장음표시 사용
141쪽
linguarum , donum Prophetiae , & donum miraculorum &c. . quae scilicet non ad propriam, sed ad aliorum utilitatem divinitus conseruntur: alterius vero generis sunt tam gratia actualis , quam habitualis seu sanctificans Sc., quae scilicet cedunt in bonum illorum . quibus conseruntur: Quod autem Apostolus dum Thessalonicenses admonet, dicens r Spiria turn nolite extinguere, nomine Spiritus intelligere minime voluerit personam , sed tantum dona Spiritus Saucti, patet manifestissime : nam ibidem imme-
data, ur dictum in responsi ne , primario conseratur a Deo ad promovendam aliorum sa
lutem & rratum faciens ad promovendam salutem propriam illius, eui consertur : & generatim gratiae tratis datae pos sunt subinde reperiri etiam In Impijs hominibus, ut patet de Balaam & Calpha. sui uterque squamvis scelestis & impius, prophetavit: ille Numeror.capit. 3. iste autem Ioann. cap. II. his notatis gratia aratum faciem de qua proprie agunt theologl. est ὸonum supernaturale gratis a Deo concessum in ordine ad obtinendam & promovendam
vitam aeternam ἔ dicitur autem donum supernaturale , ut distinguatur a donis , quae natu ram ereati hominis & angelo. Tum Consequuutur , quae paziter gratis conseruntur omnibus; quoniam nemo antequam crea-xetur , promereri Potuit, ut esset , vel ut esset vivens, ratione praeditus , Ingenio pol lena &e & dividitur communiter in gratiam eonditoris , &gratiam Sal toris r Prima est donum supcrnaturale primo homini , & angelis in statu innocentiae ad perseverandum laoriginali jusritia gratuito divinitus collatum e si enim , ut Inquit S. P. Augustinus in cap. 1 α de eorrept. & gratia , quem librum Norisius noster aureum appellat, ct elaυem, qua universae doctrinae Augustinianae secret.m reseratur . vel anteis vel bomini hae adiutorium defuisset , sunt verba s. P. Augustini , eum primum faeti sunt
quoniam non talis natura facimerat , ut sina divino adiutorio Posset manera , sa vellet, momretique eulpa recidissent . Altera autem , quae etiam sim
pliciter gratia Christi appellatur . est donum supernaturale
142쪽
Metio L cap. II. r 23 diate post verba allata subjungit, Promettis nota
te SPernere, omnia autem Probate, quod bontimest tenete. Ab omni sPecie mala abstinete vos.
Quae profecto nullam plane relationem habent cum intellectu , quatenus iste interius a Spiritu Sancto illustratus apprehendit ea , quae credenda sunt, sed potius cum voluntate, quae adjuta ab eodem Spiria tu hona approbat, & mala refugit ; ac proinde nulla prorsus ratione ex allato Pauli testimonio merito
inferri potest, quod fideles semper habeant interius
mini lapso gratis a Deo collatum in ordine ad operandum suam aeternam salutem e Prima voeatur in scholis nostris au xillum sine quo non , & dabat posse perseverare in accepta iustitia; altera autem vocatur ausilliam quo, eo quia dat ipsum velle & operari r sicuti expli- eat S. Pater Angustinus loco. ellato dicens Prima est qua fit. ne homo habeat iustitiam si velit et seeunda autem plus potest, qua etiam fit , ut velle,
tantoque ardore diligat, ut caronis voluntatem eontraria eo cupiscentem voluntate spiritus
vineae r Iam vero gratia ista dividitur in Meualem & habia
tualem. Gratia actualis secundum divi Thomae discipulos
consistit in activa qualitate quadam animae impressa I & secundum neutericos complures est ipsa Dei voluntas & misericordia nobis intime praesens & Salutares in nobis . operans eis ctus , atque ex nostro Laurentio Berti est motio supernatu ratis', qua mens coelesti lumia ne illustratur & voluntas I spiratione sanetae dileetionis ad bonum excitatur Habitualis autem quae etiam gratia sanis et eans vel jurtimans vocari solet, est donum supernatura te animae Inhaerens, quo tarma.
Ilter justificamur, & in filios Dei adoptivos atque haeredes aeternae felicitatis sublevam ut per Spiritum sanctum Inhabitantem in eordibus nostris: rurissus gratia actualis dividitur In praemenientem & subsequentem rgratia Praeveniens , quae etiam exestans , dc veram appellatur est, quae praevenit quemcunque bonae voluntatis mo-tnm : subsequens vero quae etiam adiuvans & cooperans vocatur .
est illa , quae primum illum bonae voluntatis motiim a gratia praeveniente exei tum subsequitus , seu illa, cujus ope vo Diuitiam by Corale
143쪽
sibi assistentem Spiritum Sanctum, Ope cujus Certo, S in fallibiliter ex S iptura sacra percipere pOSsint
Ad alterum dist. Spiri alis homo judicat omnia dicio approbationis Q sive discretionis eone. judicio
auctoritatis sive definitionis nego . Imprimis Paulus in I. ad Corinth. cap. 2. distinguit duplex fidelium
genus, unum eorum , quos Spirituales nominat, alterum autem illorum , quos vocat animales : illos
Porro, quos Spirituales nominavit, indicat in eodem
Iunias In bono proposito fir-inatur , ut illud actu perficiat rde priori legitur in psal. s8.
V. II. misericordia ejus proeυeniet me et de altera autem in Psal. 22. V. 6. misericordia eius subsequetur me & utramque postulat Ecclesia in collecta dominicae VI. post Pentecostem his verbis Tua nos quae. sumus Domine gratia semper praveniae is sequatur : porro autem gratia proeυeniens dicitur primo excitans , quia hominem nihil boni cooliantem
num aliquod opus excitat e &1ecundo operans, quia sine n Obis volentibus bonae voluntatis affectum piumque dest clerium inspirat: deinde gratia subsequens vocatur primo etiam Huvans , quia dum bonum aliquem estectum Volumus , nos adjuvat ad illum firmiter V lendum et & secundo coFerAEns quia ad eundem effectum opere complendum nobiscum Cooperatur , atque ideo ab aliis
consuevit etiam eoncomitanr ar
pellari r quae omnia complectitur S. R Augustinus in lib. delibero arbitrio & gratia cap. 17.
dicens ut ergo velimus sine nobis operatuν: eum autem volu- mu' et sic volumus , ut faciamus , nobis eam cooperatur c tamen sine illo vel operante ut velimus , vel eooperante eum volumus ad bona pietatis opera nihil υalemus . Praeterea celeberrima plane est in scholis divisio gratiae actualis , qua alia dicitur gratia sufficiens alia Vero gratia escax t & utraque a diversis theologis diversimode etiam definitur e nam primo quod spectat ad gratiam sussicientem Molinistae docent illam
esse donum supernaturale , quo datur voluntati posse agere ita expeditum , ut suis viribus in actum etiam prodire valeat si.
144쪽
capite sub no ne persecto tym , iue quibus vers. 6.jam dixerat : Sapientiam autem loquiuὶiar inter Pe sectos ; sapientitim autem non hujus mundi: & ani.
males comparat paulo poStea cap. S. V. I. cum camnalibus , de quibus inquit: Et eoo fratres non Potui vobis loqui quasi Spirit utilibus , Sed quasi carri libus tamquam parvulis in CriSto lac oobis potum dedi non escam: nondum enim peteratis: & postea
VerS. 2. Subjungit: sed nec Potestis ι ' adhuc enim carnales estis : cum enim
ne alio supernaturali adjutorio tecontra vero Nostratos , & divi Thomae discipuli omnes ajunt eandem esse quidem donum su-piiraaturale , quo tribuitur voluntati posse agere , sed ita , ut ad actum requirant aliam gratiam efiicientem , ac pro pterea vocant illam adjutorium possibilitatis non autem Oper tionis , & docent unanimiter vocabulum istud sussciens accipi debere theologice , non ve ro grammaticaliter : sicuti exisplieat Franciscus Zumel in di.
dicens Quod auxilium sane non dicitur sussciens , ut nomen grammaticaliter sonat , quasi eipso et omni alio repulso non solum baseat υim agendi et Yerandi , sed eam exerceat tnam id videtur terminus illes uine iens importare grammat i caιiter , sed solum suseiens
theoιogiee, quia dat homini, ut 'Isit vere , tribuitque ei vim
ad volendum , sed non eo leo te omnino , quia est necessaria gracia meax intrinsece set determinans volunt tem Per- modum actus primi , et tune hommo est eomplete potens : proinde hoc scnsu accepta graIta
suffieiens desiniri poterit quod sit interius Spiritus Sancti do
num , quo voluntati tribuitutVera potentia agendi , cul tamen voluntas humana resistit: atque hic propterea brevitet notan dum est , quod in scholis nostris ad bene operandum diastingui jam solet duplex potentia nimirum proxima & remota , ut nihil dicamus de potentia remotissima , quae nihil aliud est , quam physica & naturalis agendi vel non agendi potestas ipsi libero arbitrio ne cessario inhaerens ς Potentia Pro xima est quando nulla alia requiritur gratia , ut volunIas
prodeat in actum et remota autem , quando ad operandum opus
145쪽
contentio nonne inamales estis, O seeundum hominem ambulatis P . igitur quando cap. 2. v. lῖ. & l . inter utrosque hoc pqnit - discrimen, quia animalis
homo nan Percistit eaz quae a uni viritus: Viritualis aut eurisdieat omnia, O ipse a nemine iudicatur e nin aliud inpiat, quam quod homo animalis , qui secundum snomine in ambulat, hem qui
mente atque affectu adhuc infirmus, & terrena tantum , atque carnalia sapit, nondum idoneus est ad percipiendum altiora mysteria Dei, seu Sapientiam ,
est vividioris gratiae div Inae adjutorium : deinde quod sp
ctat ad gratiam emcacem, Con. sentiunt omnes , quod sit illa , quae eum estectu semper conis
jungitur, seu quae dat ipsum velle , & perficere pro bona
voluntate et consentiunt etiam
quod gratia ista e Eeax in statu Infirmitatis , quo nascimur , necessaria sit ad operandum bonum et dixi in statu Inhrmitatis, nam D. Thomae discipuli requirunt illam etiam in statu naturae integrae & innocentis I maxima veto deinceps est dissen. sio inter theologos . utrum ducenda sit emcax ab intrinseco& ex natura sua i an vero ab
extrinseco tantum atque a consensu voluntatis i sicuti etiam cum quaeritur quo titulo requi ratur ejus necessitast sic quantum ad primum Ludovictis M voa , a quo Molinistre suam
habent originem, in celebri Tt statu , quem Concor/iam inscripsit , & quem Ulynipone anis no I 88. typis vulgavit , docet
gratiam reddi essiuacem ab arbitrii consensu , & a determi- , natione humanae voluntatis, NFranciscus Suaresius , a quo
gruistae asseruit emeaciam gratiae repeti debere a congruis circumstanujs, scilicet ex eo , quod Deus gratiam suam conserat in talibus circumstantijs, in quibus praevidet per scien. tiam mediam humanum arbitrium consensurum lare et ac
Omnes propugnant nobiscum eandem essicacem esse ex inistrinsecis suis , ita ut non n
xtrum arbitrium , sed Deus ipse operetur In nobis posse, velle ,& perficere , libere tamen Sem per nobis cooperantibus , cum hoc tamen discrimine , quod illi eandem exponunt per physicam praemotionem , & ueces sariata esse existimant in qu Dissiliaco by GOQ-le
146쪽
Metio I. cap. Π. r 2 quam ipse praedicabat inter perfectos: contra autem spiritualis, & perfectus , idest qui in lege Dei cir
ca illa quae ad salutem necessaria sunt, jam est susficienter instructus , non utique a Spiritu privato , ut Calvinistae frustra supponunt, sed ministerio ap stolico, sicut spiritualia , & quae ad Deum pertinent , ita etiam terrena , idest tam Supernaturalia, quam naturalia omnia judicio suo discernit , non
vis hominum statu , praeterquam in statu naturae purae, quem eomplures ex illis possibilem esse assirmaut, & quidem il-tulo essentialis dependentiae causarum secundarum a prima, &snpremi istius in illas dominij; nos vero edocti a S. P. Augustino lib. 4. contr. duas Epist. Pelagian. cap. s. & alibi pas-Sim , gratiam istam nihil allud esse quam inspirationem dii
re faciamus , exponimus illam praecipve per victricem delectationem superiorem ad contrariam concupiscensiam , ex qua fit, ut tanto quidque υ eme eius υolumus , quanto certius , quod bonum sit, novimus , eoque delectamur ardentius ἔ ut ait idem S. Doetor in lib. 2. de peccat. merit. cap. in . atque admissa supremo Dei dominio& causarum secundarum e sentiali dependentia , edocti ex do minica sententia Lucae cap. sau. 3 t. no egent qui sani sunt
repetimus Gratiae istius neces.sitatem in hoc tantum infirmitatis statu , in quo nunc nascimur , ex titulo infirmitatis, tu quam occasione peccati primorum Parentum prolapsi sumus ,& qua fit, ut justi etsi non i terim Leti ope nunc , verumtamen potentiore gratia indigent. ut assirmat S. P. Augustinus de Corrept. & grat. cap. LI. ex quibus etiam consequitur, quod gratia ista fir medicinalis, &Sanans r ae propterea etiam non est eadem in omnibus, sed habet gradus suos: nec Immeri to ; nam ut infirmitas est mainjor aut minor , ita majoris aut minoris emcaeiae postulat adjutorium ι & sicut concupIscentiae motus non sunt semper ejusdem rationis, sed vari j; Ita nec ejusdem rationis , sed varii sunt motus gratiae, quae nombis a Deo consertur , in remedium infirmitatis. & ad con in piscentiae contrariae motus iraeo nandos & cohibendos.
147쪽
1 28 m Deis Theologicis tamen judicio auctoritatis , S definitionis , quasi illa per seipsum didicerit, sed tantum judicio approbationis , & discussionis, quatenus illa non per seipsum , Sed ex praedicatione Apostolorum primum edoctus fuit , ac proinde in hoc eodem seusu su jungit ibidem Apostolus dicens, iρse clutem a nem ne iudicdtur : quibus significat, quod Spiritualis , & persectus a nemine jure reprehenditur ; quia Scilicet Spiritus Sancti gratia adjutus , sicut in lege Dei persecte instructus est, ita etiam eandem perfecte sua sponte eXequitur.
Propositio IV. Medium aptum, & adaequatum , per quod fidelibus omnibus certo innotescunt tam Sacra Scriptura , quam reliqui omnes fidei articuli est auctoritas Ecclesiae proponens aliquid ad credendum . Probatur. Ad constituendum medium aptum, & adae. quatum per quod fidelibus omnibus certo innotescant tam scriptura Sacra , quam reliqui omnes articuli fidei, quatuor requiruntur: nempe Primum, ut a Christo ipso, qui solus est auctor nostrae fidei , institutum& determinatum fuerit: Seeundo, ut sit ita notum omnibus , ut nemo plane ignorare possit illius existentiam : Tertio autem ut capacitati omnium fidelium proportionatum , & commensuratum fuerit: ac tandem quarto ut sit aptum ad tribuendam fidelibus omnibus certitudinem maximam de omnibus & sin
gulis obsectis fidei s) : atqui omnes istae conditiones
primo.eum Christus novam leia gem instituerit ad salutem necessariam , necesse profecto fuit, ut etiam medium aliquod Ἀ-rtitueret , quo lex isra certo &siae erroris peliculo innotesceret : deinde cum neminem prorsus a via salutis excluserit ,
tae conditiones omnino nece sariae sint ad constituendum
medium adaequatum & aptum . et fidelibus omnibus certo &insallibiliter communicari Ualeant omnes & singuli articuli sidet, manifestissimum est et nata Diuili od by Corale
148쪽
Metio I. cap. II. Izyitiveniuntur manifeste in auctoritat Ecclesiae proponentis aliquid ad credendum nam Primo. Quod
Christus ipse auctoritatem istam exaresse constitu
rit, ut ea mediante fideles pervenirent ad cogniti 'nem omnium illorum, quae fide credenda suris , patet ; nam Math. cap. 23. v. 3. ait ad discipulos suos super cathedram Moysi sederunt Seribae, 9 Pharisaei ; omnia ergo, quaecumque dixerint vobis sese vato ct faeite: proseco autem quae alia ratio esse potest , cur Dominus ita asseveranter & sollicite iubet discipulis suis, ut servarent, & sacerent, quaecunque dicturi essent sedentes super cathedram Moysis , seu super cathedram veritatis, ut interpretantur Patres , Scrὼ hae & Pharisaei, genus hominum, quos ibidem vers. 27. comparat seρulchria. dealbatis Θ nisi quia voluit, ut sicut in veteri lege , non scriptura , non privatus Spuritus , sed Sacerdotes indicare debebant judieii verit tem Deuteron. cap. I7. v. 9. , ita etiam in lege nova . quam ipse constituit, Sc acquisivit sanguine suo, Ecclesia docere deberet omnia servanda & facienda, sive quae credenda & agenda ipse praescripsit : idest ut esset medium certum , quo fidelibus omnibus tam scriptura sacra, quam dogmata fidei universim innotesceis rent Θ idipsum evincitur ex Epist. ad Ephra. cap. 4. v. II. & seq. ubi Paulus de Christo inquit S ipsa dedit quosdam Apostolos .... alios Pastores ad
Imo volvit etiam hane eandem legem suam manifestam, & n tam heri omnibus hominibus, necesse .quoque suit, ut medium quo ad ejus cognitionem per-veuiri possit 3 esset adeo no tum , ut neminem I tetet e &adeo obvium & commune , ut
omnium capacitati proportiona. tum existeret: ae tandem ut esset ab omni errandi periculo exemptum ς nam si medium quo nobis credenda innotescunt quomodolibet sallax esset, at errori obnoxium , salsa etiam de
errori obnoxia esse pavent omin
nIa illa , quae mediante eo fide apprehendimus , ut 'es se patet.
149쪽
consu nationem sanctorum in vus ministerii in aedificationem corporis Christi : & ex i. ad Corinth. cap. I 2. U. 8. ubi idem Apostolus ait alii quidem Per Diritum datur sermo sapientiae, alii autem
sermo scientiae , alii interPretatio Sermonum : quo sum enim Spectat, vel spectare potest necessitas Pastorum , & Doctorum , quibus , ut Calvinus ipse fatetur lib. 4. Instit. cap. 4. q. 4. non Potrat unquam carere Ecclesia 3 quorsum sermo sapientiae , O Scientiae ξ quorsum interρretatio sermonum P nisi ut fideles circa ea , quae credenda sunt & agenda, ipsi instituant , & ut verus ac legitimus Sacrae scripturae intellectus, & sensus a falso et erroneo certo S ia
fallibiliter discernatur P merito propterea in lib. 3.
adverS. haeres. cap. 4. de Ecclesia, alfrmat S. Martyr Irenaeus in quem Apostoli tanquam in destositorium
dioes Plenissime contulerunt Omnia , quae Sunt v ritatis , S omnis quicumque velit, Sumat ex ea PO rum sitae . Secundo non solum doctis , & vario Scien-ziarum genere praeditis, non solum probis & vitae Sanctitate conspicuis, sed omnibus plane Christianis Eliam rudibus, cujusque status & conditionis , dummodo usu rationis gaudeant, & capaces sint adipiscende Salutis ex propria fide, adeo compertum eStexistere Ecclesiam , ut nullus plane eandem ignorare valeate habetis Ecclesiam inquit S. P. Augustinus de Unit. Eccl. cap. 2D. , ubique diffundi. 9 crescere ad messem: habetis cloitatem , de qua iρse, qui eam condidit, ait : non potest civitas abscondi Sia-Per montem Posita : 0sci eSi ergo, quae non in Gliqua Parte terrarum , Sed ubique notissima est.
Neque soli Christiani, sed etiam infideles ipsi , qui
hus lux Evangelii nondum affulsit , possent eandein Sine magno labore detegere, dummodo annuntiantibus sibi fidei veritatem sponte aures suas non Occium
150쪽
derent : Mitti talis ejus amendor ut obgervat
modo citatus S. Doctor in lib. contr. Epist. Fundamenti cap. 4. ut eum omneθ Meretici se ea holicos diei oe lint, quaerenti tamen alicui, Mi ad eatholieam eon seniatur P nullus haereticorum vel basilicam suam, uel domum audeat ostendere . Tertio auctoritas Eccle-
siae in proponenda , S eXponenda . Scriptura Sacra& reliquis articulis fidei est etiam capacitati fidelium maxime commensurata et nam primo , ut notat
S. P. Augustinus loco modo cituo turbam quae sicut in omni alia societate ita etiam in illa Christianorum maXimam partem constituit, nou intelligendi
sipacitas, sed credendi simplieitas tutissimam Deit edeinde ad cognoscendum dogmata fidei per auctor tatem Ecclesiae proponentis aliquid ad credendum,' nihil aliud requiritur, quam ut fideles Pastores Suos ,ros Christus ipse dedit in uua ministerii, auiant; idest animo recto atque docili excipiant,
quae ab Ecclesia ex credendorum, & agendorum rem gulis , Scriptura nempe , &, traditione tanquam divinitus revelata ad credendum proponuntur et quod prousecto sicut in omnium potestate positum est, ita nullius plane , qui ad usum rationis peruenit, excedit capacitatem. Tandem quarto Auctoritas ista est etiam medium aptum adaequatum ad tribue 'dam Christianis omnibus certitudinem maximam, quae in
hac materia haberi potest, de omnibus , & singulis objectis fidei: nam Ecclesia proponens aliquid ad credendum noR potest errare, igitur qui credit Ecclesiae proponenti aliquid ad credendum, habet hoc ipso maximam certitudinem de omnibus. singulis objectis fidei; antecedens patet: nam Multi cap. I L. V. I 8. inquit Christus Super hane petram aediscabo Eccl iam meam, o portae in eri non praevalebum