장음표시 사용
841쪽
DE RE PUBLICA, Lip. V. 827 Iegibus constituta: quibus tam in viti audem facerent, debitor creditori pecuniam r. ipere intulabat; tu si pastas suras solucre recusaret, furti ac rapinae iudicio O
Ilul.inatus acreditore. At nostri millesti audeS multo j,vhilhet. maiore solertia dicam an malitia nectere consueuerunt ri in . . suam latis emtionibus4 aut pretio intercontacthcndum . . creditore delibato. Constantinus' quidem Magnus ro 'de. horti,gatione Poncilicum, quos ad concilium Nicaenum coe coit tui in 'gerati iesquialterum scenus non modo pecuniarium, t Ised etiam fluctuum nomine pacitum futtili erat paulo politamen lex auaritia premente antiquata est, potissimum in fluctib. nam qui urgente an e tritici modium
nrit tuo acceperit, scin Odiuta cum sorte promittere non
dubitabit, ut lepus ibi utionis in me stem disteratur, quorei frumentaria ubertas ad pretiuna altero tanto vilius futurum sit quod cum aequitate quadam coniunctii videtur: quia nullum aes alienum alimentis, quibus vita ipla sui tentatur, carius este potest. Maeratio Iustinianu 'oia' 'irnpulit ut pro hi peret arulticis ustiram tricla te malo em nth. rem δι-ipulari pecuniae mutuo; aut centesima grauiorem iii
fructibus cum antea eliqui alterum e Xigeren , quae gra uior est quadringente limavlura quam tamen Carolus Molinam pecuniario scenori exaequauit,&contra: de omnium librorum errorem subesse putauit J ut Lud O do, M. Huici XII. legem Curiae Parisiorum decreta quibus v-s N . traque suta aequata est, tueretur. At plurimum interv-tramq; interelle quis non videt quis rusticus, quis in-cys a pecuniis magnum se quaestum fecisse non putet, si premente aiahe duodecim modios mutuo acceperit, ea conditione ut seque te anno tredecim creditori reddat id enim lustinianus perimisit.at Alolinaeus rertiam modii partem additamento deliniri putauici, quod creditoribus ridiculti videatur: ac pstabitur sit addi amen tu i Riclegenti uinopia largiri, ut lege emula calici Coitan ri .s.
842쪽
318 IOANOS BOD IN Ideflexerunt, Cassiilius inquam III.&Mamnus V. P.M.
qui reditus constitutos via antea illato,inuexerunt:ῆ-bus tenues adeo conflictantur, ut quincunces usuras,
quales Helvetii probant, stipulari prestabilius fuerit
quam reditus bessales sine usuris quam qua centesimae in locis maritimis ubique extorquentur extra periculi pretiu. Ex quo nonnulli priuatorum ac Reipublicς opes exhauriunt.Quis n. no miretur steriles pecunias Adamo centenario Genuensi in 1llies sestertiti, Thomae marino ciuido ciuitatis, bis millies paucis annis peperisse. Hinc sit viscenoris cupiditate mercatura iaceat; opi sicia negligantur; agricultura sordescat; pocuaria deseratur ipsiq; nobiles avorum possessionib. distrae is, certare 1 rciant suras cum fructib. prigdiorum deinde sorte dissoluta, fortunas omnes momento abliguriunt;&cii illos pecunia primum deinde fides deficit,rapto vivere, praedata, latrocinari non dubitan V, aut, quod extremum est, perturbata ciuium quiete si iam inopiam Reipublicae ruina sarcire quod eo magis metuendum est, quo ciuili ordo,qui caeteros opibus longe superat,a caeteris numero ac potentia superatur ut sacer ordo, qui in Occidentis regionibus dignitate caeteris duob superior, ametsi vix centesimam populi partem capit, frugulanic pecudii
decimas contra quam veteribus nascentis ecclesiae deaea. sturam creti cauetur', ab Omnibu ordinibus exigere omnia ecclesiam omnium testamentis δί codicillis legata petere; praediamquam urbana de rustica, illas arceS, ciuitate S, Uucuna
etiam, Comitum Marchionum amplistimas posses fi
siones, ac reditu annuoSomniS gen CriS, pr aeter pecuniarum vim infinitana quae in sacrificia erogantur, corradere nec tame tot ac tantis opibus auctas haereditates
quocumque iure delatas cernere;praedia sibi ex opibus ecclesiasticis parere; partas opes collegiis torporibus sacri ordinis legare; distractionem praediorum ac rerum
saeet ordo eccesiasticarum prohibere: postremo immunitatem ac ma imi vacationen ab omnibus muneribus importunis rogam
tionibus extorquere non cubItauit.
843쪽
DE RE PUBLICA, LIB. V. 829 Quae opes ne in infinitum excrescerent, inplerisque ciuitatibus cautum est, ut quae praecii deuiceps ecclesiasticisco licetiis dono data fuerint, ea Vcdgre cogantu CV Eduardi lege': qua etiam eccletiastica collegi ad CincepS maina. praedia comparare prohibcntur eadem promulgata exestiuisti Caroli V. Imperatoris apud Belgas, publicationis poena stibiectas quae tamen lex antea lata fuisse videtur, cuna Belgarum Comites sacerdotum litereditatem olim sic vindicarent, quoad Urbanus V. P.M. interdictionis poena id vel utilet. Eandem ob causam Curia Parisiorum Carthusanos praedia, resve immobiles quaerere pridem vetuit' quamquam id iure Pontificio contrai P ' 'quam Panormitanus putat, prohiberi iure poteli'Ve ne at e Lυία neri ' cautius qui non modo ecclesiasticis colle iis prae sep us dia iuraue praediatoria in pol terum lcnegarunt, ted et De ritami,.
iam ecclesiae lapita distrahi, aut nisi distrahantur, fiscosio '1ε
uiliciunta, neque II tantum, Verumetiam IIclel commula inia.
sacerdotis nomine relinqui,aut testamentum sacerdotis oratione scriptoue fieri vetuerunt. . .
Tandem apud nos lege Aurelia populo rogante lata secerdotes excipere testamenta, quibus quid eis legatum sit, prohibentur; sed iam exoleuit. Quis enim dubitet ab ista testamentorum describendorum licentias V J V h
qua nec oculati, ac ne aurici quidem teste adhibeantur ιω-ωὸι De
Pontifices curiones quam plurimos in priuatorum σῖ- V fortunas ac possessiones inuasille Certe quidem auorunostrorum memoria, qui testam euio nihil curionibu aut collegiis ecclesiasticis legasset, honore sepultura caruillet Quum vero quisquam inopinato casti occubu-illet sacrinculus Pontificis iussis, mortuo testamentum condere, quae vellet ecclesiae arbitratu suo quasi testa-ror leges e sotcbar. quem morem tametsi intreterarat, sit stulit Curia Parisiorum Habeo ex archivis S antiqui ζ- ' u 28 tatum nostrarum monumentis viginti Baronum Nor maniae testationem qua quidem apud Philippum Augustum regem aperte declarant, citis bona qui triduum aeger intestatus diem extremum obiret, fisco iure vindicare
844쪽
cari. Item beneficiorum quae ab antiquis retro princ inus Rupellanis tributa fuerant, connrmatione Richardi regis Anglorum de Comitis Pictonum concessa,illud magni benefacti loco excipitur,nc in te fatorum ciuium Rupellana vi bis bona , quas caduca fiscus vindicare
possit.Neq; id Gallorum proprium sed Hispanoru quo que commune fuit usq; ad Feriimandum Arragoniae&ε - ora Castiliae regem ut planum fit lege ab co lata '; cuius verba si1biicere placet ex ipsis legibus descripta; Oui nole&uen quinto da os q1M inueren saeter testamento dexad hiloso parientes dextro de quartogrado queputaen havero haeredarsis bienes. Mirum certe igitur videri minime debuit, si tot ac tata fuerunt ecclesiasticae opes, cum ista poenarum grauitate testari necesse fuerit, ut ordini sacro legata relinque-bdi ibin retur: cuilsemelqu sita nec distrahere V, nec diuturnal O- . ''cationes concedere liceret. Certe Caroli ax. regis in si ic Clem cu census ageretur H bonorum ecclesiasticorum in hoc imperi, quater millias sestertiit annui redditus ince-d nu Is'. stare relarum video extra pecuniam δί grauitas oblatio- , es. Id tam cia parce ac tenuiter, ne ex vero censu inuidia aut periculum ordini Pontificio crearetur Alle manus enim rationum publicaruit artor, nihil curiosus omnia conquirent nai bat duos feretrientes agri Gallici ad sacri ordine poste tuo ne vel dominio pertinere. Incredibile id quid mihi visum est; tametsi non ignoro quatuor supra centu episcopos, duodecimarchiepiscopos, quingentos quadraginta octo abbates , curionum xxvii millia, CCCC si modo singillis urbibus&pagi, singuli curiones tribuanturi extra minoresarchimadritas, coenobia tenuium monachorum vicatim mendicantiu Ac multo maiores apud nos ecclesipopes fuisset, nisi Ioannes xx II. P.M.Nicolai Pontificis maximi decre- tu antiquasset quo quidem licebat mendicatium ordinib.praedia posadere, quae usu fructu ad se pertineret, nexu vero mancipio ad Pontificem maximum. Qua
quidem fraude vota paupertatis inania fuissent, cudomini
845쪽
mini ac proprietatis piaediorum utilitas omnis ad eos pertreuritia ruerit, qui perpetuum sium fructum habituri essent .sunt autem perpetua collegia ecclesiast icorum. Sed non ita pridem Concilli Tridentin idecreto praedia mendicantium ordinibus possidere licui siet ni-1i concilium illud Gallia repudiailet. Hic non disputo quibus tot ac tanta praedia aut tiam utiliter distoribuatitur: scd illud tantum,cas opes seditiosis hominibus tur bandarum in Occidentis regionibus ciuitatum materiam magnan praebuisse ut ordini Pontificio praedia eriperent, oblata religionis specie:quae si deesset, nouam
ipsi conquircient, ut maior iam nosi rorum aetate Tempi arii de antiqua praediorum,quae nimis ampla videbantur posse ilione per summam iniuriam ac huius imperii dedechis depulit ruere.
At philippus Tribunus plebi si nouas tabulas&agroru diuisiones depoposcit, turbad q Reipublicae occasione de arripuis Cu diceret vi duo millia ciuiu rem
ceci fuissent ac paulatim eo a gressia es Opu, quibus paε- .cidimi ci ucs fruebantur, amuentia,ut M. Crassus quater millies se sic ritu in censu retulerit h. Lentulus Augur de b tu'h. cies illics. Qui b. quidem morbis occurri potUsset, si I b;
legib. aerariis uuas Quintius Apuleius tulerat, locus ηοην - , . c. esset relicuous viscincet agri hostib ereptis tenuib. liui Q. Ab, 4 si a derentur.Sed cui os agro Cesores locarent ea lege i, ut 'Fυ . frumenti decima c. Elcrorum fluctuum quinta pascuarum cro nomine pecuniarum aliquid aerario publico in serret potentiore ambitiosiis rogationibus gratia inana unitatem agrorum Vectigalium adepti erant. Qua-
ob rem Sextus Titius Tribunus plebis re intellectaro Dationem tulit,ut ii estores a possessbribus praediorum publicorum pensiones exigerent: sed lege neglecta, a ' , --- sin est ad populum,ut agri publici ex quibus nulla ad later.u.8.e MI mpubi utilitas perueniret,plebi diuiderentur. Quae Icri possessores impulit ad Sp. Thoriu*Tribunum plebis prece ac precio excitadia,Vt sua intercessione placeretne
846쪽
possetares agris carere, sed pensiones praeteritorum annorum Quaestoribus soluere cogerentur; postea tamen a ph Thori, lex abroeata est: cum scilicet potenti ili mi Qui
V. instrvio. que ciue ea praedia polliderent,Vnde nec deturbati nec
ad solutionem sine perturbatione maxima cogi Osient. ν ηπο γη Ita Liciniam ieetem p ferri placuit, por quam non licuit
ro LPlutare iis plus quam quingenta agri Iugera, tocidem inmoris pe lio G AEQ coris capita, centum maioris pollidere, caetera fisco vindicari permissiam. Sed cum variisti audibus legem eluderent locupletes Tyberius Gracchus de publicis tane Liuimi es tum 'agris rogationem sulit, ut Tres viri agro ruinis uii-
sed antra caesus est quam legem perferre potuerit. decimo tamen post anno perlata lex est a Caio G1accho fratre qui etiam in magi si ratu, seditionc ab optimatibus coorta, caesius est. At cum legem Semproniam Senatus aequillimam esse iudicaret, decreuit ut quod locupletioribus agri publici extra iugera quingenta stiperesset, egentibus plebeiis diuideretur. Et quoniam tenues per inopiam agros concessos colere sine iumentis ac pecore non potuissent, Semproniae legi subrogatum est ut regis Attali, qui populum Romanum haeredem scripserat, opes, iis quibus publica praedia concesta fuerant,donarentur. Ea res tenuium ciuium egestatem plurimum si1bleuauit. Ac ne in posterum seditiosis concionibus
populares homines plebem ab optimatibus diuelleret; placuit colonias infima plebis in agros hos ibus ereptos deduci. Sed id quod in Sempronia lege praeciduum erat, scilicet ne tenuibus agros concessbs cuiquam vendere autem ere fas esset, per summam magistratuum ne- d. 0st 48. F.1 gligentiam lantiquari coepit.Turbatur enim aequabilis agrorum diuisio quae in constituenda ciuitate facta Lex testa cst,cum cuique a se abalienare praedia inae modo licet: . 'V ac potissimum testari tentorum iure cuique concessi, qel. Ue iri, De ut per lege XII .contra morem maiorum legandi cui q- ,-e facta potestam est; quam legem yccemuirilegum ferenda-
847쪽
etendatum a Solone acceptam RomaniSipoluerunt'. s.lis,.. Aliarum vero gentium omnium exceptis Atheniensibus, una lex erat, ne predia rei tamento legare liceret. At ne viventibus quid sin ulla ratione)iltia here praedia Moses permisit h. item Lycurgus cum septem Spartiata- .... .' rum millibus qui tunc in urbe centi titerant, ac duodecim rusticorum millibus agrum Lacedaemonium ex et quo diuisistet,alienandi potestatem eripuit. Quinetiam agros Spartiatarum, qui Vrbarii ciues erant,acας teris dignitate prς stare videbantur,in plures aut pauciores par te diuidi vetuit sed primogenito cuiusque familiae aut proximo cuique agri partem unam C septem millib. co-cedi iussit, ne ab uno plurium haereditates cernerentur. Caeteris autem Spartiatis, si plures septem millibus in
ciuitate procrearentur, nihil agri tributum erat. Nam M. i.
regi Age illa o quod primogenitus non esset, nihil agri Spartiatici obuenerat quousq; Leotychides superius de iure primogeniturae depulsus est. Quam Lycurgi disciplinam Plato vehemente Hobauit lege xxv. ac solidam haereditatem unum ex liberis quem pater Optasset, cernere,voluit,alienatione interdiccta. Haec igitur aequalis septem millium Spartiatarum distributio tamdiu costitit, quoad Ephorus aliquis in odium filii primogeniti
ciui legitimam agri partem eripere cur iebat legem testamentariam pertulit, qua cuique omnia bona legare permi illim quae lex Atheniensibus quoque ac caeteris tum Graecis, tum Italis multarum in omnibus ciuitatib. conuersionum peperit occasionem. Diutissime tamen caeteri populi leges testamentarias repudiarunt. Qui enim Germanos veteres usum testamentorum nesciisse accusant, quasi probrum obiiciunt ne ipsi probro digni videntur. Sic enim Tacitus, Ilaredes,inquit,siuccessor hsiui cuique liberi: O nullum resa mentum. Si liberi nonsunt, proximus gradus inposi isne,fra
tres,patruι,auunculi. hqc ille.Ac tametii Germania Romanorum leges testamentarias magna ex parte probauit;
nihilominus maiores nostri praedia paterna gentiliave Gg praeter
848쪽
praeter duas tresve uncia ad summum legare prohibuerunt, sed ad proximos quosq; iure legitimo detulerunt. At Polonis nihil omnino praediorum, quocumque iure
' ..r: quaerantur; legare fas ' est Oxilais certe ac Phythalis ve-: risui.in teribus ne pignori quidem dare praedia licebat h.Morib. 'si autem Ambianensium: Atrebatum,fetida seu fiduciaria praedia nemo nisi summam egestatem coram iudice
iuratus distrahere potest. Quae lex multo sanctior est apud Hispanos quam usquam gentium. Quod autem lege diuina prohibetur pr diorum perpetua distractio, siue paclis,sive testamentis, siue tuaicudecretis id fiat, quod etiamLycurgi lege septem Spartiatarum millibus indiuidua pars agri semper tribueretur; ut CaucisNormano tum populis usitatum est:Reipublicae utile videri possit, quod his hominibus quasi sempiternis firmissimis quibusdam columnis Respublica niti
videatur quae columnae si exiles ac tenues, tametsi plures fuerint,ingens tamen Reipublicae aedificium sustinere vix possint.Et quidem Galloriamin Hispanorum aeq; ac Anglorum imperia nobilissim alii familiarum tollegiorum perpetuis opibus quasi certissimis fundamentis stare iisque sublatis ac opibus in tenues diuisis, tanta
imperia breui ruitura videntur. ioeupletibili Hanc tamen sententiam magis probabilem quam familiasta necessariam duco , praeterquam in optimatum statu. est 244' ubi Nihil enim principi ac potissimum tyranno tam metu- ac tyrannide endum est , quam collegiorum damiliarum illustri s.. 'P''um opes ac potentia populare Cro imperium maximas paucorum Opes, in summa plebis inopia ferre nulla, modo potest. Restat optimatum potestas , quae familiarum nobiliorum opibus alitur ac sustentatur; ut L cedaemoniorum Rempublicam ex optimatibus conflatam tuebantur Spartiatarum septem millia, ad quos iura primigeniorum delata fuerant: caeteri Spartiatae agrorum inopiam virtute, ac primogenitorum opeSrerum gestarum gloria aut aequabant aut superabant, utenta.on Plutarchus scribit . Iisdem fere moribus maiores nostri
849쪽
utebantur: nec dubito quin Francorum nobilitas multo clarior fiterit ac illustrior futurii, si legibus ac mori
bus udorum semper acquievisset, ut Hispanos ac Polonos feci ite videntiis. At cum teuda nobilitati vendere, eaque plebeii et nere, principum venia dicam,an inscitia licuisset , secuta est patriciarum gentium inopia. Cui morbo ut occurreret apud suos Petrus Britanniae Duc, omnino plebeios fetida nobilium emere vetuit, subie sta presicriptionis poena. Ac tametsiLudovicus XII.
rex legem 'abrogallet, eadem tameia a Francis)o bina a mi Ἀν , lorere a ovata est. Ann. in . Status etiam aristo craticus magnum incremetum ac
robur accipit, cum legibus connubialibus licet egentib. patritiis plebeiorum filias locupletes tibi despondere: ut Romae fieri coepit post legem Canuleiam nec ulla re e-nctorum impertum marias incremetum accepiste videtur, tum ad patritiorum opes&copias fulciendas, tum etiam ad mutuam plebeiorum optimatum concordiam fabiliendam. In omni tamen ei publicae statu certas de dotibus leges este oportet, tu ne dotium magni tudine domus exhauriantur, tum etia ut dote moderata
foeminae ad pudicitiamin obsequium virorum facilius
cogantur: quibus autem dotes amplillimas dari videm'. neces le est turpiter viris imperare, S contra decus ac di- enitatem viros uxoribus inseruire Danda fiunt i est frena
domito animali.Na Pisieme pares e coeperint,exteplosuperio-lmerunt. Quamobrem sapienter diuina lex ab omni ha reditario parentum ac proximorum iure foeminas lonae summouit, quamdiu mares in familia exstitissent, Qui nulli mares familiam tueri possent, proximo cuitque filias cum haereditate nubere uiui quae lex ad Graecos translata est apud quosl non licebar τηεσι- 'κληρυ, nullis exstantibus i masculis, nubere nil agna- . . '. Γ'
to ac gentili proximo. Apud Persas de Armenios nihil praeter pecuniam aut suppellectilem puella nubenti da- ri poterat qui mos uniuersae Alii Africae communis
850쪽
etiam foeminas omnes ab haereditario iure prohibebat, abrogauit Iustinianus, vel potius Theodora uxor; quae foeminas maribus aequales aut etiam superiores efiicere modis omnibus tentauit. Qua peste nulla ciuitatib. pernitiosior accidere potest. Superiores autem futurae sunt, si aequo iure partes haereditarias cum masculis sortiantur; quia cum foeminae ubique mares numero vincant,
potis limum in mediis Australibus regionibus: neces se est familiarum iura violari, praedia gentilia distrahi: eoque magis si locupletes non tenuibus sed locupletioribus coniungantur. Ex quo fit ut paucissimi maximis opibus assiuant. Quod autem foemina numero vincant, planum cuique esse potestantiquitatum memoria ab ultimo principio repetenti. Atque id primum Athenis experientia ipsa comprobauit, ubi foeminarum numerus urbia senis . De nomen imposuit' nec ita pridem Venetiis, cum ' eerisus ageretur tametsi in eam urbem peregrini via dique confluant, nihilominus tamen numerus forniinarum duobus amplius millibus mares superauit: siue id fiat propterea quod foeminae a bellis , a pereginationibus , ab omnibus periculis quae viros Dire necesse est, seducuntur; sive quod in naturae uniuersitate rerum deteriorum maior est assilientia quam pretiosarum. Id etiam Lacedaemone planius intellectum est post logem testamentariam. Nam Aristotelis aetate tres agri Lacedaemonii partes ad foeminas peruenisse proditureb Ars,t.in est, cum masculi vix duas partes h possiderenti ex eo fit Φω. . . inquit Aristoteles, Ut maritis imperent, a quibus etianz...h. i. .in blandissime dominae appellantur' . Cui malo,quo rvilis J si fere grauius esse potest, ut Cato Cc socius Occurreret le 1 iau li. . gem Voconiam suasit, rogante populiam Voconio Sax: senten. ςe - Tribunoplebis; quasiquide foeminas ab omni iure raere
Viri, D b. ditario, exstantib. quocunq; gradu propinquis eiusden
ti.s6.9eυ -/7 nominis,summoueri placuit.Item ne ex alieno testame
vi iai. tolegatove plus ad foeminas quam haereditatis quadraperue