장음표시 사용
31쪽
Et id genus alia multa ad Romani Pontificis in. Dbis an, tistri degentis ' novo audaciae exemploneri. excogitata : quae aliquis forta is credat Iud iis Apella: at nemo caedet gnarus veteris fidei, usteris disciplinae & historiae. Dolebunt potius veri Christiani omnium nouitatum aspernatores, peristius odi nouas inuentiunculas ad priscam fidem abolendam , Deus omen auertat, Viam muniri. Enimuero Cardinalis Toletus etsi eruditissimus, & Bellarinino vii dicebamus longe moderatior, homo tamen erat, de falsas opi- . ' . niones cum suscipere ipse, tum alijs tradere poterat: quum praesertim in ea ciuitate & inter eos. versaretur, qui dissentientes a se in iis maxime capitibus, quae ad potentiam Pontificis amplificandam faciunt, haut faciteri sicut accepi,ellent laturi. Quie igitur ex illo afferri solent, de vi maioris excommunicationis in tollenda Principibus iurisdictionis exercendae facultate;quar item de usu aequivocationis & retentione mentali, ea quocunque tandem auctore prodantur, explodenda , de cum detestatione Christianis omnibus censeo despuenda:& eo quidem vehementius, quo maiore probitatis opinione fuerit, qui alia docet. inare Toletum nos quidem hic non defendimus quod solito candore facere Apologi ita conatur: miramur magis, virum alias probum , adeo abominandis doematis & nomen suum clipta macula illa.Nam&Iesultas nominare pol Cina qWibus illa perfidiae magistra aequi- uocatio . humanae societati perdendae inuenta, non probatur, ut quidem in ea disputatione Toleti explicatur. Sed non sine caussa dubitare hic
32쪽
ad Frontonem Duci Epistola. 33
nimaduerti viros graues; fiteritne illa vere Toleti sententia, quae hodie in illius Instructione, sineSummaCasuum,legitur.Liber enim ille post mortem demum auctoris , nisi fallor, est editus :&quidem sine ulla praefatione, quae fidem faceret omnia esse Toleti genuina. Tum autem editiones illius circumferuntur ita variae, dc inuicem discrepantes , ut susprcio sit multa' - 3s adiecta esse , quae auctor fortasse si ' σαππι- Viueret, obolo transfoderet: atque inter illa haec duo forsitan loca fuerunt; de quo tamen nihil assirmamus. Sane etiam in Maldonati Iesultet scriptis, quae postquam ipsis diem clausit supremum, sunt edita, nonnulla, auctoritate quadam censoria, fuisse mutata de temporis praesentis opinionibus accommodata, audiui qui assirmarent, viros fide dignos. Transit deinde ad Matianam Apologista; cuius Institutionem Principum occidendorum sic iure appello eam Marianae di utationem:ὶ cum damnat, facit quod virum probum decet. Sed an serio damnat -
ψυχης, ut ait Euripides, an extremis M. ita avi
abiis, de cum aliqua subtilitate 3 non abs re du- -.bito Nideo enim non esse vestret Societatis hunc morem, ut quod alij laudant, alij vituperent. Marianam autem partim aperte laudant, partim hanc ipsam illius disputationem defendunt, P. Ribad enetra Scribanius, qui se mentitur Bonar-scium, Gret rus, Martinus Becanus, dc plures fortasse alii, quos non vidi .Cur hoc vehementet magis magisque indies staspicer,accipe. Allatus est non ita pridem ad Serenissinium Regem liber Anglicus,hic deprehensius, nescio unde e te-
33쪽
gionibus transmarinis in hanc Insulam ad eos millias, qui Romano Pontifici adhaerent. Suspiacari licet ex Epistola auctoris, scriptum esse librum in Itilia;quem etiam ibidem fuisse edi uni
nonnulla suadenti pon minime autem illa verba , PE R Missu SuPERIORVM, quae ima pa- lgina prima habentur.Eius libelli dux partes sunt. IPrior epistolam continet P. Cotonis declaratoriam ad Reginam in sermonem Anslicum versam:posterior dissertationem aduersus eos, qui
post Henrici Magni caedem accusare dόctrinam vestram sunt aggressi. In hac parte, ubi primo doctrinam de occidendis Principibus ordini vestro non probari testatus est: ubi etiam multa narrauit sed ficta omnja & falsa de praemiis a Ludovico XIII. Rege Christianissimo, &augustissima Regina in vos collatis, pensandae iniuriae quam ab osoribus vestris accepistis: mox ad Marianae seriam defensionem Anonymus ille scriptor se accingit: praefatus , propterea id a se feri, quia P. Coton in Epistola sua, siue modestiae, siue breuitatis caussa, vel potius tempori
seruiens, Marianam reliquerit indefensum; velle itaque se quod Epistolae illi deest supplere; &opeta eadem cum Iesiuitas, tum Ecclesiam Catholicam susipicione prauae doctrinae liberare. Assirmat igitur, Marianam tota illa disputatione non de Regibus loqui, sed de tyrannis: quod diabolicum esse mendaciu affirmamus nos nam de Henrico III. Rege legitimo, non de aliquo in uasoreMariana loquitur ι tum addit, tractari eo loci quaestionem S plurimis agitatam: quos omnes quum moderatione superauerit Maria-
34쪽
ad Frontonem Duc. Epistola. 3s
na, non ausius liquido assirmare, quod alij certo' definiunt : satis ex eo posse intelligi, illos qui Marianae librum eiusmodi doctrinae obtentu Lutetiae condemnarunt, non Marianam sed Ie- suitas, immo non Iesaita, sed ipse in I Es v Christi sanctissimum nomen o blasphemum os lodi L se. Ipsa Auctoris verba hic subiiciam: ut per eos
qui isthie Anglice norunt intelligas nihil me
comminisci: Theyare enem ies osthat holy na- me of I E sus, that condemned Mariana for anysuch doctrine. Hoc est ad verbum : In sunt inmmici sunm nominis Iesu, qui congemnarunt Marianam propter talem doctrinam. En tibi, mi Fronto, unius Iesultae, aut e magnis Iesultarum patronis unius,
sed non solius, iudicium de prudentissimis Senatus Parisiensis Patribus , qui illam Institutionem Marianae ultricibus flammis meritissime addixerunt. Quod si huic scriptori fidem habemus, ne P. quidem Coton aliter lentiebat, quando Epistolam illam ad Reginam matrem scribebat: sed animum dissimulans, Phocylidae pra
ceptum usurpabat , ' μη; ἀντπ--ανέμοισι. Ego malo credere magnam istum terrae
filium, P. Cotoni iniuriam facere: vides tamen, tenm rem mi Fronto , quam longe absint ab eo multi ho- λνα die, ut Marian illam dirissimam diatribam detestentur. Et quare, Obsecro , parricidarum magistrum exsecrarentur, quibus parricidia placent, parricide laudantur, beatitudine martyrum digni censentura plane eiusdem homi- ιnis est , Marianae probare iudicium , & proditores ac parricidas consecratione dignos iudicare. Nam Sixti V. orationem , Ut puto, E q
35쪽
non ignoras cIrcumrem Vere an tallo, In Conlim
storio Romano post Henrici III. c dem habi ram. Ne qu e te fugit Romanorum Censorum iudicium, qui alia quedam Mariana scripta nuper in notarunt, istud non notarunt, in quam partem P rerum peritis sit acceptum. Nam in hac re, si ivnquam in alia, iure licet de illis Aristarchis regulam iuris ciuilis usurpare : sivi tacetransentire ,- etur. Excusat tamen illos Apologista alicubi, &nihil pronunciatum Romae aduersus parricidia- Iem Marianae Instructionem ait, propterea quod nemo fuerit, qui eo nomine auctorem deferret&accusaret. Mirum Vero, quum de Mariauar libris instituta semel ellet cognitio nemini Censorum illorum venisse in mentem huius disputarionis illa quam notabant millies, imo μυριακι simillies pernitiosioris. At latebat eos liber ille Maiianae .Hoc vero quis credat λ quis non videat dictu esse ridiculum 3 nisi quod , alijs utuntur oculis cum res Papae agitur, alijs cum res Princ, pum: in illis Aigo oculatiores sunt: in his talpa carciores. Marianae igitur disputatio ikm quae lectores ad Principum suorum parricidia institue.bat, non viderunt : sanctissimum Senatus Parisiensis decretum contra parricidam Castellum, quia in eo pauca verba erant Papae ingrata , Viderunt, & aeternum detestando exemplo, Cens istae tua illud subiicere non dubitarunt :
Sed neglectis rationibus omnibus, quae suadere contrarium valerent , agamus cum Apologista benigne , & credamus ipsum vera ὰm ειλικρινε απsine fuco & fallaciis , simplicitate Gallica,
36쪽
non leuem aliquem hiantis & male parati calami errorem in Mariana damnare ; sed totam illam Eius dissertationem detestari , sicut locis aliquot Profitetur: adhuc tamen haeret in luto; nec qui se expediat honestam satis rationem video. Nam quare aliorum caussam tuetur , qui aduersus pwtellantes Germanos Marianam magno studio defenderunt λ Ego non capio quomodo possit Apologistae constare facti ratio; cum desedi alijs probat eum scriptorem, quem ipse non semel grauissimis vernis detestari se ostendit. Iam quod in illo sermone pronuntiat, libros alios reperiri de quibus omnes sileant, millies Matiana periculosiores, quos libros intelligat, aut quorum accuset silentium , multi, opinor, iuxta mecum ignorabunt. quibus au tem periculosiores Z non sane Principibus;quorum maiestas minuitur , dominatio destruitur, vita petitur , per Marianae doctrinam. De animarum fortaste periculo dicet se locutum &haeresi; sed de eo nuc quaestio non est, neque vero sit id ageretur, dissicile es t qua rationibus. qu Patrii testimoni s probare, pestilentissima haeresinesse doctrinam Hildebrandicam.Fallor vero aut non defuturi sunt, qui ex illis Apologistae verbis copiecturam faciant. necdum satis intellisto.
re eum magnitudinem criminis a Mariana admissi ; quando parricidam Henrici III. Regis Christianissimi , non secus ac ' aliquem Heroem laudibus in coelum tulit.& alios
vi similia suscipere iit parricidia diligenter instituit. Vide vi ro ingenium hominis & candorem. VV ccheli heredeo grauissime accusar au*
37쪽
ram samptibus posteriorem Marianae editionem curatam dicit: eos non accusat Iesultas, qui
cheli heredibus ei consiiij fuerunt auctores,qui Moguntiae Typographo Baltaetari Lippio pol state imprimendi fecerunt; qui singula folia cum
ederentur videre potuerunt, & silentio saltem suo iactum probarunt. At quae haec est iniquia. A tofis las Z quae ' ξ aut quid est nocentem reso rum. absoluere; innocentem premere, si hoc non estὶVVecheli heredes mercatores sunt, neq; literarum ullam peritiam profitentur: dc Franco tardi ad Moenum degunt. Significatum illis est a Iesintano vulgaris existimationis allatum esse ex His. pania Marianae librum,semel iam Toleti editum, cum approbatione superiorum Societatis Iesu,' ticae, & Regis Catholici priuilegio : eum noua lima perpolitum bono publico in Germania ed, tum iri. ab illis nihil amplius petitum , nisi ut sumptus facerent: de caetero ne soliciti essent: Samul μ- Moguntiae enim cura Patrum S. I. librum iri imui editum. Ita dictum , ita factum est. 'Hβ-- . γε, .VVecheliani pecunias, ut quidem iste ait, dederunt: caetera omnia Iesultae administrarunt, idque Mogunt :vbi vVecheli heredes aut quos vis alios Protestantium gratia multum pollere,
udiui hactenus nunquam At Iesiuitae quid ibi possint , re Patres, Archiepiscopalis Collegij,
Christianus orbis iam nouit. Et non pudebit Α- pologistam eius editionis culpam omnem in VVecheli heredes transferreὶ non pudebit PM
Henrici IV. lectione Marianae ad scelus conci' piendum suille stimulatum, alios affirmare icio,
38쪽
alios negare. Literarum nullam eum habuisse cognitionem a pluribus accepi: quare concedamus Apologistat quod scribit; nihil particidae illi cum Mariana fuisse commercij. Sed quod additidem auctor Apologiae ; non soli1m salsum fuisse
eum rumorem; verum etiam quodammodo esse
optandum , ut ille Alastor Marianam legisset: nos eius voti gratiam illi iacimus , & mecum, scio, omnes subditi fideles. Est enim falsissimum eos , qui caedes Principum suorum cogitan lemone Marianae ullo pacto ad mutandum propositum posse adduci . Nam quid inuenient quod eo ducat ρ Videbunt Theologum e Societate
IE sv certo consilio hanc quaestionem tractare, eat legitimum puta Henricum III. Regem
Gatarum Christianissimum, po quam a paucis sieriti sis sed ductis snam his arbitrium permittit Mariana, ut de capite Principis sui statuant) coeperit orannus appellari. ccidere PVidebunt concludi ad extremum , licerei videbunt infandam Satanae progeniem , fraterculum Iacobum Clementem, ob patratum parricidium magnificis verbis in coelum tolli. Haec scilicet prodigium hominis, Ra-uaillacum dico, adduxissent, ut scelus detestar tur. Velim igitur doceat me Apologista, quibus verbis Marianae utendum fuerit, quibus argumentis, ut scopiam assequeretur suum: & subdi tispersuaderet ', pium esse facinus Regem suum cum opus foret occidere. Admirantur Graecorum Critici maximum poetarum, qui Agamem monem inducit suis reditum in patriam suadentem oratione quadam miro artificio figurata Scverbis, si accipias simpliciter , planc contrarium
39쪽
siuadentibus. An existimat Apologista Marianani eodem artificio i ta illa disputatione usiam 3 haec quidem mira philosophia est, paucis nota: cuiussi ordinis amplissimi Patribus venisset in mentem in Marianae sacerrimum librum, nunquam credo,adeo seuere animaduertissent. At ne sirit Deus immortalis , Deus per quem regnant Reges ne sirit, ut qui malo erga Principes suos animo sunt, secquis autem Principum tam felix,aduersus quem nemo subditorum male sit animatus λ) in Marianae librum incidant, dc eum simi- mue alium scriptorem in consilium adhi
Emanuelem sa defendit post haec Apo stista
in quo miseret me hominis frustra laboran ut
i s*i haec ; ut fateretur Auctor, multa E- . . . m/Πuelem si mitin animo malo, certe perim-Drudentiam scripsisse, de suis illis Apphoritimis in Ierutile, Principibus nimis periculosa, de proin de botiis omnibus detestanda: verum ista in poe .stremis editionibus Lutetiae fuisse sublata. Hu-aulmoda oratio & specim aliquam ingenui candoris prae se ferret , &spem nonnullam lectoribus relinqueret, p'sse olim fortasse, etiam aliorum e vestra disiciplina hominum similes sententias emendari vobis, aut tolli. Nunc latetur quidem Apologista', esse nonnulla sublata exi is Aphoris is ι sed e rasse tamen Auctorem
40쪽
quam ex ore Apologist erroris alicuius confessionem elicias, quoties de Iesultarum aliquo agitur. Nam in fide quidem Iesu itam cr- .rare non posse, atque adeo esse hoc viri cum t Τεμ ' -ν α ωατων , caeteris, quaei Olent, a Poetis ua,. , plurima commemorari, posthac adnumerandum, si nescis, mi Fronto, & puto nescire, docebo te, ab Apologista doctus, hoc ipluiridisertis verbis astirmante. Sic ille capite tertio, eius exemplaris quod ad Serenissimum Regem fuit milium pagina CXIX. Lingantur
in unum, ait,diss cum nocte,tenebrae cum luce, calidκm cum frieido sanitas ta morbo,vita cci ma
terct erit tum s es aliqtia posse in capAt Iesu itae ha- resim cadere, Magnum hoc, Deus bone l& singulare Societatis vestiae priuilegium. Loiola nimirum Auctor vester, suis omnibus, ut iam di sco, prae stat i beneficiu m; qucid i Esv s C hristus ' Dbus O. Θεα Ῥωπις &ipsa bonitas, singulis Christi- homo. anis absolute nunquam promisit. Enimuero Apologistae parum est visum, si tantum Socictati vestrae tribueret, quantum Patribus in Concilio congregAtis & ut Scholastici loquuntur, repraesentativae Christi Ecclesiae, tribui vulso ut non ο solet, nisi etiam singulis Iesultis Καμαπα et i