장음표시 사용
241쪽
Nunc autem ut constet quisnam ex praedictis sensibus alicubi in Scriptura a Spiritu Sancto fuerit principaliter intentus , primo Semper Statuendus est sensus literatis proprius, Vel improprius, quia iste est fundamentum aliorum, & sine isto necesse est ut reliqui semper in obscuro lateant et porro a tem ut sensus iste innotescat, vocatis in subsidium sacrae hermeneutices regulis, e quibus magis univ' sales etiam hic infra appositae habentur et generatim
expendi sedulo debet. non modo quid alicubi in s cra Scriptura dicatur , cui dicatur, quibus verbis dicatur sed etiam quo tempore , & qua occasione, quid in sententia aliqua praecedat, ct quid sequatur,
suomodo ' Respondebo invisibiis est levi in lumbis Abraham ad liter, potentialiter, eausaliteν , hebr. cap. 7. V. s. cur enim quomodo fiunt futura non faeta. non ita Θ ipse Abraham in A- Si autem quaeratur , quom dam, is ipse Adam in primis do ergo Deus loquebatur , seu operibus mundi , quae Deus cre quomodo benedixit Deus eis , vit omnia simul l sed verba Do qui nondum audiebant , nec mini per os earnis ejus , ct intelligebant, si visibiles &m verba Dei per ora Prophetarum
teriales non erant , qui Dei temporali corporis voee profe- verba perciperent ἔ possem re- runtur , is omnibus ulla bis suis spondere sunt verba S. P. Au- eongruas . te orum moras Fugustini , sie eos allocutum Deum ' mune , atque consumunt; eum quemadmodum Christus nos nom vero Deus dicebat , faciamus dum natos , etiam longe post hominem ad imaginem is simi- fu ros ζ nec tantum nos , sed litudinem nostram . . . cresci etiam eos omnes , qui 'turi te is multiplieamini . . . Urerunt Post nos , omnibus enim sermo ejus ante omnem aeris dicebat , quos suos futuros . onum , ante omnem earnis is debat , ecce ego υobistam sum nubis voeem , in illa summamque in eonsumationem saeulie Uus sapientia , per quam facta sicut Deo notus erat Prometa , εune omnia , non quasi humaeni dixit priusquam te forma- nis auribus instrepabat , sed r rem in utero , o a te Jerem. bus saetis rerum faciendarum cap. 1. v. s. ιic t decimatui caniar inierent, O amniEote.'
242쪽
Sectio I. αρ. V. 223eonsulendo semper primo quidem Sanctos Ecclesiae Ρares , & deinde etiam interpretes alios , qui in ponendo sensu literati studium , & operam suam impenderunt. Postquam vero innotuit sensus literatis inquirenduS venit sensus mysticus : & primo quidem Allegoricus, quo intellectus per rerum , & factorum fi
guras in fidei mysterijs eruditur: postea rivologi
cus , quo Voluntas , vel ad virtutis studium excit tur , vel a vitiorum caeno ad meliorem vitam reducatur : ac tandem Anagogieus , cujus subsidio , Sicut intellectus rerum coelestium ideis illustratur, ita voluntas eorundem desiderio accenditur, & inflammatur. Ubi tamen breviter notandum est, quod univerti potentia futura faciebat , ιν nisi vel quIa anima ipsa iam
minemqMe suo tempore formamin existeret creata simul cum c μ
dum iis temporum eamquam se- pore in causis seminalibus ἰ vel mine , veι tanquam radice eon- etiam quia homo ipse jam exidebat , quando eondebat , unde stebat in propria visibili sormat inriperent foeeula ab illo eondia primum dici non potest z qu ea , qui est ante saeuia et idest niam inde naturaliter sequitur ut omnia paucis complectamur animas hominum per traducem
Deus loeutus est die sexto , propagari , quod nunc abhor- benedixitque homini in verbo rent aures christianae, licet E- suo originaliter & primordiali- stius insignis Theologus in 1.
ter , ut supra dictum est, & aeni. dist. II. I . scribit
quatenus etiam ipse in propria nihil esse de origine animae ab ac visibili forma proxime ap- Ecclesia definitum , nec suturos parere debebat . laesae fidei reos , qui ea de re du-Postremo urgent adversae paris bitarent: igitur diei debet setis fautores; intelligi nullo in cundum: deinde si Moyses in do potest, quomodo homo die capite primo Geneseos alios non sexto saetus est ad imaginem indicavit dies ; quam spiritua- ων , quae profecto sita est in tes , distinetos tantum propte.
anima, qua homo lactus est diversas angelorum cognitio in animam viventem gen. cap. nes, relate ad sex diversa ge- a. v. 7. & quomodo Deus nera rerum , quoniam mens
consumam opera sua die sexto, angelica videt in verbo incoa -
243쪽
sim loquendo sensus allegoricus inne Solum reputari dehet certo , & insallibiliter , a Spiritu Sancto intentus , quando est , vel eX presse revelatus in alijs
Scripturae locis, vel insallibili Ecclesiae judicio , vel
communi Sanctorum Patrum suffragio determinatus . Idem caeteris paribus sentiendum est de selisu omlogico , & Anagogico : dictum est caeteris p ribus , nam in statuendo, & determinando sensu allegorico imprimis magis caute procedendum est, quam in alijs, ne error subrepat in fidem , ubi illum quis extra casus modo memoratos, & sine certo sundamento determinare praesumeret ; quod non evenit in sensu tropologico , in quo statuendo adest
mutabiles rettiones resum ommnium, profecto jam videt etiam Creaturas omnes , & resert illas in laudem Dei , non altern tim , quasi cognita una quadam in seipsa , & sic relata ad laudem Dei , transeat ad cognitionem alterius , sed simul, eis prorsus modo , sicuti sunt in Verbo , per quod facta sunt omnia , non fiuccessive , sed simul , & incommutabiliter rerum omnium rationes, igitur,
dicendum erit , quod angelica natura simul habuerit diem,& Uesperam , & mane t atqui absurdum plane est tria haec , nempe diem , vesperam , & mane esse simul r ergo absurdum pariter est assirmare , quod Moyses in primo capite genesis non materiales , sed spirituales dies insinuare voluerit. verum antequam dissiculta. tes istas diluamus, oportet hic quaedam praemittere , quae ad materiam hane illustrandam non parum conserunt et nimirum quanquam homo is in ipso eoν-pore habeat quandam proprietatem , quae hoc indicet nempe eundem laetum ad imaginem Dei quod ereeta statura faetus est ut cum S. P. Augustino in lib. 6. de gen. ad lit.
cap. I a. sentiunt diversi Ecelesiae Patres , interim certum est, quod eum Deus ex omnium mente ad imaginem suam non
feeit, nisi secundum id , quod
interius est, non solum incor poreum , verum etiam rationa ἀω , quo/ pecoribus non inest. Ut inquit modo laudatus doctor in lib. s. contra Faustum
cap. I. ide t secundum animam rdeinde quod spectat ad origianem animarum , praetermissa
244쪽
nobis semper liberrima facultas verba sacrae Scripturae , etiain praeter verum illius sensum moribus nostris rite efformandis accommodare : item tu sensu quoque Anagogico non est admodum indulgendum ingenio, sed humiliter magis, quam curiose indaganda sunt ea, quae ad vitam futuram pertinent , ne forte in nobis veri ficetur illud Proverb. cap. 2s. v. 26. Scrutator maiestatis πρrimetur a gloria . Omnes autem isti sensus suppeditant in fallibile a sumentum pro fide . & moribus , quotiescunque in- fallibiliter constat unum, vel alterum determinate a Spiritu Sancto fuisse intentum: & generatim loquendo communis illa Theologorum omnium assertio,
Rusfini & Origenis sententia , quae statuit animas omnes jam tunc factas , cum Deus , creavit omnia ex nihilo , de qua , an salsa esset , nunquam dubitatum fuit ab Augustino , ut ipse expressa affirmat in Epistola x8. ad Hieronymum , duae erant tempore Sancti Parentis de Ista quaestione celebriores in Ecclesia sententiae zalij nimirum dicebant animas in singulorum hominum conceptione a Deo creari, quod nunc affirmatur communiter fieri organizato jam corpore ; alij vero contendebant eas non creari , sed ex anima parentis traduci . Porro Sanctus Parens nosteς , ut ostendit S. R. E. Caro. Henricus Notisius in Vindieijs Augustinianis cap. 4. . 3. Cum neutram quaestionis partem efficaci auctoritate , aut demonstrativa ratione sibi probari animadverterct , neutrIadhaesit et suse tamen quaeStionem ventilavit in lib. to. de Gen. ad lit. cap. 6. & seq. inquatuor libris de Origine animam, in Epist. 18. ad Hieronymo m& in tribus Epistolis ad Optatom , quas laudat S. Fulgentius lib. 3. de verit. Praedest.
tis postea Pelagianis, qui peccatum Originale Inhelabantur, illud praecipue argumentum iactantes , creari a Deo animas ,
cum peccato , ea sententia , quae animarum propagationem
defendebat, Sancto Doctori probabilior videri expit , N Iicet S.
Parens ad finem usque vitae in dubio isto an scilicet antinae crearentur vel tra ducerentur, persevera verit , ut ostendit modo laudatus
245쪽
qua ajunt, quod ex sensu literati semper, & in omni casu deduci possit firmum argumentum ad comprobandum fidei, & morum dogmata, intelligi non debet, nisi pro illis casibus , quando sensus iste
clarus est , nec diversis obnoxius expositionibus: sccus enim, idest, quando textus aliquis diversos patitur sensus literales , neque unuS prie alio propositus est insallibili Ecclesiae judicio tanquam a Spiritu Sancto primario intentus, tunc etiam ex ' sensu literati, sicuti ex spirituali indeterminato non possunt inferri nisi conclusiones probabiles tantum , & quidem eo duntaxat gradu probabilitatis , quem habet a suis auctoribus, quaelibet alia sacrae Scripturae expositio .
noster Norisius loco citato adve sus Bellarminum , qui salso contendit , non solum quod S. Pater postea in Epist. t s I. ad Optatum dubitationem istam retractaverit, sed etiam quod ex traditione Eeclesiastica certa sit sententia de creatione animarum, salsissimum tamen est , quod Laurentius Allieri in suis Element Metaph. pari. 3. cap. 3. postquam rein tulisset Tertullianum Sc Apollinarem putasse animas esse particulas animae patris, affirmat dicens in quam traducia. rum opinionem proeιiυior fuit D. Augustinus in 4 libris , quos de origina anima conscripsit e nam Tettullianus aeque quam Apollinaris docebant an iis mas traduci ex semine coι p reo , siquidem ex illorum opiis nione etiam animae sua L cOL. poreae : econtra vero S. P. Augustinus animam non esse corpoream constantissime semper
credidit, & scire se quoque testatur in lib. ix. de Gen. ad
me putare , ιed Plane scire auis deo me profiteri , S Tertullianam quoque animarum tradu ctionem expresse rejecit in Epist. praesertim ' is . ad Optatum , ubi ait nam illi qui
AEnimas ex uma propagari as serunt , quam Deus primo homini dedit . atque ita eas ex parenti us trant dicunt, si Ter tu. ιiani opinionem sequuntur , profecto eas non spiritus sed co ora esse contendunt , is corpulentis seminibus exoriri rguo perversius quid dici potest ineque alio sensu de traductio
246쪽
Praeter sensus modo commemoratos , datur etiam alius , qui accommodatitius vocatur , eo quod humano ingenio ad Significandas res a sacra Scriptura diversas , transfertur et ex quo intelligitur eundem improprie tantum vocari sensum Scripturae, neque pertinere ad illam , nisi reductive tantum, hoc tamen non obstante habet Suum usum , non solum apud interpretes, sed etiam apud Ecclesiam ipsam , & apud Ecclesiae Patres: Siquidem non solum Patres , & InterpreteS, sed ipsa quoque Ecclesia , ut omnibus notum eSt, accommodat Beatae Mariae Virgini Canticum canticorum , quod non est nisi Spirituale Epithalamium inter Christum, & Ecclesiam sponsam suam e & Uerne , seu propagine animarum ex parentibus unquam dubitavit , nisi eo , quem ipse explicat in modo citata Epistola
dicens utrum incorporeum s men animce quadam occulta is inυisibili via seorsum ex patre currat in matrem eum fit conceptus in semina , in quo Sen-1u tantum abest, ut opinio de traduce animarum reponi de heat Inter errores Tertulliani& Apollinaris , ut inepte tradit Allierius, quin eam S. Isidorus Hispalensis veritus non est inter regulas fidei ab omnibus catholicis credendam reponere in lib. a. de ossic. Ecel. Cap. 23. apud supra laudatum nostrum S. R. E. Card. Ηen ricum Nor uin, qui propterea in hae materia a. nostratibus omnino legi meretur.
His praeuaissis, quod ad priorem dissicultatem spectat, disjunctiva illa vera non est, nisi in suppositione , quod me. dium cognitionis angelicae esset humana natura ipsa vel l tens In causis seminalibus , vel
jam constituta et nunc autem lusententia nostra , medium istud sunt ipsae incommutabiles rationes rerum omnium in verbo Dei per quod farta sunt
omnia , in quibus Angelis creatura Dei nota est primordialiter, vel originaliter , sicut eam Deus primitus eondidit , post
bus requieυit ut supra ex libros. de gen. ad lit. num. I . didicimus: igitur generatim h mo factus est etiam sexto die ad imaginem Dei , eodem Sen su , quo die septimo requievit Deus ab omni opere , non uti
247쪽
ha Ecclesiastici cap. 4 I. V. 17. Inoentus est iustus, ct in tempore iracundiae factus est reeonciliatio, quae de Noe dicuntur, tribuit omnibus Consessori-hus Christi. Potest autem sensus iste triplici modo ex Scriptura derivari: nempe primo per extensionem vocabularum , quando scilicet significatum aliquod generi cum extenditur ad species, & ad individua , vel
quando veritates universales ad casus , & circumstantias particulares accommodantur, sicuti fit , v. g. in Breviario ordinis nostri, dum pr contuin Simo
nis Pontificis Oniae fit ij, quod extat Ecclesiastici
cap. SO. v. l. Scilicet: Ecce SacerdOS magnus, quique nisi in seipso, qui laetus illum diem , & in tempore, non est, ut creatura ejus an- quod physice decurrit, in quo gelica post omnia opera Dei usque modo operatur, & nun valde bona, nihil melius iam quam requiescit ab operibus cognosceret , quam illum ab suis, laetus est homo in ani- omnibus in seipso requiescere mam viventem, Deus ipse An- nullo eorum egentem , quo sit gelis suis jam manifestaverat: beatior; atque Ita angelica nain sicut docet S. Patet lib. Δ. de tura cognovit sexto die homi- gen. ad lit. num. I s. ubi alenem factum ad imaginem Dei, proinde formaυit Deus hominem non in anima, quae simul cum pulverem terrue , vel limum corpore lateret in causis semi- terrae, is inspiraυit, sive i
natibus , posito quod salsa sit sus it in ejus fuciem spiritum opinio de propagine animarum, vitae , , factus est homo in
etiam In sensu, in quem S. PM animam υivam: non tune praeter post exortam haeresim pe- destinatus , hoe enim ante sat-lagianam proelivior fuit, & in culum in prora cientia creatoris , quo illam S. Isidorus inter reis nee tunc eausaliter vel consum-gulas hdet ponendam esse cen- mate ineboatus , vel ineboate fuit; neque in homine jam in eonsummatus , hoc enim a s propria aspeetabili forma exi- eulo in rationibus primo νdialiis stente , sed quia creationem bus, cum simul omnia creare animae , quam Deus insufflavit tur et sed ereatus in tempore
in iaciem hominis post sextum suo , υiribliter in cordore , in-Diuitigod by Corale
248쪽
roborauit templum , reseruntur , & accommodantur ad Sanctum Parentem , & Praeceptorem nostrum Augustinum & secundo per assimilationem rerum, quando nimirum Sententia aliqua resertur ad obj
ctum aliquod aliud , in quo viget quaedam paritas
rationis cum eo , de quo revera fit sermo in sacra Scriptura: ut cum S. Benedictus vocatur magnus Pa
ter multitudinis gentium quod de Abraham dictum
est Ecclesiastici cap. 44. v. ZO. ac tandem tertio , per simplicem , & nudam Onro 'riationem, quando nempe nulla attenta paritate rationis inter objecta, &objecta , accommodantur verba Scripturae cuidam alteri pro lubitu , & mero arbitrio nostro.
insibiliter in anima , constans
nimirum in nostra sententia Angeli habuerunt omnia simul , nimirum diem , vesperam , dc mane , secundum temporum moras: & etiam non habuerunt illa simul , sed singillatim per ordinem , quem Scriptura sacra commemorat, secundum connexionem praecedentium , Sequentiumque causarum I neque istud ullo modo absurdum videri potest , nam primo licet nos in terris ut inquit S. P. Augustinus in lib. 4. de gen. ad lit. num. I., h.ec
omnia sim ιι babere non possumus I non ideo tamen stam ter renam eonditionem , ιueisque eorPorede temporalem loralemque
circuiιum, quo scilicet hune dies nostri cum oritur , & eidit sol , & in locum suum redit , ut rursus oriatur illi patria spiritali coaquare debemus , ubi semper est dies imeontemplatione incommutabilis
inritatis , semper vespera ineognitione in seipsa ereatura . semper mane etiam ex hae eo
initione io ιaude ereatoris; quia nom ibi abscessu lucis superioris , sed interioris euntistionis distinctione fit υerpera ς
nee mane tanquam noctis ignorantiae scientia matutina suc-eedat , sed quod vespertinameunitionem in gloriam eondito ris attoliat deinde quia , ut observat aeutissime Sanetus Pater in eodem lib. nun . 49. eognitio feri non potest, nisἐrognoscenda pracedant I qu. eitem priora sunt in verbo , per
249쪽
Jam vero in omni casu , ut non sit vitiosus , sed rectus sacrae Scripturae usus, caVendum erit; mimo, ne proprius sensus a nobis Scripturae illatus proponatur tanquam sensus a Spiritu Sancto intentus se- eundo et ut sensus iste a sensu literati. sive proprio: sive improprio nunquam ita dissentiat, ut cum eo nulla amplius conneXione nequidem remota copulatus existat, vel etiam eidem plane repugnet: ac ta dem , tertio, ne unquam Verba sacrae Scripturae pertrahantur ad facetias, ad nugas, ad amatoria, ad
scurrilia , verbo ad profana quaelibet, prout severe prohibet Concilium Tridentinum Sess. 4. in decret. de Edit., & usu Sacrorum librorum, in quo et Temeri-
quod faeta sunt omnia , quam in iis , qua faeta sunt omni
secundum ordinem & connexio. nem rerum . qitae mentibus angelicis obversabantur, una cO-gnitio suceedere debuit alteis ram I unde prosequitur loco laudato sanetus Pater mens ver angeliea pura charitate ἐnhais reus υerbo Dei , posteaquam illo ordine creata est , ut pro cederet eatera , prius ea vidit
in Verbo Dei faetenda , quam facta sunt et ae sie prius in Hur fiebant cognitione , eum Deus Heebat . ut ferent, quam in rua propria natura z qua itidem faeta in eis ipsis etiam
cognovit , minoνe utique not tia , qure verpora dieta est ἔquam notitiam sane princede .
bane , qua flebant et quia proe cedit cognitionem, quidquιd cognorei potest et nisi enim prius
ei non potest et post Me si eo modo sibi plaeeret, ut amplius
eipsa, quam Creatore sno delectaretur , non fieret mane aidest, non de sua cognitio.e in laudem Creatoris assiargeret et eum vero factum e re mane . D eiendum erat aliaed, et euno
scendaem Deo dieento fiat , urrius itidem fio et in cognitio
ne mentis antelisae , et posse rursus iri , et sis faetum est Iae deinde in natura promis subi rubre tiente vespera nasce
Omittimus hic quae opponi possu e cle plantis de quibus
et faeientem sem. n iuxta genus Μνm quasi vero etiam istae in propria specie tunc jam exti
250쪽
qua ad Profana quaequae convertuntur , S torquentur uerba, ct sententiae sacrae Scripturae , ad scurrilia scilicet , fabulosa, sana , adulationes, detractiones , susterstitiones, imρias , O diabolieas ineantationes , disinationes, sortes , libellos etiam famosos, mandat. 9 Praecipit ad tollendum huiusmodi irreperentiam. O contemplum, ne de caetero quisquam quomodolibet verba Ser*turae saerae ad Mee, 9 similia audeat usurstare, ut Omnes hujus generis homines temeratores, O violatores uerbi Dei juris, S arbitrij Poenis per Disereos coerceantur. Caeterlim tam in sensu accommodatitio, quam in alijs sacrae Scripturae sensibus attendi debent documenta, quae nobis tradit Apostolus in a. ad Timota cap. 3. U. I 6. dicens : Omnis Sermium divinitus inspirata utilis est ad docendum , ad arguendum , ad eorrmiendum , ad erudiendum in iustitia, ut perfe-etus sit homo Dei ad omne opus bonum instructus ,
teri nil nam etiam ad ista re-1pondemus cum S. P. Augustino lib. s. de gen. ad lit. cap. 4.
causaliter erg. tune dictum est, produxisse terram heνbam et I
gnum , idere prodaeendi aere. pisse virtutem: quod assirmari quoque debet de anima vi vente , atque motabili, quam
Produxerunt aquae in species suas et omni volatrii gen. cap. I.
V. 1 I. ac proinde nihil aliud superest, quam ut quemvis ista legentem verbis ejusdem S. P. alloquamur eum nudis inquit S. Doetor lib. s. de gen. adsit. cap. s. tunc facta omni., eum faetus est dies t illam seis
mariam , vel septenariam repetitionem sine inter liis mora rum Tatiorνmque temporalium
factam, si possis avrehendas ἔsi nondum possis , haec relinguas eon ieienda valentibus Itis autem eum seriptura non deserente infirmitatem tuam et materno ineessu tecum tardius ambulante , proficias , quae νις loquitur , ut altitudine superbos irrideat , profunditate attentor terreae, veritate murnos P.-seat , affabilitate parvuisa nu triat .