장음표시 사용
511쪽
Dt VBI IAE A, L IB. III. 93 ac magistri libellorum In hoc imperio, cum in prouen
cicio an uniuersum de superiora bus magistratibus aduorsus inferiorcs dictum iit Iudicium, cinquit PauluS, ab iis , 'so litur vetante eo qMiudicare ivsserat Iel qui maius imperruine.t iurisdictione habet imperii autem verbo non solum iubendi prohibendive potestas , sed etiam magistratus ipse signincatur ut cum Cicero h maius imperium a minore rogari ius non qlesci ibit. Hoc Mellata Iurisconsultus tib i. exemplis illustiat; minore, inquit, imperio natus, alitan'aiore collega rogari iure non potes: reare neque Consulesaa Praetores Censioribus, neque Censores Consulibus aut Praeroribus turbant aut retinent ali stula a Censores interse,rur, si s i actores Consula qLe inter se , ct rittant, se obtinent.
Haec Melial , quae ex libro XU I. Cati Tuditani se
deri tapsille pronte turri sed consequentia non con- graiunt aut descia boniis errore in eo peccatum cst, quod Praetorem Consul collegam' pellat, cum dici de buetat, Praetorem re oris esse Collegam . nil Idem uS,COn-IulcS, Ccns res, Praetores collegas ob id hi ille, quod ii sedem Istreris, it dem comitiis i. maioribus; caeter in I strarus vinoribus a spicit oeco=vitiis crearenthr alioqui collegartim erbo Latini nunquam eo sensu abutuntur: nam quoi ut e Plaetor Consulis collega diceretur, cum a Praetor ad consilem legitime prouocaret UIZAE militi Le ei ist. . t; μpidus consul prouocantem ab Oreste Praetore excCpit' u suaρ.. Tlι- ac decie una praetoris contrario decreto rescidit item Lutatius Consiui, traumphum alerio Praetori i quilio Tietati.
siem fregerat, ademit; quia Consili exercitus impera tor erat, non Praetors tametsi Consul ipso die pugna abfuisset illud etiam ad vim impetii maius est, quod Onsul fasces ubique I l. 'raetor duas in urbe, sex adsummum inprouincia haberet: ex quo dicebantur Propriem
rores εξαπὰλεκως. Siccnim cauetur Lectoria lege, qua lata
512쪽
habeto, isque ad aprcvrum Solis occasis in ius inter ciues dicito. Hoc igitur fixum sit, non modo eiusdem imperii collegas, sed etiam magist rariis pari potestate se in icciniu-
23. vlt.ιηε re rogare nota posse : multo mi laus eos qui maius
2. I imperium habent. Sed an collega aut pari potestate
pM, de is magistratus, minorVe, imperi pacem aut superiore namus oto lisbere polli Z Incidunt en 1 in saepe controuersiaeribvi. Iraue inter magistratu S, eos V qui sane magistratu pre carium irii perium acceperun quibus publicae actiones ac iudicia tar bantur, ac retinentur. Plurimum au tem incere it prohibeat ne quis sua in te critione, an vero imperet De Onega satis perspicuum est, etiam i 'nullum imperium habeat in collegam intercedendo tamen ab actionibus publicis illum prohibere posse naPiso Praetcr inter ciues ac peregrino , Verrem Praetorem urbanua clue ira er ac ciue S saepe turbauit; ae siu-umi arta Praetoris urbani libunal transi e ri iussit, tib ui Verriiac iniurio a decreti ' pro lsibere r. ac cimo IS
perleges la dicerct itaque M. Tu si is in libri me c- rilous , Magi stratrsi it: qui ,nec obedId ut em 2 noti aemnia ista, verberibtis, iuculis coerceto, nisi par maior e potes prohibessit Nec satis ebi illud Probi bositi, qina nihil vj agistratus praesente Oilega imperare tui de cerne CSO c: , nisi aperte assientia tui, aut si imperio loco sponte ubi
in , 'ρ' niittere non posse. Neque pugnat Vlp1ani dictum illi id, d l. i. ., Consulem apud Consulem manumittere posse quod qui cicini. Vsub, intelli fidebet de Consule, quo die fasces ac imperandi ius habet. Tametsi enim Praetotes temper fasces de ina. perium haberent, quoniam diuitis muneribus rem gerebant , Consules tamen, qui eiusdem muneris partici pes erant, nunquam limul eodem die fasces habuerunt; ut Verrius Flaccus scribit Ac propterea Lilius Salinator Consul,triumphum Claudio Neroni collegae eti-pust, tametsi utriusque consensione ac prae eluia ad uersus
513쪽
DD MΕΡVBOCA, LIB. III. 9Suersi s Ascli ubalis copias pugnatii in hiisset: quia penes Liuium imperandi ius ac rasces eo die fuissent. Nam L. C: a sar est apud Festum Pompeium malarem Consti lam dici istavit euin, penes q-vfisices essent, Peletiyn, qui prior Consili factius : idque Pauli is ipse confirmat. Prudenter illud quidem.Nam si imperium eodem tempore fuisset, nihil pacatum, nihil stabile, nihil firmum in publicis actionibus esse potuisset. Quamobrem
creatis Romae decemviris Respublicae constituendae ac . legum ferendarum legi subrogatum est illud , ut vi-atam,tu. i. cillim imperandi ius ac fasces haberent. Si quis ratio nem exquirit, cur collega turbare collegam possit, si eodem momento imperium habeant, ea ipsa est, quod
in re conuvlini V prohibentis conditio potior oti erat autem bit re ρο imperium Pretorum Omnium comm Un C, tametlIdlUI l. Sabiniti con sana haberent iurisdici ionem: que ratio valet etia,cum nutu dii Dit -
evi ac porcitate legum quaelitur , vetantis maior vises s r. ργad.
Quod autem dixi magistratu pari poteitate aut col ly ώLim, υν- legas imperio collegarum no teneri; hoc ita verum est, .aue drum pravi. si numero pares utrique fuerint: nam in omnibus corporibus de collegiis, qui numero, iidem potestate superiores V lunt non poterit igitur minor parScollegarum iusiis, istis. prohibere maiorem. Si concors: una omnium senten statu.
tia fuisset, decretis edictisve inscribi consueuerant haec Verba P O COLLEGI β: quae suo loco explicabuntur. a ''ἰ 'Cum igitur, licet aliquis, Messala scribit, Consulem ab o-
nimbus magistratibus concionem amare posse, ab eo neminem: deinde Praetorem ab aliis quam a Consistibus mineres magi-sratus nusquam , nec con Iouem , nec comitiatum auocasset Nam ex eo perspicuum sit , minores magistratus maiorum actiones cimperia prohibere non potuis e. Ego auo tiovem in impera versari statuo , non inter-c tonetri: interes autem plurimum virum quid iubeas. an feri prohibeas: ut deinceps planum faciemus. Sed
illud prius animaduertendum . Meuatae disciplinam
514쪽
in caeteris quidem magistratibus valet in tribunisplebis non item qui tametti minores magistratus fuermn ac minoribus auspiciis&comitiis creati, nec imperandi ius habuerint intercedere tamen ac maiorum magistratuum, ipsiusque Senatus actiones prohibere potuerunt. Siquid etiam heri iuberent,& maior magistiatus eorum iussa repudiaret, in carcerem duci iubebant. Sic enim Senator Seruilius Vos, in liuit, rabuniplebis, Senatus appellat, Pt in tanto da crimine Reipublicae Dictatorem dic ν Consules pro stra potestate cogatis. Tribuni pro costerio pronunciant,pIιcere Con ales Sonatus ιcto ali tentes esse, aut tu vincula se duci iussuros. At tantum abfuit ut Consulibus liceret concionem a Tribunisplebis auocare, ut ne
.n ,, r. loquentes quidem interpellare fas esset: id enim Ieilia Λών. lege Rcauebatur capitali subiecta poena, nitiis magistratus, qui tribunum in concione interturbaret , mul- istam eius arbitratu dependeret At etiam Philippus Consul Drusi Tribuniplebis iussu in carcerem obtorta gula coiectus est, quod se concionantem interpellasser. vh bis Quod item diximus, collegas qui numero vinclit,imiliolebis in Q perio caeteris potiores esse, locumo habuit in Tribunis his tiuir plebis: cum Vnius ribuni VOX, non modo Senatus,veru- omnium ' etiam magistratuu Omnium collegarii achiones prolii coi ςg xv heret contra vero vinus Tribuni olebis acta valebat, nisi
hibere pote aperte collegarum aliqui Intercesius et Nam iuuis QR publicanorum locationes irritas fuisse scribit,sub rarus . . . . Tribuni rogatione promulgata. Pauciorum etiam collegarii intercessione plures T. ibunos plebis prohiberi potuisse planum sit ex eo, quod cum Appius Censor imperium ac censuram contra lege AE miliam vi retineret Sempronius Tribunusplebis in populi concione, Ego te, inquit, Appi in incula duci iubebo, nisi Emit legi pariaeris. A promti dantibasseae Tribum altion collegae tres alixitiosuerat, umma b inuidra omnium O.' dim msola,Censuram gest. Colimile est exemptu de M. T. Cic. fuso atilinae exercitu C. Antonii collegae auspic iis, cum urbe solus dominaretur
515쪽
ac 'lcbis opes gratianam sic unum contuerteret, nota
Tribuni plebis decreuerant, I 'ompeii exercitum acciri cui conti larib. ODOrsCre,ad Ciceronis potetitiam cocrcendam nisi v Ii inniti Catonis Tribuni plebis intercellio collegarum actionem prohibuisset. Cum item Scipio Asiaticus repetundarum reus in carcerem duceretur, Vnus Sempronius Tribunus plebis Gracchorum pater intercellit. Haec tamen tanta Tribuni unius potestas, quo nu-nu auctoritatem Senatus imperia magistratuum , collegirum potestatem sua intercCstione frangeret, rogatio ad plebem de collegarum consensu ferebatur, ut imperium ei abrogaret. Nam Tiberii Gracchi rogortione tribunitia Marco Octauio Tribuno commoda ple . b1ς δ Iegas Igrarias oppUgnanti , magiitratum prIUS sitis Graeeh abrogare necestentit quam ex Sempronia de agrorum m. diuisione pcrferri potui siet. Atque eo pertinet illius Tribuni ad patritio oratio Faxo, inquit, ne iuuet vox ista, v ET O qua collegit nostros tam lat coucinentes auditis Et paulo post LContenim iam Tribunostlebis quippe potestaι Tribuni Lisiuam ipsa vivifrangat intercedendo. Sed illa Tribunorum intercellio pro libertate plebis, uec contra vim comparata filii non ad Tribunorum tuendas utilitates. Cum enim L. Cotta Tribunus plebis, creditorum ad iones eludere conaretur, fiducia sacrosanetae potestatis, collegae palam denuntiarunt, nisi creditoribus latis fac ret,se illis auxilio futuros Ad extremum placuit collegium Tribunorum iisdem legibus quibus caetera collegia tenerici ut scilicet plurium collegarum qifragiis eccleta caeteros Obligarent ut ex Liuio intelligi facile potest: ii enim sci ibit Exauctoritate Senatus latum ellas populum , ne quis temptuni arcem PeanIlissa senatus aut tribunorumplebis maioris partis,dedicaret. Post etiam lege Artilia latum est ad plebem, ut tutores foemini ac pupillis i. 'T.'. ' 'Ρ aetore urbano, maiore parte Tribunorii plebis, da- inoan. tui. rentur. Qui mos ita inualuit, ut lenatus Quintum Pompeium Rutilia Tribunumplebis in carcerem duci iusse-xit, quod populi comitia unus Ebiboret: alioqui furor ' μ' Ii unius
516쪽
unius tribuni uniuersae Reipublicae statum perturbasset. Itaque Consul concionem populi liabiturus, magistiatus omnes se in Qres,ne de coelo seruarent, edici o vet*' almam Ioue tonante,aut fulgente, aut si dexter auium
volatus aspiceretur,aut comitiali morbo quisquam corriperetur , aut quid aliud ni onstri datum .esset, comitia vitiabantur, ipsique magistratus re insecta concionem dimittebant, auguribus Deos iratOS, aut minime propitios denuntiantibus. Ac tametsi augures nuntiationem haberent, magistratu vero spectionem,magistratuum tamen maiorum comitia minore turbare non poterant: licet vitiosa comma dc vino creati magistratus a Uam,' ivt, dicerentur : maiores vero magistratus aut pari potest ere, Thinni te, tu roare& bimere poterant. Qui autem vitio a creati fuerant magistratuS, auguribus denuntiantibus, imperium saepe nemine querente retinebant: interdum tamen magistratu abdicare cogebantur cum enim C.
Figulus Contulina cum collega acceptum exercitum in Hispaniam transmisisset, nihilominus tamen uterque Consul Ionium reuocatu est ex Senatus decreto, imperio abdicare coaetuS: cum Augures antea Tiberio F V. R Graccho Consuli, consularia comitia habenti auspicia
M' Non poterant igitur minores magistratus maiorum comitia turbare,aut concione avocate,sed aequales tantii ac pari potestate. Tribuni vero plebis, tametsi comitia maioru magistratuu aut concione uocare non pos sent, Caetera tamen aistiones sua intercellione impcdiebat, aut nisi intercessioni Obteperaretur, vi maiiaiebat,
ac s*pe vulneribus ac cςdibris res gerebatur: na Asellium Praetorem Urbanum sacrificantem deturbauitatibunusplebis opificum muhitudine stipatus, eumq; necari passus est, quod debitoribus contra fidcm creditorum aperte faueret. Item Appius Saturnius Tribunusplebis Memmium Consulem creatum in ipsis populi comitiis occidit. Et quemadmodum actiones publicae turbantur ac impedi tur aequalium aut maiorum magistratuum
517쪽
Di Rr VBLI A. LIB. III. yc tiatim interi ellione, Vel imperio tantispergeruntur ita rebus gestis prouocationi locus et a minoribus ad ma totos magistratus, salua cuiuicque iurisclictione ac potest a te. Quoci immo magilii .atus maiorum imperia vel
actiones dum geruntur' prohibere non poteti, inulto
minus acta gelta conuellere aut aduersiis sententias ac decreta restitueroe poterit: cum ne a maioribus quidem 4 3siσι - - adaequales magisliatus liceat 3 prouocare. Quinctiam' i ἡ . .. legatus, aut datus a magis rati s udex, si parem potesta donitiori- . te iri impellumve adeptus iis legatus esse desinit, ac x iu-L , t dicium ab eo uiceptum soluitu uamobrem si parci. -q3 m.
te exceperit, iniuriarum agi potest aduersus magistratu, i cuia qui minorem p O estatem, unperitve collegara appellauit. Nam C esar adhuc Praetor apud maestorem accusatus quod conuirationis Catilinae particeps sceleris conscius fui siet, accusatorem dc Quaestorem grauiter mulinato in carcerem adegit, ac potislImum Quaestorem, quod apud te, inquit Tranquillus maiorem pora saternao impellari passus esset. Curia Parisiorum graui decreto iudicibus ac magiiciatibus eorum, qui praediatoriam iurildiistionem habent, interdixit,ne regios magistratu; iudicesve suis edictis aut interdici is obligarent: sin aliter facerenti coerceri a maioribus magistratibus pio iure luet potestatis permisit. Sed quaeri potest , an magistratus minor legato,eiνeceti
maior aer iratus imperιum mandauit,obtemperare teueatur; teneri putant plerique, cum legatus nihil suo i, sed eius dir. - λoui madauit imperio utatur alioqui si minori magistra insis tui ImpcrIa legati, Iulve cui maior magistratus rurisdictionem mandauit, repudiare liceat, priuatis idem licebit. Quanquam illud quoque addi potest, eos, qui legati straetorum nostris appellantur , imperium ac potestatem lege adeptos, ac suo iure, non alieno beneficio imperare videri. Sic tamen statuo, cum legati sint, nihil suo iure, sed nomine Praetorio imperare, ut quidem Curia Parisiolum iudicauit, Praetoris Turonensium
518쪽
ueo IOANNis Boor Niprouocatione suscepta adtiel fas legatum clivine eoi ct .1 ac decreta concipiebat. Procul nani dubio res
cia nec ed ere, nec decernere, nec iudicare, nec iudices ---Σ Clare licerer cliae enim propite sint ac dicitatur leti,aeto otii , se citones quaslcaatos in sua prouinciaeIerculseleelmus ateriam Uuum uni non modo manum It inqua pro-d a Mili. s. u1ncia, ted etiam tutores dare potu es uni mon et igitur m legatas,aut in HS quibus mandata
est iuris dicendi potestas i Ea legi actio, sed in eo qui
mandauit at ne magistratus quidem qui alterius uris et etsi r 'or, dictionem xercet, suo nomine quicquam imperare q
co/sulis iurisdictio esst,ad eum qui mandauit appellari 'non possi . .. '' se quia idem a se ipse appellaretur, ac tametsi Procon- sui de iniquitate ac iniuria a legato priuatis illata cogno-scat, hoc tamen ideo fit, quod legatus non habet niuersam Proconsulis iurisdictionem ac potestatem:non 'κ erit, eniim capitali supplicio damnare S potuit loc igitur si
militum, degati principis, summum quidem imperadi ius habent, de omnem in milites animaduersionem, non tamen in plincipis agnatos proximos publicum iudicium constituere possunt. At ne episcopi quidem malosum pontificum Marchiepiscoporum legatis seu ossi
519쪽
ossicialibus paret e tenent tri ut ciuia Pariliorum in causa pontificis Tricastiorum ric rursus PIO NAIern cnsi h pO ζ ' ηρ Im. tilice iudica uir. Quae autem de ma stratuu imperio ac potestate dixin lac iiiiii cli uicit Uinci . cullis Ne lini b. desini e ih is Q ini inquit Vipsanus ς, impune ' ct tydeo M.
qth quidem Arcano nullum fere ad tuen-dyb ima tum d popularia Pi l . Dii prior de- si natus erat cosui, idem innit .llu LS D. conlularib inseri tusco su et sua' ublicis actis pq r cra Vr ij ad ii, ter-Ques inde si 'la .rtus fuisset, quia tare idolio 'recolle-
ibat, qui pro ream vinita ' Pritor diccbatur, quod pri
mus omnium creatu esset,&ab sentibus Consulibus consulare munus ob cl. Inter Archontas Atheniensium tametsi potet late pares estent , unus erat qui annalib.&actis publicis nomina dabat,ac Sptet exo' u ἐπωνυμ dicebatur. Curiae maiores in hoc imperio eandem fere potestatem habent: curia tamen Parisiorum, tum antiquitate caeteris, tu me iam dignitate excellit ac singulari quodam iure si M Pari rem appellatur Caroloquidem VII rege, Senatu SqUem ii.U I. In con sum Ocabant pro Republica conlilia capiebat: nihilominus tamen udo uici XII. lege cautum est Vt quoties ageretur fAtinor. D. loeribus aut rescriptis de magno consilio, e Curia Parisio tum,quatri par amentum Vocat, curi. Ordine prior esset Cum item innum et .abiles pene sint regii procura tores unus cutiae Pariliorum dignitate caeteris prior st: nam caeteri luiturandra curia cuiusq; iudicit, . prae la-
520쪽
Ie solent.Procurator vero curiae Pacissio tam nitis prin cipis iureiurando tenetur. Militaris disciplinet ac bellica: Tum rerum arbiter ac moderator, is qui apud nos inagi ser militum,seu Cone stabilis dicitur,a inter Marescallos seu Tribunos militum qui primus eu honorein yoptu: est; domesticae vero disciplinae ac iudiciorum pri iaceps est Cancessarius seu primicerim uterqtie utriusque disciplinae magister summa potestate constitutus; nec alteraltcrius imperio tenetur, sed uterque viriq; aequalis eodem gradu ac ordine incedit, nihilominus magister militum dignitate silperior est id extrumq; principis at occupat, Cancellarius sinistrum. Ac nequis putet eum ordinem magistro militum tribui, quasi gladium principis ad dextram prae se ferre teneatur: quoties locorum angustiae nostrunt utrumque simul incedere; m agisterma 1 tum antecedit, deinde Cancellarius, quem Prmoti Praefect ussequitur: qu sic a me dicta sint non vide honoribus aliquid definirem,sedit, quatum tonor ab imperio distaret,intelligeretur. Cum . neq; in maiore neq; in pare vllu imperiti sit, q-ri potest inter principes eiusdem seudi dominos,an alteraireri', siqd peccauerir,imperio coerceri pisiit Θ Etenim . T . iurisdictio suavi ac potestate singulis solida' debetur cur 'biFita suae inin partes diuidi no possit. Reges ude ac magistratus fuish Bari Ghris 'Ulbulo a IIIIb. Imperta terminare solent in collegi vcrutores dea.-roma istratuum nullus per se ipse imperare potest, nisi
biniuerso collegio imperium acceperat. bunt tamen a putant inter plures dominos fiduciarii praedii in quo iurisdictio insit, eum qui quid peccauerit aliorum potestinte ac imperio posse coerceri propterea quod culpa cone sit de C tracta imperium ac iurisdictionem amisit: sic enti curia Ahjihi. 03 . Romana iudicauit:recte quidem decretum est, sed ratioum: Morbari nec vera, nec probabilis videri poteth alioqui confiten- p dui: sit a rite iudicium sentenciam ferri pone , aut prius d L, δε/ω . quam sententia feratur, exsequendum esse: cur enim im- pMnere ualc perio ac iurisdictione spolietur, quem nondum diudica-