장음표시 사용
101쪽
. filares Romanorum appellabant, ex eadem Troia talue,4 Rea
nortim gente oriundi. manorum sc
Ac nemini dubitina est, an Coloni Romano rhi ciues 'ς ς - 'N' essent Romani, eoae languine creti. t Iule Orib.ac te ita copoeib.utentes '': sed quo lon eius aberant colonie Roma
erat. Itaq; coloniae Roman Orti ci Narbona. Lugdunu ac Viennam deductae fuerant, praeclare secum agi arbitrabantur, si ius Italicum obtinerent urbes n. italo- rum onines societatis foedere cum Romanis crant c6- limes ae sua tamen libertate ac suis legit, .victes. quoniam Romani armis opibus sociorum adiuti caeteras gentes domuerant; nec tamen patiebantur socios
ad io notum: magii ratuum petitionem in urbe admitti; sociale bellum in uniuersa Italia contra Roma-aros exarsit; nec prius desiit, imultis cladibus utrinq;
datis 5 acceptis, Romana ciuitaS Italis omnib',pau-c 'pia, δει. cis exceptis lege Iulia tribueretur. NE Italiae virbes nar 'Tu tam colonIae, partim UnicipIa, partim Latii,partim Italici iuras, partim praefectura dicebantu Tacbppi creaLmuis 4; Iam de morem, ita quit, Romanis Tolendisocios,ex lib. di quibus alios in cimtatem atque e Inum in ac epissent; alios meafortuIM haberent, Pisocuisse, q2a ciues mallent. Hinc illa Tiberii vox in oratione 'quam habuit in senatu, ad erant. P. H: huc in ars incita Lugduni habetur. mdcrgo . Num Italicis Senator prout tali potiores . quali dic Γgt,A quo iure senatoriis honorat, utrumq; frui. Idem tame Imperator Gallos, qui ciuitatem conlecutitii erant, ab honorii ac magistratuum petitione silmmouit. Ex quo intelligitur id quod Plinius scribit: Hi a na/n habere rP. 1. .1. , quadringentas urbesstupra octo siexa inta in iis, inquir, coloniae X X. muniίipta VIIJ Latio anti imo donata X VI.
libertateVhsurderat ora III ipendiaria CCCLXXXVIII.
Ac tametsi Latini arctillimos ocietatis foedere cuRC,-naanis copularentur, ciues tamen no fuisse argum et ,
102쪽
quam id quodperraro accidit,a consulibus Eberi ex Vrn ex a P ρ re.Nam peregrino, pius Vibe pulsos legimus . Tanta denique fuit beneficiolum, lata priuilegiorum inter eos, qui Romanis imperiis tenebantur,pra' ter foederatos ac liberos populos varietas,ut nihil sere ciuium omnium Romanorum tana Sprium fuerit,ane de libertate aut capite eoru iniussu populi Romani iudicaretur, id quod Iunia rogatione tribunitia facta est; quae ex Sacrata dicebatur, post exactos Vrbe reges h Liu is lib. et ad populum lata' deinde leges Valetiae consulares ac εμιμε -- constitib.Publio,Marco,&Lucio egente Valeria variis temporib' latς, legem Iuniam sanctius confirma-d cice ερ 'ra uiat postremo Sempronia 4 ac Portia rogatione v-
Irim in V.rre traquearibunt cla perduellionis poena legibus addita incit 'ne/-- Z fuit: Quod sepe a maoistratibus eiles violarentur. Et o A. dem M. ullius priusquam Catilina coniuratis ciuib.
Romanis gulam in carcere frangitu 111st et,Caesar in senatu dissuadere cupiens: Maiores nostri, inquit, Graecia morem imitati, verberibus animaduertebant in ciues de
condemnati summum supplicit sumeunt: postquam Rese
publica doliuit, lex Portia aliaeque leges paratasunt,quibus exilium damnatispermissum est. Quam legem Cicero consul cum violas let, non modo exulare coactus est, sed etiam proscriptionem pasuis, domo penitus ince fa templo in area constructo, quod populus Libertati consecrari rogatione Claudia tribunitia iussit qua lege territi magistratus, in ciues Romanos deinceps
animaduertere minus ausi sunt, etiam mutato populari statu. Nam Plinius Iunior Asiae proconsul, ad Tra-e -λ' pis i ianum e scribens de Christianorum nocturnis coetib. Oui ciues erant, inquit, annotauimus, in Urbem remit. tendos Ac paulus ipse Christianorum suae aetatis facile princeps, iussu magistratuum comprehensus, quod seditiosis concionibus tranquillitatem publicam co- turbare diceretur, cum intellexit Felicem prouinciae Praesidem accusationem audire, ciuem Romanium se professiis, Caesarem appellauit: tametsi enim natione
103쪽
DE ME N B LIAE A. LIB. I. SCilix essetigonere Israelita Beniamiticae tribus; nihilominiis pater ipsius iura citritatis Romanae adeptus erat. Praeses re intelle ista, cum Romam mittimsistet, Poterat, inquit, hic homo dimitti, nisi Caesare nectasset alioqui si Romanus ciuis noluit let, praeses de caula cogm-turus erat Palaestina scilicet in prouincia formam redacta , ut antea Publius Pontius eiusdem prouinciae praeses, Christum prouincialem hominem populi Romani stipendiarum capitis diZmnauit, quem tame aduersariorum manibus ac supplicio erepturus videbatur, si maiestatis crime, quod illi intentabant, tam facile effugere potui siet. Itaque praeie maiestatis crimen
veritus, ne quid in eo peccasse videretur ca Pita&in A. ltrumenta litis aci liberium milit. Nam si Iudaeoru in
magistratus municipales merum imperium ac iurisdictionem habui sient, ipsi cognitionem sus cepillent; sed nullam pene iurisdictionem habuerunt, preterquami
vatio ere, cauere, Nan post cillonem Iti re pupillIS tib. ..u, tum . etiam tenuibus dare tutores poterant nulla tamen in Le tu , 4ν.
percgrinos aut prouinciales, multo min in ciues R. O' ei. iis tandita .manos; ac ne in liberos quidem manumissos iurisdi tui dat.
Clio data illis es , sed in s eruos i tantum, quos verberi . '
bus coercere poterant. Iuli dichio tamen defensorib' ciuitatum tandem, id est, trecentesimo S quinquagesit mo post anno Valetiniani principatu, tributa est exq-bus intelligitur omne imperitim ac iuris dicendi potestatem prie: idibus o inanis datam , caeteris adem tam fuisse. Fallunt enim, qui putant ponti lices Iudaeorum iudicio Christi ab si inutilia, quasi religione impedirent ut nostri pontifices tradunt, quo minus poena capitalem irrogarent: ex eoq; iudicia capitalia tractare,aut sentetntiam cruentam se ferre prohiberici, quod ab antiquitatis ignoratione profectum ost cum satis, opinor, perspicuum sit senatum Iudaeorum LXXI. etiae Sacerdotib ac Levitis coaluisse, capitalia iudicia
104쪽
sitiem MVse, gitur erat 1ummum ac praecipuum 1us Romanis ciuib' ii i tributum,ne a Magistratib. capite aut exilio extra prouocationem punirpntur.
Neq; tam cosequens est, prouinciales quil .id beneficiu denegat ut estet, re vera ciuς SmystiislC.AUt n.ci lues Romani haerunt,aut foederati, aut peregrini, aut serui,cu scit. linperii Romani finib. coercerent. at f deratino fuerunt; culiberitatum populi,si sila Reipum blicae maiestate tuebantur, socii ROIna nor ex foederib .appellarenturmeq; ite hostes aut peregrini, cu iis S dem magistratib ac imperiis, sib caeteri ciues terentur,atq; iis eligina Ron ianis tributa imperarentur. Oportuit igitur ciues este, aut rem omnii abstu dissim cofiteri; l1beros scilicet homines in originis sui domicilio qui iure maiestatis tenςantur,peregi ino esse. Nec v. beneficiorum varietate ciues definiuntur, si alius alio plus minusve 5 sequatur; lquidem beneficia
Varie a principi b. tributa videmus . nam Augustus Gallum hominem Romana ciuitate donare noluit,etiam 'la' ' rogante Liuia uxore '; ilibutorum tamen immunitatς subleuare non recusauit;nec prubauit quod C. Caesar pater legionςna illam, quam ex Gallis conscripiciat,onanesque Novocomenses simul ac senaci ciuitate donasset, quodq; M. Antonius iura ciuitati accepta pecunia Siculis vςndidissiet. Posteri tamen principes non tanta religio ue pulum Romanorum iura coluerular NamAntoninus Pius pnanes imp rio Romano subditos te: uitia semper excipio ciuit te Olnan ad Ona-
ivstr e, emit, norescriptis, sed lege populis Omnib. . lata: vrcstet. Roma ad Roma gentium OmnIuna patria ' Ommunis in quo μηMIul. quide in Alexandri Magni exemplum quod timodo visus est imitari.is enim rbri terra rhina Ciuitatem 5e lutis,eh i mutilem, sua Vero castra ciuitatis illius Arcem appella laxand lat. sed Antoninus orbe Romano cotensuSest acta
etsi ciuitas vel poti ciuitatis ac immunitatum lasgitiqfum Omnibus communicata vide ictur; varia tamen
105쪽
D E R UVAE LIAE A, LIB. I. Syciuium immunitates fiteriit, ut videre est Iasi modo in Iuriscosultorum' si post Antoninum Pium floruerui, - ... , ..commentariis ac relponsis, sed etiam in Principum e-dietis.Nam Seuerus multo post Antoninum, Alexandrinis dedit, ut Romani senatores fieri possent caeteri vero AEgyptii Romani ciues non ante fieri poterant,e Alexandriae ciuitatis iura consequerentur . , ra ...
No sunt igitur cives beneficioru amplitudine definie di,vpsi plures habeat munitates, magis ciues qua caeteri sint appellandi. naitii nobilitati apud nos nulla ina peramur tributa, ut fit apud Anglos, Hilpanos, Germδnos,arma tamen capeICS Republ.accaeteroruciuium salutem tueti tenentur, alio ,si beneficia ciueesticiunt peregrini certe ciues appelladi sunt; cum iura peregrinorum sint Interdum uberiora ac meliora qui ciuium ipsorum quia ius honorarium ciuitatis tapettribuitur hominibus peregrinis; qui tamen nullis imperiis aut muneribus ne cellariis tenentur. Nam Ludovico XI. ac caeteris deinceps Regib. Fracorum, Hel- Iretii iura suae ciuitatis dederunt ita rex Persarum Artaxerxes Pelopidarum genti iura ciuitatis dedit sicA e -- λ. mthenicies EuagoraCypri rege Dionysium Sicilia tyra e -- num, Antigonum acDeme trium Ali reges,imo Rho .ia dios omnes sua ciuitate dona int4:ac pari munificen
tia Rhodii aduersus Athenienses usi sunt foedere perculios quod foedus jmunuatio ciuitatist appellatur, Combo- cuiusmodi foed' est illud φ inter Valesios, di quinque Moisic. pagos Helvetiorum minores .iehu est anno MD xxv I tum etia inter Bernates Friburgos MD V.ac rurs'interGene uates ac Bernates anno MDL VIII quoria foederit ea vis est,ut mutua inter ipsos sit comunicatio ciuitatis& amiciti rides;&u ex sociis sua ciuitate deserta sucioru ciuitate adire malit,mometo ciuis ac siibdbtus sit alteri ciuitatis sine cooptatione ,rogatione,aut rescriptosingulari.Ius aute ciuitatis honorariu imperiri neminerat ringit, nisi saporiginis ac ciuitatis domici iudeserit,ut in alteri principis potestate venia ,
106쪽
les alit Alexander Magnus, cum honorarii ciues Corinthiorum ferent,imperiis eorum tenebantur.Cum igitur fieri non possit,ut idem ciuis ac peregrinuS, aut socius ac subditus habeatur; necesse est verum ciuemessici, qui aut nascitur,aut in alteri imperium ac si1m. mae potestatis ditionem concedit.
Qua igitur ratione, dicet aliquis, Romanorum se-cit,ut apud nos Hedui ac Massilienses, Romani ciues
essent, cum suae maiestatis ac Reipublicae iura tueren- turZaut quid est illud quod M.Tullius exclamat: Oiunt . rapraeclara , alch diuinita ιaunde aprincipio Romam nomitiis a maioribsu nostris comparata,ne quis nostrumptu quam nius ciuitatis essepossit domilitudo enim ciuatatum, varietatem iisristri eat necesse est ne quis inuitus ciuitate mutetur, neve in ciuitate maneat inuitus. Haec n.suntfundamentas'
mi finia nostrae libertatis ui quem, iuris is retinendi sedimittenaei e se dominum. Idem antea dixerat Caterisimili-btin populis conce sim scripturium ciuitatum quissiluis esset.quo errore ductos vidi egomet,inquit, nonnullos imperιtos homines nostros ciues, Athenis in numero iudicum ali Areopagιtaru, ferta tribu,certo numero; cum ignorarent si illam
ciuitatem et ni adepti,hanc seperdidisse, n postliminio G cuperassent. Haec ille Primum quod de Atheniensibus sta scribit,iampridem antiquata fuerat lex V Solonis, quae
peregrinos omnes,exceptis exulibus, a ciuitate Atiae-nientium arcebat: quam legem Plutarchus miratur si1-pra moduni neq; prospicit a Solone id factum, ut ne ino immunitatibus ac priuilegiisAtheniensium,SI ea, quam habuerunt,populari praerogatiua uteretur, nisi Athen1ensium imperiis ac legibus obligaretur atqui alien ς ciuitatis imperio tenetur inuitus,prosecto iura suae ciuitatis amisit. quod in reges illos, quos antea G- memorauimus, aut in Rhodios, qui ciuitatem Athenia ensium adepti sunt, cadere nullo modo potest. Hoci
gitur voluitM.Tullius opinor; neq; n.satis sibi constat; eum, qui revera ciuis esset Romanus , id est, qui se
107쪽
DE RE UvBLIC A LIB. I. 89 natus populiq; Romani legib. obligaretur, alienae civitatis imperio non teneri potuisse. Pomponius enim Atticus in urbe Roma natus, ciuis Romanus erat dccide equestris ordinis: qui, in Atheniens.Scoleret, At ticus est appellatus ad hunc n. ti CS Imperatores Au hi stul-
gustisti originis stirpe retulerunt, ciuis Atheniensis o , . fieri noluit: ne, inquit Cornelius Nepos, ius Roma=M initatis amitteret q, crum cst de vera ciuiti signiticatione, n5 tamen de honorariis ciuib': qui multaru ciuitatum ciues asscribi possunt, unius tamen imperio obligantur Quod ii plures ciuitates eiusdem principis imperio teneantur, omnium ciuis elle quisq; potest, . .
test, a q ac vas allus; non tamen plurium principiana quisu subditus esse potest, nisi mutuo principit Osen sti: quonia hi nullius imperio cociccntur, ut illi quib' ossicia vicistim a seruis pliantur; quiq; a magistratibus
seruum vendere compos int. nili seruiles operas, que t a se ivria simul non polluat, Vicillim a Icmo praebeantur.
Itaque principes saepe videmus in imperii finibus bella gerere prolubditis vindicandis , qui, quem sc- quantur, constituere non facile possunt, ac seipsos saepe vindicant in libertatem;aut ab omnibus inuaduntur. Cum enim Daci Turcarum metu ab rege Poloniae desecissent, postea iisdem prementibus Polonis. S Tut carum Polonorum iusta acere coa ni sunt,&vtril que pendcretributa anno MDLIIII. At in sin bus Lotharingorum Sc Belgarum, pictiq; principe ac
populi cum Gallorum aut certe Hispanorum Imperio teneroratur,tadem Omnes iurarunt similiter S in Burgundionum nabus, quae regio litte dici a dicitur. sex reguli summum in suos imperium exercent, 4 diuturna praescriptione bella mutua inter Francos& Burgundiones scita pepererunt. In Lo Pharingoru vero fi nil, USCOmitcs Lunae.&Aspcr1- montis,iura maiestatis rae se tulerunt. Idem in Anglorum4 Sco toruiri finius contigisse conflat, in agro triuique imperii fini-
108쪽
ε, IOANNI, Boni Nitimo qui contentiosus dicitur,quem desertum esse pati,
iantur utriusq; regni principes, ut antiquo foedere cauetur: priuatis tamen pro pascuis uti fas est, ea lege, ut pecus abige e ac Vindicare cuiq; liceat, quod vel antololis ortuna,vel post obitum pascitur; id, ab Henrico Francolum Rege Il cum sceptra Scocorum pro nutu regeret,imperatum est. Helvetii tamen; qui habent imperia drui .i lunt enim ciuitates tredecim,quarum
unaquaeq; in suos summum imperii ius habet adoppida quisunt omnium comunia, Vicillim magistratus ac praesides mittere conlueuerunt. sed cum varia reli. Si ne talas grauis oborta seditio est,anno DLIIII; Ppterea Prarie eius prouinciae communes subditos a noua religione ad Ilius vetereS reuocare,pinna propolita conabatur:& quidem res ad arma lapsin a se ciebatur,niti larenses,& Abbati cellani, qui tramq; religionem ibant, lagatos ad comunes socios misissent, quam de ad rem legatus Regis Fracorum incre cibile 1tudium, curam ac solicitudinem adhibuit, ut inter sese conciliarentur; idque tandem confecit. Cuigit psuasumsit,principuduorum subditum ac ciuem fieri posse nemine dubium no est,ea' diximus de iure ciuitatum peregrinis cocesso, ad immunitates honores tatum ptinere: Atq; eo spe stat Eduardi regis Anglorum edictum; quo Britannos omnes Armoricos ciuitate donauit Nil ait Cicero, ciuitatem retia a l. s. de ea f. l. nere,aucami tere Romanis,modo vellet licuisse:ni- νοὸς ι 'ρ hi eis licuit,i omni b. Dopulis in eo genere noliceret:
iestatis quodammodo participes sunt: itaec facile peregrinos ad iura ciuium admittunt. Na Athenis ad ciui h ς' st 'ς lavem cum peregrino comunicandam sex Vmillia ciui Q. - um Occul riS susti agit co sentire necesse fuit quib. vero locis ac regionitatis tyranni dominantur, aut' soli sterilitate,aut coeli puabilis inteperie ab incolis de
109쪽
excellere videatur; cum iura ciuitatis aphid Veneto Shi, M Mi iiij aut Rhagusios non sine mercede, aut magnis in Rem-8' publicam meritis contingant. Ac tametsi Romano iure amittere ciuitatem cuiq i t. s. 'ec intcgrii est;&in His hia liberti cui ii alio comi gare,
alien ς ciuitati allicribi duci die ibito aptid principem
fiat: Omni b. tamen princip1 b. ac ciuitatis . , iure male
statis ac imperii ciues domi cotincressem licuit ac licebit. Itaq; in sanciendistit scrib. principes illud ob
testantur, se foedera torsi subditos ac vasallos minime amisturos. Consimilis eis apud Cicerone clausula irae D A si, deris Gaditani Gestrissae Drator a popale Ron aiiociatis reciperetur,ni seu populussandussi tis esset, id est, auctor. Nain eo res satur illius caulae stat', quia Coinet. Balb' si uis erat foede r. Hae ciuitatis, no poterat igitur contra foedus a Popeio, sine colensionς foederatori a R mana clui rate donati. idern Cicero scribit, Ne derit,' Gallorucum Romanis exceptum elle, nequcos una a Romani, ciuis reciperetur. iisdem legibus hoc ploeti mpore adlauc utina tir Na etsi nobiscum Helvetii arci istima ne cellitudine S amicitia coningantur, nihilomini HS Uauem clausitata cocepta est Potadere, i, cum illis ictiunc si anno MD X. Rursus cum iocietatem S amiciti quinq; Helvietiorum p. Ut minores inter se coirent, CX-ς cptuiui I ne cities iis erat orta recipe; et urs aut si ius liciae ciuitatis petr rent,no alitertia a petrarent, quam es 48. iiii prς diis ac boni, mnib cxceptis A t, ne insilla quidem patriciis Angl0rum , Scolor inra, ac Dan Gru inc Venia principis exire sicer: eoq; iure a maioribus accepto cr-pimcipis ex talia excedoret Hispanvero ciuio m ludiam traiicere sine principis veniano 'liget: quod ptiarna Carthagine itum lege caritum fuit , Sum I perator Hano primus ad Hos pol id si se a Canaria in illas appulit let. At lcdiolani senat'decrero Nec iuS
110쪽
s IOANNIs BOD IN Iius alienς ciuitatis capere,nec societate cum illis prmcipibus aut ciuitatibus coire, nec domicilium in eiusdem imperii finibus commutare fas est, nisi prius im- ,sti oti, Setrata Venia dc honorario principi soluto. Ita Bithy-b P. admu nis*interdictum est olim, ne quem qua in ciuitate asci- να- ais scerent, pler eas, qua BIthynis contigerant, immuni--- 3ra ha taleS,Vel iudicis mutandi causa,vel ut tributis ac vecti a m ealib. lese liberarent.nam in eos lata lex 'est ut tributa Gamων .. du ODIS locIS pendere cogerentur: quod etiam nostri,pra 'C si leo ibus receptum est Suntilius tamcn Philippus Lod ibi, ik IUS reci rancorum λ, ne domI cIlI1 mutacli libertas cui quaeripiatur, neue fraus vlla fiat vectigalib. ac tribu tis, iubet magistratus alienae ciuitati ascriptos mutatis
a Uedibus in suam asciscant ciuitatem ea lege, ut eodem
Olr.eoni. 8 art ipso anno in ea ciuira de in quam commigrauerint,do-
r. mum,cuius pretium trib aureis drachmis aestimatur,
risitis 1 idem Ioi coemant; ac patrono,penes que domicilii originis 'ημ' f.' μ 1u1-1 dictio sit viatos ena notiani faciant: deinde, inis Paohita, ea ciuitate in ea citi fuerint,a Calendis Nouemb usq; de Dud' so μ' ad rixtum Cal. Iul. cosiastere cc eadem tributa quae an
3s.li. I. Tititi r te consueuerant pendere cogandurrinodo nullum lit1-ς - LV re ius eodem anno cum eo sulaeptis praeiudicium fiat. mandari, Ac tametii cuiq; Integritali, domicit; u commutare. NMm g se so nemini tamen patria repudiare licet v multo minus f
g D.loretiniri inultum amittere, aut suo principi praeIugi cares posse municipibM. neminem domicilii commutatione uti nec vasallus
muniel l M patroni Obsequium, nec Vicillim patronus alati cli- lex.co'si Io. . entelam ac tutelam eiurare sine iusta causia potest ,
iidis, scis . nisi mutuo Vtriusque consensu Sed si expressa si ierit,m s. aut tacita utriusque consensio, cum quis scilicet exula principe consentiente,alterius potestati spote se sub- , E I abiiciat eique acceptus sit; prioris imperio non tenetur, Illi iurare nec aliterquam postliminio postea in priorem ciuitatem, quasi peregrinus, redire potest . Nam salillime pitacipes ingeniosos holnines praeiniorum magnitudine