장음표시 사용
1021쪽
D Rid veta DC A, VI 2. V I. roo cipe urbium direptio principula concessu ante permittitur, quam expugnatae quam Obsessae fuerint. Nec tamen Romani contenti spoliis, populos iectos septima parte ' agri fere mulctabant. Durita Odoacer Heru a. uti. iesru regulus; qui suba ista Italia victos de agri tertia parte decedere coegit. Nec multo post V Hortarius rex
Longobardorum dimidiam huctuum partem victis in sino. singulos annos imperauit, ut Romani Boiis olim a Sci- si δή. pione Nasica deuictis, praeter aureo torques mille CCCCLXX.auri pondo CCxLV. argenti bis mille CCCx L. qde hostibus relata sunt. Ac Guillelmus Augustus, Anglia subacta, non modo publicas, sed etiam priuatorum opes ac fortunas, ipsaque praedia sua esle ac iure belli quaesita
dei larauit. Romanitanae in eo genere ciuitatu moderandarun disciplina populos oes ac principes superarunt: nam victis populi: agri parte mulci alis, colonias egetium ac tenuium ciuium mittere consueuerant,&eam agri partem illis allignare, ex quo incredibilis tum utilitas, tum gloria imperio nominiq; Romano accedebat; plebs n. tenuiorum que Urbem onerabat, exhauriebatur; stirpes ciuium si pagabantur; Veteranis agri assignabantur. Iam vero materia seditionum ex Vrbe sublata, coloniarum translatione etia victi populi Romanorum moribus,te gibus, imperiis assuescere deliade connubiis ac propinquitatibus contractis cum Romanis sentim coalescere necesse habebant; aut si res nouas moliretur,aderat colonia Romana veluti specula quaedam quae host es praeoccupare ac pia pedire, aut Romano eXercitus arce sic-re solebat. C. Graccis, inquit LmmS,continuato in alterum annum Tribunatu legibus agrariis latis essecit, ut complures colonia in Italita deducerentIIr,ctina insolo dirutae Carthaginis. idem Coloniam Latinam in agru Thurinrem de rexerunt tria millia peditum iere: CCC Eqliites', numerm exiguuspro copia agri.Nam Asconius colonias amplius III .m Italia dedui has a Ro .fuisse scribit extra Italia Plimus multo plures deductas entinaciat PCaeteri lare principes vicidis urbibus
1022쪽
ioci IOANNI. Bo Di Netbus praesidia perpetua imponunt; quo nihil intolerabilius est: quia tantum abest ut victi vincentium imperiis
assuescere condiscant, ut non prius a nouandis rebus conquiescant quam aut praesidia interemerint,aut arces
ceperint, aut finitimos principes ac populos ad bellum accersierint. Si reges nostri capta Ludovico XII. rege Insubria, colonias eo misissent, ut quondam Celtarum reges feciste dicuntur, Insubria a Francorum ditione ac potestate non tam facile defecisset. Nec vero Hispani praesidiis militaribus nulla colonia deducta perpetuum eius regionis imperium tuebuntur , sed ab imperio ubditi arrepta occasione desciscant oportet: non aliter quam Belgae, quos iampridem coloniis Hispanorum ad imperium retinendum coniungi necesse fuisset quoniam nec ulla vis diuturna esse potest: eupsimus diutur hiniturum. nitatis custos est metus. Muhamedes quidem alter impe rator prolatis Imperii finibus, Christianorum, quos inseruitutem redegerat, colonias deduxit, ae iugera quindecim cuique attribuit,duosque bubalos ac sementem, duodecimo post anno dimidiam fruci uum partem perpetui vectigalis nomine indixit. Mitius cum Timariotis
egi Amurates I. quoniam lagros ac praedia culta, cum colonis ac censitis ea lege tenda fruenda dedit, ut ingruente bello cum quorum certo numero armati adessent ac fructuarii seu Timariotae occasu fructus in aerarium cogerentur,quoad principis ben cficio ali is su cederet. Omnium autem haereditatum decimam imperauit. Haec quidem summo iure belli victis populis dotalex est.Ex quo sit,ut Turcarum opes maxime in cadu-ς i et iis vectigalibus positae sint; bellum oro nullis fere praestitutum terquam Praetorianorum stipendiis geratur Carolus V.
Imperator debellatisPeruanae regionis gentibus, eadem qua Turcarum rex in agris assignandis ratione usiis est: eos enim ducibus ac militibus Hispanis ea lege attribuit, ut tantum uti frui possent, ac mortuis fructuariis beneficio principis , quasi veteres militiae ex casti tribuerentur, fructibus ante concessionem fisco vindicaudis.
1023쪽
rib. imperauit: quo fit ut amplius naillies sestertui in aer riu quotannis inferatur AEquuna est autena vi victis populis &auctis aerarii opib. tributa subdito tum aut tollatur aut minuantur. Nam Romani debellato Perseo rege
Macedonum,atributis immunes elle coeperunt 'Tertium genus conficiendarum pecuniarum, in amicorum c sociorum largitionibus ac legatis versatur: id autem breuiter explicari potest; tum quod nihil incertius aut rarius sit, tum etiam quod quae principib. principes populi ve magnilice largiuntur, vix in rationem accepti veniant; cum nemo qui dignitatiReipublicae consulat, alterius debitor esse velit: nisi tenues a potentibus d locupletibus accipiant. Contra Vero, quae princeps inops a pecunia potentiori donat,aut tributino in me, aut metu donare videtur: dc qui accipit, quasi de tributo glotiatur. Etenim Turcarum rex sociarum ciuitatum , quibuscum foedere coniunctus est , dona ex alto ac sublimi loco omnibus spectantibus explicari iubet, quasi tributa subditorum. Idem omnium principum legatos sustentare consueuit; nec ullos principes,
praeterquam ineunte imperio, nec tamen omnes legatione dignatur.
At veteres altu largiendi morem habuisse videmus ἀnostros. Nos enim potenti b. ac rebus prosperis donare solemus; illi reb.a Hiistis succurrebant. Cum enim Romanos triplici trium exercituum clade Annibal oppres sisset ac totam pene Italiam siti imperi u Punicum subiecisset, rex AEgypti mille pondo auri, viginti millia ar- genti Romanis dono dedith: qui cum gratia ruachion obia si X.
omnia recusarunt: nec aliter Ambraciotarum ac sorderator populorum dona omnia eodem tempore repta Romanora
diarunt: praeter auream Hieronis Syracusarum regis vi ctoriam quasi prosiperum princeps amici stimus omen
allaturus esset caetera quae in eo immensa largitione με o-ι,δε. rex effuderat, scilicet auream coronam pondo Cccxx.
1024쪽
acceptis aerarium pene exhaustum esset. Erat igitur inter Romanos ac caeteros principes honoris ac dignitatis certam emec facile dici poterat, virorum magnificentia maior, eoru 2 largirentur,an eorum si recusarent. Certe quide Romani reb.amictis populos omnes animi inuicti fortitudine superasse videntur. Nacaeteri non modo reb.aduersis oblata non repudiarunt;
sed inuerecude pleriq; acebladitis precib. ab invitisese flagitariit. Cunam. Rhodiorum colossus ingens sui ponderis grauitate ac terrae motu concidisset, naues etiam
liquoti erat enim Ixx. cubitorum altitudinis suo casu contriuisset, Rhodii legatos ad reges principes ivise-a Tot sub . . runt, ut tibi pecunias ad instaurandum colossima er garent. Hiero centu auri talenta dono dedit: rex AEgypti non rnodo ad cosossum reficiendu auri tria millia talentorum, sed etiam ad gymnasium exst ruendum argenti CCC. talenta, frumenti modiorum amplius decies cetena millia, materia praeterea infinitam ad naves paradas, centum architectos, opifices CC c. id victum annuam auri talenta xiv ad sacrificia vero modiorum tria millia largitus est. Non puduit Rhodios inopes a pecuniis ex unius veteris statutae ruina occasionem arripere, qua e teri principes suis opibus aerarium ac Rempublicam cumulate exornarent. Id erat AEgypti regi b. pene usitatu, vide largitionibus aduersus exteros gloriarentur,iana inde a Ptolemaeo Philadelpho, qtiis acros libros de Hobraicis Graecos fieri iussit is enim vi centu amplius iniblia seruorum Iudaicae oentis ab emtorib in libertatem idiri. Vindicaret auri talenta hi Cm LX ad victimas autem
remGarum sacra facienda centum talenta, phialas aureas xx.argenteaS xxx. cratera quinq; S mensam auream Iudaeis magnifice largitus est: praetet ea ea dona quibus diuinarum
legum interpretes LXXI i. abunde cumulauit.
Sed ut ciuitatibus inopia laborantibus probro dari trnon debet, si potenti illimis principibus quid accipiant ita Romam orbis terrarum clarissimam ciuitatem obla
1025쪽
ina principibus pectinias accipere indecorum, petere turpe filisset. ea regum ac principum quos sacros habuit lent, quorum ope ac praesidio beate vixissentsceptra, imperia, pro Uincias, Opeb, cum Orbi morerentur, testamento sibi relicta non indecore acceperunt. a Ptolemaeus Cyrenensium , Attalu S Aliae Eumenes Pergami, Nicomedes Bithyniae, Coelius Alpium, Polemo
Ponti reges, populum Romanum haeredem fecerunta, 'n 'amphitimaque regna nulla vi quaelita legarunt. Aurum vero coronarium&veteIeS Romani moderate, nec nisi parta de hostibus victoria gratificandi animo accipiebant posteri quali ordinarrum' tributum exegerunt bt tametii oblationes appellarent. Flaminius victo Philippo rege ac liberata metu seruitutis Graecia, CXIV. coronas aurea dona ciuitatum Romam missit Philippus autem pacis conditionib', quas decem legati Romanorum dixerant, accepti S coronam centum auri pondo Capitolio imposuit Rhodii, ne quid acerbius in eos decerneretur a Senatu, Oronam auream pondo C C. Romam miserunt. Postea aurum coronarium M a decurionib. ci uitatum, a Iudaeorum collegit quas tributum ordi atira coron ora narium exigi coepit QTheodos.
Ita Lepe ni viri initio principibus dono data sunt,ut
honei tuis beatiusq; familia tuerentur, necessaria teporum decursu evaserint, Vt ea donari supcriori aetate regibus Francorum oblata sim a populo, quaeq; ab Hispanis Seruitia vocantur, hic Millic quasi tributa necellaria nunc extorquentur. Et quidem regesPersaru nihil a subditis exigere, nihil excutere cosueuerant, sed ea tantum xapere Quae sponte donarentur i Darius vero Hystassees m qui hinnitu equi regnum adeptu est, primus omnium tributa; nec reru=nstecies Vt Marcianus loquitur; ed numn iustoribus ad id creatis imperauit quibus temporibus,cuimperium ab extremis Indorum tinibus ad Hellespon- . tum CXXVl I. prouinciis pateret, Vectigalia annua quae regu Icta. tunc imperata fuerunt, summam iliciebant quatuor-ι-m
1026쪽
nostrorum memoria praeter quinquaginta prouincias quae sui imperii finibus concinentur, etiam Indiae Orietatis amplillima regna tamdiu tenuit quoad legionibus Tartarorum fractus de India decedere cogeretur 1pe- is cies pro vectigalibus accipere etiamnum consueuit': niihivisa hisa hil autem imperatur,sed omnia sponte oblata quod to ti principis maiestati quicquam a subditis petere indecorum videatur.
Porro quo principibus testameto legare velint,pauci nunc reperiantur; cum tamen Imperatorum fiscus legatis de haereditatibus testamento relictis redundaret. Etenim Augustus populo Romano legauit quadringenties, tribubus tricies quinquies LI S, praeter ea quae brae torianisvi legionariis reliquerat nec plus peruenturo mad haeredes suos quam millies Sc quingenties professus: quamuis XX. proximis annis quaterdecies millies&ex testamentis amicorum percepisset quod pene cuduob. paternis patrimoniis caeterisque haereditatibus in Rem-bT 'T 4 i' pubi .absumsisset Ex ouo intelligitur immanem pecu-il niarum tum mam Dex testamenta cepisse, ac decies ima-cS orem capere potuisse quam quaterdecies millies L I S,
qtiendi .un liis cum haereditate ad fetestamento delatas liberis testa-3Fρρε ορ- ο o torum reddi iuberet, nec ab ignotis quicquam accipe-
d T anquill retq, sed abus tantum qui orbi mortui ellent,quosque bene cognitos haberet. Caeteri principes quibus dignitas minus cara esset,ab Omnib. Omnia legata capere,tyranni etia extorquere dc ex imperfectis testamentis hae- silex. im reditateS rapere non erubuerunt Obiecit enum .d ul- pergetio iste lius Antonio quod ab ignotis hominibus haereditates Od. l. ,. j accepisset f tum de seipse, quadringenties,incti JLS,ac-fihi. p. - ceptum haereditatibus retuli;nemo tamen me nisi amicus haerede
scripsit. Atque haec quidem de donationibus ac legatis
m, κρει Sequitur quartum genus augendarum aeriam opum, sonibus so cum annua pesio a sociis ciuitatib ex foedere percipitui; 'φ' - ut si bellum ab hostibus inferatur, militem sociis imp rare liceat.Cum enim pacis fruend causa pecunia quo tannis
1027쪽
DE RE pvBLICA, LIB. I. ro I; tannia ciuitati principive imperatur, nonpengis, sed tributum aut ipendium appellatur ut victo Annibale stipendium Carthaginentibus imperatum est in IndulΟSan
nos item Philippo II regi Macedonum ac regibus Illyriorum, salua cuiusque imperii maiestate.Sic quoq; reges dumaeoruma Ammonitarum Dauidi annuastias cui dia soluere cogebatur ': ut reges Iudaeae regibuS As i. i. tyriorum. At Helvetiorum inhaetorum ciuitatibus pensio a regibus nostris annua mille aureorum exscudere dependi consueuit,ea lege ut reges nostri exercitus Imperare,&auxiliaribus eorum copiis uti ad imperii sui tutelam , Praetoriasq; cohortes ad corporis obloquiuna&custodiam inde conscribere possint. Neque stipediarius est qui hostium duces mercede locat, aut corrumpit ut Periclem ferunt erga Lacedaemoniorum duces fecisse: non quia pacem precari, ut Theophrastus scribit sed quia differri bellum cupiebat. Nullum autem Helvetiorum ciuitatibus scedus eo quod dixi Francorta, honestius unquam aut utilius contingere potuit, beaquae superius attuli argumenta Certe quidem ad opes augenda. utilillimum sitisse ex eo planum est, quod preter ordinarias pensiones, etiam extraordinari , qua ma
gistratibus ac ducibus Helvetiorum, quasq; priuati reges largiuntur , ordinarias longe superarunt. Ego eXTationibus publicis a Quaestoribus expensa video fuisse in VtraIq; pentiones ac legationes CCXVlII. millial Ibel H lueto lilarum Turonensium anno MD LXXIII. Quae vero ζ'
Germanis ducibus pensiones solutae sunt eodem anno,s,lid
conficiunt CXXXII millia libellarum praeter stipendia ς di QR
Necessariae sunt quid magnis principib.largitiones ad hostium consilia,copias opes euertendas: nec potestvllu magnu imperium speculatorib. carere; ac si pius hostes corruptis ducib.ac magistratib. quam fusis legionab. Vincunturi nec vero arx Ila tanta est tanti praesidiis acyro-pVnaculis obfrmata ac munita, qua nonsactispost expugnari Mamentum aureis numis onustum eo penetrarit,ut Philip- Sss pura
1028쪽
Ior IOANNis Bo Dr Nipum I. Macedoniae regem dixisse ferunt qui argitionita ac donis Graeciam pene tota sub imperium subegit. Nec aliis adiumentis Persarum reges Graecos ab Asia quam
ab his . corrupti,ducibuSdepulerunt qui enim a principe clo sim num accepit qui non aliquid in eius gratiam, si potuit, effecit ina obligatus tenetur, vel pudore cogitur,vel minioris beneficii adipiscendi spe, vel metu, ne idem staccusator qui corrupit Vix enim princeps ullus amplissimas pensiones largitur, nisi iuratus sit in principem qui accepit, quem plerique interpretantur patriam ipsani proditurum: ut in comitiis imperialibus Germanorum 2. princeps nescio quis palam questus est h: nihiln .praeter
aditum habe, nec illum opinio fefellit fuit enim eo
tempore Princeps aliquis, cuiuS nomen praetereo, gaureo bis 1lle pensionis annuae pactus, omnia imperii ac patriae suae arcana delaturum se, ac modis omnibus pro
largitoris dignita ted imperio aduersus patriam propugnaturum spopondit. Ab hoc hominum genere cauendum est , potistitatum in populari statu,in quo facilius est priuatis Rempublicam prodere quam in monarchia, iri qua princeps omniari publica sunt,sua ducit,ac perinde
Sed largitionesin corruptelae eiusmodi corruptoribus utiles esse nequeunt, nisi lateant latere autem non possunt, si plures sint quibus donatur. Reges Persarum ac Macedonum, paucillimis quibusdam oratorebus ac belli ducibus, qui plus aucto sitate poterant,lar' giri solsibant, ut popularia&optimatum imperia ad se ζraducerexit. Item Ptolemaeus Philopater rex AEgypti Achaeorum imperium suis quodammodo imperiis ac legibus subiecerat, cum vni Arato annua decem talenta . . ' ' ' dono daret quippe intelligebat phis Aratum quam q-teros omnes in ea Republica posse ac potuisse semper. Itaque mirum mihi visum est, quamobrem nostri reges praeter brdin rias Helvetiorum pcnsiones, extraordinem duobus circiter Helvetiorum In illibus qui caeteris
dignitate prahi ab iit, rex Henricus II i Mn multa largi
1029쪽
DE RE PUBLICA, LIB. I. Io Isretur id quidem video patris instituto factu futile. aesae
non obscure aut occulte, sed ita palam hebat, ut Qua stor Helvetiori apochas rationi b. accepto ferre necesse haberet: quas ego rationeycum expender m comperi extraord marias pensiones anno DL. summa XVI. aureorum illium & CCCCXXXIll excestille 'in x-a S in no mstabilius fuerat, opinor, ex aureorum millia pauciis miW- ,, . quibusdam ac summae auctoritatis hominibus, is quidere motis arbitris&apocha, donare. Sunt enim qui amplillimis principum munerib carere, quaap .cham acceptae pecuniae sibi extorqueri patiantur: ut Anglus ille Hastingarum dominus, cui Ludovicus XL ex annuae pensionis symine duo aureorum millia dono mittere consile Uerat cum apocham nuntius peteret, ut solutae Iecuniae fidem regit u eret, pertinaciter recusauit; nevlum accepta pecunia testimonium exstaret. Nihil autegratius regi titillet quam illum in suspicionem proditae patriae, si quando pollet, Vocare. Est etiam cum largitiones turpissimarum rerum c. au satiunt; tametsi plerisq; nihil quod patri commodo si- at turpe factum videtur. Ego vero non minas turpiter facere puto, qui parricidas principsi domesticos merce de coduc t,ut ex insidiis dominos interfici at, aut qu armis non postiliat, incant venenis,quam qui turpitu dinis su ; mercedem accipiunt. Quamobrem cum Peri-lcles sedecim talenta rationibus expensa tulisse triline mandato ac sine apocha soluisse dicebat, ob eam causa quam peruulgari nollet, Athenienses accepto tulerunt, cum hominis iidem in Republica gerenda curam ac prudentiam exploratam haberent. Apocha vero acce pia pecunia testimonium facit quo minus qui patriaria aedere velit, quicquam corruptoris gratia facere possit. Hoc etiam pernitio litis , quod cum largitiones pure blice fiunt, si quibusdam, nec tamen omnibuS dona itur, suspiciones, odia queret ae exsistunt, ac poti ilimum in statu populari ut saepisti me apud Helvetios co-tigisse accepimus, eo usque certatum est,ut rogation Ss R4
1030쪽
ad Henricum regem lata pensiones singulorum uniuersis communicari petierint. Negauit Henricus,ac prius destia erga priuatos munificentia tantundem detractu iri declarauit. Diximus superius qua fraude Athenienses,quibus artibus Romani sociarum ciuitatum pecuniis ac stipendiis aerarium, urbem, moenia,portus,classes locupletaverintvi auxerint. Quintum Sequitur quintum genus oficiendarum pecuniaru; g Ru in rc inercatura inquam abundans 3 quaestuosa, quam princeps suo vel alieno nomine exercet, quod genus rarius est, ac principe minime dignum. Nostris quidem aeq; ac Britannorum Germanorum legibus nobilitati mesecaturam exerceremo licet aut si mercator este volet,inter aerarios ac plebeios censebitur. Neu id nouum cum,.,j, lege ' Claudia Senator Romanus nauem onerariam ha-bh. bete Drohiberetur: Ouaestus omnis inquit Liuiush, Pom-a6e,-m rise, petiu decortu sineti postea Imperatorum legibus o- .Lm lite .loca mnino vetitum nobilioribus ac militibus,aeque ac iurer ,hi ' o Pontificiosi sacerdotibus,mercaturae studia sequi. Quod
L . . 'visim si mercatura nobiles minime deceat, quanto minus re-
gest Darium subditi contumeliose Hercatorem appel-
d σ/i. clerici larunt, quod quae prius gratuita essent vectigalia ad l-
uendi necessitatem traxisset 'Tiat ira..io Cur ergo dicet aliquis ullum tu decus in eo genero
cogendarum pecuniarum posuisti ego vero, si statuendum mihi sit, principe mercatore nolo sin optio detur. mercatore malo qua tyrannum; patricios viros nego-Rer spor u tiari quam praedari. Quis est n.qui nesciat Lusitaniae re-u' ny ς' gescit mangustissimis regni finib. coercerentur, nec iura suae maiestatis satis commode tueri, nec subditos rodere Vellent, mercaturam abundantillima quaestuosis simam iam annos centum sine contumelia dc maximo
Rei p. commodo exercuisse ξcumn. anno MCCCCLXXV.
Orientis opes cintimos Indiae recessus portusque Oes matrimos nauigantibus aperuissent, populorum historias ad veritate admirabiles, opes incredibiles inLus1-taniam aduexerunt; post etiam uniuersam Europam specie