장음표시 사용
81쪽
s De Ratione docendi in discendi pretibus communibusque sententiis inter se comparandis 3 sed ipsi Iuris corpori incumbebat, ipsas leges memoria iudicioque subigebat; & tamen idem rarus
in emendationibus censuraque juris antiqui; unam hanc , pulcherrimamque. facultatem acquisiverat . quibuslibet factorum speciebus applicare textuS legum . exacte singulis convenientes, om- , niaque ad usum humanae . societatis referre ; neque minus tamen idem eloquentia omnique literarum cultu excellebat.
Nisi me vehementer opinio fallit, iliae ratione Iurisconsulti ossicium melius impletur , quam perpetuis finemque contendendi non habentibus emendandi
conjecturis. Maxime quando ita, conjecturalis illa Crisis exercetur, ut proprias opiniones vestras de juris controversiis adiuvetis, rationesque ad versantium de obstantia legum argumenta refellatis ; quod quidem tertio loco animadverterea cupiebam. Nam si toleranda sine ma- . nuscriptis est emendandi licentia, dun- itaxat tam evidens esse debet. ut minuS
82쪽
nionibus, in quibus Interpretes discre pant . adhibentur , nullo modo licet adfirmare , cujus rei luculenta specimina dedit Antonius Faber , dantur hodieque
si milia. Constituimus inde ab initio de singularibus inter nos discrepantiis haud agere ; quanquam tua de articulo seu lege
C i. xta de verb. Al. sententia , pro ob
ligari legendum esse obligare , nimis pulchre huic loco conveniebat. Vidimus& Salmasium de mutuo cum Iurisperitis disputanteiri eodem genere pugnandi usum; neque dubium, quin hac licentia invalescente , quilibet Artis imperitissimus ident jus sibi in Iustinianum , quod
in alios suae notitiae scriptores exercent,
brevi sit usurpaturus. Quid dico anc pites celebresque diversis auctoribus sententias corrigendis legibus in partes alterutras rapi l aperta via est & patula porta , quam videmus , adscribendi conditoribus Artis sententias ab aequo bonoque alienissimas, Reipublicae infestas planeque Dicam. & emendandi sacro artificio dictantes faciam'
83쪽
De Ratione docendi Cr discendi Iuri S contuli OS , Mullam caedem, mortis pCes .i mulctandam elle . nisi quae more latronis . alto con ullo animique praede-
stin tions commissa fuerit; in rixa quae sunt homicidia, subitis animi motibus,
et sit culti se , sica. gladio extra ordinem
leniore,quam capitis supplicio adlicienda. Ergo fas erit, Lapithas & Centauros. convivia fortuitis risjs & promiscua
caede Crueta ara sine meta mortis celebrare: qui rapudo, furore sodaIium san guinem duellis hauriunt, nihil amplius ultorem gladium metuem. Quan tu, si istuc alius praetextu criticae auctoritatis obtinebit aliunde probes , ordinaria furti poena . eximendos , qui subita cupiditate accensi res alienas abstulerunt: Qui mytremfamilia, alienam improvisa libidine motus corrupit, cum expressa legis Iut i a. lanctione non teneri e neque Textus deerunt, e quibus mutatis lectionibus haec aliaque possis evincere, si lex Cornelia violentis, hominum affectibus . .eoque Violentioribus , quia subitis, in atrocissimi criminis temeritate ignoscit;
aut, si haec sententia lagacitate critica legibus
84쪽
e Iuris , Dialogo 79 legibus inferri potest, Nescio . ad illa CR SIUS; quorsum haec ultima spectent, nec imaginari possum, quis ad
stabiliendam opinionem, ut mihi videtur , inauditam, articulum ullum veteris Iurisprudentiae vellet immutatum. Pos .equidem singularibus & exquisitis perso- . narum rixarumque circumstantiis judici mitigandae poenae causiam dari, fateor ; ut apud Alciatum me legere memini, de puero , qui sortuita ira collusorem suum cultro perculserat. Verum si quis inde colligendum putet, homicidia quaelibet rixandi studio sicis & gladiis admissa, .mitiore quam capitis supplicio adficienda, nae ille parum consuleret incolumimitati generis humani ; quod salvum esese non posset si violenti assectus rigidis poenarum.s renis a facinoribus non cohiberentur. Caetera tua, Mi Hubere, nunc quidem praetereo, nihiloque secus Crisinjuridicam,saventibus Musis,dum spiritus
hos reget artus, alacriter exercebo,neque morabor,n simor obtrectare curam voluerit,
donec seculum crimiais sui pudeat. Colligamus igitux vela,regerebam,propinquo por
85쪽
8o De Ratione docendi discenditu neque libet mihi reciprocare serrana, a qua su manum generoso' contempra amovisti. Unum addam, me sequutum
esse in asilescentia sectam hominum, qui
variae eruditionis liquore non tincti leviter sed imbuti , tamen in correctionibus legum venditandis auditoribus suis non praeiverunt. Vinnitu, Matthaeus f Wisscnbacbius , moti ; sat scio rationibus a me pridem expositis ; tumro hac inprimis ; quod satis compertum habebant, eos quibus haec praecipua
Crisinos professio arridet. ab omni systematica doctrina ' , , denique ab omni bus , quae civilem prudentiam tradunt disciplinis alienos aversosque esse cu- jus specimen habuimus τ πανυ Salmasium, quem fatis constat . cum alia huius generis, tum divinum Grotii de jure pacis δίbelli opus insolenter adspernari , atque ad omnem politicam civilemque doctrinam tantum non nauseare consuevisse; diuo& aliis, si non omnibus ejusdem institutari σidis' cultoribus evenire holabiliter pia madvertii nus , ejusque contemptus
Salmasio seu tus in successu defensilinus
86쪽
Regiae constitit haud omnino gloriosus. Praeceptores illi mei sic arbitrabantur, ossicii esse sui, facere lurisconsultos, id est , homines qui det , quolibet facto
consulti respondere , cavere , scribere possent; quas boni iurisconsulti esse partes, ut olim Cicero tradidit, ita hodieque facultates caedem illud nomen atque munus implens, a cujus gravitate eos, qui solis verbis & syllabis inhaerent, mirifice videbant esse alienos. Enimvero non debeo praeterire, Wisten bachium , nostrum fuisse maximum sui temporis Criticum , idque ei haesisse a praeceptore suo Matthaeo Seniore , Groningensi uesed prorsus alio genere Criseos, ac illud cit, quod in si glis & notarum aenigmatibus occupatur. Tenebat homines clarissimos immodica consuetudo de- inonstrandi naevos juris, vel potius, ut loquuntur , detegendi flagitia Triboniani, errores veterum Juris magistrorum,
omniaque inhonesti absurdi, falsi nota, iit ipsiis videbatur , deformia passim indagandi , in locos communes redigendi atque e agitandi in auditoriis & in libris
87쪽
s i De Ratione docendi discendi suis. Habet haec facultas speciem libertatis & ingenuitatis neque vulgare famae lenocinium; satis videlicet animi esse iuris Interpretibus ipsos Artis suae Conditores vocare sub censuram ; ideoque res haec admodum late patet,ut ingentes libri ce surae luris Romani extent in lucem dati Ego nunquam aliter de hac parte Criseos sensit quam de Antinomiis & emendationibus , non utendum illis , nisi extrema cogente necessitate. Non puto sacrilegium , reprehendere lustinianum, vel antiquos Iustitiae sacerdotes, qualeSse merito appellari posse credebant ; sed hoc assectare gloriamque exinde captare,
sicut. facere videntur , qui numerum Juris naevorum tam immaniter augent,
alienissimum ab ossicio boni interpretis esse videtur. Nescio, qua mea simplici-cce fiat, ut judicium meum a judicio communi, quo jus Romanum nititur. admodum raro deflectat. Ideoque dedi hoc biennio in publicis lectionibus Operam , ut demonstrarem, plerasque loca luris nostri, quae ut iniqua, inhonesta, falsa, absurda traducuntur, sano
88쪽
. sensu intellecta , nihil ejusmodi conti-
. nere, cujus a claris hominibus insimulantur. E quarum lectionunx memoria nescio, an non aliquando censuram Ce surae Iuris Romani & Anticriticam hujus generis incorrupto eruditorum
judicio sim propositurus. Quae mea de critica studii iuridici professione stetia sententia , satis abundeque disseruis et videor. In historicis similibusque veterum scriptis, ubi ni illa dogmata is humana societate stagilita traduntur , res
non habet tantam ομαθεώρ σν; qua quam ego, si & in hoc ipso genere me Continuissem, experimenta professionis Sci uanae ab emendationibus prima non cepi stem, neque tamen. si quae mihi oblatae fui sent, abrupte aversatus essem,quo per-t i nent exempla , quae modo mihi edis sertationibus illis Historicis objiciebas. Quod ad systemata compendiosa uni- iversi juris attinet, non discrepat instituti mei ratio a communi omnium tempo rim consuetudine, nec adeo ab iis quae modo in hanc rem luculenter ab Ex
cellentistimo Bokelmanno prolata sunt F a in
89쪽
8 De Ratione docendi in discendi in medium. Denique nollem, nisi usi, tantopcre placuisses tibi , ut rem ab omni ordine judicioque remotissimam, cum atroci invidia secus agentium tam fastidienti oratione prosecutus esses. Nec est, quod dicas, ut postremo desinebas , te paucos notare voluisse nundinatores sanctissimae Artis , qui Iuris. Doctores intra paucos menses perficiendos impudenter suscipiunt. Nam hi profecto sunt pauci, nec , si alias bene se haberet Ars Iuris , horum causa, de
corrupta Iurisprudentia queri in mentem tibi venisset. Tu late patentem errorem universalemque vituperasti, qualem vis illam csse praeparatoriam Compendii Institutionem. At vero nollem
illum φορο θυμον , generosum illum spiritum , qui ad instaurandam luris
disciplinam tanto cum impetu adsurgit, inde reformationem auspicari , quo maxime Obtento , res Ormationem in seipsam ruere Oporteret. Ego vero, CRU-
Si S , actum agere nolo , & si remo
vendae Tunt adaptius ratiunculae Vestrae ,
quod in proclivi foret, hujus qui scin
90쪽
colloquii odium. sicut vos instituitis, jampridem me habet ; alias dabitur
occasio; nunc ad alia transeamus: Cavendum enim, ne materia novi dialogi succrescat, neve reliquis convivis parum officiosi longiore secessu videamur. Illi quide* , excipiebat indu garrinius, suis quoque fabellis de inentur. Sed antequam digrediamur , ne
plane ν προσωπον in hac scena esse videar , date mihi quoque locum . nota. dicendi sententiam , neque, refellendi quicquam a vobis di ctum & disceptatum ; sed rogandi I p potissimum Hubere Clarissime , non quae causa corruptae si luris prudentiae, nec, an compendia sint ν dispendia juventutis ;sed quoniam me favor istudiosorum, potius quam meritum eruditionis meae in partem aliquam docendi, indultu Amplissimae Facultatis Iuridicae recepit , icire cuperem, quo potissimum ordine, quibus studendi gradibus adolescentes mihi commisssos ad Themidos sacrarium deducere possim. Quando autem Cl.