, connotative vero disserre.
Responsa ad Obiectiones singularem atomo
Mnes attingere dissicultates non vacat neq; cin vacat potest paucasergo epotissimis quae mihi currerunt delibo. -gla I mi L
258쪽
Pro Arias telis texta 66. s. de caelo contra id quod diximus proposit. 26. tetraedra non posse repsire locum .
ME; diu sequens ratiocinatio in errore cum Aristotele detines. . ills figurg replent locum quorum anguli simul iuncti iaciunt angulos aequales quatuor rectis, atqui anguli te-ifae diorum iuncti faciunt angulos sex quatuor rectis aquales, ercto replent locum Α, Piobatur minor, sim sex triangula aequiangula, Saequilatera ABI, BIC, C ID, Di E EI F, Hai cii ea punctum I dico angulos sexilli puncto circuni fuses esse atquales quatuor rectis,cum enim ex Eucl. I. r.p.32. Anguli ties cuiusIibet trianguli sint aquales duobus rectis , triangula autem A FI, ABI, BIC, &asa sunt squiam gula per prop. 8. Prinfii, quonia per constructionem sent squa- Iatera AEquitur qubd tres horum dinguli quomodolibe t sumpti tis, ergo FI A, AIB, BIC, sunt: Idem de alijstribus FIE, EID, ctum I cir-
259쪽
s. 6. obliniones contra 'at omJ elim susi sunt aequales quatuor rectis , ergo implent locum . quod erae demonstrandum. Excitentur itaq; in illis basibus tetraedra sex,replebunt locum, & si hiatus adsint, cum oria tur a tetraedris, alijs simit iter positis tetraedris implcbuntur. fetq; figura ex tetraedris solida, quod erat pro Aristotele d
Et confirmatur a constructione Octaedri ysinnini delinees Octo triangula aequiangilla & aequilatera, deinde complices& vnias habebis consectum octaedrum regulare: ergo optime censuit Aristoteles tetraedris locum repleri. Respondeo ad hoc argumentum cuius sallacia me aliquamdiu fascinauit, concedendo triangula sex circa punctum l eL se aqualia quatuor rectis, & replere locum planum quod manifeste demonstrauit Aduersarius; at nego superpositis in illis
triangulis tanquam in sua basi tetraedris sex, ijs repleri locum solidum dequo hic sermo est, sit enim.
Tetratara nou replent locu olidum.
Tr Xcitentur enim tetraedra in illis planis: Dico primb eorum verticem suturam in punctis sublimibus G. H. L. M. N. O. quoniam enim aequi,distant anguli basis ab angulo verticis sequitur quod in basis d horizontem constitutae centrum Oc lo in axe posito debet proijci vertex, axis enim est linea rectata, ergo eius extrem obumbrsint media, debet itaq ό tota axis in puncto H colligi; quod cum sit in diametrorum Ain B P.Rl, intersectione sequitur esse centrum basis,com firmaturq; ex propos. q. l. q. Euclidis. Dico secundo im eritetraed a excitata super planis illis sex futuros hiatus seu vacuum cuius mensura sunt lineae GH,
HL, NO, OG, quos hiatus alijs tetrae-
260쪽
dris impleri posse nego . Cum enim punctu H in vertice axis distet a puncto H iu basi per totam rectam 1 R, qvieti ian. gulum AIR bifariam 1 ecat per s. I.sitq, recta lR perpendicularis, & vera mensura profunditatis vacui, quodanteri traedra dehiscit ex coroll. ι9. I. sequitur , quod in tetraedris
quae vacuum illud replebunt , linea IR prosunditas vacui, minor erit quam linea G H latus tetraedii. la triangulo enim aequilatero latus est maius sita dramelio Perprop. I. αs, Primi et atqui h0c talium est Dico enim tertio lineam I R maporem esse quam Iineae H G. cum enim linea H G S HI sint eiusdem circuli se mi diametri per Is . quart. sequitur per definit. II. Primi esse aequalexvi pote ab eodem centro H ductae, erit ei go excesisus lineae IR supra lineam H G, segmentum H R, ac proinde linea IR maior est quam linea HG: quod erat ecmon
strandum. Dico autem quarto hos hiatus erri Fquenter riplari nor posse tetraediis, quia cum profunditas sit maior qua latitudo, e T