장음표시 사용
161쪽
est error in f, eurn pertinaeia . circa articulum aliquem ab Ecclesia ad credendum fidelibus legitime propositum: ac propterea etiam haereticus sormalis diei non debet, nisi ille, de quo constat, quod propriae voluntatis arbitrio pervicaciter inficiatur ari culum aliquem praedicto modo ab Ecclesia ad credendum propositum : unde S. P. Augustinus in lib. 4. eoutr. Donatistas cap. 4. inquit et nondum Mereticum 'dieo , nisi manifestata sibi doctrina eatholicae Neireristere maluerit. li
162쪽
De Numero, Divisione, 9 Canone Librorum Saerae Scriptulae . Otum est omnibus sacram Scripturam dividi in duo testamenta, vetus, scilicet, & novum; illud complectitur mandata , S praecepta Hebraeis tradita ἔistud autem illa, quae a Christo Domino in. plenatu dine temporum per praedicationem Apostolorum universo mundo annuntiata suerunt et & licet utrumque ab omnibus, qui fidem Christi profitentur, tanquam fidei, & morum regula suscipiendum sit , hoc . tamen inter utrumque intercedit insigne discrimen ,
quod vetus testamentum datum uni tantum populo Israelitico , Messiam venturum , novum autem , Spe elans ad omnes gentes, eundem jam natum tanquam objectum princeps respiciat: atque ita in novo te-
Stamento futurum in praesens , & figura, in figuratum transiverit.
Praecepta hebraeis olim data erant triplicis generis : nempe moralia , judicialia , ct eaeremonialia eprima obligabant, & obligant etiam modo omneS homines, pertinent enim ad naturae dictamina, Scontinent legem a Deo ipso hominum cordibus im-PreSSam , quae propterea immutabilis est, & obligat omnes; non ita caetera: nam judicialia cessarunt
obligare hoc ipso , quod cessaverit Respublica Hebreorum , ad quam continendam data fuernnt. Caeremonialia autem, quae S. P. Augustinus, cum e
sent circa figuras Christi venturi, S Ecclesiae illius merito praecepta vitae significandae nominavit, non obligant amplius, nec obligabant , nisi Iudaeos tan
tum , qui erant sub lege et de qua re in Epistol. aa
163쪽
Rom. cap. 6. U. I 4. ait Paulus : Ego Paulus diso vobis, quoniam si eireum eidamini, Christus nihil uobis Proderit. Libri veteris testamenti, sicut in Biblijs nostris comtinentur , sunt quadraginta quinque o scilicet Pentate
chus ci) , sive quinque libri Moysis Genesis , scili
cet , Emodus , Leviticus , Numeri, & Deiale no-
inius ; liber Iosue, Iudieum , Ruth; Quatuor Re
gum: duo Parali momenon, sive praetermimarum: o Esdrae e quibus secundus etiam Nehemias vocatur : Tobias , Iudith ; liber emtum quinquaginta Psalmorum ; Proverbia ; EceleSiastes ; Canticum Cantieorum ; Sapientia ; Ecclesiasticus ; Quatuor 'vhetae majores, sic dicti, quia diffusius caeteris scripseruat ; nempe Isaias ; Ieremias, cum Baruch; Meehiel i Daniel. Item duodecim Ρrophetae minores ; nempe Osaeas , IOel; Amos ; Abdiar ; Ionas ;Miehaeas: Nahum ; Habacue ς Somonicis 3 Aggaeus, ZMharias, & Malachias: ac demum duo libri Mathabaeoriun 3 primus nimitum, & secun
i Pentateuehas dicitur Misbraeis Thora sive lex , & est opus omnium antiquissimum; ex qtio gentiles sabulas omnes
deorum suorum decerpsisse videntur , ut late ostendit Daniel Fluetius in demonst. E anageliea & praecipue cap. 18. Prop. IV. αὶ omnes Hsti libri suerunt certissime divinitus inspiratit idem dieatur de illis, qui hie
in non eonvenit tamen de vinnibus, quonam auctore acri.
expediens de hoe argument distincte pertractare , praesertim vero ad retundendam audaciam intemperantiorum quorundam criticorum, qui diversis ex his libris omnem fidem denegant ex hoe titulo, quia non constat de veris illorum auctoribus , quasi vero scripto alicui Ingenuo nulla plane habenda sit ratio ideo solum ; quia ignoratur verus illius auctor et sed quia cognovi argumentum istud
164쪽
tibri novi Testamenti sunt viginti septem: nimirum quatuor Evangelia secundum Mathoeum ; Mameum , Lucam, & Ioannem: Acta Apostolornm a S. Luca conscripta: Epistolae S. Pauli quatuordecim rnempe una ad Romanos; duae ad Corinthios; nna ad Calatas; una ad Ephesios ; una ad Philimenses ; una ad Colossenses ; duae ad Thessalonicenses; duae ad Timotheum; una ad Titum ; una ad n lemonem ; & una ad Hebraeos : item duae Sancti Petri, & tres S. Joannis; una S. Jacobi; ω una S. Judae . atque oca mis S. Joannis .giae principia, quae enueleanda propositum est, quam ad Ee curatam de sacra Scriptura tractationem pertinere, statui meis eum illa tantum hih annotare , quae generaliora esse videnturidi primo quidem de Pentate cho certissimum est illum a Moyse conscriptum etiam ex pro sanorum scriptorum testimo nijs t nihilominus tamen habenis tur quaedam in illo , quae a p sterioribiis scriptoribus scilicet vel a Iosue , vel ab Esdra Proinpheta in illum deinceps inserinta suerunt ;i sicuti sunt inter alia narratio de morte & sepultura Moysis; item nomina civitatum & regionum, quae rempore Moysis nondum usitata
erant, V. g. Genes. 14. v. I .
civitas Dan , quae primum Lais dicebatur r & Hebron quae in Pentateucho saepius occurrit ,& ita dicta fuit ab Hebron filio Caleb , & quae antea Gamriatharbe vocata erat, ut colligitur ex losue eap. 24. dein de etiam liber Iosue ab ipso Iosue conscriptus esse videtur , licet sint, qui illum Eleazaro, alii vero , qui vel Samueli, vel Isaiae , vel etiam Esdrae attria buunt e de libro autem lud, cum incertum est, an singuli Iudices res suas conscripserint, ut aliqui putant ; an vero vel Phinees . vel Samuel, ut magis probabile esse videtur , illum conseripserint i de Ruth ait Augustinus Calmet in Prolegomo Quis nam roto auetor iste , et eujus aetatis i sunt qui Samue lem , sunt qui Enechiam . qui Esdram eredunt; nihil eerta in ea re habemus . De libris quatuor Regum sunt , qui integros priores duos, alir vero qui tantum prima viginti quatuor capita libri primi Samueli adseriis hunt: alii vero probabilius exi- timvis omnes quatuor ex di-Djuilired by Cooste
165쪽
i 6 . De locis Theologicis Ex Epistolis istis Apostolorum septem , quae ulti
mo loco positae Sunt, vocantur communiter in Scholis , primo catholicae, sive universales , quia universa lia, S communia toti Ecclesiae argumenta continent,& quia omnes ferme scriptae fuerunt ad coetum fidelem universum , non autem ad particulares, vel Ecclesias. Vel personas, sicut illae S. Pauli: & secundo, etiam Canonicoe: quia ad sormandos se .lium mores sunt instar canonis , Seu regulae cujus
dam universalis ; & quia in Canonem seu in Cathalogum divinorum libmrum relatae suerunt ebclu-
Uersorum auctorum scriptis aposteriore aliquo sacro script
re , puta vel ab Isaia, vel a Ieremia , vel etiam ab Exeribia Rege Iuda concinnatos & digestos fuisse et deinde libri Paralippomenon probabilius compilati suetunt ab Esdra Prophe.ta ex diversis commentarijs , &annalibus aliorum scriptorum et porro Esdras iste est etiam auctor primi libri ex duobus, qui
sub nomine illius innotescunt , alterius vero auctor est Nise
nisas; Auctores libri Tobia coinis muniter habentur Pater de hii hujus nominis , sed suspicantur aliqui , quoo duo ultimi vemus postremi capitis ab ignoto aliquo auctore. vel a quodam ex
illorum Nepotibus additi suerint et de libro Iudit, incerta omnia ἰ sunt tamen qui putant illuni a Iudith ipsa scriptum
fuisse , alij vero probabilius vel
a Ioathim, seu El aeim,vel etiama Ioine filio Iosedeia r de li-hro Esther probabilius est ,
qnod a Mardoebceo potius , quam ab Esther ipsa conscriptus sit Ide libro Ioo probata est antiquorum etiam scr ptorum suffragiis sententia, auctorem ejus suisse mysem , & scriptum ab ipso, cum in terra Madian exularet , ad consolationem populi Israeli rici , qui tunc adhuc
aegyptiaca servitute premebatur: de libro Psarniorum consentiunt omnes maximam partem ill tum Davidi tribuendam et sunt tamen inter recentiores , qui putant complures ex illis illorum ene , quorum nomina in fronte cujuslibet praeseriintur: scilieet Asub , Idithum , Filioram Core , Eman , Edrahi ei e Se . deinde liber Proverbiorum , Ecelesiastes, & Canticum canticorum, uor omnea
166쪽
sis aliis , quae in primitiva Ecclesia non minus, quam istae sub nomine Apostoli alicujus innotuerant Hinc intelligitur, quod vox ista Canon generatim nihil aliud significat nisi vel reEulam, Seu normam, vel etiam eathalogwn : atque i eo libri sacri vocantur eanonici sub duplici respectu : nempe primo, quia sunt regula , ae norma fidei, & morum: & secundo, quia in castalogo divinorum librarum comprehensi
Libri Canonici in genere dividuntur in Proloea nonicos , R in Deuterocanorieos : Protoeanoniel , seu quod idem est, Cauonici primi ordinis dicuntur illi, qui ab universa Ecclesia Povis saeculo ut cais
nonici , & divinitus inspirati agniti , ct recepti fue-
dicio quorundam etiam sapie ita , quod tamen minus recto creditur . nam librum istum graeco auctori adscribi debere ostendunt eruditi omnas ; fle de eo jam suo tempore S. P. Ac gustinus in illa. 17 . de Civit.
Dei cap. 1o. Incunctanter a firmavit non esse Saιsmonii non dubieant Doetaνari Ecclesiasti
cus est opus Iasu filii Sirach, ut ex ipso libr*z cap. s. . v. am colligitur et libri Propheistici , praesertim illi qui a qua
tuor majoribus, Isala nimirum , Ieremi κ. EEeehiele , ει Daniese Conseripti sunt, sicut etiam illi
Prophetarum minorum , extra omnem controveis tam habent illos auctores, quorum uomina praeseserunt et quod autem lspeetat ad primum Se Feu nodum librum Machabaeorum , suae qui primum adseribun ludae Machabaeo , cujus solertia in eoiligendis libris sacris comis
mendatur expresse in M Machab. cap. v. v. l . alii veris
adseribunt illum Ioanni Hirea isno Simonis Machabaei hilo .cujus commentavij lα I. Ma ahab. cap. ε. vem ultima memorant et allex vero , qui
ex Iasonis cujusdam quinquet libris abbreviatus sali, tribui tui vel Philant. Alexandelao . vel Iosepho celeberrimo aut is quitatum Iudaicarum scriptorsiti a Secrario idi Piloquio inis. Machab. do in lib. Mi in Iudae Epist. cap. GaD
167쪽
runt: Deuferoeanonici, vero sive Canonici secundi
ordinis vocantur illi, de quibus aliquando, & a quihusdam in Ecclesia dubitatum fuit, an essent vere divinitus inspirati Z & qui tardius in castalogum divinorum librorum solemni Ecclesiae judicio relati sue
Praeterea libri tam veteris, quam novi testamenti dividuntur communiter in legales, in historieos , in sapientiales, S in Propheticos et legales dicuntur, qui regulas continent , quibus illa , quae agenda, vel omittenda sunt, praescribuntur: sicuti sunt ex veteri testamento quinque libri Moysis e & ex novo quatuor Evangelia: historici, qni res gestas, & facta enarrant: & hujusmodi ex veteri testamento numerantur septemdecim; Scilicet Dave. Iudicum , Ruth, quatuor regum , duo Paral*mmenon , duo Esdrae,
rum: ex novo aut in unuS, nempe Acta APostolo
rum : Sastientioles Sunt, qui continent consilia, &praecepta quibus ad sectandas virtutes. & vitia fugienda incitamur : S hujusmodi ex veteri testamento sunt quinque, nimirum Prooerbia , Ecclesiastes , Camticum Canticorum , Scistientia . & Ecclesiasticus : eX novo vero una , & viginti Epistolae Apostolorum: Prophetici tandem sunt , quibus res latentes. & absconditae praenuntiantur : sicuti sunt liber Psalmorum , & libri Prophetarum omnes ex veteri testamento , ct ex novo Oeclypsis S. Joannis Apostoli. Praeter libros istos, qui omnes certissime divinitus inspirati fuerunt, ut dictum est Nota a. notari hic merentur plures alii, qui ad Scripturam sacram relationem aliquem habere videntur; eo quia olim a privatis Scriptoribus ad eandem pertinere crediti sunt, qui tamen nunc ab omnibus considerari jam solent
tanquam Apocryphi, Seu ignoti, quorum origo non
168쪽
elarint Patribus , ut explicat S. P. Augustinias in lib. 'is. de Civit. Dei cap. 23. eo quia ab Ecclcsia in Ca-nonem Sacrae Scripturae palam nunquam recepti fue
Porro autem libri isti , e quibus magnus numerus jam olim a Gelasio Papa perstrictus fuit in suo decreto de canonicis Scripturis , referri possunt ad duas classes, ita ut alii dicantur spui ij, alij vero dubii tantum : SPurios appellamus illos, de quibus, vel certo. vel Saltem magna probabilitate constat, quod sacris Scriptoribus suppositi suerunt: dubios Vero illos, quos concilium Tridentinum post diligenseXamen neque pro manifeste spurijs, neque pro C nonicis declaravit. Ad libros Spurios ex omnium consensione perti
nent imprimis Protoevangelium Sancti Jacobi sabulis , & ineptijs resertum , quod Epiphanius haeresi 26. Gnosticis attribuit: item aliud ejusdem furfuris , quod sub nomine Nicodemi cui Christus Joan. cap. 3. v. lo. diXit: tu es Magister in Israel, s Mee ignoras, ab Anglis , qui Nicodemum istum primum suae gentis Apostolum suspiciunt, procusum fuisse putat Fabricius de Apocryph: novi testamenti, & quod Ierosolymis inter codices publici Praetorii Pontii Pilati sub Theodosio magno Imperatore inventum fuisse asseritur: ac demum generatim Evangelia Omnia , quae sub nomine Thomae , Andreae, Bartholomaei, & aliorum Apostolorum olim innotuerunt: de quibus omnibus diffuse pertractat Augustinus Calmet in disserti de Evangelijs apocryphis. Deinde inter libros spurios magna probabilitate reseruntur a multis primo Epistola Agbari, seu ut alii ajunt, Abagari Regis Edessenorum ad Christum , &Christi Domini ad eundem Responsio , quas tanquam authenticas ex Edessae tabularijs , & Archiviis excerptas
169쪽
laudat Sc resert Eusebius lib. I. Hist. Ecel. eap. I 3. 3 illas tamen tanquam genuinas defendit inter alios etiam Hyacinthus Ser , Exercit. 6. de Christo et seis eundo huc spectant etiam tres Epistolae B. Mariae Uirginis ue nimirum una ad S. Ignatium Autiochenum al-
3 Utraque memorata Epistola loco citato In editione A gustae Taurinorum anni 27 6. refertur pagina in modum ut sequitur . Exemplar Epistolae scriptae a Rege Arbaro ad Iesum, et ad eum missae Iero obma per Ana.
D Agbarus Princeps Edessae ,, Iesu Servatori bono . qui la, , finibus Hierosolym tum 2p., paruit Saturem . Nuntiatum,. est mihi de te, & de curari ,, Iionibus , quas absque herbis ,
, , di medicameutis operaris . M Fama enim en. CC cra vi- ,, sum , claudis gressum abs te ,, restitui, leprosos mundari , a, daemonas & immundos Spi- ,, ritus expelli, diuturnis mor- , , bis oppressos sanari, mortuosis denique suscitari. Quae cum, , omnia de te audirem , sic anto mum meum induxi , aut te r s. vera Deum esse , qui a collo,, delapsus haec essicias , aut ,, certe Dei Filium . Proinde ads, re cripsi cirans, ut nos invi- a s Sere , morbumque nostrum s. sanare non graveris. Audiori enim Iudaeos tibi obtrectare , - & insidias in eaput tuum ,, str ere . Est mihi Civitas . ., parva quidem illa , sed oras nata . quae nostrum utrique., sussiciat ,, .
Haec Agbarus ad Christum reui subjicitur loco citato etiam exemplar responsionis Christi iamodum quo sequitur . Reseripeum Iesu ad Agiarum Regem Edessae per Ananiam
is me credideris , quem nonis vidisti : de me enim scris, ptum est eos, qui me via, , derint , non credituros in ,, me , ut ii , qui non viderint ,, credentes vitam accipiant .
,, Quod vero ad me scribis, ,, ut ad te proficiscar , hic ne is
A cesse habeo omnia implere , a, propter quae Sum minus , ,, lisque demum absolutis ad ,, illum , qui me misit reverti . ,, Caeterum cum primum ad enm me recepero , ex disci- ,, pulla meis aliquem ad te mit-s, tam , qui & morbum tuum ν, curet, & vitam tibi tuisque is omnibus praestet ,, .
170쪽
Metio I. CV. III. 1 s itera ad Messanenses , & tertia ad Florentinos equibus primam refert Sixtus Senensis in Biblioth. San
cta Tom. l. pag. I 34. edit. Neapol. I7 2. quae tamen Epistolae juxta nostrum cogitandi modum, licet antiquis revera incognitae fuisse inveniantur, videntur singulas istas Epistolas
reseti Albertus Fabricius in C dlee Apocryph. novI Testament. Tom. II. ubi etiam attingit momenta illa, quibus critici recentiores demonstrare pertentant Epistolas istas minime genuinas esse t illarum antem tenor est sequens. Prima ad S. Ignatium Antioebenum.
Ignatio dilecto condiae puisis io humilis ancilla Iesu Chil-
, , De Iesu , quae a Ioanne,, audisti . & credidisti, vera ,, Sunt . Illa credas , illis in
is haereas , & christianitatis su ,, sceptae votum firmiter te- ,, neas , & mores , & vitam is voto consormes . veniam au - ,, tem una cum Ioanne te, ,, & qui tecum sunt visere .
., Sta in fide, & virilitet age l, , nec te commoveat persecuis M tionis austeritas, sed valeat ι, & exultet Spiritus tuus lata Deo salutari tuo. Amen . . Seeunda ad Messanenses.
Μaria virgo, Joaehim silla, humillima Dei Ancilla, Chri- , , sti Jesu Crucifixi Ma er , ex ,, Tribu Iuda , stirpe David , is Messanensibus salutem , &is Dei Patris omnipotentIs he
is nedictionem M.,, Vos Omnes hde magna I , gatos, ac nuntios per publi- , , Cum documentum ad nos m ,, 1isse constat. Filium no ,, trum Dei genteum , Deum &is hominem esse fatemini, & in ,, coelum post suam resurre- ,, ctionem ascendisse . Pauliri Apostoli praedicatione me- , , diante vIam veritatis agno , a scentes , ob quod vos, & cI, , Vitatem vestram benedici- ,, mus, cujus perpetuam proinis tectricem nos esse volumu1 ,
,, anno filii nostri XVII. Nonisis Iulii, Luna r . seria quintari ex Hierosolymis . Τονtia ad Florentinos . ,, Florentia Deo, 3c Domino,, Iesu Christo Filio meo Sis mihi dilecta . Tene fidem , , , Insta orationibus, roborareis patientia. His enim sempias ternam consequeris salutem is apud Deum . is Et ex aliorum Uersione, ut ibidem notae MIeius. is plorentiae . . . .
is dileetae . His enim galutem, , apud Deum , Si apud homis,, nes gloriam consequeris is . Diuitiaco by Corale