Francisci Mazzei. De legitimo actionis spolii usu commentarius

51쪽

C A P. V.

amitti potes, ct animosolo retineri. In hac specie non sedetur locus se interdicto Unde vi, quia vis nulta facta es, nemo dej ctus es, cum esset vacua minino ero ter athentiam Domini. Non competit interditatim. xuod vi aut clam , quod non es demin One, sed de opere facto vi aur clam . Nec veteres in pro-msito dabant asiam Gione1n ad recti dampo fissionempraedii, es Domino tantum dabant aclionem in rem qua bi dominium affreret adverssus poste rem injustum, qui non ut Creditor Oe siue auctoriarue Pulcis posti nem rei alienae occupauit. Verum rasiniano placet hunc poste rem ut praedonem intellai, Oianoa ignorat praedium ahenum se , nec ultam pessiana causam habet; cum non sis ei praedium debitum aut obligatum Ueoque tenetur generali interdicio resisutorio unae vi, quodparet latissme, ut Domino resiluat poclessionem quam fine causa occupamat . Consule etiam Lauterbach. in Coiaeg. theoretic. pra LEbr. 43. tisul i6. q. 8. Mehmer. de depravat. except. DoLMm l. I.

Habes eos, qui hus actio spolii competit. Sed adde

competere actionem hanc non hisce λlum , qui tunc cum spoliarentur possidebant, sed & haeredibus is rum, d L. r. l. 44. Inqviestionem autem venit, an spolii actio competat Haeredi, si adita haereditate , sed nondum apprehensa possessione rerum haereditariarum , Aliquis rem aliquam occupet, & ipsum haeredem ingredi & in

cipere possidere prohibeat d Sententia negans s) sem-

3 Cicero in Oratione pro Ceeana

pluribus ostendere nixus est teneri inter dicto de vi armata & eum qui fundo haeredit.ario occupato , Haeredem ingredi conantem , coactis armatisque hominibus per vim aditu , ingressuque prohibuit . At , si dicendum quod res est. causae quam defendebat , seruiit. Cet rum Haeres qu4 nondum ivit in possessi nem fundi haereditarii, s vi prohibeatur quominus in eam ire possit , interdicto hoc adversus prohibentem experiri nequit Eo, si verba edicti attendas , uti potes qui de polia mone deiectus est . Sed de possessione deiectus dici minime potest , qui non dum possedit, inhibitusque

52쪽

DE IIs QUIBUS SPOLII ACTIO COMPETIT . 4t per mihi arrisit. Amo spolii non alii competit , ut pluries dictum est, nisi ei, qui tunc cima spoliaretur poG1idebat 4 Sed haeres in casu proposito non possedit ; nam

in haeredemquamvis omnia j a defuncti transeant, neutiquam tamen transit possessio- Haec utpote facti L. x. q. q. D. de Acyurr. vel axmit. haeredis. nisi naturaliter apprehondatur , in haeredem non ὀransit . L. 2 s. D. eodem.

9. XXV.

Quod si haeres non possedit, spoliatus ex hoc dici nequit, quod Prohibitus fuit ingredi, & incipere posside

re. Huc spectat quod Ulpianus d. c. r. q. 26. D. de vi ci ci armat. ait: Eum qui neque animo neque corpore pusidebat, δε-gredi aurem V ιnciperemo de reprohibeatur , non videri tabe Num υerius. Descitur enim qui amistis posse onem , non qui non accipitur. Non es igitur quod redi Me in edissius fit altis competere queat. Vide qui in eadem sententia negante sunt Lauterbach. incis iraeoretis. practis. Pandin. Ebr. 43. Miul. a 6. k. s. ει est ad Ranasi. Ebr.43. aitu I6. l. 3. πιην--

que vi fuit, quin possidere ineiperet . Recteque propterea ab Adibutio obiiciebatur et dejeci , si non Di acriane. Idque ipsum agnovit S ipse Cicero ,

qui propterea demonstrare conatus est possedisse Jam Caeetnam . - que ego ssunt eius verba , in Me Ccrinam non defendo POSSEDIT enim cacina , fleemperatorestin id tametsi extra rosam est , percurram Tamen brevi, ut non minas baismium ipsum , quam jus eommune defensam velisis. casenniam possedisse per esionum mn negas , qui eamus babuit eonductum de caesentia fundum . Cum idem ex eadem conducIione fuerit ia fundo , dubiare est , qiua se coraria tum possidetat , post ejus mortem scres eodem iure possiderer 8 Deinde 3pse carina cum circuiret praedia, venis in sum fundum , ratioηes a colono accepit. Sunt in eam rem testimonia . Postea cur

tauri de illo potius fundo , qiam de iam ssi quem babes , cecina denunciabas , si carina non pollidebat Z Ipse porro carina turn minibus deduci volebar r idque rubi de amicarum etiam, de ipsius caii Aeniati θη-rentia r sponderas ρ-exim olla leem

Mendosum vero esse Tocum hune in parte illa , in qua dieitur possessionem defundi i ad haeredem transire, aliqui opinantur . Sed ad me haud attinet iudicium hae de re ferre. Uide, si lubet, commentarium ad hanc pro Caecina orationem , Editionis clarissimi oliveti lausum Delphini .

53쪽

Idem dic etiamsi agatur de haerede suo. Possessio defuncti sicuti non transit in extraneum haeredem, ita nec in haeredem suum transit, Ged tι1 ad β.2q. aasem. 3. n. l9. D. de serb. Agnificat. Anton. Hal. in Coae titia. de Acquirend. posses. definit. s. num. 3. Μ fingem Observat. centur. 3. observat. 38. ex professo Hidem de Interdiu commensari ui. n.22. splumsequent. Necessario hinc sequitur, ut haeres suus spolii actione agere nequeat, si non dum apprehensa ah ipso possessione rerum haereditariarum , OCcuseet aliquis rem aliquam haereditariam, prohibeatque eum ingredi Mincipere possidere . Vide Trimi M. iacis. II. Per tot. α

Praesertim num. 14. '

Sed quid sentiendum sit, si ex Statuto possessio defuncti transeat in haeredem p Sententiis hac in quaestione

variatum est . Sed assima cum Zoes in commenta . adfata b M. 43. titia. I 6. n.6. A Bachom ad Treusser. qui - Lm.2. du ι.χμ tbest B. E. ita scripsit: μp Exius agam, veram omnino puto sententiam C arruv uenoch ... quam

male improbat Treuiserista non satis perspicue os ipsis erσομ tam es ex Icatam. Nimirum dicam quia ex se Rupicuum fatis es , quoa qui occuparuis in os, proposito p issionem qua tofis re ut Die subsisens , non teneatur hoc rnieracto , ficut non tenetur qui Aam ingre u es qua ras, neque ex Statuto firmiorta menser transire dici potest , quam penes ilium manet, qui absens utique civile possi ne retinere dicitur. Luod sau-ἔem Postea Leredem --g- corporiater Uprehendere posses

54쪽

DE IIS QUIBUS SPOLII ACTIO COMPETIT . 43flonem, jam ante civiliter Statuto iraristatam , alter qui pse fisonem occupaverat non admittat, jam ex hoc tempore eum mim videri jecisse, eoque boc inuruicto teneri iace vim es.

l. XXVI ll. Hujus loci est expositio Legis r. l. 4. D. Utim detis,

ta Legis ustimae C. de AEtion. - . quae Plures eXercuerant. Illa ita concepta est: Resitutae possesonis ordo, aut interdidio expeditur, aut per adlionem; Hujus haec sunt verba :Ad insar interdicti seu actionis permisὰ experiundum esse pcr,

hucitis. Ecquaenam autem sit actio haec , cujus mentio sic in duabus hisce Legibus anxie quaerunt Intem teS. GO' ibostedus & alii intelligunt actionem in factum ex L.4. D. davni infecto, U L. s. q. a. D. ne lis fiat ei. Sed male . quia hac non clatur ad recuperandam possessionem , sed potius ad adipiscendam, utpote quae datur ei qui in pollesssonem in quam missi is est non admittitur . Cujacius actionem illam incerti condictionem interpretatur fibras. observat. x . quia posscssio ah eo qui Per vim dejecit condici potest. L. a. D. de Condit. tritis. Sed Ebri r . Observat.&legit in Z ILustim. C de Aelion. est. Au in ar insericii Jeunctionis omise . Recedi autem a recepta Sc constanti lcctione haud debet, eo quia edicto Praetoris promissa dici nequit actio illa.

I. XXIX. Ut quod sentio dicam , verbis d. L. r. l. 4. AUT PER A TIO NERI , S. verbis d. L. ustin De : SEU ACTIONIS PERMISSAE, inteIligo actionem ex Lege Iulia de vi privata vel publica , illam si sine armis spolium commissum sit , hanc si cum armis sit spolium commissiam . Mirifice hanc intelligentiam confirmat F a l. 6.

55쪽

C A P. V.

l. 6. Insilui. de late M. Accedit etiam quod & Imperatores, qui sunt auctores d. LegiS ultimae, in Lege vi Cunde es, inquierunt: Si deposse ne vi dejectus es, eum G Lege dista Dispravatae reumpstuora, ta ad instar interim Unde mi po- su repotes. Confer semiack exercitat. ad quinquaginta Pandest. Abri pari. a. isput. 23. l. as. Merid. observat. isor. a.

f. XXX. Hactenus de iis dictum est, quibus actio spolii secundum jus civile competit. Videndum nonCan ex jure canonico competat & aliis Z Non competere omnes Conveniunt, si hac de re ferendum: sit judicium ex utroque Decretalium cor re . Sed competere sentiunt ex canone Redint ranis 3. quae . r. c f. s. Dolenter neglerus in iusserara. ad Canon. Redintegranda cap. s. I. G pHrdequent. Omne& illos refert, quibus innixi Auctores Canoni Redintegranda actionem inolii tribuunt.

Neque abs rα erit transcribere verba negleri , ut uno veluti.obtutu eos scire possis. Hoc igitur principis Acop nunt , darigeneraliter boc remedium omni qui inisse poste ne excidit Nec disinguunt inter post ores, utrum vere tales fuerim , an nuta detentores, Muidem talas competere tale rem dium volunt Et ut pleraeque omnes actiones rei persecutoriae haeredibus, Ac etiam Gio eae hoc Canone Leredibus dejecti ap- Icarisolet. . . . A propterea etiam ad haeredem. Leredis iac justra ι .... Utrum vero etiam adfletularem successorem video agitatum .... Descriptionem subesti cui competit hec conuictio limitat qualitas adstiata, quo cilicet illi hoc remedio jubvenia-rur, qin in se minessene excidit . . Et quia in textu tacitu e- integrars debere omisa, per quastumque injusas calas quis

56쪽

DE IIS QUIBUS SPOLII ACTIO COMPETIT . 4s res suas amissiste pro natur, causarum isarum ambitum tam latum faciunt Metores, ut nulli plane exceptioni locus sis , Aper hoc regulae istus prorsus MDiuta asseratur firmitas Hinc adeo fit, ut non tuum tantum juvari hoc remedio statuant, qui a dice per immisionem alterius ordine juris non Iervato spo-hatus es Damsessione ... -Sed isos etiam, qui exciderunt pinsessione ex contraditi invalido, vescui denegatur sintios agens praetendat se esse in e essione percipient. Utrum is , θι --xorem atate I tu oras vel Curatoris Deso vel etiam proprio posse nem rerum Juarum amissa, si Major deinde satius fuerit,

D uari debeat remedio hoc ad reciperaui possessionem, multata prolixa est is latio De malae fidei possi fore rebur sui I liato, plurima adhuc inter Diactores Es es L. X X X I L.

Hanc adeo enormem actionis spoIii extensionem uidit & tempore suoJoannes Petrus de fierrariis, iuris licet ac Legum mediocriter peritus, sed eam impugnare au sus non fuit L timidux vero dixin, actione spolii sic ab Auctoribus extensa experiri dumtaxat posse Ecclesias', de quibus loquitur Canon Reintegranda, non item Privatos i P det tamen FORTASSEIis dblingui inter Ecclesiam, G-. Privruum . Aut Persona prisata perdidit possessionem rei s- , ta tunc locum habet disiactis Barioli. . . . Aut Ecclesia. vel Praelatus Ecclesie , ta tunc indisinese ad recuperanuam possessionem eae injusta causa peritam succurritur remedio ae can. Redint

Dranda ..... Nec misum si latius succurritur Ecclesiae , quam nivato, quia etiam in mustis altis causis idem fit ........

. XXXIII.

57쪽

C A P.

Sed etiamsi pro vero habeatur Canon Redintegranda, actio spolii non potest aliis competere, nisi illis , quibus ea , ut vitum est supra , competit de jure civili. Verba hujusce canonis α EXPOLIATIS UEL EJECTIS EPISCOPIS α ostendunt in casu ipsius actum de illis fuisse , quibus juxta Leges civiles jus est actione spolii experiundi. Si igitur Ioannes L hisce succurrit, applicuit ad eos quod jam Praetor interdicto Unde vi edixerat; ut

probe monent regier. inistertat. ad ae Canon. cap. 2. Mehme, filius Princi uri Canonis. libr. . pari. I.secti . I. titul.6. l. I 22. not. B. Quomodo igitur ex dicto canone

actio spolii poterit ad eos extendi, qui non sunt spoliati, si casus ipsius canonis est de spoliatis Θf. XXXIV.

Neque extensionem hanc evincere possiant verba illa ejusdem Canonis : Per quascumque injuseas cau as res Ecelesie uelproprias, aut sub antias Ibasperia e nocuntur; quibus Vulgares Interpretes abutuntur. Pertinent haec ver--ha ad res, quae restituendae erant Episcopis illis de Eccle-l iis suis dejectis . Neque hic quid novi Pontifex constituit, sed applicuit ad casum illum id, quod Ρraetor constituerat in Edicto, in quo interdictum Unde vi proposuit, L. r. in principio D. de vi, es vi armata. Quocirca non est, quod ex relatis verbis, quibus de rebus restituendis adium est , extendi actio spolii queat ad alios praeter spoliatos . qui actores illo in judicio erant.

l. XXXV.

Ceterum libet orationem concludere verbis hisce

58쪽

DE IIS QUIBUS SPOLII ACTIO COMPETIT . 43Ziegleri diadissertat. d. cap. s. l. II. Et bactenus Dodiorum tentiae , quas quidem univer=as GILDAs in conflictu duputantium defendere ta sustinere baudquaquam ausim . aemu potius no rasententia es, non aliis competere hoc remeaum ,si

Iod es . praeterquam illis, quibus inter Milo Unde se experiricet. Practicis quod receptum es in Foro , ament Hai Me RAmali , Ita que fruantur ueliciis 3 nobis non licet esse tam perocacibus .

CAP. V I. De Iis, contra quos actio spoli1 datur

st. I. ACtionem spolii dari contra Spoliatorem res est per

se nota . Sed traditio haec adeo generalis accurata indiget explicatione. Ecquis spoliatoris nomine veniat .dispiciendum in primis est. Porro Spoliator dicitur, qui spolium non solum per se, sed M per alios commisit. Sed quomodo per alios quis spolium committat, eleganter copioseque tradit inpianus L. I. l. Ir. Uplur. sequent. D. de ui es vi armata- verba ejus hic necessario exscribenda

sunt haec is

II. Ait Praetor : Dejecisi aut Familia tua dejecit: Merito Familiae mentio habita ; nam di dejecisi α verbum refertia r ad personam ejus , qui dejecit, non pertinet ad eum , eujus familia deIecit nec enim ego videor dejecisse, amiEa mea dejecerit

consequens ι aduerem au ami fia tua dejeritis Dejecisse aratem videtur , qta mandavit, ve usu, ut inquis desceretur ; parvi enim referre ussum est. sas manibus quis dejiciat, an vero perastum . Luares Familia mea ex voluntate mea dejecerit, ego videor

59쪽

68C A P. VI. videor dejecisse a Luoties verus procurator dejecerit, Dum uis

libet eorum de Isie Aminos procuraetore agi osse Sabinus aut, G asterius nomine asteru- eximi , Ac tamen sal altero eorum litis aesima Itofuerit praestita ε non enim ex Olus es, qui jussis Moustus dejecit, non magis , quam s justu vidcujus occidit. Cum autem falsus es Procuragor, cum i o a tum Procuratore interdici debere Sabinii Asenetia vera est Ruod igitur additur : aut famisia tua dejecit, merito Icriptum est in eum casum in quem Familia mea vi dejecit. Ceterum Hudst,

ipse dejecit ε nec gravari debet dominus qui nonrassit, si sermorumJuorum factum praesaret ,s non jussu ejus dejecerunt3 nam

non Sravabitur hoc nomine, quippe cum pervenit ad eum alia quid, resiluendo , aut non pervenit, ct ipse ervos maleficii causa noxae dedendo indemnis erit. Luca erum noxae dedere compellitur, id damno debet reputare, cum servus Me misit -- mini deteriorem condisionem acere. familiae aurem vi enatiose os continet. Familiae appeltatione G eos, quos Ioco emvorum habemus,contineri o portere dicendum est.

Sed spoliator dicendus est non solum qui spolium per alios commisu, sed & qui commissum ab aliis spolium ratum habuit. Idem Ulpianus ae L. I. q. Iq. auryd es si quod alius dejecit ratum habuero , sunt qui putans o eundum Sabinium A Uti sum, qui ratibabitionem mandruo com param , me vi dejecisse, interdicto iso teneri, o boc verum es εrestris enim dicitur in maleficio ratibabitionem mandato comparari ; & in L. et sa. D. de Regul. jur. Hoc jure utimur, inquit, ut quidquid omnino ter vim fiat, aut in vis publicae, aut in vis privatae crimen incidat, descit Es qui mandat. In maleficiis rαHabitio mandato comparatur. Non absimiliter loquitur Innocentius jul. in cap. s. a Resim:.s fiat. LIV.

60쪽

DE IIs , CONTRA QUOS ACTIO SPOLII DATUR . 49 IV. Sed Tullientis ad titulum Digestorum de is ta vi armata σαφ. 3. tenet, non aliter spoliatorem dici posse eum, qui spolium ratum habuit, nisi spolium illud ejus nomine commissium sit: Luia perinde es per se quis faciat, an pera m ; ideo illa quoque tenetur, qui mandami ad quem dejiciendum . Item illi , qua dejectionem SUO NOMINE FACTO habuit ratam .... xuia in maleficiis Foque comprobatio pos secuta babet tam araecedentis jtinus .... M MODO

EA DUM EST NOMINE APPROBANTIS. Ita ille n. r. E sequent. Idem, quod Tullaenus , sentit & Martini Jurly

prudenι. civit Geraminal Ebr.4. tituli s. q.6. ubi iis scripsit: Vel eum alius ejus nomine dejecisset, rarum habuit. . Ratio, quia in deritis aequiparatur mandato ragibabitio . .. . MODO RATL

FICANTIS MIM DELI TUM FUERLT O MIM SUM. ALIAS &UOD MEO NOMINE GESTUM NON EST, NEC RARI HABERE POSSUM.

Ego vero censeo, pro spoliatore habendum esse Millum, qui spolium ratum hanuit, quod nomine suo haud fuit commissum 3 sed hoc cum discrimine . Qui ratum hahet spolium commissium suo nomine , perinde tenetur , ac si a principio ipse spolium commisisset. Contra qui spolium ratum habet suo nomine n commissium, non tenetur nisi a die Tatiliabitionis 3 idque juxta di-Binctionem,quam Master de jure miliabitionis ιη aradit ra-tthabitionem actus nostro nomine gesti inter , ac ratih hitionem actus , qui nomine nostro gestus non est.

Neque effecta vacua est differentia haec . Pone ex. gr. mobilia extitisse in aedihus, quibus Possessistam spoliani, eaque ante xatitabitionem periisse. Si ratum ti G bulis