장음표시 사용
101쪽
, tonetis, existimare. debetis, omnes Catilinae copias, omnes spes atque opes, his deΡulsis urbis Periculis, , concidisso. ueluquidem ego eum ex urbe pellebam , hoe Providebam mimo, Quirites, remoto Catilina ,. nec mihi esse P. Lentuli somnum, nec L. Cass1i adipem, nee C. Cethegi furiosam temeritatem
pertimescendam. Ille erat unus timendus ex his omnibus, sed tamdiu, dum moenibus urbis continebatur. Omnia norat, omnium aditus tonobat r. appellare, tentare, sollicitare Poterat, audebat: erat ei. consilium Lad facinus aptum: Con illo autem neque lingua neque manus deerat. Jam ad certas , res conis sciendas certos homines delectos ac deseriptos habebat. Neque vero, cum aliquid mandaverat, confectum putabat: nihil erat, quod non ip o obiret. oecurreret, vigilaret, laboraret: . frigus, 17 sitim, famom ferro poterat. . Hunc ego hominem tam acrem, tam paratum, tam audacem, tam callidum, tam in scolere vigia
Iantem, tam in perditis ,rebus diligentem, nisi ex domesticis insidiis iit' castrense latrocinium compulissem, dicam idi quod sentio, Quirites) non facile hano tantam molem mali o ceris vicibus vestris depulissem. Non ille nobis Saturnalia constituisset, neque tanto ante. exitii ac fati diem rei publicae denuntiasset, neque Commi isset, ut signums ut litera e .uae ' testes deniqueJ manifesti sceleris deprchenderentur. Quae nunc, illo absente, sic gegia sunt, ut nullum in privata domo furtum unquam dit tam palam inventum, quam haec tanta in re publica conjuratio manifesto inventa atque deprchensa est. Quodsi Catilina in urbe lid hanc diem remansisset: quamquam, quoad suit, omnibus ejus consiliis oxyuyri. hi quo Obstiti, tamen, ut levissime dicam, dimicandum nobis cuni illo fuisset, neque nos unquam, dum ille in urbe hostis fuisset, tantis periculis
wahro' Orat. c. 5. aeri ingenio vir.' Fani: VIlI, I 5.' acer in robus gerendis. - paratum ' Tusc. IV. 23. ' sortitudo satis est instructa, armata, parata Per sese Occurri. So Cass. heli. Gall. III. C. 4. ut quaequo Pars castrorum nudata defensoribus premi videbatur, EO OG currore, .d auxilium serro. VII. 16.Vgl. pro Mi L 3. 48. . .e ι
102쪽
rem Publicam tanta pace, tanto otio, tanto silentio, liheia
Cap.iVIII. Quamquam haec omnia, Quirites, ita sunt a IS
me administrata, ut deornm immortalium nutu atque eonsilio et gesta et provisa esso videantur. i Idquo Cum conjectura Consequi possumus, quod vix videtur humani consilii tantarum erum gubernatio osse potuisse; tum voro ita praesentes his cmporibus opem et 'auxilium nobis tulerunt, ut eos Paene De Iis videre possemus. Nam, ut illa omittam, visas nocturno tompore ab occidente faces ardoremque coeli. ut fulminum iactus, ut terrae motus, Ceteraque, quae tam multa, nobis Consulibus, facta sunt, ut haec, quae nunc fiunt, cancro dii immortalos viderentvr: hoc cert , quirites, qnod sum dictuos, noquo Praetermittendum, neque relinquendum est. Nam 19 Prosecto memoria tonetis, Cotta et Torquato consulibus , Complures in Capitolio res de coelo esse Percussas, Cum et Bi mulacra deorum immortalium depulsa sunt, et Statua veterum: hominum dejectae, et legum aera liquefacta. Tactus est etiam
ille, qui hanc urbem condidit, Romulus: quem inauratum in Capitolio parvum atque. Iactentem, uberibus lupinis inhiantem fuisse meministis. Quo quidem tempore, cum haruspicos ex
f. 18. Quamquam. S. Cat. I. g. 22. - Pr Misa. Pro Mur. c. 2. Esthoni ςonsulis non solum Videre, quid agatur, verum etiam Providere, quid futurum sit. IVodurch tantems ei det si ch dieses Wort Von ρπαε- Midare ρ - seces. Dio Cass. 37, 25. λαμπHyες εἰνοὰς ἐς τον Ουρανον cino etων δυσμῶν dνέδραμον. Praesentes. S. Cat. 4I. f. 19. - aera, eine a ti- featio Oratoria, fur sapem, Aenu es
So Virg. Aen. III. 183. Sula milii
tales casus Cassandra canobat. Cic. Pro Sext. c. 2 i. non haec deniquo a me tum, tamquam sata, in ipsa
rei gerenda, canebant Prae Iermisten um - relinquendum. Wo
negant, eum Iocum a Panaetio Praetermissum , sed consulto reli
103쪽
tota Etruria convenissent, caedes atque incendia, et legum interitum, et bellum civile ac domesticum, et totius urbis atque imperii occasum appropinquare dixerunt, nisi dii immoritates omni ratione placati, suo numine prope fata ipsa flexi 20 sent. Itaque illorum responsis tunc et ludi decem per dies facti sunt, neque res ulla, quae ad placandum deos pertine-vet, praetermissa est: iidemque jusserunt, simulacrum Jovis
sacere majus, et in excelso Collocare, et Contra, atque ante fuerat, ad orientem eon eriere: ae s sperare dixerunt, si
illud signum, quod videtis, solis ortum et sorum curiamque conspiceret, fore, ut ea consilia, quae clam essent inita coniatra salutem urbis atque imperii, illustrarentur, ut a senatu populoque Romano perspici possent. Atque illud ita collocandum consules illi locaverunt: sed tanta fuit operis tarditas, ut neque a superioribus consulibus, nequo a nobis ante hodiernum diem collocaretur. - .
u1 Cap. IX. Hic quis potest esse, Quirites, tam aversus
a VETO, tam Praeceo, tam mente captus, qui neget, haec omnia, quae videmus, praecipueque hanc urbem, deorum immortalium nutu atquo potestate administrari Τ Εtenim Eum esset ita responsum, eaedes, incendia, interitumque rei publicae comparari, et ea per cives ): quae tum propter magnitudinem scelerum nonnullis incredibilia videbantur, ea non modo
wohesich. Verr. V, 14. habeo raεtionem . . . mihi ludos sanetissimos maxima eum caerimonia Cereri, Liboeo, Liberaequo iaciundosi mihi Floram matrom ludorum ceIebritato placandam; mihi ludos an. iquissimos, qui Primii Bomani sunt nominati, maxima cum digni. lato ac religione Iovi, Iunoni Μine aeque esse faciundos. - jua
et in .rostris statuendam loeent. consuribus. L. Julius Caesar undΜaecius Figulus. -
104쪽
cogitata a nefariis civibus, Verum etiam suscepta esse sensistis. Illud vero nonne ita Praesens est, ut nutu Iovis optimi Maximi iactum osse videatur, ut, cum hodierno die mane per forum meo jussu et conjurati et eorum indicos in aedem Concordiae ducerentur, eo ipso tempore Signum statueretur Τquo collocato atque ad Vos senatumque converso, Omnia et senatias, et vos, quae erant contra salutona omnium cogitata, illustrata et patefacta vidistis. Quo etiam majore sunt isti odio 22 supplicioque digni, qui non solum vestris domiciliis atque tectis, sed etiam deorum lcmplis atque delubris sunt funestos ac nefarios ignos insurro conati. quibus ego si me restitissecticam, nimium mihi sumam, et non sim serendus: plo, illo
Iupiter restitit: ille Capitolium, ille haec templa, illo hanc
Mubem, ille vos Omnes salvos eSso Voluit. Diis ego immorta- Iibus ducibus hanc mentem, quirites, Voluntatemque SuSCeΡi, atque ad haec tanta indicia perveni. Iam vero illa Allobrogum soli Citatio sic a Lentulo ceterisque domesticis hostibus, tanta res, tam dementer credita et ignotis et barbaris, Commissaeque IitErae nunquam essent prosecto, nisi a diis immortalibus huic tantae audaciae consilium esset ereptum. Quid vero 3 ut hο-mines Galli ex civitate male pacata, quae gens una Testat, quae populo Romano bellum sacere et posse et non nolle videatur, spem imperii et rerum amplissimarum ultro sibi a patriciis hominibus oblatam negligerent, Vestramque salutem suis opibus anteponerent: id non divinitus factum esse putatis 3 praesertim qui nos uon Pugnando, sed tacendo superare PO-luerunt. φὶ
Dio Bild saulo Har gesen den Tem- pel der Concordia, dor a in Fussedes Capitolinischen Berges lag, undiso dor Sonat die Amal versam melimar, gericlitet. Es m Oehte nolit
f. 22. ille, ille Iviter. WelcheFigur S. Cat. I. l. 5. Eine ahn- liche Stelle ist pro Mil. 3. 83. Cat.
105쪽
23 Cap. X. Quamobrem, Quirites, quoniam ad omnia puI-
vinaria supplicatio decreta est, celebratoto illos dies cum eoD-jugibus ac liboris vestris. Nam multi saepe honores diis immortalibus justi habiti sunt ac debiti, sed profecto justiores nunquam. Erepti enim estis ex crudelissimo ac miserrimo in te ritu, et crepti Sine caede, sine sanguine, sine exercitu, sino dimicatione; togati, me uno togato duce et imperatore, vicis-24 tis. Etenim recordamini, quirites, Omnes civiles dissensiones , neque Solum eas, quas sudiStiS , sed has φ), quas vosmet
4. - a Patriciis hom. nam Iich Lon tutus, Cassius, Cuth gus u. R. non nolle. V gl. Pro log. Man. f. 71. do orat. II, 18. cumque se non nolle dixisset.
ne in Anhangor des Marius, num Consul eritanni Horden. Als hiemaus Cinna die Stadi in neue Un-
tavius land dem fidei vertrichen. Abor hald ham Marius aus Asellia Euruch, vere in igie sich mit Cinna, natim Bom O lino Seliis erilis ire ictioin, und mordete vieto Adelie heu nil den Consul Octavius. - GLlus est Sulla. Die ser Har nach
lege Q. Catulus, der Solin jenes Q.
106쪽
ipsi meministis et vidistis. L. Sulla P. Sulpicium oppressit rox urbe ejecit C. Marium, custodem hujus urbis, multosque fortes viros partim ejecit ex civitate, partim interemit. Cn. Octavius, consul, armis ex urbe Collegam suum ExΡulit: omnis hic locus acervis Corporum et Civium sanguine redundavit. Superavit postea Cinna cum Mario. Tum Toro, clarissimis viris intePsectis, lumina civitatis extincta sunt. Ultus Est hujus victoriae crudelitatem postea Sulla, nec dici quidem opus est, quanta deminutione civium, et quanta calami tate rei publicae. Dissensit M. Lepidus a clarissimo et fortatissimo viro, Q. Catulo. Attulit non tam ipsius interitus rei Publicae luctum, quam ceterorum. Atque illae dissensiones ), 25 Quirites, quae non ad delendam, sed ad commutandam rempublicam pertinerent: non illi nullam esse rem publicam, sed in ea. quae esset, Se esse Principes, neque hanc urbem eon-sagrare, sed se in hac urbe florere voluerunt) atquo illa tamen omnes dissensiones, quarum nulla exitium rei publicae quaesivit, ejusmodi fuerunt, ut non reconciliatione Concordiae, sed interneciono civium dijudicatae sint. In hoc autem uno post hominum memoriam maximo crudelissimoque bello, qualobellum nulla unquam barbaria Cum sua gente gessit, quo in bello lex haec suit a Lentulo, Catilina, Cassio, Cethego constituta, ut omnes, qui salva urbe salvi osse possent, in hostium numero ducerentur, ita me gessi, Quirites, ut omnes salvi conservaremini: et, Cum hostes Vestri tantum civium superfuturum putassent, quantum infinitae caedi restitisset, tantum aut in urbis, quantum flamma Obire non Potuisset, et urbem et cives lutegros incolumesque servavi. Cap. XI. Quibus pro tantis rebus, Quirites, nullum ego a vobis 26 praemium virtutis, nullum insigne honoris, nullum monumenia
107쪽
tum Iaudis postulo, praeterquam hujus diei memoriam sempi ternam. In animis ego Vestris omnes triumphos meos, omnia ornamenta honoris, monumenta gloriae, laudis insignia condiet collocari volo. Nihil me mutum potest delectare, nihil tacitum, nihil denique hujusmodi, quod etiam minus digni assequi possint. Μcmoria vestra, Quirites, nostrae res Mentur, sermoreibus crescent, Iiterarum monumentis inveterascent et corroborabuntur: Eandemque diem intelligo, quam spero aeterinam fore, et ad salutem urris, et ad memoriam consulatus mei Propagatam: unoque tem re in liac re publiea duos cives exstitisse quoetum alter fines vestri imperii, non rerrae, sed coeli regionibυε torminaret, alter eiusdem imperii domicilium
27 Cap. XII. Sed quoniam earum Terum, quas ego gessi, non est eadem soriuria atque conditio, quae it Iorum, qui e te a bolla gesserunt': quod mihi omin his vivendum est, quos vici ae subegi ; illi hostes aut intorsectos aut oppressos reliquerunt et Vestrum est, Quirites, si ceteris sua recto 3 saeta Prosunt, mini mea ne quando obsint, 'ovidere. Mentes
enim hominum audacissimorum sceleratae ac ne sariae ne vobis in evo Ροssent, ego providi: ne mihi noceant, vostrum est
Providere. Quamquam, Quirites, mihi quidem ipsi nihil iam
ab istis noeeri polost. Magnum enim est in bonis Praesidium, quod mihi in perpetuum Comparatum visi: mytna in re publi- ea dignitas, quae mo semper tacita defendet: magna vis est conscientiae, quam qui negligent, eum me Fiolare volent, se sis ipsi indicabunt Est etiam in nobis is animus, quirites, ut n0n
Aen. I. 287. famam qui terminet astris. Vgl. Cat. Il. II. Pro Batho c. 28. C. Caesar .abest longissime, atquc in iis ost nunc locis,
quae regione orbem terra Uram, P
hus illius gestis imporium populi
108쪽
modo missius audaciae cedamus, sed etiam omnes improbos ultro semper lac Mamus. Quodsi omnis impetus domesticorum hostium depuIstis a vobis, se in me unum converterit vobis
erit videndum n. Quirites, qua conditione Posthac eoru esse velitis, qui se Pro salute vestra obtulerint invidiae periculisque omnibus. Mihi gusdem ipsi quid' est, quod iam ad vitae fruetum possit acquiri, pracsextim cum neque in hon e vestro, neque ira socia vistutio, quidquam Videam. altius, quo quid mihi libeat adscendo Illud persiciam prosecto, Quirites,
ut ea, quae gessi in consulatu, Privatus tuear atque Ornem: ut, si qua ost invidia in conservanda re publica suscepta, Iaedat invidos, mihi vaIcat ad gloriam. Denique ita me in raepublica tractabo, ut meminorim s mper, quae geSSUTim, Teque, ut ea Virtute, Non, msu, gesta esse videantur. Vos, quia vites, quoniam iam nox est, veneramini illum Jorem, custo dem hujus urbis ac vestrum, atque in vestra, tecta discedite et ea se quamquam jam periculum est dUPulsum, tamen aeque, ac
priore nocte secistis I, custodiis vigiliisquo defendite. Id ne vobis diutius faciendum sit, atque ub in Perpetua Baco esse Possitis, Providebo,. Quirites.
sunt videnda. Pro leg. Man. 7.. Vi- CI . ad Fam. U. 2. Huius ego te, deto, nuin vobis dubitandum sitis ineri tali, si virtute, atque lanimo Ilosc. Ain. 48. videant, ne turpe non restitissem, quis esset, qui maerit. - acquiri. Ugl- Cic. mi Fam, tu consulatu non eam Posuis exis ν- III. 7. Postea vero quam ita et maret, quam consilio, ωrtemieepi et gessi maxima imperia, ut suisse 2- iuum Iostem. Cicero deu- mihi nihil neque ad honorem, no- tete .ahrscheirdicis hior aut demque ad gloriam aequirendum puta- Tempei des I item Sitator, vso diae Lem. . . . - ascendere libeat ' erste Cat. Redo gehaven .oxdem