Sphaera Ioannis de Sacro Bosco, emendata. Eliae Vineti Santonis scholia in eandem Sphaeram, ab ipso authore restituta. Adiunximus huic Libro compendium in Sphaeram, per Pierium Valeriano Bellunensem Et Petri Nonij Salaciensis demonsttationem eorum, q

71쪽

1a Sphaerae Joannis.

buit aute Alsraganus gradui ambitus caeli, millia ambitus terrae 3 6. duos tr entes.

Dies artificiales Altitudo poli

spatiu

i. Climata

Milla Initium x Medium Asia o

3 Mediu

3oo Per Rhodii. Initium

Per Riphaeos

Horaria inter primi initium,& finem septimi diuers tas est. Hor. 3. Min. go. Diuersitas vero eleuationuPol Grad. 37.Min.q3.spatium terrae 2Iq2. miliaris

72쪽

De Sacro Basco. Cap. 3. 73CAPI TVLVM QVARTVM

de circulis & motibus planetarum,& de causis eclipsium Solis & Lunae. Notandum quod Sol habet unicum circulum, per quem mouetur in superficie lineae ecliptica'. & est eccentricus. Eccentricus quidem circulus dicitur, non omnis circulus , sed solum talis,1 qui diuidens terram in duas partes aequa les, non habet centrum suum

cum centro terrae,

sed cxtra. Punctus autem in ecce trico, qui maxime,accedit ad firmamentum,appellatur aux , quod interpretatur eleuatitaPunctus vero oppositus qui maxime

remotionis et r-mameto,dicitur oppositum augis. Solis autem ab occidente in orientem duo sunt motus, quorum v nus est ei pro rius in circulo suo eccentrico, quo mouetur in omni die ac nocte 6o. minutis fere.

Subtilis computatio: en, 3 9.minutoru, 8. ssecvn. Ist. tertia. D quarta, c. in computo huius auctoris.

Alius vero tardior est motus sphaerae ipsius, supra polos

73쪽

Sphaerae Ioannis

polos axis circuli signorum, & est aequalis motui sphaeru stellarum fixarum , scilicet in Ioo annis gre-du uno. Ex his itaque duobus motibus colligitur cursus eius in circulo signorum ab occidente in orientem, per quem abscindit circulum signorum in 363.diebus, & quarta unius diei,praeter rem modicam, quae nullius est sensibilitatis. Quilibet autem planeta praeter Solem tres habet circulos,scilicet squant deserentem,&epicycium. Aequans quidem Lunar, est circulus concentricus cum terra,& est in superficie eclipticae, Eius vero deserens, est circulus eccentricus: nec est in superficie eclipticae, imo una eius medietas declinat versus septentrionem,altera versus austrum.

Et deserens squantem intersecat in duobus locis. Et figura intersectionis appellat Draco quonia lata est in medio, & angustior versus fine. Intersectio igitur illa,per qua Luna mouetur ab austro versus aquilo-

74쪽

nem,appellatur caput Draconis. Reliqua vero intersectio, per quam mouetur a septentrione in austr dicitur cauda Draconis. lDeserens quidem,& aequans cuius ibet planetae sunt aequales. Et est sciendum,quod tam deserens, quam aequans, Saturni, Ioui , Martis, Veneris,&Mercuri j, sunt eccentrici& extra supersiciem erit'pticae, & tamen illi duo sunt in eadem superficie. uilibet etiam planeta praeter Solem habet epi- cyclum .Est epicyclus circulus paruus,per cuius circunferetiam desertur corpus planetae, & centrum

epicycli semper desertur in circunseretia deseretis.

DE STATIONE, DIRECTIONE.

& retrogradatione planetarum.

SI igitur duae lineae ducantur a centro terrae ita Ῥincludant epicyclum alicuius Planete, una ex pate orientis,reliqua ex parte occidentis, punctu contactus ex parte Orientis dicitur statio primarpunctus vero contactus ex parte occidentis dicitur statio secunda. Et quando planeta est in alterutra illarum stationum dicitur stationarius. Arcus vero epicycli superior inter duas stationes interceptus

75쪽

rs Sphaerae Joannis.

interceptus dicitur directio:& quando planeta est in illa,tunc dicitur directus. Arcus vero epicycli inserior, inter duas stationes interceptus , dicitur retrogradatio,& planeta ibi existens dicitur retrogradus. Lunae autem non assignatur statio, directio, vel retrogradatio. Unde non dicitur Luna stationaria,directa, vel retrogada, propter velocitatem motus in eius epicyclo.

Pro illo. In eius epicycis . quadam exemplaria babent, Eius in epi clo. significat aute quod deferes tam celeriter mouetur, O fert infixum in se epicycli cestrum orientem verses vi Luns non sentiatur regressus, Oc.quae dicitur velox pro direm, O tarda pro retr Iada, oec.

DE ECLIPSI LUNAE. CVm aute sit Sol maior terra, necesse est quod

medietas sphaerae terrae a Sole semper illumi

netur, & umbra terrae extensa in aere torna-

tilis , minuatur in rotunditate, donec deficiat in superficie circuli signorum, inseparabilis a Nadir Solis .est autem Nadir Solis, punctus directὰ oppositus Soli in firmamento.Vndecu in plenilunio Luna fuerit in capite, vel in cauda Draconis sub Nadir Solis,

tunc terra interponetur Soli & Lunae,& conus umbrae terrae cadet super corpus Lunae. Vnde cum Luna lumen non habeat, nisi a Sole, in rei veritate deficit a lumine.

76쪽

ctiva, quod lumen globosum illustrat sphaerae se minoris

plus dimidium. Quae autem umbra terra bie vulgo appellatur,ea non est folius terra. Aqua e vim oe terravnum globum ambae constituunt, cuius ea est umbra. quam Graeci eono,Plinius libro secundo, meta ac tum

bini inuerso similem dicunt. Et est eclipsis generalis in omni terra, si ipsa sum rit in capite vel cauda Draconis directe. Particularis vero, si suerit prope infra metas deteris minatas,scilicet eclipsi. Et

77쪽

is aut semper in plenilunio, vel circa contingit eclipsis. Vnde cum non in qualib t oppositione, hoc est, x V plenilunio sit Luna in capite vel cauda Draconis. nec supposita Nadir Solis, non est necesse in quolibet plenilunio Lunam pati eclipsin,ut patet in presenti figura, quae subsequitur.

78쪽

CVm autem Luna suerit in capite vel in cauda

Dr aconis,vel prope, vel insta metas supradictas,& in coniunctione cum Sole,tunc corpus lunare interponitur inter aspectum nostrum &corpus solare. Vnde obumbrabit nobis claritatem Solis & ita sol patietur eclipsin: non quia deficiat lumine sed descit nobis, propter interpositionem Lunae inter aspectum nostrum & solare corpus. Ex his patet, quod non semper est eclipsis Solis in coniunctione,siue in novilunio. Notandum etiam, quod quando est eclipsis Lunae , est eclipsis in omni terra:sed quando est eclipsis Solis

79쪽

ro Sphaerae panni s.

Solis nequaquam,imo in uno climate est eclipsis, de in alio non : quod contingit propter diuersitatem aspectus in diuersis climatibus.Vnde Virgilius elegantissimὰ naturas utriusque eclipsis, sub compendio tetigit,dicens: Desectus Lunae varios,Solisque labores:

Ex praedictis patet, quod ciam eclipsis Solis esset in passione Domini, & eadem passio esset in plenilunio,illa eclipsis non suit naturalis,imo miraculosa, S contraria naturae: quia eclipsis Solis in novilunio, vel circa debet contingere. Propter

80쪽

De Sacro Τosco. Cap. 3. tr

Propter quod legitur Dionysium Areopagitam in eadem passione dixisse, Aut Deus naturae patitur,aut mundi machina dissoluetur.

De Dionysio quodam Areopagita Oe tatu in Act. ovo olorum Lucas scriptum reliquit,eum, cum Paulus Albinis Chri Ilum praedicaret,credidisse,oe Christianum essectumfuisse. Vide quid in illum locum Lau. Ualla annotarint, quoniam dubitant nonnulli an is Di unus sit, qui apud Parisios pro Christo capite plexua sit. O cuius nunc reliquia ιuic tam religiosὰ colantur . Q od autem ad prodigiosas illas tenebras O Solis in Chrini morte defectumatiιnet, sunt qui illud Luca, εφ' ολει την de uniuersa duntaxat terra Pala ina Iuhari exponant , licet Μicbael Syngelus Hierosolimitansis στε σθ υ π οσ, cuius meminit Suidas in vocabulo Μι sit λ. in eo ιιbcllo que de laudibus D. Dioniis Graeco sermone conscr ipsi non solum Parisiorum Dion tum eudem ιllum A reopagitam esse putet, sed etiam defectum illum Solis eiadem Dioροβο Areopagitae Apollophani cuidam sopbista etiam in Aeopto visum νι ut, cum illa Gracia uterque philosophiae gratia Drac tum princ