장음표시 사용
111쪽
DE REpVBLICA, LIB. I. 34line ac immunitatum illecebris ad se pertrahunt: simo ad finitimos principes debilitandos; Due ad suos ciues erudiendos;siue ad opes&copias coge das; sive adimmortalem gloriam quam sese adepturos sperant,si Oppida asses indata ciuium multitudine ac rerum omnium abundantia reddant clariora.Sic Theseus pere a t-grinis omnib.,pposita ciuitate, Atheniensium urbem totius Graeciae clarillimam effecit: sic Alexander Magnus urbem ad ostia Nili condita, quam Alixandriam appellauit, Spositi spmiis V omnium AEgypti urbium bis' --ε amplissi naam,&mercatura quaestuosillima reliquit.sic Ludovicus XI. rex, iura ciuium Burdegalensium, quae maximastini, peregrinis omnibus,praeterqua Anglis, Proposuit . modo in ciuitate sedes constituissent: sic ς' Franciscus maior, vibis illius quae est ad Ostia Scquan aiaris M. creator,quam portum Gratia appellant, Jposita tribu ίς--torum immunitate iis omnibus, qui eam incoleient, breui populos illimam reddidit Londinum vero nec tanti opibus, nec tanta multitudine ciuium abundaret, nisi Richardus rex Angliae omnes immunitates ciuibus tributas peregrinis Sposuillet, qui modo decem annos urbem incoluissent: quod quidem spatium teporis ad ciuitatem adipiscendam peregrinis omnibus aeque proposuerunt ex Helvetiis plerique ac Germani: id autem Roma notum legibus conscia tan cum C sc id I. --ει, de inisAt Venetia annos quatuordecim incolere necesie .
est iis,qui iura ciuiu plebeiorum adipisci velint, qui tamen ab imperiis omni b.& omni iure suffragioru sumino uentur. Ferrata enses decenio contentishiat, modo incolae eadem quae ciues onera tantispersit beant 'ς- Neq; tame satis ei adiura ciuitatis conseque date flatici j. s.-pus illud in lepes incolis definierunt, nisi sint exules ' f L
aut pote aliena ciuitate donari Velint, s quam pleriqi cito Castrono Oblata ultro recusant S asciscantur φ.Sed Iurisconsul- ηι isse. . t.
t sitis este detiniunt,ad legata vel haereditatςs capien- c. d. oradas te pus rescriptu in aliena ciuitate exegiste,ne sci in ilicet testamenta rupantur,aut Iezata percgrini quo' λ .Q1, A,
112쪽
diuina lex nominore alitate fouere, quam viduas iEpupillos iubet fiant caduca. In caeteris omni b. ut qui Vptimo iure ciuitatis utatur fruatur, decurso temporis
illius spatio, seti de obtineri debet. Quemadmodii enim largitio in titilis est, nisi xu dono dat et cui do
natur, assentiri velit; alter quidem largi edo, alter accipiendo; ita nec ciuis esticitur si noluit nec si velit, possit, alterutro principe intercedente. Quare consilles illi, quorum alter Numantinis, Alter Samnitib. deditus est a patre patrato,s, pacem inius lupopilli cum hostibus inierant, Romani ciues esse novies id runt; quia recepti ab hostibus 1ion fuisIent. quae tamen quaestio no-
I dum ' plane definiri potuit, propter Bruti ac Scaeuolae
sententias inter se dill 1 dentes. Cum chim Consul deditus Samnitibus, Romam rediens in senatum venisset, tribunos plebis exire e senatu copulit senatus tamen ita decreuit, iura ciuitatis eum non amisisse, queb Ll. . ubi in hostes,secta deditione, recusassent: cum tam ε summo
eis, toti, in siet; l niorem tam essententia secutus est senatus. Quod DV Xy - si percerinus iiirsi suae ciuitatis retinet inuitus, cum sese
sus est: multo magis si ius ciuitatis alienae non petiit.: huz . EX FO intelligitur id, quod senatus Neapolitanus
P ..i'. p. non definiuit, An is qui totam vitae uae temptu in auehatiad sin tu a.destitate tirasi 1setiua retineret Sunt qui iura sitiae ciuitatis est inla .risa ram Illi te pUtent'. Ego illum ciuitatem aliter am1ttere tubom. non potuisse opinor, qua in eo quo dixi modo; nis1exul ester,aut sui principis consensu patriam repudiasset Naaetitia Parisiorum s iudicauit Gallum hominem cla
Iunii l. Ultate non antistite, qui annos quinquaginta Venetiis PDD.iis .is inui exegerat issed legitimas haereditates proximorum iure icce'. de ut L creuisse nihil tam e hostile in patria fecerat, nec crime tittaeuit. d. admiserat ulu Causa culltate priuata deberet nec artum 'ga actu principe domu reuocatus iuda recusarat, nec Venetia,
si ciuitatem sibi tribui petierat Tacita v. osensio obasta ivisor esse debet nemini, si aliter consentietis' voluntate in terpretari
113쪽
terpretari postim', nisi aperte quid velit verbis aut factis expresserit: Ex quibus intelligitur quid iudieadulti sit de quaestione proposita, quam iuia Burdegaleiis
iudicum omnium coeta coacto chnii non potuit: Anscilicet si stanus homo,in Hispani. Glutus, educatus, Gassi tamens lias, in Galliam reuertis,a principe resicriptum impetrare iure potuisset, Pt iura ciuium consequeretur. mihi
hi persuasum es plane peregrinum fuiste mihilomin' quaestio ad principem delata est. Quod si peregrinus
nomo ciuile rescriptu ab alieno piincipe impetrauerit, nec tamen subditione principis illius domicilium costituat, rescriptum inutile sit: quia fiet iΘne duplica- - .
talegitima iura non patiuntur'. Itaq; Ludo ulcus XII. M.A .., rex Francorum, eos omnes'ili rescripta ciuilia impe 'trauerat, ac deserta Gallia domu re dierat, peregrino b .rictis, in
est declarauit.Nostris n. morib M ad iura ciuium con OusLOG msequenda, principis rescriptum impetrare;&impetra tum Dr.tioni magiitiis pecuniam pedere necelle est. Ex quib. no modo intclligitur quantum disteti l regrinus adiue sed etia quantu ciues a ciuib'; quos Q -
infiniti fit varietas ciuiti,cum saepe ine.lde ciuitate peregrinum es lepraes .ibilius sit ii cive potillimu in ciuitatibus, turanno tum crudelitate ac libidine premiatur. Na pleriq; Florentini cures rogationem ad principem tulerunt, Vt inter per grino Scens Crentur, nec tamen impetrauerunt inquaginta aut e peregrinos ad ciuitate petenda, spoliti S magistratib.&lmpcritS, Cosmus pellexerat; ouo tactucit, ut creatis quinqua ginta ciuib', ab iisdem aureorum quinquaginta in illia ex prellerit, nouorumq; ciuium dominatum aude partum cottii imauerit, coniuIatorum opes fregerit. Ita quo da Veneti,Genbrensi bello attritis Opiby, ciuitate pecuniis acciti ib.exti ullia, treceios ciues, quos ipsi citadinos appellat,accepta pecunia in patritiorum alboco scripserunt,ut eade qua patricii praerogatiua fluerc mT.ex quo magna pecuuiae vim coegerunt,4 nouorii ciuiEI.
114쪽
ciuium incremento plebeiori potentia infirmarunt Verum igitur ac prium ciuis a peregrino discrimen est, valter imperio ac potestate culili obligatur palleriussa principis alieni respuere potest:illum princeps abhoitiumsque ac ciuium intuita tueri tenetur; hunc nollem, niti rogatus lumanitatis ossiciis impulsus.
Caetera quae ad immunitates ciuium pertinent, Vt imperiis,ut magistratibus,ut curationibus, ut sacerdotiis fruantur, ciuium definitione non continentur;etnamsi peregrini ubique fere a muneribus publicis, potissimum a sacerdotiis d magistratibus summouertur. Ac tametsi pontifices Romani omnia sacerdotia omnibus rab res e suo iure seculis omnibus tentaverunt,principes tamen ambitiosa illa res ipta pontificum saepissime reiecerunt; Hispanos regeS excipiO,seruos pontifieum Romanorum obsequentissimosequi non sine magna mercede impetrauertit Sixti pont1ficis Romani rescripto, ne peregrinas sacerdotia tribuerentur.Longe aliter Helvetii,qui lege in conuentibus promulgata MDXX rescripta Pontificis Romani,q'bus sacerdotia percgrinis tribuere non dubitarat,publice laceranda. qui iis uterentur, carceribus ac Vin-
,ώ. culis coercendo sanxerunt Polonorum' quoq; legibus, iam inde a Casimiro Magno usq; ad Sigismundi Augusti principarii in peregrini ab omnibus sacerdotiis procul arcentur; quod Germani pactis conuentis,a Pontificibus iam pridem expresserunt quibus cocordiae pacitis Metenses coprehensi fuere; ac merito questi sunt apud Carolum IX.regem Francorum V,pacta co-uenta pontificum Romanorum fraude violari.
Hoc amplius ciuib. Q peregrinis tribuitur, lubiq;
SH in sere vacationem V quorundam numerum ac immu-Diabi. th, nitatem qklandam habens, qua peregrini Urgeri con- aenii co sil cI. seuerunt. Nam Athenis ciues ab omnibus tributis
Γ is, immune liuere; a peregrinis vero tributum singulare,
eo r. Nein M. quod μετοίκιον dicebant i exigebatur.
Iam vero cicamenta ciuibus, non item peregrinis condetq
115쪽
DE RE PUBLIC A LIB. I. D 7 condere licebat; aut si ciri quida peregrino legatu es set earum rerum leXtra patria sitf'tilissenr, caducum fieri lcgatum ac principis disco cellisse, nolirisq; mori bus cedere, contritum est. Hoc n. iure in niuersa Gai lia ut mur,l Italis fere omni b.ac Sicillis,im Ostiam A a
siaticio Atticae populis commune est; idque i l di Aubbi hesna Dum nostro uermone vocatur. Quinquam Turcarii principes non modo peregrinorum lameditates niuersas cernere, sed etia eorum, quos ipsi rimariotas cubeneficiarios appellant, praedia, teliquae plebeiorum multitudinis haereditates decimare consueuerunt. Id ab antiquis Athenicialibus de Romanis orioine tra- xisse videtur . nam in totam haereditatem peregrin Drti; .m. illi sextam partem seruosq; omnes in urbe natos lilco
vindicabant: itaq; fallit Diodorus, qui AEgyptios aeq; ac Romanos bona peregrinorum legitimis haeredibus
reliquisse sci ibit quod satis ilium coarguit in Roma
no iure sui sic peregrinum. Quid n. ti fluentiu Sic Qui , si tit. currit Qua percormorum bona ilico cederctat ne pere 'grino quidem a cule quicqUam legari poterati it a d. δερα eis. 1atis M. Tullius aperte docet, cum in exilium pulsius, econtra leges talis eue non desilit et Ouis, Inquit, GIII i. q. pen ut QRomanus qui mihi legare testamento dubitarat antea dixe -'rat, Archia poeta, ipsium iure te lamentumscisse quod
certe non licui si et,si Romanus ciuis non fuistet. Eodevsus cst argumento Demosthenes , ut Euxium ciuem l 'tris Ea 4 Atheniensem este conuinceret: Non vel roximi inquit; patrissuperstitis haeredit item relierunt Et quemadmoduiri Gallia, perinde ut in Anglia, priuati quoque haere dilats capiunt peregrinorum, qui modo in sua iurisdictionis finibus moliuntur; ita quoq; Romani peregrinorum, quos in clientelam sua recepCrant, haeredi taria bona Romae relicto more maiorum capiebat:id i que ius applicationis ' appellabant. EX quo perspicuum e G. his det est ius illud siue applicationis me albinarii antiquis suavis ac vetultillimum elle, i quidem omnium lare populorum comune Cui Fri delicus II. Germanoru. Im 2 rars r
116쪽
ces . ameta, ac voluntate arbitrioq; suo haeredes scribere; aut si moreretur intellati, Jximu quemq; haereditate cernere sed legis illius ne in Germania sidem ulla vis est; multo in in Italia,ubilia peregrinis multo acerbius agitur Cin Gallia Na motib nostris ac legib peregrino licet praedia tum urbana tum rustica L pecu-
niarum Vim infinita urere.&Quaesita praedia se vitio ac
eu ia arim spIrante Vendere', ac disti ahere;Vel etiam peregrinis rumit aeque ac ciuibus largiri: iusu ciuium exigua pecunia in aerar1um publicum collata impetrare, Vitellamento
legare,aut haeredem scribere, quem velit,possit. At in plerisq; Germaniae regionibus,&in uniuersa Bohemia ac pene tota in Italia, praecipue Ferrariae, ne Alexand/- glebam quidem agri peregrinis iure domini habere
eo sibis r. lib. fas est; nec posscitionem praediorum peregrino acci- a pere licet moribus V Perusinorum; at ne usumfouectum incip. Ca iovia quidem Mediolani, aut cum peregrinis connubia c6- , , '' U ahere, poena publicationis bonorum findicta. Hoc e lexand/r VCIO iniquius, quod cum peregrinis bona praedia de
s u. bitorum addicta sunt, eadem ciuibus vendere neceste
Δι'ei Li.tu cff. nec a pridem Carolus V.Imperator peregrinos o- p rines lataleetea ciuium Mediolanesium haereditatib.
rus Tenctor. IIb. Brixiorum UXOrperegrim bona,praedia aut praediorum aestimationem in peregrinos trafferre nullo mo
do potest. Nihil est ergo cur Itali de Gallis querantur, cum ne pignori quid Angloruir dia peregrini cre
ditores rubiicere pollini qua de relegati exteraria ge-tium sepius coquesti sunt; lximos tamen peregrinorum supellectilem ac pecuniam capere permictunt: ' φ ''Vi contra i quam fit in Lituania, Moschouia,Tartaria,&
117쪽
ha: in qua tame peregrinis datum est, Vt 1 extra Gallia is iis paris imoriantur λ; testamentia codere, ac filios in Gallia su Febreta. annis
sceptos ab uxore, quae modo ciuis sit, haeredes scribere possint. Clausula V m rescriptis ciuilib. adiecta, MODO
H AEREDES SINT REGNI COL AE, iudices sic interpretantur, ut incolae regni, pro Pinquieorum qui ciuitate ad 4 rudibis uri iri eptis uni, ab hari editate summoueant dic teros qui ex- cur a Tarstra Galli sanes domici hii habet. Filii v. peregrinoruin ,, ' 'Gallia suscepti, patris hereditate, no quide testamento, quod peregrinis condere non licet, sed ab intestato capiunt li mater ciuis fuerit cui hi ereditas defertur I. 0 t 'Hoc amplius ab regibus nostiis iure singulari tribu a . V i. dirae mercRlOra 3u SP regrinis, qui ad nudina ,, opaniarae Lugduni P ficis cuntur, nihil de boni SCOTilm, 136. die. ιLsi interim moriantur, decerpere asco liccat d. Eodem 'iure mercatores Angli in Aquitania fruuntur Artesii nullus in emvero, Hanones Turnelii, Cameracesses,in eodem iure ' an . sunt quo ciues, quantu attinet adiura succes Honis; id disssi rept. H Que principii noli rores edicta iesu iudicataei saepius ' -- - .
Q illis. Mercatores ite urbi Lilla ruri ad mare Balii cum ' ρε ραsbcietate inierunt, eadem certe uberiora beneficia 1 ν . 1, p. ii inde a Ludovico iuniore cosecuti sunt,&sanctius aut in Carolo III .rege consarmata; annis stiperiori b. a Da-nerio Gallo apud Daniae rege legato ad Carolu IX. re gemista sunt, ut ab eo renouaretur. Beneficiti tamen mercatorib illis tributu, iasi ptinet ad mercatore S pCregrinos, si iura ciuiti adipiscuntur, ut senatus fide cre-gm suo, uit. Ex his tot ac tantis regii nostroruis peregrinos beneficiis nullum in Graecia, nullii Asia multu in Africa nostri homines impetrare potuerunt. Naaetate no stra Cro Zilus Turonensis, si mercatura lituosillimam antea fecerat, cum morietas duceta fere aureorum illi a reliquisset, nihil adlximos peruenit, sed omnia Turcam princeps Abraham prefecto p r torio dono de li Taciὸ6s.ss.l dit. Aliud praeterea 3 dixim', discrime est inter ciues VJ nac peregrinosa illi ex antiqua lege Petilia' ac Iulia bini, bd
118쪽
quamquam hau pauciores cccerte plures sunt quiisεs. Oro,quam qui bonis cedunt. F. s bHoc ii Ediffert ciuis a per prino o, hic ubiq; terraru
per rinum, Σ . ro Eliermi, Cautione uta praeἱtar mora coguntur. In pri l . AENi anue sonam vero quum actio intenditur, reus seu ciuis,seu Dur indi., in peregrinus, caueremo tenetur iudicatus solui ut olimi, M.tir es.. in Romana aeque ac in Parisiorum i curia iudicatum
' ἡ γλ.h. . Crat. Sed eade curia' a maiorum sententia discessit; acer c. iudicauit aequum esse, ut peregrin' siue reus siue adhort. VI , fuerit satis det iudicatum solua .Est etia aduersus pere
eU sa. 913- stulti iuniore repressalla; n Osirithomines Marcari ;uius gN ' appellat; quo aduersus ciues uti non modo Iustiniari
C risi, in au nuper GallIa tota deflagrauit. UOI tremo per grinum hen . basiit - finib. arcere, atque eriam sine praeterveci una eiicere
licet, ito modo libellum indictum sit, verum etia ipsb
decuti Cod curgus argentie auri usu Lacedaemoniis i interdixiste et Lia VidCatur Indi VCro Sinai Um populi Hil panis intimos o ora regionis aditus aperiri vetuerunt indicta capitali poena. Quamobre Cicero non satis pspexit Tmala peregrinis impedeant, cum ita scriberet;Male, Iti peregrinos urbibus prohibent, eosque exterminant Pennas apud patres nostros, Papiasn per na fere ab eiusmodi peregrinis qui magna e parte exulant, ciuium mores optimi
deprauantur. 8 At indicto bello, antea vel socius vel peregrinus erat, hostis appellabitur,& iure bclli capti- Uus retineri potui P. quod alioqui non licet, nisi debiti aut sceleris alicuius obligatione cotracta. Quod si pe-
119쪽
res V m A, P. I. IOIr Irinti sintlito vel n5 alientiente principe, alteri'imperio seipsum stibiecerit, ab eoq; ascitus iit in ciuina, nihilominus principi suo aeterna in illuatici oritas Est ac ius pichensionis, ut inscrtium fugitiuum eti fili ad se legatus Venerit a nouo principe missus. Sic n. Theodosius Magnus Danum tyrannum perduellem Pn Untiauit, ipli atq; lcgatos suς potet lati subiecto os carcerib. ac vinculis mancipauit sic Carolus V. Imp. Mediolani Ducis legatum duci uilit, cum intellexit Ducem una cum aliis principibus sibi bellum indixisse. Ac tametsi Granuclla Caroli legatus in carcerum uilia Regis coiectus est et, paulo momento eduecus est re plane intellecta, icilicet legatos Francorum, Anglorum, CVenetorum cum lecuritate publica ex Hispania dimisios. Neque vero Carolusiura gentium violasse aut in est em 'commiliti videriar; cum Romani ciuem trans alsiquυ lega-nigam acerbius quana hos zm punirent x, Et qui Rin ' . conii ac Fregotii legatorum ad principem TurcarUmisu. caedem e X cul iban , speciem dia . u rarum obiecerunt; quod alter Hilpanus est et alter Genuensis foederatus, qui arolo ad regem Francorum defecerat, Vt rcknΟ-uas cum Turcarum princit emolirentur. 3lam qua Carolus I perator, nec factium P bauit, ill irum se pro milit, si caedis auctorcs in suam potet a te venirent.
No potes igitur alien matellatis imperio subditus seipsu eximere, noui regia ipse potet at adipiscatur: v tinec Barbari' Philippustio mo seruilis c6ditionis,ci ''
urbana plura sua virtute sibi peperisset, domino prςiudicauit,a quo side cu vindicaret libertate trasegit d. Suidi in em Idn. Iuriscos ultorii decretis o tituti est,etia princita ' si V ι' pes ipsos a suo principe domu reuocari posie,Vindita Et . pride Eli Zabetha Anglia regina Len Oxiii Cornite Una De is abor. r. cu filio, a paulo ante Scoti aere pina uxore duxerat: ad
se te diremtur;&cui ulla recula Ict, bona eoru proscri in non stum. p. it; qui .ico tra morem maiorum An lia sinit,'' initiis de commerci excellerant, ac connubium regina Vetare cotraXerant. Eloimpulos. q. s.
120쪽
1o1 IOANNis Bon1N1sonam conceptis obligatur: adeo, ut si quid maritus toti ono dederit,extra fines suae ciuitatis, in qua lar- t. niareatores gitio elusinodi legethibeatur, donatio fiat caduca'; eismis. δε- quia subdito obligandi potestas nullis est regionibus lexand. e. is definita. Quo fit ut principes rogationibus mutuis e , Λ . I τί se tantur Vt suo ciues domum reuocent;aut parere . . t lueta Ie cogantiis in locis,in qui b. ipsi imperandi ius notat te si tε bent aut clarigatione mutua peregrinis manu iniici-
m se, lina qDucis Longavillani tutelam gerebat, inius vocaretur,ut apud libellorum iudices curiae Parisiorum Nouo castri controuertiam disceptari pateretur, Be nates litem euocarunt,quod de praedio, quod in eoru finibus positum erat, iudicium constituendum esset. Atque haec de ciuium ac peregrinorum discrimine, quanta breuitate fieri potuit,ne singula stubtilius exqvaantur. Ciuium autem inter ipsos nominor, atq; haud stio an maior varietas reperiatur Me qua nonnihil antea diximus non modo patritios inter ac nobiles, sed nobiles inter ac plebeios quantui plebeii a seipsis differant,&' ad sexu,ad aetatem, ad statum cuiusq; p-tinent, sigillatim pse qui vellesspe infinitum sit. Nam, IsisS.I s. fieri potesto iure quidc, ut ciuium pinim ab omnib. 2, ἡά- muneribus.&Oneribus vacationem habeant; partim
iri ι.1 admualia muta onera ibeant; ita quoq; societas ita coiri po- VIV in II est,ut ciorum alter commoda ferat, nec ulla detri-νη e. deo. menta aut inc5moda collapis societatis patiatur.Ex is milite Cori duib.intelligiturnusciuam petium ullam esse, aut an- ferrean e. l. ea fuiste Rempublicam quantum uas popularem, seus .i b. a. te veram, seu hominum opinione fictam,in qua ciues Ο-
DicTVM nobis est quid publico imperio subditus